PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
|
|
- Daniel Szymczak
- 9 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu RESEARCH PAPERS of Wrocław University of Economics Nr 333 Gospodarka regionalna w teorii i praktyce Redaktorzy naukowi Danuta Strahl, Andrzej Raszkowski, Dariusz Głuszczuk Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu Wrocław 2014
2 Redaktor Wydawnictwa: Jadwiga Marcinek Redaktor techniczny: Barbara Łopusiewicz Korektor: K.H. Kocur Łamanie: Małgorzata Czupryńska Projekt okładki: Beata Dębska Publikacja jest dostępna w Internecie na stronach: w Dolnośląskiej Bibliotece Cyfrowej The Central and Eastern European Online Library a także w adnotowanej bibliografii zagadnień ekonomicznych BazEkon Informacje o naborze artykułów i zasadach recenzowania znajdują się na stronie internetowej Wydawnictwa Kopiowanie i powielanie w jakiejkolwiek formie wymaga pisemnej zgody Wydawcy Copyright by Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wrocław 2014 ISSN ISBN Wersja pierwotna: publikacja drukowana Druk i oprawa: EXPOL, P. Rybiński, J. Dąbek, sp.j. ul. Brzeska 4, Włocławek
3 Spis treści Wstęp... 9 Jacek Sołtys: Czynniki rozwojowe w dokumentach strategicznych miast powiatowych na obszarze peryferyjnym województwa pomorskiego Małgorzata Markowska: Ocena zależności między rozwojem inteligentnym a odpornością na kryzys ekonomiczny w wymiarze regionalnym przegląd badań Małgorzata Golińska-Pieszyńska: Kreowanie i rozwój kapitału intelektualnego w łódzkiej sferze nauki Artur Myna: Zmiany własnościowe a dekapitalizacja wielorodzinnych zasobów mieszkaniowych Andrzej Raczyk, Sylwia Dołzbłasz: Transgraniczne relacje współpracy i konkurencji podmiotów gospodarczych na pograniczu polsko-niemieckim Marek Obrębalski: Kontrowersje wokół zintegrowanych inwestycji terytorialnych Anna Golejewska, Damian Gajda: Ocena wykorzystania dotacji unijnych na podnoszenie i aktualizację kwalifikacji zawodowych osób pracujących w województwie pomorskim Marta Kusterka-Jefmańska: Metodyka badań subiektywnej jakości życia wybrane inicjatywy Robert Krzemień: Zróżnicowanie przestrzenne w polityce badawczo-rozwojowej w układzie regionalnym w Polsce w okresie integracji europejskiej Andrzej Raszkowski: Ranking krajów UE na przykładzie The Europe 2020 Competitiveness Report Alicja Piątyszek-Pych, Joanna Wyrwa: Realizacja polityki rozwoju klastrów w wybranych regionach Polski Iwona Maria Ładysz: Wpływ zmian koniunkturalnych na budżety metropolii w Polsce Jacek Jagodziński, Jarosław Kłosowski: Innowacyjność w przedsiębiorstwach logistycznych w województwie dolnośląskim Joanna Cymerman, Marcelina Zapotoczna: Rozkład obciążeń podatkowych na lokalnych rynkach nieruchomości zarys problematyki Małgorzata Okręglicka: Problematyka finansowania partnerstwa publiczno- -prywatnego przez sektor bankowy w Polsce Marta Kusterka-Jefmańska, Bartłomiej Jefmański: Kwestionariusz pomiaru subiektywnej jakości życia mieszkańców regionów przygranicznych
4 6 Spis treści Dorota Rynio: Uwarunkowania tworzenia nowego modelu polityki regionalnej w Polsce Rozalia Sitkowska: Procedura wspomagania procesów decyzyjnych na szczeblu władz regionalnych w obszarze zaawansowanych technologii, z przykładem zastosowania w województwie mazowieckim Zbigniew Piepiora: Finansowanie przeciwdziałania skutkom klęsk żywiołowych w województwie małopolskim (NUTS 2) Jakub Hadyński: Regionalne aspekty konkurencyjności w relacji miasto wieś Katarzyna Iwińska: Kierunki i profil emigracji mieszkańców województwa dolnośląskiego na tle polskiej emigracji w latach 2002 i Summaries Jacek Sołtys: Development factors in strategic documents of poviat capitals in peripheral areas of Pomeranian Voivodeship Małgorzata Markowska: The assessment of relations between smart growth and resilience to economic crisis in regional perspective research review Małgorzata Golińska-Pieszyńska: Creation and development of intellectual capital in Lodz field of science Artur Myna: Ownership changes and depreciation of the multifamily dwelling stock Andrzej Raczyk, Sylwia Dołzbłasz: Transborder relations of cooperation and competition among firms in the polish-german borderland Marek Obrębalski: Controversies over integrated territorial investment Anna Golejewska, Damian Gajda: The evaluation of the use of EU grants for improving and updating qualifications of employees in the Pomeranian Voivodeship Marta Kusterka-Jefmańska: Methodology of the research on the subjective quality of life a review of selected initiatives Robert Krzemień: Spatial diversity of research and development policy in Poland s regional structure in the times of European integration Andrzej Raszkowski: Ranking of EU countries based on the example of Europe 2020 Competitiveness Report Alicja Piątyszek-Pych, Joanna Wyrwa: The implementation of the cluster development policy in the selected regions of Poland Iwona Maria Ładysz: The impact of business changes on the budgets of the metropolises in Poland Jacek Jagodziński, Jarosław Kłosowski: Innovation in logistics companies in the Lower Silesian Voivodeship
5 Spis treści 7 Joanna Cymerman, Marcelina Zapotoczna: Taxes incidence on the local real estate markets an outline of issues Małgorzata Okręglicka: The issues of financing public private partnership by the banking sector in Poland Marta Kusterka-Jefmańska, Bartłomiej Jefmański: Questionnaire for measuring the subjective quality of life of border regions inhabitants Dorota Rynio: Determinants of creation of a new model of regional policy in Poland Rozalia Sitkowska: Supporting procedure of the decision processes for regional authorities in the area of advanced technologies with the example of application in the Mazovian Voivodeship Zbigniew Piepiora: Financing of the counteraction of natural disasters effects in Lesser Poland Voivodeship (NUTS 2) Jakub Hadyński: Regional aspects of competitiveness in relation rural area- -town Katarzyna Iwińska: Directions and profiles of emigrants from the Lower Silesian Voivodeship against Polish emigration in the years
6 PRACE NAUKOWE UNIWERSYTETU EKONOMICZNEGO WE WROCŁAWIU RESEARCH PAPERS OF WROCŁAW UNIVERSITY OF ECONOMICS nr Gospodarka regionalna w teorii i praktyce ISSN Jacek Sołtys Politechnika Gdańska CZYNNIKI ROZWOJOWE W DOKUMENTACH STRATEGICZNYCH MIAST POWIATOWYCH NA OBSZARZE PERYFERYJNYM WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Streszczenie: Autor postawił dwa cele: 1) zweryfikowanie hipotezy, że każde terytorium posiada endogeniczny potencjał rozwojowy; 2) sprawdzenie, czy sposób rozpoznawania i analizy czynników rozwojowych są odpowiednie dla sformułowania właściwej strategii. Autor badał czynniki rozwojowe miast powiatowych ze względu na ich rolę w aktywizacji obszarów peryferyjnych (czyli poza obszarem metropolitalnym). Głównym źródłem informacji były elementy SWOT w strategiach rozwoju tych miast. Z powodu błędów w rozpoznaniu czynników autor skorygował je i przeanalizował związki między nimi rzutujące na kierunki rozwoju miast. Badania wykazują, że każde badane miasto posiada endogeniczne czynniki rozwoju. Ograniczeniem rozwoju bywa niedopasowanie lub brak niektórych czynników. Autor sformułował wnioski dotyczące metod analizy czynników i planowania polityk ich wykorzystania. Słowa kluczowe: czynniki rozwojowe, miasta powiatowe, obszar peryferyjny, analiza SWOT, województwo pomorskie. DOI: /pn Wstęp Za peryferyjne uważa się obszary poza metropolitalnymi, przeważnie znacznie słabiej od metropolitalnych rozwinięte. Potrzeba ich aktywizacji wynika z polityki spójności Unii Europejskiej oraz względów: społecznych, ekologicznych (przeciwdziałanie nadkoncentracji w obszarach metropolitalnych) i ekonomicznych (ograniczanie emigracji osób lepiej wykształconych i przedsiębiorczych, utrwalającej bariery rozwoju). Do przyczyn peryferyjności, a zarazem głównych problemów obszarów peryferyjnych należy niedostatek czynników rozwojowych wynika to z przeglądu wielu teorii rozwoju regionalnego [Miszczuk 2010]. Z drugiej strony wysuwana jest hipoteza mówiąca, że każde terytorium posiada endogeniczny potencjał rozwojowy. Celem prezentowanych badań było zweryfikowanie tej hipotezy (w zakresie ograniczonym do badanych miast). Drugim celem było sprawdzenie,
7 12 Jacek Sołtys czy sposób rozpoznawania i analizy czynników rozwojowych w dokumentach strategicznych są poprawne metodycznie i odpowiednie dla sformułowania właściwej strategii. Przez właściwą autor rozumie strategię dobrze dobraną do specyfiki sytuacji, która ma szansę na osiągnięcie przyjętych w niej celów. Artykuł nawiązuje do badań problemów aktywizacji obszarów peryferyjnych prowadzonych przez autora od 2009 r. Za obszar peryferyjny w województwie pomorskim uznano przestrzeń poza gdańskim (trójmiejskim) obszarem metropolitalnym. W świetle planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego jest to przestrzeń poza obszarem aglomeracji Trójmiasta, obejmującym prócz jej centrum także obszar funkcjonalny i otoczenie [Plan ]. Skoncentrowano się na badaniu czynników rozwojowych w miastach powiatowych, ponieważ w świetle dotychczasowych badań autora [Sołtys 2010, 2013] miasta te mogą odegrać istotną rolę w aktywizacji obszarów peryferyjnych. Głównym źródłem informacji były listy czynników klasyfikowane jak w analizie strategicznej SWOT (i nieraz z nią utożsamiane), zawarte w tekstach strategii rozwoju 11 miast powiatowych na obszarze peryferyjnym województwa pomorskiego. Ze względu na wady tych list opisane w rozdz. 2, źródłami uzupełniającymi były inne treści w strategiach miast, inne dokumenty strategiczne (powiatów, powiatowych urzędów pracy), wyniki podregionalnych konsultacji strategii rozwoju województwa, a także znajomość przez autora regionu i badanych miast. Z powodu wad list czynników skorygowano je, a dla kilku miast sporządzono macierze SWOT (w artykule umieszczono fragment jednej z nich), pozwalające ocenić możliwości i kierunki ich rozwoju. Sformułowano też wnioski dotyczące doskonalenia metod. 2. Cechy źródeł informacji i przedmiotu badań Na obszarze peryferyjnym województwa pomorskiego jest 11 miast powiatowych, o zaludnieniu 9,7-96,7 tys. Wszystkie posiadają strategie, 3 z nich zaktualizowano w latach , 2 są w aktualizacji (tab. 1). Czynniki rozwojowe w analizowanych dokumentach klasyfikowane są jak w analizie SWOT. W oryginale analiza ta jest częścią metody SWOT, obejmującej też zasady budowy strategii na podstawie maksymalnego dopasowania czynników wewnętrznych do otoczenia [Pierścionek 2003]. Dlatego do istoty metody należy ocenianie sytuacji przedmiotu planu w relacji do otoczenia poprzez: rozpoznawanie czynników sytuacyjnych, zwanych też rozwojowymi, w podziale na wewnętrzne siły (atuty, mocne strony) i słabości (słabe strony) oraz zewnętrzne czynniki korzystne (szanse, okazje) i niekorzystne (zagrożenia); konfrontację w macierzach czynników wewnętrznych z zewnętrznymi jako drugi etap analizy. Wraz z adaptacją w jednostkach terytorialnych metod planowania strategicznego analiza SWOT znalazła i tu zastosowanie [Brooks 2002]. Popularność i pozorna prostota tej metody idą w parze z zagrożeniami jej spłycenia, o czym piszą m.in. Biniecki i Szczupak [2001] oraz Kot [2003]. Błędy i niewłaściwe stosowanie metody
8 Czynniki rozwojowe w dokumentach strategicznych miast powiatowych na obszarze Tabela 1. Cechy strategii i list czynników Miasto Ludność miasta (tys.) Cechy strategii rok sporządzenia rok docelowy liczba segmentów (sfer, dziedzin) Cechy list czynników (SWOT) liczba czynników udział % poprawnych ogółem w tym czynników atutów zewnętrznych Bytów 16, a 2015 d Chojnice 39, d Człuchów 14, Kościerzyna 23, b Kwidzyn 38, c 2010 d Lębork 34, d Malbork 38, Nowy Dwór Gdański 9, a 2012 d Słupsk 96, d Starogard Gdański 48, Sztum 9, a a Strategia dotyczy miasta i gminy, b w aktualizacji, c program strategicznego rozwoju, d bez podziału na segmenty Źródła: BDL GUS [stat.gov.pl] i strategie wyszczególnione na końcu artykułu. wytyka też Dutkowski [2003]. To, co w praktyce planistycznej nazywa się analizą SWOT, przeważnie jest tylko sposobem klasyfikacji zjawisk. Nie sporządza się bowiem macierzy związków między czynnikami i nie zawsze nawiązuje do SWOT w formułowaniu strategii. Natomiast same listy czynników mają często niżej opisane wady. W większości badanych dokumentów część czynników na listach szans i zagrożeń umieszczonych jest tam błędnie, zgodnie z potocznym rozumieniem słów szanse i zagrożenia, kojarzących się z możliwą z przyszłością, a nie z otoczeniem. Inną wadą, występującą w 5 miastach na 11 badanych, było tworzenie list czynników w obrębie poszczególnych dziedzin, których liczba wahała się od 3 do 14. Skutkiem tego jest nadmierna liczba czynników i mała istotność niektórych z nich. Aby czynniki syntetycznie oceniały całość sytuacji miasta, ich lista wymagałaby selekcji (np. na podstawie hierarchizacji) lub uogólnień, co rzadko jest wykonywane. Analiza strategiczna dotyczyć powinna tylko czynników istotnych, analiza wszystkich nie jest możliwa ani potrzebna [Pierścionek 2003]. Kolejną wadą jest brak relatywizacji czynników (odniesienia do miast konkurencyjnych). Jako silne strony wymieniane są wszelkie pozytywy, występujące w każdym mieście powiatowym (np. sieć banków) i jeszcze bardziej powszechne (np. istnienie oczyszczalni ścieków spełniającej normy, istnienie spółdzielni mieszkaniowych). Tymczasem za silne strony należy uważać te zasoby i umiejętności, w któ-
9 14 Jacek Sołtys rych dana organizacja (tu: miasto) ma przewagę nad konkurentami. Na siłę czynnika wpływa skala i trwałość przewagi lub dystansu [Pierścionek 2003]. Dlatego Potwora [1998] uważa sporządzenie analizy SWOT dla pojedynczej gminy za zadanie bardzo złożone ze względu na trudność obiektywizacji sił i słabości. Można ją zwiększać poprzez dużą liczbę uczestników prac, ich kompetencje oraz porównania regionalne, krajowe i międzynarodowe. Dutkowski [2003] proponuje przeprowadzanie analizy SWOT wyłącznie przez ekspertów na podstawie ankiet, wywiadów, przeglądu prasy i protokołów posiedzeń organów samorządowych. W niektórych badanych dokumentach zakres czynników, szerszy niż zagadnienia dotyczące rozwoju, obejmuje czynniki związane z rutynowymi działaniami (np. sprawne działanie straży pożarnej, systematyczna modernizacja szkół, nowa siedziba policji). Spotkać też można brak czynnika istotnego, np. usług poziomu podregionalnego w Słupsku. Do nierzadkich wad należy zbytnia hasłowość, brak nazwania konkretnych cech stanowiących o sile (np. na liście atutów: bezpieczeństwo, burmistrz, kadra nauczycielska). Czasem listy czynników są nieuporządkowane i powtarzają się podobne treści (np. dobre połączenia komunikacyjne, baza komunikacyjna, infrastruktura drogowa). Przy stosowaniu analizy SWOT w jednostkach terytorialnych pojawia się problem metodyczny: czy za czynniki zewnętrzne uważać tylko czynniki poza miastem, czy również czynniki wewnątrz niego, niezależne od jego władz podmiotu strategii [Sołtys 2008]. Powszechnie stosuje się ten pierwszy wariant, co powoduje pewną niespójność: niektóre czynniki wewnętrzne nie zależą od podmiotu strategii. 3. Ważniejsze atuty miast rozpoznane w badanych dokumentach Dla rozwoju miasta istotne są wszystkie cztery rodzaje czynników. Zgodnie z celem badań poniżej prezentuje się ważniejsze atuty, poprawnie rozpoznane lub skorygowane oraz niektóre wątpliwe, powtarzające się w kilku miastach. Pozostałe czynniki i związki między nimi analizowane są w następnym rozdziale. Dla gmin miejsko- -wiejskich analizuje się tylko atuty miasta. W większości badanych miast powtarza się atut: lokalizacja na trasie tranzytowej (Chojnice, Nowy Dwór Gdański, Lębork, Słupsk), formułowany też jako lokalizacja na skrzyżowaniu ważnych szlaków (Człuchów, Starogard Gdański) lub jeszcze inaczej (Malbork). Daje to przewagę nad pozostałymi badanymi miastami, położonymi przy mniej ważnych drogach krajowych (Bytów, Kościerzyna, Kwidzyn, Sztum). Jest to jednak wątpliwy atut w skali krajowej, tym bardziej międzynarodowej, jeśli dana droga nie jest i nie będzie drogą szybkiego ruchu. Pod tym względem najkorzystniejsza jest sytuacja Starogardu Gdańskiego (11 km do węzła autostradowego). Informacja o tym została (prawidłowo) zapisana na liście szans. W przyszłości, zgodnie z obecnymi planami, atut drogi ekspresowej uzyskają tylko Nowy Dwór Gdański, Słupsk i Lębork, być może znacznie później również Malbork.
10 Czynniki rozwojowe w dokumentach strategicznych miast powiatowych na obszarze W 6 miastach za atut uznano liczne wolne tereny inwestycyjne (Bytów, Chojnice, Kościerzyna, Lębork, Nowy Dwór Gdański, Sztum). W większości miast do atutów zaliczono dobrą infrastrukturę techniczną, społeczną lub oba jej rodzaje ogólnie lub poszczególne segmenty (np. system ogrzewania, usługi edukacji, sportu, kultury). Są to jednak cechy na tyle powszechne, że uznanie ich za atuty wydaje się niewłaściwe. Inaczej jest w Słupsku i Chojnicach, gdzie usługi o charakterze podregionalnym dają przewagę nad innymi miastami, jednak niewyeksponowaną na listach, na których w Słupsku (dawnym mieście wojewódzkim) znalazły się tylko liczne usługi bankowe, a w Chojnicach kadry i wyposażenie Szpitala Specjalistycznego oraz potencjał edukacyjny, zwłaszcza szkół wyższych. Potencjał szkolnictwa wyższego Chojnic jest niewielki, mniejszy niż Słupska (tym bardziej Trójmiasta, zaspokajającego większość potrzeb także peryferii w tym zakresie), ale daje przewagę nad większością badanych miast. Jest natomiast zagrożona jego trwałość przez niż demograficzny. Uświadamia to potrzebę rozpatrywania czynników nie tylko w stanie istniejącym, ale i w przyszłości. Za błędne należy uznać zaliczenie do atutów dużych zasobów siły roboczej. Dotyczy to każdego miasta o wysokim bezrobociu, a jedną z przyczyn jest niedostatek kwalifikacji dostosowanych do potrzeb rynku pracy. Tylko w 4 miastach (Człuchów, Kościerzyna, Kwidzyn, Starogard Gdański) atut określono jako wykwalifikowani pracownicy (duża liczba), przy czym bez specjalistycznych badań trudno ocenić, czy faktycznie cechy te dają tym miastom przewagę nad innymi. Z podobnych względów wątpliwe są inne atuty dotyczące mieszkańców (aktywni i zintegrowani, dynamiczni, przedsiębiorczy, współpraca mieszkańców, patriotyzm lokalny i troska o kulturową tożsamość) oraz walory władz samorządowych (skuteczne, sprawne, przeświadczone o roli promocji miasta, o konieczności planowego rozwoju gospodarczego i przestrzennego). Niewątpliwymi atutami są czynniki rzadkie, unikatowe, decydujące o specyfice miasta. Ich przykładem są w 6 miastach walory architektury i urbanistyki (każde są unikatowe), w trzech z nich (Malbork, Człuchów, Sztum) są to m.in. zamki pokrzyżackie. Jednak nawet w Malborku rola zamku w rozwoju miasta oceniana jest jako niedostateczna, ponieważ turyści przebywają tam krótko, głównie podczas zwiedzania zamku. Mając na uwadze potrzebę rozszerzenia oferty turystycznej, jako atuty wskazano imprezy (Oblężenie Malborka, Magic Malbork), Dinopark, park linowy oraz nowoczesne centrum informacji. Imprezy jako atuty wymieniane są też w Sztumie i Słupsku. Atutami dla rozwoju turystyki są w Kościerzynie: dobry klimat i kaszubska gościnność, dziedzictwo kulturowe tradycje ludowe, folklor (w tym Kaszubski Zespół Pieśni i Tańca Kościerzyna ). Unikatowy charakter ma czynnik zapisany jako silny kult religijny sanktuaria kościerskie, wynikający z faktu, iż w Kościerzynie znajdują się aż dwa ukoronowane obrazy Matki Boskiej. Ma to zapewne niewielki wpływ na rozwój miasta, ale może wpływać na jego wizerunek i współtworzyć produkt turystyczny w powiązaniu z innymi walorami miasta i otoczenia.
11 16 Jacek Sołtys Rzadkim atutem jest wielokulturowość (Bytów), różnorodność i bogactwo etniczne mieszkańców (Nowy Dwór Gdański), wynikające z napływu ludności z różnych stron po II wojnie światowej i przesiedlenia na te tereny w 1947 r. ludności łemkowskiej (w Bytowie kultury napływowe współistnieją z rodzimą kulturą kaszubską). Skarpy widokowe nad Nogatem i sama rzeka Nogat (ze względu na szerokość) to składniki wymienione w konkretyzacji hasła: środowisko przyrodnicze, które stanowią faktyczny atut Malborka. Walory turystyczno-krajobrazowe wymieniane są jako atut Człuchowa (jeziora), walory turystyczne zaś jako atut gminy miejsko-wiejskiej Sztum (również jeziora). Niewiele rozpoznano specyficznych czynników gospodarczych. Są to: zróżnicowana struktura wielkościowa i branżowa przedsiębiorstw (Chojnice), funkcjonowanie Słupskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (Słupsk), organizacja targów promujących gminę (Sztum). Jedną z przyczyn może być niedostatek reprezentacji biznesu w niektórych zespołach opracowujących strategię. Większość atutów stanowiących o specyfice miasta można wykorzystać głównie dla rozwoju turystyki. Aby była ona istotną gałęzią rozwoju miasta, trzeba rozwijać produkty turystyczne, m.in. sieciowe, we współpracy z gminami otoczenia, których wiele też ma walory turystyczne. Dlatego istotnym elementem metody powinna być analiza związków czynników wewnętrznych z zewnętrznymi, czemu poświęcony jest następny rozdział. 4. Powiązania między czynnikami i ich wpływ na rozwój miast Drugi etap analizy strategicznej SWOT, pominięty we wszystkich badanych strategiach, to tworzenie macierzy i analizowanie powiązań między czynnikami w dwóch komplementarnych podejściach: wpływ czynników zewnętrznych na wewnętrzne i wewnętrznych na zewnętrzne. Dla poszczególnych kombinacji czynników odpowiada się na pytania typu: Czy to zagrożenie osłabia tę siłę lub możliwość jej wykorzystania? Czy ta siła pozwala lepiej wykorzystać tę szansę? (tab. 2). Czy ta siła daje odpór temu zagrożeniu? itd. Wpływ czynnika określa się notacją zerojedynkową albo różnicuje jego siłę, zwykle w skali dwupunktowej. Wynikiem analizy są pary powiązanych z sobą czynników, rzutujące na możliwe domeny aktywności i konkurowania (profil miasta), a więc i kierunki jego rozwoju. Klasyczna analiza strategiczna SWOT nie przewiduje zestawień samych czynników wewnętrznych (sił ze słabościami) i samych zewnętrznych (szans z zagrożeniami). Byłyby one jednak przydatne, podobnie jak zestawianie z sobą wszystkich sił, wszystkich słabości itd. Narzędziem takich kompleksowych analiz, uwzględniających na raz wiele powiązań, może być schemat zależności między czynnikami, jak na rys. 1. Nieraz czynniki pozytywne są trudne do wykorzystania ze względu na niedopasowanie czynników: braki niektórych, ograniczenia, bariery. Z tych powodów profil miasta i kierunki jego rozwoju wynikające z analiz okazują się trudne do realizacji
12 Czynniki rozwojowe w dokumentach strategicznych miast powiatowych na obszarze Tabela 2. Fragment macierzy SWOT dla Słupska wpływ sił na szanse Czynniki zewnętrzne korzystne (szanse) Siły (atuty) Czynniki wewnętrzne możliwość pozyskiwania środków UE otoczenie sprzyjające rozwojowi turystyki wzrost liczby turystów na polskim wybrzeżu lokalizacja na trasie tranzytowej duże walory architektury i układu przestrzennego centrum funkcjonowanie Słupskiej SSE funkcjonowanie agend okołobiznesowych i zrzeszeń firm tradycyjne imprezy kulturalne krajowe i międzynarodowe Σ Σ Źródło: opracowanie własne z wykorzystaniem [Strategia 2008a]. Dobre połączenia komunikacyjne Modernizacja E7 na drogę ekspresową Dobre tereny rolnicze Żuław Niedostatek przemysłu rolno- -spożywczego Duże inwestycyjne rezerwy terenowe Duże zasoby siły roboczej Rozwój przemysłu rolno-spożywczego Rys. 1. Powiązania między czynnikami rzutujące na profil i kierunki rozwoju miasta Źródło: opracowanie własne z wykorzystaniem [Strategia 2003b].
13 18 Jacek Sołtys Tabela 3. Wynik analiz: niedopasowanie czynników ograniczenia, bariery Czynniki pozytywne Możliwe domeny (profil) miasta Czynniki ograniczające Duże zasoby pracy Wysokie walory architektury i układu przestrzennego Wysokie walory turystyczne otoczenia Pracochłonne działalności gospodarcze (np. przemysł) Turystyka (w tym sieciowe produkty turystyczne) Niskie kwalifikacje Emigracja ludności lepiej wykształconej Niedostatek kapitału społecznego (w tym zaufania) i potencjału instytucjonalnego * * Słabości nie opisane w badanych dokumentach, rozpoznane przez autora, m.in. podczas prac nad Strategią zarządzania zmianą gospodarczą dla powiatu malborskiego na lata Źródło: opracowanie własne z wykorzystaniem [Strategia 2012]. (tab. 3). Przykładem jest trudność tworzenia sieciowych produktów turystycznych wykorzystujących walory turystyczno-krajobrazowe Żuław w powiązaniu z atrakcjami Malborka. Przykładów niedostatku współpracy w tworzeniu międzygminnych produktów turystycznych jest więcej. Są też braki współpracy miasta z sąsiednią gminą w przygotowywaniu wspólnych terenów inwestycyjnych, choć są i przykłady pozytywne, np. tereny inwestycyjne między Chojnicami i Człuchowem położone w 3 gminach. 5. Podsumowanie i wnioski Stwierdzono, że każde badane miasto posiada pewne endogeniczne czynniki rozwojowe. Spośród rozpoznanych atutów stanowiących o specyfice miast większość sprzyja głównie rozwojowi turystyki, niewiele innym dziedzinom gospodarki. Rozpoznane czynniki często nie wystarczają dla rozwoju. Ogranicza go niedopasowanie czynników, niedostatek lub brak niektórych czynników istotnych, nieraz trudnych do uzupełnienia. Powszechnie stosowano uspołecznione modele prac, jednak zespoły często nie były reprezentatywne; niedostatek dotyczył zwłaszcza przedstawicieli biznesu. Rola ekspertów była zróżnicowana: w 4 przypadkach decydująca, przeważnie jednak zbyt mała, co odbiło się na jakości treści. Listy czynników klasyfikowano jak w analizie strategicznej SWOT, lecz bez dalszego ciągu tej analizy. Takie klasyfikacje też mają zalety, jako porządkujące i syntetyzujące oceny, lecz nie powinny być nazywane analizą SWOT, jeśli nią nie są. Właściwe jest tworzenie list czynników od razu dla całości miasta, a nie dla poszczególnych dziedzin. Częste były błędy w rozpoznawaniu czynników, czasem dodatkowo niestaranność.
14 Czynniki rozwojowe w dokumentach strategicznych miast powiatowych na obszarze Sposoby rozpoznawania i analizy czynników rozwojowych w badanych dokumentach w różnym stopniu pomagają w sformułowaniu właściwej strategii. Nie sprzyjają temu: wadliwe rozpoznanie czynników, ich listy zbyt obszerne, mało wykorzystywane w dalszych pracach planistycznych. Można sformułować następujące wnioski dotyczące doskonalenia metod: Potrzebna jest większa reprezentatywność zespołów i większa roli ekspertów. Uzasadniona jest pełniejsza niż w klasycznej analizie SWOT analiza powiązań wszystkich czynników ze wszystkimi, nie tylko par, ale i ciągów zależności, wielu czynników na raz, np. poprzez tworzenie schematów zależności. Zasadny jest cykl analiz: 1) czynniki i ich konfiguracje, 2) wynikające z nich domeny (profil) miasta, 3) ocena kompletności czynników dla tych domen, 4) korekta domen. Czynniki można oceniać w kategoriach: niezbędne, korzystne, ograniczające, wykluczające (pod kątem różnych możliwych domen). Dodatkowym walorem takich ocen byłoby odróżnienie ich od analizy SWOT. Pożądane jest prognozowanie przyszłych czynników (np. metoda scenariuszy). Zadaniem planowania strategicznego jest tworzenie koncepcji polityk wykorzystania czynników istniejących, a zarazem uzupełniania o czynniki brakujące, pokonywania słabości i innych ograniczeń. Przedmiotem badania nie były realne czynniki, lecz dokumenty strategiczne. Nie wszystkie czynniki tam wymienione można było zweryfikować. Od sporządzenia niektórych dokumentów minęło już ponad 10 lat. Niektóre czynniki zmieniły się. Do największych nowych atutów w Bytowie należą firma Drutex największy europejski producent okien i drzwi [Drutex] oraz nowe przestrzenie publiczne [Lista 2013]. Blisko Sztumu powstała podstrefa Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. W rejonie Kwidzyna powstał most na Wiśle. Zarządzanie strategiczne powinno być procesem ciągłym. Wiele planów strategicznych ustala zasady monitoringu. W jego wyniku powinny być aktualizowane listy czynników i służyć aktualizacji strategii, jeśli zachodzi taka potrzeba. Często istotną rolę w rozwoju miasta odgrywają czynniki w otoczeniu. Z kolei rozwój gospodarczy miasta połączony z przyrostem zatrudnienia wpływa aktywizująco na otoczenie: wzrost dojazdów do pracy zwiększa siłę nabywczą, przyczyniając się do rozwoju funkcji endogenicznych w otoczeniu (również i w mieście). Z zależności tych wynika wymóg współdziałania planowana i programowania na różnych poziomach kraju, województw, powiatów i gmin. Jako wnioski do dalszych badań zasygnalizować można zasadność: formułowania efektywnych metod rozpoznawania i analizy czynników, poszukiwania przykładów czynników specyficznych, analizowania stopnia wykorzystania rozpoznanych czynników w planowanych strategiach, poszukiwania udanych przykładów wykorzystania specyficznych konfiguracji czynników.
15 20 Jacek Sołtys Literatura Biniecki J., Szczupak B., Strategia rozwoju lokalnego, [w:] Zarządzanie strategiczne rozwojem lokalnym i regionalnym, praca zbiorowa, red. A. Klasik, F. Kuźnik, Wydawnictwo AE w Katowicach, Katowice Brooks M.P., Planning Theory for Practitioners, Planners Press, American Planning Association, Chicago Drutex News, Dutkowski M., Analiza SWOT w badaniach lokalnych i regionalnych problemy stosowania i główne błędy interpretacji, [w:] Problemy interpretacji wyników metod badawczych stosowanych w geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarce przestrzennej, red. H. Rogacki, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań Kot J., Zarządzanie rozwojem gmin a praktyka planowania strategicznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź Lista umów podpisanych w ramach RPO WP na lata według stanu na 8 września 2013 r., (2013d), umowy RPO WP PG.xls (plik uzyskany z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego) Miszczuk A., Peryferyjność regionów, [w:] Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, red. A. Tucholska, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa Pierścionek Z., Strategie konkurencji i rozwoju przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Potwora W., Wymiary analizy strategicznej a formułowanie strategii w marketingu regionalnym, [w:] Funkcjonowanie samorządu terytorialnego doświadczenia i perspektywy, red. S. Dolata, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole Sołtys J., Metody planowania strategicznego gmin z uwzględnieniem aspektów przestrzennych i rozwoju zrównoważonego, Monografie nr 87, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk Sołtys J., Polityka regionalna w aktywizacji obszarów peryferyjnych wybrane problemy, [w:] Oblicza współczesnego kryzysu a polskie regiony, red. Z. Strzelecki, P. Legutko-Kobus, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa Sołtys J., Uwarunkowania i dylematy polityki regionalnej na obszarze peryferyjnym województwa pomorskiego, [w:] Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 281, Problemy rozwoju regionalnego, red. E. Sobczak, M. Markowska, Wydawnictwo UE we Wrocławiu, Wrocław Dokumenty planistyczne Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, red. F. Pankau, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk Program strategicznego rozwoju Kwidzyna 1995, Strategia rozwoju miasta i gminy Sztum, Fundacja Naukowo-Techniczna Gdańsk, Środowisko i Rozwój s.c., Gdańsk Strategia rozwoju gminy, Strategia Rozwoju Miasta Chojnice na lata Projekt, t. 5: Synteza, M. Dutkowski z zespołem, Chojnice Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego miasta i gminy Nowy Dwór Gdański Raport, Nowy Dwór Gdański 2003b. Strategia rozwoju miasta Lęborka , Lębork Strategia rozwoju miasta Słupska , Załącznik do uchwały nr XXIV/342/08 Rady Miejskiej w Słupsku z , 2008a.
16 Czynniki rozwojowe w dokumentach strategicznych miast powiatowych na obszarze Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego miasta Kościerzyna na lata , Kościerzyna 2008b. Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Starogard Gdański Projekt, Starogard Gdański Strategia zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego gminy miejskiej Człuchów na lata , Człuchów 2008d. Strategia przewidywania i zarządzania zmianą społeczno-gospodarczą w mieście Malborku na lata , Miasto Malbork, Kapitał Ludzki Narodowa Strategia Spójności DEVELOPMENT FACTORS IN STRATEGIC DOCUMENTS OF POVIAT CAPITALS IN PERIPHERAL AREAS OF POMERANIAN VOIVODESHIP Summary: The author puts forward two goals: 1) to verify the hypothesis that every territory has endogenous development potential; 2) to check whether the identification and analysis of development factors are adequate for the formulation of proper strategy. The author studied development factors in the capitals of poviats due to their role in the activation of peripheral areas (that is, located outside the metropolitan areas). SWOT lists of factors in strategies of these cities were the main source of information. Due to errors in these lists the author corrected them and analyzed the links between factors projecting growth directions. Studies show that each city has endogenous development factors. Its misfit or lack of certain factors is often a restriction of development. Finally, the author formulated proposals for methods of analysis of factors and planning of policies to use them. Keywords: development factors, poviat capitals, peripheral area, regional policy, SWOT analysis, Pomeranian Voivodeship.
Polityka miejska w aktywizacji obszarów peryferyjnych
KONFERENCJA Polityka miejska - wyzwania, doświadczenia, inspiracje Warszawa 25-26 VI 2013 Polityka miejska w aktywizacji obszarów peryferyjnych Dr hab. inż. arch. Jacek Sołtys Politechnika Gdańska Wydział
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu RESEARCH PAPERS of Wrocław University of Economics Nr 333 Gospodarka regionalna w teorii i praktyce Redaktorzy naukowi Danuta Strahl, Andrzej Raszkowski,
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu RESEARCH PAPERS of Wrocław University of Economics Nr 333 Gospodarka regionalna w teorii i praktyce Redaktorzy naukowi Danuta Strahl, Andrzej Raszkowski,
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu RESEARCH PAPERS of Wrocław University of Economics Nr 333 Gospodarka regionalna w teorii i praktyce Redaktorzy naukowi Danuta Strahl, Andrzej Raszkowski,
ZAKRES LOKALNYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH
ZAKRES LOKALNYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH WIELKOPOLSKIE REGIONALNE FORUM TERYTORIALNE Spotkanie subregionalne - Kalisz, 11 czerwca 2018 r. Oddział Planowania Strategicznego DPR Metodyka opracowania Analiza
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu RESEARCH PAPERS of Wrocław University of Economics Nr 333 Gospodarka regionalna w teorii i praktyce Redaktorzy naukowi Danuta Strahl, Andrzej Raszkowski,
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu RESEARCH PAPERS of Wrocław University of Economics Nr 333 Gospodarka regionalna w teorii i praktyce Redaktorzy naukowi Danuta Strahl, Andrzej Raszkowski,
SPIS TREŚCI WSTĘP ROZDZIAŁ I
SPIS TREŚCI WSTĘP... 11 ROZDZIAŁ I POLITYKA EKONOMICZNA UNII EUROPEJSKIEJ NA RZECZ ZAPEWNIENIA KONKURENCYJNEGO I SPÓJNEGO TERYTORIUM... 21 1.1. Polityka ekonomiczna w koncepcjach teoretycznych europejskiej
2020 dokąd zmierzamy, czyli o największych wyzwaniach rozwoju
2020 dokąd zmierzamy, czyli o największych wyzwaniach rozwoju Jarosław Pawłowski Podsekretarz Stanu Ministerstwo Rozwoju Regionalnego I Forum Gospodarcze Podregionu Nadwiślańskiego 22 października 2010
Rozwój lokalnych rynków pracy a strategie powiatów ziemskich
Rozwój lokalnych rynków pracy a strategie powiatów ziemskich Maciej Tarkowski Sympozjum Wsi Pomorskiej. Obszary wiejskie - rozwój lokalnego rynku pracy - przykłady, szanse, bariery 31 maja - 1 czerwca
Ocena spójności terytorialnej pod względem infrastruktury technicznej obszarów wiejskich w porównaniu z miastami
Ocena spójności terytorialnej pod względem infrastruktury technicznej obszarów wiejskich w porównaniu z miastami dr hab. Danuta Kołodziejczyk Prof. IERiGŻ-PIB Konferencja IERiGŻ-PIB Strategie dla sektora
miejskimi i ich otoczeniem
Analiza relacji funkcjonalnoprzestrzennych między ośrodkami miejskimi i ich otoczeniem Robert Guzik, Arkadiusz Kołoś Centrum Studiów Regionalnych UNIREGIO, Kraków Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej,
Przekazujemy Państwu efekt pierwszego etapu prac nad Programem Rozwoju Miasta Łomża dotyczącego gospodarki.
Przekazujemy Państwu efekt pierwszego etapu prac nad Programem Rozwoju Miasta Łomża dotyczącego gospodarki. Efektem pierwszego etapu prac na Programem Rozwoju Miasta Łomża było powstanie analizy SWOT i
Studia II stopnia (magisterskie) rok akademicki 2019/2020 Wybór promotorów prac dyplomowych na kierunku Gospodarka Przestrzenna
WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH Studia II stopnia (magisterskie) rok akademicki 2019/2020 Wybór promotorów prac dyplomowych na kierunku Gospodarka Przestrzenna Katedra Gospodarki Przestrzennej i Administracji
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu RESEARCH PAPERS of Wrocław University of Economics Nr 333 Gospodarka regionalna w teorii i praktyce Redaktorzy naukowi Danuta Strahl, Andrzej Raszkowski,
STRATEGIA ROZWOJU MIASTA PUŁAWY DO 2020 ROKU Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2030
Spotkanie organizacyjne STRATEGIA ROZWOJU MIASTA PUŁAWY DO 2020 ROKU Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2030 Puławy, 19 marca 2014 Agenda spotkania Zespołu ds. opracowania Strategii 2 Rozwoju Miasta Puławy do roku
Rozdział 1. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach gospodarczych Zarządzanie wiedzą w Polsce i na świecie w świetle ostatnich lat
Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie Autor: Marcin Kłak Wstęp Rozdział 1. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach gospodarczych 1.1. Rola i znaczenie wiedzy 1.1.1. Pojęcia i definicje
POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI
Załącznik 3. do Strategii #Warszawa2030 POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI Projekt do uzgodnień 31 stycznia 2018 r. Realizacja Strategii #Warszawa2030 jest współzależna z realizacją dokumentów strategicznych
Białystok jako ośrodek krajowy pełniący niektóre funkcje metropolitalne w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju w perspektywie 20 lat
Białystok jako ośrodek krajowy pełniący niektóre funkcje metropolitalne w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju w perspektywie 20 lat Toruń, 15-16 listopada 2012 r. dr Dariusz Piotrowski Joanna
ZAKRES LOKALNYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH
ZAKRES LOKALNYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH WIELKOPOLSKIE REGIONALNE FORUM TERYTORIALNE Spotkanie subregionalne, Poznań, 21 czerwca 2018 r. Oddział Planowania Strategicznego DPR Metodyka opracowania 80
Rola Mazowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej w programowaniu i monitorowaniu rozwoju województwa
Rola Mazowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej w programowaniu i monitorowaniu rozwoju województwa KRZYSZTOF MĄCZEWSKI ANETA STANIEWSKA BIURO GEODETY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA
JAK, O CO I CZYM KONKURUJE POLSKIE MIASTO?
dr Ewelina Szczech-Pietkiewicz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Polityka miejska wyzwania, doświadczenia, inspiracje Warszawa 25 26 czerwca 2013 r. STRATEGIE KONKURENCYJNE WYBRANYCH POLSKICH MIAST JAK,
Raport o rozwoju społeczno-gospodarczym, regionalnym i przestrzennym Polska 2015 założenia metodyczne
Raport o rozwoju społeczno-gospodarczym, regionalnym i przestrzennym Polska 2015 założenia metodyczne prof. Jacek Szlachta dr hab. Wojciech Dziemianowicz, prof. UW dr Julita Łukomska dr Katarzyna Szmigiel
I Spotkanie Rady Strategii Rozwoju Tczewa przy Prezydencie Miasta Tczewa Luty, 2009
I Spotkanie Rady Strategii Rozwoju Tczewa przy Prezydencie Miasta Tczewa Luty, 2009 Strategią rozwoju nazywa się rozmaite sposoby oddziaływania w celu pobudzenia wzrostu gospodarczego Strategia rozwoju
Marcin Kłak Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie
Marcin Kłak Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa im. prof. Edwarda Lipińskiego w Kielcach Kielce czerwiec 2010 1 Spis treści Wstęp 7 Rozdział
OPRACOWANIE ZINTEGROWANEGO PROGRAMU AKTYWIZACJI I PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ NA TERENIE OBSZARU FUNKCJONALNEGO BLISKO KRAKOWA
OPRACOWANIE ZINTEGROWANEGO PROGRAMU AKTYWIZACJI I PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ NA TERENIE OBSZARU FUNKCJONALNEGO BLISKO KRAKOWA - w ramach projektu Razem Blisko Krakowa zintegrowany rozwój podkrakowskiego obszaru
ZARZĄDZANIE JEDNOSTKĄ TERYTORIALNĄ WYBRANE ZAGADNIENIA
ZARZĄDZANIE JEDNOSTKĄ TERYTORIALNĄ WYBRANE ZAGADNIENIA Zarządzanie jednostką terytorialną Wybrane zagadnienia www.wsg.byd.pl Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki, 2014 Spis treści Rozdział
Region i jego rozwój w warunkach globalizacji
Region i jego rozwój w warunkach globalizacji Jacek Chądzyński Aleksandra Nowakowska Zbigniew Przygodzki faktycznie żyjemy w dziwacznym kręgu, którego środek jest wszędzie, a obwód nigdzie (albo może na
1 Założenia Programu Promocji Zachodniopomorskich Produktów Turystycznych na lata Po pierwsze selekcja produktów wiodących.
Spis treści 1 Założenia Programu Promocji Zachodniopomorskich Produktów Turystycznych na lata 2014-2020 Po pierwsze selekcja produktów wiodących. Po drugie wybór grup odbiorców. 2 Uwarunkowania wewnętrzne
Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich. Analiza SWOT
72 Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich Analiza SWOT MOCNE STRONY 1. Możliwość rozwoju produkcji żywności wysokiej jakości. 2. Korzystna struktura wielkości gospodarstw. 3. Korzystne warunki przyrodnicze
Andrzej Miszczuk. Strategie województw - stare i nowe ujęcie
Andrzej Miszczuk Strategie województw - stare i nowe ujęcie (na przykładzie województwa podkarpackiego) 24.01.2013 Doświadczenia samorządów województw związane z opracowywaniem - w okresie przedakcesyjnym
Szanse rozwoju gospodarczego Województwa Świętokrzyskiego w perspektywie realizacji RPOWŚ na lata Kielce, kwiecień 2008 r.
Szanse rozwoju gospodarczego Województwa Świętokrzyskiego w perspektywie realizacji RPOWŚ na lata 2007-2013 Kielce, kwiecień 2008 r. Problemy ograniczające rozwój Województwa Świętokrzyskiego Problemy
Rozwój instytucjonalny polskich partnerstw lokalnych wzmacniających obszary funkcjonalne na tle doświadczeń zagranicznych
Rozwój instytucjonalny polskich partnerstw lokalnych wzmacniających obszary funkcjonalne na tle doświadczeń zagranicznych Jacek F. Nowak Katedra Ekonomiki Przestrzennej i Środowiskowej UEP Związek Miast
POTENCJAŁY, PROBLEMY I PROPONOWANE KIERUNKI ROZWOJU MIASTA WŁOCŁAWEK I POWIATU WŁOCŁAWSKIEGO r.
POTENCJAŁY, PROBLEMY I PROPONOWANE KIERUNKI ROZWOJU MIASTA WŁOCŁAWEK I POWIATU WŁOCŁAWSKIEGO 22.11.2012r. Szkolnictwo średnie i wyŝsze Miejsca pracy Kultura i sport Tereny inwestycyjne Usługi okołobiznesowe
Aglomeracje miejskie w Polsce na przełomie XX i XXI wieku
I NSTYTUT GEOGRAFII I GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ W YŻSZEJ SZKOŁY GOSPODARKI W BYDGOSZCZY Aglomeracje miejskie w Polsce na przełomie XX i XXI wieku Problemy rozwoju, przekształceń strukturalnych i funkcjonowania
ZINTEGROWANY ROZWÓJ PRZEWORSKO- DYNOWSKIEGO OBSZARU WSPARCIA
ZINTEGROWANY ROZWÓJ PRZEWORSKO- DYNOWSKIEGO OBSZARU WSPARCIA projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu RESEARCH PAPERS of Wrocław University of Economics Nr 333 Gospodarka regionalna w teorii i praktyce Redaktorzy naukowi Danuta Strahl, Andrzej Raszkowski,
Robocze wyniki analizy SWOT. w ramach procesu przygotowania. Strategii Rozwoju Województwa Opolskiego
Robocze wyniki analizy SWOT w ramach procesu przygotowania Strategii Rozwoju Województwa Opolskiego Opiekun naukowy procesu przygotowania SRWO: prof. dr hab. Krystian Heffner Analiza SWOT nasze podejście
- w ramach projektu Razem Blisko Krakowa zintegrowany rozwój podkrakowskiego obszaru funkcjonalnego
Opracowanie dokumentów planistycznych o charakterze strategicznym i operacyjnym oraz dokumentów wdrożeniowych dla podkrakowskiego obszaru funkcjonalnego Blisko Krakowa - w ramach projektu Razem Blisko
ZASADY PRZYGOTOWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO W RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA LATA
ZASADY PRZYGOTOWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO W RAMACH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA LATA 2007-2013 Łódź, 18 grudnia 2013 roku. Spis treści 1. WSTĘP... 3 2. STRUKTURA PLANU
KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 3
Gospodarka przestrzenna, stopień I studia stacjonarne 2016 KARTA KURSU Nazwa Ekonomika miast i regionów 2 Nazwa w j. ang. Economics of cities and regions 2 Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator Dr Tomasz Rachwał
Wybrane aspekty analiz i strategii podmiotów gospodarczych we współczesnych czasach. Część I
Wybrane aspekty analiz i strategii podmiotów gospodarczych we współczesnych czasach Część I Szczecin 2013 Tytuł monografii naukowej: Wybrane aspekty analiz i strategii podmiotów gospodarczych we współczesnych
PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji
PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji Arkadiusz Borowiec Instytut Inżynierii Zarządzania Politechnika
Dostępność komunikacyjna i mobilność przestrzenna a funkcjonowanie pomorskiego rynku pracy
Dostępność komunikacyjna i mobilność przestrzenna a funkcjonowanie pomorskiego rynku pracy Robert Guzik Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński Prezentowane badanie jest
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa stanowi podstawowe narzędzie dla prowadzenia polityki przestrzennej w jego obszarze.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa stanowi podstawowe narzędzie dla prowadzenia polityki przestrzennej w jego obszarze. Jej prowadzenie służy realizacji celu publicznego, jakim jest ochrona
Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski. Kraków, 9 marca 2012 r.
Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski Kraków, 9 marca 2012 r. Etap diagnostyczny Diagnoza pogłębiona (załącznik do RSI WM 2012-2020) Synteza diagnozy część 2 dokumentu RSI Analiza
KATEDRA EKONOMII ZAKŁAD EKONOMIKI KSZTAŁCENIA
KATEDRA EKONOMII 1. Agroturystyka jako forma aktywizacji obszarów wiejskich na przykładzie.. 2. Działalność agroturystyczna jako dodatkowe źródło dochodu na przykładzie 3. Wykorzystanie potencjału turystycznego
Bogusław Kotarba. Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska
Bogusław Kotarba Współpraca transgraniczna w świetle założeń umowy partnerstwa Polska Unia Europejska 2014-2020 Europejska współpraca terytorialna (EWT) EWT stanowi jeden z dwóch celów polityki spójności
Cele i Priorytety Regionalnych Programów Operacyjnych.
Cele i Priorytety Regionalnych Programów Operacyjnych. Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Dolnośląskiego Głównym celem Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego jest
Koncepcja SMART SPECIALISATION a Polityka Spójności UE po 2014
Koncepcja SMART SPECIALISATION a Polityka Spójności UE po 2014 Małgorzata Rudnicka Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie Departament Strategii i Rozwoju Regionalnego Wydział Innowacyjności
Kierunki rozwoju obszarów wiejskich zarys strategii rozwoju obszarów wiejskich III posiedzenie Grupy Roboczej ds. KSOW 29 marca 2010 r.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kierunki rozwoju obszarów wiejskich zarys strategii rozwoju obszarów wiejskich III posiedzenie Grupy Roboczej ds. KSOW 29 marca 2010 r. Nowe dokumenty strategiczne
Data: r. Materiał przyjęty przez Zarząd Województwa Pomorskiego. Statut:
Załącznik nr 2 do uchwały Nr 343/34/15 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 21 kwietnia 2015 r. Wytyczne do planowania przestrzennego obszarów funkcjonalnych o znaczeniu ponadregionalnym i regionalnym
ŹRÓDŁA I METODY FINANSOWANIA PROJEKTÓW SMART
ŹRÓDŁA I METODY FINANSOWANIA PROJEKTÓW SMART PANELIŚCI Przedstawiciel MIiR: Agnieszka Dawydzik, Dyrektor Departamentu Koordynacji Strategii i Polityk Rozwoju w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju Przedstawiciel
WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne II stopnia Kierunek Ekonomia Promotorzy prac magisterskich
Studia niestacjonarne II stopnia Kierunek Ekonomia Promotorzy prac magisterskich Promotorzy prac magisterskich Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Prof. dr hab. Andrzej GRACZYK (min. 5 osób) Prof. dr hab. Jerzy
dr Marta Kluzek Zestawienie dorobku naukowego
dr Marta Kluzek Zestawienie dorobku naukowego 2011 Tytuł oryginału: Podział państw Unii Europejskiej według zróżnicowania czynników tworzących klimat inwestycyjny. Autorzy: Kluzek Marta. Źródło: W : Zarządzanie
Warszawa, 29 września 2014
Warszawa, 29 września 2014 KRAJOWY SYSTEM ZARZĄDZANIA ROZWOJEM STRATEGIE MAKROREGIONALNE STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO POLSKI WSCHODNIEJ DO ROKU 2020 przyjęta przez Radę Ministrów 11 lipca
Programowanie funduszy UE w latach schemat
Programowanie funduszy UE w latach 2007-2013 schemat Strategia Lizbońska Główny cel rozwoju UE: najbardziej konkurencyjna i dynamiczna gospodarka na świecie, zdolna do systematycznego wzrostu gospodarczego,
Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO. Opole, 7 marca 2008
Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO ElŜbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego Fundusze strukturalne jako instrument wsparcia rozwoju gospodarczego Opolszczyzny Opole,
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu RESEARCH PAPERS of Wrocław University of Economics Nr 333 Gospodarka regionalna w teorii i praktyce Redaktorzy naukowi Danuta Strahl, Andrzej Raszkowski,
Data: r. przyjęty przez Zarząd Województwa Pomorskiego. Statut:
Załącznik nr 2 do uchwały Nr 343/34/15 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 21 kwietnia 2015 r. Wytyczne do planowania przestrzennego obszarów funkcjonalnych o znaczeniu ponadregionalnym i regionalnym
Uw a r u n k o w a n i a r o z w o j u Do l n e g o Śl ą s k a. Redaktor naukowy Teresa Kupczyk
Uw a r u n k o w a n i a r o z w o j u Do l n e g o Śl ą s k a w perspektywie roku 2020 Redaktor naukowy Teresa Kupczyk Wrocław 2010 Spis treści Wprowadzenie...7 1. Szanse i zagrożenia dla rozwoju Polski
Geografia miast i turystyki. Specjalność prowadzona przez: Zakład Geografii Miast i Organizacji Przestrzeni Zakład Geografii Turyzmu i Rekreacji
Specjalność prowadzona przez: Zakład Geografii Miast i Organizacji Przestrzeni Zakład Geografii Turyzmu i Rekreacji Polityka turystyczna w krajach UE Planowanie i zagospodarowanie turystyczno-rekreacyjne
Współpraca Regionalnych Obserwatoriów Terytorialnych Województw Mazowieckiego i Łódzkiego w ramach badania:
Współpraca Regionalnych Obserwatoriów Terytorialnych Województw Mazowieckiego i Łódzkiego w ramach badania: Kształtowanie powiązań funkcjonalnych obszarów metropolitalnych Łodzi i Warszawy Biuro Planowania
Zbiorcze zestawienie analizy SWOT dla obszaru Lokalnej Grupy Działania Krajna Złotowska MOCNE STRONY
Zbiorcze zestawienie analizy SWOT dla obszaru Lokalnej Grupy Działania MOCNE STRONY 1. Walory środowiska naturalnego potencjał dla rozwoju turystyki i rekreacji 2. Zaangażowanie liderów i społeczności
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich. LEADER Perspektywa finansowa
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich LEADER Perspektywa finansowa 2007-2013 Cel działania Realizacja działania ma na celu stymulowanie lokalnych inicjatyw na rzecz
Obszary wiejskie w polityce spójności - założenia na okres 2014 2020
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Obszary wiejskie w polityce spójności - założenia na okres 2014 2020 Konferencja Wiejska Polska 25 26 maja 2013 r. Konin/Licheń Krajowe podstawy strategiczne polityki
KONSULTACJE STRATEGII NA RZECZ ODPOWIEDZIALNEGO ROZWOJU W ZAKRESIE ROLNICTWA I ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi KONSULTACJE STRATEGII NA RZECZ ODPOWIEDZIALNEGO ROZWOJU W ZAKRESIE ROLNICTWA I ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH Konferencja prasowa Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 3 sierpnia
Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich. Analiza SWOT
80 Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich Analiza SWOT MOCNE STRONY 1. Możliwość rozwoju produkcji żywności wysokiej jakości. 2. Korzystna struktura wielkości gospodarstw. 3. Korzystne warunki przyrodnicze
ROZWÓJ PRZEMYSŁU KULTUROWEGO SZANSĄ DLA MAŁOPOLSKI?
Zarządzanie Publiczne, vol. 1(13), pp. 82-102 Kraków 2011 Published online February 9, 2012 ROZWÓJ PRZEMYSŁU KULTUROWEGO SZANSĄ DLA MAŁOPOLSKI? Summary Development of Culture Industry A Chance for Malopolska
Dokumenty strategiczne w pozyskiwaniu środków. z UE. Barbara Pędzich-Ciach. ekspertka: prowadząca: Dorota Kostowska
Dokumenty strategiczne w pozyskiwaniu środków ekspertka: z UE. Barbara Pędzich-Ciach prowadząca: Dorota Kostowska Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc
Mojemu synowi Rafałowi
Mojemu synowi Rafałowi Recenzenci: dr hab. Wiesław Gumuła, prof. UJ dr hab. Tomasz Grzegorz Grosse, prof. UW Redakcja i korekta: Magdalena Pluta Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na okładce: lblechman
Strategia Rozwoju Miasta - Piotrków Trybunalski 2020
Strategia Rozwoju Miasta - Piotrków Trybunalski 2020 Kontekst otoczenia strategicznego Piotrków Trybunalski, 05 listopada 2013 r. Polityka spójności 2014-2020 Propozycja KE, aby strategie stały się warunkiem
STRATEGIA ROZWOJU KRAKOWA projekt
STRATEGIA ROZWOJU KRAKOWA 2030 projekt Strategia Rozwoju Krakowa 2030 (projekt) wizja i misja Nowa Wizja rozwoju Krakowa Kraków nowoczesna metropolia tętniąca kulturą, otwarta, bogata, bezpieczna i przyjazna,
Przeprowadzono I etap konsultacji z jednostkami samorządu terytorialnego. Uzgodniono z Wojewodą Śląskim i Wojewódzkim Państwowym Inspektorem
Przeprowadzono I etap konsultacji z jednostkami samorządu terytorialnego. Uzgodniono z Wojewodą Śląskim i Wojewódzkim Państwowym Inspektorem Sanitarnym zakres i stopień szczegółowości Prognozy Oddziaływania
Kierunki rozwoju obszarów wiejskich
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kierunki rozwoju obszarów wiejskich założenia do strategii zrównoważonego rozwoju wsi i rolnictwa Przysiek k. Torunia 9 czerwca 2010 r. Nowe dokumenty strategiczne
ZASOBY ROZWOJOWE POLSKI POŁUDNIOWEJ METROPOLIE I KAPITAŁ LUDZKI
ZASOBY ROZWOJOWE POLSKI POŁUDNIOWEJ METROPOLIE I KAPITAŁ LUDZKI 2012-04-24 Jacek Woźniak Pełnomocnik Zarządu WM ds. planowania strategicznego WYZWANIA ORAZ SILNE STRONY MIAST KRAKÓW KATOWICE Źródło: Raport
Departament Rozwoju Regionalnego UMWD Wrocław, grudzień 2010
1 Konferencja regionalna Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 Priorytet 8 Regionalne kadry gospodarki Działanie 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie Poddziałanie 8.1.4 Przewidywanie
Spotkanie Partnerów projektu. Biuro GOM, 10 kwietnia 2013 r.
Spotkanie Partnerów projektu Zintegrowana Miejsce i data prezentacji Strategia Rozwoju Metropolii Biuro GOM, 10 kwietnia 2013 r. Dlaczego potrzebna jest strategia? Dostosowanie do wymogów UE w nowej perspektywie
I. POWIAT RACIBORSKI OTWARTY NA ROZWÓJ
Załącznik do Uchwały Nr XV / 133 / 2007 Rady Powiatu Raciborskiego z dnia 28 grudnia 2007r. ZAŁOŻENIA DO STRATEGII ROZWOJU POWIATU RACIBORSKIEGO 1. OPTYMALIZACJA UKŁADU KOMUNIKACYJNEGO I PRZESTRZENI PUBLICZNEJ
Strategia Rozwoju Małopolski i finansowanie jej wdrożenia w ramach programu regionalnego w latach 2014 2020 Małgorzata Potocka-Momot
Strategia Rozwoju Małopolski i finansowanie jej wdrożenia w ramach programu regionalnego w latach 2014 2020 Małgorzata Potocka-Momot Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament Polityki Regionalnej
KATEDRA EKONOMII ZAKŁAD EKONOMIKI KSZTAŁCENIA
KATEDRA EKONOMII 1. Agroturystyka jako forma aktywizacji obszarów wiejskich na przykładzie... 2. Działalność agroturystyczna jako dodatkowe źródło dochodu na przykładzie. 3. Wykorzystanie potencjału turystycznego
Dr Wiesława Lizińska Katedra Polityki Gospodarczej i Regionalnej UWM w Olsztynie. Klimat inwestycyjny na poziomie regionalnym i lokalnym
Dr Wiesława Lizińska Katedra Polityki Gospodarczej i Regionalnej UWM w Olsztynie Klimat inwestycyjny na poziomie regionalnym i lokalnym nawet najlepiej rozwinięte regiony charakteryzuje pewien dystans
Chojnicko Człuchowski Miejski Obszar Funkcjonalny. w ramach Analiza SWOT
Chojnicko Człuchowski Miejski Obszar Funkcjonalny w ramach Analiza SWOT Analiza SWOT Mocne strony wszystko to, co stanowi atut, przewagę konkurencyjną, zaletę MOFu; Słabe strony wszystko to, co stanowi
HARMONOGRAM XI AKADEMII ROZWOJU REGIONALNEGO 2017/2018
BLOK WPROWADZAJĄCY: 3-4 listopada 2017 HARMONOGRAM XI AKADEMII ROZWOJU REGIONALNEGO 2017/2018 Uroczysta inauguracja Akademii Rozwoju Regionalnego Wykład 4 piątek 16:30-19:30 Idea Akademii Rozwoju Regionalnego,
Nabory wniosków w 2012 roku
Nabory wniosków w 2012 roku 1. Program Kapitał Ludzki część centralna część regionalna 2. Regionalne Programy Operacyjne 3. Program Infrastruktura i Środowisko 3 Program Operacyjny Kapitał Ludzki - część
System programowania strategicznego w Polsce
System programowania strategicznego w Polsce Dr Piotr Żuber Dyrektor Departamentu Koordynacji Polityki Strukturalnej Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Warszawa, listopad 2007 r. 1 Podstawowe zalety programowania
Studia II stopnia (magisterskie) niestacjonarne rok akademicki 2014/2015 Wybór promotorów prac magisterskich na kierunku Ekonomia
Studia II stopnia (magisterskie) niestacjonarne rok akademicki 2014/2015 Wybór promotorów prac magisterskich na kierunku Ekonomia Promotorzy prac dyplomowych Profesorowie Prof. dr hab. Stanisław CZAJA
Jacek Szlachta Korzyści ze współpracy makroregionalnej perspektywa europejska i krajowa. Kraków, 20 kwiecień 2012
Jacek Szlachta Korzyści ze współpracy makroregionalnej perspektywa europejska i krajowa Kraków, 20 kwiecień 2012 1 Projekt krajowy brutto na km2 Bank Światowy Reshaping Economic Geography 2 Produkt krajowy
INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA ORAZ PLANOWANIE STRATEGICZNE I PRZESTRZENNE W RELACJACH POLSKO-CZESKICH
INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA ORAZ PLANOWANIE STRATEGICZNE I PRZESTRZENNE W RELACJACH POLSKO-CZESKICH budowanie spójności i zrównoważonego rozwoju Europy Środkowej PANEL 2 POLSKA I CZESKA PERCEPCJA POTRZEB
Perspektywa województwa podkarpackiego
Potencjalne tematy współpracy pomiędzy subregionem tarnowskim a ośrodkami województwa podkarpackiego: Mielcem i Dębicą Perspektywa województwa podkarpackiego Jerzy Rodzeń Dyrektor Departamentu Strategii
Regionalne i inteligentne specjalizacje jako podstawa kreowania polityki rozwoju
Regionalne i inteligentne specjalizacje jako podstawa kreowania polityki rozwoju Marek Orszewski Dyrektor Wydziału Rozwoju Regionalnego UMWZ Europa 2020 Unia Europejska wyznaczyła wizję społecznej gospodarki
Wyzwania rozwojowe gmin województwa śląskiego w kontekście zachodzących procesów demograficznych
Wyzwania rozwojowe gmin województwa śląskiego w kontekście zachodzących procesów demograficznych Cel badania Główny: Identyfikacja kierunków i czynników rozwoju województwa śląskiego w kontekście zachodzących
Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
Urząd d Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007 - Ostrowiec Świętokrzyski,
STRATEGIA ROZWOJU POWIATU SIERADZKIEGO NA LATA dr Marek Chrzanowski
STRATEGIA ROZWOJU POWIATU SIERADZKIEGO NA LATA 2015-2020 dr Marek Chrzanowski PROCES OPRACOWANIA STRATEGII Analiza danych źródłowych CZĘŚĆ DIAGNOSTYCZNA Spotkania warsztatowe Zespołu Ankieta przeprowadzona
Kierunki rozwoju turystyki do 2015 roku, ze szczególnym uwzględnieniem turystyki wiejskiej
Kierunki rozwoju do 2015 roku, ze szczególnym uwzględnieniem wiejskiej Katarzyna Sobierajska Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Międzynarodowa Konferencja Perspektywy rozwoju i promocji
System monitorowania realizacji strategii rozwoju. Andrzej Sobczyk
System monitorowania realizacji strategii rozwoju Andrzej Sobczyk System monitorowania realizacji strategii rozwoju Proces systematycznego zbierania, analizowania publikowania wiarygodnych informacji,
Podstawy procesu programowania perspektywy finansowej 2014-2020. Konsultacje społeczne Gliwice, 24 maja 2013 r.
Podstawy procesu programowania perspektywy finansowej 2014-2020 Konsultacje społeczne Gliwice, 24 maja 2013 r. Uwarunkowania programowe Unia Europejska Strategia Europa 2020 Pakiet legislacyjny dla Polityki
Jak stworzyć i rozwijać sieć agroturystyczną. Koncepcje, finanse, marketing
http://www.varbak.com/fotografia/olbrzym-zdj%c4%99%c4%87-sie%c4%87-paj%c4%85ka; 15.10.2012 Jak stworzyć i rozwijać sieć agroturystyczną. Koncepcje, finanse, marketing dr Anna Jęczmyk Uniwersytet Przyrodniczy
Uogólniona dla całego obszaru, objętego LSR, Analiza SWOT. z wykorzystaniem analiz SWOT z konsultacji przeprowadzonych w gminach
Uogólniona dla całego obszaru, objętego LSR, Analiza SWOT z wykorzystaniem analiz SWOT z konsultacji przeprowadzonych w gminach i analizy SWOT powiatu MOCNE STRONY 1. Atrakcyjne walory krajobrazowo przyrodnicze
Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski
Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski Kraków, 9 maja 2012 r. Tomasz Geodecki Piotr Kopyciński Łukasz Mamica Marcin Zawicki Etap diagnostyczny Diagnoza pogłębiona (załącznik do