międzynarodowego systemu informacji o BHP CIS podsumowanie i refleksje

Transkrypt

1 50 lat działalno alności międzynarodowego systemu informacji o BHP CIS podsumowanie i refleksje Barbara Szczepanowska CIOP-PIB PIB X Krajowe Forum Informacji Naukowej i Technicznej Bezpieczna, Innowacyjna i Dostępna Informacja Perspektywy dla sektora usług ug informacyjnych w społecze eczeństwie wiedzy Zakopane, września

2 Praca zawodowa jest dominującą formą działalno alności człowieka i zajmuje określone miejsce w jego systemie wartości ci. Zagadnienia bezpieczeństwa i higieny pracy stanowią integralną część działalności wszystkich uczestników procesu pracy Tematy takie jak n.p.: - ochrona przed wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi - zapewnienie bezpiecznych i ergonomicznych miejsc pracy interesują wszystkie osoby związane z pracą

3 W społecze eczeństwie opartym na wiedzy Zapewnienie bezpieczeństwa człowieka w procesie pracy jest niemożliwe bez rozwoju wiedzy, teoretycznej i praktycznej, nt. najnowszych rozwiąza zań w tej dziedzinie Działania ania zmierzające do systematycznego podnoszenia poziomu warunków w pracy wymagają dostępu do wiarygodnych krajowych i zagranicznych źródeł informacji Dostęp p ten mogą zapewnić m.in. międzynarodowe systemy informacji o bhp

4 Światowy Kongres i Targi Środków w Ochrony Osobistej oraz Bezpieczeństwa i Higieny Pracy A A + A A (18-21 września 2007, Düsseldorf) spotkanie 11 sieci informacyjnych ILO-CIS Centre Network International Occupational Safety and Health Centre (CIS) of the International Labour Organization (ILO) EU-OSHA Focal Point Network of the European Agency for Occupational Safety and Health ENETOSH European Network Education and Training in Occupational Safety and Health ENSHPO-European European Network of Safety and Health ProfessionOrganizations European Forum of Insurances against Accidents at Work and Occupational Diseases EUROSHNET- Network for European OSH Experts (Involved in Standardisation, Testing and Certification) INSHPO International Network of Safety and Health Proctictioner Organizations ENWHP - The European Network for Workplace Health Promotion IALI International Association of Labour Inspection Network of WHO/Collaborating Centres in Occupational Health, World Health Organization ISSA/Prevention Commission International Social Security Association: Special Commission on Prevention + its 11 International Sections Z tematyką bezpieczeństwa pracy związane zane sąs także e inne sieci: Baltic Sea Network on Occupational Health and Safety, PEROSH (Partnership for European Research in Occupational Safety and Health)

5 Sieci informacyjne Sieci te w różny r sposób b sąs zorganizowane, mają różne nazwy swoich placówek, zrzeszają różnego typu członk onków (organizacje lub konkretne osoby), ale mają podobne cele Wszystkie te organizacje dążąd m.in. do zapewnienia forum dla pozyskiwania i wymiany informacji i doświadcze wiadczeń, rozwijania współpracy, pracy, a także e do szerokiego promowania tematyki bezpieczeństwa i zdrowia w pracy

6 Sieć Centrów w CIS-ILO ILO Jednym z: najstarszych największych ogólnoświatowych systemów informacji o bezpieczeństwie i higienie pracy jest: Międzynarodowy System Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy CIS

7 2009 r. 90lecie Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz 50lecie Międzynarodowego Centrum CIS

8 Międzynarodowe Centrum CIS historia i teraźniejszo niejszość

9 Międzynarodowe Centrum Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy CIS - Pełna nazwa: International Occupational Safety and Health Information on Centre (CIS), w skrócie: International CIS Centre - obecnie jest światowym ośrodkiem o informacji, gromadzącym i upowszechniającym cym bezpłatnie literaturę i informacje na temat bezpieczeństwa i zdrowia w pracy, opracowującym cym źródła a informacji, organizującym szkolenia i konferencje, organizującym sieć Centrów w CIS - jest zlokalizowane w ramach działu u ILO pod nazwą: : Programme on Safety and Health at Work and the Environment SafeWork

10 Międzynarodowe Centrum Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy CIS Pomysłodawc odawcą był Marcel Robert, ówczesny dyrektor działu bezpieczeństwa i higieny pracy ILO, później p także e dyrektor Centrum CIS BHP, wtedy dopiero rozwijająca się,, to interdyscyplinarna dziedzina nauki, zazębiaj biająca się z wieloma innymi, np. medycyną,, ergonomią,, chemią, fizyką, biologią,, psychologią - trudno o samodzielne poszukiwanie informacji Centrum zostało o utworzone w 1959 r. przez: - Międzynarodow dzynarodową Organizację Pracy (ILO) - Międzynarodowe Stowarzyszenie Zabezpieczenia Społecznego (ISSA) - Europejską Wspólnot lnotę Węgla i Stali (ECSC) oraz przez 11 europejskich krajowych bibliotek k i instytucji związanych zanych z bhp - zaczątek sieci W czasie II wojny światowej ILO i CIS były y czasowo zlokalizowane w Montrealu w Kanadzie Po wojnie budynek w Genewie blisko Pałacu acu Narodów W 1974 r. przenosiny do nowego gmachu ILO

11 Międzynarodowe Centrum Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy CIS W ciągu tych 50 lat zmieniły y się formy i zakres działań tego centrum W pierwszym okresie ( r.) opracowywanie i odpłatna subskrypcja kompletów w kart z opisami dokumentów w dot. bhp z różnych r krajów w (książ ążki, artykuły, y, przepisy prawne, raporty ) Powołanie placówek opracowujących cych część analiz i dostarczających cych oryginały y dokumentów w = sieć Centrów w CIS Udostępnianie pełnych tekstów w dokumentów w na mikrofiszach lub ksero z oryginałów Prenumeratorzy na całym świecie! Prace jeszcze bez komputerów w! Od razu współpraca praca międzynarodowa działanie anie grupy ludzi (team )

12 Międzynarodowe Centrum Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy CIS Centrum było o pionierem w zakresie wprowadzania nowoczesnych technik opracowywania i wyszukiwania informacji Było o jednym z pionierów w w zakresie automatyzacji informacji naukowej o bhp wczesne lata 70. W r. zastosowanie komputerów w i tworzenie bazy danych CISDOC rewolucyjne osiągni gnięcie w zakresie informacji naukowej o bhp W 1984 r. wsparcie finansowe ze strony Krajowych Centrów CIS ustało W 1986 r. baza ta stała a się pierwsza bazą danych ILO zamieszczoną na dysku CD-ROM, oraz pierwszą bazą danych na CD-ROM w systemie Narodów w Zjednoczonych (fma Silver Platter) zaczął ją udostępnia pniać na dyskach CCOHS w Kanadzie, w 1990 r. podczas Kongresu BHP w Hamburgu I udostępnienie danych w sposób b zdalny na przenośnym nym komputerze.

13 Międzynarodowe Centrum Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy CIS Baza danych CISDOC udostępniana była a odpłatnie przez wiele lat na dyskach i stronach internetowych przez CIS-ILO, ILO, CCOHS i Silver Platter (obecnie nadal odpłatnie wraz z innymi bazami - przez CCOHS, fmę CRONER oraz Sheila Pantry ASssociates) Obecnie baza CISDOC jest udostępniana bezpłatnie na stronach internetowych Centrum CIS w Genewie + baza Tezaurus CIS-ILO. ILO. Pełne teksty dokumentów w sąs zamieszczane w odpłatnej bazie CISDOC-TEXT (prenumerata CIOP-PIB) PIB) Decyzją ILO od 2004 r. wszystkie informacje udostępniane sąs w ramach portalu ILO, w tym witryny CIS-ILO ILO bezpłatne Aktywna pomoc i współpraca praca innych Centrów w CIS CCOHS w Kanadzie, HSE w UK, Prevent w Belgii, FIOH w Finlandii, Sheila Pantry Associates Ltd. w UK

14 Wyszukiwanie w bazie CISDOC

15 Inne prace: Międzynarodowe Centrum Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy CIS ILO Encyklopaedia of Occupational Health and Safety (od 1992 r. organizacja i koordynacja prac nad kolejnymi wydaniami w jęz. j fr. i ang.) Biuletyn ILO-CIS do 2003 wersja drukowana, obecnie elektroniczna, dostępny od 1993 r. Wiele innych źródeł informacji o bhp, np. tezaurus, glosariusz bhp w 5 językach, j wykaz instytucji związanych zanych z bhp, bibliografie tematyczne, materiały y szkoleniowe, ostatnio - nowe bazy danych i inne mat. Strony internetowe od 1994 r. CIS jednym z pierwszych wykorzystujących Internet do rozpowszechniania informacji w skali światowej

16 Encyklopedia ILO

17 Międzynarodowe Centrum Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy CIS Udział CIS w pomocy technicznej ILO dla dla krajów rozwijających się Udział CIS w pracach ILO, w organizacji Kongresów w BHP, w pracach Działu SafeWork,, współpraca praca z Biblioteką ILO Duże e zasługi CIS-ILO ILO w zakresie rozwoju międzynarodowych prac dot. informacji chemicznej (pierwsze symbole, system GHS, osobisty udział w pracach, karty IPCS w witrynie CIS)

18 Strona główna g witryny Międzynarodowego Centrum Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy CIS

19 Międzynarodowa sieć Centrów w CIS - historia i teraźniejszo niejszość

20 Międzynarodowa sieć Centrów w CIS Sieć centrów w działa a 50 lat (od 1959 r ) i obejmuje w 2009 r. ok. 155 Centrów w CIS: Międzynarodowe Centrum CIS Krajowe Centra CIS Współpracuj pracujące ce Centra CIS Regionalne Centra CIS Sieć ma ogólno lnoświatowy zasięg - centra sąs w ponad 100 krajach, na wszystkich kontynentach Ciągły y rozwój prawie każdego roku powstają nowe centra, kilka instytucji oczekuje na uzyskanie statusu Centrum CIS Duże e zróżnicowanie wielkości i możliwo liwości działania ania Centrów w CIS Rolę centrów w pełni nią przeważnie instytuty naukowe, ministerstwa pracy i zdrowia, inspekcje pracy, fundacje, związki zki zawodowe, stowarzyszenia W ich imieniu zadania CIS realizują ośrodki informacji i/lub biblioteki

21 Instytucje pełni niące rolę Centrów w CIS pozarządowe akademickie inne rządowe inne ds. medycyny inst. med. pracy inspektoraty pracy zabesp. społeczne związki zawodowe inst. ds. pracy Źródło: CIS Genewa

22 Rozwój j sieci Centrów w CIS W 1959 r. sieć liczyła a 11 Krajowych Centrów, zlokalizowanych tylko w Europie Zachodniej W latach 60. zaczęł ęły y dołą łączać nowe Centra CIS, w tym spoza żelaznej kurtyny (np. polski CIOP), a także e z krajów w rozwijających się W latach 60. sieć początkowo europejska rozszerzyła a się na obie Ameryki, Azję i Australię Od 1972 sieć zaczęł ęła a także e rozrastać się w Afryce i z czasem objęł ęła a ponad 100 krajów w na wszystkich kontynentach Wiele centrów w powstało o dzięki osobistej pomocy i konsultacji pracowników w CIS w Genewie Zadania Centrów w CIS

23 Centra CIS w 1959 r. 11 centrów w 2009 ok. 155 centrów w 2009 ok. 155 centrów

24 Centra CIS na świecie Afryka Ameryki Azja wsch. i Oceania Europa Azja zach. Azja płd. Źródło: CIS Genewa

25 Rozwój j sieci Centrów w CIS Centra bardzo różnie r realizowały y te zadania w zależno ności od możliwo liwości, funduszy, lokalizacji W krajach dużych lub o kilku różnych r językach j była a potrzebna większa ilość centrów w wspierających powstawały y Współpracuj pracujące ce Centra CIS, np. w Kanadzie, Włoszech, W ZSRR a potem Rosji Pojawiła a się potrzeba centrów w dla dużych grup krajów. W 2004 r. powstało pierwsze Regionalne Centrum CIS dla krajów w arabskich, w 2006 r. dla krajów w afrykańskich w Zimbabwe. Rozważane ane jest utworzenie centrum dla Europy przy wsparciu Unii Europejskiej Sieć się szybko rozrasta, obecnie kilka instytucji krajowych czeka na uzyskanie statusu Centrum CIS Ważna cecha sieci Centrów w CIS: pomoc centrów w silniejszych - system Twinning Współprac pracę sieci podtrzymuje wydawany społecznie przez Sheila Pantry Associated Ltd. miesięcznik: CIS Newsletter oraz doroczne Spotkania Centrów w CIS, organizowane przez Międzynarodowe Centrum CIS

26 Międzynarodowa Organizacja Pracy ILO Międzynarodowe Biuro Pracy ILO Międzynarodowe Centrum Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy CIS Regionalne Centra CIS Krajowe Centra CIS Współpracujące Centra CIS Polskie Krajowe Centrum CIS CIOP-PIB

27 Polskie Krajowe Centrum CIS Jego rolę pełni Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy (CIOP-PIB) PIB) od 1960 r. r (Centrum powstało w rok po utworzeniu Międzynarodowego Centrum CIS w Genewie) Zadania Polskiego Krajowego Centrum CIS realizuje Ośrodek Informacji Naukowej i Dokumentacji CIOP- PIB Adres internetowy witryny Krajowego Centrum CIS: (wersja pol.) (wersja ang.)

28 Zadania realizowane przez Polskie Krajowe Centrum CIS Pozyskiwanie informacji dla krajowych specjalistów bhp z wykorzystaniem systemu informacji CIS (m.in. gromadzenie i rozpowszechnianie wydawnictw działalność informacyjna, polskojęzyczna witryny internetowa Promowania za granicą polskich wydawnictw i osiągnięć w dziedzinie bezpieczeństwa pracy z wykorzystaniem sieci CIS (m.in. poprzez udział w tworzeniu międzynarodowych źródeł informacji, anglojęzyczna witryna internetowa, oraz baza danych polskiego piśmiennictwa OSH-BHP Rozpowszechnianie w Polsce informacji o działalności i usługach sieci Centrów CIS Współpraca i rozwijanie kontaktów z siecią Centrów CIS

29 Strona główna g witryny Krajowego Centrum CIS

30 Wybrane portale i witryny internetowe związane zane z Międzynarodowym Systemem Informacji CIS Polskie Krajowe Centrum CIS: (pol.) (ang.) baszc@ciop.pl oinip@ciop.pl. + witryny instytucji pełniących rolę Centrów CIS Ich wykaz:

31 Podsumowanie W czasach globalizacji, rozwoju społecze eczeństw opartych na wiedzy niezbędne jest prowadzenie międzynarodowej współpracy pracy oraz tworzenie krajowych i międzynarodowych sieci informacyjnych, które ułatwiaju atwiają pozyskiwanie i wymianę potrzebnych teoretykom i praktykom informacji System informacji o bhp CIS tworzy jedna z najstarszych i największych ogólno lnoświatowych sieci informacyjnych, a jej członkami sąs najważniejsze niejsze krajowe i międzynarodowe instytucje związane zane z problematyką bhp. Zapewnia to wysoki poziom i wiarygodność opracowywanych przez nie informacji i system ten jest jednym z najważniejszych niejszych źródeł informacji z tej dziedziny System informacji CIS obejmuje swym zasięgiem wszystkie kontynenty i dzięki temu może e dostarczyć zainteresowanym informacje z bardzo wielu krajów Międzynarodowe Centrum CIS zawsze było o liderem w zakresie wykorzystania najnowszych zdobyczy techniki do działalno alności informacyjnej, co znacznie rozszerzało o dostępno pność jego informacji

32 Podsumowanie Centrum zawsze angażowa owało o się w wiele ważnych działań Międzynarodowej Organizacji Pracy, w rozwój j informacji chemicznej na świecie, wspierało o prace nad najważniejszymi niejszymi wydawnictwami ILO i brało o udział w pomocy dla krajów rozwijających się System informacji CIS przechodził on różne r etapy rozwoju, ale przetrwał,, dostosowywał się do zmieniających się potrzeb użytkowników, w, tworzył ważne źródła a informacji i zapewniał ich szeroką dostępno pność. Sieć Centrów w CIS, obchodząca ca w tym roku 50lecie swego powstania, wciąż się rozrasta, kolejne instytucje pragną pełni nić rolę Centrów w CIS, co świadczy o wysokiej ocenie tej sieci jako źródła a informacji o bezpieczeństwie i dobrym zdrowiu w pracy Wykorzystanie dostępnego już na całym świecie narzędzia jakim jest Internet oraz udział w tworzeniu międzynarodowych źródeł informacji pozwala na upowszechnianie problematyki bezpieczeństwa i zdrowia w pracy w skali światowej

33 Podsumowanie Coraz większa liczba Polaków w pracujących cych w innych krajach, a także pracowników w zagranicznych w Polsce stwarza potrzebę dostępu do krajowych informacji z zakresu bhp zarówno dla pracowników, w, jak i dla pracodawców w w innych krajach Udział w pracach tak dużego międzynarodowego systemu informacji o bezpieczeństwie i zdrowiu w pracy umożliwia nam: - pozyskiwanie dla polskich pracodawców w i pracowników, w, naukowców, w, studentów w i wykładowc adowców, w, a także e innych zainteresowanych - informacji i wydawnictw z całego świata - międzynarodowe promowanie polskiego piśmiennictwa oraz treści w nim zawartych dotyczących cych krajowych osiągni gnięć w dziedzinie bezpieczeństwa i zdrowia w pracy Rozpowszechnianie w kraju informacji o działaniach aniach tej największej sieci, tworzącej i rozpowszechniającej cej wiarygodne i najnowsze informacje z zakresu BHP, umożliwia ich wykorzystanie przez polskich teoretyków w i praktyków w z tej dziedziny

34 Uczestnicy Spotkania Centrów CIS w Genewie w 2006 r

35 Dziękuj kuję za uwagę Barbara Szczepanowska Polskie Krajowe Centrum CIS Ośrodek Informacji Naukowej i Dokumentacji CIOP-PIB PIB baszc@ciop.pl