Zajrzyj do naszej Księgarni Internetowej i zamów:

Transkrypt

1

2 Dotychczas w serii Kreatywno ć ukazały si : Zajrzyj do naszej Księgarni Internetowej i zamów: MICHAEL ARGYLE, Psychologia szcz cia ANTONI BENEDIKT, Motywowanie pracowników w sytuacjach kryzysowych ANTONI BENEDIKT, Reklama jako proces komunikacji GEORGE D. BISHOP, Psychologia zdrowia MARCIN BROCKI, J zyk ciała w uj ciu antropologicznym CELIA BURTON, NORMA MICHAEL, Zarz dzanie projektem pod red. PETERA DAHLGRENA, COLINA SPARKSA, Komunikowanie i obywatelsko ć Bogusława DoBek-ostrowska, Podstawy komunikowania społecznego Bogusława DoBek-ostrowska, robert wiszniowski, Teoria komunikowania publicznego i politycznego ROBERT S. FELDMAN, Zrozumieć psychologi JOHN FISKE, Wprowadzenie do bada nad komunikowaniem PETER HARTLEY, Komunikowanie interpersonalne anna Jarmuła, Manipulacja i wywieranie wpływu na ludzi MARK L. KNAPP, JUDITH A. HALL, Komunikacja niewerbalna w interakcjach mi dzyludzkich BEATA OCIEPKA, Komunikowanie mi dzynarodowe TIM O SULLIVAN, JOHN HARTLEY, DANNY SAUNDERS, MARTIN MONTGOMERY, JOHN FISKE, Kluczowe poj cia w komunikowaniu i badaniach kulturowych monika PaBiJa ska, Psychomanipulacja w polityce tymon smektała, Public relations w Internecie tymon smektała, Public relations w sytuacjach kryzysowych przedsi biorstw PIERRE SORLIN, Mass media Janina stankiewicz, Komunikowanie si w organizacji aleksander sztejnberg, Komunikacyjne rodowisko nauczania i uczenia si aleksander sztejnberg, Podstawy komunikacji społecznej w edukacji Jarosław ci lak, Jak zostać dziennikarzem JOHN B. THOMPSON, Media i nowoczesno ć CHRISTOPER TURK, Sztuka przemawiania susan VinnicomBe, nina l. colwill, Kobieta w zarz dzaniu pod red. J. Bara skiego, e. waszy skiego, a. steciwki, Komunikowanie si lekarza z pacjentem Polecamy tak e ksi ki: ANTONI BENEDIKT, Mowa ciała ALFRED J. BIERACH, Sztuka czytania z twarzy VERA F. BIRKENBIHL, Zdobywanie informacji. Technika szybkiego zadawania trafnych pyta Jolanta cianciara, Bo ena u ci ska, Komunikowanie si z mediami w praktyce christiane eisler-mertz, Mowa r k CATHERINE HERRIGER, Komunikacja bez słów. Rytuały społeczne KLAUS KOBJOLL, Szybciej, lepiej, wi cej. Sztuka motywowania pracowników GÜNTHER REBEL, Naturalna mowa ciała HORST RÜCKLE, Mowa ciała dla mened erów andrzej sieradzki, Vademecum managera gisela tautz-wiessner, Savoir-vivre w yciu zawodowym ERHARD THIEL, Mowa ciała zdradzi wi cej ni tysi c słów lech tkaczyk, Postawa, mimika, gest tom werneck, Frank ullmann, Szybkie czytanie. Naucz si sam

3

4 Copyright by Marta Jarmałkowicz and Wydawnictwo ASTRUM Sp. z o.o. Wrocław 2007 Wszelkie prawa zastrze one Redakcja i korekta krzysztof wichary Redakcja techniczna El Bieta Bursztynowicz Projekt okładki Joanna tchórzewska Wydanie I adna cz ć tej pracy nie mo e być powielana i rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób, wł cznie z fotokopiowaniem, nagrywaniem na ta my lub przy u yciu innych systemów, bez pisemnej zgody wydawcy Zamówienia na ksi ki mo na składać na kartach pocztowych lub przez Internetow Ksi garni Wysyłkow Nasz adres Wydawnictwo ASTRUM Sp. z o.o Wrocław 2, skr. poczt astrum@astrum.wroc.pl tel. (071) , fax (071) Napisz do nas lub zadzwo! ISBN

5 SPIS TRE CI Wst p Rozdział 1 Predyspozycje do zawodu prawnika Rozdział 2 Wybór uczelni i egzaminy wst pne Rozdział 3 Gał zie prawa i ich krótka charakterystyka Rozdział 4 Klasyczne zawody prawnicze Aplikacja adwokacka Aplikacja radcowska Aplikacja notarialna Aplikacja s dowo-prokuratorska Aplikacja referendarska Aplikacja kuratorska Aplikacja komornicza Rozdział 5 Alternatywa dla klasycznych zawodów prawniczych Aplikacja administracyjna Aplikacja legislacyjna Aplikacja sejmowa Aplikacja ekspercka Aplikacja kontrolerska Aplikacja rzecznikowska Aplikacja dyplomatyczno-konsularna Asystent s dziego Asystent prokuratora Doradca prawny Mediator Doradca podatkowy Policja SPIS TRE CI 5

6 WST P Ksi ka Jak zostać prawnikiem jest adresowana do ludzi młodych, którzy dopiero decyduj si na wybór drogi zawodowej, oraz do studentów pierwszych lat studiów prawniczych. Pierwszym etapem kariery prawniczej jest wybór uczelni i pomy lne przej cie rekrutacji. Ksi ka jest przewodnikiem po Wydziałach Prawa na ró nych uniwersytetach pa stwowych i prywatnych w całej Polsce. Pomo e zdecydować si na wybór uczelni, która b dzie rozwijała zainteresowania studenta. Kolejnym etapem cie ki zawodowej jest nauka i zdawanie kolejnych egzaminów z programu studiów prawniczych. Nie brakuje zatem w poradniku tych wa nych informacji. Dwa ostatnie rozdziały po wi cone s rodzajom aplikacji, egzaminom wst pnym, zaj ciom i egzaminom ko cowym oraz mo liwo ciom zatrudnienia po uko czeniu studiów prawniczych. Dane zawarte w ksi ce oparte s na obowi zuj cych aktach prawnych oraz informacjach zaczerpni tych z oicjalnych stron internetowych uczelni. Poradnik jest swoistym kompendium wiedzy i przewodnikiem w procesie zdobywania wymarzonej profesji przez przyszłych adeptów prawa. 6 WST P

7 ROZDZIAŁ 1 PREDYSPOZYCJE DO ZAWODU PRAWNIKA Jak zostać prawnikiem? Odpowied wydaje si z pozoru prosta. Wystarczy sko czyć studia prawnicze i zdać ko cowy egzamin aplikacyjny. Przede wszystkim jednak nale y chcieć być prawnikiem. Podstaw wykonywania jakiegokolwiek zawodu jest ch ć działania i pasja. Nie nale y podejmować decyzji o wyborze profesji tylko ze wzgl du na tradycje rodzinne, przypadek lub mod. Zawód prawnika, jak ka dy, wymaga powołania. Studia to okres wyt - onej nauki, wielu egzaminów, zalicze i praktyk, a perspektywa zawodowej działalno ci po studiach wcale nie wydaje si łatwiejsza. Egzaminy na aplikacj i ko cowe egzaminy aplikacyjne to naprawd lata intensywnej pracy, a na sukces zawodowy trzeba zazwyczaj długo czekać. Nigdy nie jest osi gany zaraz po uko czeniu aplikacji. Je li kto nie czuje specyiki tego zawodu i nie jest zaanga owany w to, co robi, to b dzie mu bardzo ci ko przej ć przez okres studiów i aplikacji, bo po prostu nie wystarczy mu cierpliwo ci do długotrwałej, mudnej pracy i szybko si zniech ci do kariery prawniczej. Poza zainteresowaniami istotne s te cechy charakteru oraz specyiczne zdolno ci kandydata. Przyszłego prawnika powinna wyró niać pracowito ć, obowi zkowo ć i zawodowe pasje, nawet bowiem najlepsza uczelnia nie uczyni z nas dobrego prawnika, je eli sami nie b dziemy pracować nad własnym rozwojem w tej trudnej profesji. Nale y pami tać, e studia to przede wszystkim samodzielne zdobywanie wiedzy. Ka dy z zawodów prawniczych wymaga troch innych cech charakteru. Na przykład adwokat powinien mieć nieco aktorskich predyspozycji. Praca na sali rozpraw to praca z lud mi, adwokat musi wi c posiadać łatwo ć nawi zywania kontaktów. Powinien być dobrym oratorem, mieć dono ny i stanowczy PREDYSPOZYCJE DO ZAWODU PRAWNIKA 7

8 głos i wzbudzać u słuchaczy wiarygodno ć wypowiedzi, aby wszystkich przekonać do swojej tezy. Wa ny jest te dobór odpowiedniego słownictwa, posługiwanie si poprawn polszczyzn oraz odpowiednie akcentowanie wyrazów i zda. Adwokat powinien w sposób szybki i odpowiedni odpierać argumenty przeciwnika, liczy si tu zatem releks, riposta, logika i analityczne my lenie. Podobne cechy powinien posiadać s dzia, nale y jednak pami tać, e w przeciwie stwie do adwokata zawód ten wymaga zachowania bezstronno- ci. S dzia zatem nie mo e podchodzić emocjonalnie do danej sprawy. Na sali rozpraw cz sto si rozgrywaj ludzkie dramaty, s dzia powinien zachować w takich sytuacjach obiektywizm, spokój i opanowanie. Zawód ten ponadto wymaga stanowczo ci. S dzia, który nie b dzie umiał zdecydowanie podj ć konkretnego wyroku i nie b dzie go w stanie przekonuj co uargumentować, nigdy nie zdob dzie respektu i poszanowania nie tylko u innych s dziów, ale i stron sporu. Nale y tak e pami tać, e s dzia, podobnie jak adwokat, pracuje z lud mi. Musi zatem być komunikatywny i łatwo nawi zywać kontakt z ka dym człowiekiem, niezale nie od wykształcenia rozmówcy. Prokurator równie spotyka si w swojej pracy z wieloma lud mi; czasem b dzie to patologiczna rodzina, a czasem wykształcony bankier. Z ka dym z nich prokurator powinien umieć nawi zać wła ciwy kontakt. Zawód ten wymaga ponadto pełnej dyspozycyjno ci od osoby, która go wykonuje. Prokurator nie ma stałych godzin pracy, czasem mo e zostać wezwany na miejsce przest pstwa nawet w rodku nocy. Jest to zatem profesja dla ludzi energicznych, pr nych, ale przy tym sumiennych i niezwykle odpowiedzialnych. Umiej tno ci, które wyró niaj dobrego radc pra wnego, to przede wszystkim szeroka znajomo ć i wła ciwa interpretacja przepisów praw - nych, kojarzenie faktów oraz wykorzystanie wiedzy teoretycznej w praktyce. Jednym z wielu zada radcy jest negocjowanie (np. dobrej umowy czy ugody), wówczas za przydaje si odpowiedni releks, wła ciwe kontrargumenty, przekonuj ce i zrozumiałe wypowiedzi oraz znajomo ć podstaw psychologii człowieka. Oczywi cie wa ne s te te cechy, które zostały wymienione przy zawodzie adwokata, s dziego i prokuratora. Po ród wielu cech dobrego notariusza istotne s natomiast: precyzja, rzetelno ć, skrupulatno ć oraz bardzo dobra organizacja pracy. Notariusz to oso- 8 ROZDZIAŁ 1

9 ba zaufania publicznego, dlatego musi być dyskretny, uczciwy i musi posiadać umiej tno ć dochowywania tajemnic klienta. Przy wykonywaniu tego zawodu wa na jest tak e znajomo ć ró nych dziedzin prawa, a tak e umiej tno ć pracy w szybkim tempie. Zawód kuratora i komornika powinny wykony wać osoby niezwykle silne psychicznie, odporne na stres i stanowcze, przy wykonywaniu swoich zada cz sto bowiem b d im towarzyszyć niezwykłe emocje. Jest kilka cech osobowo ci człowieka, które ł cz wszystkie zawody prawnicze, to inteligencja, umiej tno ć autoprezentacji, łatwo ć uczenia si i wykorzystania wiedzy teoretycznej w praktyce, zainteresowanie wiatem i lud mi oraz uczciwo ć. Etyka w działaniu to podstawowa cecha, o której nikt nie powinien za pominać, a zwłaszcza prawnik, który cz sto decyduje o ludzkich losach. Na koniec warto wspomnieć o wytrwało ci. Kariera nigdy nie przychodzi od razu. Prawnik jest jak sportowiec. Na jego sukces składa si 5% talentu i 95% pracy, nale y dodać, e bardzo ci kiej. Wytrwało ć jednak si opłaca. Satysfakcja z wykonywania zawodu i presti potrai wynagrodzić czasy trudnej i ci kiej pracy. PREDYSPOZYCJE DO ZAWODU PRAWNIKA 9

10 ROZDZIAŁ 2 WYBÓR UCZELNI I EGZAMINY WST PNE Absolwenci kieruj si ró nymi przesłankami przy wyborze uczelni odległo ci od miejsca zamieszkania, kosztami nauki, liczb miejsc, zainteresowaniami i mo liwo ci kształcenia na danym kierunku, nie bez znaczenia jest te presti danej uczelni. Rzeczpospolita i Perspektywy w ród najlepszych pa stwowych uczelni od lat wymieniaj Uniwersytet Warszawski, Uni wersytet Jagiello ski, Szkoł Główn Handlow, Politechnik Warszawsk oraz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (kolejno ć według rankingu z 2007 r.). W ród uczelni niepa stwowych natomiast laury zbieraj : Wy sza Szkoła Przedsi biorczo ci i Zarz dzania im. Leona Ko mi skiego, Wy sza Szkoła Psychologii Społecznej w Warszawie oraz Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku (kolejno ć wg rankingu z 2007 r.). W ocenie danej uczelni brano pod uwag ró ne kryteria, na przykład presti w ród absolwentów, pracowników, zasoby biblioteczne, jako ć naukow i dydaktyczn kadry, osi gni cia sportowe, koła naukowe oraz wymiany zagraniczne 1. Oto pierwsza dziesi tka najlepszych uczelni publicznych według tygodnika Wprost : Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagiello ski, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Gda ski, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet l ski w Katowicach oraz Uniwersytet Warmi sko-mazurski w Olsztynie. Według opinii tego tygodnika prawo natomiast najlepiej studiować na Uniwersytecie Warszawskim, a na miejscu drugim znajduj si ex aequo: Uniwersytet Jagiello ski i Uniwersytet Mikołaja Kopernika w To- 1 Zob. (15 luty 2008 r.). 10 ROZDZIAŁ 2

11 runiu, na trzecim miejscu jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na ósmym miejscu w tym rankingu znajduje si uczelnia niepubliczna Wy sza Szkoła Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie, a na dziesi tym i jedenastym odpowiednio: Wy sza Szkoła Przedsi biorczo ci i Zarz dzania im. Leona Ko mi skiego w Warszawie i Europejska Wy sza Szkoła Prawa i Administracji w Warszawie. W rankingu brano pod uwag m.in.: warto ć programów nauczania, adekwatno ć kształcenia do wymaga rynku, udział w programach badawczych, popyt na absolwentów na rynku pracy, płace absolwentów danej uczelni i tempo awansu 2. Gazeta Prawna po ród najlepszych wydziałów prawa w ród uczelni pa stwowych wyró nia Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (kolejne miejsca zaj ły: Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wy dział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, Wydział Prawa na Uniwersytecie w Białymstoku), a w ród uczelni prywatnych ex aequo Wy sz Szkoł Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie oraz Wy sz Szkoł Mi dzynarodowych Stosunków Gospodarczych i Politycznych w Gdyni (kolejne miejsca zaj ły: Wy sza Szkoła Zarz dzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie, Wy sza Szkoła Przedsi biorczo ci i Zarz dzania im. Leona Ko mi skiego w Warszawie, Wy sza Szkoła Mened erska w Warszawie). W rankingu brano pod uwag m.in. jako ć kształcenia, komfort studiowania i przygotowanie do wykonywania zawodu prawnika 3. Gdzie zatem studiować prawo? Cz sto o wyborze uczelni decyduje przypadek lub fakt, e po prostu tylko tam zostali my przyj ci. Je li wi c nie dostali my si do wymarzonej uczelni, to nie warto si załamywać, poniewa w rezultacie to nie uczelnia, ale nasze ch ci i ci ka praca decyduj o tym, czy zostaniemy dobrymi prawnikami. Absolwent szkoły redniej ma do wyboru kilkana cie wy szych uczelni pa stwowych i prywatnych. Oto wybrane uczelnie pa stwowe, na których mo na studiować prawo. 2 Zob. (15 luty 2008 r.). 3 Zob. (15 luty 2008 r.). WYBÓR UCZELNI I EGZAMINY WST PNE 11

12 UCZELNIE PA STWOWE Uniwersytet Gda ski Wydział Prawa i Administracji na Uniwersytecie Gda skim ma ju 38 lat. S tam prowadzone studia praw nicze jednolite w systemie stacjonarnym i niestacjo narnym. Na wydział ten składaj si nast puj ce ka tedry: Prawa Administracyjnego, Prawa Finansowego, Prawa Gospodarczego Publicznego i Ochrony rodowiska, Historii i Pa stwa Polskiego, Powszechnej Historii Pa stwa i Prawa, Teorii i Filozoii Pa stwa i Prawa, Prawa Konstytucyjnego i Instytucji Politycznych, Prawa Mi dzynarodowego Publicznego, Prawa Pracy, Prawa Cywilnego, Prawa Handlowego i Mi dzynarodowego Prawa Prywatnego, Post powania Cywilnego, Prawa Morskiego, Prawa Europejskiego i Komparatystyki Prawniczej, Prawa Karnego Materialnego i Wykonawczego oraz Psychiatrii S dowej, Prawa Karnego Procesowego i Kryminologii, a ponadto znajduj si tam jeszcze: Pracownia Kryminalistyki, Zakład Praw Człowieka, Pracownia Informatyki Prawniczej oraz Samodzielna Sekcja ds. Informatyki i Technik Multimedialnych. Co ciekawe, w budynku Wydziału Prawa i Administracji poza typowymi salami wykładowymi i aulami znajduj si dwie sale rozpraw wzorowane na prawdziwych salach s dowych. Odbywaj si tam symulacje rozpraw s dowych. Poza uczestnictwem w zaj ciach studenci po trzecim i czwartym roku s zobowi zani do odbycia dwóch dwutygodniowych praktyk w s dzie, prokuraturze lub wybranej przez studenta instytucji (np. kancelarii, po licji) w Gda sku lub swoim miejscu zamieszkania. Pierwsz praktyk obowi zkowo student musi odbyć w s dzie lub prokuraturze. W s dzie zapoznaje si z prac poszczególnych wydziałów, organizacj s du, bierze udział w rozprawach (np. jako protokolant lub w ród publiczno ci), zapoznaje si z prac biurow sekretariatów i dokumentacj s dów. W prokuraturze natomiast student poznaje prac prokuratora, bierze udział w czynno ciach prokuratorskich, zapoznaje si z organizacj i prac poszczególnych jednostek, wydziałów oraz zaznajamia si z aktami i dokumentacj. Wydział Prawa i Administracji zapewnia praktyki w S dzie Okr gowym w Gda sku oraz w Prokuraturze Okr - 12 ROZDZIAŁ 2

13 gowej w Gda sku. Podstaw zaliczenia praktyki jest pozytywna ocena opiekuna praktyki zapisana w dzienniczku praktyk. Na Wydziale Prawa i Administracji powstało kilkana cie kół zainte resowa : Studenckie Koło Naukowe Młodych Historyków Prawa ( ma zadanie szerzenie wiedzy historycznej w ród zrzeszonych studentów; ponadto ma przygotowywać do Olimpiady Historyczno-Prawnej im. Michała Sczanieckiego. Koło Naukowe Collegium Pro Ethica Iuri ( szerzy wiedz z za kresu etyki prawniczej oraz kultury prawnej, organi zuje wykłady na temat zasad etyki w zawodzie prawniczym, godno- ci tych zawodów, obowi zku zachowania tajemnicy zawodowej oraz konsekwencji złamania zasad etyki; współpracuje ze Studenckim Stowarzyszeniem Etyki Prawniczej. Koło Naukowe Forum Bada Prawnych ( statut tego koła stanowi, e głów nymi jego celami s : badania wpływu wybranych regulacji prawnych na społecze stwo, analiza pro blemów zwi zanych ze stosowaniem prawa, prowadzenie prac badawczych z zakresu prawa i problemów społecznych; zrzeszeni studenci organizuj spotkania ze specjalistami z ró nych dziedzin, organizuj dyskusje i konferencje oraz szkolenia i warsztaty. Koło Naukowe Klub Debat Studenckich ( pl) koło to zrzesza nie tylko studentów Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gda skiego, ale równie studentów z innych uczelni oraz licealistów; zostało zało one, aby uczyć pi knego, poprawnego i logicznego przemawiania publicznego; w ramach działalno ci organizowane s debaty (w j zyku polskim i angielskim), wykłady pracowników uczelni, dyskusje oraz szkolenia i warsztaty, które maj na celu rozwijanie umiej tno ci retorycznych; ponadto prowadzone s turnieje debat parlamentarnych. Koło Naukowe Forum Bada ONZ ( koło to ma na celu przybli enie zrzeszonym studentom problemów zwi zanych z prawami człowieka oraz działalno ci Organizacji Narodów Zjednoczo nych; wydało Zeszyty Naukowe Ordo et Iustitia. Wybrane problemy praw czło- WYBÓR UCZELNI I EGZAMINY WST PNE 13

14 wieka ; organizowane s ponadto wykłady, konferencje i dyskusje na temat przestrzegania w wiecie praw człowieka; w przyszło ci planowane s równie spotkania i wymiany mi dzynarodowe oraz działalno ć wydawnicza. Koło Naukowe,,Rhetoricus ( koło to zajmuje si przede wszystkim posze rzaniem umiej tno ci prowadzenia dyskusji (wła ciwe dobieranie kontrargumentów, przestrzeganie zasad erystyki) oraz organizowaniem konferencji, warsztatów i debat; ponadto koło to wydaje Stu denckie Zeszyty Naukowe Disputatio. Koło Naukowe Prawa Cywilnego na spotkaniach porusza si zagadnienia zwi zane z prawem cywilnym oraz nowelizacjami kodeksu cywilnego. Koło Naukowe Prawa Karnego ( spotkania odbywaj si co dwa tygodnie; podczas zaj ć omawia si zagadnienia zwi zane z prawem karnym materialnym i prawem karnym procesowym; zrzeszeni studenci organizuj konkursy z zakresu prawa karnego, programy badawcze, seminaria naukowe, konferencje, odczyty oraz projekcie ilmowe; koło to wydaje gazetk Votum Separatum. Koło Naukowe Prawa Konstytucyjnego ( jak wynika ze statutu, studenci maj za zadanie szerzenie wiedzy, rozwijanie zainteresowa i umiej tno ci w zakresie tematyki prawa konstytucyjnego i dziedzin pokrewnych, badanie wpływu prawa konstytucyjnego na inne gał zie prawa, organizowanie konferencji i zjazdów naukowych; ponadto koło ma zadanie równie nawi zywanie współpracy z innymi organizacjami i o rodkami akademickimi zajmuj cymi si pokrewn tematyk. Koło Naukowe Prawa Mi dzynarodowego orga ni zuje konferencje, wykłady i dyskusje na temat prawa mi dzynarodowego, praw człowieka i praw narodów. Studenckie Koło Naukowe Mi dzynarodowego Prawa Handlowego zajmuje si zagadnieniami prawa handlowego na arenie mi dzynarodowej. Koło Naukowe Prawa Finansowego ( stawia sobie za główny cel poszerzanie wiedzy teoretycznej i praktycznej oraz prowadzenie programów badawczych z zakresu zagadnie prawa i- nansowego (prawo podatkowe, prawo bankowe, inanse publiczne, insty- 14 ROZDZIAŁ 2