Ekonomia społeczna w praktyce na przykładzie działalności Stowarzyszenia i Fundacji BYĆ RAZEM z Cieszyna

Transkrypt

1 Ekonomia społeczna w praktyce na przykładzie działalności Stowarzyszenia i Fundacji BYĆ RAZEM z Cieszyna Dariusz Bożek FRPS Być Razem Skarżysko Kamienna, 15 grudnia 2009 r. Projekt Promocja ekonomii społecznej w województwie świętokrzyskim realizowany na podstawie umowy zawartej z Samorządem Województwa Świętokrzyskiego/ Świętokrzyskim Biurem Rozwoju Regionalnego w Kielcach pełniącym rolę Instytucji Pośredniczącej w ramach Poddziałania Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Akademia Przedsiębiorczości w Starachowicach

2 Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

3 Nasze ludzkie przedstawienie zależy od miłości do jego istnienia. Zależy od magnetycznej siły serca uzdra-wiającej zranionych aktorów, naprawiającej zerwane związki, jednoczącej obsadę. Miłość to spoiwo, utrzy-mujące wszystko razem. To więź, która wszystkich łączy. Od Ciebie, jako reżysera, zależy stworzenie serdecznych kontaktów z aktorami, ponieważ bez miłości przedstawienie traci spójność i konstrukcję. Bez miłości staje się zimne, beznamiętne, a nawet brutalne. Jeżeli nie wkładasz serca w swoje przedstawienie, traci ono sens... /Vivian King, Teatr nasz wewnętrzny/ Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

4 Walne Zebranie Stowarzyszenia Strukt ura Centrum Profilaktyki Edukacji i Terapii KONTAKT Zarząd Stowarzyszenia HOSTEL Przeciw Przemocy Wyrównać Szanse Domy Wspólnoty Dom czasowego pobytu ul. Błogocka 30 Centrum Wolontariatu Biuro Stowarzyszenia Dom docelowego pobytu ul. Frysztacka 69 Dom Matki i Dziecka Centrum Edukacji Socjalnej Przedsiębiorst wo Socjalno Edukacyjne Gminne Centrum Informacji Dom docelowego pobytu ul. Kasztanowa 8 W przygotowaniu samodzielne podmioty Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

5 Centrum Profilaktyki Edukacji i Terapii Kontakt Cieszyn ul. Ks.Janusza 3 tel./fax tel Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

6 Centrum Profilaktyki Edukacji i Terapii Kontakt Realizowane Programy: Program pomocy psychologicznej i prawnej; Program działań profilaktycznych; Program szkoleń i edukacji; Program pracowni artystycznych i Galeria Kontakt. Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

7 Centrum Profilaktyki Edukacji i Terapii Kontakt Pracownia ceramiczna Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

8 Centrum Profilaktyki Edukacji i Terapii Kontakt Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

10 Centrum Profilaktyki Edukacji i Terapii Kontakt Pracownia komputerowa Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

11 Centrum Profilaktyki Edukacji i Terapii Kontakt Pracownia fotograficzna Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

12 Centrum Profilaktyki Edukacji i Terapii Kontakt Pracownia fotograficzna Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

17 Centrum Profilaktyki Edukacji i Terapii Kontakt Treningi i warsztaty Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

18 Centrum Profilaktyki Edukacji i Terapii Kontakt Sala konferencyjna Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

19 Centrum Wolontariatu Cieszyn ul.ks.janusza 3 tel./fax tel Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

20 Centrum Centrum Wolontariatu zajmuje się: Wolontariatu koordynacją programów środowiskowych; udzielaniem informacji o możliwości pracy wolontarystycznej na terenie Cieszyna; pomocą w określaniu predyspozycji dotyczących podjęcia pracy wolontarystycznej; organizacją współpracy Stowarzyszenia z wolontariuszami w oparciu o przepisy ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003; organizowaniem szkoleń dla wolontariuszy; promowaniem wolontariatu. Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

21 Centrum Wolontariatu Programy środowiskowe koordynowane przez Centrum Wolontariatu: Program Starszy Brat - Starsza Siostra, Program Nie bądź sam, Magazyn Społeczno - Kulturalny KWADRAT, Festiwal Sztuki Bezdomnej, Młodzieżowy Klub Środowiskowy, Douczanie. Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

22 Centrum Wolontariatu Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

23 Centrum Wolontariatu Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

24 Centrum Wolontariatu Magazyn Społeczno Kulturalny KWADRAT Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

25 HOSTEL Przeciw Przemocy - Wyrównać Szanse Cieszyn ul. Mała Łąka 17 tel/fax Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

26 HOSTEL Przeciw Przemocy - Wyrównać Szanse Zadania: udzielanie schronienia osobom doświadczającym przemocy w rodzinie; objęcie opieką osób korzysta-jących z pomocy hostelu poprzez współpracę z pracownikiem socjalnym, psychologiem, prawnikiem i społecznością hostelu; prowadzenie telefonu zaufania. Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

27 HOSTEL Przeciw Przemocy - Wyrównać Szanse Część mieszkalna kuchnia Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

28 HOSTEL Przeciw Przemocy - Wyrównać Szanse Biuro, telefon zaufania Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

29 Centrum Edukacji Socjalnej Cieszyn ul. Błogocka 30 tel./faks Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

30 Centrum Edukacji Socjalnej Programy CES: Program Socjalno Edukacyjny; Warsztatów Treningu Pracy; Pomocy Socjalnej i Psychologicznej; Gminne Centrum Informacji. Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

31 Centrum Edukacji Socjalnej Domy Wspólnoty Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

32 Centrum Edukacji Socjalnej Dom Wspólnoty Dom czasowego pobytu Cieszyn ul. Błogocka 30 Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

33 Centrum Edukacji Socjalnej Dom Wspólnoty dom docelowy w przygotowaniu spółdzielnia socjalna lub samodzielna organizacja Cieszyn ul. Kasztanowa 8 Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

34 Centrum Edukacji Socjalnej Dom Wspólnoty dom docelowy Cieszyn ul. Frysztacka 69 Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

35 Dom Matki i Dziecka Słonecznik Cieszyn ul.dworkowa 8 Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

36 Przedsiębiorstwo Socjalno Edukacyjne Cieszyn ul. Wałowa 4 Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

37 Przedsiębiorstwo Socjalno Edukacyjne Tu będzie kuchnia Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM

38 Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BYĆ RAZEM ul. ks. Janusza Cieszyn bycrazem@wp.pl

39

40 Fundacja Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej Być Razem powołana została w 2007 roku przez Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej Być Razem z Cieszyna. Idee Fundacji wynikają w dużym stopniu z doświadczeń Stowarzyszenia jednak zakres jej działalności poszerzony jest o prowadzenie przedsiębiorstwa społecznego, wspieranie spółdzielni socjalnych, przedsiębiorstw społecznych, firm nastawionych również na działalność o charakterze społecznym, stowarzyszeń oraz innych form aktywności społecznej budowanych na wartościach solidarności, wzajemności i współdziałania.

41 Zarząd Fundacji Mariusz Andrukiewicz - Prezes Zarządu Dariusz Bożek - Wiceprezes Zarządu Wojciech Surzycki - Wiceprezes Zarządu

42 Rada Fundacji Joanna Rzepka - Dziedzic Stowarzyszenie Kulturalne KONTUR oddział w Cieszynie Galeria Szara Elżbieta Jędrzejowska NZOZ Variusmed Poradnia Zdrowia Psychicznego i Leczenia Uzależnień w Cieszynie Ewa Kocot Dawid Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej Być Razem Bogdan Kasperek Stowarzyszenie Rozwoju i Współpracy Regionalnej OLZA

43 Karol Jagucki Firma Uniterm Grzegorz Minczanowski Kancelaria Biegłego Rewidenta Anna Kowalik Cieszyńskie Stowarzyszenie Ochrony Zdrowia Psychicznego Więź

44 Projekt Przedsiębiorstwo społeczne powstało w ramach projektu Rewitalizacja nieruchomości poprzemysłowej przy ul. Wałowa 4 z przeznaczeniem na Centrum Edukacji Socjalnej finansowanego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego na lata

45 Projekt Pomysł stworzenia przedsiębiorstwa był wynikiem wieloletniej pracy osób związanych z działalnością Stowarzyszenia Pomocy Wzajemnej Być Razem a także doświadczeń wielu organizacji z Polski i Europy. Wnioskodawcą składającym projekt w 2006 roku była Gmina Cieszyn a koordynatorem Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Cieszynie.

46 Projekt Inwestycję realizował i nadzorował Wydział Inwestycji Miejskich UM w Cieszynie we współpracy ze SWP i FRPS Być Razem. Łączny koszt zadania wyniósł ,033 zł ze środków UE (ZPORR), budżetu państwa oraz budżetu Gminy Cieszyn.

47 Projekt Wynikiem realizacji inwestycji jest modernizacja 9 obiektów, wykonanie i naprawa dróg i placów, wyposażenie części obiektów w maszyny i urządzenia technologiczne. 18 kwietnia 2008 roku została zawarta umowa użyczenia (gruntu oraz budynków wraz z wyposażeniem) pomiędzy Gminą Cieszyn a FRPS Być Razem.

48 Prace budowlane rozpoczęły się 23 kwietnia 2007 r. i trwały do połowy kwietnia 2008 r.

49 Zmiany

50 Zmiany

51 Założenia programowe przedsiębiorstwa społecznego w Cieszynie - warsztaty (prowadzone w ramach przedsiębiorstwa mają służyć edukacji a także prowadzić rynkową działalność produkcyjno usługową) stolarnia ślusarnia/kuźnia pralnia szwalnia kuchnia/stołówka

52 STOLARNIA

53 STOLARNIA Oferuje usługi stolarskie, począwszy od seryjnej produkcji prostych elementów z drewna (ramki, pudełka) przez charakterystyczne dla regionu cieszyńskiego trówły, a skończywszy na projektach oryginalnych i autorskich jak np. sanki lub wielkanocne zające.

54 PRALNIA

55 PRALNIA Oferuje usługi w zakresie prania dla odbiorców instytucjonalnych typu: hotele, schroniska, pensjonaty, restauracje. Każde pranie, przechodząc przez barierę higieniczną napotyka nowe i nowoczesne zarazem maszyny; jest intensywnie suszone, maglowane lub prasowane. Aby zakończyć swoją drogę muszą zostać poskładane lub zwinięte przez zespól pracowników, który w zdecydowanej większości stanowią kobiety.

56 ŚLUSARNIA

57 ŚLUSARNIA Oferuje bogatą gamę usług ślusarskich, np. produkcja wyrobów ze stali nierdzewnej i czarnej: balustrady (drogowe, balkonowe i schodowe), poręcze, bramy, zadaszenia, meble gastronomiczne; usługi spawalnicze (TIG, MIG), cięcie, gięcie (w tym gięcie rur), frezowanie i toczenie. W wykonywaniu zleceń współpracujemy z firmą posiadającą doświadczenie w branży ślusarskiej.

58 KUCHNIA / STOŁÓWKA

59 KUCHNIA / STOŁÓWKA Planowana do uruchomienia w 2009 roku. Będzie warsztatem prowadzonym przez Fundację Być Razem w partnerstwie ze spółdzielnią gastronomiczno-cateringową, którą założą osoby bezrobotne korzystające z pomocy Stowarzyszenia Być Razem lub będące beneficjentami programów realizowanych przez Fundację. Kuchnia będzie przygotowywała posiłki dla wszystkich pracowników Fundacji i chętnych osób z zewnątrz; będzie obsługiwała szkolenia i konferencje. Liczymy na pozyskanie znaczących klientów zewnętrznych typu: firmy prywatne, restauracje, firmy cateringowe.

60 - Założenia programowe przedsiębiorstwa społecznego w Cieszynie c.d. podmioty ekonomii społecznej i firmy (uruchamiane będą stopniowo i wykorzystując istniejącą infrastrukturę przedsiębiorstwa stworzą partnerską sieć. Przedsiębiorstwo będzie pełniło dla nich funkcję inkubatora i partnera w pozyskiwaniu zleceń). ZAZ (introligatornia, poligrafia, wydawnictwo) Spółdzielnia socjalna (gastronomia) Spółdzielnia socjalna Nowy Horyzont (recykling i usługi porządkowe) Spółdzielnia socjalna (usługi opiekuńcze, galanteria artystyczna) Edu&Press firma (usługi dziennikarskie) FHU Dimoosa firma (studio reklamy) MSM Wojciech Małysz firma (PR, fotografia, budowanie wizerunku) AMR Stal Mariusz Rudziński firma (ślusarstwo) Fundacja Kultury Audiowizualnej Strefa Szarej

61 Założenia programowe przedsiębiorstwa społecznego w Cieszynie c.d. - edukacja (szkolenia, warsztaty) dla: osób pozostających w trudnej sytuacji na rynku pracy, kadr pomocy społecznej oraz organizacji pozarządowych, przedsiębiorców, studentów kierunków społecznych oraz artystycznych. - inkubator podmiotów ekonomii społecznej kompleksowe wsparcie dla podmiotów trzeciego sektora (organizacje pozarządowe, spółdzielnie socjalne, przedsiębiorstwa społeczne, grupy nieformalne) w tym merytoryczne (doradztwo, szkolenia) oraz techniczne (telefon, fax, komputer z dostępem do internetu, ksero, drukarka).

62 Założenia programowe przedsiębiorstwa społecznego w Cieszynie c.d. Bank przyjaznych przedsiębiorców Bank przedsiębiorców przyjaznych III sektorowi skupiających pracodawców przygotowanych do zatrudnienia osób z obszaru wykluczenia społecznego (długotrwale bezrobotnych, bezdomnych, uzależnionych, opuszczających zakłady karne, niepełnosprawnych)

63 Kontakt Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej Być Razem Cieszyn, ul. Wałowa 4 tel fundacjabycrazem@wp.pl

64 W stronę klastra Projekt Projekt W stronę klastra jest finansowany w ramach Programu Operacyjnego Funduszu Inicjatyw Obywatelskich

65 KLASTER Przestrzennie skoncentrowana grupa przedsiębiorstw, instytucji i organizacji powiązanych siecią pionowych i poziomych zależności, często o charakterze nieformalnym, która poprzez skupienie szczególnych zasobów pozwala osiągnąć tym podmiotom sukces. Bliskie nam pojęcia: SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE PARTNERSTWO PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU EKONOMIA SPOŁECZNA KOMPETENCJE SPOŁECZNE ANIMACJA SPOŁECZNA

66 Struktura Projektu LIDER PROJEKTU FUNDACJA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI SPOŁECZNEJ BYĆ RAZEM II SEKTOR Przedsiębiorstwa I SEKTOR JST III SEKTOR oraz podmioty ekonomii społecznej Studio Edukacji Creator, Laura Majboroda-Andrukiewicz Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Cieszynie Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej Być Razem Firma AMR-Stal Mariusz Rudziński Powiatowy Urząd Pracy w Cieszynie Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej Być Razem Firma RAST, Tomasz Cholewik Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości w Cieszynie Fundacja Kultury Audiowizualnej Strefa Szarej Pracownia Krawiecka Stylizacja i Projektowanie, Renata Weber Stowarzyszenie Serfenta Open2be, Michał Paluch Cieszyńskie stowarzyszenie Ochrony Zdrowia Psychicznego Więź Uniterm Sp. z o.o, Karol Jagucki Spółdzielnia Socjalna Nowy Horyzont

67 Główne Cele projektu Wypracowanie modelu współpracy trójsektorowej (replikowalnego) zawierającego optymalne rozwiązania dla relacji miękkich i realizacji założeń twardych. Wyprodukowanie grupy produktów podlegających strategicznym działaniom marketingowym i sprzedażowym. Promocja przedsiębiorczości społecznej

68 Atuty wyjściowe I sektora: SAMORZĄD DOŚWIADCZENIE MOŻLIWOŚCI KADROWE I LOGISTYCZNE DOSTĘP DO ŚRODKÓW PUBLICZNYCH DOŚWIADCZENIE W REALIZACJI PROJEKTÓW MOZLIWOŚĆ KONTAKTU Z DUŻĄ GRUPĄ POTENCJALNYCH BENEFICJENTÓW REKRUTACJA

69 Atuty wyjściowe III Sektora: ORGANIZACJE POZARZĄDOWE SPECYFICZNE I WYJĄTKOWE KOMPETENCJE SPOŁECZNE ELASTYCZNOŚC I EFEKTYWNOŚC W REALNYM ROZWIĄZYWANIU PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH DETERMINACJA I OPTYMIZM ŚRODKI FINANSOWE POCHODZĄCE ZE ZBIÓREK, DZIAŁALNOŚCI ODPLATNEJ POŻYTKU PUBLICZNEGO, DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

70 Atuty wyjściowe II Sektora: PRZEDSIĘBIORCY ZDOLNOŚĆ DO EKONOMICZNEJ ANALIZY DOŚWIADCZENIE W BUDOWANIU RYNKU DOŚWIADCZENIE W PLANOWANIU ROZWOJU FIRMY DOŚWIADCZENIE W REALIZACJI CELÓW KRÓTKO I DŁUGOTERMINOWYCH POSIADANIE PRYWATNYCH ŚRODKÓW FINANSOWYCH DOŚWIADCZENIE SUKCESU I PORAŻKI

71 Rezultaty twarde: - udział w projekcie około 80 beneficjentów ostatecznych, - realizacja 13 szkoleń (8 szkoleń miękkich oraz 5 szkoleń dotyczących ekonomii społecznej), - realizacja programu 3 warsztatów zawodowych: pralnia, stolarnia, ślusarnia, - realizacja 6 spotkań w ramach warsztatów designu społecznego,

72 Rezultaty twarde: opracowanie projektu i wytworzenie 4 markowych produktów (efekt pracy warsztatów designu społecznego), - realizacja 6 spotkań w stronę klastra, - opracowanie założeń modelu klastra (porozumienie trójsektorowe), - opracowanie i druk 200 sztuk ulotek i 50 sztuk plakatów, - opracowanie i druk 250 sztuk katalogu produktów designu społecznego.

73 Rezultaty miękkie: - umożliwienie spotkania i podejmowania wzajemnej współpracy podmiotom trzech sektorów, - integrowanie przedstawicieli środowiska biznesu, organizacji pozarządowych, samorządu wokół mechanizmów ekonomii społecznej, - zwiększenie szans na stabilne funkcjonowanie grup odbiorców projektu w ramach społeczeństwa obywatelskiego, - zatrzymanie postępującej degradacji grup beneficjentów a także włączenie ich w życie publiczne,

74 Rezultaty miękkie: - aktywizowanie beneficjentów poprzez uczestnictwo w szkoleniach, warsztatach, - zdobycie przez beneficjentów specjalistycznej wiedzy zawodowej, co zwiększy ich szanse na zatrudnienie, - zwiększenie wiedzy beneficjentów ostatecznych projektu na temat ekonomii społecznej i mechanizmów jej działania, - wypromowanie rozwiązań, dobrych praktyk jakie niesie ze sobą ekonomia społeczna, - upowszechnianie dobrych praktyk ekonomii społecznej.

75 Dlaczego tu i teraz? 1. Cieszyńska tradycja oddolnego organizowania się ludzi w celu realizacji różnych społecznych potrzeb. 2. Wielokulturowość i wielonarodowość Śląska Cieszyńskiego 3. Przychylny i otwarty na propozycje sektora organizacji pozarządowych samorząd. 4. Gotowość do podjęcia ryzyka w działaniach partnerskich

76 Jednym z czynników świadczących o sile społeczeństwa obywatelskiego jest poziom tzw. uogólnionego (ogólnego) zaufania między członkami społeczności (wskaźnik z badań na przełomie 2006 i 2007 r. w 19 krajach) Większości ludzi można ufać (odpowiedź TAK) Norwegia 77,2 % Dania 77,2 % Finlandia 72,7 % Szwecja 66,5 % Szwajcaria 54,4 % Polska 23,6 % Bułgaria 18,8 %

77 Większość ludzi ma dobre intencje (odpowiedź TAK) Dania 82,5 % Norwegia 79,8 % Finlandia 78,4 % Szwecja 72,4 % Szwajcaria 69,5 % Polska 33,4 % Słowacja 31,4 % Bułgaria 30,9 %

78 Zazwyczaj ludzie sobie pomagają TAK) (odpowiedź Dania 61,7 % Norwegia 61,2 % Szwecja 60,8 % Finlandia 58,5 % Wielka Brytania 52,0 % Szwajcaria 50,9 % Polska 16,5 % Bułgaria 16,2 %

79 DZIAŁANIA PROJEKTU DORADZTWO DORADZTWO DORADZTWO DORADZTWO PRAWNE DS. BUDOWANIA WIZERUNKU MARKETINGOWE PROJEKTOWE

80 SZKOLENIA DOTYCZĄCE EKONOMII SPOŁECZNEJ EKONOMIA SPOŁECZNA PODMIOTY EKONOMII SPOŁECZNEJ ZAKŁADANIE PODMIOTÓW EKONOMII SPOŁECZNEJ ZARZĄDZANIE PODMIOTAMI EKONOMII SPOŁECZNEJ FINANSOWANIE PODMIOTÓW EKONOMII SPOŁECZNEJ

81 SZKOLENIA MIĘKKIE TRENING INTEGRACYJNY REDUKCJA STRESU BUDOWANIE I ZARZĄDZANIE ZESPOŁEM KOMUNIKACJA W FIRMIE, ORGANIZACJI, INSTYTUCJI RADZENIE SOBIE W SYTUACJACH TRUDNYCH WIZERUNEK FIRMY, ORGANIZACJI, INSTYTUCJI OBSŁUGA KLIENTA W FIRMIE, ORGANIZACJI, INSTYTUCJI PARTNERSTWO MIĘDZYSEKTOROWE WSPÓŁPRACA BUDOWANIE KLASTRA

82 INNE WARSZTATY ZAWODOWE (PRALNIA, ŚLUSARNIA, STORANIA) WARSZTATY DESIGNU SPOŁECZNEGO SPOTKANIA W STRONĘ KLASTRA

83 Dziękuję za uwagę.