GlucoseLife : Funkcjonalny niegazowany napój owocowy z dodatkiem glukozy, witamin, magnezu i cynku.

Transkrypt

1 Althanstrafte 14 (Pharmaziezentrum) A-1090 Wiedeń Tel.: Faks: Wiedeń, nasz znak: numer Maj/Wag 54948/30 Opinia w zakresie oceny produktów GlucoseLife i GlucoseNoLimit z uwzględnieniem wartości odżywczych, składników, bezpieczeństwa żywności i cech funkcjonalnych. 1.) Charakterystyka produktów: GlucoseLife : Funkcjonalny niegazowany napój owocowy z dodatkiem glukozy, witamin, magnezu i cynku. Objętość netto produktu: 250 ml Zalecana wielkość porcji: 250 ml Ograniczenia: Niezalecany dla osób chorujących na cukrzycę Składniki: woda, sok cytrynowy z soku zagęszczonego (20%), glukoza (15%), maltodekstryna, wyciąg z żeń-szenia, witaminy: C, niacyna, kwas pantotenowy, B6, biotyna, kwas foliowy, B12, mleczan magnezu (źródło magnezu), glukonian cynku (źródło cynku), chlorek sodu, kwasy (fumarowy, bursztynowy), kwas asparaginowy, L-cysteina, L-glutamina, inozytol, glutation, dodatek smakowy cytryna Palermo. GlucoseNoLimit : Funkcjonalny niegazowany napój owocowy z dodatkiem glukozy, kofeiny, tauryny, guarany, witamin, magnezu i cynku. Objętość netto produktu: 250 ml Zalecana wielkość porcji: 250 ml Ograniczenia: Niezalecany dla osób chorujących na cukrzycę

2 Składniki: woda, sok cytrynowy z soku zagęszczonego (20%), glukoza (15%), maltodekstryna, tauryna (400mg/100 ml), kofeina, guarana (11 mg/100 ml), wyciąg z żeńszenia, witaminy: C, niacyna, kwas pantotenowy, B6, biotyna, kwas foliowy, B12, mleczan magnezu (źródło magnezu), glukonian cynku (źródło cynku), chlorek sodu, kwasy (fumarowy, bursztynowy), kwas asparaginowy, L-cysteina, L-glutamina, inozytol, glukuronolakton, glutation, dodatek smakowy cytryna Palermo. Ograniczenia: zawiera duże ilości kofeiny (32 mg/100 ml) pochodzące z dodatków kofeiny i ekstraktu z guarany, niezalecany dla dzieci, kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz osób wrażliwych na działanie kofeiny. Nie należy spożywać napoju z alkoholem. 2.) Skład produktu i ocena bezpieczeństwa dla zdrowia Wartości odżywcze 100 ml napoju GlucoseLife: Wartość energetyczna: 310 kj/74 kcal Tłuszcze, w tym kwasy tłuszczowe: 0 g Węglowodany: 18,5 g, w tym cukry: 15,3 g Białka: 0 g Sól: 0,04 g Zawartość witamin i minerałów w 100 ml: Magnez: 28,1 mg Cynk: 0,75 mg Witamina C: 40 mg Niacyna: 8 mg Kwas pantotenowy: 3 mg Witamina B6: 0,7 mg Kwas foliowy: 100 µg Biotyna: 25 µg Witamina B12: 1,25 µg Napój zawiera również wyciągi roślinne (żeń-szeń). Aminokwasy: kwas asparaginowy, L-cysteina, L-glutamina, inozytol i glutation. Wartości odżywcze 100 ml napoju GlucoseNoLimit : Wartość energetyczna: 310 kj/74 kcal Tłuszcze, w tym kwasy tłuszczowe: 0 g Węglowodany: 18,5 g, w tym cukry: 15,3 g Białka: 0 g Sól: 0,04 g Zawartość witamin i minerałów w 100 ml: Magnez: 28,1 mg Cynk: 0,75 mg Witamina C: 40 mg Niacyna: 8 mg

3 Kwas pantotenowy: 3 mg Witamina B6: 0,7 mg Kwas foliowy: 100 µg Biotyna: 25 µg Witamina B12: 1,25 µg Napój zawiera również taurynę (400 mg/100 ml), kofeinę (11 mg/100 ml) oraz wyciągi roślinne z guarany i żeń-szenia. Aminokwasy: kwas asparaginowy, L-cysteina, L-glutamina, inozytol, glukuronolakton i glutation. Napój GlucoseNoLimit zawiera łącznie 32 mg kofeiny w 100 ml (dodatek kofeiny o stopniu czystości 98,5% oraz kofeina zawarta w wyciągu z guarany). Dodatek wyciągów roślinnych (0,02-0,04 wagi%) i składników o właściwościach antyoksydacyjnych min. aminokwasów (kwas asparaginowy, L-cysteina, L-glutamina, maks. po 0,02%), glukuronolaktonu (0,02%) glutationu (0,001%) zgodnie z obecnym stanem wiedzy jest uważany za bezpieczny dla konsumenta, przy zachowaniu zalecanego poziomu dziennego spożycia wynoszącego jedną porcję napoju dziennie. Oznaczenie wartości odżywczych napoju (wartość energetyczna, tłuszcz, nasycone kwasy tłuszczowe, węglowodany, cukry, białka i sól) jest zgodne z ROZPORZĄDZENIEM (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r., art. 30, ust. 1. Ponadto, opisywane napoje podlegają przepisom ROZPORZĄDZENIA (UE) nr 1925/2006 z dnia 20 grudnia 2006 r. o dodawaniu do żywności witamin, minerałów i innych substancji. 3) Charakterystyka głównych składników produktu: Glukoza: Podstawowy składnik produktu stanowi glukoza. Glukoza jest głównym źródłem energii uzyskiwanej w procesie metabolizmu, która zasila przede wszystkim erytrocyty i mózg. Glukoza jest monosacharydem występującym w owocach i miodzie. Stanowi składnik cząsteczek sacharozy (cukru kuchennego), laktozy (cukru w mleku), skrobi oraz glikogenu. Grupę docelową, dla której przeznaczony są opisywane napoje stanowią przede wszystkim osoby odczuwające złe samopoczucie, które dzień wcześniej spożywały alkohol, odczuwające zmęczenie oraz wyczerpanie fizyczne lub umysłowe. 1) W celu utrzymania odpowiedniego poziomu funkcji poznawczych i ochrony przed zmęczeniem, należy utrzymywać odpowiedni poziom glukozy we krwi zapewniający prawidłowy przebieg procesów metabolicznych (1, 2). Metabolizm glukozy (odpowiednie stężenie glukozy we krwi) jest bezpośrednio związany z metabolizowaniem tłuszczów i tym samym z tworzeniem tkanki tłuszczowej (odkładaniem tłuszczu w organizmie). Spożywanie nadmiernych ilości tłuszczu prowadzi do powstawania

4 aminokwasów min. alaniny i produkcji tłuszczów (odkładanych głównie w postaci palmitynianu). Zbyt niska podaż cukrów prowadzi do hipoglikemii i wytwarzania ciał ketonowych będących produktem rozkładania tłuszczów w organizmie (kwasów tłuszczowych) oraz katabolizmu białek pochodzących z rozkładu mięśni. Oceniane produkty można uznać za dobre źródło glukozy, ponieważ 100 ml napoju dostarcza około 15 g glukozy, a jedna zalecana porcja napoju (opakowanie o pojemności 250 ml) nawet 35 g glukozy. 2) Spadek poziomu glukozy we krwi i hipoglikemia mogą mieć niekorzystny wpływ na funkcje poznawcze, zdolność koncentracji, zapamiętywanie i zdolność skupiania uwagi. Utrzymanie odpowiedniego poziomu glukozy we krwi ma zasadnicze znaczenia dla prawidłowego przebiegu metabolizmu, optymalnego poziomu funkcji kognitywnych, a także w przypadku zmęczenia lub zaburzeń zdolności zapamiętywania. Podanie glukozy osobie zmęczonej może usprawnić funkcje poznawcze, przy czym zjawisko to dotyczy głownie pamięci krótkoterminowej i zdolności koncentracji (3). Ponadto, istnieją dane potwierdzające fakt, że spożywanie napojów zawierających glukozę wpływa korzystnie na długoterminową pamięć werbalną i przestrzenną u młodych osób dorosłych (1, 4). 3) Glukoza i metabolizowanie alkoholu W przeciwieństwie do większości innych substancji odżywczych, alkohol (etanol) nie jest magazynowany przez organizm. Ulega on wchłonięciu w żołądku (do 20%) i jelicie cienkim (do 80%), po czym szybko trafia do układu krążenia. Następnie, zostaje metabolizowany za pomocą enzymu dehydrogenazy alkoholowej (ADH) do bardzo toksycznego związku nazywanego aldehydem etylowym, który odpowiada za objawy związane z kacem, czyli min. ból głowy, wymioty, zaczerwienienie twarzy, nudności, ale może również doprowadzić do uszkodzenia wątroby, zaburzać metabolizm glukozy oraz podwyższać stężenie kwasu moczowego. Spożywanie nadmiernych ilości alkoholu prowadzi do upośledzenia metabolizmu wątrobowego i ograniczenia procesu glukoneogenezy. Oznacza to, że alkohol może powodować krótkotrwałe obniżenie poziomu glukozy we krwi. Hipoglikemia wywołana spożyciem alkoholu jest związana z ograniczeniem procesu glukoneogenezy zachodzącego w wątrobie i zmniejszeniem ilości zgromadzonego glikogenu (5). Szybkie spożycie glukozy powoduje wyrównanie stężenia glukozy we krwi. Dalsze spożywanie glukozy po uprzednim spożyciu alkoholu może pomóc w przywróceniu zdolności poznawczych i usprawnić metabolizowanie etanolu. Oprócz glukozy napoje zawierają również węglowodany długołańcuchowe, których trawienie zajmuje więcej czasu, przez co ich spożycie wywiera wolniejszy wpływ na poziom glukozy we krwi. Wspomniane węglowodany stanowią składnik maltodekstryny stosowanej często w odżywianiu sportowców, ponieważ wpływa ona na rozrost tkanki mięśniowej. Żaden z opisywanych napojów nie zawiera sacharozy.

5 Inne ważne funkcje: Produkt zawiera różne wyciągi roślinne i określone aminokwasy. Niektóre z nich mają właściwości antyoksydacyjne (np. glukuronolakton i glutation). L-cysteina stanowi matrycę dla biosyntezy substancji takich jak glutation, koenzym A i tautyna. L-glutamina pełni w organizmie ludzkim kilka funkcji i stanowi główny składnik wolnych aminokwasów zawartych we krwi. Do syntezy aminocukrów i innych białek niezbędne są wielofunkcyjne kwasy tłuszczowe, których potrzebują przede wszystkim komórki i tkanki charakteryzujące się szybkim tempem przemiany materii. Kwas asparaginowy jest przekształcany w trakcie cyklu mocznikowego przez syntetazę argininobursztynianową do cytruliny, a następnie arginino bursztynianu rozkładanego na L-arganiny i fumaran. L-arginina jest metabolizowana do mocznika, natomiast fumaran przechodzi cykl cytrynianowy, w ramach którego zachodzi reakcja transaminacji do L-asparaginianu. Glutation to trójpeptyd złożony z kwasu glutaminowego, cysteiny i glicyny. Substancja ta znajduje się w pewnej ilości w niemal każdej komórce ciała i stanowi jeden z głównych przeciwutleniaczy w organizmie ludzkim. Jednocześnie, stanowi również źródło cysteiny. Glukuronolakton, kofeina i tauryna w napoju GlucoseNoLimit : Glukuronolakton jest rozpuszczalny w wodzie i dostaje się do krwioobiegu za pośrednictwem układu pokarmowego. Lakton jest w stanie przeniknąć przez barierę krewmózg. W wątrobie i mózgu glukuronalkon znajduje się w stanie stacjonarnym z kwasem glukuronowym i bierze udział w reakcjach fazy II w ramach biotransformacji ksenobiotyków. Reakcje te są znane również pod nazwą reakcji koniugacji lub reakcji glukuronidacji. Ilość laktonów spożywanych z napojami energetycznymi (średnio mg/l) jest znacznie większa niż ilości spożywane z żywnością. Dlatego BFI (w Niemczech) nie było w stanie metodami naukowymi określić maksymalnych poziomów dla napojów. Jednak oświadczono, że: [...] spożywanie łącznie alkoholu etylowego, kofeiny, tauryny i glukuronolaktonu w dużych ilościach może wywołać toksykologicznie istotne interakcje o sile większej niż każda z wymienionych substancji z osobna, ponieważ wpływają one na te same układy w organizmie ludzkim (np. alkohol etylowy, kofeina i tauryna wpływają na OUN i układ krążenia) (6). W lutym 2009 roku Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) określił poziom NOAEL (poziom dawkowania, przy którym nie obserwuje się szkodliwych zmian) dla glukuronolaktonu zawartego w napojach energetycznych na mg na kilogram masy ciała na dobę. Stanowi to ekwiwalent bezpiecznego spożycia 350 ml (=1,4 opakowań) opisywanego napoju dziennie (7). Kofeina to alkaloid należący do grupy ksantyn o działaniu psychoaktywnym i złożonym działaniu obejmującym min.:

6 pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego, zwiększenie kurczliwości serca, przyspieszenie akcji serca, rozszerzenie naczyń krwionośnych, niewielkie zwiększenie wytwarzania moczu poprzez hamowanie wchłaniania zwrotnego wody z moczu pierwotnego. Kofeina wykazuje złożone działanie, jednak w małych dawkach działa przede wszystkim pobudzająco. Oznacza to, że jest substancją pobudzającą psychikę, motywację i koncentrację oraz łagodzi objawy zmęczenia. Zawartość 32 mg w 100 ml napoju GlucoseNoLimit stanowi odpowiednik innych napojów energetycznych, jednak należy wziąć pod uwagę fakt, że inne składniki diety niekiedy spożywane regularnie dostarczają takich samych lub niewiele mniejszych ilości kofeiny. Są to np.: kawa ( mg/filiżankę), napoje Cola (10-25mg/100 ml), wyroby czekoladowe (do 90 mg/100 g/ml) WNIOSKI: Tauryna stanowi produkt rozpadu aminokwasów cysteiny i metioniny, jednak sama nie jest aminokwasem ze względu na brak grupy karboksylowej. Tauryna przyczynia się do koniugacji kwasów żółciowych, wpływa na przekazywanie bodźców i wykazuje potencjalną rolę w rozwoju funkcji OUN i serca. Ponadto, ma zdolność przyspieszania przemiany materii poprzez wpływanie na poziom insuliny, w szczególności w przypadku jednoczesnego przyjęcia jej z kofeiną i glukuronolaktonem. Ilość 400 mg w100 ml lub 1000 mg w 250 ml napoju GlucoseNoLimit stanowi odpowiednik ilości zawartych w innych napojach energetycznych dostępnych na rynku. 4) Przeciwwskazania: GlucoseLife : Napój o dużej zawartości glukozy nie jest zalecany dla osób cierpiących na cukrzycę i nie powinien być spożywany przez osoby z upośledzonym metabolizmem węglowodanów. GlucoseNoLimit : Napój o dużej zawartości glukozy nie jest zalecany dla osób cierpiących na cukrzycę i nie powinien być spożywany przez osoby z upośledzonym metabolizmem węglowodanów. Napój zawiera kofeinę i taurynę i NIE powinien być spożywany z alkoholem, ponieważ ich jednoczesne spożycie może powodować przyspieszenie akcji serca i prowadzić do powstania niemiarowości (arytmii). Napój nie jest zalecany dla dzieci, kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz osób wrażliwych na działanie kofeiny. Zalecane dzienne spożycie to nie więcej niż jedna porcja napoju (250 ml) na dobę.

7 Na opakowaniu powinny zostać podane następujące informacje: zalecane dzienne spożycie, ostrzeżenie przed przekraczaniem zalecanego dziennego spożycia, informacje na temat składników i substancji odżywczych, Niezalecany dla osób chorujących na cukrzycę, Niezalecany dla osób chorujących na cukrzycę ze względu na wysoką zawartość glukozy, ze względu na wysoką zawartość kofeiny, napój nie jest zalecany dla dzieci, kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz osób wrażliwych na działanie kofeiny (GlucoseNoLimit ), nie należy spożywać napoju z alkoholem. 1. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy, napoje GlucoseLife i GlucoseNoLimit nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia konsumenta (z wyjątkiem grup podwyższonego ryzyka wymienionych w punkcie 4). 2. Napoje pozwalają przeciwdziałać hipoglikemii (niskiemu poziomowi glukozy we krwi) powstałej po spożyciu alkoholu. 3. Napoje zawierają witaminy i minerały, dzięki czemu stanowią dodatkowe źródło zalecanego spożycia substancji odżywczych. Oznaczenia umieszczone na produkcie lub opakowaniu muszą spełniać wymagania określone przez poniższe przepisy: Rozporządzenie (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji (Dz. Urz. UE L 404 z dnia , s ) Rozporządzenie (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności (Dz. Urz. UE L 404 z dnia , s. 9-25) Rozporządzenie (WE) nr 108/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 stycznia 2008 r. zmieniające Rozporządzenie (WE) nr 1925/2006 w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji (Dz. Urz. UE L 39 z dnia , s ) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1170/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. zmieniające dyrektywę 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wykazów witamin i składników mineralnych oraz ich form chemicznych, które można dodawać do żywności, w tym do suplementów żywnościowych (Dz. Urz. UE L 314 z dnia , s )

8 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1170/2009 z dnia 14 listopada 2011 r. zmieniające dyrektywę 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz Rozporządzenie Komisji nr 953/2009 w odniesieniu do wykazów witamin i składników mineralnych oraz ich form chemicznych, które można dodawać do żywności, w tym do suplementów żywnościowych (Dz. Urz. UE L z dnia , s ), Rozporządzenie (UE) nr 1169/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (Dz. Urz. UE L 304 z dnia , S ) Piśmiennictwo (przykłady): 1. Bellisle F. Effects of diet on behaviour and cognition in children. Br J Nutr Oct;92 Suppl 2:S Review. 2. Philippou E, Constantinou M. The influence of glycemic index on cognitive functioning: a systematic review of the evidence. Adv Nutr Mar l;5(2): doi: /an Riby LM, Law AS, McLaughlin J, Murray J Preliminary evidence that glucose ingestion facilitates prospective memory performance. Nutr Res May;31(5): doi: /j.nutres Sunram-Lea SI, Foster JK, Durlach P, Perez C. Glucose facilitation of cognitive performance in healthy young adults: examination of the influence of fast-duration, time of day and pre-consumption plasma glucose levels. Psychopharmacology (Berl) Aug; 157(l): Bunout D. Nutritional and metabolic effects of alcoholism: their relationship with alcoholic liver disease. Nutrition Jul-Aug;15(7-8): Review bewertung von energydrinks.pdf 7.