Ochrona środowiska w procesie inwestycyjnym, z uwzględnieniem najnowszych zmian

Transkrypt

1 Ochrona środowiska w procesie inwestycyjnym, z uwzględnieniem najnowszych zmian W dniu 15 listopada 2008 r. weszła w życie ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.; ustawa ooś). Zagadnienia objęte tą ustawą dotychczas uregulowane były w ustawie Prawo ochrony środowiska. Wprowadzone zmiany zasad i trybu postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć są w znacznej mierze konsekwencją uwzględnienia zarzutów Komisji Europejskiej w związku z naruszeniem przepisów dotyczących oceny oddziaływania na środowisko zawartych w: dyrektywie Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, zmienionej dyrektywą Rady 97/11/WE i dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/35/WE, dyrektywie Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Ponadto omawianą ustawą utworzono nowe organy administracji ochrony środowiska, których głównym zadaniem jest usprawnienie procesu zarządzania środowiskiem w Polsce w kontekście skuteczniejszej absorpcji środków Unii Europejskiej. Przejęły one kompetencje w zakresie ocen oddziaływania na środowisko, ochrony obszarów Natura 2000 i innych obszarów przyrodniczo cennych oraz zwalczania szkód ekologicznych. Ustawa ma za zadanie usprawnić procedury ocen oddziaływania na środowisko i zapewnić pełną transpozycję prawa wspólnotowego. Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko lub na obszary Natura 2000 Przez pojęcie oceny oddziaływania na środowisko rozumie się postępowanie administracyjne w sprawie planowanego przedsięwzięcia obejmujące w szczególności: weryfikację raportu o oddziaływaniu na środowisko, uzyskanie wymaganych ustawą ooś opinii i uzgodnień, zapewnienie możliwości uczestniczenia społeczeństwa w postępowaniu. Zgodnie z dyrektywą, przez zezwolenie na inwestycję należy rozumieć decyzję właściwej władzy lub władz, na podstawie której wykonawca otrzymuje prawo do wykonania przedsięwzięcia. Zdaniem Komisji Europejskiej, zezwolenie na inwestycję w polskim systemie prawnym składa się z dwóch decyzji: decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz decyzji końcowej, zezwalającej ostatecznie na podjęcie działań w stosunku do danego przedsięwzięcia, którą jest najczęściej pozwolenie na budowę. W związku z tym, wszystkie wymagania określone w dyrektywie w odniesieniu do zezwolenia na inwestycję muszą być spełnione na etapie wydawania obu decyzji. Wprowadzono więc ponowną procedurę oceny oddziaływania na środowisko. Ocenę oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko przeprowadza się przy wydawaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a za jej przeprowadzenie odpowiedzialny jest organ właściwy do wydania tej decyzji. Ponowna ocena leży w kompetencjach regionalnego dyrektora ochrony środowiska, który przeprowadza ją w ramach uzgodnienia przy wydawaniu decyzji końcowej dającej ostatecznie prawo do realizacji danego przedsięwzięcia. Regionalny dyrektor ochrony środowiska przeprowadza ocenę oddziaływania na obszar Natura 2000 jako uzgodnienie w postępowaniu o wydanie jakiejkolwiek decyzji wymaganej przed rozpoczęciem realizacji przedsięwzięcia nienależącego do kategorii mogących znacząco oddziaływać na środowisko, ale mogącego znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a jednocześnie niezwiązanego z jego ochroną, o ile taką potrzebę stwierdzi organ właściwy do wydania decyzji. Na postanowienia w sprawie uzgodnienia oraz opinie organów współdziałających z organem prowadzącym postępowanie główne nie przysługuje zażalenie. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej wydają opinie w określonych przypadkach. Mają na to ograniczony czas, a niewydanie opinii w terminie traktuje się jako brak zastrzeżeń (milcząca akceptacja). 1. Przedsięwzięcia wymagające oceny Przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko, zgodnie z nową ustawą, wymagane jest przed wydaniem określonej decyzji w odniesieniu do planowanego przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko, które ustawa, w ślad za dyrektywą i dotychczasową praktyką, dzieli na dwie grupy: przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (I grupa),

2 przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (II grupa). Przedsięwzięcia z II grupy wymagają indywidualnej kwalifikacji do przeprowadzenia oceny. Kryteria kwalifikacji z Aneksu III dyrektywy wprowadzono do samej ustawy ooś. Rodzaje przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz ich podział określi stosowne rozporządzenie Rady Ministrów, a do dnia jego wejścia w życie, nie dłużej jednak niż do dnia 15 listopada 2010 r., zachowują moc dotychczasowe przepisy. Oceną oddziaływania objęte są też inne przedsięwzięcia, o ile mogą mieć znaczące oddziaływanie na obszar Natura 2000, a nie są bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynikają z tej ochrony, zgodnie z dyrektywą 92/43/EWG. Przeprowadzenie oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 będzie wymagane, jeśli właściwy organ administracji stwierdzi taki obowiązek. 2. Raport o oddziaływaniu na środowisko Podstawowym dokumentem w ocenie oddziaływania na środowisko jest raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Zadaniem raportu jest przede wszystkim określenie wpływu planowanego przedsięwzięcia na poszczególne elementy środowiska oraz ludzi, przy uwzględnieniu przyjętych przez inwestora i zawartych w opracowaniu rozwiązań. Zawartość raportu określona jest w ustawie ooś, w art. 66. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko sporządzany w ramach ponownej oceny zawierać informacje określone ze szczegółowością i dokładnością odpowiednio do posiadanych danych wynikających z projektu budowlanego i innych informacji uzyskanych po wydaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i decyzji uzależnionych od decyzji środowiskowej, a także określać stopień i sposób uwzględnienia wymagań dotyczących ochrony środowiska, zawartych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i pozostałych decyzjach, jeżeli były już dla danego przedsięwzięcia wydane. Raport sporządzany w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 ogranicza się do analizy jego wpływu na walory przyrodnicze, dla których utworzono obszar Natura Konsultacje społeczne Ocenę oddziaływania na środowisko prowadzi się z udziałem społeczeństwa. Zapewnienie tego udziału jest obowiązkiem organu wydającego decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, a w przypadku ponownej oceny lub oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 organu prowadzącego postępowanie, w ramach którego przeprowadza się ocenę. Powiadamia on opinię publiczną o wszczęciu postępowania, o przedsięwzięciu, którego ono dotyczy, o przystąpieniu do przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko, jak również o włączonych w ocenę organach administracji i ewentualnej rozprawie administracyjnej, przez co umożliwienia zainteresowanym zapoznanie się z dokumentacją sprawy i złożenie uwag i wniosków w terminie 21 dni. Organizacje ekologiczne, które powołując się na swoje cele statutowe, zgłoszą chęć uczestniczenia w określonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, uczestniczą w nim na prawach strony. Z udziałem społeczeństwa wiąże się także obowiązek podania do publicznej wiadomości informacji o wydanej decyzji i możliwości zapoznania się z jej treścią. Podkreślić należy, że każdy może brać udział w postępowaniu, zgodnie z omawianą ustawą, ale nie każdy jest stroną postępowania i nie wszystkim mogą przysługiwać prawa strony. Zgodnie z art. 28 Kpa, stroną jest ten, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, lub kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stronie przysługuje szereg uprawnień proceduralnych, w tym m.in. prawo do zawiadomienia o wszczęciu postępowania, prawo dostępu do akt sprawy, prawo żądania przeprowadzenia dowodu, uczestniczenia w przeprowadzeniu dowodu, aktywnego uczestniczenia w rozprawie, oraz do złożenia odwołania od decyzji organu pierwszej instancji. Stronie przysługuje też prawo do zaskarżenia decyzji ostatecznej do sądu administracyjnego. Niezwykle istotne jest zatem precyzyjne określenie, komu przysługują prawa strony w postępowaniu, a komu nie. W uzasadnieniu wyroku WSA w Warszawie z dnia 18 października 2007 r., sygn. akt IVSA/Wa 1499/07 zamieszczono wyczerpujący komentarz na ten temat. Poniżej zacytowano stosowny fragment uzasadnienia wyroku. Z art. 28 Kpa wynika, że elementem, który pozwala zakwalifikować określony podmiot jako stronę w postępowaniu administracyjnym, jest interes prawny lub obowiązek. Interes prawny jest przesłanką materialnoprawną udziału w postępowaniu. Stwierdzenie braku interesu prawnego powoduje, że podmiotowi nie przysługuje przymiot strony postępowania. Interes

3 prawny musi przy tym istnieć obiektywnie, a nie odzwierciedlać subiektywne odczucia danego podmiotu. W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowany jest pogląd, zgodnie z którym od interesu prawnego należy odróżnić interes faktyczny, to jest sytuację gdy dany podmiot jest wprawdzie zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, nie może jednak tego zainteresowania poprzeć przepisami prawa, mającego stanowić podstawę skierowanego żądania w zakresie podjęcia stosownych czynności przez organ administracji. Przymiotu strony nie wykazuje też osoba, która swój udział w postępowaniu opiera na potrzebie ochrony lub zaspokojenia interesu publicznego (wyrok NSA z dnia 27 września 1999 r., IV SA 1285/98, lex nr 47898). Należy również zauważyć, że interes prawny oparty jest na administracyjnym prawie materialnym, gdzie musi istnieć norma prawna, przewidująca w określonym stanie faktycznym i w odniesieniu do konkretnego podmiotu możliwość wydania określonego aktu (wyrok NSA z dnia 27 września 2001 r., IV SA 2326/00, lex nr 54528). ( ). Ocena interesu prawnego nie może również być dokonywana pod względem indywidualnej wrażliwości zainteresowanego. Z udziałem społeczeństwa w podejmowaniu decyzji w sprawach dotyczących ochrony środowiska w oczywisty sposób wiążą sie konflikty społeczne. Można wyróżnić następujące przyczyny powstawania tych konfliktów: poczucie zagrożenia, w tym zagrożenie interesów np. ograniczenie w dysponowaniu swoją nieruchomością, chęć ochrony środowiska naturalnego w swoim otoczeniu, negatywne doświadczenia z istniejącymi zakładami i wynikająca stąd nieufność do potencjalnych inwestorów, chęć uzyskania dodatkowych korzyści od inwestora, wykorzystanie problemu do innych celów np. do walki politycznej, niewłaściwa postawa władz zezwalających na dane przedsięwzięcie. Konflikty społeczne nieraz są trudne do rozwiązania, a wpływać na to może: nakładanie się na siebie ww. przyczyn konfliktów, co utrudnia określenie najważniejszej przyczyny i podjęcie racjonalnej próby rozwiązania konfliktu, maskowanie argumentem ekologicznym innych przyczyn konfliktu np. obrony prawa własności, rozgrywek politycznych, chęć wymuszenia świadczeń pieniężnych za odstąpienie od sporu, wartości będące przedmiotem sporu, które często trudno ze sobą porównywać i oceniać, występowanie w sporze podmiotów reprezentujących odmienne interesy i strategie postępowania, niekiedy działających w sposób niejawny, działanie poza określonymi procedurami prawnymi, czynniki historyczne - brak tradycji rzeczywistego podejmowania dialogu społecznego, a stąd brak zaufania do partnerów, wiążący się z nieumiejętnością negocjowania, czynniki związane z kształtującą się demokracją (prawo własności, zawiązywanie się grup interesów, negatywne oddziaływanie mediów). Nadanie społeczeństwu uprawnień do współdecydowania o środowisku wynika z wymagań prawnych, w związku z uznaniem środowiska za dobro publiczne. Kluczowe znaczenie w rozwiązywaniu konfliktów ma udostępnienie zainteresowanym grupom społecznym odpowiedniej informacji w sposób zapewniający zrozumienie nawet osobom niebędącym fachowcami w danej dziedzinie. Ważne jest także dostatecznie wczesne zapoznanie się społeczeństwa z tymi informacjami. 4. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagana przed uzyskaniem określonych decyzji administracyjnych dla przedsięwzięć I i II grupy, wymienionych w art. 72 ust. 1 pkt 1-17 ustawy ooś. Katalog tych decyzji odpowiada zasadniczo katalogowi wcześniej przedstawionemu w ustawie Prawo ochrony środowiska. Istotna różnica polega na dodaniu decyzji: o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wydawanej na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dotychczas tylko dla przedsięwzięcia polegającego na zalesieniu), o ustaleniu lokalizacji przedsięwzięć Euro 2012, wydawanej na podstawie ustawy o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012;

4 zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego (Dz. U. Nr 42, poz. 340), decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu wydawanej na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (Dz. U. Nr 84, poz. 700), decyzji o ustaleniu lokalizacji regionalnej sieci szerokopasmowej wydawanej na podstawie ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr..., poz. ), o ile jest to wymagane, decyzji o zezwoleniu na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych wydawanej na podstawie ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. Nr 138, poz. 865 oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 145). Do decyzji wydawanych na podstawie ustawy Prawo budowlane, wymagających uprzedniego wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, dodano decyzję o pozwoleniu na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje także przed dokonaniem zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych oraz zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części na podstawie ustawy Prawo budowlane. Większość wniosków o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach kieruje się do wójta (burmistrza i prezydenta miasta). Jedynie dla dróg, linii kolejowych, napowietrznych linii elektroenergetycznych, instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu, sztucznych zbiorników wodnych, które są przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, oraz dla lotnisk użytku publicznego, dla inwestycji w zakresie terminalu, inwestycji związanych z regionalnymi sieciami szerokopasmowym, a także przedsięwzięć polegających na zmianie lub rozbudowie wymienionych tu przedsięwzięć, organ właściwy do ustalenia środowiskowych uwarunkowań to regionalny dyrektor ochrony środowiska. Organ ten wydaje również decyzję środowiskową w sprawach przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych i na obszarach morskich, a także w sprawach zmiany lasu, niestanowiącego własności Skarbu Państwa, na użytek rolny. Natomiast zmiana lasu, stanowiącego własność Skarbu Państwa, na użytek rolny wymaga złożenia wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach do dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych. Organem właściwym do wydania decyzji środowiskowej jest także starosta, ale tylko w przypadku scalania, wymiany lub podziału gruntów. Dla przedsięwzięć z II grupy o przeprowadzeniu oceny oddziaływania na środowisko rozstrzyga, w drodze postanowienia, organ wydający decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Poza własną analizą sprawy, organ ten musi jeszcze zasięgnąć opinii regionalnego dyrektora ochrony środowiska i właściwego inspektora sanitarnego. W przypadku, gdy przedsięwzięcie jest realizowane na obszarze morskim, organem właściwym do wydania opinii jest także dyrektor urzędu morskiego. Organy te, jeśli uznają potrzebę przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, wskazują jednocześnie w swej opinii zakres raportu o oddziaływaniu na środowisko. W sytuacji gdy w toku postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji przedsięwzięcia z II grupy organ postanawia o obowiązku sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko, postępowanie podlega zawieszeniu do czasu przedłożenia przez inwestora raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Na postanowienie o zawieszeniu postępowania w tej sprawie nie służy zażalenie. Jak wynika z powyższego, nie zawsze wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko - jeśli ocena nie została przeprowadzona, właściwy organ w sentencji decyzji stwierdza brak potrzeby przeprowadzenia oceny. W przypadku planowanych przedsięwzięć z I grupy wydaniu omawianej decyzji zawsze towarzyszy ocena oddziaływania na środowisko, z tym że inwestor ma prawo do wystąpienia o określenie zakresu raportu mniejszego niż podano w ustawie. Rozstrzyganie o zakresie raportu dla przedsięwzięcia I kategorii odbywa się analogicznie do ustalania zakresu raportu dla przedsięwzięcia II kategorii. Warto też podkreślić, że ocena oddziaływania na środowisko jest obligatoryjna, jeśli możliwość realizacji przedsięwzięcia mogącego potencjalnie oddziaływać na środowisko jest uzależniona od ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania. Ocena oddziaływania na środowisko, przed wydaniem decyzji środowiskowej, obejmuje uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska, a także z dyrektorem urzędu morskiego, jeżeli przedsięwzięcie jest realizowane na obszarze morskim,

5 oraz zaopiniowanie tych warunków przez właściwy organ inspekcji sanitarnej. Inspektor sanitarny wypowiada się, zarówno co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, jak i co do warunków realizacji przedsięwzięcia, tylko w przypadku przedsięwzięć wymagających pozwoleń wydawanych w trybie Prawa budowlanego, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, zezwolenia na realizacje inwestycji: drogowej i w zakresie lotniska użytku publicznego, decyzji o ustaleniu lokalizacji: linii kolejowej, autostrady, przedsięwzięć EURO 2012, inwestycji w zakresie terminalu i regionalnej sieci szerokopasmowej oraz decyzji o zezwoleniu na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych. Organ wydający decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach sprawdza, czy planowane przedsięwzięcie jest zgodne z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, chyba że nie został uchwalony. Nie dotyczy to przypadku dróg publicznych, linii kolejowych o znaczeniu krajowym, przedsięwzięć EURO 2012 oraz poszukiwania i rozpoznawania złóż kopalin, a także inwestycji w zakresie terminalu i inwestycji związanych z regionalnymi sieciami szerokopasmowymi. Przesłanką odmowy wyrażenia zgody na realizację przedsięwzięcia, poza niezgodnością z ww. planem, jest sytuacja, gdy inwestor nie zaakceptuje innego wariantu niż przez niego zaproponowany, choć z oceny oddziaływania na środowisko wynika zasadność realizacji przedsięwzięcia właśnie w tym innym wariancie. Wniosek w wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie może być pozytywnie załatwiony także ze względu na znaczące negatywne oddziaływanie przedsięwzięcia z I lub II grupy na siedliska i gatunki chronione w ramach sieci Natura Ochrona w tym zakresie bowiem polega w szczególności na ograniczaniu możliwości podejmowania działań mogących prowadzić do znaczących negatywnych skutków dla dóbr przyrodniczych objętych ochroną, przy czym ingerencja taka jest dopuszczalna pod pewnymi warunkami, co wynika z art. 34 ustawy o ochronie przyrody. Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla tego samego przedsięwzięcia wydaje się tylko raz. Dołącza się ją do wniosku o wydanie każdej decyzji z wymienionych w art. 72 ust. 1 ustawy ooś; Termin obowiązywania decyzji środowiskowej wynosi 4 lata. 5. Ponowna ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach nie musi kończyć procesu oceny oddziaływania na środowisko. Może się zdarzyć, że informacje, dotyczące planowanego przedsięwzięcia, dostępne na tym etapie są zbyt ogólne i nieprecyzyjne, aby w pełni zidentyfikować możliwe oddziaływania i zaproponować ostateczną listę działań zapobiegawczych i łagodzących. Dotyczy to zwłaszcza oceny oddziaływania na środowisko przeprowadzonej przed uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, kiedy to inwestorzy nie zawsze dysponują wyczerpującymi danymi na temat inwestycji. Ponowną ocenę oddziaływania na środowisko przeprowadzona się więc w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji w sprawie: pozwolenia na budowę, zatwierdzenia projektu budowlanego, pozwolenia na wznowienie robót budowlanych, pozwoleniu na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, zezwolenia na realizację inwestycji drogowej, zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego. Przesądzenie o potrzebie ponownej oceny oddziaływania na środowisko nie następuje w sposób dowolny. Może ona mieć miejsce tylko wtedy, gdy: organ wydający decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach stwierdzi w niej taką potrzebę, wniesie o to podmiot planujący realizację przedsięwzięcia, organ właściwy do wydania którejś z sześciu ww. decyzji stwierdzi, że z wniosku o wydanie decyzji wynika, że dokonano zmian w stosunku do wymagań określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W tym ostatnim przypadku organ, w drodze postanowienia, nakłada na inwestora obowiązek sporządzenia raportu, określając jego zakres, natomiast postępowanie zostaje zawieszone do czasu zakończenia oceny oddziaływania na środowisko. Ponowną ocenę oddziaływania na środowisko przeprowadza regionalny dyrektor ochrony środowiska, z tym że konsultacjami społecznymi zajmuje się organ wydający decyzję końcową, i następnie przekazuje regionalnemu dyrektorowi materiał uzyskany w związku z udziałem społeczeństwa. Ponowna ocena kończy się postanowieniem regionalnego dyrektora w sprawie uzgodnienia, podjętym po uprzednim zasięgnięciu opinii właściwego inspektora sanitarnego, a dla przedsięwzięcia realizowanego na obszarze morskim - także dyrektora urzędu morskiego,

6 i przeanalizowaniu całości zgromadzonej dokumentacji. Postanowienie regionalnego dyrektora wiąże organ prowadzący postępowanie główne. 6. Ocena oddziaływania przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 Dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a które są jednocześnie przedsięwzięciami zaliczonymi do kategorii mogących znacząco oddziaływać na środowisko, ocena oddziaływania na środowisko prowadzona jest na takich samych zasadach, jak dla pozostałych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Natomiast dla innych przedsięwzięć, które mogą znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a które nie są bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynikają z tej ochrony (III grupa), ocena oddziaływania ma być przeprowadzona przed wydaniem jakiejkolwiek decyzji administracyjnej wymaganej dla danego przedsięwzięcia. Przed podjęciem rozstrzygnięcia organ jest więc obowiązany każdorazowo rozważyć, czy może ono potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura Rozważania o ocenie oddziaływania na obszar Natura 2000 trzeba zacząć od definicji znaczącego negatywnego oddziaływania na obszar Natura Według art. 3 ust. 1 pkt 17 ustawy ooś, rozumie się przez to oddziaływanie na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności działania mogące: pogorszyć stan chronionych siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków, dla których ochrony utworzono obszar Natura 2000, wpłynąć negatywnie na gatunki, dla ochrony których wyznaczono obszar Natura 2000, pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami. W razie uznania, że przedsięwzięcie, będące przedmiotem decyzji, może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, organ wydaje postanowienie, którym zobowiązuje inwestora do przedłożenia właściwemu regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska określonych dokumentów, w tym karty informacyjnej przedsięwzięcia. Ma to na celu przesądzenie przez kompetentny organ potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania. Na to postanowienie nie przysługuje zażalenie. Jeżeli regionalny dyrektor ochrony środowiska stwierdzi, że przeprowadzenie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 jest potrzebne, to w postanowieniu jednocześnie określa zakres raportu. Na postanowienie stwierdzające brak takiej potrzeby nie służy zażalenie. Ocenę przeprowadza regionalny dyrektor ochrony środowiska, z tym że zapewnienie udziału społeczeństwa należy do organu prowadzącego postępowanie główne. Efektem oceny jest uzgodnienie tego postępowania, w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000, przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska. W przypadku przedsięwzięć realizowanych na obszarach morskich, regionalny dyrektor ochrony środowiska współdziała z dyrektorem urzędu morskiego, zasięgając jego opinii w kwestii Zarówno Warto podkreślić, że uzgodnienie może być wydane tylko w przypadkach stwierdzenia: braku znaczącego negatywnego wpływu przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, możliwości znaczącego negatywnego wpływu na obszar Natura 2000, ale tylko dla przedsięwzięć wynikających z nadrzędnego interesu publicznego, wobec których brakuje rozwiązań alternatywnych, pod warunkiem wykonania kompensacji przyrodniczej; dodatkowo w przypadku przedsięwzięć mogących negatywnie wpływać na siedliska i gatunki priorytetowe, uzgodnienie może zostać wydane wyłącznie w celu ochrony zdrowia i życia ludzi, zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego, uzyskania korzystnych następstw o pierwszorzędnym znaczeniu dla środowiska przyrodniczego oraz wynikającym z koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego, po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej (art. 34 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie przyrody). W pozostałych przypadkach regionalny dyrektor ochrony środowiska musi odmówić uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia.

7 Wykaz wybranych aktów prawnych dotyczących ochrony środowiska 1) ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowiska i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.), 2) ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.), 3) ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085, z późn.zm.), 4) ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. Nr 130, poz. 1070), 5) ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493, z późn. zm.), 6) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 stycznia 2002 r. w sprawie wartości progowych poziomów hałasu (Dz. U. Nr 8, poz. 81), 7) rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. Nr 58, poz. 535), 8) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz. U. Nr 122, poz. 1055), 9) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359), 10) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 października 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem (Dz. U. Nr 179, poz. 1498), 11) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza (Dz. U. Nr 216, poz. 1377), 12) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 lutego 2003 r. w sprawie stawek opłat za udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie oraz sposobu uiszczania opłat (Dz. U. Nr 50, poz. 435), 13) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 września 2003 r. w sprawie późniejszych terminów do uzyskania pozwolenia zintegrowanego (Dz. U. Nr 177, poz. 1736), 14) rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymywania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883), 15) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826), 16) rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz. 2573, zm r. Nr 92, poz. 769, 2007 r. Nr 158, poz. 1105), 17) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. Nr 283, poz. 2839), 18) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia (Dz. U. Nr 283, poz. 2840), 19) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181), 20) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy ochrony powietrza (Dz. U. Nr 38, poz. 221), 21) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów substancji w powietrzu (Dz.U. Nr 47, poz. 281), 22) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagao w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206, poz. 1291),

8 23) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lutego 2008 r. w sprawie rejestru bezpośrednich zagrożeń szkodą w środowisku i szkód w środowisku (Dz. U. Nr 39, poz. 233), 24) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2008 r. w sprawie kryteriów oceny wystąpienia szkody w środowisku (Dz. U. Nr 82, poz. 501), 25) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2008 r. w sprawie rodzajów działań naprawczych oraz warunków i sposobów ich prowadzenia (Dz. U. Nr 103, poz. 664), 26) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. Nr 16, poz. 87), 27) rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia r. w sprawie wymagań dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów (Dz.U. Nr 37, poz. 339, zm. rozporządzeniem MGPiPS z dnia r. Dz.U. z 2004 r. Nr 1, poz. 2), 28) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie dopuszczalnych sposobów i warunków unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych (Dz.U. z 2003 r. Nr 8, poz. 104, zm r. Dz. U. Nr 200, poz. 2061), 29) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem (Dz.U. Nr 201, poz. 1674), 30) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 1774/2002 z dnia 3 października 2002 r. ustanawiające przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, 31) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 166/2006 z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń i zmieniające dyrektywę Rady 91/689/EWG i 96/61/WE.