Informatyka Lekcje z komputerem Klasy 1 2. Autorzy: Wanda Jochemczyk, Witold Kranas, Mirosław Wyczółkowski

Transkrypt

1 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy. Wstęp. Praktyka nauczania informatyki w gimnazjum 3. Podstawa programowa, cele nauczania informatyki w gimnazjum i zadania szkoły 4. Treści programowe, ćwiczenia i umiejętności uczniów 5. Rozkład materiału nauczania informatyki w gimnazjum 6. Metody pracy na lekcjach, wymagania i ocenianie uczniów Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

2 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy. Wstęp jest jednym z elementów cyklu publikacji do gimnazjum Lekcje z komputerem, pozostałe to: podręcznik dla ucznia i poradnik dla nauczyciela. Komplet tych materiałów nie powstałby, gdyby nie było dwóch instytucji, które odegrały istotną rolę w naszej działalności i pobudzały nas do intensywnej pracy. Jedną z tych instytucji jest Pierwsze Społeczne i Liceum Ogólnokształcące w Warszawie (Bednarska i Raszyńska). Szczególne doświadczenie, jakim było tworzenie nowej szkoły, obcowanie z zespołem mądrych nauczycieli i nieco zbuntowanych uczniów, wiele nas nauczyło. Drugą instytucją jest Ośrodek Edukacji Informatycznej i Zastosowań Komputerów w Warszawie. Tutaj się spotkaliśmy i tutaj poznawaliśmy problemy nauczycieli informatyki. Wśród szkół, w których rozwijaliśmy nasze pomysły na lekcje z komputerem, są: Pierwsze Społeczne i Liceum Ogólnokształcące w Warszawie, II Liceum Ogólnokształcące im. St. Batorego w Warszawie i powstałe przy nim gimnazjum, nr 3 w Gminie Warszawa Centrum, III Społeczne Liceum Ogólnokształcące STO w Warszawie, LXVII Liceum Ogólnokształcące przy Wydziale Pedagogicznym UW w Warszawie, XIV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Warszawie, Szkoła Podstawowa nr 34 w Warszawie, Szkoła Podstawowa nr 3 w Warszawie.. Praktyka nauczania informatyki w gimnazjum Informatyka jest młodą i bardzo szybko rozwijającą się dyscypliną naukową. Trudno ją jednoznacznie zdefiniować. Najtrafniej przedstawia tę dziedzinę następujący cytat ze Szkolnego Leksykonu Informatycznego: informatyka (ang. informatics, computer science) Dziedzina wiedzy i działalności powstała wraz z pojawieniem się komputerów. Zajmuje się przede wszystkim projektowaniem, realizacją, ocenianiem, zastosowaniami i konserwacją systemów przetwarzania informacji głównie za pomocą komputerów, z uwzględnieniem aspektów sprzętowych, programowych, organizacyjnych i ludzkich wraz z powiązaniami przemysłowymi, handlowymi, publicznymi i politycznymi. Istnieje wiele innych definicji, na przykład, że informatyka jest dziedziną wiedzy i działalności zajmującą się algorytmami. W tej definicji informatyki można odnaleźć inne pojęcia występujące w pierwszej definicji: komputery jako urządzenia, za pomocą których są wykonywane algorytmy, informację jako materiał, który przetwarzają i produkują algorytmy i programowanie jako metodę zapisywania algorytmów dla komputerów. Lekcje informatyki odbywają się w pracowni komputerowej, uczniowie pracują przy komputerach. Zazwyczaj jest to związane z koniecznością podziału klasy na grupy, gdyż zakłada się, że przy jednym komputerze powinno pracować najwyżej dwóch uczniów. W ponad 90% gimnazjów są to komputery typu PC, w znacznej większości działające z jedną z wersji systemu operacyjnego Microsoft Windows. W pozostałych gimnazjach znajdują się komputery Macintosh firmy Apple, pracujące w jednej z wersji systemu operacyjnego Mac OS, a w niektórych również tablety. Ogromna większość tych szkół ma komputery połączone w sieć lokalną i dostęp do internetu. Znacznie bardziej różnorodne jest zaopatrzenie gimnazjów w licencjonowane oprogramowanie. Większość szkół ma licencje szkolne na: język programowania Logo (w wersji Logomocja), Microsoft Office. Powodzenie kształcenia informatycznego w gimnazjum zależy od spełnienia kilku podstawowych warunków: Będziemy realizować kanon treści z Podstawy programowej, nie zastanawiając się, co jest informatyką, a co już nią nie jest oraz zwracając uwagę nie tylko na treści, ale również na cele nauczania. Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

3 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy Będziemy pamiętać, że uczniowie poznali już podstawy informatyki w szkole podstawowej. W szkole będzie pracownia z odpowiednią liczbą komputerów, dostosowaną do liczebności klas; komputery będą również dostępne w bibliotece szkolnej, w pracowniach przedmiotowych, w świetlicy. Będziemy mieć do dyspozycji oprogramowanie pozwalające na realizację celów i treści Podstawy programowej. Nasze wymagania będą wyważone, będziemy oceniać zarówno wiadomości, jak i umiejętności, postaramy się tak ukierunkować najzdolniejszych uczniów, aby rozwijali swoje talenty. 3. Podstawa programowa, cele nauczania informatyki w gimnazjum i zadania szkoły Podstawa programowa definiuje następujące ogólne cele nauczania informatyki w gimnazjum: I. Bezpieczne posługiwanie się komputerem i jego oprogramowaniem, wykorzystanie sieci komputerowej. Komunikowanie się za pomocą komputera i technologii informacyjno-komunikacyjnych. II. Wyszukiwanie, gromadzenie i przetwarzanie informacji z różnych źródeł. Opracowywanie za pomocą komputera rysunków, tekstów, danych liczbowych, motywów, animacji, prezentacji multimedialnych. III. Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera, z zastosowaniem podejścia algorytmicznego. IV. Wykorzystanie komputera oraz programów i gier edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin oraz do rozwijania zainteresowań. V. Ocena zagrożeń i ograniczeń, docenianie społecznych aspektów rozwoju i zastosowań informatyki. W Podstawie programowej znajdują się również zadania szkoły (uwagi o realizacji): Dopuszcza się wprowadzenie języka programowania, takiego jak Logo lub Pascal, które mają duże walory edukacyjne i mogą służyć kształceniu pojęć informatycznych. Podczas lekcji informatyki każdy uczeń powinien mieć do swojej dyspozycji osobny komputer z dostępem do internetu. Podczas prac nad projektami (indywidualnymi lub zespołowymi) lub w czasie zajęć z innych przedmiotów uczniowie powinni mieć możliwość korzystania z komputerów w zależności od potrzeb wynikających z charakteru zajęć i realizowanych tematów i celów. Z celów kształcenia ogólnego wynika również, że szkoła powinna stymulować i wspomagać rozwój uzdolnień i zainteresowań uczniów. Osiągniemy to przez zainteresowanie uczniów rozwojem wiedzy informatycznej oraz nowymi możliwościami dostępu do informacji i komunikowania się: różnorodność problemów poruszanych na lekcjach; ukazywanie interesujących zastosowań informatyki; przedstawianie TI jako narzędzia niezbędnego do efektywnego wykonywania przyszłej pracy; prezentowanie perspektyw rozwoju TI. Równie istotne jest wspomaganie uczniów w rozpoznawaniu własnych uzdolnień i zainteresowań w celu świadomego wyboru dalszego kierunku kształcenia: rozpoznawanie i stymulowanie rozwoju mocnych stron uczniów; 3 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

4 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy wskazywanie form aktywności wspomagających rozwijanie uzdolnień (np. udział w konkursach informatycznych, podejmowanie kontaktów z grupami zainteresowań); przedstawianie możliwości dalszego kształcenia i samokształcenia w dziedzinie informatyki. 4. Treści programowe, ćwiczenia i umiejętności uczniów Podstawa programowa informatyki jest treściwa. W naszej propozycji trochę ją rozszerzamy i inaczej porządkujemy zagadnienia. Nacisk został położony na praktyczne wykorzystanie wiedzy informatycznej i umiejętności posługiwania się technologią informacyjną. Zwłaszcza istotna jest tu korelacja z innymi przedmiotami szkolnymi i użyteczność informatyki w życiu ucznia i szkoły. W tabeli poniżej są zawarte: szczegółowe cele nauczania każdego z działów, wzięte z Podstawy programowej (w nawiasach numery punktów z Podstawy programowej); szczegółowe treści nauczania poszczególnych zagadnień; tematy lekcji i ćwiczenia do wykonania na komputerze (czynności uczniów); wiadomości i umiejętności uczniów zdobyte na lekcji po omówieniu i przećwiczeniu danego zagadnienia.. Lekcje z komputerem wprowadzenie (cechy komputera, reprezentacja danych, praca w chmurze, projekt prezentacji, środowisko Scratcha) Po lekcjach tego rozdziału uczeń: (.) opisuje modułową budowę komputera, jego podstawowe elementy i ich funkcje, jak również budowę i działanie urządzeń zewnętrznych; (.3) stosuje podstawowe usługi systemu operacyjnego i programów narzędziowych do zarządzania zasobami (plikami) i instalowania oprogramowania; (.4) wyszukuje i uruchamia programy, porządkuje i archiwizuje dane i programy; stosuje profilaktykę antywirusową; (.5) samodzielnie i bezpiecznie pracuje w sieci lokalnej i globalnej; (.6) korzysta z pomocy komputerowej oraz z dokumentacji urządzeń komputerowych i oprogramowania; (.) przedstawia typowe sposoby reprezentowania i przetwarzania informacji przez człowieka i komputer; (.) posługując się odpowiednimi systemami wyszukiwania, znajduje informacje w internetowych zasobach danych, katalogach, bazach danych; (.3) pobiera informacje i dokumenty z różnych źródeł, w tym internetowych, ocenia pod względem treści i formy ich przydatność do wykorzystania w realizowanych zadaniach i projektach; (3.) zakłada konto pocztowe w portalu internetowym i konfiguruje je zgodnie ze swoimi potrzebami; (3.3) komunikuje się za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych z członkami grupy współpracującej nad projektem; (4.) przy użyciu edytora grafiki tworzy kompozycje z figur, fragmentów rysunków i zdjęć, umieszcza napisy na rysunkach, tworzy animacje, przekształca formaty plików graficznych; (4.7) tworzy i przedstawia prezentację z wykorzystaniem różnych elementów multimedialnych, graficznych, tekstowych, filmowych i dźwiękowych własnych lub pobranych z innych źródeł; (6.4) przygotowuje za pomocą odpowiednich programów zestawienia danych i sprawozdania na lekcje różnych przedmiotów. 4 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

5 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy Treści nauczania Parametry i oprogramowanie komputera. Zasady bhp obowiązujące w pracy z komputerem. Podstawowe elementy komputera i ich parametry. Klasyfikacja programów komputerowych. Systemy pozycyjne: dwójkowy i szesnastkowy. Reprezentacja i sposoby zapisu danych w komputerze. Pojęcia bitu i bajtu. Zapisywanie liczb w systemach pozycyjnych: dziesiętnym, dwójkowym i szesnastkowym. Korzystanie z Kalkulatora systemowego i Tablicy znaków. Świadome korzystanie z internetu. Skuteczne wyszukiwanie informacji i elementów graficznych w sieci. Podstawowe usługi internetowe (Google). Zakładanie konta (np. Gmail) uprawniającego do bezpiecznego korzystania z usług internetowych. Umieszczanie dokumentów na swoim dysku (Dysk Google) w internetowej chmurze. Metoda projektów, tworzenie prezentacji. Praca w zespole nad wspólnym projektem. Tworzenie prezentacji multimedialnej w programie (np. PowerPoint). Umieszczanie w prezentacji obrazów, dźwięków, filmów. Tworzenie animacji w edytorze graficznym. Zakładanie konta w Scratchu. Tworzenie animowanych duszków w edytorze graficznym. Tytuły lekcji i tematy z podręcznika Lekcja.. Cechy komputerów Regulamin szkolnej pracowni komputerowej Rozwój komputerów Najważniejsze elementy komputera i ich parametry Oprogramowanie komputera Lekcja.. Czy masz 0 lat? Zapis dziesiętny liczb Zapis dwójkowy liczb Kalkulator Zapis szesnastkowy liczb Kodowanie liter Lekcja.3. W sieci i chmurze Szukanie tekstów w sieci Szukanie ilustracji w sieci Konto pocztowe Google Dysk Google twoje dane w chmurze Lekcja.4. Projekt prezentacji Założenia projektu Przebieg pracy nad projektem Ocena końcowa projektu Przykładowy scenariusz prezentacji O obrotach brył Wykonanie prezentacji typu Pecha Kucha Opracowanie wzorca slajdów Wypełnianie slajdów treścią Przygotowanie pokazu prezentacji Lekcja.5. Ale kino! Znasz Scratcha? Kostiumy duszka Animacja duszka Scenariusz filmu Wyświetlanie filmu Osiągnięcia uczniów (wiadomości i umiejętności) zasady obowiązujące w pracy z komputerem; elementy, z jakich składa się komputer, i ich parametry; typy oprogramowania komputera. napisać prosty tekst i zapisać go na dysku; zorganizować miejsce pracy przy komputerze. zapis liczb w systemach pozycyjnych: dziesiętnym, dwójkowym i szesnastkowym; pojęcia bitu i bajtu; Tablicę znaków i sposób kodowania znaków w komputerze. zapisywać liczby dziesiętne w systemie dwójkowym; przeliczać liczby dziesiętne na dwójkowe i szesnastkowe za pomocą Kalkulatora systemowego. korzyści płynące ze świadomego użytkowania internetu. wyszukiwać potrzebne informacje w sieci i korzystać z nich; wyszukiwać elementy graficzne w sieci i korzystać z nich; założyć konto umożliwiające bezpieczne korzystanie z usług internetowych; umieszczać dokumenty na swoim dysku w internetowej chmurze. zasady pracy zespołowej; prezentację typu Pecha Kucha. tworzyć prezentację w programie PowerPoint; umieszczać w prezentacji obrazy, dźwięki, filmy, hiperłącza; pracować w zespole nad wspólnym projektem. możliwości tworzenia filmów animowanych za pomocą komputera; sposoby tworzenia animowanych rysunków. utworzyć konto na stronie Scratcha; posługiwać się edytorem graficznym Scratcha. 5 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

6 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy. Lekcje programowania w Scratchu (problemy algorytmiczne) Po lekcjach tego rozdziału uczeń: (5.) wyjaśnia pojęcie algorytmu, podaje odpowiednie przykłady algorytmów rozwiązywania różnych problemów; (5.) formułuje ścisły opis prostej sytuacji problemowej, analizuje ją i przedstawia rozwiązanie w postaci algorytmicznej; (5.4) opisuje sposób znajdowania wybranego elementu w zbiorze nieuporządkowanym i uporządkowanym, opisuje algorytm porządkowania zbioru elementów; (5.5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera; (6.) wykorzystuje programy komputerowe wspomagające i wzbogacające naukę różnych przedmiotów. Treści nauczania Tworzenie skryptów, sterowanie obiektem. Tworzenie skryptów i bloków w Scratchu. Sterowanie duszkiem, stosowanie pętli zawsze, korzystanie z bloku warunkowego jeżeli. Definiowanie własnych bloków, rysowanie wielokątów. Procedury bezparametrowe i z parametrem w Scratchu. Definiowanie własnych bloków (procedur): trójkąt i kwadrat. Korzystanie z tych bloków podczas budowania projektu. Programowanie gry. Programowanie gry w Scratchu. Korzystanie ze zmiennych globalnych. Projektowanie ruchu i dźwięków. Animowanie duszków Scratcha. Przetwarzanie dźwięków i wykorzystywanie melodii i instrumentów w projektach. Tworzenie zmiennych typu lista w Scratchu. Zmienna typu lista w Scratchu, sposób zapisywania w niej liczb. Znajdowanie minimum i maksimum ciągu (serii) liczb. Tytuły lekcji i tematy z podręcznika Lekcja.. Duszek w labiryncie Projektowanie sceny Sterowanie duszkiem Uruchamianie projektu Lekcja.. Malowanie na ekranie Własny blok bez parametrów Procedura z parametrem Malowanie kwiatów na ekranie Lekcja.3. Gra z komputerem Papier, nożyce, kamień Zasady gry Papier nożyce, kamień Zasady gry realizowanej w Scratchu Realizacja gry w Scratchu Lekcja.4. Ruch i dźwięk Animacja postaci duszka Dźwięki w projektach Lekcja.5. Minimum, maksimum Ciąg liczb całkowitych Sumowanie liczb dodatnich Minimum ciągu liczb Osiągnięcia uczniów (wiadomości i umiejętności) środowisko Scratch; bloki ruchu i sterowania. tworzyć skrypty sterujące ruchem duszka. programowanie w Scratchu za pomocą własnych bloków procedur. definiować własne bloki procedury bezparametrowe i z parametrem; korzystać z bloku powtórz; zaplanować realizację gry w Scratchu; stosować blok warunkowy; korzystać z rozbudowanych warunków; tworzyć i modyfikować zmienne globalne. animować duszka, dostosować ruch do postaci, tworzyć skrypty ruchu losowego; wstawiać dźwięki; korzystać z bloków dźwiękowych: zagraj nutę i zagraj bęben. bloki działań na listach w Scratchu; projekty działające na uporządkowanym i nieuporządkowanym zbiorze liczb. tworzyć listy i wypełniać je danymi; budować skrypty działające na listach; tworzyć skrypt sumowania liczb; tworzyć skrypt znajdowania najmniejszej liczby na liście. 6 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

7 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy Funkcje i pętle. Stosowanie operacji modulo i pętli powtarzaj aż w Scratchu. Sprawdzanie parzystości liczby, znajdowanie liczb pierwszych. Wprowadzenie do rekurencji. Sposoby tworzenia skryptów rekurencyjnych w Scratchu. Rysowanie gwiazd i spiral. Rozwiązywanie problemu wież Hanoi. Analiza działania rekurencji. Zatrzymywanie rekurencji warunek stopu, zmiana rekurencji. Rola algorytmu w programowaniu. Pojęcia algorytmu, schematu blokowego i języka programowania. Obliczanie największego wspólnego dzielnika (NWD) dwóch liczb za pomocą algorytmu Euklidesa. Środowisko SNAP!, złożoność algorytmu, sortowanie przez scalanie. Badanie ciągu Fibonacciego i sposobów obliczania jego kolejnych wyrazów. Zapis algorytmu w programie SNAP!. Śledzenie działania algorytmu i ocena jego efektywności. Szybki algorytm sortowania przez scalanie. Lekcja.6. Liczby pierwsze Liczby parzyste Znajdowanie liczb pierwszych Lekcja.7. Zakręt za zakrętem Rysowanie gwiazd Co to jest rekurencja? Jak zatrzymać rekurencję? Jak zmienić rekurencję? Wieże Hanoi Lekcja.8. Algorytmy, schematy, programy Algorytm Euklidesa Schemat blokowy algorytmu Zapis algorytmu w Scratchu Zapis algorytmu w języku programowania Lekcja.9. Szybkie porządki Króliki i ciąg Fibonacciego Algorytm obliczania wyrazów ciągu Fibonacciego Sortowanie przez scalanie bloki wyrażeń i operację modulo. tworzyć skrypty wykorzystujące różne rodzaje pętli; tworzyć skrypt znajdowania liczb parzystych; tworzyć skrypt znajdowania liczb pierwszych. nieskończone pętle i sposoby ich zatrzymywania; sposoby tworzenia procedur rekurencyjnych; działanie rekurencji; problem wież Hanoi. tworzyć proste procedury rekurencyjne; analizować działanie pętli rekurencyjnej. pojęcia algorytmu, schematu blokowego i języka programowania; sposoby obliczania NWD. zapisać algorytm w postaci schematu blokowego; zapisać algorytm w postaci skryptu w Scratchu; wyznaczyć NWD za pomocą algorytmu. ciąg Fibonacciego i sposoby obliczania jego kolejnych wyrazów; znaczenie śledzenia działania algorytmu; optymalizację algorytmu aby liczył szybko; najlepszy algorytm sortowania przez scalanie. utworzyć skrypt obliczający liczby Fibonacciego; analizować algorytmy wyszukiwania i porządkowania. 3. Lekcje w edytorze (zastosowania edytora tekstu) Po lekcjach tego rozdziału uczeń: (3.3) komunikuje się za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych z członkami grupy współpracującej nad projektem; (4.) przy użyciu edytora grafiki tworzy kompozycje z figur, fragmentów i zdjęć, umieszcza napisy na rysunkach, tworzy animacje, przekształca formaty plików graficznych; (4.) przy użyciu edytora tekstu tworzy kilkunastostronicowe publikacje, z nagłówkiem i stopką, przypisami, grafiką, tabelami itp., formatuje tekst w kolumnach, opracowuje dokumenty tekstowe o różnym przeznaczeniu; (4.6) tworzy dokumenty, zawierające różne obiekty (na przykład tekst, grafikę, tabele, wykresy i tym podobne) pobrane z różnych programów i źródeł; (6.) wykorzystuje programy komputerowe, w tym edukacyjne, wspomagające i wzbogacające naukę różnych przedmiotów; (6.4) przygotowuje za pomocą odpowiednich programów zestawienia danych i sprawozdania na lekcje różnych przedmiotów. 7 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

8 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy Treści nauczania Ćwiczenie szybkiego pisania zgodnie z zasadami edycji tekstu. Podstawowe zasady wpisywania tekstu w edytorze (np. Word). Wyszukiwanie i poprawianie błędów popełnionych w trakcie pisania tekstu. Stosowanie zasad edycji, formatowania i estetycznego przygotowania tekstu. Tworzenie słownika terminów informatycznych w tabeli. Podstawowe słownictwo związane z technologią informatyczną. Sposoby pracy z tabelami, ilustrowanie tabeli, przekształcanie tekstu w tabelę w edytorze tekstu (np. Word). Korzystanie z poleceń do znajdowania i zamiany tekstu oraz do sortowania akapitów w tekście. Formatowanie i ilustrowanie tekstów. Praca z dokumentem wielostronicowym. Rozplanowanie tekstu na stronie dokumentu w edytorze tekstu (np. Word), dobór sposobu formatowania czcionki do charakteru i wyglądu tekstu. Tworzenie układu kolumnowego tekstu. Stosowanie tabulatorów, linijki, wcięcia akapitów, wyrównania tekstu. Wstawianie wymuszonego końca strony, kolumny, wiersza. Osadzanie grafiki w tekście, zmiana rozmiaru obrazka. Wypełnianie i formatowanie nagłówka i stopki. Tworzenie plakatu z grafiką obiektową. Teksty punktowane i numerowane, czcionki o niestandardowym rozmiarze w edytorze tekstu (np. Word). Ilustrowanie tekstu gotową grafiką. Przekształcanie, modyfikowanie i nakładanie na siebie prostych rysunków obiektowych. Grupowanie i pozycjonowanie obiektów graficznych. Praca z dużym dokumentem tekstowym. Kopiowanie i wklejanie tekstów i ilustracji za pomocą Schowka. Używanie stylów, tworzenie spisu treści długiego dokumentu w edytorze tekstu (np. Word). Tworzenie strony tytułowej i dzielenie dokumentu na sekcje. Wykonywanie zrzutów ekranu i ilustrowanie nimi dokumentów. Tytuły lekcji i tematy z podręcznika Lekcja 3.. Pisz sprawnie i ładnie Sprawne pisanie Poprawianie błędów w tekście Formatowanie tekstu Lekcja 3.. Jak to się pisze? W jakim to języku? Formatowanie tabeli Ilustracje w tabeli Lekcja 3.3. Kształty poezji Trzy kształtne wiersze Gitara wyrównywanie tekstu Schody tabulatory Butelka wcięcia akapitu i wyrównanie Nagłówki i stopki Ilustrowane wiersze Formatowanie dialogu Lekcja 3.4. Plakat Punkty, numery i znaki Obiekty w edytorze tekstu Pozycjonowanie grafiki Lekcja 3.5. Portfolio z tekstami Zakładanie portfolio Sekcje w dokumencie Wstawianie zrzutu ekranu Pierwsza strona i spis treści Osiągnięcia uczniów (wiadomości i umiejętności) zachować prawidłową postawę podczas pracy z komputerem; sprawnie pisać na komputerze; wyszukiwać i poprawiać błędy; zapisywać i otwierać plik do edycji; stosować zasady edycji, formatowania i estetycznego przygotowania tekstu. stosować podstawowe słownictwo informatyczne; korzystać ze źródeł informacji związanych z informatyką i komputerami; stosować różne sposoby pracy z tabelami: wstawianie, wypełnianie treścią, zaznaczanie, dostosowywanie, formatowanie, przekształcanie tekstu w tabelę. rozplanować tekst na stronie, dobrać sposób formatowania czcionki odpowiedni do charakteru i wyglądu tekstu; tworzyć układ kolumnowy tekstu; stosować tabulatory, linijkę, wcięcia akapitów, wyrównanie tekstu; wstawiać wymuszony koniec strony, kolumny, wiersza; ilustrować tekst gotową grafiką lub wykonanymi własnoręcznie ilustracjami; zmieniać rozmiar obrazka, ustawiać obrazki w wybranych miejscach; wypełniać nagłówki i stopki, formatować tekst w nagłówku i stopce. punktować i numerować tekst; używać czcionki o niestandardowym rozmiarze; ilustrować tekst gotowymi obrazami graficznymi; przekształcać i modyfikować proste rysunki obiektowe; grupować i rozgrupowywać elementy obrazu; osadzać grafikę obiektową w tekście na różne sposoby. kopiować i wklejać teksty między dokumentami; tworzyć sekcje w wielostronicowym dokumencie; tworzyć i wstawiać zrzuty ekranu; generować stronę tytułową i spis treści dokumentu. 8 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

9 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy 4. Lekcje w chmurze (język HTML, internet, komunikowanie się w sieci) Po lekcjach tego rozdziału uczeń: (.3) stosuje podstawowe usługi systemu operacyjnego i programów narzędziowych do zarządzania zasobami (plikami) i instalowania oprogramowania; (.4) wyszukuje i uruchamia programy, porządkuje i archiwizuje dane i programy; stosuje profilaktykę antywirusową; (.5) samodzielnie i bezpiecznie pracuje w sieci lokalnej i globalnej; (.) przedstawia typowe sposoby reprezentowania i przetwarzania informacji przez człowieka i komputer; (.) posługując się odpowiednimi systemami wyszukiwania, znajduje informacje w internetowych zasobach danych, katalogach, bazach danych; (.3) pobiera informacje i dokumenty z różnych źródeł, w tym internetowych, ocenia pod względem treści i formy ich przydatność do wykorzystania w realizowanych zadaniach i projektach; (.4) umieszcza informacje w odpowiednich serwisach internetowych; (3.) zakłada konto pocztowe w portalu internetowym i konfiguruje je zgodnie ze swoimi potrzebami; (3.) bierze udział w dyskusjach na forum; (3.3) komunikuje się za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych z członkami grupy współpracującej nad projektem; (3.4) stosuje zasady netykiety w komu nikacji w sieci; (4.) przy użyciu edytora tekstu tworzy kilkunastostronicowe publikacje, z nagłówkiem i stopką, przypisami, grafiką, tabelami, itp., formatuje tekst w kolumnach, opracowuje dokumenty tekstowe o różnym przeznaczeniu; (4.6) tworzy dokumenty, zawierające różne obiekty (na przykład tekst, grafikę, tabele, wykresy i tym podobne) pobrane z różnych programów i źródeł; (4.8) tworzy prostą stronę internetową, zawierającą tekst, grafikę, elementy aktywne, linki, korzystając ewentualnie z odpowiedniego edytora stron, wyjaśnia znaczenie podstawowych poleceń języka HTML; (6.) wykorzystuje programy komputerowe, w tym edukacyjne, wspomagające i wzbogacające naukę różnych przedmiotów; (7.) opisuje wybrane zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych, z uwzględnieniem swoich zainteresowań, oraz ich wpływ na osobisty rozwój, rynek pracy i rozwój ekonomiczny; (7.) opisuje korzyści i niebezpieczeństwa wynikające z rozwoju informatyki i powszechnego dostępu do informacji, wyjaśnia zagrożenia związane z uzależnieniem się od komputera; (7.3) wymienia zagadnienia etyczne i prawne, związane z ochroną własności intelektualnej i ochroną danych oraz przejawy przestępczości komputerowej. Treści nauczania Tworzenie strony WWW w języku HTML. Język opisu tekstu. Standardy kodowania znaków. Składnia języka HTML. Konstrukcja stron internetowych. Proste edytory (np. Notatnik, Notepad ) do tworzenia stron internetowych. Tytuły lekcji i tematy z podręcznika Lekcja 4.. Pierwsze kroki w HTML Tajemnica stron internetowych Prosta strona internetowa Istota języka HTML Konstrukcja dokumentów HTML Osiągnięcia uczniów (wiadomości i umiejętności) czym w istocie są strony internetowe; język opisu tekstu; składnię języka HTML; konstrukcję stron internetowych; narzędzia do tworzenia stron internetowych. tworzyć prostą stronę WWW. 9 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

10 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy Budowanie witryny WWW w edytorze tekstu. Zastosowanie edytora tekstu (np. Word) do tworzenia stron internetowych. Dobór parametrów decydujących o poprawności wyświetlania strony. Tworzenie odnośników hiperłączy do stron składowych witryny. Publikowanie strony WWW na serwerze FTP. Usługi internetowe: hosting i FTP. Zakładanie konta WWW. Publikacja strony WWW w sieci. Nauka w sieci. Możliwości nauki i rozwijania zainteresowań na wybranych portalach w sieci: Freerice, Zooniverse, TED i TEDEd, Akademia Khana, Godzina Kodowania. Praca w internetowej chmurze. Tworzenie i udostępnianie wspólnych dokumentów z zastosowaniem usług Dokumenty Google i Dysk Google. Zasady netykiety. Jak można przyspieszyć porozumiewanie się w sieci za pomocą skrótów i obrazków literowych. Tworzenie słownika terminów związanych z komunikacją w sieci. Prawo autorskie i wolne oprogramowanie. Istota ustawy o prawie autorskim i licencji Creative Commons. Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa w sieci. Pojęcie wolnego oprogramowania. Instalacja wolnego oprogramowania (np. LibreOffice). Lekcja 4.. Twoja witryna WWW Założenia dotyczące witryny WWW Tworzenie szablonu strony WWW Tworzenie witryny WWW Lekcja 4.3. Faza tkania pajęczyny Usługa hostingowa Zakładanie konta WWW Połączenie z serwerem FTP Wysyłanie danych do serwera FTP Lekcja 4.4. Ucz się w sieci! Nauka angielskiego: Obserwacje astronomiczne: Prezentacja pomysłów: TED w szkole: ed.ted.com Lekcje Khana: pl.khanacademy.org Godzina kodowania: godzinakodowania.pl Lekcja 4.5. Wspólne dokumenty Założenia wspólnej pracy Zasady netykiety Akronimy Emotikony Słowniczek sieciowy Wspólne dokumenty Lekcja 4.6. Prawo w internecie Prawo autorskie Wolne oprogramowanie Instalowanie wolnego oprogramowania używać edytora tekstu do tworzenia stron internetowych; zapewnić poprawność wyświetlania strony WWW; przygotować szablon strony WWW w edytorze tekstu; wypełnić szablon dokumentami i tworzyć do nich odnośniki. etapy zakładania konta WWW; zasady usługi hostingowej i usługi FTP. założyć konto WWW; przesyłać dane do serwera FTP. różne możliwości nauki przez internet. korzystać z możliwości nauki i rozwijania zainteresowań na portalach: Freerice, Zooniverse, TED, TEDEd, Akademii Khana i Godziny Kodowania. możliwości pracy nad wspólnymi dokumentami w chmurze; zasady netykiety; akronimy, czyli skrótowce, emotikony, słownictwo komputerowe. tworzyć wspólne dokumenty tekstowe pracować z Dokumentami Google; udostępniać innym swoje dokumenty umieszczone na Dysku Google. jak prawo autorskie chroni ludzi i programy komputerowe; pojęcie wolnego oprogramowania. bezpiecznie pracować w sieci; pobierać i instalować nowe oprogramowanie. 0 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

11 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy 5. Lekcje z multimediami (obróbka zdjęć, tworzenie grafiki użytkowej i filmów) Po lekcjach tego rozdziału uczeń: (.) posługuje się urządzeniami multimedialnymi, na przykład do nagrywania/odtwarzania obrazu i dźwięku; (.3) stosuje podstawowe usługi systemu operacyjnego i programów narzędziowych do zarządzania zasobami (plikami) i instalowania oprogramowania; (.4) wyszukuje i uruchamia programy, porządkuje i archiwizuje dane i programy; stosuje profilaktykę antywirusową; (.6) korzysta z pomocy komputerowej oraz z dokumentacji urządzeń komputerowych i oprogramowania; (.) posługując się odpowiednimi systemami wyszukiwania, znajduje informacje w internetowych zasobach danych, katalogach, bazach danych; (.3) pobiera informacje i dokumenty z różnych źródeł, w tym internetowych, ocenia pod względem treści i formy ich przydatność do wykorzystania w realizowanych zadaniach i projektach; (4.) przy użyciu edytora grafiki tworzy kompozycje figur, fragmentów rysunków i zdjęć, umieszcza napisy na rysunkach, tworzy animacje, przekształca formaty plików graficznych; (4.6) tworzy dokumenty, zawierające różne obiekty (na przykład tekst, grafikę, tabele, wykresy i tym podobne) pobrane z różnych programów i źródeł. Treści nauczania Komputerowa obróbka zdjęć. Korygowanie parametrów (jasności, kontrastu, współczynnika gamma) zdjęć w programie do edycji zdjęć (np. PhotoFiltre). Przekształcanie i kadrowanie zdjęć. Dobór rozdzielczości i formatu zdjęcia do sposobu jego prezentacji. Tworzenie grafiki użytkowej. Tworzenie ilustrowanego plakatu w programie do edycji zdjęć (np. PhotoFiltre). Łączenie różnych elementów w jeden obraz. Stosowanie warstw, masek obrazu, efektów tekstowych. Wypełnianie wzorem czcionki w tekście. Wyrównywanie elementów względem osi pionowej i poziomej obrazu. Tworzenie filmu. Przetwarzanie wsadowe zdjęć w programie do edycji zdjęć (np. PhotoFiltre). Tworzenie filmu ze zdjęć, sekwencji wideo i dźwięków za pomocą programu do edycji filmu (np. Windows Movie Maker). Montaż filmu. Tytuły lekcji i tematy z podręcznika Lekcja 5.. Światłem malowane Korekta podstawowych parametrów zdjęcia Likwidacja niepożądanych krzywizn obrazu Dobór parametrów zdjęcia do sposobu jego prezentacji Lekcja 5.. Plakat raz jeszcze Założenia dotyczące plakatu Tworzenie nowego obrazu Wybór tła Wstawianie elementu graficznego Wprowadzanie napisów Wyrównywanie elementów na obrazie Zapisywanie plakatu na dysku Lekcja 5.3. Ale film Materiały do filmu Gotowi? Kamera! Poszła! Import materiałów do filmu Aranżacja elementów filmu Dźwięki i napisy Formaty zapisu filmu Osiągnięcia uczniów (wiadomości i umiejętności) poprawić podstawowe parametry zdjęcia (jasność, kontrast, kolorystykę); skorygować niekorzystne krzywizny obrazu; wybrać odpowiedni kadr i wyeliminować niepożądane elementy na zdjęciu; dobrać parametry zdjęcia do sposobu jego prezentacji: wykonania odbitek lub wydruku, oglądania na ekranie komputera. łączyć różne elementy w jeden obraz; dodawać do obrazu warstwy tekstowe; wypełniać czcionki dowolnym wzorem; stosować maski obrazu; wyrównywać elementy względem osi pionowej i poziomej obrazu na stronie dokumentu; zapisywać plik graficzny w formacie do edycji. posługiwać się funkcją przetwarzania wsadowego zdjęć; dobierać zdjęcia, klipy wideo, dźwięki do utworzenia filmu; posługiwać się programem do tworzenia filmów ze zdjęć, sekwencji wideo i dźwięków; montować film z różnych elementów; zapisywać film w postaci projektu do edycji. Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

12 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy 6. Lekcje z liczbami i zbiorami danych (obliczenia i wykresy w arkuszu kalkulacyjnym, bazy danych) Po lekcjach tego rozdziału uczeń: (4.3) wykorzystuje arkusz kalkulacyjny do rozwiązywania zadań rachunkowych z programu nauczania gimnazjum (na przykład z matematyki lub fizyki) i z codziennego życia (na przykład planowanie wydatków), posługuje się przy tym adresami bezwzględnymi, względnymi i mieszanymi; (4.4) stosuje arkusz kalkulacyjny do gromadzenia danych i przedstawiania ich w postaci graficznej, z wykorzystaniem odpowiednich typów wykresów; (4.5) tworzy prostą bazę danych w postaci jednej tabeli i wykonuje na niej podstawowe operacje bazodanowe; (5.3) stosuje arkusz kalkulacyjny do rozwiązywania prostych problemów algorytmicznych. Treści nauczania Wyznaczanie wzorów na sumowanie liczb w arkuszu kalkulacyjnym. Rozwiązywanie prostego zadania matematycznego za pomocą arkusza kalkulacyjnego. Stosowanie formuł i autosumowania w arkuszu. Adresowanie bezwzględne i względne komórek. Wprowadzanie serii danych do arkusza kalkulacyjnego, obserwacja ciągów liczbowych w arkuszu. Wprowadzanie w arkuszu kalkulacyjnym serii danych. Porównywanie ciągów liczbowych. Wstawianie formuł i funkcji. Funkcja SILNIA w arkuszu. Ochrona arkusza. Formatowanie danych liczbowych. Prezentacja wyników obliczeń. Tworzenie tabel i wykresów funkcji w arkuszu kalkulacyjnym. Tworzenie w arkuszu kalkulacyjnym tabel i wykresów funkcji liniowej i funkcji moduł liczby z użyciem kreatora wykresów. Statystyka: zbieranie, analiza i przetwarzanie danych w arkuszu kalkulacyjnym. Przeglądanie dużych tabel w arkuszu kalkulacyjnym, sortowanie danych. Tworzenie tabeli przestawnej. Korzystanie z niektórych funkcji statystycznych. Prezentacja wyników w arkuszu. Tytuły lekcji i tematy z podręcznika Lekcja 6.. Jak to z Gaussem było Zadanie Gaussa Rozwiązanie zadania w arkuszu Lekcja 6.. Liczby, potęgi, ciągi Potęgi dwójki Ochrona arkusza Silnia Lekcja 6.3. Z tabeli wykres Wykres funkcji liniowej Wykres funkcji moduł liczby Lekcja 6.4. Średnio na głowę Przeglądanie i sortowanie zestawów danych Tabela przestawna Funkcje statystyczne Osiągnięcia uczniów (wiadomości i umiejętności) tworzyć tabele w arkuszu kalkulacyjnym; zapisywać proste formuły w arkuszu; wykonywać sumowanie liczb w arkuszu; posługiwać się adresami bezwzględnymi i względnymi komórek arkusza; analizować obliczenia w poszukiwaniu prawidłowości. wprowadzać serie danych w arkuszu kalkulacyjnym; kopiować proste formuły za pomocą uchwytu wypełniania; włączać ochronę arkusza; planować wykonywanie obliczeń w arkuszu kalkulacyjnym; analizować dane zawarte w arkuszu; porównywać ciągi liczbowe i odnajdywać występujące w nich prawidłowości. przygotować dane do sporządzenia wykresu funkcji; wykonać wykres funkcji; opisywać i formatować wykres. przeglądać w arkuszu duże tabele, sortować dane; tworzyć tabelę przestawną; korzystać z niektórych funkcji statystycznych; tworzyć wykres XY i wstawiać na nim linię trendu. Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

13 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy Tworzenie prostej bazy danych w arkuszu kalkulacyjnym. Kartotekowa baza danych. Wprowadzanie danych do arkusza kalkulacyjnego za pomocą formularza. Filtrowanie i sortowanie danych. Prezentacja danych. Przetwarzanie danych w bazie, operacje na gotowych danych. Lekcja 6.5. Moi znajomi Przygotowanie danych Filtrowanie danych Dopisywanie danych za pomocą formularza Sortowanie danych kartotekową bazę danych. filtrować i sortować dane; stosować formularz do wpisywania danych; tworzyć w sieci wspólny dokument bazy danych. 7. Lekcje z modelami (zastosowania komputerów w nauce i życiu) Po lekcjach tego rozdziału uczeń: (5.3) stosuje arkusz kalkulacyjny do rozwiązywania prostych problemów algorytmicznych; (5.5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera; (6.) wykorzystuje programy komputerowe wspomagające i wzbogacające naukę różnych przedmiotów; (6.) wykorzystuje programy komputerowe do analizy wyników eksperymentów, na przykład arkusz kalkulacyjny, programy specjalnego przeznaczenia, programy edukacyjne; (6.3) posługuje się programami komputerowymi, służącymi do tworzenia modeli zjawisk i ich symulacji, takich jak zjawiska fizyczne, chemiczne, biologiczne; (7.) opisuje wybrane zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnej, z uwzględnieniem swoich zainteresowań, oraz ich wpływ na osobisty rozwój, rynek pracy i rozwój ekonomiczny. Treści nauczania Losowanie w arkuszu. Analiza procesów losowych w arkuszu kalkulacyjnym. Funkcje losowe, funkcje tablicowe. Prowadzenie symulacji procesu o przebiegu losowym. Graficzna prezentacja wyników. Budowanie modeli. Pojęcie fraktala. Sposoby rysowania różnych fraktali, takich jak: drzewo binarne, płatek Kocha i trójkąt Sierpińskiego. Symulacja automatu komórkowego. Reguły Gry w życie. Przebieg symulacji procesu dla różnych ustawień początkowych. Tytuły lekcji i tematy z podręcznika Lekcja 7.. Kości zostały rzucone Losowanie oczek Wykres kolumnowy rzutów Częstość wyników Lekcja 7.. Fraktale Czym są fraktale Drzewo binarne Drzewa losowe Płatek Kocha Trójkąt Sierpińskiego Lekcja 7.3. Gra w życie Reguły Gry w życie. Co powstanie z krzyżyka? Osiągnięcia uczniów (wiadomości i umiejętności) korzystać z funkcji losowych w arkuszu; przeprowadzić symulację prostego doświadczenia z użyciem funkcji losującej; trafnie ocenić wynik prostego doświadczenia losowego; sporządzić wykres wyników doświadczenia; zaplanować symulację prostego doświadczenia losowego. pojęcie fraktala i sposoby rysowania różnych fraktali; program rysowania drzewa binarnego; historię i własności płatka Kocha; sposób powstawania trójkąta Sierpińskiego. reguły Gry w życie. prowadzić symulacje procesu dla różnych ustawień początkowych. 3 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

14 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy Korzystanie z nowych technologii informatycznych. Serwisy z mapami internetowymi (np.: Mapy Google, Atlas Michelin, Mapa Targeo) wyznaczanie trasy i czasu podróży. Systemy nawigacji GPS i GIS. Pojęcie rozszerzonej rzeczywistości. Aplikacje wykorzystujące technologię rozszerzonej rzeczywistości. Lekcja 7.4. Podróże z komputerem Mapy internetowe Rozszerzona rzeczywistość serwisy z mapami internetowymi; systemy nawigacji GPS i GIS; pojęcie rozszerzonej rzeczywistości; aplikacje wykorzystujące system rozszerzonej rzeczywistości. posługiwać się mapą internetową; wyszukiwać miejsca na mapie internetowej i planować podróż; korzystać z wybranej aplikacji rozszerzonej rzeczywistości. 4 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

15 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy 5. Rozkład materiału nauczania informatyki w gimnazjum Proponujemy rozkład materiału nauczania przeznaczony do realizacji na dwóch godzinach lekcyjnych w cyklu kształcenia. Choć w standardowym planie na naukę informatyki w gimnazjum przewidziano dwie godziny, to na stronie zkomputerem.pl przedstawiamy również rozkład czterogodzinny. Zapewnia on realizację wszystkich szczegółowych celów nauczania informatyki i umożliwia rozwijanie uzdolnień i zainteresowań uczniów oraz korelację informatyki z innymi przedmiotami. Podstawowy rozkład materiału nauczania informatyki w gimnazjum Lekcje z komputerem. Lekcje z komputerem wprowadzenie (8 godzin) Tytuły lekcji i tematy z podręcznika.. Cechy komputerów (parametry i oprogramowanie komputera) Zasady bhp obowiązujące w pracy z komputerem. Podstawowe elementy komputera i ich parametry. Klasyfikacja programów komputerowych... Czy masz 0 lat? (systemy zapisu liczb: dwójkowy i szesnastkowy) Reprezentacja i sposoby zapisu danych w komputerze. Pojęcia bitu i bajtu. Zapisywanie liczb w systemach pozycyjnych: dziesiętnym, dwójkowym i szesnastkowym. Korzystanie z Kalkulatora systemowego i Tablicy znaków..3. W sieci i chmurze (świadome korzystanie z internetu) Skuteczne wyszukiwanie informacji i elementów graficznych w sieci. Podstawowe usługi internetowe (Google). Zakładanie konta (np. Gmail) uprawniającego do bezpiecznego korzystania z usług internetowych. Umieszczanie dokumentów na swoim dysku (Dysk Google) w internetowej chmurze..4. Projekt prezentacji (metoda projektów i tworzenie prezentacji) Praca w zespole nad wspólnym projektem. Tworzenie prezentacji multimedialnej w programie (np. PowerPoint). Umieszczanie w prezentacji obrazów, dźwięków, filmów..5. Ale kino! (tworzenie animacji w edytorze graficznym) Zakładanie konta w środowisku Scratcha. Tworzenie animowanych duszków w edytorze graficznym. Liczba odzin. Lekcje programowania w Scratchu (4 godzin) Tytuły lekcji i tematy z podręcznika.. Duszek w labiryncie (tworzenie skryptów i sterowanie obiektem) Tworzenie skryptów i bloków w Scratchu. Sterowanie duszkiem, stosowanie pętli zawsze, korzystanie z bloku warunkowego jeżeli... Malowanie na ekranie (definiowanie własnych bloków, rysowanie wielokątów) Procedury bezparametrowe i z parametrem w Scratchu. Definiowanie własnych bloków (procedur): trójkąt i kwadrat. Korzystanie z tych bloków podczas budowania projektu. Liczba odzin 5 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

16 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy.3. Gra z komputerem Papier, nożyce, kamień (programowanie gry) Programowanie gry w Scratchu. Korzystanie ze zmiennych globalnych..4. Ruch i dźwięk (projektowanie ruchu i dźwięków) Animowanie duszków Scratcha. Przetwarzanie dźwięków i wykorzystywanie melodii i instrumentów w projektach..5. Minimum, maksimum (tworzenie zmiennych typu lista) Zmienna typu lista w Scratchu, sposób zapisywania w niej liczb. Znajdowanie minimum i maksimum ciągu (serii) liczb..6. Liczby pierwsze (funkcje i pętle) Stosowanie operacji modulo i pętli powtarzaj aż w Scratchu. Sprawdzanie parzystości liczby, znajdowanie liczb pierwszych..7. Zakręt za zakrętem (wprowadzenie do rekurencji) Sposoby tworzenia skryptów rekurencyjnych w Scratchu. Rysowanie gwiazd i spiral. Rozwiązywanie problemu wież Hanoi. Analiza działania rekurencji, zatrzymywanie rekurencji warunek stopu, zmiana rekurencji..8. Algorytmy, schematy, programy (rola algorytmu w programowaniu) Pojęcie algorytmu, schematu blokowego i języka programowania. Obliczanie największego wspólnego dzielnika (NWD) dwóch liczb za pomocą algorytmu Euklidesa..9. Szybkie porządki (środowisko SNAP!, złożoność algorytmu, sortowanie przez scalanie) Badanie ciągu Fibonacciego i sposobów obliczania jego kolejnych wyrazów. Zapis algorytmu w programie SNAP!. Śledzenie działania algorytmu i ocena jego efektywności. Szybki algorytm sortowania przez scalanie. 3. Lekcje w edytorze (8 godzin) Tytuły lekcji i tematy z podręcznika 3.. Pisz sprawnie i ładnie (ćwiczenie szybkiego pisania zgodnie z zasadami edycji tekstu) Podstawowe zasady wpisywania tekstu w edytorze (np. Word). Wyszukiwanie i poprawianie błędów popełnionych w trakcie pisania tekstu. Stosowanie zasad edycji, formatowania i estetycznego przygotowania tekstu. 3.. Jak to się pisze? (tworzenie słownika terminów informatycznych w tabeli) Podstawowe słownictwo związane z technologią informatyczną. Sposoby pracy z tabelami, ilustrowanie tabeli, przekształcanie tekstu w tabelę w edytorze tekstu (np. Word). Korzystanie z poleceń do znajdowania i zamiany tekstu oraz do sortowania akapitów w tekście Kształty poezji (formatowanie i ilustrowanie tekstów) Praca z dokumentem wielostronicowym. Rozplanowanie tekstu na stronie dokumentu w edytorze tekstu (np. Word), dobór sposobu formatowania czcionki do charakteru i wyglądu tekstu. Tworzenie układu kolumnowego tekstu. Stosowanie tabulatorów, linijki, wcięcia akapitów, wyrównania tekstu. Wstawianie wymuszonego końca strony, kolumny, wiersza. Osadzanie grafiki w tekście, zmiana rozmiaru obrazka. Wypełnianie i formatowanie nagłówka i stopki Plakat (listy punktowane i numerowane, grafika obiektowa) Teksty punktowane i numerowane, czcionki o niestandardowym rozmiarze w edytorze tekstu (np. Word). Ilustrowanie tekstu gotową grafiką. Przekształcanie, modyfikowanie i nakładanie na siebie prostych rysunków obiektowych. Grupowanie i pozycjonowanie obiektów graficznych Portfolio z tekstami (praca z dużym dokumentem tekstowym) Kopiowanie i wklejanie tekstów i ilustracji za pomocą Schowka. Używanie stylów, tworzenie spisu treści długiego dokumentu w edytorze tekstu (np. Word). Tworzenie strony tytułowej i dzielenie dokumentu na sekcje. Wykonywanie zrzutów ekranu i ilustrowanie nimi dokumentów. Liczba odzin 6 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

17 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy 4. Lekcje w chmurze (0 godzin) Tytuły lekcji i tematy z podręcznika 4.. Pierwsze kroki w HTML (tworzenie strony WWW w języku HTML) Język opisu tekstu. Standardy kodowania znaków. Składnia języka HTML. Konstrukcja stron internetowych. Proste edytory (np. Notatnik, Notepad ) do tworzenia stron internetowych. 4.. Twoja witryna WWW (budowanie witryny WWW w edytorze tekstu) Zastosowanie edytora tekstu (np. Word) do tworzenia stron internetowych. Dobór parametrów decydujących o poprawności wyświetlania strony. Tworzenie odnośników hiperłączy do stron składowych witryny Faza tkania pajęczyny (publikowanie strony WWW na serwerze FTP) Usługi internetowe: hosting i FTP. Zakładanie konta WWW. Publikacja strony WWW w sieci Ucz się w sieci! (nauka w sieci) Możliwości nauki i rozwijania zainteresowań na wybranych portalach w sieci: FreeRice, Zooniverse, TED i TEDEd, Akademia Khana, Godzina Kodowania Wspólne dokumenty (praca w internetowej chmurze) Tworzenie i udostępnianie wspólnych dokumentów z zastosowaniem usług Dokumenty Google i Dysk Google. Zasady netykiety. Jak przyspieszyć porozumiewanie się w sieci za pomocą skrótów i obrazków literowych. Tworzenie słownika terminów związanych z komunikacją w sieci Prawo w internecie (prawo autorskie i wolne oprogramowanie) Istota ustawy o prawie autorskim i licencji Creative Commons. Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa w sieci. Pojęcie wolnego oprogramowania. Instalacja wolnego oprogramowania (np. LibreOffice). Liczba odzin 5. Lekcje z multimediami (6 godzin) Tytuły lekcji i tematy z podręcznika 5.. Światłem malowane (komputerowa obróbka zdjęć) Korygowanie parametrów (jasności, kontrastu, współczynnika gamma) zdjęć w programie do edycji zdjęć (np. PhotoFiltre). Przekształcanie i kadrowanie zdjęć. Dobór rozdzielczości i formatu zdjęcia do sposobu jego prezentacji. 5.. Plakat raz jeszcze (tworzenie grafiki użytkowej) Tworzenie ilustrowanego plakatu w przykładowym programie do edycji zdjęć (np. PhotoFiltre). Łączenie różnych elementów w jeden obraz. Stosowanie warstw, masek obrazu, efektów tekstowych. Wypełnianie wzorem czcionki w tekście. Wyrównywanie elementów względem osi pionowej i poziomej obrazu Ale film (tworzenie filmu) Przetwarzanie wsadowe zdjęć w programie do edycji zdjęć (np. PhotoFiltre). Tworzenie filmu ze zdjęć, sekwencji wideo i dźwięków za pomocą programu do edycji filmu (np. Windows Movie Maker). Montaż filmu. Liczba odzin 6. Lekcje z liczbami i zbiorami danych (8 godzin) Tytuły lekcji i tematy z podręcznika 6.. Jak to z Gaussem było (wyznaczanie wzorów na sumowanie liczb w arkuszu kalkulacyjnym) Rozwiązywanie prostego zadania matematycznego za pomocą arkusza kalkulacyjnego. Stosowanie formuł i autosumowania w arkuszu. Adresowanie bezwzględne i względne komórek. 6.. Liczby, potęgi, ciągi (wprowadzanie serii danych do arkusza kalkulacyjnego, obserwacja ciągów liczbowych w arkuszu) Wprowadzanie w arkuszu kalkulacyjnym serii danych. Porównywanie ciągów liczbowych. Wstawianie formuł i funkcji. Funkcja SILNIA w arkuszu. Ochrona arkusza. Formatowanie danych liczbowych. Prezentacja wyników obliczeń. Liczba odzin 7 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05

18 Informatyka Lekcje z komputerem Klasy 6.3. Z tabeli wykres (tworzenie tabel i wykresów funkcji w arkuszu kalkulacyjnym) Tworzenie w arkuszu kalkulacyjnym tabel i wykresów funkcji liniowej i funkcji moduł liczby z użyciem kreatora wykresów Średnio na głowę (statystyka: zbieranie, analiza i przetwarzanie danych w arkuszu kalkulacyjnym) Przeglądanie dużych tabel w arkuszu kalkulacyjnym, sortowanie danych. Tworzenie tabeli przestawnej. Korzystanie z niektórych funkcji statystycznych. Prezentacja wyników w arkuszu Moi znajomi (tworzenie prostej bazy danych w arkuszu kalkulacyjnym) Kartotekowa baza danych. Wprowadzanie danych do arkusza kalkulacyjnego za pomocą formularza. Filtrowanie i sortowanie danych. Prezentacja danych. Przetwarzanie danych w bazie, operacje na gotowych danych. 7. Lekcje z modelami (6 godzin) Tytuły lekcji i tematy z podręcznika 7.. Kości zostały rzucone (losowanie w arkuszu kalkulacyjnym) Analiza procesów losowych w arkuszu kalkulacyjnym. Funkcje losowe, funkcje tablicowe. Prowadzenie symulacji procesu o przebiegu losowym. Graficzna prezentacja wyników. 7.. Fraktale (budowanie modeli) Pojęcie fraktala. Sposoby rysowania różnych fraktali, takich jak: drzewo binarne, płatek Kocha i trójkąt Sierpińskiego Gra w życie (symulacja automatu komórkowego) Reguły Gry w życie. Przebieg symulacji procesu dla różnych ustawień początkowych Podróże z komputerem (korzystanie z nowych technologii informatycznych) Serwisy z mapami internetowymi (np.: Mapy Google, Atlas Michelin, Mapa Targeo) wyznaczanie trasy i czasu podróży. Systemy nawigacji GPS i GIS. Pojęcie rozszerzonej rzeczywistości. Aplikacje wykorzystujące technologię rozszerzonej rzeczywistości. Liczba odzin Uzupełnieniem tego rozkładu jest przykładowy plan wynikowy opisany w osobnym dokumencie. Razem: 60 godzin 8 Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 05