PUBLIKACJA INFORMACYJNA NR 16/I STANDARDY BUDOWY I NAPRAW STATKÓW kwiecień

Transkrypt

1 PUBLIKACJA INFORMACYJNA NR 16/I STANDARDY BUDOWY I NAPRAW STATKÓW 2014 kwiecień Publikacje I (Informacyjne) wydawane przez Polski Rejesr Saków S.A. mają charaker insrukcji lub wyjaśnień przydanych przy sosowaniu Przepisów PRS DAŃSK

2 Publikacja Nr 16/I Sandardy budowy i napraw saków 2014, zosała zawierdzona przez Dyrekora Okręowego Polskiego Rejesru Saków S.A. i wchodzi w życie w dniu 1 kwienia 2014 r. Niniejsza Publikacja zasępuje Publikację Nr 16/I Sandardy budowy i napraw saków MATERIAŁY ZWIĄZANE 1. Przepisy klasyfikacji i budowy saków morskich, Część I Zasady klasyfikacji. 2. Przepisy klasyfikacji i budowy saków morskich, Część II Kadłub. 3. Przepisy klasyfikacji i budowy saków morskich, Część IX Maeriały i spawanie. 4. Publikacja Nr 36/P Przeglądy kadłuba zbiornikowców olejowych. 5. Publikacja Nr 39/P Przeglądy kadłuba masowców. 6. Publikacja Nr 46/P Przeglądy kadłuba chemikaliowców. 7. Publikacja Nr 48/P Wymagania dla gazowców. 8. Publicaion No 49/P Requiremens Concerning Mobile Offshore Drilling Unis. 9. Publikacja Nr 58/P Przeglądy kadłuba zbiornikowców olejowych o podwójnym kadłubie. 10. Publikacja Nr 62/P Przeglądy kadłuba drobnicowców. 11. Publicaion No 63/P Replacemen Crieria for Side Shell Frames and Brackes in Single Side Skin Bulk Carriers and Oil-Bulk-Ore Carriers. 12. Publikacja Nr 64/P Przeglądy kadłuba masowców o podwójnych burach. 13. Publikacja Nr 74/P Zasady kwalifikowania echnologii spawania. 14. Publikacja Nr 80/P Badania nieniszczące. 15. Publikacja Nr 81/P Przeglądy kadłuba w czasie budowy saku. 16. Publicaion No 84/P Requiremens concerning he consrucion and srengh of he hull and hull equipmen of sea-going bulk carriers of 90 m in lengh and above. 17. Publicaion No 85/P Requiremens Concerning he Consrucion and Srengh of he Hull and Hull Equipmen of Sea-going, Double Hull Oil Tankers of 150 m in Lengh and above. MATERIAŁY POMOCNICZE 1. IACS Bulk Carriers uidelines for Surveys, Assessmen and Repair of Hull Srucure. 2. TSCF uidelines for he Inspecion and Mainenance of Double Hull Tanker Srucures. 3. TSCF uidance Manual for he Inspecion and Condiion Assessmen of Tanker Srucures. Copyrigh by Polski Rejesr Saków S.A., 2014 PRS/OP,04/2014 ISBN

3 CZĘŚĆ A SPIS TREŚCI Sandardy budowy i usuwania błędów wykonawczych połączeń spawanych konsrukcji saków nowo budowanych Zakres Ogólne wymagania doyczące nowych konsrukcji Kwalifikowanie personelu i echnologii Kwalifikowanie spawaczy Maeriały Maeriały na elemeny konsrukcyjne Sany powierzchni Cięcie gazowe Wykonanie i płynność poszycia Wzdłużniki i węzłówki z zagięciami (parz ab. 6.1) Profile prefabrykowane (parz ab. 6.2) rodzie profilowane (parz ab. 6.3) Podpory, węzłówki i uszywnienia (parz ab. 6.4) Maksymalna emperaura podgrzewania powierzchni przy grzaniu liniowym (parz ab. 6.5) Monaż blokowy (parz ab. 6.6) Podzespoły specjalne (parz ab. 6.7) Kszał (parz ab i 6.8-2) Płynność poszycia między wręgami (parz ab. 6.9) Płynność poszycia z wręgami (parz ab. 6.10) Podgrzewanie wsępne dla spawania sali kadłubowych w niskich emperaurach (parz ab. 6.11) Przesunięcia elemenów konsrukcji Szczegóły doyczące połączeń spawanych Typowe przygoowanie brzegów pły do spawania (dla złączy doczołowych, spawanie ręczne oraz półauomayczne) parz ab i Typowe przygoowanie brzegów płyy do spawania złączy eowych (spawanie ręczne oraz półauomayczne) parz ab i Typowy kszał spoiny czołowej i pachwinowej (spawanie ręczne i półauomayczne) parz ab Typowe przygoowanie brzegów płyy do spawania dla spoin czołowych (spawanie auomayczne) parz ab Minimalna odległość między spoinami parz ab sr.

4 9 Usuwanie błędów wykonawczych połączeń spawanych Typowa naprawa przesunięcia elemenów konsrukcji parz ab do Typowa naprawa brzegów elemenów przygoowanych do spawania (spoina czołowa, spawanie ręczne oraz półauomayczne) parz ab i Typowa naprawa brzegów elemenów przygoowanych do spawania złączy eowych (spawanie ręczne oraz półauomayczne) parz ab do Typowa naprawa kszału spoiny czołowej i pachwinowej (spawanie ręczne oraz półauomayczne) parz ab Koreka odległości między spoinami parz ab Naprawa oworu wycięego omyłkowo parz ab Naprawa przez zamonowanie wsawki parz ab Naprawa powierzchni spoiny parz ab Naprawa powierzchni przez naspawanie (parz ab. 9.9) CZĘŚĆ B STandardy budowy i napraw saków isniejących Zakres Ogólne wymagania doyczące napraw i osób zajmujących się ich wykonywaniem Kwalifikowanie personelu i echnoligii Kwalifikacje spawaczy Maeriały Wymagania ogólne odnośnie maeriałów Równoważność kaegorii maeriałów Ogólne wymagania doyczące spawania Dobór maeriałów dodakowych do spawania w zależności od kaegorii sali kadłubowej Ogólne wymagania doyczące podgrzewania wsępnego i suszenia Suche spawanie poszycia kadłuba poniżej linii wodnej saków znajdujących się na wodzie Sandard jakości napraw Spawanie, wymagania ogólne Wymiana pły Nakładki na poszyciu Wymiana elemenów wewnęrznych/uszywnień Wymiana elemenów wewnęrznych/uszywnień połączenie płaskownika łebkowego z kąownikiem nierównoramiennym Zakończenia nakładek Napawanie wżerów korozyjnych Naprawy pęknięć spawaniem... 54

5 CZĘŚĆ A STANDARDY BUDOWY I USUWANIA BŁĘDÓW WYKONAWCZYCH POŁĄCZEŃ SPAWANYCH KONSTRUKCJI STATKÓW NOWO BUDOWANYCH 1 ZAKRES Celem niniejszej Publikacji jes przedsawienie wyycznych dla przypadków, gdy nie isnieją sandardy branżowe lub krajowe, uznane przez Polski Rejesr Saków. 1.1 W niniejszej Publikacji zaware są wskazówki doyczące sandardów konsrukcji kadłuba saku nowo budowanego oraz norm doyczących usuwania błędów wykonawczych połączeń spawanych akiego saku, w przypadku gdy odpowiedni sandard nie znajduje się w dyspozycji wykonawcy. Publikacja ma zasosowanie do: konwencjonalnych ypów saków handlowych, części kadłuba objęych Przepisami Polskiego Rejesru Saków, konsrukcji kadłubów wykonanych ze sali kadłubowej o zwykłej i o podwyższonej wyrzymałości. Zakres sosowania Publikacji należy w każdym przypadku uzgodnić z Polskim Rejesrem Saków. Publikacja nie ma zasosowania do nowych konsrukcji, akich jak: saki specjalnych ypów np. gazowców o konsrukcji ze sali odpornych na korozję lub innych specjalnych ypów lub kaegorii sali. 1.2 W niniejszej Publikacji podano dwa zakresy: warość sandardowa oraz warość graniczna. Zakres warości sandardowej oznacza zakres rozparywanej wielkości oczekiwanej podczas prawidłowo wykonywanej pracy i w normalnych warunkach. Zakres warości granicznej oznacza zakres maksymalnie dopuszczalnej odchyłki, wykraczającej poza zakres warości sandardowej. Wielkości wychodzące poza zakres warości sandardowej, lecz mieszczące się w zakresie warości granicznej, są akcepowalne. 1.3 Publikacja obejmuje ypowe rozwiązania konsrukcyjne oraz podaje wyyczne doyczące sandardów jakości dla najważniejszych aspeków ych konsrukcji. Jeśli Publikacja nie podaje wyraźnie dodakowych wymagań, przedsawiony w nim poziom wykonawswa może być zasadniczo przyjęy w przypadku ypowych konsrukcji wiązań głównych i drugorzędnych. Jednakże odnośnie kryycznych i narażonych na wysokie obciążenia rejonów kadłuba wymagane będą bardziej surowe sandardy wykonawswa, kóre powinny być w każdym przypadku uzgodnione z Polskim Rejesrem Saków. Przy określaniu kryycznych rejonów konsrukcji kadłuba oraz elemenów konsrukcyjnych należy korzysać z Maeriałów pomocniczych (parz s. 2). 5

6 1.4 Szczegóły odnoszące się do konsrukcji lub echnologii wywarzania nie objęych niniejszą Publikacją powinny być uzgodnione z Polskim Rejesrem Saków na podsawie procedur kwalifikowania oraz/lub uznanych norm krajowych. 1.5 W niniejszej Publikacji rozrzuy warości pasowań monażowych, odchyłek i podobnych czynników związanych z jakością wykonania, powinny być równomiernie rozłożone wokół warości nominalnych. W przypadku procesów wykonawczych, kóre powodują nierównomierny rozkład powyższych warości, socznia powinna podjąć działania korygujące w celu poprawienia ych procesów. Nie dopuszcza się działań korygujących, polegających na obcięciu nierównomiernej części rozrzuu czynników związanych z jakością wykonania. 2 OÓLNE WYMAANIA DOTYCZĄCE NOWYCH KONSTRUKCJI 2.1 Prace wykonawcze powinny być prowadzone zgodnie z Przepisami Polskiego Rejesru Saków i pod nadzorem inspekora PRS. 2.2 Prace spawalnicze powinny być prowadzone zgodnie z insrukcjami wykonawczymi (WPS) uzgodnionymi przez PRS. 2.3 Spawanie konsrukcji kadłuba powinno być wykonane przez spawaczy posiadających akualne uprawnienia PRS, zgodnie z uznanymi i kwalifikowanymi echnologiami spawania przy użyciu maeriałów dodakowych do spawania uznanych przez Polski Rejesr Saków. Operacje spawalnicze powinny być prowadzone pod właściwym nadzorem soczni. Warunki pracy przy spawaniu powinny być moniorowane przez PRS zgodnie z Publikacją 81/P Przeglądy kadłuba w czasie budowy saku. 3 KWALIFIKOWANIE PERSONELU I TECHNOLOII 3.1 Kwalifikowanie spawaczy Spawacze powinni posiadać akualne uprawnienia PRS nadane zgodnie z akualnie obowiązującymi normami w zakresie egzaminowania spawaczy (np: PN-EN lub ISO ). Uprawnienia spawaczy nadane przez inne insyucje w oparciu o ww. normy przedmioowe lub inne wymagania zaware np. w AWS lub inne, mogą być zaakcepowane przez PRS po ich uprzednim przedsawieniu do oceny. Wywórnia powinna przechowywać zapisy doyczące uznawania spawaczy i gdy jes o wymagane, przedkładać ważne Świadecwa egzaminu spawacza Operaorzy urządzeń spawalniczych, wykonujący spawanie przy zasosowaniu całkowicie zmechanizowanego lub całkowicie zauomayzowanego procesu, nie muszą być poddawani egzaminom pod warunkiem że wykonane przez nich połączenia spawane są wymaganej jakości. Operaorzy powinni jednak przejść odpowiednie szkolenie w usawianiu lub programowaniu oraz w obsłudze sprzęu. Zapisy doyczące szkoleń i wyników badań połączeń spawanych powinny być przechowywane w ewidencjach poszczególnych operaorów i powinny być udosępnione PRS. 6

7 3.2 Należy sosować ylko kwalifikowane echnologie spawania, kórych poprawność zosała powierdzona procedurą kwalifikowania echnologii przeprowadzoną pod nadzorem PRS, zgodnie z Publikacją 74/P Zasady kwalifikowania echnologii spawania lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami krajowymi lub międzynarodowymi (np: PN-EN ISO 15607, PN-EN ISO 15610, PN-EN ISO 15611, PN-EN ISO 15612, PN-EN ISO 15613, PN-EN ISO lub PN-EN ISO ). Technologie spawania zawierdzone przez inne insyucje w oparciu o ww. normy przedmioowe lub inne wymagania zaware np. w AWS, mogą być zaakcepowane przez PRS po uprzednim ich przedsawieniu do oceny. Do echnologii spawania należy dołączyć zapisy związane z procesem jej kwalifikowania. Insrukcja echnologiczna spawania powinna zawierać proces spawania, ypy elekrod, kszał spoiny, sposób przygoowania krawędzi, echniki i pozycje spawania. 3.3 Kwalifikowanie personelu wykonującego badania nieniszczące spoin w celu oceny ich jakości w nowych konsrukcjach objęych niniejszą Publikacją powinno się odbywać zgodnie z wymaganiami zawarymi w normach krajowych lub międzynarodowych, związanych z egzaminowaniem personelu badań nieniszczących (np: PN-EN ISO 9712). Rejesr operaorów i ich akualnych uprawnień powinien być prowadzony w zakładzie oraz powinien być udosępniany inspekorowi PRS na życzenie. 4 MATERIAŁY 4.1 Maeriały na elemeny konsrukcyjne Wszyskie maeriały zasosowane do wywarzania i monażu elemenów konsrukcyjnych powinny być zgodne z rysunkami konsrukcyjnymi zawierdzonymi przez PRS i powinny spełniać wymagania zaware w Przepisach PRS. Dodakowe zalecenia zaware są w kolejnych punkach niniejszej Publikacji. Wszyskie sosowane maeriały powinny pochodzić z wywórni uznanych przez PRS do ich produkcji. Maeriały dodakowe do spawania powinny być uznane przez PRS i mieć odpowiednią kaegorię uznania. 4.2 Sany powierzchni Definicje Mał e w a d y wady punkowe, zawalcowane zgorzeliny, wgniecenia, rysy i rowki. Wady pęknięcia, łuszczenie się, wrącenia niemealiczne, osre przejścia spoiny w maeriał, a akże małe wady, w przypadku gdy ich sumaryczna powierzchnia nie przekracza wielkości podanych w abeli łębokość wad lub mał ych wad głębokość a powinna być mierzona od powierzchni wyrobu. 7

8 4.2.2 Wady nie podlegające naprawie Dopuszcza się pozosawienie małych wad biorąc pod uwagę grubość nominalną () wyrobu, o wielkościach określonych w abeli Tabela Warości dopuszczalne małych wad nie wymagających naprawy rubość maeriału Maks. głębokość wad [mm] Powierzchnia objęa małymi wadami, [%] 15 ~ 20% 5 ~ 15% 0 ~ 5% < 20 mm 0,2 mm 0,4 mm 0,5 mm 20 mm < 50 mm 0,2 mm 0,6 mm 0,7 mm 50 mm 0,2 mm 0,7 mm 0,9 mm Procenową powierzchnię objęą mniejszymi wadami orzymuje się jako sosunek powierzchni objęej wadami do powierzchni rozparywanej (j. powierzchni płyy) x 100 %. W przypadku odizolowanych nieciągłości powierzchni, powierzchnie objęą wadami orzymuje się poprzez wyrysowanie linii ciągłej wokół obwodu nieciągłości w odległości 20 mm od niej (rys (a)). W przypadku nieciągłości powierzchni wysępującej w zgrupowaniu, powierzchnię objęą wadami orzymuje się poprzez wyrysowanie linii ciągłej wokół obwodu zgrupowania w odległości 20 mm od niego (rys (b)). Rys (a) określanie powierzchni objęej nieciągłością odizolowaną (Re. EN :2004+AC:2007 E) 8

9 Rys (b) określanie powierzchni objęej zgrupowaniem nieciągłości (Re. EN :2004+AC:2007 E) Wady podlegające naprawie Wady (parz 4.2.1), niezależnie od ich rozmiarów i liczby, powinny zosać naprawione przez szlifowanie lub spawanie zgodnie z wymaganiami punku 3, Części IX Przepisów PRS oraz ab niniejszej Publikacji Inne wady Rozwarswienie W przypadku swierdzenia rozwarswienia należy przeprowadzić badanie w celu swierdzenia przyczyny i rozległości wykryego rozwarswienia. Do naprawy dużych rozwarswień należy sosować miejscowe wsawki. Minimalna szerokość blachy, kórą można naprawiać przez wsawkę powinna wynosić: 1600 mm dla poszycia kadłuba i pokładu wyrzymałościowego w rejonie złączy krzyżowych lub eowych, 800 mm dla poszycia kadłuba, pokładu wyrzymałościowego i innych elemenów podsawowych, 300 mm dla innych elemenów konsrukcji. Miejscowe, ograniczone rozwarswienie może być naprawione przez wyciąganie i/lub szlifowanie, a nasępnie napawanie, jak o pokazano na rys (a). W przypadku gdy miejscowe, ograniczone rozwarswienie znajduje się przy powierzchni blachy, naprawa może być wykonana jak pokazano na rys (b). Ograniczenia doyczące ych napraw zosały przedsawione w (a) (b) Rys

10 Odpryski spawalnicze Odpryski spawalnicze należy usunąć przez szlifowane (parz ab. 9.13) lub w inny sposób przewidziany, dla danego sysemu lakierowego, do przygoowania powierzchni na: poszyciu kadłuba, poszyciu pokładu na pokładach owarych, w zbiornikach ładunków chemicznych, w zbiornikach na wodę słodką i wodę do picia, w zbiornikach na olej smarny, olej hydrauliczny, włącznie ze zbiornikami rozchodowymi. 5 CIĘCIE AZOWE Chropowaość powierzchni brzegów po części powinna spełniać nasępujące wymagania: Swobodne brzegi: Elemeny Warość sandardowa chropowaości Warość graniczna chropowaości wyrzymałościowe 150 μm 300 μm inne 500 μm 1000 μm Brzegi do spawania: Elemeny Warość sandardowa Warość graniczna chropowaości chropowaości wyrzymałościowe 400 μm 800 μm inne 800 μm 1500 μm 6 WYKONANIE I PŁYNNOŚĆ POSZYCIA 6.1 Wzdłużniki i węzłówki z zagięciami (parz ab. 6.1) Szerokość zagięcia Elemen Tabela 6.1 Wzdłużniki i węzłówki z zagięciami Warość sandardowa x [mm] Warość graniczna x [mm] Uwagi b a ± 3 ± 5 x w porównaniu z właściwym wymiarem: a, b 10

11 Ką między zagięciem i środnikiem a x ± 3 ± 5 na każde 100 mm wymiaru a w porównaniu z szablonem Prosoliniowość krawędzi płaszczyzn zagięcia i środnika x ± 10 ± 25 na 10 m x 11

12 6.2 Profile prefabrykowane (parz ab. 6.2) Tabela 6.2 Profile prefabrykowane Elemen Warość sandardowa x [mm] Warość graniczna x [mm] Uwagi Wręgi i wzdłużniki x a ± 1,5 ± 3 na każde 100 mm wymiaru a x Odkszałcenie mocnika a d d < 3 + a/100 d < 5 + a/100 Odkszałcenie w płaszczyźnie środnika i mocnika wręgów wzdłużnych i poprzecznych, wzdłużnika i poprzecznego wręgu ramowego x x ± 10 ± 25 na każde 10 m długości x x 12

13 6.3 rodzie profilowane (parz ab. 6.3) Elemen ięcie mechaniczne R Wysokość profilu Tabela 6.3 rodzie profilowane (falise) Warość sandardowa R 3 mm R 4,5 mm dla saków podlegających przepisom CSR 1) Warość graniczna R 2 mm 2) Uwagi Maeriał powinien być podany do gięcia na zimno i do spawania w rejonie gięcia Odchyłki właściwego wymiaru h ± 3 mm ± 6 mm Szerokość profilu a Odchyłki właściwego wymiaru ± 3 mm ± 6 mm b Wysokość profilu i odsęp między profilami półfalisymi dopuszczalne odchyłki h P P h: ± 2,5 mm h: ± 5 mm Jeśli nie jes w linii z innymi grodziami P: ± 6 mm P: ± 9 mm Jeśli jes w linii z innymi grodziami P: ± 2 mm P: ± 3 mm Odchyłki właściwego wymiaru 13

14 Uwagi: 1) Dla masowców budowanych wg przepisów CSR BC z daami obowiązywania od 1 lipca 2010 i 1 lipca 2012, warością sandardową jes R 2 mm. 2) Dla saków zgodnych z CSR, dopuszczalny wewnęrzny promień gięcia kszałowanego na zimno poszycia może być zmniejszony pod warunkiem spełnienia nasępujących wymagań: - Jeżeli wewnęrzny promień gięcia będzie zmniejszony do wielkości mniejszej niż czero i półkrona rzeczywisa grubość blachy, należy dosarczyć uzasadniające o obliczenia. W żadnym przypadku promień gięcia nie może być mniejszy od dwukronej rzeczywisej grubości blachy. Nasępujące dodakowe wymagania powinny być spełnione jako minimum: a) dla wszyskich gięych pły: - należy dokonać oględzin 100% powierzchni wygięej; - należy przeprowadzić losowe sprawdzenie pły poprzez badania magneyczno-proszkowe, b) dodakowo wymaga się od grodzi falisych polegających działaniu ciśnień od cieczy, poza a), żeby były skonsruowane ze sali kaegorii nie niższej niż D/DH. Maeriał powinien być badany pod względem wyrzymałości udarowej po sarzeniu mechanicznym i spełnić niniejsze wymagania. Odkszałcenie powinno być równe maksymalnemu odkszałceniu sosowanemu podczas procesu produkcji, obliczonemu ze wzoru as-buil /(r bgd + as-buil ), gdzie as-buil i rzeczywisą grubością maeriału płyy, a r bgd jes promieniem gięcia. Jedna próbka powinna być plasycznie odkszałcona do obliczonej wielkości odkszałcenia lub 5%, kórakolwiek z nich jes większa i nasępnie szucznie sarzona w emperaurze 250ºC przez jedną godzinę, a później poddana próbie udarności Charpy ego. Przecięna warość energii złamania po sarzeniu mechanicznym powinna spełnić wymagania udarowe określone dla użyej kaegorii sali. 14

15 6.4 Podpory, węzłówki i uszywnienia (parz ab. 6.4) Tabela 6.4 Podpory, węzłówki i uszywnienia Elemen Warość sandardowa [mm] Warość graniczna [mm] Uwagi Podpora (między pokładami) x x 4 x 6 Średnica przekroju kołowego (podpory, maszy, kolumny, ip.) D ± D/200 (maks. + 5) ± D/150 (maks. 7,5) Elipyczność przekroju kołowego d d min < max 0,02 d max Węzłówka przeciwskręna i krókie uszywnienie, odkszałcenie na krawędzi swobodnej a a < /2 15

16 6.5 Maksymalna emperaura podgrzewania powierzchni przy grzaniu liniowym (parz ab. 6.5) Tabela 6.5 Maksymalna emperaura podgrzewania powierzchni przy grzaniu liniowym dla sali kadłubowych o wyższej wyrzymałości Proces Warość sandardowa Warość graniczna Uwagi Proces konwencjonalny AH32-EH32 AH36-EH36 Chłodzenie w wodzie po podgrzewaniu Poniżej 650 C Walcowanie cieplnomechaniczne AH36-EH36 (CEV > 0,38%) Chłodzenie w powierzu po podgrzewaniu Chłodzenie w powierzu, a nasępnie w wodzie Poniżej 900 C Poniżej 900 C (emp. począkowa przy chłodzeniu w wodzie powinna wynosić < 500 C) Walcowanie cieplnomechaniczne AH32-DH32 AH36-DH36 (CEV 0,38%) Chłodzenie w wodzie po podgrzewaniu lub chłodzenie w powierzu Poniżej 1000 C Walcowanie cieplnomechaniczne EH32 EH36 (CEV 0,38%) Chłodzenie w wodzie po podgrzewaniu lub chłodzenie w powierzu Poniżej 900 C Uwaga: Równoważnik węgla (CEV) dla sali o podwyższonej wyrzymałości należy obliczać wg wzoru: Mn Cr+ Mo+ V Ni+ Cu CEV = C+ + + [%]

17 6.6 Monaż blokowy (parz ab. 6.6) Tabela 6.6 Monaż blokowy Paramer Warość sandardowa [mm] Warość graniczna [mm] Monaż sekcji płaskiej Długość i szerokość ± 4 ± 6 Odkszałcenie ± 10 ± 20 Prosokąność ± 5 ± 10 Odchylenie elemenu wewnęrznego od powierzchni płyy 5 10 Monaż sekcji płaowej profilowanej Długość i szerokość Odkszałcenie Prosokąność Odchylenie elemenu wewnęrznego od powierzchni płyy ± 4 ± 10 ± 10 5 ± 8 ± 20 ± Monaż bloku o powierzchniach płaskich Długość i szerokość ± 4 ± 6 Odkszałcenie ± 10 ± 20 Prosokąność ± 5 ± 10 Odchylenie elemenu wewnęrznego od 5 10 powierzchni płyy Skręcenie ± 10 ± 20 Odchylenie płyy górnej w sosunku do dolnej ± 5 ± 10 Monaż bloku o powierzchniach profilowanych Długość i szerokość ±4 ± 8 Odkszałcenie ± 10 ± 20 Prosokąność ± 10 ± 15 Odchylenie elemenu wewnęrznego od ± 5 ± 10 powierzchni płyy Skręcenie ± 15 ± 25 Odchylenie pomiędzy blachą górną i dolną ± 7 ± 15 Uwagi Pomiar wzdłuż krzywizny Pomiar wzdłuż krzywizny 17

18 6.7 Podzespoły specjalne (parz ab. 6.7) Tabela 6.7 Podzespoły specjalne Paramer Warość sandardowa [mm] Warość graniczna [mm] Odległość między dolnym i górnym uchem seru ± 5 ± 10 Odległość między rufowym brzegiem piasy i grodzią skrajnika rufowego ± 5 ± 10 Skręcenie zespołu ylnicy 5 10 Odchylenie seru od osi wału 4 8 Skręcenie płewy seru 6 10 Płaskość płyy górnej fundamenu silnika głównego 5 10 Szerokość i długość płyy górnej fundamenu silnika głównego ± 4 ± 6 Uwagi Uwaga: Wymiary i olerancje powinny spełniać wymagania wywórców silnika i wyposażenia, jeśli akie zosały sformułowane 6.8 Kszał (parz ab i 6.8-2) Deal Deformacje na całej długości Tabela Kszał Warość sandardowa x [mm] Warość graniczna x [mm] Uwagi x x ± 50 na 100 m linii sępki Deformacje na odcinku między dwiema sąsiednimi grodziami x ± 15 18

19 Podniesienie części dziobowej ± 30 Odchyłka powinna być mierzona od linii konsrukcyjnej. x Podniesienie części rufowej ± 20 x Podniesienie dennika na owrężu ± 15 Odchyłka powinna być mierzona od linii konsrukcyjnej. x Paramer Długość między pionami Szerokość saku na śródokręciu Wysokość boczna na śródokręciu Warość sandardowa [mm] ± L/1000 (gdzie L jes podana w mm) ± B/1000 (gdzie B jes podana w mm) ± D/1000 (gdzie D jes podana w mm) Tabela Kszał Warość graniczna [mm] Uwagi Doyczy saków o długości 100 m i powyżej. Dla uławienia pomiarów pion dziobowy może być przy pomiarze długości zasąpiony punkem, w kórym sępka przechodzi w krzywiznę dziobu (dziobnicy) Doyczy saków o szerokości 15 m i większej. Mierzona jes na pokładzie górnym Doyczy saków o wysokości 10 m i większej, mierzonej do górnego pokładu 19

20 6.9 Płynność poszycia między wręgami (parz ab. 6.9) Płyy poszycia Płyy przykrycia zbiornika Elemen Tabela 6.9 Płynność poszycia między wręgami Warość sandardowa d [mm] Warość graniczna d [mm] Część cylindryczna 4 (poszycie bur i dna) Część dziobowa i rufowa ródź ródź wzdłużna 6 ródź poprzeczna ródź przelewowa Część cylindryczna 4 8 Pokład wyrzymałościowy Część dziobowa i rufowa 6 9 Uwagi Część osłonięa 7 9 Pokład drugi Część odsłonięa 6 8 Część osłonięa 7 9 Pokład dziobówki Część odsłonięa 4 8 Pokład rufówki Część osłonięa 6 9 Pokład nadbudówki Część odsłonięa 4 6 Część osłonięa 7 9 Ściana zewnęrzna 4 6 Ściana pokładówki Ściana wewnęrzna 6 8 Część osłonięa 7 9 Elemen wewnęrzny (środnik wzdłużnika, ip.) 5 7 Dennik i wzdłużnik dna podwójnego

21 6.10 Płynność poszycia z wręgami (parz ab. 6.10) Tabela 6.10 Płynność poszycia z wręgami Płya poszycia Pokład wyrzymałościowy (z wyłączeniem przewiązek między lukami) oraz poszycie dna wewnęrznego Warość Warość Elemen sandardowa d, d1 graniczna d, d1 [mm] [mm] Część cylindr. ± 2l/1000 ± 3l/1000 Część dziobowa i rufowa ródź Pomieszczenia powyżej pokładu wyrzymałościowego i inne ± 3l/1000 ± 4l/1000 ± 3l/1000 ± 4l/1000 ± 5l/1000 ± 5l/1000 ± 6l/1000 Uwagi l rozpięość wręgu, [mm] Mierzyć pomiędzy ramami (min. l = 3000 mm) l = rozpięość wręgu (min. l = 3000 mm) d 1 d 6.11 Podgrzewanie wsępne dla spawania sali kadłubowych w niskich emperaurach (parz ab. 6.11) Tabela 6.11 Temperaury podgrzewania wsępnego przy spawaniu sali kadłubowych w niskich emperaurach Sal Sal o zwykłej wyrzymałości Sal o podwyższonej wyrzymałości Podsawowe emperaury sali wymagających podgrzania A, B, D, E Poniżej 5 C AH32 EH 32 AH36 EH 36 Poniżej 0 C Warość sandardowa Minimalna emperaura podgrzania 20 C 1) Uwagi Uwaga: 1) Warość emperaury podgrzania ma zasosowanie wedy, gdy zawierdzone procedury spawalnicze nie wymagają warości wyższych. 21

22 7 PRZESUNIĘCIA ELEMENTÓW KONSTRUKCJI Sandardy doyczące przesunięcia elemenów konsrukcji kadłuba dla nowych budów przedsawiono w abelach 7-1, 7-2 i 7-3. Polski Rejesr Saków może wymagać zaosrzenia olerancji konsrukcyjnych w rejonach wymagających specjalnej uwagi *, akich jak: rejony narażone na wysoką koncenrację naprężeń, rejony o skłonności do zmęczenia, rejony syków połączeń blokowych, rejony z wykorzysaniem sali o podwyższonej wyrzymałości. Tabela 7-1 Przesunięcia Elemen Warość graniczna [mm] Uwagi Przesunięcie krawędzi pły ze spoinami czołowymi a dla elemenów wyrzymałościowych a < 0,15 dla innych elemenów a < 0,2, ale maksymalnie 4,0 mm jes grubością cieńszej z pły a Przesunięcie elemenów ze spoinami pachwinowymi 1 / /2 a 2 /2 2 /2 3 Elemeny wyrzymałościowe i elemeny, w kórych wysępują większe naprężenia: a < 1/3 Inne: a < 1 /2 Zamiennie, do sprawdzenia wielkości przesunięcia można użyć linii sępki Jeśli 3 < 1, dla obliczenia warości sandardowej należy zamias 1 użyć 3 1 < 2 Przesunięcie elemenów ze spoinami pachwinowymi 2 /2 2 /2 θ o 2 a 3 3 /2 3 /2 Elemeny wyrzymałościowe i elemeny, w kórych wysępują większe naprężenia: a < 1/3 Inne elemeny: a < 1 /2 Zamiennie, do sprawdzenia wielkości przesunięcia można użyć linii sępki Jeśli 3 < 1, dla obliczenia warości sandardowej należy zamias 1 użyć /2 1 /2 * parz Tabela w Publikacji 84/P, [10] 22

23 Tabela 7-2 Przesunięcia Elemen Warość sandardowa [mm] Warość graniczna [mm] Uwagi Przesunięcie mocnika wzdłużnika eowego Elemeny wyrzymałościowe: a < 0,04b a = 8,0 a b b [mm] Przesunięcie górnej krawędzi eownika, Elemeny wyrzymałościowe: kąownika lub płaskownika łebkowego a a < 0,15 Inne elemeny: a = 3,0 a < 0,20 Przesunięcie uszywnienia płyy L d < L/50 d Szczelina między węzłówką / uszywnieniem wsawkowym a uszywnieniem a a < 2,0 a = 3,0 Przesunięcie połączeń zakładkowych a a a 2,0 a = 3,0 23

24 Tabela 7-3 Przesunięcia Elemen Warość sandardowa [mm] Warość graniczna [mm] Uwagi Szczelina między pokładnikiem i wręgiem a a < 2,0 a = 5,0 Szczelina między uszywnieniem a wycięciem s < 2,0 s = 3,0 s s s 8 SZCZEÓŁY DOTYCZĄCE POŁĄCZEŃ SPAWANYCH Przygoowanie brzegów do spawania (kszał i wymiary rowka spawalniczego) podlega sprawdzeniu podczas przeprowadzania procedury kwalifikowania danej echnologii spawania zgodnie z Publikacją 74/P lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. W abelach 8.1-1, 8.1-2, 8.2-1, 8.2-2, 8.4 podano informacje doyczące wielkości odsępu dla kilku przykładowych przygoowań brzegów do spawania. 24

25 8.1 Typowe przygoowanie brzegów pły do spawania (dla złączy doczołowych, spawanie ręczne oraz półauomayczne) parz ab i Tabela Typowe przygoowanie brzegów pły do spawania (spoina czołowa, spawanie ręczne i półauomayczne) Warość sandardowa Warość graniczna Elemen Uwagi 1) [mm] [mm] Złącze bez ukosowania Spoina I 5 mm > 5 mm < 3 5 Ukosowanie jednosronne Spoina 1/2Y 5 > mm 5 mm < 3 5 Ukosowanie dwusronne Spoina K > 19 19mm mm < 3 5 Ukosowanie symeryczne Spoina X < 3 = 5 Ukosowanie niesymeryczne Spoina X < 3 5 1) Przygoowanie brzegów przed spawaniem dla danej echnologii spawania powinno odpowiadać przygoowaniu brzegów, kóre zosało sprawdzone podczas procedury kwalifikowania ej echnologii spawania zgodnie z poz. [7] Maeriałów związanych lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. W przypadku echnologii spawania innych niż ręczne ma zasosowanie p. 3.2 Kwalifikowanie echnologii spawania. 25

26 Tabela Typowe przygoowanie brzegów pły do spawania (spoina czołowa, spawanie ręczne oraz spawanie półauomayczne) Elemen Spoina V, spawanie jednosronne z podkładką (echnologiczną lub sałą) Warość sandardowa Warość graniczna 1) Uwagi [mm] [mm] Spoina Y < 3 5 Uwaga 1: Przygoowanie brzegów przed spawaniem dla danej echnologii spawania powinno odpowiadać przygoowaniu brzegów, kóre zosało sprawdzone podczas procedury kwalifikowania ej echnologii spawania zgodnie z poz. [7] Maeriałów związanych lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. W przypadku echnologii spawania innych niż ręczne ma zasosowanie p. 3.2 Kwalifikowanie echnologii spawania. 8.2 Typowe przygoowanie brzegów płyy do spawania złączy eowych (spawanie ręczne oraz półauomayczne) parz ab i Tabela Typowe przygoowanie brzegów pły do spawania złączy eowych (spawanie ręczne oraz spawanie półauomayczne) Elemen Warość sandardowa Warość graniczna Złącze eowe spoiny pachwinowe Uwagi < 2 mm = 3 mm parz: Uwaga 1 Złącze kąowe spoina pachwinowa < 2 mm = 3 mm parz: Uwaga 1 26

27 Złącze eowe ukosowane jednosronnie, z podkładką pozosającą o θ < 4 6 mm θ = 30 o 45 o = 16 mm Zwykle nie sosowane do elemenów wyrzymałościowych parz: Uwaga 1 Złącze eowe ukosowanie jednosronne < 3 mm parz: Uwaga 1 Uwaga 1: Przygoowanie brzegów przed spawaniem dla danej echnologii spawania powinno odpowiadać przygoowaniu brzegów, kóre zosało sprawdzone podczas procedury kwalifikowania ej echnologii spawania zgodnie z poz. [7] Maeriałów związanych lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. W przypadku echnologii spawania innych niż ręczne ma zasosowanie p. 3.2 Kwalifikowanie echnologii spawania. Tabela Typowe przygoowanie brzegów pły do spawania złączy eowych (spawanie ręczne oraz spawanie półauomayczne) Spoina J Elemen Warość sandardowa Warość graniczna Uwagi ) = 2,5 4 mm Spoina K symeryczna > 19 mm < 3 mm 27

28 Spoina K niesymeryczna > 19 mm < 3 mm Spoina 2J symeryczna = 2,5 4 mm Uwaga 1 Przygoowanie brzegów przed spawaniem dla danej echnologii spawania powinno odpowiadać przygoowaniu brzegów, kóre zosało sprawdzone podczas procedury kwalifikowania ej echnologii spawania zgodnie z poz. [7] Maeriałów związanych lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. W przypadku echnologii spawania innych niż ręczne ma zasosowanie p. 3.2 Kwalifikowanie echnologii spawania. 8.3 Typowy kszał spoiny czołowej i pachwinowej (spawanie ręczne i półauomayczne) parz ab. 8.3 Tabela 8.3 Typowy kszał spoiny czołowej i pachwinowej (spawanie ręczne oraz spawanie półauomayczne) Elemen Warość sandardowa Warość graniczna Ką nadlewu spoiny czołowej Uwagi θ < 60 o h < 6 mm θ < 90 o R 1 Podopienie spoiny czołowej D Długość ramienia spoiny pachwinowej a 45 o D < 0,5 mm dla elemenów wyrzymałościowych. D < 0,8 mm dla innych elemenów s > 0,9s d a > 0,9a d na krókich odcinkach spoiny s d = s konsrukcyjne a d = a konsrukcyjne S 28

29 Ką nadlewu spoiny pachwinowej θ o θ < 90 o W rejonach koncenracji naprężeń i zagrożonych zmęczeniem maeriału PRS może wymagać mniejszego kąa Podopienie spoiny pachwinowej D < 0,8 mm D 8.4 Typowe przygoowanie brzegów płyy do spawania dla spoin czołowych (spawanie auomayczne) parz ab. 8.4 Tabela 8.4 Typowe przygoowanie brzegów płyy do spawania (spoina czołowa, spawanie auomayczne) Elemen Warość sandardowa [mm] Warość graniczna [mm] Spawanie łukiem kryym 0 0,8 2 Uwagi 1) Uwaga 1: Przygoowanie brzegów przed spawaniem dla danej echnologii spawania powinno odpowiadać przygoowaniu brzegów, kóre zosało sprawdzone podczas procedury kwalifikowania ej echnologii spawania zgodnie z poz. [7] Maeriałów związanych lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. W przypadku echnologii spawania innych niż ręczne ma zasosowanie p. 3.2 Kwalifikowanie echnologii spawania. 29

30 8.5 Minimalna odległość między spoinami parz ab. 8.5 Tabela 8.5 Minimalna odległość między spoinami Elemen Warość sandardowa Warość graniczna Uwagi Skalopsy nad złączami spawanymi r Dla elemenów wyrzymałościowych: d > 5 mm. Dla innych elemenów: d > 0 mm d jes mierzona od zakończenia spoiny pachwinowej do zakończenia spoiny czołowej d d Odsęp między dwiema spoinami czołowymi d > 0 mm Odsęp między spoiną czołową a pachwinową Dla elemenów wyrzymałościowych: d > 10 mm. Dla innych elemenów: d > 0 mm d jes mierzona od zakończenia spoiny pachwinowej do zakończenia spoiny czołowej d Odsęp między spoinami czołowymi Dla wycięć d >30 mm d d Dla pły krawędziowych d > 300 mm d = 150 mm 30

31 9 USUWANIE BŁĘDÓW WYKONAWCZYCH POŁĄCZEŃ SPAWANYCH 9.1 Typowa naprawa przesunięcia elemenów konsrukcji parz ab do Tabela Typowa naprawa nadmiernego przesunięcia elemenów konsrukcji Elemen Sandard naprawy Uwagi Przesunięcie w złączach doczołowych Elemeny wyrzymałościowe, gdzie 1 jes mniejszą a > 0,15 1 lub a > 4 mm rozłączyć i dopasować z grubości pły 1 a Przesunięcie w złączach pachwinowych 1 / /2 a 2 /2 2 /2 3 1 < 2 Przesunięcie mocnika wzdłużnika T L a b Przesunięcie górnej krawędzi eownika, kąownika lub kąownika łebkowego a Inne elemeny, gdzie a > 0,2 1 lub a > 4 mm rozłączyć i dopasować Elemeny wyrzymałościowe i wykonane ze sali o podwyższonej wyrzymałości: 1 /2 zwiększyć Zamiennie, do sprawdzenia wielkości przesunięcia można użyć linii sępki 1 /3 < a rubość spoiny o 10% a > 1 /2 rozłączyć i dopasować na odcinku min. 50a W przypadku gdy 3 jes mniejsze niż 1, Inne elemeny: a > 1 /2 rozłączyć i dopasować na odcinku o długości min. 30a Dla 0,04b < a 0,08b (a 8 mm) należy szlifować krawędzie do uzyskania płynnego przejścia na długości min. L = 3a. Dla a > 0,08b lub a > 8 mm należy rozłączyć i dopasować na długości L 50a. Dla 3 mm < a 6 mm naprawiać przez napawanie. Dla a > 6 mm rozłączyć i dopasować na długości: w sandardzie należy zasąpić 1 przez 3. L 50a dla elemenów wyrzymałościowych oraz L 30a dla innych elemenów. L 31

32 1 2 3 Przesunięcia w spoinach zakładkowych a Dla 3 mm < a 5 mm długość ramienia spoiny należy zwiększyć o warość a - 3 mm a Dla a > 5 mm elemeny należy ponownie ułożyć. Tabela Typowa naprawa nadmiernego przesunięcia elemenów konsrukcyjnych Elemen Sposób naprawy Uwagi Szczelina między węzłówką lub uszywnieniem wsawkowym a uszywnieniem Dla 3 mm < a 5 mm długość ramienia spoiny należy zwiększyć o warość (a 3) mm Dla 5 mm < a 10 mm należy ukosować do 30 o 40 o i napawać z zasosowaniem podkładki. a Dla a > 10 mm zwiększyć szczelinę do ok. 50 mm i wsawić nakładkę. 1 Szczelina między pokładnikiem i wręgiem a b = (2 + 25) mm, min. 50 mm b 1 Dla 3 mm < a 5 mm długość ramienia spoiny należy zwiększyć o warość (a 3) mm Dla a > 5 mm rozłączyć i dopasować 32

33 Tabela Naprawa przesunięcia Elemen Sposób naprawy Uwagi Usyuowanie skalopsu Dla d < 75 mm należy wyciąć kawałek środnika i zamonować nakładkę b (min. 50 mm) d lub zamonować małą nakładkę lub zamonować nakładkę sięgającą poza skalops Szczelina wycięcia wokół uszywnienia Dla: 3 mm < s 5 mm należy zwiększyć długość ramienia spoiny pachwinowej o warość (s 2) mm. Dla: 5 mm < s 10 mm wysęp należy ukosować i napawać. Dla s > 10 mm ściąć wysęp i zamonować nakładkę o ej samej wysokości, co wysęp. b s s s 20 mm b 50 mm 33

34 9.2 Typowa naprawa brzegów elemenów przygoowanych do spawania (spoina czołowa, spawanie ręczne oraz półauomayczne) parz ab i Tabela Typowa naprawa brzegów pły przygoowanych do spawania (spoina czołowa, spawanie ręczne i półauomayczne) Elemen Sposób naprawy Uwagi 1) Złącze bez ukosowania Spoina I Dla 10 mm ukosować do 45 o i naprawiać napawaniem. Dla > 10 mm napawać i spawać z zasosowaniem podkładki, usunąć podkładkę, wyżłobkować grań i wykonać podpoinę lub wsawić płyę o szerokości min. 300 mm. Ukosowanie jednosronne Spoina 1/2Y Ukosowanie dwusronne Spoina K Ukosowanie dwusronne Spoina X symeryczna Dla: 5 mm < 1,5 (maksymalnie 25 mm) napawać jedną lub obie krawędzie rowka do maksymalnie 0,5 (parz rysunek poniżej), sosując w razie konieczności podkładkę. Jeśli zasosowano podkładkę, należy usunąć ją po spawaniu, wyżłobkować grań i wykonać podpoinę. Inna echnologia spawania przy użyciu maeriału podkładki uznanego przez PRS do spawania jednosronnego może być uzgodniona przez PRS na podsawie odpowiedniej insrukcji echnologicznej spawania. m ax. /2 Ukosowanie dwusronne Spoina X niesymeryczna Dla > 25 mm lub 1,5 (przyjmując mniejszą z obu warości) wspawać wsawkę o minimalnej szerokości 300 mm. min. 300 mm Uwaga 1: Przygoowanie brzegów przed spawaniem dla danej echnologii spawania powinno odpowiadać przygoowaniu brzegów, kóre zosało sprawdzone podczas procedury kwalifikowania ej echnologi spawania zgodnie z poz. [7] Maeriałów związanych lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. 34

35 Tabela Typowa naprawa brzegów pły przygoowanych do spawania (spoina czołowa, spawanie ręczne i półauomayczne) Elemen Sposób naprawy Uwagi 1) Spoina V Spawanie jednosronne Dla: 5 mm < 1,5 (maksymalnie 25 mm) napawać obie krawędzie rowka. Rozmiary rowka podano w abeli w kolumnie warości sandardowe. Jeśli zasosowano podkładkę, należy usunąć ją po spawaniu, wyżłobkować grań i wykonać podpoinę. Spoina Y Inna echnologia spawania przy użyciu maeriału podkładki uznanego przez PRS do spawania jednosronnego może być uzgodniona przez PRS na podsawie odpowiedniej insrukcji echnologicznej spawania. max. /2 Warości graniczne parz abela Dla > 25 mm lub 1,5 (przyjmując mniejszą z obu warości) wspawać wsawkę o minimalnej szerokości 300 mm. min. 300 mm Uwaga 1: Przygoowanie brzegów przed spawaniem dla danej echnologii spawania powinno odpowiadać przygoowaniu brzegów, kóre zosało sprawdzone podczas procedury kwalifikowania ej echnologii spawania zgodnie z poz. [7] Maeriałów związanych lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. 35

36 9.3 Typowa naprawa brzegów elemenów przygoowanych do spawania złączy eowych (spawanie ręczne oraz półauomayczne) parz ab do Tabela Typowa naprawa brzegów pły przygoowanych do spawania złączy eowych (spawanie ręczne oraz półauomayczne) Złącze eowe Elemen Sandard naprawy Uwagi Dla 3 mm < 5 mm długość ramienia spoiny zwiększyć o warość ( 2) powyżej warości przepisowej. Dla 5 mm < 16 mm lub 1,5 ukosować do 30 o 45 o, napawać zukosowaną ściankę rowka, w razie konieczności z zasosowaniem podkładki, szlifować i wykonać spoiny. 30 o - 45 o Dla > 16 mm lub > 1,5 (przyjmując mniejszą z obu warości) należy wspawać wsawkę o minimalnej szerokości 300 mm. 300 mm minimum Podkładka a mm a = 5 mm + długość ramienia spoiny pachwinowej Nie ma zasosowania w rejonach ładunkowych lub w rejonach wysępowania naprężeń rozciągających o kierunku w poprzek grubości podkładki. b 36

37 Tabela Typowa naprawa brzegów pły przygoowanych do spawania złączy eowych (spawanie ręczne i półauomayczne) Elemen Sandard naprawy Uwagi 1) Złącze eowe z ukosowaniem jednosronnym Dla 3 mm < 5 mm napawać. Dla 5 mm < 16 mm napawać, w razie konieczności z zasosowaniem podkładki. Usunąć podkładkę, jeśli zosała zasosowana, wyżłobkować grań i wykonać podpoinę. Dla > 16 mm wsawić nową płyę o długości minimalnej 300 mm. 300 mm minimum Uwaga 1: Przygoowanie brzegów przed spawaniem dla danej echnologii spawania powinno odpowiadać przygoowaniu brzegów, kóre zosało sprawdzone podczas procedury kwalifikowania ej echnologii spawania zgodnie z poz. [7] Maeriałów związanych lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. Tabela Typowa naprawa brzegów pły przygoowanych do spawania złączy eowych (spawanie ręczne i półauomayczne) Spoina J Elemen Sandard naprawy Uwagi 1) Jak w przypadku złącza eowego z ukosowaniem jednosronnym 37

38 Spoina K symeryczna Dla: 5 mm < 16 mm napawać z zasosowaniem podkładki ceramicznej lub innej zawierdzonej, usunąć podkładkę, wyżłobkować grań i wykonać spoinę z drugiej srony. Spoina K niesymeryczna Dla > 16 mm wsawić płyę o minimalnej wysokości 300 mm Spoina 2J symeryczna 300 mm minimum Uwaga 1: Przygoowanie brzegów przed spawaniem dla danej echnologii spawania powinno odpowiadać przygoowaniu brzegów, kóre zosało sprawdzone podczas procedury kwalifikowania ej echnologii spawania zgodnie z poz. [7] Maeriałów związanych lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. 9.4 Typowa naprawa kszału spoiny czołowej i pachwinowej (spawanie ręczne oraz półauomayczne) parz ab. 9.4 Tabela 9.4 Typowa naprawa kszału spoiny czołowej i pachwinowej (spawanie ręczne i półauomayczne) Elemen Sandard naprawy 1),2) Uwagi Długość ramienia spoiny pachwinowej Zwiększyć ramię lub grubość spoiny przez napawanie. a 45 o S 38

39 Ką nadlewu spoiny pachwinowej θ o Dla θ > 90 o szlifować i spawać, gdzie jes o niezbędne, aby θ < 90 o Ką nadlewu spoiny czołowej θ o h Dla θ > 90 o szlifować i spawać, gdzie jes o konieczne, aby θ < 90 o R Podopienie spoiny czołowej Dla elemenów wyrzymałościowych, gdzie 0,5 mm < D 1 mm i dla innych elemenów, gdzie D 0,8 mm < D 1 mm, podopienie należy wyrównać szlifowaniem (jedynie miejscowo) lub wypełnić przez spawanie. Dla D > 1 mm podopienie należy wypełnić przez spawanie. Podopienie spoiny pachwinowej Dla 0,8 mm < D 1 mm podopienie należy wyrównać szlifowaniem (jedynie miejscowo) lub wypełnić przez spawanie. Dla D > 1mm podopienie należy wypełnić przez spawanie. D Uwagi: 1) Przygoowanie brzegów przed spawaniem dla danej echnologii spawania powinno odpowiadać przygoowaniu brzegów, kóre zosało sprawdzone podczas procedury kwalifikowania ej echnologii spawania zgodnie z poz. [7] Maeriałów związanych lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami. 2) Minimalna długość ściegu parz ab

40 9.5 Koreka odległości między spoinami parz ab. 9.5 Skalopsy w rejonie syków Tabela 9.5 Koreka odległości między spoinami Elemen Sposób naprawy Uwagi Należy wyciąć owór i wyrównać szlifowaniem dla uzyskania odpowiedniego odsępu. l wymiar uzgodnić z PRS. l 9.6 Naprawa oworu wycięego omyłkowo parz ab. 9.6 Tabela 9.6 Naprawa oworu wycięego omyłkowo Elemen Sposób naprawy Uwagi Elemeny wyrzymałościowe powiększyć owór do średnicy min. 75 mm, dopasować i wspawać zaślepkę Owory wycięe omyłkowo D < 200 mm D 1 D θ = 30 o 40 o = 4 6 mm 1 < 1 2 l = 50 mm lub powiększyć owór do średnicy ponad 300 mm i zamonować wsawkę. Inne elemeny powiększyć owór do średnicy ponad 300 mm i zamonować wsawkę lub nakładkę. 1 2 θ o l Spoinę pachwinową należy położyć po położeniu spoiny czołowej. Zasosowanie wsawek (zaślepek) w rejonach o wysokiej koncenracji naprężeń lub narażonych na zmęczenie powinno być zawierdzone przez PRS. Owory wycięe omyłkowo; D 200 mm D L 1 = 2 L = 50 mm, min. Elemeny wyrzymałościowe powiększyć owór i zamonować wsawkę. Inne elemeny powiększyć owór do średnicy ponad 300 mm i zamonować wsawkę lub nakładkę. 1 2 = 50 mm, min. L 1 = 2 L 40

41 9.7 Naprawa przez zamonowanie wsawki parz ab. 9.7 Tabela 9.7 Naprawa poprzez zamonowanie wsawki Elemen Sposób naprawy Uwagi Naprawa przez wsawienie płyy isniejące spoiny (2) (2) L (1) L (2) (2) B L = 300 mm min. B = 300 mm min. R = 5 mm, 100 mm min. W przypadku wsawienia płyy przylegającej do isniejącej spoiny należy usunąć isniejącą spoinę na długości odpowiadającej długości wsawki zwiększonej po min. 100 mm na obu końcach. (1) w pierwszej kolejności wykonać spoinę łączącą wsawianą płyę z reszą blachy (2) wykonać spoinę, kóra zosała usunięa na długości zwiększonej o min. 100 mm po obu końcach. R (1) B Naprawa profili prefabrykowanych poprzez wsawkę (3) L min (3) Lmin 300 mm Kolejność spawania (1) (2) (3) (4) Skalopsy spoin czołowych środnika należy wypełnić podczas osaniego przejścia elekrody. (2) (1) (4) (3) (4) (4) 41

42 9.8 Naprawa powierzchni spoiny parz ab. 9.8 Odprysk spawalniczy Tabela 9.8 Naprawa powierzchni spoiny Elemen Sandard naprawy Uwagi Zajarzenie łuku (sal o podwyższonej wyrzymałości, saliwo, sal o zwykłej wyrzymałości kaegorii E, sal o podwyższonej wyrzymałości ze sanem dosawy TM, sal niskoemperaurowa). 1. Odpryski zauważone przed czyszczeniem srumieniowo- ściernym usunąć skrobakiem lub dłuem pneumaycznym. 2. Odpryski zauważone po czyszczeniu srumieniowo-ściernym : a) usunąć skrobakiem lub dłuem pneumaycznym b) odpryski, kóre nie dają się w en sposób usunąć, należy szlifować ak, by sępić ich osre brzegi. Usunąć srefę uwardzoną przez szlifowanie lub zasosować inną meodę np. nałożenie ściegu spoiny. 9.9 Naprawa powierzchni przez naspawanie (parz ab. 9.9) Tabela 9.9 Naprawa powierzchni przez naspawanie Nie należy szlifować powierzchni spoiny. Minimalna długość ściegu parz abela Elemen Sandard naprawy Uwagi Naprawa uszkodzonych powierzchni blach, kszału odlewów ip. Naprawa spoin a) Sal o podwyższonej wyrzymałości, saliwo, sal o podwyższonej wyrzymałości ze sanem dosawy TM (CEV > 0,36%) i sal niskoemperaurowa (CEV > 0,36%) Minimalna długość ściegu spawalniczego 50 mm. b) Sal kadłubowa kaegorii E Minimalna długość ściegu spawalniczego 30 mm. c) Sal o podwyższonej wyrzymałości ze sanem dosawy TM Konieczne jes podgrzewanie wsępne przy emperaurze 100 +/- 25 (CEV 0,36%) i sal niskoemperaurowa (CEV 0,36%) o Minimalna długość ściegu spawalniczego 10 mm. C. a) Sal o podwyższonej wyrzymałości, saliwo, sal o podwyższonej wyrzymałości ze sanem dosawy TM (CEV > 0,36%) i sal niskoemperaurowa (CEV > 0,36%) Minimalna długość ściegu spawalniczego 50 mm. b) Sal o zwykłej wyrzymałości kaegorii E Minimalna długość ściegu spawalniczego 30 mm. c) Sal o podwyższonej wyrzymałości ze sanem dosawy TM (CEV 0,36%) i sal niskoemperaurowa (CEV 0,36%) Minimalna długość ściegu spawalniczego 30 mm. Uwagi: 1. Kiedy króki ścieg spawalniczy zosanie niewłaściwie wykonany, należy go usunąć szlifowaniem. 2. Równoważnik węgla (CEV) dla sali o podwyższonej wyrzymałości należy obliczać wg wzoru: Mn Cr+ Mo+ V Ni+ Cu CEV = C+ + + [%]

43 CZĘŚĆ B STANDARDY BUDOWY I NAPRAW STATKÓW ISTNIEJĄCYCH 1 ZAKRES 1.1 Niniejsza Publikacja zawiera sandardy doyczące jakości napraw konsrukcji saków. Publikacja obejmuje rwałe naprawy saków isniejących. Publikację niniejszą sosuje się do: konwencjonalnych ypów saków, części kadłuba objęych Przepisami PRS, elemenów konsrukcji saku zbudowanych ze sali kadłubowej o zwykłej i podwyższonej wyrzymałości. Zakres jej sosowania powinien być każdorazowo uzgodniony z PRS. Publikacja zasadniczo nie ma zasosowania do napraw: saków specjalnych ypów, np. gazowców, konsrukcji ze sali odpornych na korozję lub innych, specjalnych ypów lub gaunków sali. 1.2 Publikacja obejmuje ypowe meody naprawy oraz zawiera wyyczne doyczące sandardów najważniejszych rodzajów ych napraw. Tam, gdzie Publikacja nie podaje wyraźnie dodakowych wymagań, poziom wykonawswa przedsawiony w niej może być aki sam, jak wymagany w sosunku do wiązarów i uszywnień konsrukcji oryginalnej (nowo budowanej). Dla kryycznych ze względu na wyrzymałość rejonów kadłuba i am, gdzie wysępują wysokie obciążenia, wymagane będą bardziej surowe sandardy wykonawswa, kóre powinny być w każdym przypadku uzgodnione z PRS. Przy określaniu kryycznych rejonów konsrukcji kadłuba i elemenów konsrukcyjnych należy korzysać z Maeriałów pomocniczych (parz s. 2). 1.3 Nie można rakować jako naprawy rwałej przywrócenia pierwonego sanu konsrukcji w przypadku uszkodzeń wynikających z niewysarczającej wyrzymałości lub nieodpowiedniego rozwiązania konsrukcyjnego. W akich przypadkach mogą być wymagane wzmocnienia lub zmiany nie objęe oryginalnym projekem. Niniejsza Publikacja nie obejmuje akich zmian. Informacje na en ema można znaleźć w Maeriałach pomocniczych (parz s. 2). 2 OÓLNE WYMAANIA DOTYCZĄCE NAPRAW I OSÓB ZAJMUJĄCYCH SIĘ ICH WYKONYWANIEM 2.1 W przypadku gdy klasyfikowana konsrukcja kadłuba ma być poddana naprawie, czynności z nią związane powinny być wykonywane pod nadzorem inspekora PRS. Naprawy akie należy uzgodnić z PRS przed przysąpieniem do ich wykonania. 2.2 Naprawy powinny być wykonywane przez pracowników zakładów, soczni remonowych lub innych firm, kóre wykazały, że wykonują naprawy konsrukcji kadłuba z odpowiednią jakością, zgodnie z wymaganiami PRS oraz niniejszej Publikacji. 43

44 2.3 Naprawy należy przeprowadzać w akich warunkach roboczych, kóre umożliwiają prawidłowe ich wykonanie. Należy zadbać o dobry dosęp do naprawianego elemenu, właściwy pomos roboczy (ruszowanie), odpowiednie oświelenie i wenylację. Podczas operacji spawalniczych należy zapewnić osłonę przed deszczem, śniegiem i wiarem. 2.4 Do spawania konsrukcji kadłuba należy zarudniać wykwalifikowanych spawaczy, kórzy powinni pracować zgodnie z zawierdzonymi i kwalifikowanymi echnologiami spawania oraz sosować maeriały dodakowe do spawania uznane przez PRS; parz Maeriały związane, poz. [3]. Proces spawania należy wykonywać pod właściwym nadzorem służb soczni remonowej. 2.5 W przypadku gdy naprawy kadłuba, kóre mają lub mogą mieć wpływ na klasę saku, mają być przeprowadzone w czasie jego rejsu, należy z odpowiednim wyprzedzeniem przedłożyć i uzgodnić z PRS kompleną echnologię naprawy, zawierającą informacje doyczące zakresu i kolejności czynności naprawczych. Parz Maeriały związane, poz. [1]. 3 KWALIFIKOWANIE PERSONELU I TECHNOLIII 3.1 Kwalifikacje spawaczy Spawacze powinni posiadać akualne uprawnienia PRS nadane zgodnie z akualnie obowiązującymi normami w zakresie egzaminowania spawaczy (np: PN-EN lub ISO ). Uprawnienia spawaczy, nadane przez inne insyucje w oparciu o ww. normy przedmioowe lub inne wymagania zaware np. w AWS lub inne, mogą być zaakcepowane przez PRS po ich uprzednim przedsawieniu do oceny. Wywórnia powinna przechowywać zapisy doyczące uznawania spawaczy oraz, jeśli jes o wymagane, przedkładać ważne Świadecwa egzaminu spawacza Operaorzy urządzeń spawalniczych, wykonujący spawanie przy zasosowaniu całkowicie zmechanizowanego lub całkowicie zauomayzowanego procesu, nie muszą być poddawani egzaminom pod warunkiem że wykonane przez nich połączenia spawane są wymaganej jakości. Operaorzy powinni jednak przejść odpowiednie szkolenie w usawianiu lub programowaniu oraz w obsłudze sprzęu. Zapisy doyczące szkoleń i wyników badań połączeń spawanych powinny być przechowywane w ewidencjach poszczególnych operaorów i powinny być udosępnione PRS. 3.2 Należy sosować ylko kwalifikowane echnologie spawania, kórych poprawność zosała powierdzona procedurą kwalifikowania echnologii przeprowadzoną pod nadzorem PRS, zgodnie z Publikacją 74/P Zasady kwalifikowania echnologii spawania lub zgodnie z innymi obowiązującymi w ym zakresie normami krajowymi lub międzynarodowymi (np: PN-EN ISO 15607, PN-EN ISO 15610, PN-EN ISO 15611, PN-EN ISO 15612, PN-EN ISO 15613, PN-EN ISO lub PN-EN ISO ). Technologie spawania zawierdzone przez inne insyucje w oparciu o ww. normy przedmioowe lub inne wyma- 44