CZERWONALISTA ZWIERZ^T GINACYCH IZAGROZONYCH W POLSCE

Transkrypt

1 POLSKA AKADEMIANAUK INSTYTUT OCHRONY PRZYRODY CZERWONALISTA ZWIERZ^T GINACYCH IZAGROZONYCH W POLSCE RED LIST OF THREATED ANIMALS IN POLAND Redaktor: Zbigniew Glowacinski Krakow 2002

2 ARACHNID A PAJ^CZAKI Wojciech Star^ga Inslytut Biologii Akademii Podlaskiej, ul B. Prusa 12, Siedlce Czestaw Blaszak, Jan Rafalski Zaklad Morfologii Zwierzqt Instytutu Biologii Srodowiska Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, ul. 28 Czerwca 1956 r. 198, Poznan blaszak@main. amu. edu.pl Sposrod czterech wystej)ujq.cych w Polsce rz^dow paj^czakow Arachnida, najlepiej poznane sa_ trzy: zaleszczotki Pseudoscorpionida, kosarze Opiliones i pajajd Araneae. Czwarty najliczniejszy w gatunki rzq.d roztoczy Acari poznany jest nierownomiernie, gdyz podrz^dy Oribatida, Gamasida \ poznane sa^ dobrze, natomiast roztocze z podrz^dow Prostigmata i Astigmata poznane sa^ wyrywkowo, a niektore grupy roztoczy nie s^zbadane zupelnie. Pajajd, zaleszczotki i kosarze to formy drapiezne, chociaz wsrod ostatniej grupy wyst^puj 3. rowniez gatunki wszystkozerne. Wsrod roztoczy obok form drapieznych wyst^puj 3. rowniez roslinozerne (szkodniki roslin), wszystkozerne, detrytusozerne oraz formy pasozytnicze ekto i endopasozyty, zarowno bezkr^gowcow jak, i kr^gowcow. Majaôlbrzymie znaczenie epidemiologiczne (kleszcze), s^ rowniez przyczynq. licznych alergii (roztocze kurzu). Obok szkodnikow roslin (prz^dziorki, szpeciele) i pasozytow wyst^pujq_bardzo liczne gatunki drapiezne odgrywaja^ce wazna^rol^ w walce biologicznej ze szkodnikami. Taka^najwazniejszaî najbardziej znana^grupa^ roztoczy drapieznych sq.dobroczynkowate Phytoseiidae bed^ce bardzo waznym czynnikiem ograniczaja^cym populacje szkodnikow roslin uprawnych, przede wszystkim prz^dziorkow. Potencjalnie wszystkie pajq.ki, kosarze i zaleszczotki, z wyjatkiem moze niektorych gatunkow synantropijnych, 33. w mniejszym lub wi^kszym stopniu zagrozone wygini^ciem poprzez niekorzystne zmiany zachodzajê w szybkim tempie w srodowisku naturalnym. Na przestrzeni ostatnich kilkudziesi^ciu lat mozna zaobserwowac wyrazne zmniejszenie si^ liczby osobnikow u wielu gatunkow tych trzech rz^dow paj^czakow. Wycinanie i dewastacja lasow i parkow oraz zanieczyszczenia zarowno wod, jak i atmosfery powoduja^ zagrozenie przede wszystkim dla malo liczebnych w gatunki rz^dow paj^czakow, takich jak kosarze i zaleszczotki. Innym niezwykle groznym zagrozeniem jest wycinanie drzew przy modernizacji drog, coroczne wypalanie traw, nie tylko na miedzach, ale takze na lajcach i polach, co powoduje, ze z roku na rok obniza si? liczebnosc w populacjach wielu gatunkow paj^czakow. W przypadku roztoczy, bardziej niz w pozostalych rz^dach, niezwykle istotnym problemem jest ochrona srodowisk naturalnych, w ktorych zyj% gdyz wtasnie stamta^d mogq. atakowac szkodniki i spelniac wazna^ rol^ w walce biologicznej. Tak wi^c, podobnie jak w przypadku wielu innych grup zwierzaj; bezkr^gowych, w ochronie paj^czakow nalezy brae pod uwag^ przede wszystkim srodowisko, ktore jest ostojq. dla tych waznych rowniez dla gospodarki czlowieka stawonogow. W niniejszym rozdziale Czerwonej Listy pajajci opracowal W. Star^ga, kosarze i zaleszczotki Cz. Blaszak i W. Star^ga. Skorzystano z wczesniejszego opracowania paj^czakow do Czerwonej Listy autorstwa sp. Profesora dr. Jana Rafalskiego (1992).

3 134 W. Star^ga i in. ARANEAE PAJAKI Wediug najnowszych spisow krajowej fauny (Proszynski, Starega 1997, Stare_ga, Proszynski 2002) z Polski znanych jest prawie 800 gatunkow pajajcow, a wi$c pozornie duzo. Trudno jednak powiedziec, ze fauna jest poznana dokladnie, gdyz wciajz istnicjq. regiony zbadane slabo lub w ogole dotychczas nie badane, a inne w tym Tatry byly badane 120 lal temu! Ponizsza lista uwzgl^dnia tylko gatunki rzadkie, zagrozone i chronione. Wiejtszosc gatunkow zagro/onych zostala tu umieszczona glownie ze wzgl^du na ich specyficzne wymagania srodowiskowe (cz^sto sa^ to stenotopy, np. myrmekofile czy tyrfobionty), a zagrozenie dotyczy nie tyle samych paja_k6w, co ich srodowisk. Odnosi si$ to szczegolnic do biotopow reliktowych, takich jak kserotermy czy torfowiska wysokie, ktore nawet objete ochrona^rezerwatow^i takmoga^ulec zmianom w drodze naturalnej sukcesji, oraz do wysokogorskich biotopow latrzanskich, narazonych na,,zadeplanie". Zadnego gatunku nie uznano za zanikly, gdyz nie ma na to dowodow w postaci wiarygodnych (!) wczesniejszych stwierdzeh przy braku stanowisk z ostatnich dekad. Z podobnych powodow zaden nie trafit rownicz do kategorii CR. Do kategorii zaliczono gatunki w Polsce bardzo rzadkie (cz^sto z pojedynczymi znaleziskami), rzadkie takze w calym zasie_gu. Glowny nacisk polozono na kategorie i, poniewaz tylko tu klasyfikacja jest w miare^ pewna. Wykorzystano przy tym, dotychczas jedynq., regionalna^,,czerwonq. list?" Gornego Slaska (Starega i in. 2001). Nie uwzgl^dniono tygrzyka paskowanego Argiope bruennichi (Scopoli, 1763), chociaz jest pod ochrona. Gatunek ten w ostatnich latach przechodzi bowiem burzliwq. ekspan SJQ i osi^gnal juz polnocnowschodnie krance Polski, czyli jest wjasciwie w calym kraju, choc nie wsz^dzie rownie cz^sto spotykany. Nagminne do niedawna publikowanie informacj i o jego kolejnych stanowiskach stalo si$ zatem zb^dne, ale gatunek nadal zashjguje na ochrone^ ze wzgl^du na swqj alrakcyjny wygla_d. CZERWONA LISTA GATUNKOW RED LIST OF SPECIES Gatunki / Species EX CR NT LC \Atypusaffinis EICHWALD, 1830 i Atypus muralis BERTKAU, 1890 \Atypuspiceus (SULZER, 1776) Harpactea carpatica (KULCZYNSKI, 1882) Ero Cambridge! KULCZYNSKI, 1911 \Eresuscinnaberinus (OLIVIER, 1789) Dipoena inomata (O. P.CAMBRIDGE, 1861) Dipoena nigroreticulata (SIMON, 1879) Dipoena prona (MGE, 1868) Dipoena ton/a (THORELL, 1875) Enoplognatha caricis (FiCKERT, 1876) Enoplognatha mordax (THORELL, 1875) Enoplognatha oelandica (THORELL, 1875) Robertas insignis 0. P.CAMBRIDGE, 1907 Robertas ungulatus VOGELSANGER, 1944 Theridion uhligi MARTIN, 1974 Theridiosoma gemmosum (Kocn, 1877) Mysmenella jobi (KRAUS, 1967) Troglonata granulum SIMON, 1922 Agyneta arietans (O. P.CAMBRIDGE, 1872) Aphileta misera (O. P.CAMBRIDGE, 1882) Araeoncus crassiceps (WESTRING, 1861) Asthenargus helveticus SCHKEL, 1936 Baryphyma gowerense (LOCKET, 1968)

4 Czerwona lista zwierzat Paj^czaki 135 Baryphyma trifrons (O. P.CAMBRIDGE, 1863) i Bathyphantes eumenis (L. KOCH, 1879) Bathyphantes simiiis KULCZYNSKI, 1894 Carorita limnaea (CROSBY ET BISHOP, 1927) Caviphantes saxetorum (HULL, 1916) Centromerus levitarsis (SIMON, 1884) Centromerus persimiiis (0. P.CAMBRIDGE, 1912) Centromerus prudens (O. P.CAMBRIDGE, 1873) Centromerus sellarius (SIMON, 1884) Centromerus semiater (L. KOCH, 1879) Centromerus serratus (O. P.CAMBRIDGE, 1875) Centromerus silvicola (KULCZYNSKI, 1894) Centromerus simiiis KULCZYNSKI, 1894 Ceraticelus bulbosus (EMERTON, 1882) Ceratinella maior KULCZYNSKI, 1894 Ceratinella widen (THORELL, 1871) Ceratinopsis romana (O. P.CAMBRIDGE, 1872) Collinsia distincta (SIMON, 1884) Diplocephalus dentatus TULLGR, 1955 Diplocephalus helleri (L KOCH, 1869) Drepanotylus uncatus (O. P.CAMBRIDGE, 1873) Entelecara omissa O. P.CAMBRIDGE, 1902 Erigone arctica mahtima KULCZYNSKI, 1902 Erigone tirolensis L KOCH, 1872 Erigonella subelevata (L. KOCH, 1869} Ehgonoplus globipes (L. KOCH, 1872) Evansia merens O. P.CAMBRIDGE, 1900 Frontinellina frutetorum (C.L. KOCH, 1834) Glyphesis cottonae (LATOUCHE, 1944) Glyphesis serlus (SIMON, 1881) Hilaira excisa (O. P.CAMBRIDGE, 1871) Hilaira frigida (THORELL, 1872) Hilaira tatrica KULCZYNSKI, 1915 Hypomma fulm (BOSBERG,1903} Hypsocephalus pusiiius (MGE, 1869) Jacksonella falconeri (JACKSON, 1908) Kaestneria torrentum (KULCZYNSKI, 1882) Kratochviiiella bicapitata MILLER, 1938 Lasiargus hirsutus (MGE, 1869) Latithorax faustus (O. P.CAMBRIDGE, 1900) Lepthyphantes abiskoensis HOLM, 1945 Lepthyphantes anguiatus (O. P.CAMBRIDGE, 1881) Lepthyphantes annulatus (KULCZYNSKI, 1882) Lepthyphantes complicatus (EMERTON, 1882) Lepthyphantes keyserlingi (AUSSERER, 1867) Lepthyphantes lephthyphantiformis (STRAND, 1907) Lepthyphantes miiieri STAR^GA, 1972 Lepthyphantes nitidus (THORELL, 1875) Lepthyphantes pillichi KULCZYNSKI, 1915 i Lepthyphantes pulcher (KULCZYNSKI, 1882} Lepthyphantes varians (KULCZYNSKI, 1882) Leptothrix ftarc/y/(blackwall, 1850) Lessertia dentichelis (SIMON, 1884) Maro minutus O. P.CAMBRIDGE, 1906 Mecopisthes silus (O. P.CAMBRIDGE, 1872) Mecynargus foveatus (DAHL, 1912) Mecynargus longus (KULCZYNSKI, 1882) Mecynargus morulus (O. P.CAMBRIDGE, 1873) Megalepthyphantes collinus (L. KOCH, 1872) Meioneta equestris (KOCH, 1881) Meioneta gulosa (Kocn, 1869) Meioneta mossica SCHIKORA, 1993

5 136 W. Star^ga i in. Metapanamomops kaestneri (WIEHLE, 1961) Metopobactrus rayi (SIMON, 1881) Micrargus apertus (O. P.CAMBRIDGE, 1870) Microlinyphia impigra (0. P.CAMBRIDGE, 1906} Midia midas (SIMON, 1884) Mioxena blanda (SiMON, 1884) Oedothorax gibbifer (KULCZYNSKI, 1882) Oreonetides glacialis (KocH, 1872) Oreonetides vaginatus (THORELL, 1872) Panamomops inconspicuus (MILLER, VALESOVA.1964) Petecops/smenge/(SiMON, 1884) Peponocranium ludicrum (O. P.CAMBRIDGE, 1861) Peponocranium orbiculatum (O. P.CAMBRiDGE,1882) Peponocranium praeceps MILLER, 1943 Porrhomma campbelli F. P.CAMBRIDGE, 1894 Porrhomma convexum (WESTRING, 1861) Porrhomma errans (BLACKWALL, 1841) Porrhomma egeria SIMON, 1884 Porrhomma hebescens (L KOCH, 1879) Porrhomma microphthalmum (O. P.CAMBRIDGE,1871) Porrhomma oblitum (O. P.CAMBRIDGE, 1872) Porrhomma rosenhaueri (L. KOCH, 1872) Pseudomaro aenigmaticus DIS, 1966 Saahstoa firma (0. P.CAMBRIDGE, 1905) Saloca diceros (O. P.CAMBRIDGE, 1871) Sa/oca kulczynskii MILLER, KRATOCHVJL, 1939 Satilatlas britteni (JACKSON, 1913) Scotargus pilosus SIMON, 1913 Scotinotylus antennatus (0. P.CAMBRIDGE, 1875) Silometopus acutus HOLM, 1977 Silometopus elegans (O. P.CAMBRIDGE, 1872) Sintula corniger (BLACKWALL, 1856) Sisicus apertus (HOLM, 1939) Syedra myrmicarum (KULCZYNSKI, 1882) Taranucnus bihari PAGE, 1931 Taranucnus setosus (0. P.CAMBRIDGE, 1863) Tisoaestis (KOCH, 1872) Tmeticus affinis (BLACKWALL, 1855) Trichoncus affinis KULCZYNSKI, 1894 Trichoncus vasconicus DIS, 1944 Trichopterna cito (O. P.CAMBRIDGE, 1872) Trichopterna thorelli (WESTRING, 1861) Troxochrus nasutus SCHKEL, 1925 Walckenaeria mitrata (MGE, 1868) Walckenaeria nodosa 0. P.CAMBRIDGE, 1873 Walckenaeria suspecta (KULCZYNSKI, 1882) Zomella cultrigera (Kocn, 1879) Tetragnatha reimoseri (ROSCA, 1939) Araneus nordmanni (THORELL, 1870) Araneus saes (Kocn, 1872) Gibbaranea ullrichi (HAHN, 1835) Larinia jeskovi MARUSIK, 1986 Nuctenea silvicultrix (KOCH, 1835) Acantholycosa lignaria (CLERCK, 1758) Acantholycosa norvegica sudetica (KOCH, 1875) Alopecosa mariae (DAHL, 1908) Alopecosa pinetorum (THORELL, 1856) Alopecosa schmidti (HAHN, 1835) Alopecosa solitaha (HERMAN, 1876) Alopecosa striatipes (C.L. KOCH, 1837) Arctosa alpigena lamperti DAHL, 1908

6 Czerwona lista zwierzat Paj^czaki 137 Arctosa figurata (SIMON, 1876) Arctosa lutetiana (SIMON, 1876) Arctosa stigmosa (THORELL, 1875) Hygrolycosa rubrofasciata (OHLERT, 1865) Pardosa albata (I. KOCH, 1870) Pardosa calida (BLACKWALL, 1852) Pardosa evelinae WUNDERLICH, 1984 Pardosa ferruginea (L. KOCH, 1870) Pardosa hyperborea (THORELL, 1870) Pardosa maisa HiPPAet MANNILA, 1982 Pardosa morosa (L. KOCH, 1870) Pardosa nigra (C.L. KOCH, 1834) Pardosa saltuaria (L. KOCH, 1870) Pardosa sordidata (THORELL, 1875) Pardosa sphagnicoia (DAHL, 1908) Pardosa wagleri (HAHN, 1822) Pirata insularis EMERTON, 1885 Pirata knorri (SCOPOLI, 1763) Trochosa robusta (SIMON, 1876) Textrix denticulata (OLIVIER, 1789} Cryphoeca carpatica HERMAN, 1876 Hahnia pan/a KULCZYNSKI, 1882 Altella biuncata (MILLER, 1949) Archaeodictyna ammophila (MGE, 1871) Archaeodictyna consecuta (O. P.CAMBRIDGE, 1872) Argenna albopunctata (MGE, 1869) Brommella falcigera (BALOGH, 1935) Dictyna latens (FABRICIUS, 1775) Dictyna major MGE, 1869 Emblyna brevidens (KULCZYNSKI, 1897) Mastigusa arietina (THORELL, 1871) Mastigusa macrophthalma (KULCZYNSKI, 1897) Amaurobius jugorum L. KOCH, 1868 Titanoeca psammophila WUNDERLICH, 1993 Titanoeca quadriguttata (HAHN, 1833) Agroeca dentigera KULCZYNSKI, 1913 Phrurolithuspullatus KULCZYNSKI, 1897 Scotina paltiardi (L KOCH, 1881) Cheiracanthium campestre LOHMANDER, 1944 Cheiracanthium punctorium (VILLERS, 1789) Clublona abdita I. KOCH, 1876 Ciubiona alpicola KULCZYNSKI, 1882 Clubiona diverse O. P.CAMBRIDGE, 1862 Ciubiona genevensis L. KOCH, 1866 Clubiona juvenis SIMON, 1878 Ciubiona norvegica STRAND, 1901 Ciubiona rosserae LOCKET, 1953 Zodarion germanicum (C.L. KOCH, 1837) Berlandina cinema (MGE, 1872) Drassyllus praeficus (L. KOCH, 1866) Drassyllus pumilus (C.L. KOCH, 1839) Gnaphosa lucifuga (WALCKAER, 1802) Gnaphosa lugubris (C.L. KOCH, 1839) Gnaphosa microps HOLM, 1939 Gnaphosa montana (L. KOCH, 1866) Gnaphosa muscorum (L. KOCH, 1866) Gnaphosa nigerrima L. KOCH, 1878 Gnaphosa opaca HERMAN, 1879 Haplodrassus dalmatensis (L. KOCH, 1866) Haptodrassus kulczynskii LOHMANDER, 1942 Haplodrassus minor (O. P.CAMBRIDGE, 1879) Hapiodrassus moderatus (KULCZYNSKI, 1897)

7 138 W. Star^ga i in. Trachyzelotes pedestris (C.L. KOCH, 1837) Zelotes exiguus {MULLER, SCHKEL, 1895) Zelotes puritanus CHAMBERLIN, 1922 Zelotes pygmaeus MILLER, 1943 Zora armillata SIMON, 1878 Zora distincta KULCZYNSKI, 1915 Philodromus albidus KULCZYNSKI, 1911 Philodromus. fallax SUNDEVALL, 1833 Philodromus. praedatus O. P.CAMBRIDGE, 1871 Philodromus vagulus SIMON, 1875 Thanatus arenarius L. KOCH, 1872 Thanatus atratus SIMON, 1875 Thanatus pictus L. KOCH, 1881 Thanatus sabulosus (MGE, 1874) Thanatus striatus C.L. KOCH, 1845 Heriaeus graminicola (DOLESCHAL, 1852) Heriaeus mellottei SIMON, 1886 Ozyptila gertschi KURATA, 1944 Ozyptila nigrita (THORELL, 1875) Ozyptila puliata (THORELL, 1875) Ozyptila rauda SIMON, 1875 Ozyptila scabricula (WESTRING, 1851) Synema globosutn (FABRicius, 1775) Thomisus onustus WALCKAER, 1805 Tmaruspiger (WALCKAER, 1802) Xysticus alpicota KULCZYNSKI, 1882 Xysticus ferrugineus MGE, 1876 Xysticus gallicus SIMON, 1875 Xysticus kempeleni THORELL, 1872 Xysticus lineatus (WESTRING, 1851) Xysticus luctator L. KOCH, 1870 Xysticus ninnii THORELL, 1872 Xysticus obscurus COLLETT, 1877 Xysticus robustus (HAHN, 1832) Xysticus sabulosus (HAHN, 1832) Asianellus festis (C.L. KOCH, 1834) Attulus distinguendus (SIMON, 1868) Carrhotus xanthogramma (LATREILLE, 1819) Heliophanus dampfi SCHKEL, 1923 Leptorchestes berolinensis (C.L. KOCH, 1846) Marpissa pomatia (WALCKAER, 1802) Marpissa radiata (GRUBE, OHLERT, 1859) Myrmarachne form/car/a (DEGEER, 1778) Neon valentulus FALCONER, 1912 Pellenes nigrociliatus (SiMON, 1875) Pellenes tripunctatus (WALCKAER, 1802) \ chrysops (PODA, 1761) Pseudeuophrys obsoleta (SIMON, 1868) Pseudicius encarpatus (WALCKAER, 1802) Sitticus dzieduszyckii (L. KOCH, 1870) Sitticus rupicola (C.L. KOCH, 1837) Sitticus saltator (O. P.CAMBRIDGE, 1868) Sitticus saxicola (C.L. KOCH, 1837) Synageteshilarus (C.L. KOCH, 1851) Synageles venator (LUCAS, 1836) Talavera monticola (KULCZYNSKI, 1884) Talavera westringi (SiMON, 1868) Yllenus arenarius MGE Lctcznie/Total 267 Ochrona gatunkowa scisla/strict species protection

8 Czerwona lista zwierzql Pajgczaki 139 OPJLIONES KOSARZE Sposrod 36 gatunkow wymienianych z Polski w najnowszych podsumowaniach (Rafalski i Star$ga 1997, Star^ga 2002) za zagrozone uznano gatunki nie tyle zwiazane z reliktowymi biotopami, co konczace w Polsce zasi^g, a moze wyst^pujace juz tylko na izolowanych stanowiskach reliktowych. CZERWONA LISTA GATUNKOW RED LIST OF SPECIES Gatunki / Species EX [CR NT LC Siro carpaticus RAFALSKI, 1956 Trogulus nepaeformis (SCOPOLI, 1763) Nemastoma triste (C.L. KOCH, 1835) Ischyropsalis hellwigi hellwigi (PANZER, 1794) Ischyropsalis manicata L. KOCH, 1869 Astrobunus laevipes (CANESTRINI, 1872) Leiobunum limbatum L. KOCH, 1861 Nelima gothica LOHMANDER, 1945 Lacinius dentiger (C.L. KOCH, 1848) Oligolophus hanseni (KRAEPELIN, 1896) Paroligolophus agrestis (MEADE, 1855} Platybunus pallidus SILHAVY, 1938 Egaenus convexus (C.L. KOCH, 1835) ie /Total 13 PSEUDOSCQRPIONIDA ZALESZCZOTKI Sposrod 44 gatunkow podawanych z terenu Polski (Rafalski 1967, 1997) za zagrozone zostaly uznane gatunki niezwykle rzadkie badz takie, ktorych populacje zajmuja^ geograflcznie skrajne polozeme. CZERWONA LISTA GATUNKOW RED LIST OF SPECIES Gatunki / Species EX CR NT LC Mundochthonius carpaticus RAFALSKI, 1948 Neobisium polonicum RAFALSKI, 1936 Anthrenochernes stellae LOHMANDER, 1939 Allochernes pereghnus LOHMANDER, 1939 Toxochernes nigrimanus (ELLINGS, 1897) Toxochernes similis BEIER, 1932 La^cznie / Total 6 ; 3 H "

9 140 W. Star^ga i in. Pismiennictwo References PROSZY>JSKI J., STAR^GA W Araneae. "W: Wykaz zwierz^t Polski, J. Razowski (red.). Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierzat PAN, 4: , Krakow. RAFALSKI J Pajeczaki Arachnida. W: Czerwona lista zwierzat gina_cych i zagrozonych w Polsce. Z. Glowaciriski (red.). Zaklad Ochr. Przyr. i Zasobow Nat. PAN, s , Krakow. RAFALSKI J Zaleszczotki. Katalog Fauny Polski, XXXU (1). PWN, Warszawa. RAFALSKI J Psendoscorpionida. W: Wykaz zwierzat Polski, (J. Razowski, red.). Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierzat PAN, 4: , Krakow. RAFALSKI J., STAREGA W OpilioneskosarzQ. W: Wykaz zwierzat Polski, (J. Razowski, red.). Inst. Systematyki i Ewol. ZwierzaJ PAN, 4: , Krakow. STARING A W Checklist of harvestmen (Opiliones) of Poland. Internet: STARF^GA W., MAJKUS M., MISZTA A Czerwona lista pajakow (Araneae) Gornego Slq.ska. Raporty i Opinie CDPGS 5: 836, Katowice. STAR^GA W., PROSZYNSKI J Checklist of spiders (Araneae) of Poland. Internet: Summary Of the native arachnids, almost all spiders, harvestmen and book spiders (except for some synantropic species) are threatened with extinction due to unfavourable rapid changes in the natural environment. In the light of the existing knowledge most of the arachnids have been reckoned among the categories of high risk ( or ) and to the group of rare species whose status is uncertain in Poland. No extinct (EX) and critically endangered species (CR) have been identified. From the point of view of ecology, most endangered are species connected with relic biotopes or species occurring in Poland at the margins of their ranges. The categories of and are represented by 209 of about 800 spider species (Araneae), 13 of the 36 species of harvestmen (Opiliones) and by 6 of the 44 species of book scorpions (Pseudosorpionida). As in the case of other groups of invertebrates, conservation of arachnids should concentrate on protection of their habitats. Arachnids belong to the group of ecologically important animals; they fulfil a significant role in biological control and man's economy. Only 17 arachnid species are legally protected. ARACHNIDA Araneae I 267 EX CR NT LC 58 Opiliones Pseudoscorpionida Lqcznie /Total