Rzadkie gatunki pająków Araneae. Rare spider species Araneae of the Góry Pieprzowe Reserve. Robert Rozwałka, Sylwia Łysiak
|
|
- Radosław Baran
- 9 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Przegląd Przyrodniczy XXVI, 1 (2015): Robert Rozwałka, Sylwia Łysiak Rzadkie gatunki pająków Araneae rezerwatu Góry Pieprzowe Rare spider species Araneae of the Góry Pieprzowe Reserve Abstrakt: Praca zawiera informacje o kilkunastu rzadkich gatunkach pająków (m.in. Atypus muralis, Eresus kollari, Ipa keyserlingi, Titanoeca psammophila, Zelotes exiguus) stwierdzonych w rezerwacie Góry Pieprzowe (Wyżyna Małopolska). Omówiono ich występowanie na terenie rezerwatu oraz rozmieszczenie w Polsce. Słowa kluczowe: rezerwat Góry Pieprzowe, rzadkie gatunki pająków, murawy kserotermiczne Abstract: The data on occurrence of some rare spider species, e.g.: Atypus muralis, Eresus kollari, Ipa keyserlingi, Titanoeca psammophila, Zelotes exiguus, in the Góry Pieprzowe Reserve (Małopolska Upland), including remarks on distribution in Poland are given. Key words: Góry Pieprzowe Reserve, rare spiders, xerothermic grassland Wstęp Rezerwat Góry Pieprzowe koło Sandomierza ( N, E) zajmuje powierzchnię około 40 ha i jest jednym z najciekawszych obszarów kserotermicznych w Polsce, jeśli chodzi o szatę roślinną (Głazek 1968, Popek 2002) oraz wiele grup bezkręgowców, szczególnie owadów (np. Strawiński 1959, Cmoluch et al. 1975, 1995, Mazur 1998). Szereg dalszych informacji na temat występowania rzadkich gatunków roślin i zwierząt stwierdzonych w tym rezerwacie można znaleźć w opracowaniach uwzględnionych w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin (Zarzycki i Kazimierczakowa 2001) i Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (Głowaciński i Nowacki 2004). W przypadku pająków Araneae na obszarze rezerwatu Góry Pieprzowe nie były dotychczas prowadzone systematyczne badania. W dwóch pracach (Pilawski 1966, Staręga 1978) są zawarte informacje o zaledwie 28 gatunkach pająków stwierdzonych w rezerwacie. Niedawno ukazały się opracowania, które uzupełniły te skąpe dane, informacjami o stanowiskach zagrożonych i objętych ochroną gatunków: gryziela stepowego Atypus muralis Bertkau (Hajdamowicz 2004, Dembicka i Rozwałka 2007) i poskocza krasnego Eresus kollari Rossi [sub E. cinnaberinus (Olivier)] (Rozwałka 2004), oraz o pierwszym, i jak dotychczas jedynym, w Polsce stanowisku Improphantes geniculatus (Kulczyński) (Rozwałka i Łysiak 2011). 45
2 Przegląd Przyrodniczy XXVI, 1 (2015) Materiał i metody W latach przeprowadzono systematyczne badania, celem opracowania araneofauny Rezerwatu Góry Pieprzowe. W ich ramach wytypowano cztery powierzchnie badawcze, obejmujące najbardziej charakterystyczne lub cenne przyrodniczo fitocenozy występujące na obszarze rezerwatu: 1 nalessowa murawa kserotermiczna z ostnicami (Sisymbrio Stipetum capillatae); 2 nalessowa murawa kserotermiczna zarastająca różami (Sisymbrio-Stipetum facja z Rosa spp.); 3 niskopienne ciepłolubne zarośla kserotermiczne (Prunetum fruticosae); 4 nadrzeczne zarośla wierzbowo-dereniowo-tarninowe tworzące pas u podnóża stoku (Łysiak 2010). Jako metodę odłowu araneofauny zastosowano pułapki Barbera (pojemniki o objętości 220 cm 3 wypełnione w 1/3 objętości glikolem etylenowym jako konserwantem w ilości 10 sztuk na powierzchnię), które opróżniano w odstępach około dwutygodniowych. Pułapki były pozostawiane także na okres zimy (2008/2009 i 2009/2010). Przy przeglądzie gatunków, dane z prób zimowych zostały zaznaczone w nawiasach kwadratowych []. Pełne wyniki badań zostaną opublikowane w odrębnym opracowaniu (Łysiak i Rozwałka w przygotowaniu). W niniejszej notatce przedstawiono tylko informacje o kilku szczególnie interesujących i rzadkich gatunkach, jakie udało się stwierdzić w trakcie badań. Po nazwie gatunkowej w nawiasach zwykłych (), podano kategorie zagrożenia według Staręgi et al. (2002) ; 1 juv.: [ ]; Sisymbrio Stipetum capillatae f. Rosa spp.: 1 : ; 10 : ; 1 : ; 1 juv.: [ ]; 8 ; 1 juv.: ; 3 : ; 1 : ; Prunetum fruticosae: 2 : ; 4 : ; 1 : ; 1 : ; 1 : ; łącznie 55 ok. Rzadki gatunek subpontyjski, zamieszkujący środowiska silnie kserotermiczne z grubą warstwą gleby (Hajdamowicz 2004), w której kopie głębokie, sięgające cm nory, zakończone na powierzchni walcowatym oprzędem łownym w kształcie cygara (Wiehle 1953, Hajdamowicz 2004, Dembicka i Rozwałka 2007). Ze względu na kurczenie się naturalnych siedlisk objęty w Polsce ochroną prawną (Dz.U. z dn ). Na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce (Staręga et al. 2002) i w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (Hajdamowicz 2004) uznany za gatunek silnie zagrożony wyginięciem (kategoria EN). Gryziel stepowy, zgodnie ze swoimi preferencjami najliczniej łowiony był w otwartych biotopach z przewagą roślinności murawowej, natomiast znacznie rzadziej występował w próbach pobieranych w zaroślowym zespole wisienki stepowej. Warto w tym miejscu podkreślić, że obszar Gór Pieprzowych oraz znajdujące się w pobliżu Sandomierza stanowiska roślinności kserotermicznej są najliczniejszymi ostojami tego gatunku w Polsce, a być może i Europie Środkowej (Hajdamowicz 2004, Dembicka i Rozwałka 2007). Atypidae Atypus muralis Bertkau, 1890 (EN) Sisymbrio Stipetum capillatae: 1 : ; 1 : ; 1 : ; 2 : ; 11 : ; 3 : Dictynidae Lathys stigmatisata (Menge, 1869) Sisymbrio Stipetum capillatae f. Rosa spp.: 1 : [ ]; 1 : ; łącznie 2 ok. 46
3 Rozwałka R., Łysiak S. Rzadkie gatunki pająków Araneae rezerwatu Góry Pieprzowe Pająk bardzo silnie ksero- i termofilny, w Polsce znany jedynie z 4 stanowisk: okolic Gdańska, skąd został opisany przez Mengego (1869), napiaskowych muraw w okolicach Stężycy (Staręga 1984), rezerwatu Jelonka niedaleko Białegostoku (Staręga i Szymonowicz 1999) i Białowieskiego PN (Stańska 2007). W przeszłości L. stigmatisata wymieniany był także z Ślęży (Czajka 1966), ale zawarta w tej pracy informacja, że okazy były złowione w lesie, na korze drzew sugeruje raczej, że ten autor pomylił L. stigmatisata z znacznie pospolitszym i zamieszkującym właśnie korę drzew Lathys humilis (Blackwall) (Wiehle 1953, Nentwig et al. 2015). Eresidae Eresus kollari Rossi, 1846 (EN) Sisymbrio Stipetum capillatae: 3 juv.: ; 2 : ; 4 : ; 1 : ; 1 : ; 5 ; 1 juv.: ; 2 : ; 2 : [ ]; Sisymbrio Stipetum capillatae f. Rosa spp.: 5 ; 1 juv.: ; 2 : ; 1 : [ ]; 6 : ; 2 : ; Prunetum fruticosae: 2 juv.: ; łącznie 40 ok. Poskocz krasny (ryc. 1) jest gatunkiem europejsko-zachodniosyberyjskim (Řezáč et al. 2008), w Polsce wymienianym z 15 stanowisk (Banaszak et al. 2002, Rozwałka 2004, Żmihorski 2004, Barańska 2007). Na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce (Staręga et al. 2002) oraz w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (Rozwałka 2004) został uznany za zagrożony wyginięciem (kategoria EN). Jest również objęty częściową ochroną (Dz.U. z dn ). Ryc. 1. Fig. 1. Samiec poskocza krasnego Eresus kollari. Fot. M. Szewczyk. Male of ladybird spider Eresus kollari. Phot. M. Szewczyk. 47
4 Przegląd Przyrodniczy XXVI, 1 (2015) Zasiedla murawy psammofilne i kserotermiczne, którym grozi zarastanie, jak też negatywne procesy związane z antropopresją (Rozwałka 2004). Odnotowany w trakcie badań rozkład liczebności wyraźnie wskazuje silne przywiązanie poskocza do środowisk murawowych, podczas gdy w zaroślach kserotermicznych odnotowano jedynie 2 młodociane egzemplarze. Gnaphosidae Gnaphosa lugubris (C.L. Koch, 1839) (VU) Sisymbrio Stipetum capillatae: 1 : ; 1 juv.: ; 1 ; 1 ; 1 juv.: ; 1 juv.: ; 1 : ; 1 juv.: ; 1 juv.: ; 1 : ; 2 juv.: ; 1 juv.: ; Sisymbrio Stipetum capillatae f. Rosa spp.: 1 : ; 1 : ; 1 ; 1 ; 1 juv.: ; 2 juv.: ; 3 : ; 2 : ; 1 : ; 1 : ; 1 : ; 2 : ; 1 juv.: ; 1 juv.: ; Prunetum fruticosae: 1 : ; 1 juv.: ; 2 juv.: ; 1 juv.: ; 1 : ; zarośla nadrzeczne: 1 : ; 1 : ; 1 : ; 1 : ; 1 ; 1 : ; łącznie 44 ok. Gatunek południowoeuropejski, znany w Polsce jedynie z Bielinka nad Odrą (Szymkowiak 2000), Gór Świętokrzyskich (Staręga 1988), Machnowskiej Góry na Roztoczu (Kupryjanowicz i Rozwałka 2007) oraz okolic Kazimierza nad Wisłą (Rozwałka 2007b). Wymieniany wprawdzie także z Białowieskiego PN (Karpiński 1956, Staręga i Kupryjanowicz 2001), oraz Bagien Biebrzańskich (Kupryjanowicz 2005), ale są to ewidentne pomyłki w determinacji, gdyż ten wybitnie ksero- i termofilny pająk (Grimm 1985) w żadnym wypadku nie występuje na torfowiskach które są biotopem podawanym w kwestionowanych opracowaniach. Jako odnoszące się do G. lugubris należy traktować także dane Pilawskiego (1966) o występowaniu na w rezerwacie Góry Pieprzowe Gnaphosa lucifuga (Walckenaer) gatunku niestwierdzonego w trakcie badań, także termofilnego, ale związanego z murawami psammofilnymi (Grimm 1985). Haplodrassus kulczynskii Lohmander, 1942 (DD) Sisymbrio Stipetum capillatae: 1 : ; 1 juv.: ; 3 : ; Sisymbrio Stipetum capillatae f. Rosa spp.: 2 juv.: [ ]; 9 ; 2 : ; 3 ; 1 : ; Prunetum fruticosae: 1 : ; 1 : ; 1 : ; łącznie 25 ok. Rzadko spotykany pająk termofilny, najczęściej występujący w darni środowisk kserotermicznych lub w ściółce widnych lasów sosnowych (Grimm 1985). W Polsce wymieniany dotychczas jedynie z 4 stanowisk: podkrakowskich Bielan (Chyzer i Kulczyński 1897: sub Drassus microps, Lohmander 1942), Bielinka nad Odrą (Szymkowiak 2000), Kazimierskiego Parku Krajobrazowego (Rozwałka 2007b) oraz rezerwatu Ostnicowe Parowy Gruczna (Rozwałka i Sienkiewicz 2012). Zelotes exiguus (Müller et Schenkel, 1895) (DD) Sisymbrio Stipetum capillatae: 2 : : Sisymbrio Stipetum capillatae f. Rosa spp.: 1 juv.: [ ]; 3 ; 2 : ; 1 ; 1 : ; 1 : ; łącznie 11 ok. 48
5 Rozwałka R., Łysiak S. Rzadkie gatunki pająków Araneae rezerwatu Góry Pieprzowe Jest to dopiero trzecie stanowisko tego bardzo rzadkiego pająka w Polsce. Dotychczas ten gatunek był wymieniany z podkrakowskich Bielan (Prószyński i Staręga 1971) oraz Biebrzańskiego PN (Kupryjanowicz 2005). Ten południowo-palearktyczny pająk występuje najczęściej w bardzo suchych otwartych biotopach (murawy psammofilne i kserotermiczne) lub w bardzo suchych i widnych borach sosnowych (Grimm 1985). Linyphiidae Ipa keyserlingi (Ausserer, 1867) (DD) Sisymbrio Stipetum capillatae: 1 : ; 1 : ; Sisymbrio Stipetum capillatae f. Rosa spp.: 2 : ; 2 juv.; : łącznie 6 ok. Gatunek południowopalearktyczny, w Polsce bardzo rzadki, wymieniany w sposób pewny jedynie z Bielan koło Krakowa (Kulczyński , Prószyński i Staręga 1971) oraz Zagajów Grzegorzowickich na Wyżynie Opatowskiej (Staręga 1988), a niedawno odkryty także w Pieninach (R. Rozwałka, mat. niepublikowane). Podawany był także ze stanowiska w Górach Opawskich (Czajka i Woźny 1970), wielokrotnie później cytowanego (Prószyński i Staręga 1971, Woźny 1975, Staręga 1988, Woźny et al. 1988), ale należy uznać je za błędne z uwagi na biotop oraz dane fenologiczne. W pracy Czajki i Woźnego (1970) znajduje się informacja, że okazy obu płci Ipa keyserlingi zebrano pod koniec lutego pod kamieniami w lesie mieszanym, tymczasem jest to gatunek silnie ksero- i termofilny osiągający dojrzałość w drugiej połowie lata (VII-IX) (Wiehle 1956, Heimer i Nentwig 1990, Nentwig et al. 2015). Palliduphantes insignis (O. P.-Cambridge, 1913) Sisymbrio Stipetum capillatae: 1 : ; łącznie 1 ok. Gatunek europejski w Polsce rzadki, znany z około 10 stanowisk: Pomorza Zachodniego (Staręga 1978), Wzgórz Ostrzeszowskich (Woźny 1978), Wzgórz Trzebnickich (Woźny 1985), Cytadeli Poznańskiej (Dziabaszewski 1989), Południowego Mazowsza (Staręga 1984), Puszczy Knyszyńskiej (Staręga 2003) i agrocenoz pod Siedlcami (Wolak 2004) 2. Dokładne rozmieszczenie P. insignis wymaga jednak rewizji, gdyż do początku lat 90-tych XX wieku Palliduphantes insignis uważany był za synonimiczny z P. pillichi (Kulczyński) (por. Heimer i Nentwig 1990). Te dwa bardzo podobne morfologicznie gatunki łowione są pojedynczo, najczęściej w różnych otwartych, trawiastych biotopach, ale wyraźnie różnią się fenologią. Dorosłe osobniki P. insignis występują późnym latem i jesienią (IX-XII), podczas gdy P. pillichi pojawia się z końcem wiosny i początkiem lata (V-VI). Locket i Millidge (1953) podają, że osobniki P. insignis łowiono często w kretowiskach, co by wskazywało, że może chodzić o gatunek zamieszkujący nory gryzoni lub głębokie szczeliny podłoża. Taki mikrohabitat tłumaczyłby sporadyczność stwierdzeń jak i częste występowanie P. insignis w otwartych, trawiastych biotopach czy agrocenozach czyli środowiskach zwykle obfitujących w nory drobnych ssaków. 1 Kulczyński (1881), podaje tylko ogólnikowo, że ten gatunek występuje w krainie równi. W kolekcji W. Kulczyńskiego przechowywanej w Muzeum MiIZ PAN w Łomnie znajduje się próbka zawierająca 2 z Bielan koło Krakowa (wer. R. Rozwałka). 2 Palliduphantes insignis wymienia także Łęgowski (2001, 2006), ale zmieszczone w tych opracowaniach uwagi o rzekomej higrofilności tego gatunku świadczą o ewidentnej pomyłce w oznaczeniach. 49
6 Przegląd Przyrodniczy XXVI, 1 (2015) Styloctetor stativus (Simon, 1881) Zarośla nadrzeczne: 1 : ; łącznie 1 ok. Pająk związany z wilgotnymi, otwartymi biotopami, występujący najczęściej na torfowiskach niskich, podmokłych łąkach, turzycowiskach, itp. (Staręga 1984, Kupryjanowicz 2005, Rozwałka 2007a, Staręga 2003, Rozwałka et al. 2014). Rozmieszczenie w Polsce, z uwzględnieniem prezentowanego powyżej stanowiska zamieścił Rozwałka et al. (2014). Phrurolithidae Phrurolithus pullatus Kulczyński, 1897 (VU) Sisymbrio Stipetum capillatae: 3 : ; 4 : ; 2 : ; 1 : ; 1 : ; 1 : ; 1 : ; Sisymbrio Stipetum capillatae f. Rosa spp.: 1 : ; 1 : ; 2 : ; 2 juv.: ; 1 juv.: ; 1 : ; 1 : ; Prunetum fruticosae: 2 ; 1 : ; 4 ; 3 : ; 1 : ; 1 : ; 1 juv.: ; 1 juv.: ; zarośla nadrzeczne: 1 : ; łącznie 37 ok. Bardzo rzadki, silnie ksero- i termofilny gatunek subpontyjski (Grimm 1986). Wymieniany w Polsce dotychczas z 9 pewnych stanowisk: Krzyżanowic koło Pińczowa (Staręga 1972), Stawskiej Góry (Rozwałka 2000) i Żmudzi koło Chełma (Rozwałka 2006), Albrechtówki (Wapiennej Góry) i kamieniołomów w Kazimierzu Dolnym (Rozwałka 2007b), Białej Góry koło Tomaszowa Lubelskiego oraz Korhyń, Żurawiec i Machnowskiej Góry na wschód i południe od Tomaszowa Lubelskiego (Rozwałka 2007b). Stanowisko z Łobodna koło Kłobucka (Łuczak 1953, Prószyński i Staręga 1971) było już wcześniej kwestionowane (por. Rozwałka 2006). Podobnie błędne są informacje o występowaniu w P. pullatus w borach sosnowych w północnej Polsce zawarte w opracowaniu Łęgowskiego (1995). Thomisidae Ozyptila claveata (Walckenaer, 1837) Sisymbrio Stipetum capillatae: 1 juv.: ; 1 juv.: ; 1 : ; Sisymbrio Stipetum capillatae f. Rosa spp.: 2 juv.: ; 1 : ; 1 : ; 1 juv.: [ ]; 1 : ; 2 : ; 1 : ; 1 ; 1 : ; Prunetum fruticosae: 2 : ; 2 : ; 3 : ; 1 ; 1 ; 2 juv.: ; 1 juv.: [ ]; 1 juv.: ; 1 : [ ]; zarośla nadrzeczne: 1 : ; 1 : ; 1 : ; 1 : ; 2 : ; 1 : ; 1 : ; łącznie 36 ok. Rzadki gatunek ksero- i termofilny osiągający w środkowej Polsce północną granicę zasięgu (Staręga 1988, Rozwałka i Sienkiewicz 2014: Ryc. 11). Zaskakująco rzadki na wschód od Wisły, gdyż znane są tylko dwa stanowiska: Mierzwice Stare nad Bugiem (Staręga 1988) oraz Sobianowice pod Lublinem (Rozwałka 2007a, Rozwałka i Juszczyński 2009), natomiast brak tego gatunku na licznych murawach kserotermicznych na Lubelszczyźnie i Roztoczu (Rozwałka 1995, 2000, 2006, 2007a,b oraz mat. niepublikowane). 50
7 Rozwałka R., Łysiak S. Rzadkie gatunki pająków Araneae rezerwatu Góry Pieprzowe Titanoecidae Titanoeca psammophila Wunderlich, 1993 (DD) Sisymbrio Stipetum capillatae: 1 : ; 3 : ; łącznie 4 ok. Gatunek stosunkowo niedawno opisany (Wunderlich 1993) o nierozpoznanym do końca zasięgu, gdyż był traktowany, jako ciemna (pozbawiona jasnych plam na odwłoku) forma T. quadriguttata (Hahn). Dotychczas stwierdzony na nielicznych stanowiskach w południowej Szwecji (Almquist 2006), południowej Finlandii (Palmgren 1977) (sub T. quadriguttata (Hahn), Niemczech (Jakobitz i Broen 2001, Staudt 2015), północno-wschodniej Polsce (Kupryjanowicz 1996), Czechach (Buchar i Růžička 2002) i na Słowacji (Prídavka 2002). W Polsce znany jak dotąd z jednego stanowiska w Biebrzańskim PN: Gugny (Kupryjanowicz 1996, 2005). Występowanie T. psammophila w rezerwacie Góry Pieprzowe jest to tyle interesujące, że z pasma wyżyn południowej Polski i Gór Świętokrzyskich wymienianych było kilka stanowisk drugiego gatunku z tego rodzaju T. quadriguttata (Hahn) (Prószyński i Staręga 1971, Staręga 1988, Rozwałka 2008). Wobec przenikania się zasięgów i pokrywających się wymagań środowiskowych, rozmieszczenie gatunków z rodzaju Titanoeca w Polsce wymaga pilnej rewizji. Część dawnych informacji o T. quadriguttata, szczególnie te z Puszczy Kampinoskiej i Mazowsza (Prószyński i Staręga 1971, Staręga 1974), może odnosić się właśnie do T. psammophila. Salticidae Neon valentulus Falconer, 1912 (EN) Zarośla nadrzeczne: 1 : ; łącznie 1 ok. Rzadki gatunek borealny, wymieniany w Polsce z kilkunastu rozproszonych stanowisk położonych najczęściej na torfowiskach wysokich lub w podmokłych borach iglastych (Żabka 1997). Do mapy rozmieszczenia N. valentulus zmieszczonej przez Staręgę (2003: ryc. 14) należy dodać jeszcze pominięte stanowisko z rezerwatu Jezioro Brzeziczno [UTM FB 87] na Polesiu Lubelskim (Rozwałka 1996, 2007a) oraz niedawno stwierdzone w Stulnie nad Bugiem [FB 69] (Rozwałka 2006), Lasach Janowskich rez. Imelty Ług [EB 81] i rez. Szklarnia [EB 01] (Rozwałka 2009) oraz torfowiska Baligówka [DV 17] i Bór na Czerwonem [DV 28] w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej (Cichocki i Rozwałka 2012). Sitticus saltator (O. P.-Cambridge, 1868) (VU) Sisymbrio Stipetum capillatae: 1 : ; 1 : : Sisymbrio Stipetum capillatae f. Rosa spp.: 1 : ; 1 juv.: ; łącznie 4 ok. Rzadki gatunek termo- i psammofilny, znany w Polsce z kilkunastu rozproszonych stanowisk, w większości zlokalizowanych w południowej i północnej części kraju (Żabka 1997). Zamieszkuje skąpo porośnięte wydmy, zarówno nadmorskie jak i śródlądowe, czasem spotykany bywa także w bardzo widnych lasach sosnowych (Prószyński i Staręga 1971, Żabka 1997). Na terenie badań stwierdzony nielicznie, na dwóch stanowiskach o charakterze murawowym. Talavera petrensis (C.L. Koch, 1837) Sisymbrio Stipetum capillatae: 1 : ; łącznie 1 ok. Rzadki pająk termofilny, wymieniany w Polsce jedynie z 6 stanowisk: Zabierzowa pod Krakowem i Przemyśla (Kulczyński 1884), Puszczy Kampinoskiej (Prószyński, Staręga 1971), rezerwatu Cząstków w Górach Świętokrzyskich (Staręga 1988, Żabka 51
8 Przegląd Przyrodniczy XXVI, 1 (2015) 1997) i dwu stanowisk w Puszczy Knyszyńskiej (Staręga 2003). Podsumowanie Z przedstawionej listy rzadkich gatunków pająków stwierdzonych w rezerwacie Góry Pieprzowe szczególnie interesujące są: Ipa keyserlingi, Titanoeca psammophila oraz Phrurolithus pullatus i Gnaphosa lugubris. Te pająki, wraz z wymienianymi we wcześniejszych publikacjach, Atypus muralis (Hajdamowicz 2004, Dembicka i Rozwałka 2007) oraz Eresus kollari (Rozwałka 2004) mogą uchodzić za gatunki wskaźnikowe dla środowisk kserotermicznych. Ich obecność potwierdza naturalny charakter środowisk występujących na tym stanowisku oraz jest kolejnym argumentem wskazującym na wyjątkowe nagromadzenie wielu rzadkich gatunków ksero- i termofilnych bezkręgowców w rezerwacie Góry Pieprzowe. Jednocześnie ustalono, że informacja Pilawskiego (1966), o występowaniu na terenie rezerwatu Gnaphosa lucifuga była błędna i odnosiła się do Gnaphosa lugubris. Podziękowania Autorzy dziękują Prof. dr. hab. Wojciechowi Starędze za uwagi i wskazówki w trakcie redakcji maszynopisu, a dr. Januszowi Kupryjanowiczowi za udostępnienie okazów Titanoeca psammophila celem porównania i potwierdzenia determinacji. LITERATURA Almquist S Swedish Araneae, part 2 families Dictynidae to Salticidae. Ent. scand. Suppl. 63: Banaszak J., Kriger R., Wendzonka J Przegląd badań nad owadami i pająkami Borów Tucholskich. In: BANASZAK J., TOBOLSKI K. (Eds.). Park Narodowy Bory Tucholskie. Park Narodowy Bory Tucholskie, Charzykowy: Barańska K Nowe stanowisko poskocza krasnego Eresus cinnaberinus (Olivier, 1789) w Cedyńskim Parku Krajobrazowym. Przegl. Przyr. 18, 3-4: Buchar J., Růžička V Catalogue of spiders of the Czech Republic. Peres, Praha. Chyzer C., Kulczyński W Araneae hungariae. Budapest, 2: Cmoluch Z., Łętowski J., Minda A Ryjkowcowate (Curculionidae, Coleoptera) Gór Pieprzowych koło Sandomierza. Annales UMCS, sec. C. 30, 26: Cmoluch Z., Łętowski J., Rzepecki M Ryjkowcowate (Coleoptera: Rhinomaceridae, Attelabidae, Apionidae, Curculionidae) roślinnych zbiorowisk kserotermicznych Wyżyny Sandomierskiej. Annales UMCS, sec. C. 45, 15: Czajka M Einige Angaben über die spinnen (Araneae) von Ślęża Massiv. Pol. Pismo Entomol. 36: Czajka M., Woźny M O kilku nowych i rzadkich dla fauny Polski gatunkach pająków (Araneae). Zeszyty przyr. Opol. Tow. Nauk, 10: Dembicka A., Rozwałka R Nowe stanowiska gryziela stepowego Atypus muralis Bertkau, 1890 w dolinie Wisły. Chrońmy Przyr. ojcz. 63, 3: Dziabaszewski A Uwagi faunistyczne o rzadszych gatunkach pająków (Aranei) z Poznania (z listą 302 stwierdzonych gatunków). Bad. Fizjogr. Pol. Zach. Ser. C, 38: Głazek T Roślinność kserotermiczna Wyżyny Sandomierskiej i Przedgórza Iłżeckiego. Monogr. Bot
9 Rozwałka R., Łysiak S. Rzadkie gatunki pająków Araneae rezerwatu Góry Pieprzowe Głowaciński Z., Nowacki J. (Eds.) Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce, Instytut Ochrony Przyrody PAN Kraków, Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego, Poznań. Grimm U Die Gnaphosidae Mitteleuropas (Arachnida, Araneae). Verhandlungen des naturwissenschaftlichen Vereins in Hamburg, (NF), 26. Grimm U Die Clubionidae Mitteleuropas: Corinninae und Liocraninae (Arachnida, Araneae). Verh. Naturwiss. Vereins, Hamburg, (NF), 27. Hajdamowicz I Atypus muralis Bertkau, In: GŁOWACIŃSKI Z., NOWACKI J. (Eds.). Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce, Kraków: Heimer S., Nentwig W Spinnen Mitteleuropas. Ein Bestimmungsbusch. Berlin-Hamburg. Jakobitz J., Broen B Die Spinnenfauna des NSG Pimpinellenberg. Natursch. u. Landschaftspfl. i. Bbg. 10, 2: Karpiński J Pająki (Araneida) w biocenozie Białowieskiego Parku Narodowego. Roczn. Nauk Leś. 14: Kulczyński W Wykaz pająków Tatr, Babiéj Góry i Karpat szlązkich z uwzględnieniem pionowego rozsiedlenia pająków w Galicyi zachodniéj. Spraw. Kom. Fizyogr. 15: Kulczyński W Conspectus Attoidarum Galiciae. Przegląd krytyczny pająków z rodziny Attoidae żyjących w Galicji. Rozpr. Spr. Wyd. Mat. Przyr. Akad. Um., Kraków, 12: Kupryjanowicz J Titanoeca psammophila Wunderlich, 1993 in Poland (Araneae: Titanoecidae). Bull. Pol. Acad. Sci. Biol. Sci. 44: Kupryjanowicz J Pająki (Araneae) Biebrzańskiego Parku Narodowego. In: DYRCZ A., WERPACHOWSKI C. (Eds.). Przyroda Biebrzańskiego Parku Narodowego. Biebrzański Park Narodowy, Osowiec-Twierdza: Kupryjanowicz J., Rozwałka R Jacksonella falconeri (Jackson, 1908), a species newly recorded in Poland (Araneae: Linyphiidae). Pol. Pismo Entomol. 76, 3: Locket G.H., Millidge A.F British Spiders. vol. II. Ray Society, London. Łęgowski D Antropogeniczne przeobrażenia zgrupowań pająków (Aranei) w ekosystemach borów sosnowych. In: SZUJECKI A. (Ed.). Antropogenizne przeobrażenia epigeicznej i glebowej entomofauny borów sosnowych. Wyd. SGGW, Warszawa: Łęgowski D Waloryzacja Puszczy Białowieskiej metodą zooindykacyjną na podstawie pająków (Aranei). SZUJECKI A. (Ed.). Próba szacunkowej waloryzacji lasów w Puszczy Białowieskiej metodą zooindykacyjną. Wyd. SGGW, Warszawa: Łęgowski D Zooindication-Based monitoring of anthropogenic transformations in Białowieża Primeval Forest. [Ed.] A. Szujecki, Wyd. SGGW, Warszawa, pp Łuczak J Zespoły pająków leśnych. Ekol. Pol. 1: Łysiak S Pająki (Araneae) rezerwatu Góry Pieprzowe koło Sandomierza, Praca magisterska wykonana w Zakładzie Zoologii UMCS, Lublin. Maszynopis. Mazur M Rozmieszczenie i pochodzenie Doracadion scopoli w Polsce. Wiad. Entomol. 16, 3-4: MENGE A Preussische Spinnen III. Abtheilung. Schr. naturf. Ges. Danzig, (N.F.) 2: Nentwig W., Blick T., Gloor D., Hänggi A., Kropf C Spiders of Europe. Version [ Palmgren P Die Spinnenfauna Finnlands und Ostfennoskandiens. VIII. Argyronetidae, Agelenidae, Hahniidae, Dictynidae, Amaurobiidae, Titanoecidae, Segestriidae, Pholcidae und Sicariidae. Fauna Fennica, 30: Pilawski S Wstępne badania pająków w Górach Świętokrzyskich. Acta UWr. Prace zool. 2: Popek R Róże dziko rosnące Polski. PlantPress, Kraków. Prídavka R Príspevok k poznaniu pavúkov (Araneae) Borskej nížiny. Sborník Přírodovědného klubu v Uh. Hradišti. 7:
10 Przegląd Przyrodniczy XXVI, 1 (2015) Prószyński J., Staręga W Pająki Aranei. Katalog Fauny Polski, Warszawa, 33. Řezáč M., Pekár S., Johannesen J Taxonomic review and phylogenetic analysis of central European Eresus species (Araneae: Eresidae). Zool. Scri. 37: Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt z dnia 7 października 2014 r. (Dz.U. z dn ). Rozwałka R Pająki zbiorowiska kserotermicznego w Korhyniach koło Tomaszowa Lubelskiego. In: Streszczenia referatów Polskiego Towarzystwa Zoologicznego Łódź IX Łódź: 49. Rozwałka R Materiały do znajomości pająków Poleskiego Parku Narodowego i jego okolic. Parki nar. Rez. Przyr. 15, 2: Rozwałka R Pająki (Araneae) zespołu Brachypodio-Teucrietum rezerwatu Stawska Góra.In: ŁĘTOWSKI J. (Ed.). Walory przyrodnicze Chełmskiego Parku Krajobrazowego i jego najbliższych okolic. Lublin, Wyd. UMCS: Rozwałka R Eresus cinnaberinus (Olivier, 1789). In: GŁOWACIŃSKI Z., NOWACKI J. (Eds.). Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce. IOP PAN, Kraków: Rozwałka R Pająki (Araneae) stanowiska roślinności kserotermicznej w Żmudzi koło Chełma. Parki nar. Rez. Przyr. 25, 2: Rozwałka R. 2007a. Materiały do znajomości pająków (Araneae) Wyżyny Lubelskiej. Nowy Pam. Fizjogr. 5, 1-2: Rozwałka R. 2007b. Pająki (Araneae) Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Parki nar. Rez. Przyr. 26, 3: Rozwałka R Wykaz krytyczny pająków (Araneae) Ojcowskiego Parku Narodowego. Parki nar. Rez. Przyr. 27, 1: Rozwałka R Pająki (Araneae) Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie. Nowy Pam. Fizjogr. 6, 1-2: ROZWAŁKA R., ŁYSIAK S First record of the Improphantes geniculatus (Kulczyński, 1898) (Araneae, Linyphiidae) in Poland. Zesz. Nauk. Uniw. Szczecińskiego, Acta Biol. 18: Rozwałka R., Sienkiewicz P Pająki rezerwatu przyrody Ostnicowe Parowy Gruczna i okolic pierwszy rok badań In. PAJĄKOWSKI J. (Ed.). Ochrona przyrody i dziedzictwa kulturowego Doliny Dolnej Wisły. T.1. Zespół Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego, Towarzystwo Przyjaciół Dolnej Wisły,, Świecie: ROZWAŁKA T., SIENKIEWICZ P Pająki i kosarze (Arachnida: Araneae, Opiliones) rezerwatu Słoneczne Wzgórza. Przegl. Przyr. 25, 3: ROZWAŁKA R., RENN K., SIENKIEWICZ P Pająki (Araneae) i kosarze (Opiliones) Lednickiego Parku Krajobrazowego (I). Przegl. Przyr. 25, 1: Stańska M Rare and threatened spider species (Araneae) in selected types of deciduous forests in the Białowieża Forest. Nature Cons. 64: Staręga W Nowe dla fauny Polski i rzadsze gatunki pająków (Aranei), z opisem Lepthyphantes milleri sp.n., Fragm. Faun. 18: Staręga W Materiały do znajomości rozmieszczenia pająków (Aranei) w Polsce. Fragm. Faun. 19: Staręga W Materiały do znajomości rozmieszczenia pająków (Aranei) w Polsce, III-VII. Fragm. Faun. 23: Staręga W Materiały do znajomości rozmieszczenia pająków (Aranei) w Polsce, VIII-X. Fragm. Faun. 28: Staręga W Pająki (Aranei) Gór Świętokrzyskich. Fragm. Faun. 31: Staręga W Pająki (Araneae) Puszczy Knyszyńskiej. Nowy Pam. Fizjogr. 1: Staręga W., Błaszak C., Rafalski J Arachnida Pajęczaki. In: GŁOWACIŃSKI Z. (Ed.). Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. IOP PAN, Kraków,
11 Rozwałka R., Łysiak S. Rzadkie gatunki pająków Araneae rezerwatu Góry Pieprzowe Staręga W., Kupryjanowicz J Subclassis (podgromada): Araneae pająki. Ordo (rząd): Araneomorpha. In: GUTOWSKI J.M., JAROSZEWICZ B. (Eds.). Katalog Fauny Puszczy Białowieskiej. IBL, Warszawa: Staręga W., Szymonowicz B Pająki (Araneae) rezerwatu Jelonka i jego otoczenia. Parki nar. Rez. Przyr. 18,2: Staudt A Nachweiskarten der Spinnentiere Deutschlands. (Arachnida: Araneae, Opiliones, Pseudoscorpiones). Version [ Strawiński K Wstęp do badań nad Hem.-Heteroptera okolic Sandomierza. Annales UMCS, sec. C. 13, 6: Szymkowiak P Szanse zachowania rzadkich gatunków pająków (Aranei) na terenie rezerwatu przyrody Bielinek. Przyr. 11, 2-3: Wiehle H Spinnentiere oder Arachnoidea (Araneae) IX: Orthognatha-Cribellatae-Haplogynae-Entelegynae (Pholcidae, Zodariidae, Oxyopidae, Mimetidae, Nesticidae). Die Tierwelt Deutschlands, 42. Wiehle H Spinnentiere oder Arachnoidea, X. Familie Linyphiidae Baldachinspinnen. Tierwelt Deutschlands, 44. Wolak M The significance of unmanaged island habitats for epigeic spiders in a uniform agricultural landscape. In: SAMU F., SZINETAR. (Eds.). Proc. 20 th Europ. Coll. Arachnol., Plant Protection Institute (Budapest) & Berzsenyi College (Szombathely): Woźny M Pająki (Aranei) południowej Opolszczyzny. Prace Opol. Tow. Przyj. Nauk. Woźny M Nowe i rzadkie gatunki pająków (Aranei) dla fauny Polski. Przegl. zool. 22: Woźny M Pająki (Aranei) Wału Trzebnickiego. Fragm. Faun. 29: Woźny M., Czajka M., Pilawski S., Bednarz S Pająki (Araneae) polskich Sudetów. Acta UWr. 972, Prace Zool. 19: Wunderlich J Beschreibung einer bisher unbekannten Spinnenart der Gattung Titanoeca Thorell aus Deutschland (Arachnida: Araneae: Titanoecidae). Entomologische Zeitschrift mit Insektenboerse. Essen, 103: Żabka M Salticidae. Pająki skaczące (Arachnida: Araneae). Fauna Polski. 19. MiIZ PAN, Warszawa. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R. (Eds.) Polska Czerwona Księga Roślin. IB im. W. Szafera PAN, IOP PAN, Kraków. Żmihorski M Stwierdzenie poskocza krasnego Eresus cinnaberinus Olivier 1789 w Puszczy Piskiej (NE Polska). Kulon 9, 2: Summary The Góry Pieprzowe Reserve near Sandomierz is characterized by great diversity of rare species of plants and invertebrates. So far, the araneofauna of this area hasn t been systematically investigated and the literature data comprise only 30 spider species, including protected Atypus muralis and Eresus kollari. This research provides new records for Ipa keyserlingi, Palliduphantes insignis, Titanoeca psammophila, Phrurolithus pullatus, Gnaphosa lugubris, Haplodrassus kulczynskii, Zelotes exiguus, Ozyptila claveata and Neon valentulus. We also provide some remarks on other localities in Poland and in Europe. 55
12 Przegląd Przyrodniczy XXVI, 1 (2015) Adresy autorów: Robert Rozwałka Zakład Zoologii UMCS ul. Akademicka 19; Lublin arachnologia@wp.pl Sylwia Łysiak ul. Mickiewicza 51/ Sandomierz gianni3@interia.pl 56
Zakład Botaniki i Mykologii Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Akademicka 19, PL Lublin. dr Zofia Flisińska
Zakład Botaniki i Mykologii Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Akademicka 19, PL-20-033 Lublin dr Zofia Flisińska WYKAZ PUBLIKACJI (stan na dzień 31.12.2007) 1981 1. Bystrek J., Flisińska Z. 1981. Porosty
Atypus muralis Bertkau, 1890 Gryziel stepowy
SZUKAJ STRONA GŁÓWNA Atypus muralis Bertkau, 1890 Gryziel stepowy Rodzina Atypidae Gryzielowate Rząd Araneae Pająki Gromada Arachnida Pajęczaki Typ Arthropoda Stawonogi Status Ciepłolubny gatunek pontyjski,
Odiellus spinosus (Bosc, 1792) w Polsce
Przegląd Przyrodniczy XXV, 3 (2014): 54-58 Robert Rozwałka, Tomasz Rutkowski, Ryszard Orzechowski Nowe stanowiska ekspansywnego kosarza Odiellus spinosus (Bosc, 1792) w Polsce New localities of the invasive
Nowe stanowisko chrząszcza Typhaeus typhoeus (L.) (Coleoptera, Geotrupidae)
Chrońmy Przyrodę Ojczystą 64 (2): 46 50. Nowe stanowisko chrząszcza Typhaeus typhoeus (L.) (Coleoptera, Geotrupidae) JERZY KARG Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN Stacja Badawcza w Turwi
Ekoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady Natura 2000 a polski system ochrony przyrody
Ochrona przyrody ma w Polsce długie tradycje. Według niektórych źródeł pierwsze decyzje związane z nią pochodzą z X wieku - np. w sprawie ochrony bobrów. W kolejnych wiekach zaczęto chronić nadmiernie
FORMY OCHRONY PRZYRODY
Ryszard Kapuściński FORMY OCHRONY PRZYRODY Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z 30 kwietnia 2004 r. z późniejszymi zmianami) wymienia 10 form ochrony przyrody,
Wykonanie: Koplin Małgorzata i Szmyt Konstancja Kl. 3 IM
Wykonanie: Koplin Małgorzata i Szmyt Konstancja Kl. 3 IM Jest to obszar chroniony ze względu na swoje walory, głównie przyrodnicze. W Polsce obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi,
Dalsze materiały do rozsiedlenia w Polsce gatunków z rodziny Scraptiidae (Coleoptera)
Wiad. entomol. 21 (4): 217-221 Poznań 2003 Dalsze materiały do rozsiedlenia w Polsce gatunków z rodziny Scraptiidae (Coleoptera) Further contributions to the distribution of Scraptiidae (Coleoptera) in
Wyniki inwentaryzacji entomofauny na terenach pod liniami elektroenergetycznymi i na przylegających obszarach leśnych
Wyniki inwentaryzacji entomofauny na terenach pod liniami elektroenergetycznymi i na przylegających obszarach leśnych Radosław Plewa, Tomasz Jaworski, Grzegorz Tarwacki Zakład Ochrony Lasu Instytut Badawczy
Materiały do poznania rozsiedlenia sówkowatych (Lepidoptera: Noctuidae) wschodniej Polski
Wiad. entomol. 32 (2): 139-146 Poznań 2013 Materiały do poznania rozsiedlenia sówkowatych (Lepidoptera: Noctuidae) wschodniej Polski Contribution to the knowledge of distribution of the noctuid moths (Lepidoptera:
Rezerwaty przyrody czas na comeback!
Rezerwaty przyrody czas na comeback! OCHRONA REZERWATOWA W WOJ. ŚWIĘTOKRZYSKIM Opracowanie: JOANNA PRZYBYLSKA TOWARZYSTWO BADAŃ I OCHRONY PRZYRODY STAN NA DZIEŃ 19.01.2017 Osoby zgłaszające obiekty: Iwona
Kałużnice (Coleoptera: Hydrophiloidea) i Hydraenidae (Coleoptera: Staphylinoidea) nowe dla Wyżyny Małopolskiej
Wiad. entomol. 23 (3): 157-162 Poznań 2004 Kałużnice (Coleoptera: Hydrophiloidea) i Hydraenidae (Coleoptera: Staphylinoidea) nowe dla Wyżyny Małopolskiej Hydrophiloidea (Coleoptera) and Hydraenidae (Coleoptera:
Rezerwaty przyrody czas na comeback!
Rezerwaty przyrody czas na comeback! OCHRONA REZERWATOWA W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM Anna Cwener Wiaczesław Michalczuk Zgodnie z podziałem Kondrackiego (1998) obejmuje on fragmenty trzech megaregionów fizycznogeograficznych
Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Apionidae i Nanophyidae (Coleoptera: Curculionoidea)
Wiad. entomol. 32 (2): 97-104 Poznań 2013 Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Apionidae i Nanophyidae (Coleoptera: Curculionoidea) Materials to the knowledge of the fauna of Kampinos
New records of the ladybird spider Eresus (Araneae: Eresidae) in northern Poland
ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 67 (6): 580 586, 2011 Nowe stanowiska poskocza Eresus (Araneae: Eresidae) w północnej Polsce New records of the ladybird spider Eresus (Araneae: Eresidae) in northern Poland
Rezerwaty przyrody czas na comeback!
Rezerwaty przyrody czas na comeback! OCHRONA REZERWATOWA W WOJ. LUBUSKIM ANDRZEJ JERMACZEK, MAREK MACIANTOWICZ Stan na 20.01.2017 Według stanu na koniec roku 2016 w województwie lubuskim były 64 rezerwaty
DIPTERON 26 Tom 26: Wrocław, 31 XII ul. Gagarina 9, Toruń
DIPTERON 26 Tom 26: 38-42 Wrocław, 31 XII 2010 Nowe dane o rączycy wielkiej Tachina grossa (LINNAEUS, 1758) w Polsce New data on Tachina grossa (LINNAEUS, 1758) in Poland MIŁOSZ OWIEŚNY 1, MARIUSZ GWARDJAN
Uwagi o interesujących ryjkowcach (Coleoptera: Curculionidae) Bieszczadów
Wiad. entomol. 21 (2): 115-119 Poznań 2002 Uwagi o interesujących ryjkowcach (Coleoptera: Curculionidae) Bieszczadów Remarks on the interesting weevil species (Coleoptera: Curculionidae) from the Bieszczady
Nowe stanowiska gryziela stepowego Atypus muralis Bertkau, 1890 w dolinie Wisły
Chrońmy Przyrodę Ojczystą (63) 3: 13 29, 2007 ANNA DEMBICKA 1, ROBERT ROZWAŁKA 2 Zakład Zoologii Instytutu Biologii UMCS 20-033 Lublin, ul. Akademicka 19 1 e-mail: waszka93@op.pl 2 e-mail: rrozwalk@biotop.umcs.lublin.pl
Dawniej Polskę pokrywały nieprzebyte puszcze, czyli wielkie lasy, niezmieniane przez człowieka, odludne, niezamieszkane przez kogokolwiek.
Dawniej Polskę pokrywały nieprzebyte puszcze, czyli wielkie lasy, niezmieniane przez człowieka, odludne, niezamieszkane przez kogokolwiek. Lasy te były bogate w zwierzynę. Żyły w nich tury, żubry, niedźwiedzie,
Rezerwaty przyrody czas na comeback!
Rezerwaty przyrody czas na comeback! OCHRONA REZERWATOWA W WOJ. MAŁOPOLSKIM STAN na Dorota Horabik Magdalena Bregin WIĘCEJ: www.kp.org.pl Na terenie województwa małopolskiego powołano 85 rezerwatów przyrody
SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO
SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO N A R O D O W A F U N D A C J A O C H R O N Y Ś R O D O W I S K A U L. E R A Z M A C I O Ł K A 1 3 01-4 4 5 W A R S Z A W A T
ZARZĄDZENIE NR 21/2011 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W ŁODZI
ZARZĄDZENIE NR 21/2011 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W ŁODZI z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody "Węże" Na podstawie art. 19 ust. 6 ustawy z
Prawne warunki ochrony przyrody w Polsce
Prawne warunki ochrony przyrody w Polsce zebrał i opracował: arch. Mirosław Konwerski 1/7 Prawne warunki ochrony przyrody w Polsce zostały opracowane w celu możliwości poznania tych zagadnień przez społeczeństwo
Lech Buchholz. Świętokrzyski Park Narodowy
Pachnica dębowa (Osmoderma eremita [auct.]) jako gatunek osłonowy ginących i zagrożonych chrząszczy, na przykładzie rodziny sprężykowatych (Elateridae) Lech Buchholz Świętokrzyski Park Narodowy Stare drzewa,
KARTA KURSU (Studia stacjonarne)
KARTA KURSU (Studia stacjonarne) Nazwa Nazwa w j. ang. Fauna bezkręgowców wybranych środowisk Invertebrates of selected habitats Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Prof. UP dr hab. Mieczysław Mazur Zespół
Białystok, Rotmanka. listopad 2011 r.
Białystok, Rotmanka. listopad 2011 r. Zgniotek szkarłatny Cucujus haematodes ERICHSON, 1845 (Coleoptera, Cucujidae) w zagospodarowanej części Puszczy Białowieskiej DR INŻ. SŁAWOMIR ZIELIŃSKI PRACOWNIA
Stan populacji wilka (Canis lupus) w Polsce
Pilotażowy monitoring wilka i rysia w Polsce realizowany w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska Stan populacji wilka (Canis lupus) w Polsce Roman Gula Katarzyna Bojarska Jörn Theuerkauf Wiesław Król
ochrona przyrody 80 RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2009 ROKU
80 RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2009 ROKU 6 ochrona przyrody Na tle ukształtowania powierzchni kraju małopolskie jest województwem najbardziej zróżnicowanym wysokościowo, mając
PARK KRAJOBRAZOWY PUSZCZY KNYSZYŃSKIEJ PRZYRODA, PROBLEMY ROZWOJU INFRASTRUKTURY KOMUNIKACYJNEJ
PARK KRAJOBRAZOWY PUSZCZY KNYSZYŃSKIEJ PRZYRODA, PROBLEMY ROZWOJU INFRASTRUKTURY KOMUNIKACYJNEJ WŁODZIMIERZ KWIATKOWSKI- główny specjalista ds. ochrony przyrody JOANNA KURZAWA Dyrektor PKPK 20-02-2017
INSTYTUT GEOGRAFII I PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWANIA IM. STANISŁAWA LESZCZYCKIEGO POLSKA AKADEMIA NAUK PRACE GEOGRAFICZNE NR 253
1 INSTYTUT GEOGRAFII I PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWANIA IM. STANISŁAWA LESZCZYCKIEGO POLSKA AKADEMIA NAUK PRACE GEOGRAFICZNE NR 253 2 GEOGRAPHICAL STUDIES No. 253 CULTURAL LANDSCAPES OF POLAND AND THEIR
Nowe dane o chrząszczach stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) odłowionych na obszarze Pienin
Wiad. entomol. 32 (2): 113-117 Poznań 2013 Nowe dane o chrząszczach stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) odłowionych na obszarze Pienin New data on leaf-beetle species (Coleoptera: Chrysomelidae) collected
Micaria dives (Araneae: Gnaphosidae) nowy gatunek pająka dla araneofauny Polski
ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 67 (6): 575 579, 2011 Micaria dives (Araneae: Gnaphosidae) nowy gatunek pająka dla araneofauny Polski Micaria dives (Araneae: Gnaphosidae) a new spider species for the Polish
Rozdział IX Siedliska przyrodnicze obszary wskazane do pomocy finansowej z tytułu dopłat rolno środowiskowych.
Rozdział IX Siedliska przyrodnicze obszary wskazane do pomocy finansowej z tytułu dopłat rolno środowiskowych. Na obszarze gminy Poświętne znajduje się wiele powierzchni siedlisk przyrodniczych kwalifikujących
Rezerwaty przyrody czas na comeback!
Rezerwaty przyrody czas na comeback! OCHRONA REZERWATOWA W WOJ. ŁÓDZKIM Opracowanie: PAULINA GRZELAK TOWARZYSTWO OCHRONY KRAJOBRAZU Stan na dzień: 10.02.2017 WIĘCEJ: www.kp.org.pl ROZMIESZCZENIE ŁÓDZKICH
Materiały do poznania sówkowatych (Lepidoptera: Noctuidae)
Wiad. entomol. 31 (1): 35-40 Poznań 2012 Materiały do poznania sówkowatych (Lepidoptera: Noctuidae) Gór Świętokrzyskich Contribution to the knowledge of the noctuid moths (Lepidoptera: Noctuidae) of the
Natura 2000 co to takiego?
Natura 2000 co to takiego? 1 2 Czy wiecie co to...? zespół organizmów o podobnej budowie gatunek podstawowa jednostka systematyczna wspólne pochodzenie (przodek) GATUNEK płodne potomstwo, podobne do rodziców
Karta pracy nr 5. Materiały dodatkowe do scenariusza: Poznajemy różnorodność biologiczną Doliny Środkowej Wisły. Anna Janowska.
Akademia EduGIS Technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) oraz geoinformacyjne (GIS) w nauczaniu przedmiotów przyrodniczych w gimnazjum i liceum oraz w edukacji środowiskowej Karta pracy nr 5 Materiały
Strojniś nadobny Philaeus chrysops Poda, 1761 (Araneae: Sal cidae) na nowych stanowiskach w Polsce
ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 66 (1): 65 70, 2010 Strojniś nadobny Philaeus chrysops Poda, 1761 (Araneae: Sal cidae) na nowych stanowiskach w Polsce New locali es of beau ful jumper Philaeus chrysops Poda,
ZAŁACZNIK NR 2 Lista źródeł możliwych do pozyskania informacji z zakresu różnorodności biologicznej, przy opracowywaniu KIP i ROS
ZAŁACZNIK NR 2 Lista źródeł możliwych do pozyskania informacji z zakresu różnorodności biologicznej, przy opracowywaniu KIP i ROS Źródło informacji Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
Strojniś nadobny Philaeus chrysops Poda, 1761 (Araneae: Sal cidae) na nowych stanowiskach w Polsce
ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 66 (1): 65 70, 2010 Strojniś nadobny Philaeus chrysops Poda, 1761 (Araneae: Sal cidae) na nowych stanowiskach w Polsce New locali es of beau ful jumper Philaeus chrysops Poda,
Rezerwaty przyrody czas na comeback!
Rezerwaty przyrody czas na comeback! OCHRONA REZERWATOWA W WOJ. POMORSKIM R. Stańko, K. Gos, K. Banaś, S. Nowakowski, K. Bociąg WIĘCEJ: www.kp.org.pl Elementy wyróżniające województwo pod względem walorów
REZERWATY PRZYRODY STAN W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM I POTRZEBY UZUPEŁNIENIA SIECI. Dan WOŁKOWYCKI i Paweł PAWLIKOWSKI
REZERWATY PRZYRODY W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM STAN I POTRZEBY UZUPEŁNIENIA SIECI Dan WOŁKOWYCKI i Paweł PAWLIKOWSKI d.wolkowycki@pb.edu.pl p.pawlikowski@uw.edu.pl PODLASKIE STAN OBECNY Formy konserwatorskiej
Przywracanie do środowiska gatunków roślin zagrożonych wyginięciem na przykładzie żmijowca czerwonego Echium russicum J.F. Gmelin
Przywracanie do środowiska gatunków roślin zagrożonych wyginięciem na przykładzie żmijowca czerwonego Echium russicum J.F. Gmelin Beata Sielewicz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie Stan
Czerwona księga gatunków zagrożonych to publikowana przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN) lista zagrożonych wyginięciem
Czerwona księga gatunków zagrożonych to publikowana przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN) lista zagrożonych wyginięciem gatunków organizmów. Ukazała się po raz pierwszy w 1963
KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 1. Zespół dydaktyczny dr hab. Beata Barabasz-Krasny
KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Flora wybranych środowisk Flora of selected environments Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator dr hab. Beata Barabasz-Krasny prof. UP Zespół dydaktyczny dr hab. Beata Barabasz-Krasny
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 449 ACTA BIOLOGICA NR
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 449 ACTA BIOLOGICA NR 13 2006 DARIUSZ JANICKI ANDRZEJ ZAWAL PIOTR DĄBKOWSKI WOJCIECH ZYSKA WYSTĘPOWANIE ARGIOPE BRUENNICHI SCOPOLI, 1772 (ARANEI) NA POMORZU
Ocena stanu biocenoz wodnych wskaźniki naturalności i cenności biocenotycznej
Ocena stanu biocenoz wodnych wskaźniki naturalności i cenności biocenotycznej Stanisław Czachorowski Łódź 7-9.XII.2005 Wstęp Nie tylko ocena stanu czystości wody Oceny stanu ekologicznego (zbiornik i jego
WALORYZACJA PRZYRODNICZA GMINY
BIURO KONSERWACJI PRZYRODY w SZCZECINIE WALORYZACJA PRZYRODNICZA GMINY POŁCZYN ZDRÓJ (OPERAT GENERALNY) ANEKS SZCZECIN 2003 Autorami operatów szczegółowych są: z zakresu flory i roślinności: z zakresu
Gospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Gospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych Marek Zieliński
Nowe dla Niziny Mazowieckiej i rzadkie gatunki ryjkowcowatych (Coleoptera: Curculionidae) z Kampinoskiego Parku Narodowego
Wiad. entomol. 32 (2): 105-112 Poznań 2013 Nowe dla Niziny Mazowieckiej i rzadkie gatunki ryjkowcowatych (Coleoptera: Curculionidae) z Kampinoskiego Parku Narodowego New to the Mazovia Lowland and rare
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska ul. Erazma Ciołka 13, Warszawa (
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska ul. Erazma Ciołka 13, 01-445 Warszawa (www.nfos.org.pl) Zespół autorski: Krzysztof Zając dr Adrian Smolis Katarzyna Kozyra Tomasz Zając Zgodnie z danymi zawartymi w
Wydawca: Towarzystwo dla Natury i Człowieka, ul. Głęboka 8A, 20-612 Lublin, tel.: 081 743 71 04, e-mail: oikos@eko.lublin.pl, www.ekolublin.
Dolina dolnego Wieprza jest położona w północno-zachodniej części województwa lubelskiego, w powiatach lubartowskim, puławskim, ryckim. Pod względem przyrodniczym i krajobrazowym to jeden z najciekawszych
ETAP GMINNY KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI XVI EDYCJA 2016/2017 WYPEŁNIA UCZESTNIK KONKURSU: IMIĘ i NAZWISKO:. KLASA:. SZKOŁA:...
ETAP GMINNY KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI XVI EDYCJA 2016/2017 WYPEŁNIA UCZESTNIK KONKURSU: IMIĘ i NAZWISKO:. KLASA:. SZKOŁA:..... INSTRUKCJA Witamy Ciebie na Ogólnopolskim Konkursie Poznajemy
KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 2. Dr Robert Kościelniak Dr Lucjan Schimscheiner
KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Bioróżnorodność środowisk przyrodniczych Biodiversity of Natural Environments Kod Punktacja ECTS* 2 Koordynator Dr Robert Kościelniak Dr Lucjan Schimscheiner Zespół dydaktyczny
NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Znaczenie obszarów NATURA 2000 ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk łęgowych
Znaczenie obszarów NATURA 2000 ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk łęgowych Leśny Bank Genów Kostrzyca, 26.06.2014 r. Dr hab. Paweł Rutkowski Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wydział Leśny Katedra
Drewno i tzw. martwe drewno konflikt interesów
Drewno i tzw. martwe drewno konflikt interesów Martwe drewno ( deadwood ) zamarłe i obumierające drzewa i ich części oraz martwe części żywych drzew. Organizmy saproksyliczne związane podczas swojego życia
Projekt Planu Ochrony Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego Cele ochrony
Projekt Planu Ochrony Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego Cele ochrony Fot. Krameko. Opactwo Benedyktynów w Tyńcu, widok ze skały Okrążek. Szczegółowe cele ochrony Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego
Rezerwaty przyrody czas na comeback!
Rezerwaty przyrody czas na comeback! OCHRONA REZERWATOWA W WOJ. WIELKOPOLSKIM RADOSŁAW JAROS WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE drugie co do wielkości w kraju, a zarazem jedno z najmniej zalesionych (lasy stanowią
NATURA STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
NATURA 2000 - STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH dla specjalnych obszarów ochrony (OSO), proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (pozw), obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (OZW) oraz specjalnych
Stan i perspektywy ochrony żółwia błotnego na Polesiu
Stan i perspektywy ochrony żółwia błotnego na Polesiu Janusz Holuk Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie W Polsce liczna populacja żółwia błotnego pozostała już tylko na Polesiu. Na kilku obszarach
ZAGROŻENIA I ZADANIA OCHRONNE DLA SIEDLISK PRZYRODNICZYCH I GATUNKÓW ROŚLIN Ewa Jabłońska wraz z zespołem botanicznym
PRZYGOTOWANIE PROJEKTÓW PLANÓW ZADAŃ OCHRONNYCH DLA OBSZARÓW NATURA 2000: SOO DOLINA BIEBRZY I OSO OSTOJA BIEBRZAŃSKA ZAGROŻENIA I ZADANIA OCHRONNE DLA SIEDLISK PRZYRODNICZYCH I GATUNKÓW ROŚLIN Ewa Jabłońska
Pszczoły a bioróżnorodność
Pszczoły a bioróżnorodność Pod pojęciem różnorodności biologicznej kryje się niesłychane bogactwo i zróżnicowanie form życia występujących na Ziemi. Bioróżnorodność należy chronić, ponieważ każdy jej element
Park Krajobrazowy Dolina Słupi
Park Krajobrazowy Dolina Słupi O Nas Park Krajobrazowy Dolina Słupi - został utworzony w 1981 roku na obszarze 7 gmin (Słupsk, Kobylnica, Dębnica Kaszubska, Kołczygłowy, Borzytuchom, Bytów, Czarna Dąbrówka)
Natura 2000 co to takiego?
Natura 2000 co to takiego? 1 2 Czy wiecie co to...? zespół organizmów o podobnej budowie gatunek podstawowa jednostka systematyczna wspólne pochodzenie (przodek) GATUNEK płodne potomstwo, podobne do rodziców
Jak osiągnąć korzyści z ochrony przyrody dla rozwoju obszarów i społeczności lokalnych? Praktyczne przykłady działań Klubu Przyrodników
Jak osiągnąć korzyści z ochrony przyrody dla rozwoju obszarów i społeczności lokalnych? Praktyczne przykłady działań Klubu Przyrodników Klub Przyrodników ul. 1 Maja 22, 66-200 Świebodzin tel/fax 683838236,
EKOFIZJOGRAFIA BIAŁEGOSTOKU
EKOFIZJOGRAFIA BIAŁEGOSTOKU TOM I WSTĘP I DIAGNOZA STANU ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO opracowanie wykonane na zlecenie Prezydenta Miasta Białegostoku autorzy: Włodzimierz Kwiatkowski Krzysztof Gajko Białystok
Nowe stanowisko Pinthaeus sanguinipes (Fabricius, 1781) (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae) w południowo-wschodniej Polsce
Nowe stanowisko Pinthaeus sanguinipes (Fabricius, 1781) (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae) w południowo-wschodniej Polsce JAROSŁAW BURY Markowa 1498, 37-120 Markowa e-mail: jarekbury2@wp.pl Abstract.
Polityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie Maria Mellin Polityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 9 stycznia 2018 r. Poz. 95 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W ŁODZI z dnia 4 stycznia 2018 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony
Opracowanie: Lech Krzysztofiak Anna Krzysztofiak
Inwentaryzacja barszczu Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi i niecierpka gruczołowatego Impatiens glandulifera na obszarach Natura 2000 "Dolina Górnej Rospudy" oraz "Ostoja Augustowska" Opracowanie: Lech
UCHWAŁA NR VII/31/2015 RADY GMINY W DWIKOZACH. z dnia 24 kwietnia 2015 r.
UCHWAŁA NR VII/31/2015 RADY GMINY W DWIKOZACH z dnia 24 kwietnia 2015 r. w sprawie zaopiniowania projektu Zarządzania Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Kielcach w sprawie ustanowienia planu ochrony
REZERWATY PRZYRODY CZAS NA COMEBACK
REZERWATY PRZYRODY CZAS NA COMEBACK SHADOW LIST REZERWATÓW W WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIM stan na 21.01.2017r. Paweł Pawlaczyk Katarzyna Barańska Specyfika województwa: Inwentaryzacje przyrodnicze gmin wykonane
Najlepsze praktyki w ochronie żółwia błotnego
Okuninka, 11-12.09.2014 r. Najlepsze praktyki w ochronie żółwia błotnego Janusz Holuk Okres lęgowy trwa najczęściej od 20 maja do 20 czerwca Okres lęgowy Zabezpieczanie złoża jaj Czynna ochrona lęgów
Zrównoważona turystyka i ekstensywne rolnictwo dla rezerwatu przyrody Beka
Zrównoważona turystyka i ekstensywne rolnictwo dla rezerwatu przyrody Beka 1 W KRAINIE PTAKÓW BEKI PTAKI SIEWKOWE ŁĄK I PASTWISK Niska roślinność podmokłych łąk i pastwisk stanowi doskonałe siedlisko lęgowe
The first record of Clubiona saxatilis C.L. Koch, 1867 (Araneae: Clubionidae) in Poland
FRAGMENTA FAUNISTICA 58 (1): 59 63, 2015 PL ISSN 0015-9301 MUSEUM AND INSTITUTE OF ZOOLOGY PAS DOI 10.3161/00159301FF2015.58.1.059 The first record of Clubiona saxatilis C.L. Koch, 1867 (Araneae: Clubionidae)
Obszary wyznaczone do sieci NATURA 2000 w województwie podlaskim Obszary Specjalnej Ochrony (OSO):
Europejska Sieć Ekologiczna NAT URA 2000 Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 to sieć obszarów chronionych na terenie Unii Europejskiej. Celem wyznaczania tych obszarów jest ochrona cennych, pod względem
and Jadwiga S t a c h o w i c z * *
F r a g m e n t a F a u n is ti c a 57 (1): 67-74, 2014 PL IS S N 0015-9301 e M u s e u m a n d In s t i t u t e o f Z o o l o g y PA S D O I 10.3161 /0 0 15 93 01FF2 014.57.1.067 Notes on the occurrence
Ochrona przyrody. Test podsumowujący rozdział III. Wersja A
..................................... Imię i nazwisko Wersja A Test podsumowujący rozdział III Ochrona przyrody.............................. Data Klasa oniższy test składa się z 15 zadań. rzy każdym poleceniu
Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie perspektywy rozwoju. ul. Sosnowa 5 43-190 Mikołów Tel. 32 779 76 02 E-mail: sibg@sibg.org.pl
Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie perspektywy rozwoju ul. Sosnowa 5 43-190 Mikołów Tel. 32 779 76 02 E-mail: sibg@sibg.org.pl Członkowie zwyczajni Związku Stowarzyszeń pn. Śląski Ogród Botaniczny Województwo
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu oraz Nadleśnictwo Gniezno
Klub Przyrodników ul. 1 Maja 22, 66-200-Świebodzin Konto: BZ WBK SA o/świebodzin nr 28 1090 1593 0000 0001 0243 0645 tel./fax 068 3828236, e-mail: kp@kp.org.pl, http:// www.kp.org.pl Świebodzin, 26 marca
KOSACIEC SYBERYJSKI OBUWIK ARNIKA GÓRSKA
Białowieski Park Narodowy położony jest w województwie podlaskim, a jego wschodnia granica jest naszą granicą państwową z Białorusią. Park obejmuje 10,5 tys.ha Puszczy Białowieskiej z tego 9,6 tys.ha zajmują
OPERA FLORAE PRZYGOTOWANIE MODELI BOTANICZNYCH
OPERA FLORAE PRZYGOTOWANIE MODELI BOTANICZNYCH DLA POTRZEB EKSPOZYCJI PRZYRODNICZYCH Iwona Piecuch Abstrakt Tworzenie modeli botanicznych dla potrzeb ekspozycji przyrodniczych znalazło już swe konkretne
A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A
10.2478/v10067-010-0009-6 A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A VOL. LXIV,1 SECTIO C 2009 ROBERT ROZWAŁKA Department of Zoology,
Nowe stanowiska pluskwiaków różnoskrzydłych (Hemiptera: Heteroptera) w Polsce
Nowe stanowiska pluskwiaków różnoskrzydłych (Hemiptera: Heteroptera) w Polsce DARIUSZ J. TARNAWSKI ul. Ciasna 7/11, 80-111 Gdańsk e-mail: d.tarnawski@wp.pl Abstract. [New localities of true-bugs (Hemiptera:
NATURA 2000 - STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
NATURA 2000 - STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH dla obszarów specjalnej ochrony (OSO), proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (pozw), obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (OZW) oraz specjalnych
NATURA 2000. www.ek-kom.pl. Janusz Bohatkiewicz. EKKOM Sp. z o.o. Regietów, 21 stycznia 2010
DROGI SAMORZĄDOWE X LAT AKTUALNE PROBLEMY ZWIĄZANE Z OBSZARAMI NATURA 2000 Janusz Bohatkiewicz EKKOM Sp. z o.o. www.ek-kom.pl Regietów, 21 stycznia 2010 Krótka informacja nt. obszarów NATURA 2000 SYSTEM
Występowanie znamionka różanego Megastigmus aculeatus (SWEDERUS, 1795) (Hymenoptera: Torymidae) w rezerwacie Góry Pieprzowe
Wiad. entomol. 26 (1): 35-40 Poznań 2007 Występowanie znamionka różanego Megastigmus aculeatus (SWEDERUS, 1795) (Hymenoptera: Torymidae) w rezerwacie Góry Pieprzowe The rose seed chalcid Megastigmus aculeatus
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków Projekt KIK/25 - Ochrona różnorodności gatunkowej cennych przyrodniczo siedlisk na użytkach rolnych na obszarach Natura 2000 w woj. lubelskim Bernadetta Wołczuk
Ścieżki przyrodniczo-edukacyjne Nysy. Nysa, r.
Ścieżki przyrodniczo-edukacyjne Nysy Nysa, 06.09.2012 r. Potencjalne miejsca edukacji ekologicznej Nysy i okolic Jezioro Nyskie Dolina Nysy Kłodzkiej Dolina Białej Głuchołaskiej 2 Potencjalne miejsca edukacji
Występowanie Sitona (Charagmus) gressorius (FABRICIUS, 1792) (Coleoptera: Curculionidae: Entiminae) w Polsce
Wiad. entomol. 23 (4): 233-238 Poznań 2004 Występowanie Sitona (Charagmus) gressorius (FABRICIUS, 1792) (Coleoptera: Curculionidae: Entiminae) w Polsce The occurrence of Sitona (Charagmus) gressorius (FABRICIUS,
Muchówki z rodzin Xylomyidae i Stratiomyidae (Diptera) ze zbiorów Wigierskiego Parku Narodowego
Biuletyn Sekcji Dipterologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego DIPTERON Bulletin of the Dipterological Section of the Polish Entomological Society ISSN 1895 4464 Tom 31: 26-31 Akceptacja: 28.12.2015
Jak to z żubrami bywa ochrona żubra w ramach sieci Natura 2000
Jak to z żubrami bywa ochrona żubra w ramach sieci Natura 2000 Żubr (Łac. Bison bonasus) jest największym ssakiem Europy, pomimo dużej wagi dochodzącej w przypadku samców niekiedy do 900 kg, żubry potrafią
Zbigniew Borowski & Jakub Borkowski Instytut Badawczy Leśnictwa
Zbigniew Borowski & Jakub Borkowski Instytut Badawczy Leśnictwa Populacja bobra w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, w ostatnich 30 latach odnotowała nagły wzrost liczebności z 270 do ponad???
Nowe dane o występowaniu garbatek (Lepidoptera: Notodontidae) w Polsce Środkowej
Wiad. entomol. 29 (4): 283-287 Poznań 2010 Nowe dane o występowaniu garbatek (Lepidoptera: Notodontidae) w Polsce Środkowej New data on the Notodontidae fauna (Lepidoptera) of Central Poland Piotr PAWLIKIEWICZ,
Założenia do opracowania projektu planu ochrony dla Drawieńskiego Parku Narodowego uwzględniającego zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000
Założenia do opracowania projektu planu ochrony dla Drawieńskiego Parku Narodowego uwzględniającego zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000 I. Teren objęty projektem Planuje się wykonanie projektu
Czy obce może być naturalne? Rozważania na przykładzie robiniowych zadrzewień śródpolnych w okolicach Turwi
Czy obce może być naturalne? Rozważania na przykładzie robiniowych zadrzewień śródpolnych w okolicach Turwi Krzysztof Kujawa, Jerzy Karg, Hanna Gołdyn, Anna Kujawa, Maria Oleszczuk Instytut Środowiska
STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DRAWSKO POMORSKIE
BURMISTRZ MIASTA I GMINY W DRAWSKU POMORSKIM STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DRAWSKO POMORSKIE -CZĘŚĆ OPISOWA- ZAŁĄCZNIK NR 2 DO UCHWAŁY NR VIII/59/2003 RADY MIEJSKIEJ
Wątpliwości i problemy we wdrażaniu Natury 2000 w Kampinoskim Parku Narodowym
Wątpliwości i problemy we wdrażaniu Natury 2000 w Kampinoskim Parku Narodowym Anna Kębłowska Anna Otręba Anna Siwak Kampinoski Park Narodowy II Ogólnopolskie Sympozjum Parków Narodowych pt. Sieć Natura