PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ TECHNOLOGII GNSS W INŻYNIERII LĄDOWEJ

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ TECHNOLOGII GNSS W INŻYNIERII LĄDOWEJ"

Transkrypt

1 ARCHIWUM INSTYTUTU INŻ YNIERII LĄ DOWEJ Nr 20 ARCHIVES OF INSTITUTE OF CIVIL ENGINEERING 2015 PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ TECHNOLOGII GNSS W INŻYNIERII LĄDOWEJ Katarzyna CZARNECKA Politechnika Poznańska, Instytut Inżynierii Lądowej Niniejszy artykuł poświęcony jest opisowi technologii GNSS, jej zastosowaniu w inżynierii lądowej, zarówno w czasie wykonywania konstrukcji drogowej oraz podczas badań kontrolnych, czy monitoringu obiektów inżynierskich. Opisuje historię i zasadę działania systemu GNSS. Przedstawia system sterowania maszynami budowlanymi, pomiary kontrolne po zakończeniu budowy oraz system monitoringu geodezyjnego. 1. TECHNOLOGIA GNSS System nawigacji satelitarnej jest to system, dzięki któremu możemy wyznaczyć dokładne położenie punktu lub obiektu, będącego, w trzech wymiarach na podstawie pomiaru przez odbiornik czasu podróży sygnału radiowego od satelity do anteny odbiornika [7]. Nazwa GNSS (ang. Global Navigation Satellite Systems) odnosi się do kilku satelitarnych systemów nawigacyjnych: GPS (ang. Global Positioning System) oraz GLONASS (ros. Globalnaia Navigacionnaia Sputnikova Sistema), europejski system Galileo, chiński BeiDou oraz japoński QZSS (Quasi Zenit Satellite System) [14]. Każdy system nawigacji satelitarnej składa się z trzech segmentów: kosmicznego, kontrolnego (naziemnego) i użytkownika. Segment kosmiczny amerykańskiego systemu GPS stanowi konstelacja co najmniej 24 satelitów. Satelity GPS umieszczone są na sześciu orbitach kołowych, po cztery na każdej, na wysokości ,61 km nad równikiem Ziemi (rys. 1). Płaszczyzny orbit nachylone są pod kątem 55 stopni do równika. Satelity posiadają zabezpieczenia przeciwko promieniowaniu laserowemu, a także przeciwko uszkodzeniom mechanicz- Rys. 1. Rozmieszczenie satelitów GPS na orbitach [7] nym.

2 94 Katarzyna Czarnecka Na każdym satelicie systemu GPS znajdują się układy stabilizacji i sterowania, baterie słoneczne, które stanowią główne źródło zasilania; urządzenia odbiorcze informacji ze stacji naziemnych, a także urządzenia nadawcze sygnałów kodu pseudolosowego oraz depeszy nawigacyjnej. Jednak podstawowym wyposażeniem satelity są, najczęściej dwa, zegary atomowe, które stanowią wzorzec czasu i częstotliwości jego sygnału. Trwają nieustanne prace nad skróceniem czasu wykonywania pomiarów oraz nad tym, aby działanie satelitów było bardziej efektywne. Każda następna generacja satelitów nosi nazwę bloków. Kolejny blok satelitów różni się od poprzedniego przede wszystkim rodzajem i dokładnością zegarów atomowych, a także przewidywaną żywotnością. Segment naziemny GPS pełni rolę nadzorująco-kontrolną i dlatego czasami określany jest jako segment nadzoru. Jego celem jest kontrola i wspomaganie pracy systemu. Centrum sterowania znajduje się w stacji centralnej (ang. MCS Master Control Stadion), znajdującej się w Bazie Sił Powietrznych Falcon w Colorado Springs (USA), są też stacje monitorujące (ang. MS Monitoring Station), które znajdują się Hawajach oraz na wyspach: Kwajalein, Diego Garcia, a także wyspie Wniebowstąpienia [7]. Wszystkie stacje segmentu nadzoru rozmieszczone są równomiernie w pasie równikowym. Dzięki temu mogą one śledzić satelity w całym zakresie długości geograficznych. Każda stacja monitorująca ma na celu sprawdzanie kształtu orbit i jakości sygnału wysyłanych przez satelity. Sprawdzone dane przekazywane są do stacji centralnej. Tam wyliczane są aktualne parametry, które opisują orbity satelitów. Dokładność opisu orbit jest bardzo istotnym czynnikiem, gdyż im jest ona precyzyjniejsza, tym dokładność wyznaczenia pozycji jest większa. W stacji centralnej są wyznaczane poprawki zegarów oraz obliczane są współczynniki modelu jonosfery, które następnie wysyłane są w depeszy nawigacyjnej z satelity do odbiornika. Podobne rozwiązania charakteryzują pozostałe systemy nawigacji satelitarnej, choć są specyficzne dla każdego z nich. Różnią się one parametrami ruchu satelitów, lokalizacją stacji kontrolnych a przede wszystkim parametrami technicznymi pracy danego systemu. Segment użytkownika to wszystkie odbiorniki, które pozyskują informacje przekazywane przez poszczególne systemy i gromadzą je w postaci źródłowej lub przetwarzają w celu określenia swojego położenia.. Odbiorniki zostały zaprojektowane i skonstruowane w taki sposób, aby odbierać, dekodować i przetwarzać sygnały GNSS z jednego lub kilku systemów. Mogą to być odbiorniki samodzielnie funkcjonujące lub wbudowane w inne systemy. 2. GNNS W BUDOWNICTWIE DROGOWYM Stale rozwijający się GNSS stał się narzędziem, z którego na placu budowy mogą korzystać nie tylko geodeci, ale również operatorzy maszyn budowlanych. Ciężki sprzęt wyposażony został w system sterujący ich pracą. Do zalet tego systemu należą:

3 Przykłady zastosowań technologii GNSS 95 monitorowanie oraz możliwość komunikacji miedzy operatorem sprzętu, a osobą zarządzającą budową, a także kontrolowanie na bieżąco stanu prac budowlanych; zwiększenie wydajności przy wzroście jakości wykonywanych robót; zminimalizowanie ryzyka błędów spowodowanych przez człowieka; łatwa i przejrzysta obsługa sprzętu; niezależnie od warunków terenowych prace wykonywane są w sposób stabilny; zmniejszenie zużycia maszyn, godzin ich pracy oraz ilości wykorzystywanych materiałów (oszczędność pieniędzy) w wyniku automatycznej i wysoce dokładnej kontroli; system może pracować z poprawkami sieciowymi GNSS (sieć krajowa ASG-EUPOS oraz sieci branżowe, jak np. TPI NETpro); możliwość przystosowania systemu sterowania maszynami budowlanymi do współpracy z systemami zdalnego sterowania budową [11] System sterowania pracą spycharek Producenci systemów sterujących na bazie GNSS dają możliwość połączenia systemów satelitarnych GNSS z technologią czujników inercyjnych stosowanych m.in. w lotnictwie. Po wgraniu do panelu sterującego projektu w wersji cyfrowej, odbiornik satelitarny wyznacza pozycję maszyny, zawory hydrauliczne automatycznie ustawiają lemiesz, na odpowiedniej wysokości, zgodnej z projektem. Do roli operatora należy kontrola prędkości (nawet do 10 km/h). Dzięki systemowy sterowania, spycharka wykonuje zadanie przy jednokrotnym przejeździe, niezależnie czy jest to na prostej, czy na łuku [13]. Rys 2. Spycharka wyposażona w system sterowania bazujący na odbiornikach GNSS [13]

4 96 Katarzyna Czarnecka 2.2. System sterowania pracą koparek Koparka, której panel sterujący wyposażony jest w system sterowania, wykonuje swoją pracę szybciej i dokładniej (dokładność co do centymetra). Nie ma potrzeby robienia przerw na wykonanie pośrednich pomiarów i tyczenie. Dzieje się tak dzięki wczytanemu w panel sterujący projektowi w wersji cyfrowej. System sterujący koparek składa się zestawu pomiarowego GNSS, pracującego w czasie rzeczywistym i wyznaczającego dokładną pozycję koparki oraz z czujnika pochylenia, który zamontowany jest na maszynie budowlanej. Dane odczytane z zestawu GNSS przekazywane są do panelu kontrolnego i porównywane w projektem. Do zadań operatora sprzętu należy kontrola wysokości łyżki oraz jej położenie względem koparki. Zaletą systemu sterowania praca koparek jest również to, że brak ograniczeń podczas niedogodnych warunków dla operatora [13]. Rys. 3. Koparka wyposażona w satelitarny system sterowania [13] 2.3. System sterowania pracą równiarek System sterowanie równiarką jest połączeniem technologii pomiarów satelitarnych, pracującej w trybie pomiarów rzeczywistych RTK i technologii laserowej, gdzie czujnik laserowy odbiera sygnał w zakresie 360 z nadajnika laserowego, co daje możliwość ustawienia lemiesza z milimetrową dokładnością. Po wgraniu do panelu sterującego projektu w wersji cyfrowej, a także danych z odbiornika satelitarnego, które określają pozycję maszyny w przestrzeni i z odbiornika laserowego, które wyznaczają wysokość lemiesza, równiarka może rozpocząć pracę. Dzięki systemowi sterującemu maszyna sterowana jest automatycznie, co zmniejsza liczbę przejazdów maszyny, zwiększa jej wydajność. Prace mogą być realizowane bez konieczności wykonywania pośrednich pomiarów i wytyczeń [13].

5 Przykłady zastosowań technologii GNSS 97 Rys. 4. Równiarka wyposażona w satelitarny system sterowania [13] 2.4. System sterowania pracą rozściełacza i frezarki Podczas wykonywania konstrukcji nawierzchni drogowej (głównie podbudowy, warstwy wiążącej oraz warstwy ścieralnej) wymagana jest niezmierna dokładność układania warstw. Każda ze wspomnianych warstw posiada ściśle określone wymagania dotyczące dokładności wykonania [13]. Według Szczegółowej Specyfikacji Technicznej D , Podbudowa z kruszyw. Wymagania ogólne dokładności są następujące: Szerokość podbudowy nie może różnić się od szerokości projektowej o więcej niż +10cm, 5cm. ( ) Nierówności podbudowy nie mogą przekraczać: 10 mm dla podbudowy zasadniczej, 20 mm dla podbudowy pomocniczej. Spadki poprzeczne podbudowy na prostych i łukach powinny być zgodne z dokumentacją projektową, z tolerancją ± 0,5%. Różnice pomiędzy rzędnymi wysokościowymi podbudowy i rzędnymi projektowymi nie powinny przekraczać +1cm, -2cm. Oś podbudowy w planie nie może być przesunięta w stosunku do osi projektowej o więcej niż ± 5cm. Grubość podbudowy nie może się różnić od grubości projektowej o więcej niż: dla podbudowy zasadniczej ± 10%, dla podbudowy pomocniczej +10%, -15% [5]. Według Szczegółowej Specyfikacji Technicznej D , Nawierzchnia z betonu asfaltowego konstrukcja to powinna być wykonana z zachowaniem wymagań w niej zawartych: Szerokość warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego powinna być zgodna z dokumentacją projektową, z tolerancją + 5cm. ( ) Rzędne wysokościowe warstwy powinny być zgodne z dokumentacją projektową, z tolerancją ± 1cm. ( )

6 98 Katarzyna Czarnecka Oś warstwy w planie powinna być usytuowana zgodnie z dokumentacją projektową, z tolerancją 5cm [6]. Dzięki rozściełaczom wyposażonym w system sterowania ich pracą (rys. 5), przedstawione wyżej wymagania osiągane są bez problemów, w znacznie krótszym czasie niż dotychczas. Rys. 5. Rozściełacz wyposażony w satelitarny system sterowania [13] System sterujący rozściełaczem korzysta z technologii pomiarów satelitarnych GNSS pracującej w trybie RTK (pomiarów z czasie rzeczywistym), a także z odbiornika odbierającego sygnał z nadajnika laserowego, dzięki czemu może mierzyć wysokość ułożonej warstwy z milimetrową dokładnością. Podobnie jak w przypadku wcześniejszych systemów sterujących, do panelu kontrolnego wprowadzony jest projekt w wersji cyfrowej, do którego porównywane są informacje otrzymywane przez odbiornik satelitarny, który określa położenie rozściełacza w przestrzeni oraz odbiornik laserowy, który określa położenie belki rozściełacza [13]. Dzięki systemowi sterowania maszyny mogą pracować z milimetrową dokładnością, automatycznie kontrolują otrzymane spadki oraz grubość wykonanych warstw nawierzchni drogowej. Opisane rozwiązanie może być również zastosowane do sterowania pracą frezarki. 3. GEODEZYJNY MONITORING OBIEKTÓW INŻYNIERSKICH Po zakończeniu robót mających na celu wykonywanie konstrukcji nawierzchni drogowej oraz obiektów inżynierskich związanych z inwestycją drogową, należy wykonać pomiary kontrolne. W wyniku przeprowadzonych pomia-

7 Przykłady zastosowań technologii GNSS 99 rów kontrolnych można sprawdzić, czy po oddaniu inwestycji do użytkowania nie nastąpiły ponadnormatywne przemieszczenia. Dzięki możliwości wykonywania pomiarów w technologii GNSS, pomiary kontrolne mogą być wykonywane praktycznie przez jedną osobę. Wszystkie potrzebne urządzenia (odbiornik, kontroler, modem) mogą być umieszczone na jednej tyczce, a operator nawiązuje pomiar do wirtualnej sieci bazowej. Pomiar wykonywany jest w czasie rzeczywistym, a system korzysta z dostępu do precyzyjnych poprawek RTK [8]. Wykonując pomiary kontrolne może nastąpić sytuacja, w której pomiędzy kolejnymi seriami pomiarowymi, konstrukcja obiektu inżynierskiego może osiągnąć stan, w którym przemieszczenia przekroczą wartości graniczne. Istnieje zatem możliwość prowadzenia stałych obserwacji, czyli monitorowania obiektów infrastrukturalnych. Tworząc sieć kontrolno-pomiarową, zbudowaną z odbiorników GNSS, która nawiązuje do zewnętrznych stacji referencyjnych, można uzyskać precyzyjne, wiarygodne, dokładne i szybkie dane dotyczące przemieszczeń [1]. Taka obserwacja może być prowadzona niezależnie od warunków atmosferycznych oraz pory dnia. Rys. 6. Schemat systemu monitoringu obiektu inżynierskiego [1, 8] Rys. 7. Schemat systemu monitoringu obiektu inżynierskiego[1, 8]

8 100 Katarzyna Czarnecka Zastosowanie systemu monitoringu geodezyjnego korzystającego z pomiarów satelitarnych GNSS może zapobiec powstawaniu katastrof budowlanych. Każda sytuacja stwarzająca niebezpieczeństwo dla użytkowników opisana jest w odpowiednim scenariuszu działania. Po zarejestrowaniu przez system monitorujący zjawisk niepożądanych, przekazywany jest sygnał do osób nadzorujących daną inwestycję. Dzięki procedurze zapobiegającej dalszym przemieszczeniom, minimalizowane są koszty związane z naprawą, a przede wszystkim zapobiega się zjawisk zagrażających w sposób bezpośredni użytkownikom kontrolowanego obiektu. 4. PODSUMOWANIE Dostępne na rynku rozwiązania związane z technologią GNSS pozwalają istotnie wzbogacić pracę klasycznych urządzeń pomiarowych. Dokładność, jaką można uzyskać, wykonując pomiary przy użyciu systemu GNNS jest wystarczająca, by na podstawie otrzymanych wyników wykreślić mapę, czy też sterować pracą maszyn budowlanych. Korzystając z technologii GNSS oszczędzamy nie tylko czas, ale także minimalizujemy koszty. Dzięki rozwiązaniom stosowanym podczas prowadzenia monitoringu geodezyjnego dla obiektów infrastrukturalnych, można zidentyfikować zbliżające się zagrożenie i skutecznie mu zapobiec. Podejście takie zabezpiecza przed powstawaniem katastrof budowlanych, minimalizuje koszty związane z naprawami, a co najważniejsze i najcenniejsze daje bezpieczeństwo użytkownikom tychże obiektów. LITERATURA [1] Karsznia K., Geodezyjny monitoring obiektów mostowych, Mosty, nr 6/2011. [2] Mazippus M. TPI Sp. z o.o., Innowacyjne systemy pomiarowe GPS/GLONASS/ GALILEO. [3] Narkiewicz J., GPS Globalny System Pozycyjny, budowa, działanie, zastosowanie, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa [4] Śledziński J., Segmenty i sygnały GPS, Nawi, styczeń [5] Szczegółowa Specyfikacja Techniczna D , Podbudowa z kruszyw. Wymagania ogólne. [6] Szczegółowa Specyfikacja Techniczna D , Nawierzchnia z betonu asfaltowego. [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14]

9 Przykłady zastosowań technologii GNSS 101 GNSS TECHNOLOGY IN CIVIL ENGINEERING Summary Commercially available solutions related to GNSS can significantly complete "traditional" measuring instruments. The precision that can be achieved by performing measurements using GNSS systems is sufficient to create a map or to control machines. The working accuracy and precision of the machine guidance are strictly controlled. Using GNSS and co-operating technologies not only saves working time but also minimizes costs. By implementing solutions used in geodetic monitoring of infrastructure facilities we are able to predict upcoming hazards as well as to effectively prevent them. The technologies can also prevent from building disasters, minimize the costs associated with repairs and, what is most important, valuably increase the security for users. Dane autora: mgr inż. Katarzyna Czarnecka katarzyna.czarnecka@put.poznan.pl tel.:

GPS Global Positioning System budowa systemu

GPS Global Positioning System budowa systemu GPS Global Positioning System budowa systemu 1 Budowa systemu System GPS tworzą trzy segmenty: Kosmiczny konstelacja sztucznych satelitów Ziemi nadających informacje nawigacyjne, Kontrolny stacje nadzorujące

Bardziej szczegółowo

Budowa. doc. dr inż. Tadeusz Zieliński r. ak. 2009/10. Metody komputerowe w inżynierii komunikacyjnej

Budowa. doc. dr inż. Tadeusz Zieliński r. ak. 2009/10. Metody komputerowe w inżynierii komunikacyjnej Metody komputerowe w inżynierii komunikacyjnej Budowa źródło: TOPCON Machine control and Survey Solutions doc. dr inż. Tadeusz Zieliński r. ak. 2009/10 Układ wykładu systemy do zarządzania procesem budowy

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA program podstawowy 2017 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Wyznaczenie pozycji anteny odbiornika może odbywać się w dwojaki sposób: na zasadzie pomiarów

Bardziej szczegółowo

Systemy nawigacji satelitarnej. Przemysław Bartczak

Systemy nawigacji satelitarnej. Przemysław Bartczak Systemy nawigacji satelitarnej Przemysław Bartczak Systemy nawigacji satelitarnej powinny spełniać następujące wymagania: system umożliwia określenie pozycji naziemnego użytkownika w każdym momencie, w

Bardziej szczegółowo

Geotronics Polska jako dostawca nowoczesnych technologii satelitarnych GNSS firmy Trimble do zastosowań pomiarowych, infrastrukturalnych i

Geotronics Polska jako dostawca nowoczesnych technologii satelitarnych GNSS firmy Trimble do zastosowań pomiarowych, infrastrukturalnych i Geotronics Polska jako dostawca nowoczesnych technologii satelitarnych GNSS firmy Trimble do zastosowań pomiarowych, infrastrukturalnych i monitoringowych. GEOTRONICS POLSKA Sp. z o.o. Jedyny dystrybutor

Bardziej szczegółowo

1. Wstęp. 2. Budowa i zasada działania Łukasz Kowalewski

1. Wstęp. 2. Budowa i zasada działania Łukasz Kowalewski 01.06.2012 Łukasz Kowalewski 1. Wstęp GPS NAVSTAR (ang. Global Positioning System NAVigation Signal Timing And Ranging) Układ Nawigacji Satelitarnej Określania Czasu i Odległości. Zaprojektowany i stworzony

Bardziej szczegółowo

Milena Rykaczewska Systemy GNSS : stan obecny i perspektywy rozwoju. Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 35-36,

Milena Rykaczewska Systemy GNSS : stan obecny i perspektywy rozwoju. Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 35-36, Milena Rykaczewska Systemy GNSS : stan obecny i perspektywy rozwoju Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 35-36, 191-199 2011 A c t a Sc ie n t if ic a A c a D e m ia e O s t r o y ie n s is 191 Milena

Bardziej szczegółowo

Precyzyjne pozycjonowanie w oparciu o GNSS

Precyzyjne pozycjonowanie w oparciu o GNSS Precyzyjne pozycjonowanie w oparciu o GNSS Załącznik nr 2 Rozdział 1 Techniki precyzyjnego pozycjonowania w oparciu o GNSS 1. Podczas wykonywania pomiarów geodezyjnych metodą precyzyjnego pozycjonowania

Bardziej szczegółowo

Systemy przyszłościowe. Global Navigation Satellite System Globalny System Nawigacji Satelitarnej

Systemy przyszłościowe. Global Navigation Satellite System Globalny System Nawigacji Satelitarnej Systemy przyszłościowe Global Navigation Satellite System Globalny System Nawigacji Satelitarnej 1 GNSS Dlaczego GNSS? Istniejące systemy satelitarne przeznaczone są do zastosowań wojskowych. Nie mają

Bardziej szczegółowo

Globalny Nawigacyjny System Satelitarny GLONASS. dr inż. Paweł Zalewski

Globalny Nawigacyjny System Satelitarny GLONASS. dr inż. Paweł Zalewski Globalny Nawigacyjny System Satelitarny GLONASS dr inż. Paweł Zalewski Wprowadzenie System GLONASS (Global Navigation Satellite System lub Globalnaja Nawigacjonnaja Sputnikowaja Sistiema) został zaprojektowany

Bardziej szczegółowo

Powierzchniowe systemy GNSS

Powierzchniowe systemy GNSS Systemy GNSS w pomiarach geodezyjnych 1/58 Powierzchniowe systemy GNSS Jarosław Bosy Instytut Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu e-mail: jaroslaw.bosy@up.wroc.pl Systemy GNSS

Bardziej szczegółowo

RÓWNIARKA. System wskaźnikowy bez automatyki. Opis: System wskaźnikowy bez automatyki pozwala na odczyt aktualnego pochylenia lemiesza

RÓWNIARKA. System wskaźnikowy bez automatyki. Opis: System wskaźnikowy bez automatyki pozwala na odczyt aktualnego pochylenia lemiesza System wskaźnikowy bez automatyki System wskaźnikowy bez automatyki pozwala na odczyt aktualnego pochylenia lemiesza System podstawowy automatyczny pochyleniem lemiesza System podstawowy automatyczny z

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące wykonania

Bardziej szczegółowo

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013 STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013 Instytut Geodezji GEODEZJA GOSPODARCZA PROMOTOR Dr hab. Zofia Rzepecka, prof. UWM Dr inż. Dariusz Gościewski Analiza możliwości wyznaczenia

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie systemu EGNOS w nawigacji lotniczej w aspekcie uruchomienia serwisu Safety-of-Life

Wykorzystanie systemu EGNOS w nawigacji lotniczej w aspekcie uruchomienia serwisu Safety-of-Life UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI w Olsztynie Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie Wykorzystanie systemu

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu drogami wojewódzkimi na przykładzie systemu zarządzania opartego na technologii GPS-GPRS.

Wykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu drogami wojewódzkimi na przykładzie systemu zarządzania opartego na technologii GPS-GPRS. Planowanie inwestycji drogowych w Małopolsce w latach 2007-2013 Wykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu drogami wojewódzkimi na przykładzie systemu zarządzania opartego na technologii GPS-GPRS.

Bardziej szczegółowo

GNSS ROZWÓJ SATELITARNYCH METOD OBSERWACJI W GEODEZJI

GNSS ROZWÓJ SATELITARNYCH METOD OBSERWACJI W GEODEZJI GNSS ROZWÓJ SATELITARNYCH METOD OBSERWACJI W GEODEZJI Dr inż. Marcin Szołucha Historia nawigacji satelitarnej 1940 W USA rozpoczęto prace nad systemem nawigacji dalekiego zasięgu- LORAN (Long Range Navigation);

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJE TECHNICZNE

SPECYFIKACJE TECHNICZNE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.01.01 PROFILOWANIE I ZAGĘSZCZANIE PODŁOŻA CPV - 45233 1. WSTĘP. Nazwa zamówienia: R e m o n t d r ó g g m i n n y c h w m i e j s c o w o ś c i K o z i e g ł ó w k i u l. S

Bardziej szczegółowo

Aplikacje Systemów. 1. System zarządzania flotą pojazdów 2. Nawigacja samochodowa GPS. Gdańsk, 2015

Aplikacje Systemów. 1. System zarządzania flotą pojazdów 2. Nawigacja samochodowa GPS. Gdańsk, 2015 Aplikacje Systemów Wbudowanych 1. System zarządzania flotą pojazdów 2. Nawigacja samochodowa GPS Gdańsk, 2015 Schemat systemu SpyBox Komponenty systemu SpyBox Urządzenie do lokalizacji pojazdów Odbiornik

Bardziej szczegółowo

Aplikacje Systemów. System zarządzania flotą pojazdów Nawigacja samochodowa GPS. Gdańsk, 2016

Aplikacje Systemów. System zarządzania flotą pojazdów Nawigacja samochodowa GPS. Gdańsk, 2016 Aplikacje Systemów Wbudowanych System zarządzania flotą pojazdów Nawigacja samochodowa GPS Gdańsk, 2016 Schemat systemu SpyBox 2 Komponenty systemu SpyBox Urządzenie do lokalizacji pojazdów Odbiornik sygnału

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA program podstawowy 2017 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu W 1968 roku Departament Obrony USA podjął decyzję o połączeniu istniejących programów, w

Bardziej szczegółowo

KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA D

KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA D SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA D-04.01.01.02 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 3 2. MATERIAŁY... 3 3. SPRZĘT... 3 4. TRANSPORT... 3 5. WYKONANIE ROBÓT...

Bardziej szczegółowo

KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZENIEM PODŁOŻA

KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZENIEM PODŁOŻA D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZENIEM PODŁOŻA 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej (ST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych

Bardziej szczegółowo

PRZEDSIĘBIORSTWO WIELOBRANŻOWE,,GRA MAR Lubliniec ul. Częstochowska 6/4 NIP REGON

PRZEDSIĘBIORSTWO WIELOBRANŻOWE,,GRA MAR Lubliniec ul. Częstochowska 6/4 NIP REGON D 04.02.01 WARSTWA ODCINAJĄCA 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem warstwy odcinającej

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJE TECHNICZNE D KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA

SPECYFIKACJE TECHNICZNE D KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA Przebudowa drogi gminnej w m. Rudnicze strona 1 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szcegółowej specyfikacji

Bardziej szczegółowo

D PROFILOWANIE I ZAGĘSZCZANIE PODŁOŻA W KORYCIE

D PROFILOWANIE I ZAGĘSZCZANIE PODŁOŻA W KORYCIE D - 04.01.01 PROFILOWANIE I ZAGĘSZCZANIE PODŁOŻA W KORYCIE SPIS TREŚCI 1. WSTĘP...2 2. MATERIAŁY...2 3. SPRZĘT...2 4. TRANSPORT...3 5. WYKONANIE ROBÓT...3 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT...4 7. OBMIAR ROBÓT...7

Bardziej szczegółowo

D KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZENIEM PODŁOŻA

D KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZENIEM PODŁOŻA D.04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZENIEM PODŁOŻA 1 2 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru koryta gruntowego

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 2. MATERIAŁY 3. SPRZĘT 4. TRANSPORT 5. WYKONANIE ROBÓT 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT

Bardziej szczegółowo

Nawigacja satelitarna

Nawigacja satelitarna Paweł Kułakowski Nawigacja satelitarna Nawigacja satelitarna Plan wykładu : 1. Zadania systemów nawigacyjnych. Zasady wyznaczania pozycji 3. System GPS Navstar - architektura - zasady działania - dokładność

Bardziej szczegółowo

System informacji przestrzennej w Komendzie Miejskiej w Gdańsku. Rysunek 1. Centrum monitoringu w Komendzie Miejskiej Policji w Gdańsku.

System informacji przestrzennej w Komendzie Miejskiej w Gdańsku. Rysunek 1. Centrum monitoringu w Komendzie Miejskiej Policji w Gdańsku. System informacji przestrzennej w Komendzie Miejskiej w Gdańsku. W Gdańsku tworzony jest obecnie miejski System Informacji Przestrzennej, który będzie stanowił podstawę m.in. Systemu Ratownictwa Miejskiego

Bardziej szczegółowo

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH INŻYNIERSKICH STUDIA STACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/2011

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH INŻYNIERSKICH STUDIA STACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/2011 TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH INŻYNIERSKICH STUDIA STACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/2011 Instytut Geodezji GEODEZJA I GEOINFORMATYKA PROMOTOR TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH INŻYNIERSKICH KRÓTKA

Bardziej szczegółowo

TPI. Systemy GPS, GLONASS, GALILEO Techniki pomiarowe Stacje referencyjne. Odbiorniki GPS/GLONASS Nowości w pozyskiwaniu danych.

TPI. Systemy GPS, GLONASS, GALILEO Techniki pomiarowe Stacje referencyjne. Odbiorniki GPS/GLONASS Nowości w pozyskiwaniu danych. AGENDA SPOTKANIA TPI Systemy GPS, GLONASS, GALILEO Techniki pomiarowe Stacje referencyjne Odbiorniki GPS/GLONASS Nowości w pozyskiwaniu danych Pytania TPI TPI Grupa ponad 50 osób pracująca wraz z Tobą

Bardziej szczegółowo

D PODBUDOWY D PROFILOWANIE I ZAGĘSZCZENIE PODŁOŻA, WYKONANIE KORYTA

D PODBUDOWY D PROFILOWANIE I ZAGĘSZCZENIE PODŁOŻA, WYKONANIE KORYTA D.04.00.00. PODBUDOWY D.04.01.01. PROFILOWANIE I ZAGĘSZCZENIE PODŁOŻA, WYKONANIE KORYTA 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D NAWIERZCHNIE TWARDE NIEULEPSZONE. WYMAGANIA OGÓLNE

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D NAWIERZCHNIE TWARDE NIEULEPSZONE. WYMAGANIA OGÓLNE SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D 05.02.00 NAWIERZCHNIE TWARDE NIEULEPSZONE. WYMAGANIA OGÓLNE SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 2. MATERIAŁY 3. SPRZĘT 4. TRANSPORT 5. WYKONANIE ROBÓT 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 7.

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJA TECHNICZNA

SPECYFIKACJA TECHNICZNA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D-04.02.01 WARSTWA ODCINAJĄCA 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej (ST) Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót

Bardziej szczegółowo

Systemy satelitarne wykorzystywane w nawigacji

Systemy satelitarne wykorzystywane w nawigacji Systemy satelitarne wykorzystywane w nawigacji Transit System TRANSIT był pierwszym systemem satelitarnym o zasięgu globalnym. Navy Navigation Satellite System NNSS, stworzony i rozwijany w latach 1958-1962

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE WYDZIAŁU ETI POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ Nr 6 Seria: Technologie Informacyjne 2008

ZESZYTY NAUKOWE WYDZIAŁU ETI POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ Nr 6 Seria: Technologie Informacyjne 2008 ZESZYTY NAUKOWE WYDZIAŁU ETI POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ Nr 6 Seria: Technologie Informacyjne 2008 Mariusz Chmielecki, Agnieszka Jurkowska, Karol Rudziński, Cezary Specht, Jakub Szulwic, Tadeusz Widerski Politechnika

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE SST KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE SST KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE SST-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA Jednostka opracowująca: SPIS TREŚCI SST-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA

Bardziej szczegółowo

Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych

Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych Realizacja Osnów Geodezyjnych a Problemy Geodynamiki Grybów, 25-27 września 2014 Ryszard Szpunar, Dominik Próchniewicz, Janusz Walo Politechnika

Bardziej szczegółowo

Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji. Geodezja i geoinformatyka

Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji. Geodezja i geoinformatyka Załącznik nr 8 STUDIA NIESTACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013 Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji (nazwa Jednostki Organizacyjnej) Geodezja i geoinformatyka (Specjalność) Adam

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D KORYTOWANIE NAWIERZCHNI GRUNTOWEJ POD UTWARDZENIE DROGI GRUNTOWEJ TŁUCZNIEM

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D KORYTOWANIE NAWIERZCHNI GRUNTOWEJ POD UTWARDZENIE DROGI GRUNTOWEJ TŁUCZNIEM SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.01.01 KORYTOWANIE NAWIERZCHNI GRUNTOWEJ POD UTWARDZENIE DROGI GRUNTOWEJ TŁUCZNIEM SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 2. MATERIAŁY 3. SPRZĘT 4. TRANSPORT 5. WYKONANIE ROBÓT 6.

Bardziej szczegółowo

Budowa ulicy Sitarskich w Nadarzynie WARSTWA ODCINAJĄCA D

Budowa ulicy Sitarskich w Nadarzynie WARSTWA ODCINAJĄCA D WARSTWA ODCINAJĄCA D-04.02.01 WARSTWA ODCINAJĄCA D-04.02.01 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (SST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA

SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA D-M-04.01.01 Koryto wraz z profilowaniem i zagęszczaniem podłoża 2 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP...

Bardziej szczegółowo

KATEGORIA Oznaczenie kodu według Wspólnego Słownika Zamówień (CPV) ROBOTY DROGOWE - PROFILOWANIE I ZAGĘSZCZENIE PODŁOŻA

KATEGORIA Oznaczenie kodu według Wspólnego Słownika Zamówień (CPV) ROBOTY DROGOWE - PROFILOWANIE I ZAGĘSZCZENIE PODŁOŻA SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH KATEGORIA - 45233140-2 Oznaczenie kodu według Wspólnego Słownika Zamówień (CPV) ROBOTY DROGOWE - PROFILOWANIE I ZAGĘSZCZENIE PODŁOŻA

Bardziej szczegółowo

przygtowała: Anna Stępniak, II rok DU Geoinformacji

przygtowała: Anna Stępniak, II rok DU Geoinformacji przygtowała: Anna Stępniak, II rok DU Geoinformacji system nawigacji składa się z satelitów umieszczonych na orbitach okołoziemskich, kontrolnych stacji naziemnych oraz odbiorników satelity wysyłają sygnał

Bardziej szczegółowo

Typowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS. dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie

Typowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS. dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Typowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie 1) RTK (Real Time Kinematics) Wymaga dwóch pracujących jednocześnie odbiorników oraz łącza radiowego

Bardziej szczegółowo

Sieci Satelitarne. Tomasz Kaszuba 2013 kaszubat@pjwstk.edu.pl

Sieci Satelitarne. Tomasz Kaszuba 2013 kaszubat@pjwstk.edu.pl Sieci Satelitarne Tomasz Kaszuba 2013 kaszubat@pjwstk.edu.pl Elementy systemu Moduł naziemny terminale abonenckie (ruchome lub stacjonarne), stacje bazowe (szkieletowa sieć naziemna), stacje kontrolne.

Bardziej szczegółowo

D-05.03.03a NAWIERZCHNIA Z PŁYT BETONOWYCH PROSTOKĄTNYCH

D-05.03.03a NAWIERZCHNIA Z PŁYT BETONOWYCH PROSTOKĄTNYCH D-05.03.03a NAWIERZCHNIA Z PŁYT BETONOWYCH PROSTOKĄTNYCH 1. ZAKRES ROBÓT Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonywaniem nawierzchni z płyt betonowych

Bardziej szczegółowo

dr inż. Krzysztof Karsznia Zastosowanie technik satelitarnych GNSS w monitoringu strukturalnym

dr inż. Krzysztof Karsznia Zastosowanie technik satelitarnych GNSS w monitoringu strukturalnym dr inż. Krzysztof Karsznia Zastosowanie technik satelitarnych GNSS w monitoringu strukturalnym Wrocław 2.06.2011 Zintegrowany monitoring geodezyjny Główne założenia - Świat nie jest regularny - Nic nie

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D 05.03.11. FREZOWANIE NAWIERZCHNI ASFALTOWEJ CIĘCIE NAWIERZCHNI PIŁĄ 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D WARSTWY ODSĄCZAJĄCE I ODCINAJĄCE

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D WARSTWY ODSĄCZAJĄCE I ODCINAJĄCE SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D-04.02.01 WARSTWY ODSĄCZAJĄCE I ODCINAJĄCE 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej (SST) opracowanej na bazie OST są

Bardziej szczegółowo

ASG-EUPOS wielofunkcyjny system precyzyjnego pozycjonowania i nawigacji w Polsce

ASG-EUPOS wielofunkcyjny system precyzyjnego pozycjonowania i nawigacji w Polsce ASG-EUPOS wielofunkcyjny system precyzyjnego pozycjonowania i nawigacji w Polsce Jarosław Bosy, Marcin Leończyk Główny Urząd Geodezji i Kartografii 1 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską Europejski

Bardziej szczegółowo

Pomiary różnicowe GNSS i serwisy czasu rzeczywistego: NAWGEO, KODGIS, NAWGIS

Pomiary różnicowe GNSS i serwisy czasu rzeczywistego: NAWGEO, KODGIS, NAWGIS GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej Pomiary różnicowe GNSS i serwisy czasu rzeczywistego: NAWGEO, KODGIS, NAWGIS Szymon Wajda główny

Bardziej szczegółowo

OGÓLNE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA

OGÓLNE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA OGÓLNE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA 2 Dolne warstwy podbudów oraz oczyszczenie i skropienie D-04.01.01 04.03.01 SPIS TREŚCI D-04.01.01 KORYTO WRAZ

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 4

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 4 SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 4 1 K. Czarnecki, Geodezja współczesna w zarysie, Wiedza i Życie/Gall, Warszawa 2000/Katowice 2010. 2 Można skorzystać z niepełnej analogii do pomiarów naziemnymi

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE SST RECYKLING

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE SST RECYKLING SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE SST - 05.03.11 RECYKLING Jednostka opracowująca: SPIS SPECYFIKACJI SST - 05.03.11 RECYKLING FREZOWANIE NAWIERZCHNI ASFALTOWYCH NA ZIMNO SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I OBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH ROBOTY BUDOWLANE D ST 16 WARSTWA ODSĄCZAJĄCA

SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I OBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH ROBOTY BUDOWLANE D ST 16 WARSTWA ODSĄCZAJĄCA ZAKŁAD USŁUG BUDOWLANYCH JAKBUD UL. MIGDAŁOWA 5, 97-300 PIOTRKÓW TRYB. TEL./FAX (44) 732-60-60 SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I OBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH KOD 45000000-7 Oznaczenie kodu według Wspólnego

Bardziej szczegółowo

6. Co stanowi treść opisu mapy do celów projektowych? Jak długo jest aktualna mapa do celów projektowych? Uzasadnij odpowiedź.

6. Co stanowi treść opisu mapy do celów projektowych? Jak długo jest aktualna mapa do celów projektowych? Uzasadnij odpowiedź. 1 Proszę podać zasady pomiaru silosu na kiszonkę, do jakiej kategorii, klasy i rodzaju obiektu budowlanego go zaliczamy. Proszę wymienić minimum 5 klas obiektów w tej kategorii. 2. Przedsiębiorca otrzymał

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM ZAGESZCZANIEM PODŁOŻA 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej (SST) są wymagania dotyczące

Bardziej szczegółowo

System 1200 Newsletter Nr 54 Sieci RTK - Przykłady studialne

System 1200 Newsletter Nr 54 Sieci RTK - Przykłady studialne NEWSLETTERY SIECI RTK - PRZYPOMNIENIE Niniejszy numer Newslettera kończy trzyczęściową serię dotyczącą sieci RTK. Zanim zagłębimy się w szczegóły tego numeru przypomnimy tematy dwóch poprzednich numerów.

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJA TECHNICZNA D

SPECYFIKACJA TECHNICZNA D KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZENIEM PODŁOŻA 1. Wstęp 1.1. Przedmiot ST. Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie nowoczesnych metod pomiarowych stanu technicznego nawierzchni na drogach krajowych. PKD Olsztyn 27 września 2016 r.

Wykorzystanie nowoczesnych metod pomiarowych stanu technicznego nawierzchni na drogach krajowych. PKD Olsztyn 27 września 2016 r. Wykorzystanie nowoczesnych metod pomiarowych stanu technicznego nawierzchni na drogach krajowych PKD Olsztyn 27 września 2016 r. PRZEBIEG REFERATU I. Wprowadzenie nowych wytycznych DSN II. Nowoczesne metody

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJA TECHNICZNA D WSTĘP

SPECYFIKACJA TECHNICZNA D WSTĘP SPECYFIKACJA TECHNICZNA D - 05.03.27 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot OST Przedmiotem niniejszej ogólnej specyfikacji technicznej (OST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem nawierzchni

Bardziej szczegółowo

KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT...

KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT... SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 38 1.1. PRZEDMIOT SPECYFIKACJI TECHNICZNEJ... 38 1.2. ZAKRES STOSOWANIA SST... 38 1.3. ZAKRES ROBÓT OBJĘTYCH SST... 38 1.4. OKREŚLENIA PODSTAWOWE... 38 1.5. OGÓLNE WYMAGANIA DOTYCZĄCE

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH D WARSTWA ODSĄCZAJĄCA Z PIASKU

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH D WARSTWA ODSĄCZAJĄCA Z PIASKU SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH WARSTWA ODSĄCZAJĄCA Z PIASKU STWiORB 1. Wstęp 1.1. Przedmiot STWiORB. Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej Wykonania i Odbioru Robót

Bardziej szczegółowo

D FREZOWANIE NAWIERZCHNI BITUMICZNYCH NA ZIMNO

D FREZOWANIE NAWIERZCHNI BITUMICZNYCH NA ZIMNO D - 05.03.11 FREZOWANIE NAWIERZCHNI BITUMICZNYCH NA ZIMNO 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej są wymagania ogólne dotyczące wykonania i odbioru robót drogowych w

Bardziej szczegółowo

Satelity użytkowe KOSMONAUTYKA

Satelity użytkowe KOSMONAUTYKA Satelity użytkowe KOSMONAUTYKA Wykład nr. 14 Wykład jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego SATELITY METEOROLOGICZNE Satelita meteorologiczny jest sztucznym

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D WARSTWA ODSĄCZAJĄCA

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D WARSTWA ODSĄCZAJĄCA SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D-04.02.01 WARSTWA ODSĄCZAJĄCA Nie można wyświetlić obrazu. Na komputerze może brakować pamięci do otwarcia obrazu lub obraz może być uszkodzony. Uruchom ponownie komputer,

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA

SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.01.01 KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZANIEM PODŁOŻA 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru

Bardziej szczegółowo

Utwardzenie terenu dz. nr 126 i 127. Warstwy odsączające D

Utwardzenie terenu dz. nr 126 i 127. Warstwy odsączające D D 04.02.01 67 Spis treści 1. WSTĘP... 70 1.1. Przedmiot SST... 70 1.2. Zakres stosowania SST... 70 1.3. Zakres robót objętych SST... 70 1.4. Określenia podstawowe... 70 1.5. Ogólne wymagania dotyczące

Bardziej szczegółowo

D NAWIERZCHNIE TWARDE NIEULEPSZONE WYMAGANIA OGÓLNE

D NAWIERZCHNIE TWARDE NIEULEPSZONE WYMAGANIA OGÓLNE 214 SPECYFIKACJE TECHNICZNE WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH D - 06.03.00 NAWIERZCHNIE TWARDE NIEULEPSZONE WYMAGANIA OGÓLNE 215 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej ogólnej specyfikacji

Bardziej szczegółowo

Zawartość opracowania

Zawartość opracowania Zawartość opracowania OPIS TECHNICZNY PRZEDMIAR ROBÓT MAPA SYTUACYJNA RYS. NR 1 MAPA EWIDENCYJNA RYS. NR 2 7, MAPA SYTUACYJNO-WYSOKOŚCIOWA ZAKRES ROBÓT RYS. 8 15 PRZEKRÓJ POPRZECZNY P-1 RYS. NR 16 PRZEKRÓJ

Bardziej szczegółowo

POWIAT ZGIERSKI SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH

POWIAT ZGIERSKI SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH POWIAT ZGIERSKI SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH dla zadania pn. Przebudowa drogi powiatowej Nr 5168 E relacji Aleksandrów Łódzki Parzęczew gr. Powiatu (Lubień) - Etap I. FREZOWANIE

Bardziej szczegółowo

Aplikacje Systemów. Nawigacja inercyjna. Gdańsk, 2016

Aplikacje Systemów. Nawigacja inercyjna. Gdańsk, 2016 Aplikacje Systemów Wbudowanych Nawigacja inercyjna Gdańsk, 2016 Klasyfikacja systemów inercyjnych 2 Nawigacja inercyjna Podstawowymi blokami, wchodzącymi w skład systemów nawigacji inercyjnej (INS ang.

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZENIEM PODŁOŻA ST 3.0

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZENIEM PODŁOŻA ST 3.0 Specyfikacja Techniczna Wykonania i Odbioru Robót ST 3.0 SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT KORYTO WRAZ Z PROFILOWANIEM I ZAGĘSZCZENIEM PODŁOŻA ST 3.0 Adaptacja istniejących obiektów przyszkolnych

Bardziej szczegółowo

GMINA PRUSZCZ GDAŃSKI

GMINA PRUSZCZ GDAŃSKI GMINA PRUSZCZ GDAŃSKI OGÓLNE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D 05-03-11 FREZOWANIE NAWIERZCHNI ASFALTOWYCH NA ZIMNO SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 2 2. MATERIAŁY... 2 3. SPRZĘT... 2 4. TRANSPORT... 3 5. WYKONANIE ROBÓT...

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE PARAMETRÓW RUCHU PŁYT TEKTONICZNYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE STACJI WYKONUJĄCYCH POMIARY TECHNIKĄ LASEROWĄ I TECHNIKĄ DORIS

PORÓWNANIE PARAMETRÓW RUCHU PŁYT TEKTONICZNYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE STACJI WYKONUJĄCYCH POMIARY TECHNIKĄ LASEROWĄ I TECHNIKĄ DORIS PORÓWNANIE PARAMETRÓW RUCHU PŁYT TEKTONICZNYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE STACJI WYKONUJĄCYCH POMIARY TECHNIKĄ LASEROWĄ I TECHNIKĄ DORIS Katarzyna Kraszewska, Marcin Jagoda, Miłosława Rutkowska STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

PROJEKT BUDOWLANY. Dokumentacja projektowo kosztorysowa, uproszczona

PROJEKT BUDOWLANY. Dokumentacja projektowo kosztorysowa, uproszczona PROJEKT BUDOWLANY Dokumentacja projektowo kosztorysowa, uproszczona TEMAT LOKALIZACJA INWESTOR BRANŻA KOD CPV PROJEKTOWAŁ Przebudowa nawierzchni drogi gminnej na odcinku Latowice Kęszyce, gm. Sieroszewice

Bardziej szczegółowo

Ogłoszenie o Zamówieniu nr P/01/2012

Ogłoszenie o Zamówieniu nr P/01/2012 Ogłoszenie o Zamówieniu nr P/01/2012 1. Zamawiający : TRANS-KAM Robert Kupis 95-010 Stryków ul. Stary Rynek 2/34 NIP : 733-111-34-86 REGON: 472896723 2. Rodzaj zamówienia: przetarg nieograniczony pisemny.

Bardziej szczegółowo

D Warstwa odsączająca SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D WARSWTA ODSĄCZAJĄCA

D Warstwa odsączająca SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D WARSWTA ODSĄCZAJĄCA SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D.04.02.01.00 WARSWTA ODSĄCZAJĄCA 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej (SST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru

Bardziej szczegółowo

9. Proszę określić jakie obiekty budowlane (ogólnie) oraz które elementy tych obiektów, podlegają geodezyjnemu wyznaczeniu (wytyczeniu) w terenie.

9. Proszę określić jakie obiekty budowlane (ogólnie) oraz które elementy tych obiektów, podlegają geodezyjnemu wyznaczeniu (wytyczeniu) w terenie. 1. Jakie prawa posiadają osoby wykonujące terenowe prace geodezyjne z uwzględnieniem prac na terenach zamkniętych z dostępem do informacji niejawnych? Czy właściciel nieruchomości może nie zgodzić się

Bardziej szczegółowo

Pomiary GPS RTK (Real Time Kinematic)

Pomiary GPS RTK (Real Time Kinematic) Geomatyka RTK Pomiary GPS RTK (Real Time Kinematic) Metoda pomiaru kinetycznego RTK jest metodą różnicową stosującą poprawkę na przesunięcie fazowe GPS do wyliczenia współrzędnych z centymetrową dokładnością.

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ INSTYTUT DRÓG I MOSTÓW ZAKŁAD INŻYNIERII KOMUNIKACYJNEJ

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ INSTYTUT DRÓG I MOSTÓW ZAKŁAD INŻYNIERII KOMUNIKACYJNEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ INSTYTUT DRÓG I MOSTÓW ZAKŁAD INŻYNIERII KOMUNIKACYJNEJ Przedmiot: Inżynieria komunikacyjna Zadanie projektowe: Przejazd kolejowo-drogowy Zawartość: Temat

Bardziej szczegółowo

OPIS TECHNICZNY. km , długość 0,856 km

OPIS TECHNICZNY. km , długość 0,856 km OPIS TECHNICZNY Do dokumentacji technicznej na przebudowę chodnika w ciągu drogi powiatowej nr 3145 D ul. Śląska w Kłodzku km 0 + 000 0 + 8564, długość 0,856 km 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania

Bardziej szczegółowo

Geowłókniny do budowy drogi leśnej wykonanie warstwy odcinającej i odsączającej

Geowłókniny do budowy drogi leśnej wykonanie warstwy odcinającej i odsączającej D-04.02.01 WARSTWY ODSĄCZAJĄCE I ODCINAJĄCE 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej ogólnej specyfikacji technicznej (SST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH załącznik nr 6 do SIWZ

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH załącznik nr 6 do SIWZ Nr sprawy: GK i IT/341 /15 / 2010 Zamawiający: Gmina Wisznia Mała ul. Wrocławska 9 55-114 Wisznia Mała SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH załącznik nr 6 do SIWZ Remont dróg gminnych

Bardziej szczegółowo

WARUNKI WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH M.20.02.01. Próbne obciążenie obiektu mostowego

WARUNKI WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH M.20.02.01. Próbne obciążenie obiektu mostowego WARUNKI WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH Próbne obciążenie obiektu mostowego 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot Warunków wykonania i odbioru robót budowlanych Przedmiotem niniejszych Warunków wykonania i odbioru

Bardziej szczegółowo

KRZYSZTOF MĄCZEWSKI Geodeta Województwa Mazowieckiego

KRZYSZTOF MĄCZEWSKI Geodeta Województwa Mazowieckiego Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego DOŚWIADCZENIA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO W TWORZENIU INFRASTRUKTURY GEOINFORMACYJNEJ DLA ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO KRZYSZTOF MĄCZEWSKI Geodeta Województwa Mazowieckiego

Bardziej szczegółowo

D

D WARUNKI WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH 45232000-2 ROWY CHŁONNE CPV: Roboty pomocnicze w zakresie rurociągów i kabli 1. Wstęp 1.1. Przedmiot WWiORB Przedmiotem niniejszych Warunków Wykonania i Odbioru

Bardziej szczegółowo

Czy da się zastosować teorię względności do celów praktycznych?

Czy da się zastosować teorię względności do celów praktycznych? Czy da się zastosować teorię względności do celów praktycznych? Witold Chmielowiec Centrum Fizyki Teoretycznej PAN IX Festiwal Nauki 24 września 2005 Mapa Ogólna Teoria Względności Szczególna Teoria Względności

Bardziej szczegółowo

Pomiary różnicowe GNSS i serwisy czasu rzeczywistego: NAWGEO, KODGIS, NAWGIS. Artur Oruba specjalista administrator systemu ASG-EUPOS

Pomiary różnicowe GNSS i serwisy czasu rzeczywistego: NAWGEO, KODGIS, NAWGIS. Artur Oruba specjalista administrator systemu ASG-EUPOS Pomiary różnicowe GNSS i serwisy czasu rzeczywistego: NAWGEO, KODGIS, NAWGIS Artur Oruba specjalista administrator systemu ASG-EUPOS Plan prezentacji Techniki DGNSS/ RTK/RTN Przygotowanie do pomiarów Specyfikacja

Bardziej szczegółowo

PROJEKT BUDOWLANY. Dokumentacja projektowa, uproszczona

PROJEKT BUDOWLANY. Dokumentacja projektowa, uproszczona PROJEKT BUDOWLANY Dokumentacja projektowa, uproszczona TEMAT Przebudowa nawierzchni drogi gminnej w Kraszewicach Sołectwo nr 3 (działki 456, 460, 530) gm. Kraszewice LOKALIZACJA Gmina Kraszewice INWESTOR

Bardziej szczegółowo

ST05 NASYP Z POSPÓŁKI

ST05 NASYP Z POSPÓŁKI ST05 NASYP Z POSPÓŁKI 31 l. WSTĘP 1.1 Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru nasypu z pospółki. 1.2 Zakres stosowania ST Specyfikacja Techniczna

Bardziej szczegółowo

WARSTWY ODSĄCZAJĄCE I ODCINAJĄCE

WARSTWY ODSĄCZAJĄCE I ODCINAJĄCE D.04.02.01. WARSTWY ODSĄCZAJĄCE I ODCINAJĄCE 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej specyfikacji są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem warstwy odsączającej

Bardziej szczegółowo

LASERY W BUDOWNICTWIE DROGOWYM. Wykonał: Tomasz Kurc

LASERY W BUDOWNICTWIE DROGOWYM. Wykonał: Tomasz Kurc LASERY W BUDOWNICTWIE DROGOWYM Wykonał: Tomasz Kurc 1 CO TO JEST LASER LASER - (Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation) Działanie - generuje silnie skoncentrowaną wiązkę światła: Spójną

Bardziej szczegółowo

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: PL/EP 1887379 T3 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1887379 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 04.07.2007

Bardziej szczegółowo

Nie tylko GPS. Nie tylko GPS. Wydział Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego. WFiA UZ 1 / 34

Nie tylko GPS. Nie tylko GPS. Wydział Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego. WFiA UZ 1 / 34 Nie tylko GPS Wydział Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego WFiA UZ 1 / 34 Satelity Satelitą nazywamy ciało niebieskie krążące wokół planety (np. Ziemi) o masie o wiele mniejszej od masy planety.

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D WARSTWA ODCINAJĄCA

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D WARSTWA ODCINAJĄCA SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D - 003 WARSTWA ODCINAJĄCA wykonywaniu wąskich koryt), walców statycznych, wibracyjnych lub płyt wibracyjnych. Stosowany sprzęt nie może spowodować niekorzystnego wpływu

Bardziej szczegółowo

OPIS TECHNICZNY 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA 2. PODSTAWA OPRACOWANIA 3. ZAKRES OPRACOWANIA

OPIS TECHNICZNY 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA 2. PODSTAWA OPRACOWANIA 3. ZAKRES OPRACOWANIA OPIS TECHNICZNY Do dokumentacji technicznej na wykonanie odbudowy drogi powiatowej nr 3267 D Idzików Marianówka - Szklary km 0 + 000 4 + 550, długość 4,550 km 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania

Bardziej szczegółowo