PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK TECHNOLOGII SZKŁA O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ

Transkrypt

1 ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA O STRUKTURZE RZEDMIOTOWEJ wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

2 SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... łąd! Nie zdefiniowano zakładki. 6. RZEDMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO 3 8. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA... łąd! Nie zdefiniowano zakładki. 9. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA... łąd! Nie zdefiniowano zakładki. 10. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA Z INNYMI ZAWODAMI... łąd! Nie zdefiniowano zakładki. 11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA... łąd! Nie zdefiniowano zakładki. 12. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW... łąd! Nie zdefiniowano zakładki. 1. Technologia szkła... łąd! Nie zdefiniowano zakładki. 2. Maszyny i urzadzenia do produkcji szkla odstawy sterowania procesami technologicznymi Działalność gospodarcza w branży szklarskiej Język obcy zawodowy w branży szklarskiej rodukcja wyrobów ze szkła adania technologiczne Kontrola procesów produkcji wyrobów ze szkła raktyka zawodowa ZAŁĄZNIKI rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1

3 TY SZKOŁY: Technikum Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru 1. TY ROGRAMU: przedmiotowy 2. RODZAJ ROGRAMU: liniowy 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr inż. Joanna Górzyńska, mgr inż. Krzysztof Kubit Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Wojciech ilc 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu technik technologii szkła opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz z późn. zm.) 2. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012r. poz. 7) 3. Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. poz. 184) 4. Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 204) 5. Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.) 6. Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1487) 7. Rozporządzeniem MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6 poz. 69 z późn. zm.) 8. Rozporządzenie MEN z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626) 9. Rozporządzenie MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2

4 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. RZEDMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM W programie nauczania dla zawodu technik technologii szkła uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: chemia i matematyka realizowane w zakresie rozszerzonym. 7. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu technik technologii szkła uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności ponadprzedmiotowych zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność rozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3

5 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno- komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu technika technologii szkła uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: chemia, matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. Matematyka jest jednym z ważniejszych przedmiotów kształtujących umiejętności stanowiące podbudowę w zawodzie technik technologii szkła. Uzyskanie większości efektów określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik technologii szkła jest bezpośrednio związane z treściami zawartymi w zakresie rozszerzonym matematyki. Są to np. następujące zagadnienia: obliczanie błędów pomiarowych, wykonywanie przeliczeń procentowych, geometria na płaszczyźnie kartezjańskiej, zagadnienia z trygonometrii. Rozszerzenie z matematyki ułatwi realizację zagadnień związanych z obliczaniem, przeliczaniem i naliczaniem danych matematycznych wykorzystywanych w pracy technika technologii szkła. Zastosowanie rozszerzeń z chemii będzie polegało na dostarczeniu uczniowi podbudowy do zajęć laboratoryjnych badań technologicznych, tak ważnych w zawodzie technika technologii szkła. ozwoli na przybliżenie uczniom zagadnień związanych z zapisywaniem reakcji chemicznych zachodzących pomiędzy składnikami, będącymi zestawem szklarskim podczas procesów topienia. Uczniowie realizując rozszerzenie z chemii będą bardziej rozumieli zagadnienia dotyczące: roztworów, różnic we właściwościach roztworów właściwych, koloidów i zawiesin; budowy materii; przemian fazowych; struktury wewnętrznej i właściwości substancji; właściwie zrozumieją i zaplanują zadania technika, zarówno tego pracującego przy topieniu, czy formowaniu szkła, jak również wykonującego zadania laboratoryjne pozwalające otrzymać roztwory o odpowiednim stężeniu procentowym i molowym; czy badającego surowce szklarskie, szkło, czy wyroby szklane. Realizacja wybranych przedmiotów w zakresie rozszerzonym będzie sprzyjać pogłębianiu wiedzy zawodowej oraz da potencjalnie większe szanse na kontynuację nauki w wyższych uczelniach na kierunkach zgodnych z wyuczonym zawodem. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4

6 8. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru Technik technologii szkła głównie nadzoruje oraz kontroluje operacje jednostkowe związane z wytwarzaniem szkła budowlanego, opakowaniowego, gospodarczego i technicznego; opracowuje dokumentację stanowiskową i obiegową dotyczącą wielkości produkcji i warunków, w jakich przebiega proces produkcyjny wytwarzania wyrobów szklanych. Technik technologii szkła w szczególności może prowadzić pracę w zakresie: wytwarzania szkła budowlanego, opakowaniowego, gospodarczego i technicznego, wytwarzania galanterii szklanej, wytwarzania szkła bezpiecznego i specjalnego, wytwarzania włókna szklanego, wełny mineralnej i szklistych materiałów włóknistych, nadzorowania procesów produkcyjnych oraz kontrolowania jakości wyrobów szklanych. 9. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA Głównym celem pracy technika technologii szkła jest produkcja wyrobów szklanych. Technik technologii szkła może być zatrudniony w: hutach szkła budowlanego, opakowaniowego, gospodarczego i technicznego, zakładach wytwarzających szkła specjalne, zakładach wytwarzających włókno szklane i wełnę mineralną, zakładach przetwórstwa szkła, zakładach zdobienia szkła; może tez prowadzić własną działalność gospodarczą w zakresie produkcji i przetwarzania szkieł. Do podjęcia pracy w zawodzie technika technologii szkła niezbędne jest posiadanie dyplomu technika o określonej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, np. specjalności produkcji ręcznej, czy mechanicznej wyrobów szklanych. Naukę przygotowującą do zawodu prowadzą technika różnych profili, najczęściej: budowlane, chemiczne, górnicze, hutnicze, mechaniczne. 10. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum. Technik technologii szkła ma kwalifikacje A.47., która jest nadbudową do kwalifikacji bazowej A.1. występującej w zawodzie operator urządzeń przemysłu szklarskiego. Kwalifikacja A.1. stanowi podbudowę kształcenia w zawodzie technik technologii szkła. Inną grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem KZ(A.a) i kodem KZ(A.v). Zawody które mają wspólny KZ(A.a) to: technik technologii szkła, operator urządzeń przemysłu szklarskiego. Zawody które mają wspólny KZ(A.v) to technik technologii szkła, technik technologii ceramicznej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5

7 Kwalifikacja A.1. A.47. A.51. Wytwarzanie wyrobów ze szkła Organizacja procesów wytwarzania wyrobów ze szkła Organizacja i prowadzenie procesów wytwarzania wyrobów ceramicznych Symbol zawodu Zawód Operator urządzeń przemysłu szklarskiego Technik technologii szkła Technik technologii szkła Technik technologii ceramicznej Elementy wspólne KZ(A.a) KZ(A.a) KZ(A.v) KZ(A.b) KZ(A.v) 11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik technologii szkła powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) obsługiwania maszyn i urządzeń do sporządzania zestawu szklarskiego i topienia mas szklanych; 2) obsługiwania maszyn i urządzeń do formowania, wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła; 3) formowania wyrobów ze szkła sposobem ręcznym; 4) wykonywania badań laboratoryjnych surowców szklarskich, szkła i wyrobów ze szkła; 5) organizowania i prowadzenia procesów wytwarzania wyrobów ze szkła. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik technologii szkła: 1) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (H, DG, KS, JOZ, OMZ;) 2) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru administracyjno-usługowego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie KZ(A.a) i KZ(A.v); 3) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie: A.1. Wytwarzanie wyrobów ze szkła; A.47. Organizowanie procesów wytwarzania wyrobów ze szkła. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6

8 12. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK TEHNOLOGII SZKŁA Tabela 3. lan nauczania przedmiotowego Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w technikum minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1470 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 735 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik technologii szkła minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - na kształcenie w ramach kwalifikacji A.1. przeznaczono minimum 700 godzin. - na kształcenie w ramach kwalifikacji A.47. przeznaczono minimum 170 godzin. - na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono minimum 330 godzin. Klasa Liczba godzin w okresie nauczania Lp. Nazwa przedmiotu I II III IV tygodniowo łącznie Kształcenie zawodowe teoretyczne 1. Technologia szkła Maszyny i urządzenia do produkcji szkła odstawy sterowania procesami technologicznymi Działalność gospodarcza w branży szklarskiej Język obcy w branży szklarskiej Łączna liczba godzin Kształcenie zawodowe praktyczne 6. rodukcja wyrobów ze szkła rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7

9 7. adania technologiczne Kontrola procesów produkcji wyrobów ze szkła raktyki zawodowe*** Łączna liczba godzin Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe RAKTYKI ZAWODOWE 4 tyg.*** 4 tyg. 320 **zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy ***w przypadku praktyk realizowanych w wymiarze ponad 4 tygodnie Egzamin potwierdzający kwalifikację (A.1.) odbywa się pod koniec klasy trzeciej. Egzamin potwierdzający kwalifikację (A.47.) odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy czwartej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8

10 Wykaz działów programowych dla zawodu technik technologii szkła Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru Nazwa przedmiotu Nazwa działu Liczba godzin przewidziana na dział 1.1. Technologia zestawu szklarskiego Technologia szkła (330 godzin) 1.2. Technologia formowania wyrobów ze szkła Technologia obróbki, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła ezpieczne wykonywanie zadań technologa odstawy maszynoznawstwa szklarskiego Maszyny i urządzenia do produkcji szkła (210 godzin) 2.2. Maszyny i urządzenia do przygotowania zestawów szklarskich i topienia mas szklanych Maszyny i urządzenia do formowania wyrobów ze szkła Maszyny i urządzenia do wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła ostawy procesów wytwarzania szkła odstawy sterowania procesami technologicznymi (90 godzin) 3.2. Obliczenia technologiczne lanowanie procesów sporządzania zestawów szklarskich i topienia mas szklanych lanowanie procesów wytwarzania wyrobów ze szkła 20 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9

11 4. Działalność gospodarcza w branży szklarskiej (60 godzin) 4.1. odstawy formalno-prawne działalności gospodarczej rowadzenie przedsiębiorstwa produkcji i przetwórstwa wyrobów ze szkła orozumiewanie się z klientem i współpracownikami w języku obcym Język obcy w branży szklarskiej (60 godzin) 5.2. Obcojęzyczna informacja o materiałach, maszynach i urządzeniach przemysłu szklarskiego rzygotowywanie materiałów do produkcji wyrobów ze szkła rzygotowywanie zestawów szklarskich i topienie mas szklanych rodukcja wyrobów ze szkła (360 godzin) 6.3. rodukcja wyrobów ze szkła sposobem ręcznym rodukcja wyrobów ze szkła sposobem mechanicznym Wykańczanie, zdobienie i przetwórstwo szkła adania technologiczne (120 godzin) 8. Kontrola procesów produkcji wyrobów ze szkła (120 godzin) 7.1. Metody badań laboratoryjnych Opracowywanie wyników badań laboratoryjnych Nadzorowanie procesów przygotowania zestawu szklarskiego Nadzorowanie procesów wytwarzania szkła raktyki zawodowe (320 godzin) 320 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10

12 13. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW W programie nauczania dla zawodu technik technologii szkła zastosowano taksonomię celów A. Niemierko 1. Technologia szkła 330 godzin 2. Maszyny i urządzenia do produkcji szkła 210 godzin 3. odstawy sterowania procesami technologicznymi 90 godzin 4. Działalność gospodarcza w branży szklarskiej 60 godzin 5. Język obcy w branży szklarskiej 60 godzin 6. rodukcja wyrobów ze szkła 360 godzin 7. adania technologiczne 120 godzin 8. Kontrola procesów produkcji wyrobów ze szkła 120 godzin 9. raktyki zawodowe 320 godzin rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11

13 1. Technologia szkła 1.1. Technologia zestawu szklarskiego 1.2. Technologia formowania wyrobów ze szkła 1.3. Technologia obróbki, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła 1.4. ezpieczne wykonywanie zadań technologa 1.1. Technologia zestawu szklarskiego Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania A.1.1(1)1. sklasyfikować surowce szklarskie; Surowce szkłotwórcze Surowce modyfikujące. A.1.1(1)2. określić przydatność technologiczną surowców szklarskich; Surowce wtórne. A.1.1(1)3. określić sposoby przechowywania surowców szklarskich; Surowce pomocnicze. rzechowywanie surowców szklarskich. A.1.1(1)4. dobrać surowce do zestawów szklarskich; Składy typowych zestawów szklarskich. A.1.1(1)5. zanalizować normy dotyczące surowców stosowanych w szklarstwie; D Zasady sporządzania zestawów szklarskich. A.1.1(4)1. określić techniki sporządzania zestawów szklarskich; Techniki sporządzania zestawów szklarskich. A.1.1(4)2. dobrać technikę obróbki zestawu szklarskiego; A.1.1(4)3. sporządzić zestaw szklarski techniką ręczną; A.1.1(4)4. sporządzić zestaw szklarski techniką mechaniczna; A.1.1(4)5. zanalizować dokumentację technologiczną dotyczącą sporządzania D zestawu szklarskiego; lanowane zadania Na podstawie dostępnej dokumentacji technicznej, zaplanuj zestaw szklarski do produkcji szkła gospodarczego, wykonując następujące elementy zadania: - dobierz surowce szklarskie potrzebne do produkcji szkła gospodarczego; - określ skład chemiczny wybranych przez iebie surowców; - narysuj schemat blokowy, wskazujący kolejność podawania wybranych przez iebie surowców w zautomatyzowanej zestawiarni; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12

14 - opracuj świadectwo jakości dla piasku szklarskiego, wybranego przez iebie do produkcji szkła gospodarczego na podstawie normy branżowej. Z opracowanego zadania sporządź raport, którego jedną z części będziesz prezentować na forum grupy (5 minut) oraz jego wersję papierową przekażesz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni technologicznej wyposażonej w kolekcje surowców szklarskich, schematy ilustrujące magazyny surowców szklarskich, prospekty firm krajowych i zagranicznych produkujących surowce dla szkła, normy dotyczące surowców szklarskich, schematy technologiczne i dokumentację technicznotechnologiczną procesów produkcyjnych, dokumentacje technologiczną, katalogi, foliogramy, foliogramy, fotografie, czasopisma branżowe, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce wydobycia i przetwórstwa surowców stosowanych w szklarstwie, prezentacje o tematyce sporządzania zestawów szklarskich. Środki dydaktyczne Instrukcje do ćwiczeń, raporty, pakiety edukacyjne dla uczniów, teksty przewodnie do ćwiczeń, karty pracy dla uczniów, karty samooceny, środki ochrony indywidualnej, instrukcje stanowiskowe i bhp. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy Technologia zestawu szklarskiego wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem: metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, małych projektów, instruktażu i pokazu czynności, wycieczek do zestawiarni surowców w różnych hutach szkła. Formy organizacyjne Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: indywidualna zróżnicowana lub grupowa. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie efektów kształcenia przykładowego zadania będzie przeprowadzone na podstawie prezentacji oraz sporządzonego papierowego raportu. W ocenie prezentacji należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: zawartość merytoryczna prezentacji, obejmującą następujące elementy zadania; właściwie wykonane elementy zadania; sposób prezentacji (układ, czytelność, czas); sposób wypowiedzi podczas prezentacji. W dokumentacji kryteria obejmą: poprawność wykonania elementów zadania, układ raportu wg określonego wzorca, jego estetykę. rezentacja, jej struktura oraz sposób wypowiedzi powinna być omówiona na forum grupy; natomiast z raportu papierowego proponuję się wystawienie uczniowi oceny. Do uzyskania pozytywnej oceny należy wykonać dwa elementy zadania przez ucznia. W dziale programowym Technologia zestawu szklarskiego przedmiot oceny ucznia powinna stanowić umiejętność zastosowania wiedzy chemicznej w charakteryzowaniu surowców i materiałów szklarskich. Jest ona niezbędna i ułatwia rozumienie istotnych właściwości i cech poznawczych surowców. Istotny element nauczania tego działu, to również kształtowanie świadomości uczniów w posługiwaniu się surowców i materiałów stosowanych w technologii szkła. o zakończeniu realizacji działu proponuje się przeprowadzić badanie osiągnięć edukacyjnych w formie sprawdzianu teoretycznego (test dydaktyczny wielostopniowy). W ocenie końcowej należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów; a umiejętność problemowego podejścia ucznia do zagadnień będzie ilustracją umiejętności myślenia kompleksowego, integrującego wiedzę niezbędną w dziale Technologii zestawu szklarskiego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13

15 1.2. Technologia formowania wyrobów ze szkła Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania KZ(A.a)(4)1. określić procesy produkcyjne wyrobów ze szkła; Maszyny i urządzenia do przygotowania surowców szklarskich. KZ(A.a)(4)2. rozpoznać oznaczenia stosowane w schematach roces topienia szkła. technologicznych; Rodzaje formowanych wyrobów sposobem KZ(A.a)(4)3. odczytać schematy technologiczne procesów produkcji wyrobów ręcznym. ze szkła; Właściwości masy szklanej do formowania A.1.1(8)1. zidentyfikować stadia topienia mas szklanej; A wyrobów ze szkła sposobem ręcznym. A.1.1(8)2. określić zjawiska występujące podczas topienia mas szklanych; Formowanie wyrobów ze szkła za pomocą piszczeli. A.1.1(8)3. określić wpływ parametrów technologicznych na proces topienia mas Formowanie wyrobów ze szkła sposobem ręcznomaszynowym. szklanych; A.1.1(8)4. dobrać przyrządy pomiarowe do kontroli parametrów topienia mas raca zespołu formującego sposobem ręcznym. szklanych w piecach; Zdobienie hutnicze wyrobów ze szkła. A.1.1(8)5. określić parametry wytopu mas szklanych; Klasyfikacja wyrobów ze szkła formowanych A.1.2(1)1. sklasyfikować wyroby ze szkła produkowane sposobem ręcznym; sposobem mechanicznym. Formowanie przez wytłaczanie. A.1.2(1)2. określić przeznaczenie wyrobów produkowanych sposobem ręcznym; Formowanie przez rozdmuchiwanie porcji masy A.1.2(1)3. określić właściwości wyrobów produkowanych sposobem ręcznym; szklanej za pomocą automatów. Formowanie przez wyciąganie. A.1.2(2)1. sklasyfikować materiały, narzędzia i urządzenia do ręcznego Formowanie termiczno-grawitacyjne. formowania i zdobienia hutniczego wyrobów ze szkła; Walcowanie szkła. A.1.2(2)2. określić właściwości materiałów do ręcznego formowania i zdobienia hutniczego wyrobów ze szkła; Formowanie siłą odśrodkową. A.1.2(2)3. dobrać materiały do ręcznego formowania i zdobienia hutniczego Rozwłóknianie masy szklanej. wyrobów ze szkła; Sposoby zasilania masą szklaną maszyn i A.1.2(2)4. rozpoznać maszyny i urządzenia do ręcznego formowania i zdobienia urządzeń formujących. hutniczego wyrobów ze szkła; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14

16 A.1.2(2)5. dobrać maszyny i urządzenia do ręcznego formowania i zdobienia hutniczego wyrobów ze szkła; A.1.2(2)6. określić możliwości technologiczne urządzeń do ręcznego formowania i zdobienia hutniczego wyrobów ze szkła; A.1.3(1)1. sklasyfikować wyroby ze szkła produkowane sposobem mechanicznym; A.1.3(1)2. określić przeznaczenie wyrobów produkowanych sposobem mechanicznym; A.1.3(1)3. opisać właściwości wyrobów produkowanych sposobem mechanicznym; A.1.3(2)1. sklasyfikować techniki mechanicznego formowania szkieł; A.1.3(2)2. opisać techniki mechanicznego formowania szkieł; A A.1.3(2)3. zaprojektować proces i etapy produkcji różnych rodzajów wyrobów ze szkła; D A.1. 3(3)1. określić sposoby zasilania masą szklaną maszyn i urządzeń w procesie kształtowania wyrobów ze szkła; A.1.3(3)2. wyjaśnić zasady zasilania masą szklaną maszyn i urządzeń do formowania wyrobów ze szkła; A.1.3(3)3. rozpoznać zasilacze do zasilania maszyn i urządzeń w masę szklaną; A.1.3(3)4. określić możliwości technologiczne zasilaczy maszyn i urządzeń w masę szklaną; lanowane zadania Ćwiczenie wykonajcie w grupie: Z kolekcji wyrobów szklanych formowanych rozmaitymi metodami, wybierzcie wyroby formowane metodą walcowania; następnie uzupełnijcie kartę pracy, w którym zamieścicie: - oznaczenia numeryczne wybranych wyrobów; - schemat blokowy produkcji wyrobów szklanych formowanych metodą walcowania; - opis etapów formowania wyrobów metodą walcowania przedstawionych na rysunku. Opracowane karty pracy przekażcie do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni technologicznej wyposażonej w piec laboratoryjny do topienia oraz odprężania szkła, kolekcje wyrobów szklanych formowanych różnymi technikami, narzędzia i materiały do formowania wyrobów ze szkła sposobem ręcznym, formy szklarskie, schematy obrazujące warsztat do ręcznego formowania wyrobów oraz form szklarskich do ręcznego i automatycznego wytwarzania wyrobów, modele pieców szklarskich, schematy obrazujące sposoby zasilania maszyn i urządzeń do formowania szkła, kolekcje wyrobów ze szkła z wadami masy szklanej i wadami wykonania, katalogi szkieł gospodarczych, opakowaniowych, technicznych, rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15

17 budowlanych, schematy technologiczne i dokumentację techniczno-technologiczną procesów produkcyjnych, foliogramy schematów technologicznych obrazujących etapy formowania różnymi technikami określonych wyrobów szklanych, czasopisma branżowe, filmy i prezentacje multimedialne na temat topienia mas szklanych, produkcji różnych rodzajów wyrobów ze szkła. Środki dydaktyczne Instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, teksty przewodnie do ćwiczeń, karty pracy dla uczniów, karty samooceny, środki ochrony indywidualnej, instrukcje stanowiskowe i bhp. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy Technologia formowania wyrobów ze szkła wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem: metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, ćwiczeń praktycznych poprzedzonych objaśnieniem z pokazem. Formy organizacyjne Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: grupowa lub indywidualna zróżnicowana. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie efektów kształcenia przykładowego zadania będzie przeprowadzone na podstawie wykonanych kart pracy, porównanych z wzorcem opracowanym przez nauczyciela. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: poprawność wyrobu odpowiednich wyrobów szklanych do zaproponowanej techniki formowania, sporządzenie schematu blokowego, opis rysunku etapów formowania. W karcie pracy należy wykonać poprawnie jedno z elementów zadania poprawnie, aby zaliczyć zadanie. W ocenie nauczyciel powinien również uwzględnić: strukturę karty pracy, zgodną z zasadami, układ, czytelność, estetyczność. Oceniając ucznia w dziale programowym Technologia formowania wyrobów ze szkła nauczyciel ocenia zakres opanowanych teoretycznych procesów technologicznych oraz umiejętności ich wykorzystania w ćwiczeniach praktycznych. Ważnym elementem działu jest tez umiejętność czytania przez ucznia schematów technologicznych i rozwiązywania problemów pracy technologa, tak często występujących podczas formowania wyrobów ze szkła. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia Technologia wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania A.1.4(1)1. wyjaśnić zasady odprężania, hartowania i obróbki termicznej wyrobów z szkła; - Naprężenia termiczne w szkle i ich usuwanie. - roces odprężania wyrobów ze szkła. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16

18 A.1.4(1)2. określić etapy procesu odprężania wyrobów ze szkła w piecach; - Zasady hartowania wyrobów ze szła. A.1.4(1)3. określić etapy zahartowania wyrobów ze szkła; A.1.4(1)4. ocenić jakość odprężania, hartowania i obróbki termicznej wyrobów ze szkła; D A.1.4(3)1. sklasyfikować materiały i narzędzia do wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła; A.1.4(3)2. określić właściwości materiałów i narzędzi do wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła; A.1.4(3)3. zidentyfikować materiały i narzędzia do wykańczania wyrobów ze szkła; A A.1.4(3)4. rozróżnić materiały i narzędzia do zdobienia wyrobów ze szkła; A.1.4(3)5. sklasyfikować materiały i narzędzia do wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła; A.1.4(4)1. określić techniki wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła; A.1.4(4)2. rozróżnić techniki wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła; A.1.4(4)3. określić możliwości technologiczne wykonania wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła; A.1.4(5)1. opisać techniki zdobienia hutniczego wyrobów ze szkła; A.1.4(5)2. określić właściwości materiałów do zdobienia hutniczego wyrobów ze szkła; A.1.4(5)3. rozróżnić techniki zdobienia hutniczego wyrobów ze szkła; A.1.4(5)4. określić możliwości technologiczne wykonania zdobienia hutniczego wyrobów ze szkła; KZ(A.a)(10)1. sporządzić rysunki i szkice wyrobów lub dekoracji stosowanych w produkcji szkła, przy pomocy komputerów; KZ(A.a)(10)2. zaprojektować wzory wyrobów lub dekoracji w produkcji szkła; D KZ(A.a)(10)3. rozpoznać oprogramowanie wspomagające wykonywanie zadań produkcyjnych w przemyśle szklarskim; KZ(A.a)(10)4. określić rolę i możliwości technologiczne programów komputerowych wspomagających procesy projektowania w przemyśle - Obróbka termiczna szkła. - Wykańczanie szkła. - Materiały do wykańczania szkła. - Techniki wykańczania wyrobów ze szkła. Zdobienie szkła. Techniki zdobienia szkła. Materiały i narzędzia stosowane w technikach zdobienia szkła. odstawy przetwórstwo szkła. Materiały i urządzenia stosowane w technikach przetwórstwa szkła. Wady wykonania przetworzonego szkła. Ocena jakości przetworzonego szkła. Zdobienie hutnicze wyrobów ze szkła. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17

19 szklarskim; Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru lanowane zadania Ćwiczenie należy wykonać w grupie, na podstawie dostępnej dokumentacji technicznej, uzupełniając kartę pracy ucznia: 1. rzedstaw za pomocą schematu blokowego kolejne etapy procesu oddzielania kap od wyrobów za pomocą palników gazowych. 2. ogrupuj techniki opękania na termiczne i mechaniczne stawiając znak (+) w odpowiedniej kolumnie. Techniki opękania Termiczna Mechaniczna alnikiem gazowym Kamieniem rądem elektrycznym Gorącym szkłem iłą tarczową Laserem 3. rzyporządkuj charakterystyczną cechę oddzielania kap od wyrobu do określonej techniki opękania. [A] owiniecie drutem oporowym [ ] opekanie piłą tarczową [] naniesienie roztworu przewodzącego prąd [ ] opękanie prądem elektrycznym [] zarysowanie wyrobu [ ] opękanie palnikiem gazowym [D] umieszczenie wyrobu pionowo w dół [ ] opękanie prądem wysokiej częstotliwości [E] tarcie o powierzchnię [ ] płomieniowe obcinanie kap Sporządzoną kartę pracy, oddaj do oceny nauczycielowi. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni technologicznej wyposażonej w piec laboratoryjny do topienia oraz odprężania szkła, narzędzia i materiały do obróbki ręcznej i mechanicznej materiałów, narzędzia i przyrządy pomiarowe, sprzęt laboratoryjny, modele pieców szklarskich, maszyn i urządzeń do wykańczania, obróbki, zdobienia i przetwarzania szkła, kolekcje materiałów i narzędzi do wykańczania, obróbki, zdobienia i przetwórstwa szkła, materiały konstrukcyjne, kolekcje wyrobów ze szkła formowanych, wykańczanych, zdobionych i przetwarzanych różnymi technikami, kolekcje wyrobów ze szkła z wadami masy szklanej i wadami wykonania, kolekcje wyrobów szklanych odprężonych, hartowanych; wykańczanych, zdobionych, przetwarzanych różnymi technikami; schematy obrazujące warsztat do określonych technik wykańczania, zdobienia i rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18

20 przetwórstwa wyrobów ze szkła; katalogi przedstawiające wyroby wykończone, przetworzone, ozdobione; foliogramy schematów technologicznych obrazujących etapy wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła; czasopisma branżowe, filmy i prezentacje multimedialne na temat technik wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła. zęść zajęć powinna być przeprowadzona w pracowni komputerowej wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, z ploterem i ze skanerem oraz projektorem multimedialnym, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, programy komputerowe wspomagające projektowanie. Środki dydaktyczne Instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, teksty przewodnie do ćwiczeń, karty pracy dla uczniów, karty samooceny, środki ochrony indywidualnej, instrukcje stanowiskowe i bhp. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy Technologia wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, ćwiczeń praktycznych poprzedzonych objaśnieniem z pokazem. Formy organizacyjne Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: grupowa lub indywidualna zróżnicowana. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie wykonanych ćwiczeń i uzupełnionych kart pracy. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: poprawność uzupełnionych ćwiczeń, odpowiedniego uzupełnienia karty pracy ucznia, w której ocenione zostaną: poprawność wykonanych ćwiczeń, czytelność i estetyczność uzupełnienia kart pracy. Na zaliczenie ćwiczeń przez ucznia należy wykonać poprawnie jedno z zadań zamieszczonych w karcie pracy. Wykonane prace ucznia w dziale programowym Technologia wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła winny być ocenione według ustalonych i znanych wcześniej uczniom kryteriów. Oceny nauczyciela powinny uwzględniać zarówno wykonanie praktyczne ćwiczeń, jak i stopień opanowanej wiedzy teoretycznej. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia ezpieczne wykonywanie zadań technologa Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania H(5)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe występujące w środowisku pracy; Zasady technologiczne pracy technologa rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19

21 H(5)2. wymienić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; H(5)3. zapobiegać zagrożeniom wynikającym z wykonywania zadań zawodowych; H(6)1. wskazać skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; H(6)2. scharakteryzować skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas pracy technologa szkła; H(9)1. określić zasady bezpiecznej pracy podczas prac związanych z produkcją wyrobów ze szkła; H(9)2. zastosować podręczny sprzęt i środki gaśnicze podczas prac związanych z produkcją wyrobów ze szkła; KS(1)1. stosować zasady kultury osobistej; KS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej; KS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego; KS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; A obowiązujące w przemyśle szklarskim. Klasyfikacja czynników szkodliwych w środowisku pracy. Zagrożenia życia i zdrowia technologa. Metody i środki zapobiegania czynnikom szkodliwym. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej w hutach szkła. ostępowanie z odpadami i truciznami powstającymi przy produkcji szkła. Gospodarka wodno ściekowa w przedsiębiorstwie. Emisje szkodliwych substancji do środowiska. Sposoby ograniczania emisji szkodliwych substancji do środowiska. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w przemyśle szklarskim podczas prac w zestawiarni surowców. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w przemyśle szklarskim podczas prac przy formowaniu wyrobów ze szkła. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w przemyśle szklarskim podczas prac przy zdobieniu wyrobów ze szkła. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w przemyśle szklarskim podczas prac związanych z przetwórstwem szkła. lanowane zadania W grupie dokonajcie rozpoznawania zagrożeń wypadkowych występujących na stanowisku pracy podczas produkcji opakowań szklanych formowanych sposobem mechanicznym. Sporządźcie prezentację multimedialną z wykonanego zadania, w pracy zamieście opisy zagrożeń oraz zobrazujcie stanowiska pracy za pomocą dostępnych zdjęć. rezentacja zostanie przez Was przedstawiona na końcu zajęć, czas wystąpienia 10 minut. Na ocenę prezentacji będzie składać się ocena nauczyciela oraz innych grup. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni technologicznej wyposażonej w instrukcje stanowiskowe z zakresu bhp i teksty przewodnie do ćwiczeń; kodeks pracy; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20

22 przykłady regulaminów: bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, przeprowadzania ewakuacji w przedsiębiorstwie; środki ochrony indywidualnej; plany ewakuacyjne przykładowych przedsiębiorstw; przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej budynków i innych obiektów budowlanych; przepisy dotyczące ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy; ustawy i rozporządzenia dotyczące ochrony środowiska; instrukcje gospodarki: wodno ściekowej, odpadami, ochrony powietrza; filmy i prezentacje multimedialne na temat zagrożeń występujących podczas produkcji szkła, na które narażony jest technolog szkła. zęść zajęć powinna być przeprowadzona w pracowni komputerowej wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, z ploterem i ze skanerem oraz projektorem multimedialnym, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych. Środki dydaktyczne Instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, teksty przewodnie do ćwiczeń, karty pracy dla uczniów, karty samooceny, środki ochrony indywidualnej, instrukcje stanowiskowe i bhp. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy ezpieczne wykonywanie zadań technologa wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, tekstu przewodniego, ćwiczeń praktycznych poprzedzonych z objaśnieniem, instruktaż i pokaz czynności, metody symulacyjne. Formy organizacyjne Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: grupowa lub indywidualna zróżnicowana. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie wykonanej prezentacji, na którą złożą się dwie oceny nauczyciela i pozostałych grup. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: zawartość merytoryczna (struktura prezentacji zgodnie z zasadami), prezentacja (układ, bezbłędny edycyjnie, czytelny) oraz sposób przedstawienia prezentacji przez grupę. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć edukacyjnych uczniów w dziale ezpieczne wykonywanie zadań technologa powinno odbywać się systematycznie w trakcie realizacji tego działu, na podstawie określonych kryteriów. Ocena osiągnięć szkolnych powinna aktywizować i mobilizować do pracy ucznia, jak i nauczyciela. Nauczyciel prowadzący proces dydaktyczny zobowiązany jest opracować wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na: przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, stosowanie procedur zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia pracowników. Oceny osiągnięć uczniów należy dokonywać na podstawie: sprawdzianów pisemnych i ustnych, sprawdzianów praktycznych, testów osiągnięć szkolnych oraz obserwacji czynności wykonywanych przez ucznia podczas ćwiczeń. o zakończeniu realizacji programu działu proponuje się zastosowanie sprawdzianu teoretycznego. Zadania w teście mogą być otwarte (krótkiej odpowiedzi, z luką) lub zamknięte (wyboru wielokrotnego, na dobieranie, typu prawdafałsz). W końcowej ocenie należy uwzględnić wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela metod sprawdzania osiągnięć uczniów. odstawą do uzyskania przez ucznia pozytywnej oceny jest poprawne i samodzielne wykonanie ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21

23 2. Maszyny i urządzenia do produkcji szkła 2.1. odstawy maszynoznawstwa szklarskiego 2.2. Maszyny i urządzenia do przygotowania zestawów szklarskich i topienia mas szklanych 2.3. Maszyny i urządzenia do formowania wyrobów ze szkła 2.4. Maszyny i urządzenia do wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła 2.1. odstawy maszynoznawstwa szklarskiego Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania KZ(A.a)(1)1. dobrać przybory kreślarskie i materiały rysunkowe do wykonywania rysunków; KZ(A.a)(1)2. zastosować zasady rzutowania; KZ(A.a)(1)3. wykonać rysunki części maszyn; KZ(A.a)(1)4. zastosować zasady wymiarowania rysunków technicznych; KZ(A.a)(1)5. wykonać przekroje elementów konstrukcyjnych; KZ(A.a)(1)6. rozpoznać oznaczenia stosowane w dokumentacji technicznej; KZ(A.a)(1)7. odczytać rysunki techniczne; KZ(A.a)(2)1. sklasyfikować elementy maszyn lub urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim; KZ(A.a)(2)2. rozpoznać elementy maszyn lub urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim na podstawie dokumentacji technicznej; KZ(A.a)(2)3. określić czynniki powodujące zużycie i uszkodzenia elementów maszyn i urządzeń; KZ(A.a)(2)4. rozróżnić materiały eksploatacyjne maszyn i urządzeń; KZ(A.a)(2)5. określić sposoby smarowania i regeneracji części maszyn; KZ(A.a)(3)1. sklasyfikować materiały konstrukcyjne i materiały ogniotrwale do budowy pieców szklarskich; Materiały i przybory kreślarskie. Zasady rzutowania. rzekroje i kłady. Oznaczenia dokumentacji technicznej. Elementy maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim. arametry maszyn i urządzeń do produkcji szkła zynniki powodując życie elementów maszyn i urządzeń. Korozja elementów maszyn i urządzeń. Smarowanie i regeneracja części maszyn. Materiały konstrukcyjne. Materiały ogniotrwałe w przemyśle szklarskim. Materiały do budowy maszyn i urządzeń do produkcji szkła. Materiały stosowane do formowania wyrobów ze szkła. Materiały stosowane do wykańczania, zdobienia i przetwarzania szkła. Dokumentacja techniczna wyrobów ze szkła. Dokumentacja techniczno-ruchowa maszyn i rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22

24 KZ(A.a)(3)2. rozpoznać materiały konstrukcyjne stosowane w przemyśle szklarskim i materiały ogniotrwale do budowy pieców szklarskich; KZ(A.a)(3)3. dobrać materiały konstrukcyjne do określonych elementów maszyn i urządzeń; KZ(A.a)(3)4. dobrać materiały ogniotrwałe do określonych elementów pieców szklarskich; KZ(A.a)(5)1. rozróżnić dokumentację techniczną stosowaną w przemyśle szklarskim; KZ(A.a)(5)2. odczytać dokumentację techniczną stosowaną w przemyśle szklarskim; KZ(A.a)(5)3. określić sposoby katalogowania oraz archiwizacji dokumentacji technicznej; Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru KZ(A.a)(8)1. wyjaśnić podstawowe prawa elektrotechniki; KZ(A.a)(8)2. rozpoznać elementy elektryczne i elektroniczne stosowne w układach automatyki; KZ(A.a)(8)3. wyjaśnić budowę elementów automatyki przemysłowej; KZ(A.a)(8)4. rozpoznać układy automatyki przemysłowej; KZ(A.a)(9)1. sklasyfikować układy sterowania pracą maszyn i urządzeń w przemyśle szklarskim; KZ(A.a)(9)2. odczytać schematy układów automatycznej regulacji, KZ(A.a)(9)3. określić przeznaczenie elementów układów automatycznej regulacji; KZ(A.a)(9)4. określić funkcje sterowników w układach sterowania; KS(3)1. analizować rezultaty działań; KS(3)2. uświadomić sobie konsekwencje działań; KS(8)1. ocenić ryzyko podejmowanych działań; KS(8)2. przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania; KS(8)3. wyciągać wnioski z podejmowanych działań; KS(10)1. doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne; urządzeń do produkcji szkła. Katalogowanie i archiwizacja dokumentacji technicznej. odstawy elektrotechniki. Elementy elektryczne i elektroniczne. Elementy automatyki przemysłowej. Sterowanie pracą maszyn i urządzeń w przemyśle szklarskim. Układy automatycznej regulacji. Sterowniki w układach sterowania. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23

25 KS(10)2. uwzględniać opinie i pomysły innych członków zespołu; KS(10)3. modyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko; KS(10)4. rozwiązywać konflikty w zespole; Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru lanowane zadania Rozpoznaj materiał użyty do produkcji form i oceń stan zużycia form a następnie zaproponuj sposoby smarowania form w celu zabezpieczenia ich przed zużyciem. Zadanie wykonaj zgodnie z opisem: Opis pracy: Wybierzcie lidera, który podzieli grupę na pary i w drodze losowania rozdzieli formy żeliwne o różnym stopniu zużycia, dokumentację techniczną form oraz katalogi środków do zabezpieczania elementów maszyn przed zużyciem. Na podstawie otrzymanej dokumentacji technicznej form odczytaj rodzaj materiału użytego do produkcji form, rozpoznaj uszkodzenia występujące w formach. Następnie odszukaj w katalogach środków do zabezpieczania elementów maszyn przed zużyciem, dobierz do rozpoznanego materiału z którego wykonane są formy środek zabezpieczający. o wykonaniu zadania wypełnij kartę pracy zawierającą elementy według których należy określić materiał użyty na formy, stan zużycia form oraz dobór środka do zabezpieczania form przez zużyciem. odczas wykonywania zadania na podstawie dostępnych środków dydaktycznych przeanalizuj rozwiązanie pod względem właściwego rozpoznania materiału zużytego do produkcji form oraz dokonaj oceny równolegle pracujących grup i omów na forum zadania. Wykonaną pracę porównaj z pozostałymi grupami i dokonaj samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni rysunku technicznego oraz pracowni technologicznej wyposażonych w materiały i przybory rysunkowe, modele brył geometrycznych i części maszyn, kolekcje części maszyn ogólnego zastosowania, katalogi i zestawy norm dotyczących rysunku technicznego i dokumentacji technicznej, stanowiska komputerowe z drukarką podłączoną do sieci (jedno stanowisko dla jednego ucznia), stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, projektor multimedialny, skanery i plotery (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska komputerowe), programy komputerowego wspomagania projektowania (omputer Aided Design), formy szklarskie, narzędzia i przyrządy pomiarowe, modele maszyn i napędów elektrycznych, modele pieców szklarskich, materiały konstrukcyjne, elementy układów automatyki i sterowania pracą maszyn i urządzeń, schematy układów regulacji i sterowania, piec laboratoryjny do topienia oraz odprężania szkła, modele pieców szklarskich, środki do smarowania elementów maszyn i urządzeń oraz zabezpieczające przez korozją, schematy technologiczne i dokumentację techniczno-technologiczną maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim, normy, instrukcje, dokumentację technologiczną, materiały ogniotrwałe stosowane do budowy pieców szklarskich, katalogi, foliogramy, fotografie, filmy dydaktyczne dotyczące procesów produkcji szkła. Środki dydaktyczne Kolekcje materiałów ogniotrwałych, materiały i środki do zabezpieczania elementów maszyn przed zużyciem i korozją, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, teksty przewodnie do ćwiczeń, karty pracy dla uczniów, karty samooceny, środki ochrony indywidualnej, instrukcje stanowiskowe i bhp. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy odstawy maszynoznawstwa szklarskiego wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, metody dyskusji dydaktycznej, metody tekstu przewodniego. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń, metoda tekstu przewodniego. Metody te zawierają opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24