Program zajęć z Anatomii kierunek: Położnictwo, studia stacjonarne

Transkrypt

1 Program zajęć z Anatomii kierunek: Położnictwo, studia stacjonarne DATA Ćwiczenie Ćwiczenie SZCZEGÓŁY Regulamin zajęć. Podstawy anatomii. Mianownictwo anatomiczne. Postawa (pozycja) anatomiczna. Budowa ogólna ciała człowieka. Różnice konstytucjonalne budowy ciała. Osie i płaszczyzny ciała. Miana kierunku i położenia. Okolice i linie topograficzne ciała. Budowa ogólna kości. Podział kości ze względu na kształt, funkcje kości, właściwości fizyczne i biologiczne. Typy kostnienia. Budowa wewnętrzna kości (istota zbita, istota gąbczasta, szpik kostny). Okostna i ochrzęstna budowa i funkcje. Połączenia kości. Rodzaje połączeń kości. Połączenia ścisłe, połączenia maziowe - stawy. Budowa ogólna stawu, stałe i niestałe składniki stawu. Budowa torebki stawowej. Podział więzadeł (położenie względem torebki stawowej). Klasyfikacje stawów ze względu na ilość kości, ukształtowanie powierzchni stawowych oraz ilość osi ruchu. Ogólna mechanika stawów. Układ kostny noworodka cechy i różnice. Szkielet osiowy kręgosłup i klatka piersiowa kostna. Budowa typowego kręgu. Charakterystyka budowy kręgów z poszczególnych odcinków kręgosłupa (kręgi szyjne, piersiowe, lędźwiowe, kość krzyżowa, kość guziczna). Połączenia kręgów prawdziwych (krążki międzykręgowe, więzadła kręgosłupa, stawy międzykręgowe). Połączenie kości krzyżowej z kością guziczną. Połączenia kręgosłupa z czaszką (górny i dolny staw głowy). Kręgosłup jako całość naturalne krzywizny, biomechanika. Skoliozy. Kręgosłup noworodka różnice anatomiczne. Żebra: budowa, podział żeber. Mostek: budowa, połączenia części mostka. Połączenia żeber z kręgosłupem, połączenia żeber z mostkiem. Klatka piersiowa jako całość: otwór górny i otwór dolny klatki piersiowej, przestrzenie międzyżebrowe. Mechanika klatki piersiowej, mechanika oddychania. 1

2 Ćwiczenie Ćwiczenie Ćwiczenie Kości i stawy kończyny górnej. Kości obręczy kończyny górnej: łopatka, obojczyk. Staw mostkowo obojczykowy, staw barkowo obojczykowy. Kości części wolnej kończyny górnej: kość ramienna, kość promieniowa i kość łokciowa, kości ręki (nadgarstka, śródręcza i palców). Połączenia kości kończyny górnej. Staw ramienny, staw łokciowy (ramienno promieniowy, ramienno łokciowy, promieniowo łokciowy bliższy). Staw promieniowo łokciowy dalszy. Błona międzykostna przedramienia. Stawy ręki (staw promieniowo nadgarstkowy, staw śródnadgarstkowy, stawy międzynadgarstkowe, stawy nadgarstkowo śródręczne, stawy międzyśródręczne, stawy śródręczno paliczkowe, stawy międzypaliczkowe). Mechanika stawów kończyny górnej. Kości i stawy obręczy kończyny dolnej. Kość miedniczna (kość biodrowa, kulszowa, łonowa), kość krzyżowa i guziczna (powtórzenie). Połączenia miednicy: staw krzyżowo biodrowy, spojenie łonowe. Miednica kostna jako całość: więzozrosty miednicy. Naturalne otwory miednicy (rozstęp wspólny, otwór kulszowy większy, otwór kulszowy mniejszy, otwór zasłonowy, otwory krzyżowe miedniczne, otwory krzyżowe grzbietowe). Pochylenie miednicy. Kąt podłonowy. Płaszczyzny miednicy. Wymiary miednicy zewnętrzne i wewnętrzne (obowiązują wartości liczbowe w centymetrach). Różnice płciowe w budowie miednicy. Wyczuwalność palpacyjna części kostnych. Asymetria i zwężenie miednicy. Uwaga! Z zakresu ćwiczenia nr 4 obowiązują wiadomości z podręcznika A. Bochenka Tom I. Wymiary miednicy z podręcznika Ginekologia i położnictwo prof. Grzegorz H. Bręborowicz Tom I, wydanie II, Płaszczyzny i wymiary miednicy obowiązuje mianownictwo polskie i łacińskie. Kości i stawy części wolnej kończyny dolnej Kość udowa, rzepka, kość piszczelowa, kość strzałkowa. Kości stopy (stępu, śródstopia, palców). Staw biodrowy. Staw kolanowy. Połączenia kości goleni (staw piszczelowo strzałkowy, więzozrost piszczelowo strzałkowy, błona międzykostna goleni). Stawy stopy: staw skokowo goleniowy (skokowy górny), staw skokowo - piętowo - łódkowy (skokowy dolny). Pozostałe stawy stępu (staw piętowo - sześcienny, staw poprzeczny stępu (Choparta), staw klinowo - łódkowy. 2

3 Stawy stępowo śródstopne, stawy międzyśródstopne, stawy śródstopno - paliczkowe, stawy międzypaliczkowe. Sklepienie stopy, płaskostopie. Ćwiczenie C5 C14 Ćwiczenie C7 C14 Ćwiczenie C7 C12 Kończyna górna Okolice topograficzne kończyny górnej. Mięśnie obręczy kończyny górnej, mięśnie ramienia, przedramienia, ręki. Splot ramienny: definicja, budowa, gałęzie krótkie, pęczki splotu ramiennego i nerwy z nich wychodzące. Przebieg i zakres unerwienia nerwów. Najczęstsze przyczyny i objawy porażenia splotu ramiennego i nerwów kończyny górnej. Unaczynienie tętnicze kończyny górnej. Odpływ krwi żylnej (naczynia żylne głębokie i powierzchowne). Układ chłonny kończyny górnej, grupy węzłów chłonnych pachowych. Dół podobojczykowy, dół pachowy, jama pachowa, dół łokciowy, kanał nadgarstka. (ograniczenie i zawartość). Dołek promieniowy. Miejsca badania tętna na kończynie górnej. Miejsca powierzchownego przebiegu nerwów. Kończyna dolna Okolice topograficzne kończyny dolnej. Mięśnie obręczy kończyny dolnej (mięśnie miednicy). Mięśnie uda, podudzia (goleni), mięśnie krótkie stopy. Splot lędźwiowo krzyżowy: definicja, położenie, nerwy krótkie i nerwy długie splotu. Najczęstsze przyczyny i objawy porażenia nerwów. Unaczynienie tętnicze kończyny dolnej. Odpływ krwi żylnej (naczynia żylne głębokie i powierzchowne). Odpływ chłonki z kończyny dolnej. Naturalne otwory miednicy: rozstęp wspólny (rozstęp mięśni, rozstęp naczyń), otwór kulszowy większy (otwór nadgruszkowaty i podgruszkowaty), otwór kulszowy mniejszy, kanał zasłonowy, otwory krzyżowe miedniczne, otwory krzyżowe grzbietowe. Dół biodrowo łonowy, trójkąt udowy, kanał przywodzicieli, dół podkolanowy, kanał kostki przyśrodkowej, kanał kostki bocznej. Miejsca badania tętna na kończynie dolnej. Miejsca powierzchownego przebiegu nerwów. Miejsca iniekcji. Grzbiet Okolice grzbietu. Mięśnie powierzchowne grzbietu. Mięśnie głębokie grzbietu (mięsień prostownik grzbietu). Klatka piersiowa Okolice klatki piersiowej. Linie topograficzne. Ściany klatki piersiowej. Mięśnie powierzchowne i głębokie. Naczynia i nerwy ścian klatki 3

4 Ćwiczenie C7, C C5) piersiowej. Przepona, struktury anatomiczne przechodzące przez przeponę. Gruczoł sutkowy: budowa, unaczynienie, unerwienie, odpływ chłonki z gruczołu sutkowego. Węzły chłonne pachowe (powtórzenie). Ograniczenie i podział śródpiersia. Śródpiersie górne (przedtchawicze i zatchawicze), śródpiersie dolne tylne, dolne środkowe i dolne przednie ograniczenie i zawartość. Klatka piersiowa Narządy śródpiersia: grasica, żyła główna górna i jej dopływy, łuk aorty i jego gałęzie, przełyk, układ żył nieparzystych, przewód piersiowy, pnie sympatyczne, nerw przeponowy, nerw błędny, nerwy trzewne, aorta piersiowa i jej gałęzie. Płuca Opłucna ścienna i trzewna, jama opłucnej, zachyłki opłucnej. Budowa zewnętrzna płuc: powierzchnie płuc, brzegi, szczeliny, wnęka płuca, korzeń płuca. Tchawica i oskrzela główne. Budowa wewnętrzna płuc, drzewo oskrzelowe, drzewo oddechowe. Unaczynienie czynnościowe i odżywcze płuc. Unerwienie płuc. Unaczynienie i unerwienie opłucnej ściennej. Mechanika oddychania. Ćwiczenie C13) C7, C8 C1, C3, C7) Klatka piersiowa Śródpiersie dolne środkowe worek osierdziowy i jego zawartość. Serce: położenie i umocowanie serca, budowa zewnętrzna, rzut serca na przednią ścianę klatki piersiowej., Powierzchnie i obrys serca. Budowa warstwowa ściany serca. Mięśniówka, szkielet serca, układ bodźcotwórczo przewodzący. Osierdzie, jama osierdzia. Budowa wewnętrzna jam serca. Budowa zastawek ujść żylnych i tętniczych. Unaczynienie tętnicze i odpływ krwi żylnej z serca. Układ chłonny serca. Unerwienie serca. Krwioobieg duży i mały. Krążenie płodowe. Pozostałości po krążeniu płodowym

5 Ćwiczenie C9, C11, C13) C2, C4, C6, C8, C14) Ćwiczenie C9, C10, C11, C12) C1, C3, C5, C7, C13) Brzuch Okolice i linie topograficzne brzucha. Ściany brzucha, budowa, unaczynienie i unerwienie. Otrzewna ścienna i trzewna.` Stosunek narządów do otrzewnej (położenie wewnątrzotrzewnowe i zewnątrzotrzewnowe). Jama otrzewnej. Miejsca zmniejszonego oporu przepukliny brzuszne. Tylna powierzchnia przedniej ściany brzucha przestrzeń przedotrzewnowa, kanał pachwinowy. Przestrzeń zaotrzewnowa, ograniczenie i zawartość. Aorta brzuszna i jej gałęzie, żyła główna dolna i jej dopływy. Nerki i nadnercza, moczowody. Brzuch Część nadokrężnicza jamy brzusznej, żołądek, dwunastnica, trzustka, wątroba, śledziona - położenie, budowa i funkcje. Drogi żółciowe. Krążenie wrotne wątroby. Pozostałości po krążeniu płodowym. Część podokrężnicza jamy brzusznej. Jelito czcze i kręte, jelito grube. Unaczynienie narządów jamy brzusznej. Unerwienie narządów jamy brzusznej (splot trzewny). Układ chłonny jamy brzusznej (zarys budowy, główne pnie zbiorcze, zbiornik mleczu). Ćwiczenie C2, C4, C6, C8) Czaszka Budowa ogólna, kości mózgoczaszki i kości trzewioczaszki. Połączenia kości czaszki. Staw skroniowo żuchwowy. Jamy i doły czaszki. Miejsca wyjścia nerwów czaszkowych i dużych naczyń. *Różnice w budowie czaszki związane z wiekiem, czaszka noworodka. Ciemiączka *Bochenek Tom I Ćwiczenie C10, C12, C14) Głowa i szyja Okolice topograficzne głowy i szyi. Mięśnie głowy (mięśnie wyrazowe, mięśnie żucia). Mięśnie szyi. Trójkąty szyjne. Szczelina przednia i tylna mięśni pochyłych. Splot szyjny, nerwy splotu szyjnego. Tętnice głowy i szyi. Tętnica szyjna wspólna, t. szyjna wewnętrzna, t. szyjna zewnętrzna. Gałęzie tętnicy szyjnej zewnętrznej. Tętnica podobojczykowa i jej gałęzie. Żyły głowy i szyi. Żyła szyjna zewnętrzna. Zatoki opony twardej. 5

6 Żyła szyjna wewnętrzna. Odpływ krwi żylnej z głowy i szyi. Powrózek naczyniowo- nerwowy szyi - położenie i zawartość. Układ chłonny głowy i szyi (wymienić grupy węzłów chłonnych). Dół skroniowy, dół podskroniowy, przestrzeń zażuchwowa. Ćwiczenie Ćwiczenia na prosektorium Ćwiczenia odbywają się na prosektorium - aula A1 Medycyny Sądowej Głowa i szyja Jama ustna, ściany jamy ustnej, cieśń gardzieli. Język mięśnie języka, unaczynienie języka. Unerwienie ruchowe, czuciowe i smakowe języka (narząd smaku). Gruczoły ślinowe, ślinianka przyuszna, podżuchwowa, podjęzykowa. Gardło - położenie, budowa i czynność. Pierścień chłonny gardłowy. Przestrzeń przygardłowa, przestrzeń zagardłowa. Nos zewnętrzny i jama nosowa, narząd powonienia. Zatoki przynosowe. Krtań - położenie, budowa i funkcja. Różnice związane z wiekiem i płcią. Tarczyca - położenie, budowa, funkcja. Przytarczyce. W dniu Grupa: C13 W dniu Grupy: C1, C3, C5, C7, C9, C11 W dniu Grupy: C2, C4, C6, C8, C10, C12, C14 W dniu Grupy: C1, C3, C5, C7, C9, C11, C13 W dniu Grupy: C2, C4, C6, C8, C10, C12, C14 ćwiczenia na prosektorium (aula A1 Medycyny Sądowej) zgodnie z harmonogramem ćwiczeń. Obowiązuje odpowiedni ubiór (fartuch z długimi rękawami, czepek, identyfikator, obuwie zmienne) 6