Raport z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za 2016 rok dla powiatu kłodzkiego Powiatowy Urząd Pracy w Kłodzku

Transkrypt

1 Raport z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za 2016 rok dla powiatu kłodzkiego Powiatowy Urząd Pracy w Kłodzku 1 S t r o n a

2 SPIS TREŚCI: 1. Wstęp Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy w powiecie kłodzkim Bezrobotni i oferty pracy Długotrwałe bezrobocie w zawodach Wskaźnik płynności osób bezrobotnych Analiza wskaźnika niedopasowania ofert pracy według wielkich grup zawodów Analiza wskaźnika dostępności ofert pracy Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych Zawody deficytowe w powiecie kłodzkim w 2016 roku Zawody zrównoważone w powiecie kłodzkim w 2016 roku Zawody nadwyżkowe w powiecie kłodzkim w 2016 roku Analiza umiejętności i uprawnień Analiza rynku edukacyjnego Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych Analiza lokalnego rynku pracy na podstawie badania kwestionariuszowego Prognozy rynku pracy Podsumowanie...56 Spis tabel:...63 Spis rysunków: S t r o n a

3 1. Wstęp Prezentowany monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w 2016 roku w powiecie kłodzkim, został przygotowany w oparciu o nowe zalecenia metodyczne przygotowane zgodnie z Metodologią prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy opracowaną przez Instytut Nauk Społeczno- Ekonomicznych w Łodzi, na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich w ramach projektu pn. Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Przedłożone opracowanie przedstawia kompleksową analizę sytuacji na lokalnym rynku pracy w powiecie kłodzkim oraz analizę zjawiska bezrobocia, notowanego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kłodzku w 2016 roku i według stanu na dzień 31 grudnia 2016 roku. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla określenia potrzeb szkoleniowych bezrobotnych i kształcenia zawodowego. Celem opracowania monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie kłodzkim w 2016 roku jest określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo kwalifikacyjnej na powiatowym rynku pracy stworzenie bazy informacyjnej dla przewidywania struktur zawodowo -kwalifikacyjnych w układzie lokalnym, określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych dla zapewnienia spójności z potrzebami rynku pracy, korektę poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym, usprawnienie poradnictwa zawodowego poprzez wskazanie zawodów oraz kwalifikacji deficytowych i nadwyżkowych na lokalnych rynkach pracy, a także ułatwienie realizacji programów specjalnych dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia. Zgodnie z zaleceniami metodycznymi Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w opracowaniu analizowane są: 3 S t r o n a

4 Zawody deficytowe to takie zawody, na które istnieje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów deficytowych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest wyższa niż liczba bezrobotnych, odsetek długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawody nadwyżkowe - to takie zawody, na które istnieje na rynku pracy niższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów nadwyżkowych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest niższa niż liczba bezrobotnych, długotrwałe bezrobocie jest relatywnie wysokie, a napływ bezrobotnych przewyższa ich odpływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawody zrównoważone - to takie zawody, na które na rynku pracy występuje zapotrzebowanie zbliżone do liczby bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów zrównoważonych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest zbliżona do liczby zarejestrowanych bezrobotnych, odsetek bezrobotnych długotrwale jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawód zgodnie z Klasyfikacją Zawodów i Specjalności (KZiS) definiowany jest jako przynoszący dochód zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Zawód może dzielić się na specjalności. Umiejętności - to zdolność wykonywania odpowiedniej klasy zadań w ramach zawodu np. obsługa komputera i wykorzystanie Internetu. Uprawnienia - to dodatkowe kwalifikacje zawodowe zdobywane w drodze procesu certyfikacji, dodatkowych szkoleń, egzaminów lub często także po udowodnieniu przebycia wymaganej praktyki; przykładem uprawnienia jest prawo jazdy kat. B. Kwalifikacje - to układ wiedzy, umiejętności i uprawnień przydatnych do realizacji składowych zadań zawodowych. 4 S t r o n a

5 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone, w głównej mierze w oparciu o dane zgromadzone w systemie Syriusz o liczbie zarejestrowanych bezrobotnych, zgłoszonych wolnych miejscach pracy i miejscach aktywizacji zawodowej oraz na podstawie danych dotyczących ofert pracy podmiotów publicznych oraz ofert publikowanych w Internecie. Analizę wzbogacono poprzez wykorzystanie danych Systemu Informacji Oświatowej MEN, badań Głównego Urzędu Statystycznego (BAEL, badanie popytu na pracę), czy też danych uzyskanych ze źródeł pierwotnych w ramach badań kwestionariuszowych przedsiębiorstw, które zostały przeprowadzone w ostatnim kwartale 2016 roku. Zaimplementowane dane zawierające wyliczone wskaźniki umożliwiają określenie zawodów deficytowych i nadwyżkowych, jak również pozwalają na przeprowadzenie szczegółowej analizy lokalnego rynku pracy i interpretację uzyskanych wyników. Dokonana analiza została przygotowana według zaleceń metodycznych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz zgodnie z art. 9 ust.1 pkt. 9 Ustawy o promocji o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2015, poz. 149 z póżn. zm.). Prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest jednym z zadań samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy. 5 S t r o n a

6 2. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy w powiecie kłodzkim. Niestety powiat kłodzki nie stanowi naturalnego i wyłącznego rynku pracy dla mieszkańców powiatu i cechuje się on jednym z najwyższych wskaźników bezrobocia w województwie dolnośląskim. Bezrobocie w powiecie kłodzkim ma charakter strukturalny i długotrwały. Zmiany, jakie zaszły w gospodarce spowodowały likwidację wielu przedsiębiorstw w takich branżach jak: przemysł wydobywczy, przemysł włókienniczy, przemysł przetwarzający miejscowe surowce, przemysł elektromaszynowy. Zgodnie z danymi pochodzącymi z Powiatowego Urzędu Pracy w Kłodzku, na dzień 31 grudnia 2016 wynika, iż w powiecie kłodzkim zarejestrowanych było osób bezrobotnych czyli 7,9% ludności całego powiatu. Stopa bezrobocia na koniec 2016 roku w powiecie kłodzkim wynosiła 16,2% i była o 7,9% wyższa od średniej krajowej oraz o 8,9% wyższa niż w województwie dolnośląskim. W ostatnich latach sytuacja na rynku pracy w powiecie kłodzkim uległa zmianie, znaczna część osób w wieku produkcyjnym podjęła zatrudnienie. W związku z polepszeniem koniunktury gospodarczej i wzrostem popytu na pracę, zmniejszyła się liczba osób bezrobotnych oraz spadła stopa bezrobocia. Na lokalnym rynku pracy pojawiło się więcej ofert pracy, zwiększyła się liczba wolnych etatów, powstały nowe miejsca pracy w związku z czym zmniejszyła się liczba osób bezrobotnych. Część osób bezrobotnych wyjechało także zagranicę w poszukiwaniu zatrudnienia. W porównaniu do danych z 2015 roku liczba osób bezrobotnych zmniejszyła się o osób, natomiast stopa bezrobocia zmniejszyła się o 3,8%, a w odniesieniu do danych z 2014 roku aż o 9,4%. Zgodnie z danymi pochodzącymi z Powiatowego Urzędu Pracy w Kłodzku, na dzień 31. XII roku według załącznika nr 1 sprawozdania MPiPS 01 zarejestrowanych było osób bezrobotnych, z czego osoby stanowiły kobiety (50,7%). Z informacji wynika że 36,8% osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Kłodzku stanowią osoby bez kwalifikacji zawodowych, tj. 297 osób, aż 56,5% stanowią osoby długotrwale bezrobotne, tj osoby, 31,9% osoby bezrobotne w wieku powyżej 50 lat, tj osoby, 10,3% osoby bezrobotne w wieku do 25 lat, tj. 834 osób, 5,7% osoby niepełnosprawne, tj. 458 osób. 6 S t r o n a

7 2.1. Bezrobotni i oferty pracy. Poniżej przedstawiono dane dotyczące bezrobocia rejestrowanego wśród mieszkańców powiatu kłodzkiego w odniesieniu do posiadanego przez bezrobotnych zawodu oraz ofert pracy pozyskanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Kłodzku. Przedstawione dane dotyczą wielkich oraz elementarnych grup zawodowych w globalnej populacji osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kłodzku. W tabeli zaprezentowano grupy zawodowe, w których zarejestrowano największą liczbę osób bezrobotnych według danych na koniec grudnia 2016 roku. Uwzględniając wielkie grupy zawodowe wynika, że na koniec 2016 roku najwięcej osób bezrobotnych zarejestrowanych było w grupach: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy osób, pracownicy usług i sprzedawcy osób, pracownicy wykonujący prace proste 814 osób, technicy i inny średni personel 771 osób oraz operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 570 osób. Największy napływ - rejestracja osób bezrobotnych w 2016 roku odnotowany został w takich wielkich grupach zawodowych jak: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy osób, pracownicy usług i sprzedawcy osób, pracownicy wykonujący prace proste 1 388, technicy i inny średni personel 1 303, operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 839 oraz pracownicy biurowi 833 osoby. Odpływ osób bezrobotnych wyrejestrowania z ewidencji PUP w Kłodzku w 2016 roku był najwyższy w takich wielkich grupach zawodowych jak: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy osób, pracownicy usług i sprzedawcy osób, pracownicy wykonujący prace proste 1 633, technicy i inny średni personel 1 491, operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 968 oraz pracownicy biurowi 962 osoby. Największa liczba ofert pracy w 2016 roku kierowana była do przedstawicieli takich wielkich grup zawodowych jak: pracownicy usług i sprzedawcy łącznie ofert pracy, w tym ofert pracy dostępnych w PUP w Kłodzku i 228 ofert pracy w Internecie, pracownicy wykonujący prace proste ofert pracy, w tym ofert dostępnych w PUP w Kłodzku oraz 225 ofert pracy dostępnych w Internecie, robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy oferty pracy, w tym 782 oferty pracy dostępne w PUP w Kłodzku oraz 316 ofert w Internecie, operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń oraz specjaliści 983 oferty pracy, w tym 372 oferty dostępne w PUP w Kłodzku i 611 ofert pracy w Internecie. 7 S t r o n a

8 Tabela 1. Analiza bezrobotnych oraz ofert pracy według wielkich grup zawodów w 2016 roku. Bezrobotni ogółem Napływ ofert pracy w okresie Kod Wielkie grupy zawodów napływ w okresie odpływ w okresie stan na koniec okresu CBOP (PUP + OHP + EURES) Internet ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ PRACOWNICY BIUROWI SPECJALIŚCI ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY SIŁY ZBROJNE Analizując elementarne zawody zdecydowanie najwięcej osób bezrobotnych zarejestrowanych było w ewidencji PUP w Kłodzku według danych na dzień 31. XII roku w grupie zawodowej: sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 685 osób. Następne, elementarne grupy zawodowe generujące znaczną liczbę osób bezrobotnych na koniec 2016 roku to: gospodarze budynków 339, murarze i pokrewni 289, kucharze 282, pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 179, ślusarze i pokrewni 164, robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 164, krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni 142 oraz pracownicy obsługi biurowej 132. Tabela 2. Grupy zawodów elementarnych, w których liczba bezrobotnych (stan na koniec okresu) jest największa w 2016 roku. Kod Elementarne grupy zawodów Liczba bezrobotnych (stan na koniec okresu) 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Gospodarze budynków Murarze i pokrewni Kucharze S t r o n a

9 9112 Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne Ślusarze i pokrewni Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni Pracownicy obsługi biurowej Szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramiki, szkła i pokrewni Kelnerzy Mechanicy pojazdów samochodowych Górnicy podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóż i pokrewni Piekarze, cukiernicy i pokrewni Stolarze meblowi i pokrewni Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani Robotnicy leśni i pokrewni Magazynierzy i pokrewni Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 7533 Szwaczki, hafciarki i pokrewni 88 Największa liczba rejestracji osób bezrobotnych - napływ osób bezrobotnych w 2016 roku odnotowano w takich zawodach elementarnych jak: sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 1 069, gospodarze budynków 528, kucharze 486, murarze i pokrewni 352, robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 264, mechanicy pojazdów samochodowych 260, ślusarze i pokrewni 255, pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 241, kelnerzy 236, pracownicy obsługi biurowej 235 oraz robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani Tabela 3. Grupy zawodów elementarnych, w których liczba bezrobotnych (napływ) jest największa w 2016 roku. Kod Elementarne grupy zawodów Liczba bezrobotnych (napływ w okresie) 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Gospodarze budynków Kucharze Murarze i pokrewni Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym Mechanicy pojazdów samochodowych Ślusarze i pokrewni Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne Kelnerzy Pracownicy obsługi biurowej Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani S t r o n a

10 9629 Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani Piekarze, cukiernicy i pokrewni Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni Szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramiki, szkła i pokrewni Recepcjoniści hotelowi Stolarze meblowi i pokrewni Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych Magazynierzy i pokrewni Technicy budownictwa 130 W 2016 roku Powiatowym Urzędzie Pracy w Kłodzku dostępnych było łącznie ofert pracy, także z takich źródeł jak Ochotnicze Hufce Pracy oraz EURES. Należy zauważyć, iż w porównaniu do danych z 2015 roku liczba dostępnych ofert pracy wzrosła aż o W 2016 roku liczba ofert pracy dostępnych w Internecie dla powiatu kłodzkiego wynosiła Także liczba ofert pracy dostępnych w Internecie zwiększyła się. Wzrost ofert pracy w Internecie porównaniu do 2015 roku wyniósł Uwzględniając oferty pracy dostępne na lokalnym rynku pracy (oferty pochodzące z PUP w Kłodzku oraz oferty pracy dostępne w Internecie) wynika, że w 2016 roku największa liczba ofert pracy dotyczyła pracy w zawodzie: gospodarze budynków 640 ofert pracy. Duża liczba ofert pracy, biorąc pod uwagę oba źródła ofert pracy, dotyczyła pracy w zawodach: sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 438, robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 315, przedstawiciele handlowi 264, pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani 227, inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji 221 oraz pracownicy obsługi biurowej 212. Tabela 4. Analiza ofert pracy według elementarnych grup zawodów w 2016 roku. Napływ ofert pracy w okresie Kod Elementarne grupy zawodów CBOP Internet Suma (PUP+OHP+EURES) 5153 Gospodarze budynków Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani Przedstawiciele handlowi Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji Pracownicy obsługi biurowej Kelnerzy Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i S t r o n a

11 pokrewne 9412 Pomoce kuchenne Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy gdzie indziej niesklasyfikowani Magazynierzy i pokrewni Kucharze Piekarze, cukiernicy i pokrewni Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni Kasjerzy i sprzedawcy biletów Specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani Operatorzy maszyn do szycia Kierowcy operatorzy wózków jezdniowych Kierowcy samochodów ciężarowych Monterzy sprzętu elektronicznego Długotrwałe bezrobocie w zawodach. Poniżej zaprezentowano zawody (według kodu czterocyfrowego), które najsilniej generowały długotrwałe bezrobocie w powiecie kłodzkim w 2016 roku. Zgodnie z definicją wartość wskaźnika długotrwałego bezrobocia informuje o tym, jaki odsetek bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów stanowią długotrwale bezrobotni. Im większa wartość wskaźnika, tym więcej osób jest długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów. Wartość wskaźnika przyjmuje wartości od 0% (sytuacja, w której bezrobotni długotrwale nie występują) do 100% (w przypadku, gdy każdy bezrobotny w elementarnej grupie zawodów jest długotrwale bezrobotnym). Długotrwałe bezrobocie najczęściej generowali przedstawiciele elementarnych grup zawodowych zaprezentowanych w poniższej tabeli. Osoby bezrobotne reprezentujące wymienione zawody mogą mieć trudności w znalezieniu zatrudnienia za pośrednictwem urzędu pracy i są w największym stopniu zagrożone długotrwałym bezrobociem. Tabela 5. Zawody generujące długotrwałe bezrobocie według kodu czterocyfrowego. Wskaźnik Kod Elementarne grupy zawodów długotrwałego bezrobocia 1111 Przedstawiciele władz publicznych 100, Kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży 100, Kierownicy do spraw produkcji przemysłowej 100, Kierownicy w górnictwie 100, Kierownicy w instytucjach edukacyjnych 100,00 11 S t r o n a

12 1349 Kierownicy w instytucjach usług wyspecjalizowanych gdzie indziej niesklasyfikowani 100, Kierownicy w gastronomii 100, Matematycy, aktuariusze i statystycy 100, Inżynierowie górnictwa i metalurgii 100, Inżynierowie elektrycy 100, Inżynierowie elektronicy 100, Architekci 100, Nauczyciele akademiccy 100, Administratorzy systemów komputerowych 100, Literaci i inni autorzy tekstów 100, Operatorzy urządzeń energetycznych 100, Technicy urządzeń ruchu lotniczego 100, Operatorzy aparatury medycznej 100, Technicy medyczni i dentystyczni 100, Pośrednicy handlowi 100, Organizatorzy konferencji i imprez 100, Urzędnicy do spraw podatków 100, Operatorzy sieci i systemów komputerowych 100, Operatorzy urządzeń do rejestracji i transmisji obrazu i dźwięku Pracownicy centrów obsługi telefonicznej (pracownicy call center) 100,00 100, Konduktorzy i pokrewni 100, Pracownicy obsługi technicznej biur, hoteli i innych obiektów 100, Asystenci nauczycieli 100, Strażacy 100, Hodowcy ryb 100, Robotnicy budowy dróg 100, Monterzy budownictwa wodnego 100, Robotnicy czyszczący konstrukcje budowlane i pokrewni 100, Robotnicy zwalczania szkodników i chwastów 100, Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy gdzie indziej niesklasyfikowani Operatorzy urządzeń wiertniczych i wydobywczych ropy, gazu i innych surowców Operatorzy maszyn wykończalniczych wyrobów włókienniczych 100,00 100,00 100, Pomoce domowe i sprzątaczki 100, Robotnicy wykonujący prace proste w hodowli zwierząt 100, Układacze towarów na półkach 100,00 12 S t r o n a

13 2.3. Wskaźnik płynności osób bezrobotnych. W niniejszej części opracowania przedstawione zostały informacje na temat kierunków i natężenia fluktuacji i ruchu osób bezrobotnych (rejestracji napływu i wyrejestrowań odpływu osób bezrobotnych). Wartość miernika płynności wskazuje na kierunek i natężenie ruchu bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów. W przypadku, gdy napływ przewyższa odpływ oznacza to wzrost liczby bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów. Gdy odpływ jest równy napływowi (oba niezerowe), liczba bezrobotnych w grupie zawodów jest constans i nie ulega zmianie. W sytuacji, gdy odpływ przewyższa napływ, mamy do czynienia ze spadkiem bezrobotnych w zawodzie. Największy wskaźnik płynności w 2016 roku dotyczył takich zawodów jak: operatorzy maszyn do produkcji wyrobów włókienniczych, futrzarskich i skórzanych gdzie indziej niesklasyfikowani, robotnicy wykonujący prace proste w leśnictwie, monterzy budownictwa wodnego, projektanci grafiki i multimediów, specjaliści do spraw szkoleń zawodowych i rozwoju kadr, pracownicy działów kadr, pracownicy obsługi technicznej biur, hoteli i innych obiektów oraz położne bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji. Tabela 6. Grupy zawodów elementarnych, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najwyższy w 2016 roku. Wskaźnik Kod Elementarne grupy zawodów płynności bezrobotnych 8159 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów włókienniczych, futrzarskich i skórzanych gdzie indziej niesklasyfikowani 5, Robotnicy wykonujący prace proste w leśnictwie 5, Monterzy budownictwa wodnego 4, Projektanci grafiki i multimediów 3, Specjaliści do spraw szkoleń zawodowych i rozwoju kadr 3, Pracownicy działów kadr 3, Pracownicy obsługi technicznej biur, hoteli i innych obiektów 2, Położne bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 2, Kierownicy do spraw finansowych 2, Kierownicy do spraw strategii i planowania 2, Kierownicy w instytucjach usług wyspecjalizowanych gdzie indziej niesklasyfikowani 1412 Kierownicy w gastronomii 2, Inżynierowie górnictwa i metalurgii 2, Projektanci wzornictwa przemysłowego i odzieży 2, Nauczyciele akademiccy 2, Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych 2, Operatorzy urządzeń energetycznych 2, Technicy medyczni i dentystyczni 2, Agenci ubezpieczeniowi 2,00 2,00 13 S t r o n a

14 3332 Organizatorzy konferencji i imprez 2, Funkcjonariusze służby więziennej 2, Pracownicy centrów obsługi telefonicznej (pracownicy call center) 2, Robotnicy czyszczący konstrukcje budowlane i pokrewni 2, Kowale i operatorzy pras kuźniczych 2, Mechanicy statków powietrznych i pokrewni 2, Operatorzy urządzeń wiertniczych i wydobywczych ropy, gazu i innych surowców 2, Prowadzący pojazdy ciągnięte przez zwierzęta 2,00 Wskaźnik płynności bezrobotnych był najniższy w takich elementarnych zawodach jak: podoficerowie sił zbrojnych, urbaniści i inżynierowie ruchu drogowego, lekarze weterynarii bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji, administratorzy systemów komputerowych, oficerowie pokładowi, piloci żeglugi i pokrewni, pracownicy lombardów i instytucji pożyczkowych, kierownicy sprzedaży w marketach, szlifierze narzędzi i polerowacze metali oraz operatorzy urządzeń do produkcji materiałów światłoczułych i obróbki filmów. Tabela 7. Grupa zawodów elementarnych, w których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najniższy. Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik płynności bezrobotnych 0210 Podoficerowie sił zbrojnych 0, Urbaniści i inżynierowie ruchu drogowego 0, Lekarze weterynarii bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 0, Administratorzy systemów komputerowych 0, Oficerowie pokładowi, piloci żeglugi i pokrewni 0, Pracownicy lombardów i instytucji pożyczkowych 0, Kierownicy sprzedaży w marketach 0, Szlifierze narzędzi i polerowacze metali 0,00 Operatorzy urządzeń do produkcji materiałów światłoczułych i obróbki ,00 filmów 3351 Funkcjonariusze celni i ochrony granic 0, Średni personel z dziedziny prawa i pokrewny 0,33 Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i ,40 pokrewni 1212 Kierownicy do spraw zarządzania zasobami ludzkimi 0, Kierownicy w instytucjach edukacyjnych 0, Inżynierowie telekomunikacji 0, Architekci krajobrazu 0, Specjaliści do spraw rynku nieruchomości 0, Kierownicy biura 0, Urzędnicy państwowi do spraw nadzoru gdzie indziej niesklasyfikowani 0, Planiści produkcyjni 0, Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych 0, Kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów 0,50 14 S t r o n a

15 2.4. Analiza wskaźnika niedopasowania ofert pracy według wielkich grup zawodów. Analiza wskaźnika niedopasowania ofert pracy opiera się na wyliczaniu wskaźnika niedopasowania struktury ofert pracy dostępnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kłodzku oraz ofert pracy dostępnych w Internecie w całym 2016 roku według wielkich grup zawodów. Wskaźnik struktury ofert pracy stanowi iloraz przeciętnej liczby ofert pracy w grupie zawodów do całkowitej liczby ofert pracy w danym okresie sprawozdawczym. Na podstawie wskaźnika struktury ofert pracy według źródeł wyliczony został wskaźnik niedopasowania struktury ofert pracy. Na jego podstawie przedstawiono grupy zawodów, w których oferty pracy są niedoreprezentowane w PUP w Kłodzku (wartość wskaźnika przyjmuje wartość <1). Taka wartość wskaźnika oznacza, że pracodawcy znacznie częściej oferują pracę za pośrednictwem portali internetowych dla tych zawodów. Druga grupa zawodów to zawody, w których oferty pracy są nadreprezentowane w PUP w Kłodzku (wartość wskaźnika przyjmuje wartość >1). Taki wskaźnik oznacza, że pracodawcy znacznie częściej poszukują pracowników za pośrednictwem PUP w Kłodzku niż w Internecie. Do zawodów niedoreprezentowanych w PUP w Kłodzku zalicza się takie zawody jak: rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy, przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy, specjaliści technicy i inny średni personel oraz robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Natomiast do zawodów nadreprezentowanych w PUP w Kłodzku zalicza się takie zawody jak: pracownicy biurowi, pracownicy usług i sprzedawcy, pracownicy wykonujący prace proste oraz operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń. Tabela 8. Wskaźnik niedopasowania struktury ofert pracy w 2016 roku. Wskaźnik struktury według źródeł Wielkie grupy zawodowe PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY PUP Internet Wskaźnik (zróżnicowania) struktury ofert pracy (PUP vs internet) 0,46% 6,06% 0,08 SPECJALIŚCI 6,10% 29,16% 0,21 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 7,98% 16,32% 0,49 PRACOWNICY BIUROWI 9,77% 3,01% 3,25 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 28,52% 10,88% 2,62 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 2,38% 0,00% 0 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 12,82% 15,08% 0,85 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 14,11% 8,74% 1,62 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 17,85% 10,74% 1,66 15 S t r o n a

16 2.5. Analiza wskaźnika dostępności ofert pracy. Wskaźnik dostępności ofert pracy jest to stosunek wolnych miejsc pracy (ofert pracy) do sumy zagospodarowanych i niezagospodarowanych miejsc pracy. Analiza tego miernika pozwala określić jaki odsetek całkowitego popytu na pracę stanowią wolne miejsca pracy. Miernik informuje o dostępności oferty pracy w danej grupie elementarnej. Wskaźnik dostępności oferty pracy obliczany jest według wzoru: gdzie - średniomiesięczna liczba bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t - średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy w grupie zawodów k w okresie t Miernik informuje o dostępności oferty pracy w danej grupie elementarnej. Im wyższa wartość miernika, tym dostępność niższa.. Wartość wskaźnika można interpretować jako przeciętną liczbę bezrobotnych przypadających na 1 ofertę pracy. Im wyższa wartość wskaźnika tym mniejsza szansa na znalezienie zatrudnienia w grupie zawodów. Zgodnie z przedstawionymi danymi największe szanse na znalezienie pracy mają przedstawiciele wielkich grupach zawodowych: przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy, specjaliści, pracownicy wykonujący prace proste oraz operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń oraz pracownicy biurowi. Najmniejsza dostępność miejsc pracy występuje w takich wielkich grupach zawodowych jak: rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy oraz specjaliści oraz robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Tabela 9. Wskaźnik dostępności ofert pracy wielkie grupy zawodów. Kod Wielkie grupy zawodów Wskaźnik dostępności ofert pracy 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY 3,5 2 SPECJALIŚCI 3,95 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 5,8 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 5,81 4 PRACOWNICY BIUROWI 8,1 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 8,5 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 9,99 16 S t r o n a

17 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 17,22 6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 18,61 Największe szanse na znalezienie zatrudnienia mają przede wszystkim przedstawiciele takich elementarnych grup zawodowych jak: lekarze specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty), farmaceuci specjaliści, dietetycy i specjaliści do spraw żywienia, nauczyciele szkół specjalnych, lektorzy języków obcych, analitycy systemów komputerowych, projektanci aplikacji sieciowych i multimediów, specjaliści do spraw sieci komputerowych, specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych gdzie indziej niesklasyfikowani, agenci i administratorzy nieruchomości, sekretarze prawni, urzędnicy do spraw świadczeń społecznych, operatorzy urządzeń teleinformatycznych, stewardzi, opiekunowie zwierząt domowych i pracownicy zajmujący się zwierzętami, sprzedawcy na targowiskach i bazarach, mechanicy rowerów i pokrewni, operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek oraz odczytujący liczniki i wybierający monety z automatów. Tabela 10. Wysoki wskaźnik dostępności ofert pracy elementarne grupy zawodów. Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik dostępności ofert pracy 2212 Lekarze specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty) Farmaceuci specjaliści Dietetycy i specjaliści do spraw żywienia Nauczyciele szkół specjalnych Lektorzy języków obcych Analitycy systemów komputerowych Projektanci aplikacji sieciowych i multimediów Specjaliści do spraw sieci komputerowych Specjaliści do spraw baz danych i sieci komputerowych gdzie indziej niesklasyfikowani Agenci i administratorzy nieruchomości Sekretarze prawni Urzędnicy do spraw świadczeń społecznych Operatorzy urządzeń teleinformatycznych Stewardzi Opiekunowie zwierząt domowych i pracownicy zajmujący się zwierzętami Sprzedawcy na targowiskach i bazarach Mechanicy rowerów i pokrewni Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek Odczytujący liczniki i wybierający monety z automatów Pośrednicy pracy i zatrudnienia 0,04 17 S t r o n a

18 7549 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy gdzie indziej niesklasyfikowani 0, Pracownicy wykonujący dorywcze prace proste 0, Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji 0, Kierownicy do spraw finansowych 0, Pozostali pracownicy zajmujący się sprzątaniem 0, Kierownicy do spraw produkcji przemysłowej 0, Planiści produkcyjni 0, Specjaliści do spraw szkoleń zawodowych i rozwoju kadr 0, Programiści aplikacji 0, Kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów 0, Inżynierowie elektrycy 0, Rybacy i zbieracze pracujący na własne potrzeby 0, Tynkarze i pokrewni 0, Agenci ubezpieczeniowi 0, Sortowacze odpadów 0, Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjno-komunikacyjnych) 0, Operatorzy maszyn do szycia 0, Operatorzy wprowadzania danych 0, Specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi 0, Specjaliści do spraw higieny, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska 0, Bukmacherzy, krupierzy i pokrewni 0, Operatorzy maszyn do prania 0, Mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym 0, Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani 0, Lekarze dentyści specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty) Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych 1 Najmniejsze szanse na znalezienie zatrudnienia mają osoby bezrobotne posiadające takie zawody jak: górnicy podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóż i pokrewni, średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych, technicy rolnictwa i pokrewni, krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni, operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani, ślusarze i pokrewni, szwaczki, hafciarki i pokrewni, rolnicy upraw polowych, malarze budowlani i pokrewni, szefowie kuchni i organizatorzy usług gastronomicznych, operatorzy maszyn tkackich i dziewiarskich, monterzy i serwisanci instalacji i urządzeń teleinformatycznych, lakiernicy, monterzy izolacji oraz listonosze i pokrewni. 18 S t r o n a

19 Tabela 11. Niski wskaźnik dostępności ofert pracy elementarne grupy zawodów. Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik dostępności ofert pracy 8111 Górnicy podziemnej i odkrywkowej eksploatacji złóż i pokrewni Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych Technicy rolnictwa i pokrewni Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni 284, Operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani Ślusarze i pokrewni 233, Szwaczki, hafciarki i pokrewni 211, Rolnicy upraw polowych Malarze budowlani i pokrewni 185, Szefowie kuchni i organizatorzy usług gastronomicznych 177, Operatorzy maszyn tkackich i dziewiarskich Monterzy i serwisanci instalacji i urządzeń teleinformatycznych 109, Lakiernicy 107, Monterzy izolacji Listonosze i pokrewni 101, Archeolodzy, socjolodzy i specjaliści dziedzin pokrewnych Kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej niesklasyfikowani 3144 Technicy technologii żywności 91 92, Dietetycy i żywieniowcy 79, Specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa i pokrewni 76, Cieśle i stolarze budowlani 75, Technicy budownictwa 71, Ogrodnicy 69, Muzycy i pokrewni Operatorzy maszyn do produkcji obuwia i pokrewni Pracownicy do spraw transportu 60, Średni personel ochrony środowiska, medycyny pracy i bhp 59, Technicy elektronicy i pokrewni Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów chemicznych 56, Technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej niesklasyfikowani 55, Szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramiki, szkła i pokrewni 55, Konsultanci i inni pracownicy biur podróży 54, Fotografowie Technicy wsparcia informatycznego i technicznego 50, Pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani S t r o n a

20 NADWYŻKA RÓWNOWA GA DEFICYT 3. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Stworzenie rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest priorytetowym celem raportu. Klasyfikacja umożliwia poznanie zawodów, na które występuje znaczne zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy, a więc zawodów pożądanych przez pracodawców oraz zawodów nieadekwatnych do potrzeb i wymagań rynku pracy, a także oczekiwań pracodawców. Poniżej przedstawiono informację sygnalną dotyczącą zawodów deficytowych, nadwyżkowych i zrównoważonych w powiecie kłodzkim w 2016 roku. Tabela 12. Zawody deficytowe i nadwyżkowe w powiecie kłodzkim - informacja sygnalna r. Sekcja Zaklasyfikowanie Grupa elementarna zawód maksymalnie deficytowy zawód deficytowy Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek Lekarze specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty) Mechanicy rowerów i pokrewni Nauczyciele szkół specjalnych Pracownicy wykonujący dorywcze prace proste Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji Kierownicy do spraw finansowych Pozostali pracownicy zajmujący się sprzątaniem Specjaliści do spraw szkoleń zawodowych i rozwoju kadr Programiści aplikacji Rybacy i zbieracze pracujący na własne potrzeby Agenci ubezpieczeniowi Sortowacze odpadów Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) Operatorzy wprowadzania danych Specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi Bukmacherzy, krupierzy i pokrewni Operatorzy maszyn do prania Specjaliści do spraw higieny, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska Mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani zawód zrównoważony Przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych Operatorzy maszyn tkackich i dziewiarskich Jubilerzy, złotnicy i pokrewni zawód nadwyżkowy Inżynierowie gdzie indziej niesklasyfikowani Specjaliści do spraw społecznych Specjaliści do spraw rynku nieruchomości 20 S t r o n a

21 zawód maksymalnie nadwyżkowy Monterzy linii elektrycznych Administratorzy systemów komputerowych Robotnicy budowy dróg Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i pokrewni Kierownicy w instytucjach edukacyjnych 3.1. Zawody deficytowe w powiecie kłodzkim w 2016 roku. W obowiązującej metodologii zakłada się, iż zawody deficytowe charakteryzują się większą liczbą dostępnych ofert pracy niż wynosi średni stan bezrobotnych w danym okresie sprawozdawczym. Dodatkowo wskazane jest, aby w takim zawodzie odsetek długotrwale bezrobotnych nie przekraczał mediany, a odpływ bezrobotnych powinien przewyższać ich napływ (bądź był równy) w danym okresie sprawozdawczym. Zawody maksymalnie deficytowe wyróżniają się brakiem bezrobotnych tj. wskaźnik dostępności oferty pracy wynosi zero. W 2016 roku odnotowano cztery elementarne grupy zawodów o maksymalnym wskaźniku deficytu: operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek, lekarze specjaliści (ze specjalizacją ii stopnia lub tytułem specjalisty), nauczyciele szkół specjalnych oraz mechanicy rowerów i pokrewni. Tabela 13. Elementarne grupy zawodów maksymalnie deficytowych. Kod Elementarna grupa zawodów Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i 8183 urządzeń do napełniania butelek Lekarze specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub 2212 tytułem specjalisty) Liczba dostępnych ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+ OHP+ EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 2 50,00 5,00 0 0,00 0, Nauczyciele szkół specjalnych 0 0,00 0, Mechanicy rowerów i pokrewni 0 100,00 40,00 W 2016 roku odnotowano 17 zawodów deficytowych w powiecie kłodzkim. W poniższej tabeli zaprezentowano elementarne grupy zawodów deficytowych od najmniejszej wartości wskaźnika dostępności ofert pracy. Do deficytowych zawodów należą takie zawody elementarne jak: pracownicy wykonujący dorywcze prace proste, inżynierowie do spraw 21 S t r o n a

22 przemysłu i produkcji, kierownicy do spraw finansowych, pozostali pracownicy zajmujący się sprzątaniem, specjaliści do spraw szkoleń zawodowych i rozwoju kadr, programiści aplikacji, rybacy i zbieracze pracujący na własne potrzeby, agenci ubezpieczeniowi, sortowacze odpadów, specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych), operatorzy wprowadzania danych, specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi, specjaliści do spraw higieny, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska, bukmacherzy, krupierzy i pokrewni, operatorzy maszyn do prania, mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym oraz specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani. 22 S t r o n a

23 Tabela 14. Ranking elementarnych zawodów deficytowych w 2016 roku. Kod Elementarna grupa zawodów Pracownicy wykonujący dorywcze 9622 prace proste Inżynierowie do spraw przemysłu i 2141 produkcji Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Wskaźnik długotrwałego bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotnych Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+ OHP+ EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 0,33 3,33 0,10 1,50 0,00 0,00 2,50 23,42 0,11 50,00 1,33 22,22 11, Kierownicy do spraw finansowych 0,25 1,75 0,14 2,00 0,00 0,00 Pozostali pracownicy zajmujący się 9129 sprzątaniem 1,00 5,67 0,18 0,00 1,00 12,50 0,00 Specjaliści do spraw szkoleń 2424 zawodowych i rozwoju kadr 0,83 2,50 0,33 3,00 0,00 0, Programiści aplikacji 0,17 0,50 0,33 1,00 0,00 0, Rybacy i zbieracze pracujący na własne potrzeby 3,00 7,50 0,40 50,00 1,13 0,00 0, Agenci ubezpieczeniowi 2,58 5,92 0,44 2,00 50,00 16, Sortowacze odpadów 0,58 1,33 0,44 87,50 43, Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) 6,92 14,92 0,46 28,57 1,00 34,62 19, Operatorzy wprowadzania danych 1,00 2,00 0,50 0,00 1,17 95,83 95,83 Specjaliści do spraw zarządzania 2423 zasobami ludzkimi Specjaliści do spraw higieny, 2291 bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska 8,67 14,67 0,59 50,00 1,33 62,50 31,25 0,75 1,25 0,60 0,00 1,20 0,00 0, Bukmacherzy, krupierzy i pokrewni 0,25 0,42 0,60 1,00 80,00 80, Operatorzy maszyn do prania 0,50 0,83 0,60 1,00 60,00 30,00 Mistrzowie produkcji w przemyśle 3122 przetwórczym Specjaliści ochrony zdrowia gdzie 2299 indziej niesklasyfikowani 0,58 0,75 0,78 0,00 0,00 2,25 2,67 0,84 0,00 1,00 50,00 12,50 23 S t r o n a

24 3.2. Zawody zrównoważone w powiecie kłodzkim w 2016 roku. Zgodnie z nową metodologią opracowania monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych przyjęto, że zawody zrównoważone odznaczają się zbliżoną liczbą bezrobotnych i dostępnych ofert pracy w danym okresie sprawozdawczym. Dodatkowo wskazane jest, aby w takim zawodzie odsetek długotrwale bezrobotnych nie przekraczał mediany, a odpływ bezrobotnych powinien przewyższać ich napływ (bądź być równy) w danym okresie sprawozdawczym. W 2016 roku w powiecie kłodzkim odnotowano dwa elementarne zawody zrównoważone: specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych oraz przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek. Tabela 15. Grupy zawodów zrównoważonych w 2016 roku Kod Elementarna grupa zawodów Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych Przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek Średniomiesię czna liczba bezrobotnych Średniomiesięc zna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępnoś ci ofert pracy Odsetek ofert subsydiowan ych w CBOP (PUP +OHP +EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacj i zawodow ej (%) 0,25 0,25 1,00 0,00 0,42 0,42 1,00 80,00 20, Zawody nadwyżkowe w powiecie kłodzkim w 2016 roku. Zawody nadwyżkowe odznaczają się przewagą liczebną bezrobotnych nad dostępnymi ofertami pracy, bezrobociem długotrwałym powyżej mediany oraz niskim odpływem netto (wyższy napływ niż odpływ) bezrobotnych w danym okresie sprawozdawczym. Zawody maksymalnie nadwyżkowe to takie, dla których nie ma żadnych ofert pracy tj. wskaźnik dostępności oferty pracy nie przyjmuje żadnych wartości. Do zawodów maksymalnie nadwyżkowych w 2016 roku zaliczono tylko jeden zawód elementarny: kierownicy w instytucjach edukacyjnych. Tabela 16. Elementarne grupy zawodów maksymalnie nadwyżkowych. Kod Elementarna grupa zawodów Liczba dostępnych ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych (%) Odsetek wolnych miejsc pracy (%) 1345 Kierownicy w instytucjach edukacyjnych 1 0,00 0,00 24 S t r o n a

25 W 2016 roku odnotowano 9 zawodów nadwyżkowych. W poniższej tabeli zaprezentowano elementarne grupy zawodowe najbardziej nadwyżkowe od największej wartości wskaźnika dostępności oferty pracy. Do nadwyżkowych zawodów należą takie zawody elementarne jak: operatorzy maszyn tkackich i dziewiarskich, jubilerzy, złotnicy i pokrewni, inżynierowie gdzie indziej niesklasyfikowani, specjaliści do spraw społecznych, specjaliści do spraw rynku nieruchomości, monterzy linii elektrycznych, administratorzy systemów komputerowych, robotnicy budowy dróg oraz maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowotransportowych i pokrewni. 25 S t r o n a

26 Tabela 17. Ranking elementarnych zawodów nadwyżkowych w 2016 roku. Kod 8152 Elementarna grupa zawodów Operatorzy maszyn tkackich i dziewiarskich Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Wskaźnik długotrwałego bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotnych Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP +OHP +EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 13,08 0,08 157,00 78,57 0,92 100,00 0, Jubilerzy, złotnicy i pokrewni 6,17 0,17 37,00 62,50 0,80 100,00 0, Inżynierowie gdzie indziej niesklasyfikowani 7,25 0,25 29,00 57,14 0,94 0,00 0, Specjaliści do spraw społecznych 2,33 0,08 28,00 66,67 0,67 0,00 0, Specjaliści do spraw rynku nieruchomości 4,25 0,17 25,50 60,00 0,50 100,00 100, Monterzy linii elektrycznych 4,75 0,33 14,25 80,00 0,80 0,00 0, Administratorzy systemów komputerowych 1,75 0,25 7,00 100,00 0,00 100,00 0, Robotnicy budowy dróg 5,00 1,08 4,62 100,00 0,86 61,54 0,00 Maszyniści i operatorzy maszyn i 8343 urządzeń dźwigowotransportowych i pokrewni 3,42 1,33 2,56 75,00 0,40 6,67 0,00 26 S t r o n a

27 4. Analiza umiejętności i uprawnień. Poniżej przedstawiona został analiza umiejętności i uprawnień w podziale na wielkie grupy zawodów, z uwzględnieniem cech grupy osób bezrobotnych bez zawodu. Grupę tą można scharakteryzować według posiadanego wykształcenia, czy też posiadanych umiejętności i uprawnień. Poniżej przedstawiony został procentowy udział osób bezrobotnych z danym poziomem wykształcenia, uprawnieniem lub umiejętnością w stosunku do ogółu zarejestrowanych osób bezrobotnych bez zawodu. Na koniec 2016 roku w PUP w Kłodzku zarejestrowanych było 908 osób bezrobotnych bez zawodu, co stanowiło 11,3% ogólnej liczby wszystkich zarejestrowanych osób bezrobotnych. Zdecydowanie największa liczba osób bezrobotnych bez zawodu posiadała wykształcenie gimnazjalne i poniżej 554 osób, co stanowiło 21,6% ogólnej liczby osób bezrobotnych z takim poziomem wykształcenia. Znaczna liczba osób bezrobotnych bez zawodu zarejestrowanych na koniec 2016 roku w PUP w Kłodzku 180 posiada wykształcenie średnie ogólnokształcące, co stanowi 22,1% ogólnej liczby osób bezrobotnych posiadających taki poziom wykształcenia. Tabela 18. Bezrobotni bez zawodu w 2016 roku Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem w tym bezrobotni bez zawodu Odsetek bezrobotnych bez zawodu (%) Ogółem ,34% wg poziomu wykształcenia: gimnazjalne i poniżej ,65% zasadnicze zawodowe ,78% średnie ogólnokształcące ,11% policealne i średnie zawodowe ,64% wyższe ,53% wg typu ukończonej szkoły: zasadnicza szkoła zawodowa ,30% szkoła przysposabiająca do pracy 1 0 0,00% technikum ,86% liceum ogólnokształcące ,62% liceum profilowane 0 0 0,00% technikum uzupełniające 0 0 0,00% liceum uzupełniające ,00% szkoła policealna ,58% wyższa ,74% 27 S t r o n a

28 5. Analiza rynku edukacyjnego. Szczegółowa analiza rynku edukacyjnego na obszarze działania Powiatowego Urzędu Pracy w Kłodzku jest uzupełnieniem i rozszerzeniem szczegółowych danych dotyczących deficytu lub też nadwyżki w danym zawodzie dokonanej na podstawie metody rankingowej. Informacje o liczbie uczniów kończących edukację w danym zawodzie oraz liczbie absolwentów szkół stanowią niezwykle ważną informację umożliwiającą określenie kierunków szkoleń dla bezrobotnych oraz korekty poziomu i struktury treści kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych. Celem przedstawionej analizy jest uzyskanie pełnej informacji o rynku edukacyjnym, w tym o potencjalnym zasobie siły roboczej wchodzącej na rynek pracy. Prezentowane analizy zawodów deficytowych i nadwyżkowych z uwzględnieniem liczby uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych, będących potencjalnym zasobem siły roboczej ukazują, które zawody zmienią siłę i natężenie deficytu bądź nadwyżki. Takie analizy pozwolą odpowiedzieć na pytanie, czy deficyt bądź nadwyżka występująca na rynku w najbliższym czasie zwiększy się, czy też ulegnie redukcji. Uzyskane informacje są bardzo ważne, ponieważ umożliwią wskazanie, czy szkolenie osób bezrobotnych w danych zawodach ma sens ze względu na możliwość zbilansowania deficytu poprzez pojawienie się na lokalnym rynku pracy absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w danym zawodzie deficytowym. Z drugiej strony, przy stałym zapotrzebowaniu pracodawców popytowej strony na rynku i stałym dopływie na rynek pracy absolwentów w danym zawodzie może wystąpić wzrost bezrobocia. W przypadku zawodów nadwyżkowych, relatywnie duża liczba uczniów ostatnich klas, mogących podjąć zatrudnienie, przy niezmienionych warunkach po popytowej stronie rynku pracy, może przyczynić się do wzrostu bezrobocia w omawianym zawodzie. Wyklucza to również zasadność przeprowadzania szkoleń w obrębie uprawnień niezbędnych do wykonywania danego zawodu. Źródło informacji do opisywanej analizy stanowią dane pochodzące z Systemu Informacji Oświatowej MEN o liczbie uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych zawodów i specjalności. Poniżej przedstawiono uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów deficytowych i nadwyżkowych. 28 S t r o n a

29 Tabela 19. Uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów deficytowych, zrównoważonych oraz nadwyżkowych w 2016 roku Zawody deficytowe Elementarna grupa zawodów Liczba uczniów ostatnich Kod Nazwa klas szkół ponadgimnazjalnych 1211 Kierownicy do spraw finansowych Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji Lekarze specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty) Specjaliści do spraw higieny, bezpieczeństwa pracy i ochrony 0 środowiska 2299 Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani Nauczyciele szkół specjalnych Specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi Specjaliści do spraw szkoleń zawodowych i rozwoju kadr Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii 0 informacyjno-komunikacyjnych) 2514 Programiści aplikacji Mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym Agenci ubezpieczeniowi Operatorzy wprowadzania danych Bukmacherzy, krupierzy i pokrewni Rybacy i zbieracze pracujący na własne potrzeby Mechanicy rowerów i pokrewni Operatorzy maszyn do prania Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do 0 napełniania butelek 9129 Pozostali pracownicy zajmujący się sprzątaniem Sortowacze odpadów Pracownicy wykonujący dorywcze prace proste 0 Zawody nadwyżkowe Elementarna grupa zawodów Liczba uczniów Kod Nazwa ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 1345 Kierownicy w instytucjach edukacyjnych Inżynierowie gdzie indziej niesklasyfikowani Specjaliści do spraw rynku nieruchomości Administratorzy systemów komputerowych Specjaliści do spraw społecznych Robotnicy budowy dróg Jubilerzy, złotnicy i pokrewni Monterzy linii elektrycznych Operatorzy maszyn tkackich i dziewiarskich Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i 0 pokrewni Zawody zrównoważone Kod Elementarna grupa zawodów Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 2512 Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych Przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek 0 29 S t r o n a

30 5.2. Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych. Według danych pozyskanych z Systemu Informacji Oświatowej liczba absolwentów na koniec grudnia 2016 roku łączna liczba absolwentów wynosiła osób. Największa liczba absolwentów ukończyła liceum ogólnokształcące 733 osoby. Szkołę policealną ukończyło 259 absolwentów, technikum 112 absolwentów, zasadniczą szkołę zawodową 73 absolwentów, natomiast szkołę przysposabiającą do pracy 15 absolwentów. W 2016 roku 444 absolwentów zdało egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Na koniec grudnia 2016 roku w ewidencji PUP w Kłodzku zarejestrowanych było 146 bezrobotnych absolwentów. Niezwykle ważnym miernikiem służącym do identyfikacji elementarnych grup zawodów/kierunków nauki i szkół, w których absolwenci mają trudności ze znalezieniem pracy jest wskaźnik frakcji bezrobotnych wśród absolwentów: gdzie: liczba bezrobotnych absolwentów według elementarnych grup zawodów/ kierunku nauki bądź typu szkoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnokształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) bądź nazwy szkoły/uczelni stan na koniec grudnia/maja. liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych/wyższych według elementarnych grup zawodów/kierunku nauki bądź typu szkoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnokształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) bądź nazwy szkoły/uczelni stan za poprzedni rok szkolny/akademicki. Powyższy wskaźnik informuje, jaki odsetek absolwentów w elementarnej grupie zawodów/ kierunku nauki/szkoły k stanowią bezrobotni absolwenci w elementarnej grupie zawodów/ kierunku nauki/szkoły k (w%). Miernik przyjmuje wartości od 0% (oznacza brak bezrobotnych wśród absolwentów według wybranej specyfikacji) do 100% (sytuacja, w której każdy absolwent w elementarnej grupie zawodów/kierunku nauki/szkoły k jest zarejestrowany jako bezrobotny). Im niższe wskaźnik przyjmuje wartości, tym daną grupę elementarną zawodów/ kierunek nauki/szkołę można uznać za bardziej dostosowaną do 30 S t r o n a

31 potrzeb lokalnego rynku pracy, gdyż jej absolwenci znajdują zatrudnienie w ciągu 6 lub 11 miesięcy od ukończenia szkoły. Powyższa analiza ma na celu sprawdzenie, w jakim stopniu kompetencje i wiedza uzyskane w trakcie nauki zabezpieczają absolwentów przed koniecznością długotrwałego pozostawania w rejestrach urzędów pracy jako osoby bezrobotne. Uwzględniając wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów wynika, że najtrudniejsza sytuacja dotyczy absolwentów technikum oraz zasadniczych szkół zawodowych. Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów w przypadku absolwentów technikum wynosił wynosił na koniec grudnia 2016 roku 41,1%, natomiast w przypadku zasadniczych szkół zawodowych 34,2%. Najniższe wartości wskaźnik przyjmował na koniec grudnia 2016 roku w przypadku absolwentów liceum ogólnokształcącego 7,2%. Tabela 20. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2016 roku. Wskaźnik frakcji Liczba bezrobotnych Liczba absolwentów w bezrobotnych absolwentów 2016 roku absolwentów wśród Typ szkoły absolwentów (%) Ogółem posiadający tytuł zawodowy* stan na koniec grudnia 2016 roku stan na koniec grudnia 2016 roku zasadnicza szkoła zawodowa ,25% szkoła przysposabiająca do pracy ,00% technikum ,07% liceum ogólnokształcące ,23% liceum profilowane ,00% liceum uzupełniające ,00% szkoła policealna ,49% Kolejnym elementem analizy sytuacji absolwentów szkół ponadgimnazjalnych/ wyższych na rynku pracy jest obliczenie wskaźnika frakcji absolwentów wśród bezrobotnych. Kalkulacja tego wskaźnika ma na celu wskazanie jak wysoki jest odsetek bezrobotnych absolwentów wśród bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów (w przypadku absolwentów szkół ponadgimnazjalnych) bądź w danym kierunku kształcenia (w przypadku absolwentów szkół wyższych). Postać matematyczna opisywanego miernika przedstawia się następująco: 31 S t r o n a

32 gdzie: liczba bezrobotnych absolwentów w elementarnej grupie zawodów k (kierunku kształcenia) stan na koniec grudnia roku poprzedzającego i maja danego roku liczba bezrobotnych ogółem w grupie zawodów k (kierunku kształcenia) stan na koniec grudnia roku poprzedzającego i maja danego roku. Najwyższy wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów odnotowano na koniec 2016 roku wśród takich elementarnych grupach zawodów jak: technicy rolnictwa i pokrewni - 150,0%, średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych - 133,3%, fryzjerzy - 100,0%, murarze i pokrewni - 80,0% oraz sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) - 25,0%. Najwyższy wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród bezrobotnych na koniec grudnia 2016 roku wystąpił w takich elementarnych grupach zawodów jak: spedytorzy i pokrewni - 100,0%, fizjoterapeuci - 100,0%, kosmetyczki i pokrewni - 40,0%, pomocniczy personel medyczny - 37,5% oraz średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowany - 28,6%. Tabela 21. Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów oraz wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród bezrobotnych na koniec grudnia 2016 roku. Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród bezrobotnych Technicy rolnictwa i pokrewni 150,00% 10,71% Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 133,33% 9,30% Fryzjerzy 100,00% 6,25% Murarze i pokrewni 80,00% 3,92% Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 25,00% 2,27% Średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowany 22,22% 28,57% Mechanicy pojazdów samochodowych 20,00% 3,13% Kucharze 18,52% 3,27% Robotnicy budowlani robót wykończeniowych i pokrewni gdzie indziej 16,67% 3,57% 32 S t r o n a

33 niesklasyfikowani Konsultanci i inni pracownicy biur podróży 14,29% 12,50% Recepcjoniści hotelowi 10,64% 8,33% Spedytorzy i pokrewni 10,00% 100,00% Technicy wsparcia informatycznego i technicznego 7,14% 5,56% Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej 6,67% 9,09% Kosmetyczki i pokrewni 5,26% 40,00% Pomocniczy personel medyczny 5,17% 37,50% Fizjoterapeuci 100,00% Kierowcy samochodów osobowych i dostawczych 10,00% Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych 4,35% Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej 7,14% Technicy mechanicy 6,90% 33 S t r o n a

34 6. Analiza lokalnego rynku pracy na podstawie badania kwestionariuszowego. Poniższa część monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie kłodzkim prezentuje wyniki badań kwestionariuszowych przeprowadzonych wśród przedsiębiorstw zlokalizowanych na obszarze działania Powiatowego Urzędu Pracy w Kłodzku. Badanie zostało przeprowadzone w ramach monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, zgodnie z metodologią prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Badanie zrealizowane zostało na podstawie standaryzowanego kwestionariusza do badania przedsiębiorstw, który stanowił Załącznik nr 1 dokumentu Ostateczna wersja metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Badanie przeprowadzone zostało techniką wywiadów bezpośrednich telefonicznych wspomaganych komputerowo CATI. Badaniem zostały objęte podmioty gospodarcze funkcjonujące na lokalnym rynku pracy, zatrudniające przynajmniej jednego pracownika. Operatem losowania do badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw były Bazy Jednostek Statystycznych (BJS) - to baza danych, której podstawą jest rejestr REGON. Wielkość próby do badania została określona na poziomie N=87 podmiotów gospodarczych. Wybrana próba cechowała się reprezentatywnością na poziomie klas wielkości przedsiębiorstw, wyrażoną liczbą zatrudnionych (do 9 osób, od 10 do 49 osób, od 50 do 249 osób oraz 250 osób i więcej). Dobór próby miał charakter warstwowo-losowy. Procedura losowania polega na tym, że najpierw dzielimy populację na podgrupy zależne od klasy wielkości przedsiębiorstwa, następnie losujemy z każdej warstwy jednostki zbiorowości do badania. Wywiady stanowiące kluczowy materiał badawczy przeprowadzone zostały wśród osób, które podejmują strategiczne decyzje w przedsiębiorstwie, w tym decyzje personalne oraz nadzorują proces zatrudnienia nowych pracowników: właściciele, dyrektorzy lub prezesi przedsiębiorstw, a także osoby decyzyjne z działu kadr lub działu personalnego. Wybór tych osób jako respondentów był naturalny i wynikał z kompetencji, pełnionej funkcji oraz wiedzy, jaką dysponują te osoby. Celem badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw była przede wszystkim analiza sytuacji na lokalnym rynku pracy oraz konstruowanie na tej podstawie prognoz. Badanie dotyczyło popytu na pracę oraz zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności na lokalnym rynku pracy oraz możliwości aktywizacji osób bezrobotnych za pośrednictwem lokalnych pracodawców. Do ważniejszych celów badania przedsiębiorców należało także zbadanie planów zatrudnieniowych pracodawców w kolejnych latach, 34 S t r o n a

35 określenie charakterystyki wymagań pracodawców wobec przyszłych pracowników oraz metod poszukiwania kandydatów do pracy. Badanie przeprowadzone wśród pracodawców umożliwiło określenie zapotrzebowania lokalnych pracodawców na pracowników o wskazanych umiejętnościach, kwalifikacjach i kompetencjach zawodowych. Badanie ukazało, jakie zawody i kompetencje zawodowe cieszą się mniejszym lub większym zainteresowaniem ze strony pracodawców. Poznanie przyczyn problemów występujących na lokalnym rynku pracy oraz właściwy dobór narzędzi w celu kreowania zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu możliwe jest tylko w przypadku posiadania analizy popytu na pracę. Co więcej skuteczność doboru narzędzi i grup docelowych wymaga regularnego monitorowania sytuacji na rynku pracy. Największy odsetek badanych podmiotów 52,4% stanowiły przedsiębiorstwa zatrudniające od 10 do 49 pracowników. Zbliżony odsetek przedsiębiorstw zatrudnia od 50 do 249 pracowników oraz do 9 pracowników odpowiednio 23,2% oraz 22,9%. W badaniach reprezentowane były także przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 250 pracowników 1,4%. Rysunek 1. Struktura badanych podmiotów gospodarki narodowej pod względem liczby zatrudnionych pracowników. (N=87 w%) Największy odsetek badanych przedsiębiorstw prowadzi działalność w branży: pozostałe usługi (do których zaliczono przedsiębiorstwa z sekcji działalności PKD: działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca, administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne, edukacja, opieka zdrowotna i pomoc społeczna oraz działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją) 46,1% badanych firm. Znaczny odsetek przedsiębiorstw 23,8% prowadzi działalność w branży handel; naprawa pojazdów 35 S t r o n a

36 samochodowych; transport i gospodarka magazynowa; zakwaterowanie i gastronomia; informacja i komunikacja. Branże przemysł i budownictwo reprezentowało 21,0% ogółu badanych podmiotów. Najmniejszy odsetek generowały podmioty gospodarcze z branży rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybołówstwo 4,8% oraz działalność finansowa i ubezpieczeniowa; obsługa rynku nieruchomości 4,2%. Rysunek 2. Struktura badanych podmiotów gospodarki narodowej według rodzaju działalności (N=87, w %) Według danych w okresie od stycznia do października 2016 roku zdecydowana większość pracodawców 72,9% utrzymywało w tym okresie taki sam stan zatrudnienia. Blisko co piaty badane przedsiębiorstwo 19,2% zwiększyło poziom zatrudnienia. Jedynie w przypadku 7,9% pracodawców odnotowano zmniejszenie zatrudnienia. Powyższe dane oznaczają wzrost zatrudnienia w powiecie kłodzkim, co znajduje przełożenie w zmniejszającej się liczbie osób bezrobotnych oraz malejącej stopie bezrobocia. 36 S t r o n a

37 Rysunek 3. Struktura zmian w zatrudnieniu w badanych podmiotach gospodarki narodowej w 2016 roku. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku. (N=87, w %) Respondenci, którzy wskazali na zwiększenie zatrudnienia w swoich przedsiębiorstwach, najczęściej (w 15,9% przypadków) precyzowali, że zatrudnienie zwiększyło się o 1-10%. Rzadziej, bo w przypadku 1,5% oraz 1,7% podmiotów zatrudnienie zwiększyło się więcej niż 30% oraz od 11% do 20%. Wśród przedsiębiorstw, w których w bieżącym roku zatrudnienie zmniejszyło się, najczęściej odpowiadano, że zmniejszyło się o 11% - 20% (4,2% wskazań) oraz 1% -10% (3,6% wskazań). Rysunek 4. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku. (N=87, w %) 37 S t r o n a

38 Poniżej przedstawiona została analiza wskaźnika zatrudnienia netto, który powstał w oparciu o badania kwestionariuszowe przedsiębiorstw. Wskaźniki zatrudnienia netto budowane są w oparciu o warianty odpowiedzi znajdujące się w pytaniach odnoszących się do bieżącej sytuacji przedsiębiorstw na rynku pracy. Wskaźnik zatrudnienia netto, z punktu widzenia badania przedsiębiorstw, jest obliczany jako różnica frakcji odpowiedzi pozytywnych i negatywnych (po uwzględnieniu wag): gdzie: P liczba odpowiedzi pozytywnych, N liczba odpowiedzi negatywnych, S liczba obserwacji (łączna liczba przedsiębiorstw w próbie), i numer obserwacji, i=1,,s, waga próby dla i-tej obserwacji, waga rozmiaru dla i-tej obserwacji, wskazanie pozytywne dla i-tej obserwacji, wskazanie negatywne dla i-tej obserwacji, suma wszystkich wskazań dla i-tej obserwacji. Saldo odpowiedzi na dane pytanie diagnostyczne w okresie badawczym przyjmuje wartości od -100 do 100. Wartości ujemne oznaczają pogorszenie sytuacji w przedsiębiorstwie. Im niższa wartość prezentowanych indeksów tym wyższy odsetek firm deklaruje niekorzystne zmiany w obszarze zatrudnienia. Natomiast wartości dodatnie wyliczanych indeksów oznaczają poprawę sytuacji firm na lokalnym rynku pracy. Im wyższa wartość wskaźnika tym wyższy odsetek przedsiębiorstw deklaruje korzystne zmiany w obrębie zatrudnienia. Wartość miernika równa 0 oznacza, że odsetek firm deklarujących poprawę sytuacji jest równy odsetkowi firm sygnalizujących jej pogorszenie. 38 S t r o n a

39 Wskaźnik zatrudnienia netto ogółem w powiecie kłodzkim w 2016 roku był dodatni i wynosił WZ = 11,33, co oznacza dodatnie saldo zatrudnieniowe na lokalnym rynku pracy. Zdecydowanie większy odsetek pracodawców zwiększa zatrudnienie niż redukuje zatrudnienie. Uwzględniając wielkie grupy zawodowe wynika, że dodatni wskaźnik zatrudnienia netto odnotowany został w takich wielkich grupach zawodowych z jak: pracownicy biurowi, technicy i inny średni personel, specjaliści, pracownicy przy pracach prostych, pracownicy usług i sprzedawcy oraz robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Tabela 22. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2016 roku. Wskaźnik Wielkie grupy zawodów zatrudnienia netto Pracownicy biurowi 11,08 Technicy i inny średni personel 11,08 Specjaliści 9,06 Pracownicy przy pracach prostych 7,40 Pracownicy usług i sprzedawcy 7,21 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 3,73 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 0,00 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 0,00 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,00 Siły zbrojne 0,00 Rysunek 5. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2016 roku. (N=87, w %) 39 S t r o n a

40 Pracodawcy, którzy zatrudnili pracowników poproszeni zostali o ocenę przygotowania kandydatów do pracy. Poniżej przedstawiono analizę ogólnego przygotowania do pracy pracowników. Resumując, kandydaci do pracy w powiecie kłodzkim zdaniem większości badanych posiadają odpowiednie umiejętności, kwalifikacje i kompetencje do podjęcia pracy w danym przedsiębiorstwie. Tabela 23. Analiza oceny przygotowania kandydatów do pracy w zawodach, w których pracodawcy zwiększyli zatrudnienie w badanym roku Zawód Wskaźnik struktury odpowiedzi (bardzo dobrze, raczej dobrze) Wskaźnik struktury odpowiedzi (bardzo źle, raczej źle) Dobrze vs. Źle Aparatowy procesów chemicznych 100,00% 0,00% 100,00% Bez zawodu 0,00% 0,00% 0,00% Brukarz 100,00% 0,00% 100,00% Elektromonter (elektryk) zakładowy 100,00% 0,00% 100,00% Kelner* 0,00% 0,00% 0,00% Kucharz* 100,00% 0,00% 100,00% Magazynier 100,00% 0,00% 100,00% Nauczyciel przedmiotów zawodowych technicznych 100,00% 0,00% 100,00% Opiekun w domu pomocy społecznej* 100,00% 0,00% 100,00% Pokojowa 0,00% 0,00% 0,00% Pozostali pracownicy działów kadr 100,00% 0,00% 100,00% Pozostali specjaliści do spraw księgowości i rachunkowości Pozostali specjaliści do spraw reklamy i marketingu Pozostali specjaliści nauczania i wychowania gdzie indziej niesklasyfikowani 100,00% 0,00% 100,00% 100,00% 0,00% 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% Robotnik gospodarczy 0,00% 100,00% -100,00% Specjalista do spraw organizacji i rozwoju sprzedaży 100,00% 0,00% 100,00% Spedytor 100,00% 0,00% 100,00% Technik prac biurowych* 100,00% 0,00% 100,00% Wychowawca w placówkach oświatowych, wsparcia dziennego, wychowawczych i opiekuńczych oraz instytucjach pieczy zastępczej 100,00% 0,00% 100,00% Istotne znaczenie dla analizy popytu na pracę mają opinie przedsiębiorców na temat aktualnej sytuacji na rynku pracy, a w szczególności dostępu do kadry pracowniczej. Według pozyskanych od pracodawców informacji dostępność do kadry pracowniczej w powiecie kłodzkim jest wystarczający. Zdecydowana większość respondentów 71,9% nie ma problemów ze znalezieniem poszukiwanych pracowników. Zaledwie co dziesiąty 11,2% 40 S t r o n a

41 pracodawca ma trudności ze znalezieniem odpowiednich pracowników. Część badanych 16,5% nie potrafi zdiagnozować tego problemu. Rysunek 6. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw deklarujących problemy z pozyskiwaniem nowych pracowników w 2016 roku. (N=87, w %) Kolejne zagadnienie związane z analizą zapotrzebowania pracodawców na pracowników o określonych kwalifikacjach zawodowych dotyczyło wskazania deficytowych zawodów, których zdaniem pracodawców brakuje na lokalnym rynku pracy w powiecie kłodzkim zawodów, w których najtrudniej znaleźć pracowników. Poniżej przedstawiono pełną listę zawodów i stanowisk. Zdaniem pracodawców na lokalnym rynku pracy najbardziej odczuwalny jest brak specjalistów w zawodach oraz posiadających określone umiejętności przedstawione w poniższej tabeli. Tabela 24. Zawody, w jakich najtrudniej znaleźć odpowiednich kandydatów do pracy. Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia Odsetek wskazań odpowiedzi tak Chemicy czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 7,69% współpraca w zespole 7,69% 41 S t r o n a

42 Elektromechanicy i elektromonterzy Kelnerzy Kierowcy samochodów ciężarowych Kucharze wykonywanie obliczeń 7,69% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% wywieranie wpływu 7,69% zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% znajomość języków obcych 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 3,85% planowanie i organizacja pracy własnej 3,85% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 3,85% 3,85% współpraca w zespole 3,85% wykonywanie obliczeń 3,85% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 7,69% współpraca w zespole 7,69% wykonywanie obliczeń 7,69% zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% znajomość języków obcych 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 7,69% współpraca w zespole 7,69% znajomość języków obcych 7,69% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% wykonywanie obliczeń 7,69% 42 S t r o n a

43 Ogółem (bez względu na zawód) Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej Specjaliści do spraw reklamy i marketingu Specjaliści do spraw wychowania małego dziecka wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% znajomość języków obcych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 5,18% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 5,18% 5,18% 5,18% zarządzanie ludźmi / przywództwo 5,18% znajomość języków obcych 5,18% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 4,12% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 4,12% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 4,12% współpraca w zespole 4,12% wykonywanie obliczeń 4,12% wywieranie wpływu 3,18% komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 7,69% współpraca w zespole 7,69% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 7,69% znajomość języków obcych 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% współpraca w zespole 7,69% wykonywanie obliczeń 7,69% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% współpraca w zespole 7,69% 43 S t r o n a

44 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% znajomość języków obcych 7,69% Pracodawcy stosują różnorodne sposoby i metody poszukiwania kandydatów do pracy. Poznanie sposobów rekrutacji, zwłaszcza w trudnej dla pracodawców sytuacji na rynku pracy jest bardzo ważne w celu ewentualnego wspomagania pracodawców w procesie poszukiwania pracowników. Badanych pracodawców poproszono o wskazanie praktykowanych metod rekrutacyjnych. Największą popularnością wśród wskazanych metod rekrutacyjnych cieszyło się poszukiwanie pracowników z polecenia innych, znajomych osób. Taką formę rekrutacji wskazało 28,1% respondentów. Część pracodawców 16,8% poszukuje kandydatów do pracy umieszczając ogłoszenia o pracę w Internecie za pośrednictwem portali internetowych oferujących pracę. Pośrednictwo pracy oferowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Kłodzku wskazało 13,0% ankietowanych pracodawców. Co dziesiąty uczestnik badania poszukuje pracowników analizując dokumenty aplikacyjne osób, które same złożyły oferty pracy w firmie niezależnie od prowadzonego procesu rekrutacyjnego 10,5% oraz zamieszczając ogłoszenia w prasie 9,4% Pozostałe metody poszukiwania i rekrutowania pracowników są sporadycznie praktykowane przez lokalnych pracodawców. Wszystkie metody rekrutacji stosowane przez badanych pracodawców w 2016 roku, zostały wymienione na poniższym wykresie. Rysunek 7. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw dotyczących sposobu poszukiwania nowych pracowników. (N=87, w %) Z usług Powiatowego Urzędu Pracy w Kłodzku w zakresie poszukiwania pracowników 13,0% pracodawców. Spośród tych przedsiębiorstw 28,5% podmiotów przekazuje do 44 S t r o n a

45 urzędu pracy od 26% do 50% wszystkich ofert pracy, 26,8% pracodawców zgłasza do 11% do 25% wszystkich ofert pracy, 22,5% przedsiębiorstw przekazuje do 10% dostępnych ofert pracy, 14,2% od 51% do 75% wszystkich ofert prac, natomiast 8,2% przekazuje do PUP w Kłodzku od 76% do 100% posiadanych ofert pracy. Tabela 25. Odsetek ofert pracy zgłaszanych do PUP. Odsetek ofert pracy zgłaszanych do PUP Wskaźnik struktury 1-10% 22, % 26, % 28, % 14, % 8,20 Rysunek 8. Odsetek ofert pracy zgłaszanych do PUP. Pracodawcy za pośrednictwem urzędu pracy poszukują pracowników w zawodach przedstawionych w poniższej tabeli. Tabela 26. Zawody, w których pracodawcy najczęściej zgłaszają oferty pracy do Powiatowych Urzędów Pracy. Zawód Wskaźnik struktury Bez zawodu 18,49% Elektromonter (elektryk) zakładowy 10,45% Nauczyciel przedmiotów zawodowych technicznych 6,05% Opiekun w domu pomocy społecznej* 6,05% Pokojowa 6,05% Pozostali pracownicy działów kadr 6,05% Pozostali specjaliści do spraw księgowości i rachunkowości 6,05% Pozostali specjaliści do spraw reklamy i marketingu 6,05% Specjalista do spraw organizacji i rozwoju sprzedaży 6,05% 45 S t r o n a

46 Animator kultury* 4,42% Operator koparko-ładowarki 4,42% Operator maszyn leśnych* 4,42% Pozostali nauczyciele gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych (z wyjątkiem nauczycieli 4,42% kształcenia zawodowego) Kelner* 3,91% Kucharz* 3,91% Nauczyciel przedszkola 1,60% Technik prac biurowych* 1,60% 46 S t r o n a

47 7. Prognozy rynku pracy. Ostatnia część monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie kłodzkim dotyczy prognoz rynku pracy na kolejny rok. Prognozy rynku pracy dotyczą przede wszystkim działań podejmowanych przez przedsiębiorstwa w zakresie polityki zatrudnieniowej. Jak wskazano wcześniej fluktuacja zatrudnienia w przedsiębiorstwach powiatu kłodzkiego charakteryzowała się stabilnością a wskaźnik zatrudnienia netto w powiecie kłodzkim był dodatni. Takie wyniki oznaczają wystąpienie symptomów ożywienia gospodarczego i wzrostu potencjału zatrudnieniowego w powiecie. Według pozyskanych danych w przysżłym roku zdecydowana większość pracodawców 82,4% planuje zwiększyć liczbę pracowników. Część pracodawców 17,1% planuje utrzymać taki sam poziom zatrudnienia w kolejnych miesiącach. Zaledwie 0,6% spośród badanych podmiotów zamierza zredukować liczbę pracowników w kolejnym roku. Takie dane oznaczają, że prognozowane saldo zatrudnienia będzie dodatnie. Uwzględniając informacje pozyskane od pracodawców, następne miesiące mogą charakteryzować się dalszym wzrostem obecnego stanu zatrudnienia w przedsiębiorstwach. W kolejnych miesiącach prognozuje wolnych miejsc pracy. Wobec takich danych można przewidywać, że zarówno stopa bezrobocia jak i liczba osób bezrobotnych w powiecie kłodzkim w kolejnych miesiącach może dalej ulegać zmniejszeniu. Rysunek 9. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku. (N=87, w %) Spośród przedsiębiorstw, które planują zwiększyć zatrudnienie 9,1% zamierza zwiększyć poziom zatrudnienia do 10% obecnego poziomu zatrudnienia, 6,3% zwiększy zatrudnienie od 11% do 20%, natomiast 1,7% chce zwiększyć poziom zatrudnienia o 30%. Redukcję zatrudnienia o 30% dotychczasowego poziomu zatrudnienia planuje 0,6% firm. 47 S t r o n a

48 Rysunek 10. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu 2016 roku. (N=87, w %) Kolejnym istotnym wskaźnikiem dotyczącym prognozowanej sytuacji na rynku pracy jest wskaźnik prognozy zatrudnienia netto, który jest syntetycznym wskaźnikiem wyliczanym na podstawie danych uzyskanych z badania kwestionariuszowego pytania odnośnie przewidywanych zmian struktury kadrowej firm wyznaczany jako różnica udziału przedsiębiorstw deklarujących wzrost zatrudnienia w danej grupie zawodów na najbliższy rok, a odsetkiem przedsiębiorstw przewidujących spadek zatrudnienia w tym czasie. Wzór opisujący ww. wskaźnik przedstawia się następująco: Wskaźnik prognozy zatrudnienia netto zawiera się wartościowo w przedziale od -100 do 100. Interpretacja opisywanego wskaźnika jest tożsama z opisem diagnostycznej części opracowania wyników uzyskanych drogą badania kwestionariuszowego. Wartości ujemne oznaczają pogorszenie sytuacji w przedsiębiorstwie. Wartości dodatnie oznaczają poprawę sytuacji firm na lokalnym rynku pracy. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto ogółem w powiecie kłodzkim w 2016 roku jest dodatni i wynosi WZ = 16,51% co oznacza prognozowane, dodatnie saldo zatrudnieniowe w okresie kolejnych 12 miesięcy oraz wzrost zatrudnienia w powiecie kłodzkim. 48 S t r o n a

49 W ciągu najbliższego roku prognozowany wzrost zatrudnienia prognozowany wskaźnik zatrudnienia będzie dodatni w takich wielkich grupach zawodowych jak: pracownicy usług i sprzedawcy, pracownicy przy pracach prostych, specjaliści, pracownicy biurowi, operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń, technicy i inny średni personel, robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy oraz rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy. Brak zmian dotyczyć będzie takich wielkich grup zawodowych jak: przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy oraz siły zbrojne. Tabela 27. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2016 roku. (N=87, w %) Prognozowany Wielkie grupy zawodów wskaźnik zatrudnienia netto Pracownicy usług i sprzedawcy 12,65% Pracownicy przy pracach prostych 11,05% Specjaliści 11,05% Pracownicy biurowi 8,74% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 8,36% Technicy i inny średni personel 8,36% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 3,20% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 1,22% Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 0,00% Siły zbrojne 0,00% Rysunek 11. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2016 roku. (N=87, w %) Pracodawcy planujący zwiększenie zatrudnienia, chcą przede wszystkim zatrudnić pracowników w zawodzie - na stanowisko: aparatowy procesów chemicznych, asystent nauczyciela przedszkola, dekarz, pozostali nauczyciele gimnazjów i szkół 49 S t r o n a