PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU HIGIENISTKA STOMATOLOGICZNANA O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ

Transkrypt

1 ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNANA O STRUKTURZE RZEDMIOTOWEJ wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

2 SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO INFORMAJA O ZAWODZIE HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA OWIĄZANIA ZAWODU HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA Z INNYMI ZAWODAMI ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA LAN NAUZANIA DLA ZAWODU HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia... łąd! Nie zdefiniowano zakładki. 3. Język migowy Język obcy w stomatologii Komunikacja personalna i społeczna ropedeutyka stomatologiczna Anatomia, fizjologia i patologia narządu żucia Edukacja i promocja zdrowia w profilaktyce stomatologicznej Zasady i techniki pracy w gabinecie stomatologicznym Działalność profilaktyczno-lecznicza higienistki stomatologicznej raktyki zawodowe. ZAŁĄZNIKI rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1

3 TY SZKOŁY: szkoła policealna 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr Ambrosewicz Agata, mgr Kaczmarska Danuta, mgr is Krzysztof (język migowy) Recenzenci: Konsultanci: mgr Wojtkiewicz Urszula 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu ASYSTENTKA STOMATOLOGIZNA opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz z późn. zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012r. poz. 7) Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. poz. 184) Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 204) Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.) Rozporządzeniem MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487) Rozporządzeniem MEN z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.) Rozporządzenie MEN w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (projekt) rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2

4 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu higienistka stomatologiczna uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponad gimnazjalnej, umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3

5 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu higienistka stomatologiczna uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. 7. INFORMAJA O ZAWODZIE HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA Zawód higienistki stomatologicznej oficjalnie w olsce istnieje od 1975 roku. Absolwentki kierunku od początku znajdowały zatrudnienie w placówkach państwowych i prywatnych. Zawód higienistki zawsze związany był szczególnie ze specjalnością periodontologiczną w stomatologii oraz z profilaktyką indywidualną i grupową szczególnie w przedszkolach i szkołach. Higienistka stomatologiczna dzisiaj współpracuje głównie bezpośrednio z lekarzem dentystą w zakresie, wykonywania zabiegów profilaktyczno leczniczych, które wykonuje samodzielnie na zlecenie i pod nadzorem lekarza dentysty, w szczególności: wykonuje wstępne badania diagnostyczne, higienizację pacjentów w różnym wieku, dobiera środki do prawidłowego utrzymania zdrowia jamy ustnej, prowadzi porady dietetyczne, a także wykonuje zabiegi takie jak: piaskowanie, polerowanie, skalingi nad i poddziąsłowe, lakierowanie i lakowanie uzębienia w zakresie profilaktyki kariologicznej, impregnacje zębów mlecznych u dzieci, dopasowywanie wypełnień do zgryzu, wykańczanie i polerowanie wypełnień amalgamatowych. W swojej pracy wykorzystuje nowoczesny sprzęt stomatologiczny spełniający najnowsze wymagania. rzygotowuje pacjenta do zabiegu stomatologicznego oraz przekazuje zalecenia przedzabiegowe i pozabiegowe w formie ustnej i pisemnej. Obserwuje parametry życiowe pacjenta w trakcie i po zabiegu. Współpracuje z lekarzem dentystą w czasie udzielania pierwszej pomocy. Sporządza dokumentację pacjenta na zlecenie lekarza dentysty, w trakcie i po zabiegu. Stosuje przepisy prawa dotyczące realizacji zadań zawodowych. onadto współpracuje m.in. ze stacją sanitarno epidemiologiczną, pracownią techniki dentystycznej i poradnią radiologiczną. Absolwent w zawodzie higienistka stomatologiczna zgodnie z posiadaną wiedzą i umiejętnościami przygotowany jest także do wykonywania czynności administracyjnych i prowadzenia dokumentacji związanej z funkcjonowaniem gabinetu stomatologicznego, wykorzystując techniki komputerowe oraz obsługując specjalistyczne programy stomatologiczne. Higienistka stomatologiczna posiada przygotowanie do pracy w gabinetach różnych specjalności stomatologicznych. Zawód wymaga wysokiej kultury osobistej, sprawności manualnej, spostrzegawczości, dokładności i samodzielności w realizacji zadań zawodowych. Higienistka stomatologiczna może podejmować pracę w gabinetach dentystycznych oraz gabinetach profilaktyki prozdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w przedszkolach i szkołach. Stosuje przepisy prawa dotyczące dostępu do dokumentacji medycznej. Sporządza dokumentację elektroniczną rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4

6 wykonanych badań radiologicznych w gabinecie dentystycznym oraz sporządza terminarz przyjęć pacjentów. Kompetencje zawodowe higienistek stomatologicznych w wielu krajach są porównywalne z olską. 8. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA Zawód higienistki stomatologicznej jest jednym z najczęściej poszukiwanych w krajach Unii Europejskiej, ale też cieszy się coraz większym powodzeniem na polskim rynku pracy, dlatego część absolwentek tego kierunku poszukuje pracy w polskich gabinetach dentystycznych różnych specjalności a część w innych krajach UE. rak ogólnopolskiego programu profilaktycznego odnoszącego się do zapobiegania próchnicy u dzieci stawia olskę na przedostatnim miejscu w Europie pod względem ilości próchnicy. System opieki nad pacjentem stomatologicznym odnosi się niestety tylko do leczenia i rehabilitacji narządu żucia co w znacznym stopniu zawęża możliwości pracy dla higienistek dzisiaj. Według WHO nawet najbogatsze państwa świata nie są w stanie zapewnić środków na leczenie i rehabilitację narządu żucia bez zapobiegania powstawania próchnicy i chorób przyzębia. Wszystkie kraje o znikomej frekwencji próchnicy doceniają zawód higienistki, tam jest poszukiwany i dobrze opłacany. W olsce istnieją także gabinety stomatologiczne o nowoczesnym podejściu do leczenia stomatologicznego i te coraz częściej zatrudniają wykwalifikowanych pracowników, chcąc zapewnić pacjentom najwyższą jakość usług w zakresie leczenia oraz profilaktyki stomatologicznej. iągle czekamy na program profilaktyczny w olsce obejmujący cały kraj, gdzie higienistki stomatologiczne będą jego ważnym realizatorem. Higienistki stomatologiczne mogą być zatrudniane w państwowych i prywatnych centrach opieki stomatologicznej, uczelniach kształcących lekarzy dentystów i w prywatnych gabinetach stomatologicznych, mogą też otworzyć własną działalność usługową współpracując z jednym lub kilkoma lekarzami. 9. OWIĄZANIA ZAWODU HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA Z INNYMI ZAWODAMI Zawód higienistka stomatologiczna jak i pozostałe zawody z obszaru medyczno społecznego (Z) nie mają wspólnych kwalifikacji. Natomiast mają wspólne efekty kształcenia stanowiące podbudowę do kształcenia zawodowego w zawodach określone kodem KZ(Z.a) Kwalifikacja Symbol Zawód Elementy zawodu wspólne Z.1. Świadczenie usług w zakresie masażu Technik Masażysta KZ(Z.a) Z.2. Wykonywanie i dobieranie przedmiotów ortopedycznych oraz Środków Technik ortopeda KZ(Z.a) pomocniczych Z.4. Świadczenie usług osobie chorej i niesamodzielnej Opiekun medyczny KZ(Z.a) Z.9. Świadczenie usług w zakresie terapii zajęciowej Terapeuta zajęciowy KZ(Z.a) rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5

7 Z.10. Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki Ortoptystka KZ(Z.a) Z.11. Świadczenie usług opiekuńczych i wspomagających rozwój dziecka Opiekunka dziecięca KZ(Z.a) Z.12. Wykonywanie medycznych czynności ratunkowych i innych świadczeń opieki Ratownik medyczny KZ(Z.a) zdrowotnej w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego oraz prowadzenie edukacji w tym zakresie Z.15. Asystowanie lekarzowi dentyście i utrzymanie gabinetu w gotowości do pracy Asystentka stomatologiczna KZ(Z.a) Z.16. Świadczenie usług w zakresie dietetyki Dietetyk KZ(Z.a) Z.17. Wykonywanie i naprawa wyrobów medycznych z zakresu protetyki Technik dentystyczny KZ(Z.a) dentystycznej, ortodoncji oraz epitez twarzy Z.18. Świadczenie usług medycznych w zakresie protetyki słuchu rotetyk słuchu KZ(Z.a) Z.19. Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu Technik farmaceutyczny KZ(Z.a) środkami farmaceutycznymi i materiałami medycznymi Z.20. Wykonywanie dezynfekcji i sterylizacji medycznej Technik sterylizacji medycznej KZ(Z.a) Z.21. Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii Technik elektroradiolog KZ(Z.a) 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie higienistka stomatologiczna powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) przygotowywania gabinetu i stanowiska pracy lekarza dentysty oraz bieżącej konserwacji sprzętu; 2) organizowania prac związanych ze świadczeniem usług z zakresu stomatologii; 3) wykonywania czynności administracyjnych i prowadzenie dokumentacji związanej z funkcjonowaniem gabinetu dentystycznego; 4) wykonywania wstępnych badań stomatologicznych i zabiegów profilaktyczno-leczniczych pod nadzorem i na zlecenie lekarza dentysty; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6

8 5) prowadzenia stomatologicznej edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w różnych środowiskach. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie higienistka stomatologiczna: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (H, DG, JOZ, KS, OMZ -wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru medyczno społecznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(Z.a) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie Z.14. rowadzenie działalności profilaktyczno-leczniczej pod nadzorem i na zlecenie lekarza dentysty oraz utrzymanie gabinetu w gotowości do pracy i prowadzenie promocji zdrowia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7

9 11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU HIGIENISTKA STOMATOLOGIZNA Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w policealnej szkole zawodowej z dwuletnim cyklem kształcenia minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych 800 godzin i na kształcenie zawodowe praktyczne 800 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie higienistka stomatologiczna minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - na kształcenie w ramach kwalifikacji Z.14. przeznaczono 1168 godzin - na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono 432 godziny. Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze przedmiotowej Lp Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Klasa I II semestr I semestr II semestr I semestr II tygodniowo Liczba godzin w okresie nauczania łącznie rzedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym 1 Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia Stany zagrożenia życia i zdrowia Język migowy Język obcy w stomatologii Komunikacja personalna i społeczna ropedeutyka stomatologiczna Anatomia, fizjologia i patofizjologia narządu żucia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8

10 8 Edukacja i promocja zdrowia w profilaktyce stomatologicznej Łączna liczba godzin rzedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym* 1 2 Zasady i techniki pracy w gabinecie stomatologicznym Działalność profilaktyczno-lecznicza higienistki stomatologicznej Łączna liczba godzin Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego RAKTYKI ZAWODOWE 2 tyg. 2 tyg. 160 *zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy Egzamin potwierdzający kwalifikację (Z.14.) odbywa się pod koniec klasy drugiej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9

11 Wykaz działów programowych dla zawodu higienistka stomatologiczna Nazwa przedmiotu Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru Nazwa działu Liczba godzin przewidziana na dział 1. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 1.1. rzygotowanie do podjęcia działalności gospodarczej, rowadzenie dokumentacji stomatologicznej w formie elektronicznej, Stany zagrożenia zdrowia i życia 2.1.ierwsza pomoc Udzielanie pierwszej pomocy w gabinecie stomatologicznym Język migowy 3.1. Niesłyszący i język migowy Daktylografia Ideografia Język obcy w stomatologii 4.1. Język obcy zawodowy stopień podstawowy Stosowanie języka w praktyce Komunikacja personalna i społeczna 1.1.sychologiczne, pedagogiczne i socjologiczne podstawy pracy z pacjentem Etyka w zespole i w pracy z pacjentem 8 6. ropedeutyka stomatologiczna 6.1. rzygotowanie do pracy w stomatologii Dokumentacja i sprawozdawczość Materiałoznawstwo z farmakoterapią Anatomia, fizjologia i patofizjologia narządu żucia 7.1. odstawy anatomii i fizjologia układów, budowa głowy Fizjologia i patofizjologia narządu żucia Edukacja i promocja zdrowia w profilaktyce stomatologicznej 8.1. Edukowanie pacjentów indywidualnych w gabinecie stomatologicznym romowanie zdrowia jamy ustnej w różnych środowiskach 92 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10

12 9. Zasady i techniki pracy w gabinecie stomatologicznym 9.1. Ergonomiczne techniki pracy w stomatologii Utrzymywanie gabinetu w gotowości do pracy Działalność profilaktyczno-lecznicza higienistki stomatologicznej Realizowanie zadań klinicznych w praktyce higienistki stomatologicznej Diagnozowanie i wstępna ocena stanu zdrowia jamy ustnej Techniki edukowania pacjentów i promocji zdrowia jamy ustnej raktyki zawodowe raktyki zawodowe po III semestrze 160 raktyki zawodowe po IV semestrze 12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW Lista przedmiotów z liczbą godzin: 1. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 112 godzin; 2. Stany zagrożenia zdrowia i życia 48 godzin; 3. Język migowy 48 godzin; 4. Język obcy w stomatologii 64 godziny; 5. Komunikacja personalna i społeczna 48 godzin; 6. ropedeutyka stomatologiczna 144 godziny; 7. Anatomia, fizjologia i patofizjologia narządu żucia 144 godziny; 8. Edukacja i promocja zdrowia w profilaktyce stomatologicznej 192 godziny; 9. Zasady i techniki pracy w gabinecie 224 godziny; 10. Działalność profilaktyczno-lecznicza higienistki stomatologicznej 576 godzin; 11. raktyki zawodowe 160 godzin; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11

13 1. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 1.1. rzygotowanie do podjęcia działalności gospodarczej 1.2. rowadzenie dokumentacji stomatologicznej w formie elektronicznej 1.1. rzygotowanie do podjęcia działalności gospodarczej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: DG(1)1. określić działania mechanizmów rynkowych właściwych dla branży medycznej oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna DG(1)2. rozróżnić podmioty gospodarcze funkcjonujące w branży medycznej DG(2)1. analizować przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych, przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego DG(2)2. określić skutki nieprzestrzegania przepisów prawa pracy, przepisów prawa o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego DG(3)1. stosować przepisy prawa dotyczące podejmowania działalności gospodarczej w branży medycznej DG(3)2. określić przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w branży medycznej DG(4)1. dokonać klasyfikacji przedsiębiorstw i instytucji występujących w branży medycznej DG(4)2. wyjaśnić powiązania między przedsiębiorstwami, instytucjami funkcjonującymi w branży medycznej DG(5)1. wskazywać czynniki wpływające na działania związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstw w branży medycznej DG(5)2. analizować działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne D DG(6).1. planować współpracę z innymi przedsiębiorstwami z branży medycznej Materiał kształcenia ojęcia z zakresu gospodarki rynkowej. Zasady funkcjonowania mechanizmu rynkowego we współczesnej gospodarce Nawiązywanie i rozwiązywanie umów o pracę rzepisy prawa o ochronie danych osobowych rzepisy prawa podatkowego. rowadzenie działalności gospodarczej w sektorze świadczeń stomatologicznych. Instytucje wpływające na politykę zdrowotną państwa. Rodzaje zakładów opieki zdrowotnej. odmioty uprawnione do świadczeń zdrowotnych. Zasady reglamentacji dostępu do usług medycznych. Rodzaje kontraktów na usługi medyczne. odmioty gospodarcze i instytucje prowadzące działalność w służbie zdrowia i powiązania między nimi. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12

14 DG(6).2. organizować współpracę w ramach wspólnych przedsięwzięć z innymi przedsiębiorstwami z branży medycznej DG(7)1. wyznaczyć kolejne etapy czynności mających na celu ustanowienie działalności gospodarczej w branży medycznej DG(7)2. skonstruować spójny i realistyczny biznesplan dla działalności gospodarczej w branży medycznej DG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia działalności gospodarczej w branży medycznej DG(7)4. sporządzić dokumenty niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej w branży medycznej DG(8)1. wykonywać czynności związane prowadzeniem korespondencji w różnej formie Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru DG(8)2. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej DG(9)1. posługiwać się urządzeniami biurowymi DG(9)2. korzystać z programów komputerowych wspomagających prowadzenie działalności gospodarczej DG(10)1. opracować plan marketingowy dla prowadzonej działalności gospodarczej DG(10)2. dobrać instrumenty marketingowe do prowadzonych działań DG(10)3. podejmować współpracę z przedsiębiorstwami funkcjonującymi w branży marketingowej D DG(11)1. dokonać analizy kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej DG(11)2. oceniać efektywność działań w zakresie kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej DG(11)3. wskazać możliwości optymalizacji kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej KZ(Z.a)(14)1. zidentyfikować miejsce i rolę higienistki stomatologicznej w ramach organizacji systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i europejskim KZ(Z.a)(14)2. określić instytucje będące potencjalnymi pracodawcami KZ(Z.a)(16)1. zanalizować przepisy prawa dotyczące wykonywania zadań zawodowych KZ (Z.a)(16)2. określić procedury wykonywania zadań zawodowych wynikające z przepisów prawa D D Mechanizmy konkurencji między podmiotami świadczącymi usługi medyczne romocja usług medycznych Formy organizacyjno-prawne działalności przedsiębiorstwa. Dokumentacja niezbędna do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej. Rejestrowanie działalności. Opodatkowanie działalności gospodarczej Korespondencja związana z prowadzeniem działalności gospodarczej Działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej. Optymalizacja kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej. Zadania i rola higienistki stomatologicznej w polskim i europejskim systemie zdrowia. Miejsca zatrudnienia w zawodzie higienistka stomatologiczna. rzepisy prawa dotyczące wykonywania zadań zawodowych rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13

15 KZ(Z.a)(18)1. scharakteryzować strukturę organizacyjną ochrony zdrowia w olsce KZ(Z.a)(18)2. zinterpretować akty prawne dotyczące ochrony zdrowia KZ(Z.a)(19)1. wyjaśnić istotę i zasady funkcjonowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych w olsce KZ(Z.a)(19)2. wskazać podmioty uprawnione do udzielania świadczeń zdrowotnych; KZ(Z.a)(19)3. scharakteryzować zakres świadczeń zdrowotnych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego KZ(Z.a)(20)1. określić źródła i sposoby finansowania świadczeń zdrowotnych KZ(Z.a)(20)2. rozróżnić powszechne ubezpieczenie zdrowotne i dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne KZ(Z.a)(20)3.określić rolę państwa w finansowaniu świadczeń zdrowotnych KZ(Z.a)(21)1. określić cechy rynku usług medycznych KZ(Z.a)(21)2. rozróżnić czynniki wpływające na popyt i podaż świadczeń zdrowotnych lanowane zadania /ćwiczenia 1. Omów zasady funkcjonowania rynku usług medycznych i ubezpieczeń społecznych w olsce, 2. Scharakteryzuj prawo medyczne i podatkowe, 3. rzedstaw podstawowe formy umów o pracę, 5. Sporządź biznesplan w wersji elektronicznej i dokumentację na otwarcie działalności stomatologicznej. 6. Napisz cennik na świadczenia stomatologiczne. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne z działu programowego: rzygotowanie do podjęcia działalności gospodarczej, powinny być prowadzone w szkolnej pracowni informatycznej. Środki dydaktyczne Zestaw wzorów dokumentów i zestawy ćwiczeń w pisaniu tekstów w systemie Microsoft Office Word, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, czasopisma branżowe dla higienistek, podręczniki tematycznie związane z rynkiem usług medycznych. Zalecane metody dydaktyczne Wykład konwersatoryjny a dominującymi metodami będą ćwiczenia z wykorzystaniem programów komputerowych oraz obsługa programów, metoda zastosowania wzorów dokumentów obecnych w pracowni albo w Internecie. Metody zawierają opisy procedur, proste ćwiczenia z zakresu wyceniania usług stomatologicznych, obliczania kosztów prowadzenia usług, pisanie cenników na usługi a uczniowie pracują w małej grupie lub samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach po 15 osób. Dominująca forma pracy uczniów w grupach po 5 osób i indywidualna. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14

16 Sprawdzenie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie testu, sprawdzianu ustnego oraz prezentacji poprawności wykonania zleconego zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: poprawność doboru wzorów dokumentów, sposób obsługi urządzeń, sprawność w wyszukiwaniu i uzupełnianiu. Sposób prezentacji wiedzy teoretycznej( znajomość procedur, czas oraz technikę wykonania zadania). Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.2 rowadzenie dokumentacji stomatologicznej w formie elektronicznej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Z.14.3(4)1.określić podstawowe zasady posługiwania się komputerem w praktyce stomatologicznej Z.14.3(4)2. określić funkcje programów komputerowych stosowanych w gabinecie stomatologicznym Z.14.3(4)3. wyjaśnić specyfikę dokumentacji świadczeń z zakresu stomatologii Z.14.3(5)1. określić zakres wykorzystania techniki komputerowej dla potrzeb praktyki stomatologicznej Z.14.3(5)2. uruchomić programy użytkowe do obsługi bazy danych z zakresu stomatologii Z.14.3(5)3. skorzystać z danych informatycznych zgromadzonych na nośnikach komputerowych Z.14.3(5)4. sporządzić dane dla potrzeb sprawozdawczych i ubezpieczeniowych Z.14.3(10)1. określić stan zasobów gabinetu stomatologicznego na podstawie bieżącej ewidencji środków trwałych i nietrwałych Z.14.3(10)2. scharakteryzować zasady ewidencjonowania zużycia leków i materiałów Z.14.3(10)3. określić zasady ewidencji materiałów aparatury i sprzętu Z.14.3(12)1. określać zasady współpracy z pracownią wykonującą prace protetyczne Z.14.3(12)2. scharakteryzować zakres prac i pracownie współpracujące z praktyką Materiał kształcenia odstawowa terminologia informatyczna. Komputerowe wspomaganie w udzielaniu świadczeń stomatologicznych. Oprogramowanie komputerowe stosowane w zakładach opieki zdrowotnej. Funkcje dokumentacji medycznej. Specjalistyczne programy komputerowe dotyczące prowadzenia dokumentacji stomatologicznej. rowadzenie i archiwizowanie elektronicznej dokumentacji medycznej. Dokumentacja sprawozdawcza poradni stomatologicznych. rzepisy prawa dotyczące sporządzania, prowadzenia i udostępnienia dokumentacji medycznej. Ewidencja środków trwałych i nietrwałych gabinetu stomatologicznego. Usprawnienia technologiczne w celu podniesienia efektywności pracy. Zasady i metody współpracy z pracownią rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15

17 Z.14.3(12)3. sporządzić opis pracy dla potrzeb technicznych techniki dentystycznej. Dokumentacja procedur wymaganych przez Z.14.3(13)1. określić przepisy sanitarno-epidemiologiczne odnoszące się do nadzór sanitarno-epidemiologiczny odnoszący gabinetów stomatologicznych się do gabinetów stomatologicznych. Z.14.3(13)2. sporządzić dokumentację procedur koniecznych do celów kontrolnych Z.14.3(13)3. wykonać testy sprawności mikrobiologicznej autoklawu lanowane zadania /ćwiczenia 1. Z pomocą komputera przygotuj przepisy do bieżącej działalności gabinetu stomatologicznego w zakresie ewidencji pacjentów i procedur leczniczych oraz zasobów gabinetu dentystycznego. 2. Określ i wykonaj na podstawie wzorów dokumentacji stosowanych w gabinecie stomatologicznym, karty pacjenta, zalecenia dla pacjenta leczonego ortodontycznie. 3. Wypełnij kartę pacjenta leczonego protetycznie w formie dokumentacji elektronicznej kosztami prac dla pracowni techników i dla pacjenta. 4. Sporządź bazę pacjentów leczonych np.; protetycznie. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne z działu programowego: rowadzenie dokumentacji stomatologicznej w formie elektronicznej powinny być prowadzone w pracowni komputerowej wyposażonej w urządzenia peryferyjne: drukarki i skaner oraz instrukcje i procedury obsługi urządzeń, wzory dokumentacji np. kart choroby, skierowań na badania kontrolne, dokumentację sprawozdawczą i inne oraz program do obsługi gabinetu stomatologicznego. Środki dydaktyczne rzepisy prawa dotyczące sporządzania, prowadzenia i udostępniania dokumentacji medycznej. Druki dokumentacji stosowanej w gabinetach różnych specjalności. Zestawy druków do ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, czasopisma branżowe dla higienistek stomatologicznych. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami będą kształtowanie umiejętności prowadzenia dokumentacji stomatologicznej i sprawozdawczej. Ćwiczenia z aparaturą i urządzeniami. Metody zawierają opisy procedur stosowane w stomatologii. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach po 15 osób. Dominująca forma pracy uczniów indywidualna i grupowa. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie prezentacji wykonanych zadań oraz poprawności wykonania zleconego zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: poprawność doboru aparatury i sprzętu, sposób obsługi urządzeń. Sposób prezentacji wiedzy ( znajomość procedur, czas oraz technikę zadania). Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16

18 2. Stany zagrożenia zdrowia i życia 2.1. odstawy pierwszej pomocy 2.2. Udzielanie pierwszej pomocy w gabinecie stomatologicznym 2.1. odstawy pierwszej pomocy Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ (Z.a)(6)1. określić przyczyny stanów zagrożenia życia ojęcie i zakres pierwszej pomocy. Znaczenie udzielania pierwszej pomocy. KZ(Z.a)(6)2. przedstawić sytuacje zdrowotne mogące prowadzić do stanu nagłego zagrożenia zdrowotnego i życia w różnych grupach wiekowych i System pomocy medycznej w olsce. sytuacjach życiowych; Sposoby i treści powiadamiania. KZ(Z.a)(7)1. ocenić stan poszkodowanego w zakresie przytomności Łańcuch przeżycia. Zadania udzielającego pierwszej pomocy. KZ(Z.a)(7)2. ocenić stan poszkodowanego w zakresie oddechu ostępowanie na miejscu wypadku. KZ(Z.a)(7)3. ocenić stan poszkodowanego w zakresie krążenia rawne podstawy udzielania pomocy. odstawowe funkcje życiowe pacjenta w zakresie KZ(Z.a)(8)1. zastosować odpowiednie procedury ratownicze w różnego przytomności, oddechu, krążenia, ocena rodzaju stanach zagrożenia życia; parametrów. KZ(Z.a)(8)2. zastosować zasady prowadzenia resuscytacji krążeniowo ierwsza pomoc w stanach bezpośredniego oddechowej zagrożenia życia. Z.14.1(10)1. określić zasady posługiwania się urządzeniami do kontroli ciśnienia Resuscytacja krążeniowo-oddechowa w różnych krwi i tętna grupach wiekowych. Z.14.1(10)2. dokonać pomiaru kontroli ciśnienia krwi i tętna Z.14.1(10)3. zinterpretować wyniki pomiaru ciśnienia krwi i tętna rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17

19 lanowane zadania /ćwiczenia 1. Udzielanie pierwszej pomocy w razie wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego; 2. Zastosuj wszystkich dostępnych środków dostępnych w gabinecie do udzielenia pomocy pacjentowi choremu na cukrzycę 3. Wykonaj ćwiczenia i podstawowe działania w razie zatrzymania krążenia u pacjenta podczas leczenia stomatologicznego, 4. Omów zestaw pierwszej pomocy dostępny w każdym gabinecie stomatologicznym. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne z działu programowego: odstawy pierwszej pomocy, powinny być prowadzone w pracowni szkolnej, wyposażonej w: w podstawową aparaturę oraz zestaw pierwszej pomocy, fantomy osoby dorosłej, dziecka, zestaw leków przeciwwstrząsowych, aparat do kontroli ciśnienia krwi. Środki dydaktyczne zestaw do udzielania pierwszej pomocy, zestawy do ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, czasopisma branżowe dla higienistek stomatologicznych, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce pierwsza pomoc w gabinecie stomatologicznym. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami będą pokaz praktyczny, pokazowe ćwiczenia z aparaturą i urządzeniami oraz metoda symulacji zdarzeń. Metody zawierają opisy procedur stosowane adekwatnie do wykonywanego zadania lub badania, a uczniowie pracują w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach po 15 osób. Dominująca forma pracy uczniów grupowa. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie prezentacji ćwiczeń wchodzących w zakres pierwszej pomocy oraz poprawności wykonania zleconego zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: poprawność doboru aparatury i sprzętu do rodzaju ćwiczenia, sposób obsługi urządzeń, dobór środków i akcesoriów pomocniczych. Sposób prezentacji wiedzy to test z teorii pierwszej pomocy oraz znajomość procedur, czas oraz technikę wykonania ćwiczeń ratunkowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18

20 2.2.Udzielanie pierwszej pomocy w gabinecie stomatologicznym Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia H(10)1. ocenić klinicznie stan pacjenta w stanach zagrożenia zdrowia i życia arametry charakteryzujące zdrowie pacjenta. Ocena stanu fizycznego pacjenta. H(10) 2.określić podstawowe przyczyny występowania zagrożeń dla zdrowia i życia pacjentów leczonych stomatologicznie Stany utraty przytomności u osoby dorosłej i dziecka. H(10) 3.udrożnić drogi oddechowe z obecności ciał obcych w trakcie zabiegów stomatologicznych rzyczyny występowania zagrożeń dla zdrowia i życia pacjentów leczonych stomatologicznie. H(10)4.określić możliwe procedury postępowania w wypadku wystąpienia reakcji alergicznych ierwsza pomoc w przypadku pacjentów leczonych stomatologicznie. Z.14.1(11)1. określić zasady zastosowania procedur udzielania pierwszej pomocy w stanach zagrożenia zdrowia i życia w warunkach gabinetu stomatologicznego Zadania zespołu stomatologicznego w pomocy w stanach nagłych. Z.14.1(11)2. scharakteryzować stany utraty przytomności rzyczyny stanów zagrożenia zdrowia i życia z Z.14.1(11)3. scharakteryzować przyczyny, objawy i udzielać pomocy doraźnej w powodu następstw leczenia stomatologicznego. omdleniach, zapaści, wstrząsie uczuleniowym i padaczce Alergie na zastosowane leki i materiały. rzyczyny wewnętrzne. Zestaw pierwszej pomocy w gabinecie stomatologicznym. lanowane zadania /ćwiczenia 1. Wykonaj zadania z zakresu pierwszej pomocy w gabinecie stomatologicznym, polegające na ułożeniu pacjenta po sygnale że pacjent traci świadomość, 2. Omów zasady udzielania pierwszej pomocy w razie wystąpienia sytuacji zagrażającej zdrowiu i życiu pacjenta podczas znieczulenia, 3. Zastosuj wszystkie środki dostępne w gabinecie stomatologicznym dla ratowania pacjenta w razie poparzenia środkiem chemicznym( kwas ortofosforowy). 4. Wykonaj w gabinecie pakiet ćwiczeń i podstawowych działań ratunkowych w razie zadławienia pacjenta materiałem wyciskowym. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne z działu programowego: Udzielanie pierwszej pomocy w gabinecie stomatologicznym, powinny być prowadzone w pracowni szkolnej wyposażonej w: instrukcje i procedury obsługi urządzeń w podstawową aparaturę oraz zestaw pierwszej pomocy przedlekarskiej, fantomy, zestaw leków przeciwwstrząsowych, aparat do mierzenia ciśnienia krwi. Środki dydaktyczne rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19

21 - zestaw podręczny do udzielania pierwszej pomocy w gabinecie stomatologicznym. - zademonstruj i omów zestaw przeciwwstrząsowy. - zestaw ćwiczeń pokazowych na fantomie - ytania i dyskusja. - zestawy do ćwiczeń praktycznego zastosowania łańcucha przeżycia, - pakiety edukacyjne dla uczniów, - czasopisma branżowe dla higienistek stomatologicznych, - katalogi, - filmy i prezentacje multimedialne o tematyce pierwsza pomoc w gabinecie stomatologicznym. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami będą pokaz praktyczny na fantomie i ćwiczenia z aparaturą i urządzeniami oraz metoda tekstu przewodniego. Metody zawierają opisy procedur stosowane adekwatnie do wykonywanego zadania lub badania, a uczniowie pracują grupowo. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach po 15 osób. Dominująca forma pracy uczniów indywidualna i grupowa. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie prezentacji ćwiczeń wchodzących w zakres pierwszej pomocy oraz poprawności wykonania zleconego zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: poprawność doboru aparatury i sprzętu do rodzaju ćwiczenia, sposób obsługi urządzeń, dobór środków i akcesoriów pomocniczych. Sposób prezentacji wiedzy to znajomość standardów postępowania(np.; Standard postępowania według wytycznych z 2005 roku Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego), czas wykonania oraz kolejność wykonania działań ratunkowych. Sprawdzenie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie prezentacji ćwiczeń wchodzących w zakres pierwszej pomocy oraz poprawności wykonania zleconego zadania. W ocenie należy uwzględnić następujące kryteria ogólne: poprawność doboru aparatury i sprzętu do rodzaju ćwiczenia, sposób obsługi urządzeń, dobór środków i akcesoriów pomocniczych. Inny sposób prezentacji wiedzy to test z teorii pierwszej pomocy. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20

22 3. Język migowy 3.1. Niesłyszący i język migowy 3.2. Daktylografia 3.3. Ideografia 3.1 Niesłyszący i język migowy Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna KZ(Z.a)(23)1. opisać wybrane problemy środowiska niesłyszących A KZ(Z.a)(23)2. wymienić potrzeby osób niesłyszących ze szczególnym uwzględnieniem komunikowania się A KZ(Z.a)(23)3. wyjaśnić pojęcia z zakresu języka migowego KZ(Z.a)(23)4. scharakteryzować sposoby komunikacji z osobami niesłyszącymi Materiał kształcenia Ogólna problematyka uszkodzeń słuchu terminologia i dane liczbowe. Konsekwencje głuchoty w sferze fizycznej, psychicznej, zawodowej i społecznej. Osoby niesłyszące w odbiorze społecznym mity i fakty. Tożsamość środowiskowa i kulturowa niesłyszących. Komunikacja interpersonalna osób niesłyszących środki porozumiewania się, rola i znaczenie języka migowego, komunikacja totalna. Werbalne i niewerbalne metody porozumiewania się z niesłyszącymi. Mowa dźwiękowa, język migowy, język migany, pismo i inne środki porozumiewania się w praktyce zawodowej pracownika służby zdrowia. Kształcenie osób niesłyszących w olsce, szkolnictwo specjalne i kształcenie integracyjne, kształcenie na poziomie ponadpodstawowym, kierunki kształcenia. Niesłyszący jako pracownik niepełnosprawny możliwości zatrudniania. Ochrona zdrowia niesłyszących. Niesłyszący, jako pacjent. Środki techniczne stosowane w leczeniu, rehabilitacji, kształceniu i zatrudnianiu osób z uszkodzeniami słuchu. Zaopatrzenie i zasady rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21

23 finansowania środków technicznych. Rehabilitacja społeczna działalność organizacji pozarządowych, uczestnictwo w kulturze, sport niesłyszących, duszpasterstwo niesłyszących. Działalność olskiego Związku Głuchych oraz współpraca jego organów ze służbami społecznymi samorządów lokalnych i innych instytucji w zakresie rozwiązywania problemów osób niesłyszących. lanowane zadania (ćwiczenia) Określenie sposobów komunikowania się osób niesłyszących. Na podstawie sporządzonych notatek dokonaj klasyfikacji metod i środków komunikacji pomiędzy osobami niesłyszącymi oraz osób niesłyszących z osobami słyszącymi. Dokonaj samooceny w oparciu o porównanie odpowiedzi z kluczem nauczycielskim. Wybór sposobu komunikowania się osoby słyszącej z osobą niesłyszącą. Zadaniem ucznia jest dokonanie wyboru środków i metod komunikacji w zależności od poziomu kompetencji językowych i możliwości technicznych, aby nawiązać konwersację z osobą niesłyszącą o określonym stanie sprawności. W oparciu o załączony kwestionariusz wywiadu opisujący osobę niesłyszącą wykonaj analizę przypadku i zaproponuj formę prowadzenia rozmowy z tą osobą. Dokonaj samooceny w Karcie samooceny ucznia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia prowadzone w klasie wyposażonej w sprzęt audiowizualny. o zapoznaniu się z treściami nauczania oraz obejrzeniu filmu prezentującego możliwości w zakresie komunikowania się osób niesłyszących, uczeń dokonuje realizacji zadań ćwiczeniowych. Aby zapewnić odpowiedni poziom kształcenia w zakresie języka migowego zajęcia mogą być prowadzone przez osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie metodyki nauczania języka migowego i posiadają ważny certyfikat EJM przy ZG ZG. Jest to związane ze specyfiką języka migowego, który różny jest od innych języków poprzez kinestetyczny charakter. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, karty samooceny ucznia, karty pracy ucznia. Filmy i prezentacje multimedialne o tematyce z zakresu języka migowego i niepełnosprawności słuchowej. Świdziński M., Gałkowski T. [red.] Studia nad kompetencją językową i komunikacją niesłyszących. UW, KA, Warszawa 2003 Szczepankowski.: Niesłyszący głusi głuchoniemi: wyrównywanie szans. WSi Warszawa, Szczepankowski, D. Koncewicz: Język migowy w terapii, Wyższa Szkoła edagogiczna w Łodzi, Łódź 2008 Otwarte drzwi podręcznik multimedialny do nauki języka migowego, ZG O/Łódź 2003 Zalecane metody dydaktyczne wykład konwersatoryjny opis wyjaśnienie Formy organizacyjne Zajęcia z zakresu języka migowego powinny mieć formę grupową. Grupa nie powinna przekraczać 16 osób między innymi dlatego, że układ sali do prowadzenia zajęć z tego rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22

24 przedmiotu ma formę audytorium siedzącego na wycinku koła (półkole), tak aby nauczyciel był dobrze widoczny przez wszystkich uczniów i miał łatwy dostęp do każdego ucznia ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru z zakresu teorii języka migowego i niepełnosprawności słuchowe. Formy indywidualizacji pracy uczniów rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23

25 3.2. Daktylografia Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KZ(Z.a)(23)5. odczytać znaki polskiego alfabetu palcowego oraz liczebników głównych i porządkowych KZ(Z.a)(23)6. posługiwać się czynnie polskim alfabetem palcowym oraz liczebnikami głównymi i porządkowymi oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia rawidła przekazywania alfabetu palcowego. Ćwiczenia usprawniające palce i nadgarstki. Znaki liter A, L, I,, R, W, E, Y. Znaki liter,, O, S, T, M, N, U. Znaki liter K, G, F, Z, D, H, J, Ł. Znaki liter i digrafów Ą, Ę, Ć, Ó, Ś, Ń, Ź, Ż, H, Z, SZ, RZ,. rawidła przekazywania liczebników głównych i ich znaki od 1 do 999. Znaki liczebników głównych tysiąc, milion i zero. Znaki liczebników porządkowych. Znak %. lanowane zadania (ćwiczenia) Odczytywanie i przekazywanie komunikatów w zakresie daktylografii. Zadaniem ucznia jest odczytywanie i przekazywanie komunikatów w oparciu o polski alfabet palcowy i znaki liczb. Opis pracy: Uczniowie zajmują miejsca w zespołach 3 4 osobowych, tak aby siedzieli naprzeciw siebie. Jeden z uczniów przekazuje bez artykulacji alfabetem palcowym wyrazy lub liczby zapisane na karcie ćwiczeń, a pozostali członkowie zespołu starają się odczytać nadawany komunikat. o odczytaniu wszyscy w zespole powtarzają przekaz migowy jednocześnie artykułując. Uczniowie dokonują samooceny w Karcie samooceny ucznia w oparciu o ilość prawidłowych odczytów i bezbłędnych przekazów. Autoprezentacja/dane personalne Zadanie ucznia polega na płynnym przekazaniu swoich danych personalnych, adresu i nr telefonu kontaktowego. Opis pracy: Uczniowie zapisują na kartce papieru swoje dane osobowe, takie jak: imię i nazwisko, datę urodzenia, adres zamieszkania, kod pocztowy i nr telefonu komórkowego, a następnie w parach ćwiczą przekazywanie tych informacji między sobą danych własnych i współćwiczącego. Następnie prezentują je na forum grupy bez korzystania z karty ćwiczenia. Ocena wykonania ćwiczenia opiera się o liczbę popełnionych błędów. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia prowadzone w klasie wyposażonej w sprzęt audiowizualny. Wprowadzanie nowych znaków łączy się z wysłuchaniem instrukcji ze strony nauczyciela, obserwacją wykonania znaku, odtworzeniem znaku, korektą ewentualnych błędów oraz przećwiczeniem odczytu i przekazu znaku w wyrazach wyświetlanych na ekranie. Za każdym razem blok nowych znaków jest ćwiczony przez miganie każdego ucznia przed grupą. Ćwiczenia konwersatoryjne prowadzone w zespołach 3 4 osobowych dają możliwość większej liczby ćwiczeń na odczytywanie. D rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24

26 Aby zapewnić odpowiedni poziom kształcenia w zakresie języka migowego zajęcia z tego przedmiotu mogą być prowadzone przez osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie metodyki nauczania języka migowego i posiadają ważny certyfikat EJM przy ZG ZG. Jest to związane ze specyfiką języka migowego, który różny jest od innych języków poprzez kinestetyczny charakter. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, karty samooceny ucznia, karty pracy ucznia. Filmy i prezentacje multimedialne z zakresu daktylografii. Hendzel J. K.: Słownik polskiego języka miganego. OFFER, Olsztyn 1995 Świdziński M., Gałkowski T. [red.] Studia nad kompetencją językową i komunikacją niesłyszących. UW, KA, Warszawa 2003 Szczepankowski.: Niesłyszący głusi głuchoniemi: wyrównywanie szans. WSi Warszawa, Szczepankowski, D. Koncewicz: Język migowy w terapii, Wyższa Szkoła edagogiczna w Łodzi, Łódź 2008 Otwarte drzwi podręcznik multimedialny do nauki języka migowego, ZG O/Łódź 2003 Zalecane metody dydaktyczne instruktaż pokaz ćwiczenie Formy organizacyjne Zajęcia z zakresu języka migowego powinny mieć formę grupową. Grupa nie powinna przekraczać 16 osób, między innymi dlatego, że układ sali do prowadzenia zajęć z tego przedmiotu ma formę audytorium siedzącego na wycinku koła (półkole), tak aby nauczyciel był dobrze widoczny przez wszystkich uczniów i miał łatwy dostęp do każdego ucznia ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się przeprowadzenie testu praktycznego w formie dyktanda migowego oraz praktycznych zadań migowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów W przypadku uczniów, którzy mają problemy z koordynacją wzrokowo ruchową, bądź z percepcją i odtwarzaniem znaków migowych, należy prowadzić zajęcia w formie indywidualnej, tj. gdy są prowadzone ćwiczenia w 3 4 osobowych podgrupach nauczyciel prowadzi zajęcia ćwiczeniowe z wybranym uczniem. Jeżeli zachodzi taka potrzeba, to powtarza je wielokrotnie z poszczególnymi uczniami, jednak nie zaniedbując kontroli działań pozostałych uczniów. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 25