Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013"

Transkrypt

1 Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata

2 2

3 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI... 3 SPIS WYKRESÓW... 5 SPIS TABEL... 7 SPIS RYCIN... 9 SPIS ZAŁĄCZNIKÓW... 1 WYKAZ SKRÓTÓW IDENTYFIKACJA/ INFORMACJE WSTĘPNE PRZEGLĄD REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO REALIZACJA I ANALIZA POSTĘPÓW Informacje na temat postępów rzeczowych programu operacyjnego Informacje finansowe Informacja nt. podziału wykorzystania funduszy wg kategorii interwencji Pomoc w podziale na grupy docelowe Pomoc zwrócona lub ponownie wykorzystana Analiza jakościowa (poziom programu) System realizacji programu Analiza postępu finansowego i rzeczowego Rekomendacje KE Rekomendacje IZ i innych instytucji Instrumenty inżynierii finansowej Realizacja założeń Strategii EU Strategia UE dla Regionu Morza Bałtyckiego INFORMACJA NA TEMAT ZGODNOŚCI Z PRZEPISAMI WSPÓLNOTOWYMI Zasada równości szans Zasada partnerstwa NAPOTKANE ZNACZĄCE PROBLEMY ORAZ PODJĘTE ŚRODKI ZARADCZE ZMIANY W KONTEKŚCIE REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO (W STOSOWNYCH PRZYPADKACH) ZASADNICZE MODYFIKACJE W ROZUMIENIU ART. 57 ROZP. NR 183/ KOMPLEMENTARNOŚĆ POMOCY Z INNYMI INSTRUMENTAMI WSPARCIA Wpływ działalności KM/PKM, instytucji i grup na zapewnienie koordynacji i komplementarności wsparcia Informacje na temat stosowanych mechanizmów i narzędzi służących zapewnieniu koordynacji i komplementarności wsparcia oraz ich oceny Cross-financing Koordynacja i komplementarność jako przedmiot badań ewaluacyjnych Przykłady projektów komplementarnych Mechanizmy unikania podwójnego finansowania działań realizowanych w ramach polityki spójności z działaniami realizowanymi w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej Kontrole krzyżowe w zakresie odpowiedzialności Instytucji Zarządzającej MONITOROWANIE I OCENA

4 3. REALIZACJA W PODZIALE NA PRIORYTETY, POSTĘP WDRAŻANIA PROGRAMU WG PRIORYTETÓW/OSI PRIORYTET I KONKURENCYJNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi PRIORYTET II INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi PRIORYTET III ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi PRIORYTET IV REWITALIZACJA OBSZARÓW PROBLEMOWYCH Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi PRIORYTET V INFRASTRUKTURA DLA KAPITAŁU LUDZKIEGO Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi PRIORYTET VI TURYSTYKA I ŚRODOWISKO KULTUROWE Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi PRIORYTET VII POMOC TECHNICZNA Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi PROGRAMY EFS: SPÓJNOŚĆ I KONCENTRACJA PROGRAMY EFRR/FUNDUSZU SPÓJNOŚCI: DUŻE PROJEKTY POMOC TECHNICZNA PROMOCJA I INFORMACJA

5 SPIS WYKRESÓW Wykres 1. Priorytetowe obszary tematyczne, na które przeznaczono wsparcie (dofinansowanie UE w mln EUR) Wykres 2. Zakontraktowane środki z UE w ramach WRPO w 213 r. wg priorytetowych obszarów tematycznych Wykres 3. Zakontraktowane środki z UE w ramach WRPO do końca 213 r. wg priorytetowych obszarów tematycznych Wykres 4. Stan wdrażania WRPO w okresie sprawozdawczym i narastająco od uruchomienia Programu.. 34 Wykres 5. Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem we wnioskach po ocenie formalnej (mln EUR) Wykres 6. Liczba podpisanych umów oraz wydanych decyzji o dofinansowanie wg priorytetów Wykres 7. Wartość podpisanych umów/wydanych decyzji o dofinansowanie (środki UE w mln EUR) oraz procentowa realizacja zobowiązań Wykres 8. Zmiany alokacji WRPO ze względu na różnice kursu euro od grudnia 212 r. do grudnia 213 r. (w mln PLN) Wykres 9. Wartość wniosków o płatność (środki UE w mln EUR) oraz procentowa realizacja zobowiązań. 37 Wykres 1. Wydatki kwalifikowalne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej (mln EUR) Wykres 11. Płatności otrzymane od Komisji Europejskiej w latach (w mln EUR) Wykres 12. Limit kontraktacji - stan na 31 grudnia 213 r. (w mln EUR) Wykres 13. Liczba projektów realizowanych w ramach WRPO wg rodzajów beneficjentów Wykres 14. Dofinansowanie UE wg obszaru wsparcia projektów realizowanych na terenie Wielkopolski w ramach innych programów operacyjnych finansowanych z EFRR, EFS lub EFRROW Wykres 15. Liczba projektów realizowanych na terenie Wielkopolski w ramach innych programów operacyjnych wg rodzaju funduszu Wykres 16. Powstałe/utrzymane miejsca pracy ze względu na ich rodzaj w ramach WRPO Wykres 17. Poziom alokacji, kontraktacji i płatności WRPO odpowiadające priorytetom Strategii Europa Wykres 18. Wzrost PKB i jego wybranych komponentów w porównaniu do roku poprzedniego (%) Wykres 19. Zmiana PKB per capita w PPS (UE-27=1) w latach w UE (w p.p.) Wykres 2. Wzrost PKB per capita w PPS UE-27=1 w regionach w latach (w p.p.) Wykres 21. Wskaźniki aktywności ekonomicznej ludności w wieku 15+ (%) Wykres 22. Wartość wydatków objętych cross-financingiem w podziale na kategorie interwencji Wykres 23. Postęp finansowy w Priorytecie I w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 24. Liczba projektów realizowanych w ramach Priorytetu I wg rodzajów beneficjentów Wykres 25. Postęp finansowy w Działaniu 1.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 26. Postęp finansowy w Działaniu 1.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 27. Postęp finansowy w Działaniu 1.3 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 28. Postęp finansowy w Działaniu 1.4 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 29. Postęp finansowy w Działaniu 1.5 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 3. Postęp finansowy w Działaniu 1.6 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 31. Postęp finansowy w Działaniu 1.7 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 32. Postęp finansowy w Priorytecie II w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 33. Liczba projektów realizowana w ramach Priorytetu II wg rodzajów beneficjentów Wykres 34. Postęp finansowy w Działaniu 2.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 35. Postęp finansowy w Działaniu 2.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 36. Postęp finansowy w Działaniu 2.3 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu

6 Wykres 37. Postęp finansowy w Działaniu 2.4 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 38. Postęp finansowy w Działaniu 2.5 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 39. Postęp finansowy w Działaniu 2.6 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 4. Postęp finansowy w Działaniu 2.7 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 41. Postęp finansowy w Priorytecie III w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 42. Liczba projektów realizowanych w ramach Priorytetu III wg rodzajów beneficjentów Wykres 43. Postęp finansowy w Działaniu 3.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 44. Postęp finansowy w Działaniu 3.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 45. Postęp finansowy w Działaniu 3.3 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 46. Postęp finansowy w Działaniu 3.4 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 47. Postęp finansowy w Działaniu 3.5 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 48. Postęp finansowy w Działaniu 3.6 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 49. Postęp finansowy w Działaniu 3.7 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 5. Postęp finansowy w Priorytecie IV w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 51. Liczba projektów realizowanych w ramach Priorytetu IV wg rodzajów beneficjentów Wykres 52. Postęp finansowy w Działaniu 4.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 53. Postęp finansowy w Działaniu 4.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 54. Postęp finansowy w Priorytecie V w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 55. Liczba projektów realizowanych w ramach Priorytetu V wg rodzajów beneficjentów Wykres 56. Postęp finansowy w Działaniu 5.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 57. Postęp finansowy w Działaniu 5.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 58. Postęp finansowy w Działaniu 5.3 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu... 2 Wykres 59. Postęp finansowy w Działaniu 5.4 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 6. Postęp finansowy w Priorytecie VI w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 61. Liczba projektów realizowanych w ramach Priorytetu VI wg rodzajów beneficjentów Wykres 62. Postęp finansowy w Działaniu 6.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 63. Postęp finansowy w Działaniu 6.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 64. Postęp finansowy w Priorytecie VII w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 65. Postęp finansowy w Działaniu 7.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wykres 66. Postęp finansowy w Działaniu 7.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu

7 SPIS TABEL Tabela 1. Główne priorytetowe obszary tematyczne, na które przyznano większość pomocy w obrębie wymienionych obszarów Tabela 2. Zmiany alokacji pomiędzy kategoriami interwencji wynikające z realokacji środków pomiędzy działaniami WRPO... 2 Tabela 3. Pomoc w podziale na grupy docelowe Tabela 4. Zmiany Szczegółowego opisu priorytetów WRPO na lata Tabela 5. Zmiany realokacji w ramach WRPO na lata Tabela 6. Zmiany w IW IPK dla WRPO Tabela 7. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w ramach WRPO... 4 Tabela 8. Informacje o działaniach WRPO z niższym stopniem realizacji wskaźnika kontraktacji Tabela 9. Projekty realizowane w ramach WRPO wg sektorów gospodarki Tabela 1. Wartość dofinansowania UE projektów realizowanych w ramach WRPO wg rodzajów beneficjentów (EUR) Tabela 11. Obszary wsparcia wg kategorii interwencji w projektach realizowanych na terenie Wielkopolski w ramach innych programów operacyjnych (EFRR, EFS) Tabela 12. Projekty wg obszaru wsparcia realizowane na terenie Wielkopolski w ramach innych programów operacyjnych Tabela 13. Umowy w ramach JEREMIE wg rodzajów instrumentów finansowych (EUR) do końca 213 r.. 56 Tabela 14. Realizacja Operacji II Stopnia w 213 r. w ramach instrumentu finansowego Reporęczenie, Pożyczka globalna i Poręczenie portfelowe (EUR) Tabela 15. Umowy inwestycyjne z FROM w ramach Inicjatywy JESSICA podpisane w 213 r Tabela 16. Wkład WRPO w realizację Priorytetu Strategii Europa 22 Rozwój inteligentny (smart growth) Tabela 17. Wkład WRPO w realizację Priorytetu Europa 22 Rozwój zrównoważony (suistainable growth)... 7 Tabela 18. Wkład WRPO w realizację Priorytetu Strategii Europa 22 Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu (inclusive growth) Tabela 19. Realizacja Krajowego Programu Reform przez WRPO Tabela 2. Nowe projekty partnerskie w okresie sprawozdawczym... 8 Tabela 21. Liczba projektów realizowanych przy udziale partnerów wg działań... 8 Tabela 22. Projekty objęte cross-financingiem w ramach WRPO... 9 Tabela 23. Najważniejsze wnioski i rekomendacje z ukierunkowaniem na przyszłą perspektywę finansową Tabela 24. Umowy podpisane w ramach Priorytetu I do końca 213 r Tabela 25. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie I Tabela 26. Projekty realizowane w ramach Priorytetu I wg sektorów gospodarki Tabela 27. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie I Tabela 28. Umowy podpisane w ramach Priorytetu II do końca 213 r Tabela 29. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie II Tabela 3. Projekty realizowane w ramach Priorytetu II wg sektorów gospodarki Tabela 31. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie II Tabela 32. Umowy podpisane w ramach Priorytetu III do końca 213 r Tabela 33. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie III Tabela 34. Projekty realizowane w ramach Priorytetu III wg sektorów gospodarki Tabela 35. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie III Tabela 36. Umowy podpisane w ramach Priorytetu IV do końca 213 r Tabela 37. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie IV Tabela 38. Projekty realizowane w ramach Priorytetu IV wg sektorów gospodarki Tabela 39. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie IV Tabela 4. Umowy podpisane w ramach Priorytetu V do końca 213 r Tabela 41. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie V Tabela 42. Projekty realizowane w ramach Priorytetu V wg sektorów gospodarki Tabela 43. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie V Tabela 44. Umowy podpisane w ramach Priorytetu VI do końca 213 r Tabela 45. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie VI Tabela 46. Projekty realizowane w ramach Priorytetu VI wg sektorów gospodarki Tabela 47. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie VI Tabela 48. Podpisane umowy oraz wydane decyzje w ramach Priorytetu VII do końca 213 r Tabela 49. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie VII

8 Tabela 5. Liczba i wartość wszystkich projektów/planów działań w ramach programu dofinansowanych ze środków pomocy technicznej według głównych typów (projekty objęte decyzjami/ umowami o dofinansowanie)

9 SPIS RYCIN Rycina 1. Projekty realizowane w ramach WRPO wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Rycina 2. Schemat struktury inicjatywy JEREMIE Rycina 3. Rozmieszczenie Ostatecznych Beneficjentów (MŚP) wspartych w ramach Inicjatywy JEREMIE (stan na 31 XII 213 r.) Rycina 4. Schemat struktury inicjatywy JESSICA... 6 Rycina 5. Targowisko w Gnieźnie przy Placu 21 Stycznia Rycina 6. Rozbudowa obiektów dawnego folwarku w Lesznie Rycina 7. Rewitalizacja dworca PKP w Wągrowcu Rycina 8. Hotel Polonez w Poznaniu Rycina 9. Projekty wsparte w ramach Inicjatywy JESSICA w Wielkopolsce w 213 r Rycina 1. Priorytety i działania realizowane w WRPO spójne z założeniami celów i inicjatyw flagowych Strategii EU Rycina 11. Wykaz uchwał podjętych na posiedzeniach Komitetu Monitorującego WRPO w 213 r Rycina 12. Projekty realizowane w ramach Priorytetu I wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Rycina 13. Poznański Park Technologiczno Przemysłowy Rycina 14. Strefa gospodarcza w Czerniejewie w powiecie gnieźnieńskim Rycina 15. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie I Rycina 16. Projekty realizowane w ramach Priorytetu II wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Rycina 17. Ul. Philipsa w Pile Rycina 18. Autobusy w ramach projektu Rozwój i poprawa jakości transportu publicznego w Kaliszu Rycina 19. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie II Rycina 2. Projekty realizowane w ramach Priorytetu III wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Rycina 21. Składowisko odpadów w Doruchowie przed i po rekultywacji Rycina 22. Projekt Przebudowa istniejącej kotłowni olejowej w PDS Łężeczki na źródła odnawialne: biomasa pelet Rycina 23. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie III Rycina 24. Projekty realizowane w ramach Działania 4.2 oraz w ramach Inicjatywy JESSICA (Działanie 4.1) wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Rycina 25. Zrewitalizowane tereny wokół jeziora w Gminie Kleczew Rycina 26. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie IV Rycina 27. Projekty realizowane w ramach Priorytetu V wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Rycina 28. Centrum Edukacyjne Usług Elektronicznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu (wizualizacja oraz obecny stan prac budowlanych) Rycina 29. Park Orientacji Przestrzennej w Owińskach Rycina 3. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie V Rycina 31. Projekty realizowane w ramach Priorytetu VI wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Rycina 32. Kompleksowa promocja markowego produktu turystyki wodnej Wielka Pętla Wielkopolski logo projektu oraz stanowisko wystawowe podczas targów BOOT & FUN w Berlinie w dniach r Rycina 33. Logo projektu Budzik kulturalny projekt działań promujących i aktywizujących kulturę Wielkopolski Rycina 34. Rezerwat Archeologiczny na Ostrowie Tumskim Rycina 35. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie VI Rycina 36. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie VII Rycina 37. Tabor kolejowy wyprodukowany przez firmę PESA Rycina 38. Trasa tramwajowa Os. Lecha Franowo w Poznaniu Rycina 39. Podpisanie umów z Generalnymi wykonawcami, podpisanie umowy z Lasami Państwowymi w Poznaniu Rycina 4. Projekt sieci szerokopasmowego Internetu w Wielkopolsce

10 SPIS ZAŁĄCZNIKÓW I. Tabela 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego II. III. IV. Tabela 2. Osie priorytetowe w podziale na źródło finansowania (w euro) Tabela 3. Podział kumulatywny przyznanego wkładu wspólnotowego wg kategorii Tabela 4. Postęp fizyczny wg priorytetów V. Tabela 5. Wskaźniki kontekstowe VI. Tabela 6. EU 22 VII. Tabela 7. SUE RMB VIII. Tabela 8. Wskaźniki kluczowe (core indicators) IX. Tabela 9. Matryca instrumentów finansowych X. Formularz dotyczący informacji i promocji XI. XII. Tabela 1.Informacje nt. projektów kluczowych znajdujących się na IW IPK Tabela 11. Komplementarność projektów XIII. Pismo KE zatwierdzające Sprawozdanie Roczne z WRPO za 212 r. XIV. The summary of the Annual Implementation Report 1

11 WYKAZ SKRÓTÓW AIR 213 Annual Implementation Report sprawozdanie roczne z wdrażania B+R Działalność badawczo-rozwojowa B+RT Badania i rozwój technologiczny BAEL Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności BGK Bank Gospodarstwa Krajowego BOF Biuro Obsługi Funduszy DPR Departament Polityki Regionalnej EBI Europejski Bank Inwestycyjny EFR Europejski Fundusz Rybacki EFRR Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EFRROW Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich EFS Europejski Fundusz Społeczny EU 22 Strategia Europa 22 FROM Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich IC Instytucja Certyfikująca IK NSRO IK RPO IP WRPO IPOC Instytucja Koordynująca Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Instytucja Koordynująca Regionalne Programy Operacyjne Instytucja Pośrednicząca w Zarządzaniu Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata Instytucja Pośrednicząca w Certyfikacji IW IPK WRPO IZ WRPO JEREMIE JESSICA JST KE KK NSRO Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas Jednostki Samorządu Terytorialnego Komisja Europejska Komitet Koordynujący Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia KM WRPO Komitet Monitorujący Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata KPR Krajowy Program Reform KRW Krajowa Rezerwa Wykonania KSI (SIMIK 7-13) Krajowy System Informatyczny (SIMIK 7-13) LPR Lokalny Program Rewitalizacji LSI Lokalny System Informatyczny MNiSW Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego MRR Ministerstwo Rozwoju Regionalnego MSP Mikro, Małe i Średnie Przedsiębiorstwa NGO Organizacje pozarządowe OSZiK Opis Systemu Zarządzania i Kontroli PEKA Poznańska Elektroniczna Karta Aglomeracyjna PKB Produkt Krajowy Brutto 11

12 PO PO RYBY POIG POIiŚ POKL Program Operacyjny Program Operacyjny Zrównoważony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich na lata Program Operacyjny innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Operacyjny Kapitał Ludzki PROW Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata PST PT PUP PZP RCIE RPO RPOWŁ Poznański Szybki Tramwaj Pomoc techniczna Powiatowy Urząd Pracy Prawo Zamówień Publicznych Regionalne Centrum Informacji Europejskiej Regionalny Program Operacyjny Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata RPWM Regionalny Program Operacyjny Warmia i Mazury na lata RSI Regionalna Strategia Innowacji dla Wielkopolski na lata SEP SFC27 SUE RMB TIK UE UE-28 UOKiK UMWW UWRPO WFOŚiGW System ewidencji przedsięwzięć planowanych do realizacji w latach System zarządzania funduszami we Wspólnocie Europejskiej w latach Strategia Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego Technologie informacyjno-komunikacyjne Unia Europejska Obszar Unii Europejskiej po rozszerzeniu, które miało miejsce 1 stycznia 27 roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego Szczegółowy Opis Priorytetów Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu WRPO Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata WSS WUP ZOZ ZWW Wielkopolska Sieć Szerokopasmowa Wojewódzki Urząd Pracy Zakład Opieki Zdrowotnej Zarząd Województwa Wielkopolskiego 12

13 Załącznik nr do uchwały nr. Komitetu Monitorującego WRPO z dnia czerwca 214 r. 1. IDENTYFIKACJA/ INFORMACJE WSTĘPNE Cel: Konwergencja WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Kwalifikowany obszar: województwo wielkopolskie Okres programowania: Numer programu (CCI): 27PL161PO17 Nazwa programu: Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata SPRAWOZDANIE ROCZNE Z WDRAŻANIA PROGRAMU ZA 213 ROK Rok sprawozdawczy: 213 Data zaakceptowania sprawozdania przez Komitet Monitorujący: Numer uchwały i dzień akceptacji przez KM Uchwała nr z dnia czerwca 214 r. Informacje finansowe podane w sprawozdaniu zostały przeliczone według kursu z dnia r. (1 euro = 4,1942 zł). 13

14 14

15 2. PRZEGLĄD REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO Celem głównym Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata jest Wzmocnienie potencjału rozwojowego Wielkopolski na rzecz wzrostu konkurencyjności i zatrudnienia. Cel główny WRPO jest ściśle powiązany z celem generalnym zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 22 r. Wielkopolska 22, który brzmi Efektywne wykorzystanie potencjałów rozwojowych na rzecz wzrostu konkurencyjności województwa, służące poprawie jakości życia mieszkańców w warunkach zrównoważonego rozwoju. Cel główny WRPO na lata realizowany jest przez następujące cele szczegółowe: poprawa warunków inwestowania, wzrost aktywności zawodowej mieszkańców, wzrost udziału wiedzy i innowacji w gospodarce regionu. Cele Programu realizowane są poprzez następujące priorytety: konkurencyjność przedsiębiorstw, infrastruktura komunikacyjna, środowisko przyrodnicze, rewitalizacja obszarów problemowych, infrastruktura dla kapitału ludzkiego, turystyka i środowisko kulturowe, pomoc techniczna. Cele szczegółowe realizowane będą poprzez priorytety programu oraz określone w nich obszary interwencji i projekty. Relacja celów szczegółowych programu względem poszczególnych priorytetów ma charakter horyzontalny. Poszczególne priorytety, choć w różnym stopniu, bezpośrednio oraz pośrednio, przyczyniają się do osiągania celów szczegółowych programu. Pola interwencji poszczególnych priorytetów mieszczą się w obrębie pól interwencji priorytetów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Ponadto cel główny WRPO realizuje równocześnie cele polityk sformułowanych w następujących dokumentach: Strategia Europa 22, Strategiczne wytyczne Wspólnoty dla spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej na lata , Strategia Rozwoju Kraju na lata , Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie (Narodowa Strategia Spójności), Polityka wewnątrzregionalna (Strategia Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 22 r. Wielkopolska 22). Alokacja dla WRPO na lata po zwiększeniu o środki z Krajowej Rezerwy Wykonania oraz Dostosowania Technicznego wynosi EUR. Z tej kwoty na realizację Strategii Lizbońskiej zaangażowane zostanie EUR, co stanowi 41,24% środków wspólnotowych w ramach WRPO na lata (Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata , wersja 8.1). 15

16 2.1 REALIZACJA I ANALIZA POSTĘPÓW Informacje na temat postępów rzeczowych programu operacyjnego Informacje na temat wskaźników programowych zamieszczone są w Tabeli 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego, która znajduje się w załączniku nr I do sprawozdania. Analiza postępu wskaźników programowych została zamieszczona w pkt Dodatkowo zamieszczono informacje o wskaźnikach kontekstowych dla WRPO (załącznik nr V - Tabela 5. Wskaźniki kontekstowe) oraz informacje nt. wskaźników kluczowych (załącznik nr VIII - Tabela 8. Wskaźniki kluczowe (core indicators) ) Informacje finansowe Informacje finansowe zawarte zostały w Tabeli 2. Osie priorytetowe w podziale na źródło finansowania (w euro) w załączniku nr II, a wykresy i analiza danych finansowych zostały zamieszczone w pkt Informacja nt. podziału wykorzystania funduszy wg kategorii interwencji Informacje na temat wykorzystania funduszy wg kategorii zostały zaprezentowane w Tabeli 3. Podział kumulatywny przyznanego wkładu wspólnotowego wg kategorii w załączniku nr III. Do końca okresu sprawozdawczego podpisano/wydano 2 5 umów/decyzji na łączną kwotę dofinansowania UE w wysokości ,7 EUR w ramach siedmiu priorytetów. W wyniku zawartych umów i wydanych decyzji powstały 122 kombinacje kodów a dla każdego wariantu została podana w Tabeli 3 suma dofinansowania ze środków UE. Najwięcej projektów było realizowanych w kategorii drogi regionalne/lokalne, na obszarze wiejskim, w formie pomocy bezzwrotnej, w dziale gospodarki transport. Kwota dofinansowania UE wyniosła ,24 EUR. Natomiast najmniej projektów realizowanych było w zakresie innych działań mających na celu pobudzenie badań, innowacji i przedsiębiorczości MŚP, na obszarze wiejskim, w formie pomocy bezzwrotnej, w dziale gospodarki: nieokreślony przemysł wytwórczy. Pomoc bezzwrotna była dominującą formą dofinansowania. Pomoc w formie pożyczek, gwarancji lub dotacji na spłatę oprocentowania pojawiła się w ramach inicjatyw wspólnotowych JEREMIE i JESSICA. Projekty na terenie województwa wielkopolskiego pod względem obszaru realizacji realizowane były zarówno na obszarach miejskich jak i wiejskich. Podział udzielonego wsparcia wg rodzaju działalności gospodarczej (sektorów gospodarki) znajduje się w pkt Analiza postępu finansowego i rzeczowego. Z kolei szczegółowa analiza podziału wykorzystania funduszy wg priorytetowych obszarów tematycznych znajduje się poniżej. Tabela 1. Główne priorytetowe obszary tematyczne, na które przyznano większość pomocy w obrębie wymienionych obszarów Priorytetowy obszar tematyczny Kod Kategoria interwencji Badania i rozwój technologiczny, innowacje i przedsiębiorczość Społeczeństwo informacyjne 1 Transport 16 Kolej 5 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 8 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa Infrastruktura telekomunikacyjna (w tym sieci szerokopasmowe) 16

17 18 Tabor kolejowy 23 Drogi regionalne/lokalne 25 Transport miejski Energia 43 Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarządzanie energią Ochrona środowiska i zapobieganie zagrożeniem 46 Oczyszczanie ścieków Turystyka 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych Rewitalizacja obszarów miejskich/wiejskich 61 Zintegrowane projekty na rzecz rewitalizacji obszarów miejskich i wiejskich Inwestycje w infrastrukturę społeczną 75 Infrastruktura systemu oświaty 76 Infrastruktura ochrony zdrowia Źródło: Opracowanie własne na podstawie na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Wykres 1. Priorytetowe obszary tematyczne, na które przeznaczono wsparcie (dofinansowanie UE w mln EUR) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Zdecydowanie największa część środków WRPO została przeznaczona na rozwój infrastruktury transportowej, a w szczególności wsparto drogi regionalne i lokalne ( ,27 EUR), transport miejski ( ,75 EUR), kolej ( ,98 EUR) oraz tabor kolejowy ( ,17). W ramach dofinansowania zbudowano oraz przebudowano wiele dróg regionalnych i lokalnych, w tym tak potrzebne miastom obwodnice. Zakupiono również nowoczesne autobusy i tabor kolejowy oraz zmodernizowano główne linie kolejowe. Także projekty z zakresu badań i rozwoju technologicznego, innowacji i przedsiębiorczości zostały objęte znacznym wsparciem. Największe dofinansowanie UE przyznano na inwestycje 17

18 Mln EUR w przedsiębiorstwa ( ,73 EUR) oraz na usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw ( ,93 EUR). Przedsięwzięcia dotyczyły podniesienia poziomu innowacyjności firm, unowocześnienie linii produkcyjnych, zakup środków trwałych oraz rozszerzenia działalności poprzez wprowadzenie nowych usług i produktów na rynek. Wszystkie te działania wpłynęły pozytywnie na tworzenie nowych miejsc pracy. Kolejną dużą grupą projektów, które zostały dofinansowane w ramach WRPO, były inwestycje z zakresu ochrony środowiska i zapobiegania zagrożeniom. Zdecydowanie największa część wsparcia przypadła na oczyszczanie ścieków ( ,82 EUR), a następnie na zapobieganie zagrożeniom ( ,62 EUR). Dofinansowano na terenie całego województwa tworzenie nowych systemów kanalizacji sanitarnej wraz z budową lub modernizacją oczyszczalni ścieków. Środki w wysokości 112,88 mln EUR zostały wykorzystane do wsparcia inwestycji w infrastrukturę społeczną, a w szczególności infrastrukturę systemu oświaty ( ,92 EUR) oraz infrastruktura ochrony zdrowia ( ,35 EUR). Spora pomoc udzielona została także przedsięwzięciom z zakresu społeczeństwa informacyjnego, a przede wszystkim projekty infrastruktury telekomunikacyjnym (w tym sieci szerokopasmowe) ,44 EUR oraz inwestycje w ramach rewitalizacji obszarów miejskich i wiejskich ( ,6 EUR). Wykres 2. Zakontraktowane środki z UE w ramach WRPO w 213 r. wg priorytetowych obszarów tematycznych 25, 21,83 2, 15, 1, 7,91 7,5 7,8 5, 5,6 4,86 4,63 2,64 2,43 2,31 1,14 1,9 1,9 1,4,87,6,49,16,3, Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) W ramach WRPO w 213 r. najwięcej środków przyznano na drogi regionalne/lokalne ( ,18 EUR), inwestycje w przedsiębiorstwa związane z dziedziną badań innowacji ( ,47 EUR) oraz inne inwestycje w przedsiębiorstwa ( ,36 EUR). Dużym wsparciem objęto również port lotniczy, oczyszczanie ścieków, a także kolej. Szczegółowe informacje na temat zakontraktowanych środków (dofinansowanie UE) narastająco do końca 213 r. w podziale na obszary wsparcia przedstawia wykres poniżej. 18

19 Mln EUR Wykres 3. Zakontraktowane środki z UE w ramach WRPO do końca 213 r. wg priorytetowych obszarów tematycznych Infrastruktura B+RT (w tym wyposażenie w sprzęt, oprzyrządowanie i szybkie sieci informatyczne łączące ośrodki badawcze) oraz specjalistyczne ośrodki kompetencji technologicznych 3 Transfer technologii i doskonalenie sieci współpracy między MSP, między MSP a innymi przedsiębiorstwami, uczelniami, wszelkiego rodzaju instytucjami na poziomie szkolnictwa pomaturalnego, władzami regionalnymi, ośrodkami badawczymi oraz biegunami naukowymi i technologicznymi (parkami naukowymi i technologicznymi, technopoliami, itd.) 5 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 7 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.) 8 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 9 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MSP 9 Inne działania mające na celu pobudzenia badań, innowacji i przedsiębiorczości w MŚP 1 Infrastruktura telekomunikacyjna (w tym sieci szerokopasmowe) 13 Usługi i aplikacje dla obywateli (e-zdrowie, e-administracja, e-edukacja, e-integracja itp.) 15 Inne działania mające na celu poprawę dostępu MSP do TIK i ich wydajne wykorzystanie 16 Kolej 18 Tabor kolejowy 23 Drogi regionalne/lokalne 25 Transport miejski 29 Porty lotnicze 33 Energia elektryczna 39 Energia odnawialna: wiatrowa 4 Energia odnawialna: słoneczna 41 Energia odnawialna: biomasa 42 Energia odnawialna: hydroelektryczna, geotermiczna i pozostałe 43 Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarządzanie energią 44 Gospodarka odpadami komunalnymi i przemysłowymi 45 Gospodarka i zaopatrzenie w wodę pitną 46 Oczyszczanie ścieków 51 Promowanie bioróżnorodności i ochrony przyrody (w tym NATURA 2) 52 Promowanie czystego transportu miejskiego 53 Zapobieganie zagrożeniom (w tym opracowanie i wdrażanie planów i instrumentów zapobiegania i zarządzania zagrożeniami naturalnym i technologicznym) 54 Inne działania na rzecz ochrony środowiska i zapobiegania zagrożeniom 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych 58 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego 59 Rozwój infrastruktury kultury 61 Zintegrowane projekty na rzecz rewitalizacji obszarów miejskich i wiejskich 19

20 75 Infrastruktura systemu oświaty 76 Infrastruktura ochrony zdrowia 79 Pozostała infrastruktura społeczna 85 Przygotowanie, realizacja, monitorowanie i kontrola 86 Ocena, badania/ekspertyzy, informacja i komunikacja Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) W 213 r. przeprowadzono kilka zmian alokacji pomiędzy kategoriami interwencji, które wynikały z realokacji środków pomiędzy działaniami w ramach Priorytetu II, III, i VI. Realokacje między działaniami wynikały z kolei z potrzeby lepszego wykorzystania środków w danym Priorytecie i polegały na przesunięciu środków tam, gdzie było realne zapotrzebowanie wśród beneficjentów i gotowe do realizacji projekty. Dokonane zmiany miały również na celu zwiększenie wykonania wskaźników, szczególnie wskaźników dotyczących energii odnawialnej oraz kolei. Tabela 2. Zmiany alokacji pomiędzy kategoriami interwencji wynikające z realokacji środków pomiędzy działaniami WRPO Działanie, z którego przeniesiono środki 2.6 Rozwój regionalnej infrastruktury lotniczej Kat. int. 29 Porty lotnicze 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego Kat. int. 1 Infrastruktura telekomunikacyjna ( w tym sieci szerokopasmowe) 13 Usługi i aplikacje dla obywateli (e-zdrowie, e-administracja, e-edukacja, e-integracja itp.) 2.2 Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, powiatowe i gminne) Kat. int. 23 Drogi regionalne/lokalne 3.1 Racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi Kat. int. 44 Gospodarka odpadami komunalnymi i przemysłowymi 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku Kat. int. 43 Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarządzanie energią 3.3 Wsparcie ochrony przyrody Kat. int. 51 Promowanie bioróżnorodności i ochrony przyrody (w tym NATURA 2) 54 Inne działania na rzecz ochrony środowiska Wysokość przeniesionych środków (EUR) Priorytet II Razem środki dla Działania Priorytet III Działanie, do którego przeniesiono środki 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego Kat. int. 16 Kolej 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego Kat. int. 16 Kolej 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii Kat. int. 39 Energia odnawialna: wiatrowa 4 Energia odnawialna: słoneczna 41 Energia odnawialna: biomasa 42 Energia odnawialna: hydroelektryczna, geotermiczna i pozostałe 43 Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarządzanie energią

21 i zapobiegania zagrożeniom 3.5 Wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej zagrożonych obszarów województwa Kat. int. 53 Zapobieganie zagrożeniom (w tym opracowanie i wdrażanie planów i instrumentów zapobiegania i zarządzania zagrożeniami naturalnymi i technologicznymi) 54 Inne działania na rzecz ochrony środowiska i zapobiegania zagrożeniom 3.6 Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego Kat. int. 53 Zapobieganie zagrożeniom (w tym opracowanie i wdrażanie planów i instrumentów zapobiegania i zarządzania zagrożeniami naturalnymi i technologicznymi) 54 Inne działania na rzecz ochrony środowiska i zapobiegania zagrożeniom 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku Kat. int. 43 Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarządzanie energią 3.4 Gospodarka wodno-ściekowa Kat. int. 45 Gospodarka i zaopatrzenie w wodę pitną 46 Oczyszczanie ścieków 6.2 Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego Kat. int. 58 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego 59 Rozwój infrastruktury kultury Źródło: Opracowanie własne Razem środki dla Działania Razem środki dla Działania Priorytet VI Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii Kat. int. 39 Energia odnawialna: wiatrowa 4 Energia odnawialna: słoneczna 41 Energia odnawialna: biomasa 42 Energia odnawialna: hydroelektryczna, geotermiczna i pozostałe 43 Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarządzanie energią 6.1 Turystyka Kat. int. 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych Pomoc w podziale na grupy docelowe Pomoc w podziale na grupy docelowe została przedstawiona w tabeli poniżej i oparto ją na podziale zawartym w UWRPO, który obrazuje jakie grupy docelowe mogą wystąpić w danym działaniu. IZ WRPO nie dysponuje podziałem innym niż zaprezentowanym poniżej. W przypadku Działań: 1.7,2.1, 2.2, 2.3, 2.4, 2.5, 2,6, 2.7, 2.8, 3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5, 3.6, 3.7, 4.2, 5.1, 5.2, 5.3, 5.4, 6.1, 6.2 nie określono grup docelowych. 21

22 Tabela 3. Pomoc w podziale na grupy docelowe Działanie 1.1 Mikroprzedsiębiorstwa 1.2 Przedsiębiorcy sektora MSP Grupa docelowa Mikro, mali i średni przedsiębiorcy zgodnie z definicją w Załączniku I do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 8/28 z dnia 6 sierpnia 28 r. z późn. zm. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art.87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) Dz. U. L 214 z Przedsiębiorstwa, w szczególności MSP, Schemat III - Inwestycje we wsparcie instytucji otoczenia biznesu na terenach miejskich, realizowane w ramach partnerstw publiczno-prywatnych lub innych projektów miejskich ujętych w Zintegrowanych Planach Rozwoju Obszarów Miejskich, w szczególności podmioty prowadzące działalność na rzecz przedsiębiorczości 1. Jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia 2. Szkoły wyższe 3. Organizacje pozarządowe Instytucje otoczenia biznesu 5. Partnerstwa ww. podmiotów 6. Przedsiębiorstwa 1.6 Uczestnicy powiązań kooperacyjnych (w szczególności przedsiębiorstwa) Fundusz/Fundusze Rozwoju Obszarów Miejskich inwestują w partnerstwa publiczno-prywatne i inne projekty ujęte w Zintegrowanym Planie Rozwoju Obszarów Miejskich, realizowane w szczególności przez: 1. Jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia 2. Jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną 3. Jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną 4. Szkoły wyższe 5. Jednostki naukowe 6. Osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły i placówki oświatowe Jednostki kultury 8. Organizacje pozarządowe 9. Kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i innych związków wyznaniowych 1. Instytucje otoczenia biznesu 11. Administracja rządowa 12. Partnerzy społeczni i gospodarczy 13. Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe 14. Przedsiębiorcy/MSP 15. Porozumienia w/w podmiotów 16. Podmioty działające w oparciu o umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym 7.1 Instytucja Zarządzająca, Instytucja Pośrednicząca, beneficjenci ostateczni 7.2 Instytucja Zarządzająca, Instytucja Pośrednicząca, beneficjenci ostateczni Źródło: Opracowanie własne Pomoc zwrócona lub ponownie wykorzystana Wartość środków odzyskanych oraz wycofanych (po anulowaniu) w wyniku wykrycia nieprawidłowości (poświadczone) podlegających i niepodlegających raportowaniu do KE wynosi ,19 EUR narastająco (29-213), natomiast za 213 r ,97 EUR. Środki odzyskane oraz wycofane w wyniku wykrycia nieprawidłowości odnoszą się do wszystkich priorytetów WRPO. Wykryte nieprawidłowości dotyczyły głównie naruszenia prawa zamówień publicznych albo wytycznych skierowanych do beneficjentów, którzy są zwolnieni z PZP, bądź uznania wydatków za niekwalifikowalne. Środki zostaną ponownie wykorzystane w ramach działań, z których zostały wydatkowane. W okresie sprawozdawczym w 2 projektach wykryto zasadnicze modyfikacje w rozumieniu art. 57 Rozporządzenia nr 183/26. Wartość środków podlegających odzyskaniu w związku z wykryciem zasadniczych modyfikacji wynosi ,3 EUR. Kwota ta pozostaje do 22

23 odzyskania, zatem nie została ujęta powyżej w ogólnej wartości kwot odzyskanych oraz wycofanych Analiza jakościowa (poziom programu) System realizacji programu DOKUMENTY PROGRAMOWE Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata W okresie sprawozdawczym Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata nie był zmieniany. Szczegółowy opis priorytetów Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Tabela 4. Zmiany Szczegółowego opisu priorytetów WRPO na lata Dokument aktualizujący Uchwała nr 2977/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 17 stycznia 213 r. Uchwała nr 3235/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 4 kwietnia 213 r. Uchwała nr 3511/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 2 czerwca 213 r. Wersja Najważniejsze zmiany Zmiany wynikały z relokacji środków w ramach Priorytetu V zatwierdzonej uchwałą KM WRPO 45/212 z dnia 21 grudnia 212 r. Uaktualniono także załączniki: Załącznik nr 1 Indykatywna tabela finansowa zobowiązań dla WRPO w podziale na priorytety i działania z przyporządkowaniem kategorii interwencji funduszy strukturalnych oraz oznaczonymi działaniami podlegającymi zasadom cross-financingu. Załącznik nr 4 Lista projektów dużych i kluczowych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Wprowadzone zostały zmiany zapisów w ramach: Działanie 7.1 Schemat II aktualizacja zapisów oraz kwot. Wszystkie działania z Priorytetów I-VI aktualizacja zapisów w kwestii form płatności. Działanie 6.2 zmiana maksymalnego udziału środków UE wydatkach kwalifikowanych w projektach z 7% na 95% oraz wykreślenie zapisu dotyczącego minimalnej wartości projektu. System wyboru projektów w ramach WRPO aktualizacja zapisów Uaktualniono także załączniki: Załącznik nr 1 Indykatywna tabela finansowa zobowiązań dla WRPO w podziale na priorytety i działania z przyporządkowaniem kategorii interwencji funduszy strukturalnych oraz oznaczonymi działaniami podlegającymi zasadom cross-financingu. Załącznik nr 4 Lista projektów dużych i kluczowych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Wprowadzone zostały zmiany zapisów w ramach: Działanie 2.7 aktualizacja zapisów Aktualizacja w związku ze zmianą Wytycznych Instytucji Zarządzającej WRPO w sprawie kwalifikowalności kosztów w ramach Priorytetu I działanie 1.7 oraz Priorytetów II-VI. Działanie 7.1 rozszerzenie katalogu beneficjentów o Koleje Wielkopolskie Sp. z o.o. oraz doprecyzowanie przepisów. 23

24 Uchwała nr 3615/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 5 lipca 213 r. Uchwała nr 458/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 21 listopada 213 r. Uchwała nr 4141/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 12 grudnia 213 r Zmiany wynikały z relokacji środków w ramach Priorytetu II oraz Priorytetu III zatwierdzonej uchwałą nr 47/213 z 26 czerwca 213 r. Uaktualniono także Załącznik nr 4 Lista projektów dużych i kluczowych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Zmiany wynikały z potrzeby doprecyzowania zapisów w Działaniu 7.1 w zakresie przykładowych rodzajów projektów oraz typy beneficjentów. Uaktualniono także Załącznik nr 4 Lista projektów dużych i kluczowych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Zmiany wynikały z relokacji środków w ramach Priorytetu II, Priorytetu III oraz Priorytetu VI zatwierdzonej uchwałą nr 49/213 z 9 grudnia 213 r. Uaktualniono także Załącznik nr 4 Lista projektów dużych i kluczowych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Źródło: Opracowanie własne Realokacje w ramach Priorytetów Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata W okresie sprawozdawczym KM WRPO podjął 2 uchwały w sprawie realokacji środków w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Tabela 5. Zmiany realokacji w ramach WRPO na lata Dokument aktualizujący Uchwała nr 47/213 Komitetu Monitorującego z dn. 26 czerwca 213 r. Najważniejsze zmiany KM uchwalił realokację środków EFRR w ramach Priorytetu II Infrastruktura komunikacyjna oraz Priorytetu III Środowisko przyrodnicze. Na rzecz Działania 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego przeniesiono łącznie środki w wysokości , EUR z następujących działań: Z Działania 2.6 Rozwój regionalnej infrastruktury lotniczej przeniesiono środki w wysokości , EUR. Z Działania 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego przeniesiono środki w wysokości , EUR. Przesunięcie środków pozwoli na podpisanie umów w Działaniu 2.3, które umożliwią realizację inwestycji w infrastrukturę kolejową. Na rzecz Działania 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii przeniesiono łącznie środki w wysokości , EUR z następujących działań: Z Działania 3.1 Racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi przeniesiono środki w wysokości , EUR. Z Działania 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku przeniesiono środki w wysokości , EUR. Z Działania 3.3 Wsparcie ochrony przyrody przeniesiono środki w wysokości 588, EUR. Z Działania 3.5 Wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej zagrożonych obszarów oraz zwiększenie retencji na terenie województwa przeniesiono środki w wysokości , EUR. Z Działania 3.6 Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego przeniesiono środki w wysokości 83 4, EUR. Przesunięte środki pochodziły z oszczędności poprzetargowych oraz wysokiego kursu euro. Dofinansowane zostaną projekty z listy rezerwowej z Działania

25 KM uchwalił realokacje środków EFRR w ramach Priorytetu II Infrastruktura komunikacyjna, Priorytetu III Środowisko przyrodnicze oraz Priorytetu VI Turystyka i środowisko kulturowe: Uchwała nr 48/213 Komitetu Monitorującego z dn. 9 grudnia 213 r. Na rzecz Działania 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego przeniesiono środki w wysokości 1 5, EUR z Działania 2.2 Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, powiatowe i gminne). Przesunięcie środków pozwoli na podpisanie umów w Działaniu 2.3, które umożliwią realizację inwestycji w infrastrukturę kolejową. Na rzecz Działania 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii przeniesiono łącznie środki w wysokości EUR z następujących działań: Z Działania 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku przeniesiono środki w wysokości 99 65, EUR. Z Działania 3.4 Gospodarka wodno-ściekowe przeniesiono środki w wysokości , EUR. Przesunięte środki pochodziły z oszczędności poprzetargowych oraz wysokiego kursu euro. Dofinansowane zostaną projekty z listy rezerwowej z Działania 3.7. Źródło: Opracowanie własne Na rzecz Działania 6.1 Turystyka przeniesiono środki w wysokości EUR z Działania 6.2 Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego. Przesunięcie podyktowane było zgłaszanymi potrzebami w zakresie realizacji projektów turystycznych. INDYKATYWNY WYKAZ INDYWIDUALNYCH PROJEKTÓW KLUCZOWYCH Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych dla Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata (IW IPK WRPO) jest dodatkowym dokumentem do Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata i zawiera najważniejsze inwestycje planowane do realizacji. W okresie sprawozdawczym Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych dla Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata zmieniany był 13-krotnie. Tabela 6. Zmiany w IW IPK dla WRPO Dokument aktualizujący Uchwała nr 2976/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 17 stycznia 213 r. Uchwała nr 312/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 31 stycznia 213 r. Uchwała nr 363/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 22 lutego 213 r. IW IPK XVIII cz. XIX cz. XX cz. 25 Najważniejsze zmiany Na liście znalazły się 2 nowe projekty: Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia etap II, Renowacja i adaptacja zabytkowego zespołu klasztornego Misjonarzy Świętej Rodziny w Kazimierzu Biskupim na cele kulturalne, Na liście znalazł się projekt pn. Budowa Parku Technologicznego DELPHI w Ostrowie Wielkopolskim. Na liście znalazł się projekt pn. Dostosowanie układu komunikacyjnego dróg w Powiecie Kępińskim do nowych połączeń regionalnych i ponadregionalnych w związku z budową dróg ekspresowych S-8 i S-11.

26 Uchwała nr 3127/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 7 marca 213 r. Uchwała nr 3261/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 11 kwietnia 213 r. XVIII cz. XXI cz. Zaktualizowane zostały koszty całkowite projektów pn. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia etap II oraz Renowacja i adaptacja zabytkowego zespołu klasztornego Misjonarzy Świętej Rodziny w Kazimierzu Biskupim na cele kulturalne Na liście znalazł się projekt pn. Poprawa układu komunikacyjnego polegająca na przebudowie i budowie dróg gminnych stanowiących łącznik pomiędzy drogą wojewódzką nr 434, a drogą powiatową nr 473P. Uchwała nr 3443/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 31 maja 213 r. Uchwała nr 3592/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 27 czerwca 213 r. Uchwała nr 3765/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 14 sierpnia 213 r. Uchwała nr 3865/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 2 września 213 r. Uchwała nr 3934/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 1 października 213 r. XXII cz. XIII cz. XXIII cz. XXII cz. XXIV cz. Na liście znalazł się projekt pn. Zachowanie europejskiego i światowego dziedzictwa kulturowego. Projekt inwestycyjny dotyczący byłego niemieckiego obozu Zagłady w Chełmnie nad Nerem, podnoszący jego wartość muzealną i turystyczną. Zaktualizowane zostały koszty całkowite projektu pn. Przebudowa ciągu drogowego ulic Brzozowej, Siewnej i Długiej oraz wiaduktu kolejowego nad ulicą Brzozową w Ostrowie Wielkopolskim. Na liście znalazły się 2 nowe projekty: Stworzenie markowego produktu turystycznego województwa Wielkopolskiego poprzez budowę infrastruktury turystyczno rekreacyjnej wzdłuż Jeziora Powidzkiego, na terenie nieruchomości gminnych w m. Powidz. Rozbudowa i wyposażenie pomieszczeń dydaktycznych Katedry Biofizyki Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu dla potrzeb nowego kierunku studiów 2 stopnia - Protetyka słuchu. Zmieniona została nazwa projektu Zachowanie europejskiego i światowego dziedzictwa kulturowego. Projekt inwestycyjny dotyczący byłego niemieckiego obozu Zagłady w Chełmnie nad Nerem, podnoszący jego wartość muzealną i turystyczną na Zachowanie europejskiego i światowego dziedzictwa kulturowego. Projekt inwestycyjny dotyczący byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem, podnoszący jego wartość muzealną i turystyczną. Zaktualizowany został także koszt całkowity projektu. Na liście znalazło się 9 nowych projektów: Budowa obwodnicy śródmieścia Swarzędza łączącej drogę krajową nr 92 z drogą powiatową nr 252P w ciągu ul. Dworcowej w Swarzędzu, Rozwój zrobotyzowanych stereotaktycznych metod radioterapii nowotworów w Wielkopolskim Centrum Onkologii Cybernetyczny nóż do radioterapii, Wielkie nocne widowisko o dziejach Polski dokumentacja, Wykonanie dokumentacji technicznej dla projektu Budowa innowacyjnej zintegrowanej platformy teleinformatycznej Wielkopolskiej Policji dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego, Dokumentacja projektowa wspierająca inwestycje strategiczną modernizację i rozbudowę obiektu Centrum Kultury i Sztuki w Koninie Domu Kultury Oskard, Dokumentacja techniczna na rewitalizację dworców i terenów 26

27 Uchwała nr 455/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 21 listopada 213 r. XXIV cz. przydworcowych wzdłuż linii kolejowej nr 356 na odcinku Poznań Wschód Wągrowiec Gołańcz, Przebudowa trasy tramwajowej w ul. Dąbrowskiego wraz z węzłem przesiadkowym Brama Zachodnia w Poznaniu dokumentacja studialna, Opracowanie dokumentacji umożliwiającej przygotowanie uzbrojenia strategicznego terenu inwestycyjnego na terenie Powiatu Ostrowskiego, Wykonanie projektów koncepcyjnych: - DW 434 obwodnica Gostynia, - DW 178 obwodnica Obornik, - DW 182 obwodnica Wronek. Zmieniona została nazwa projektu Przebudowa trasy tramwajowej w ul. Dąbrowskiego wraz z węzłem przesiadkowym Brama Zachodnia w Poznaniu dokumentacja studialna na Przebudowa trasy tramwajowej w ul. Dąbrowskiego - dokumentacja studialna. Zaktualizowany został także koszt całkowity projektu. Uchwała nr 456/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 21 listopada 213 r. Uchwała nr 4122/213 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 6 grudnia 213 r. XXV cz. XXVI cz. Źródło: Opracowanie własne Na liście znalazł się projekt pn. Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie wielkopolskim poprzez modernizację Szpitala w Chodzieży wchodzącego w strukturę Wielkopolskiego Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii im Eugenii i Janusza Zeylandów. Na liście znalazły się 3 nowe projekty: Przygotowanie dokumentacji umożliwiającej modernizację i zakup taboru oraz modernizację i budowę zaplecza technicznego, Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych i powojskowych na terenie miasta Piły rozwój strefy przemysłowej Piła południowo wschodnia (Przygotowanie dokumentacyjne I i II etapu projektu), Budowa Centrum Uniwersytecki Park Historii Ziemi innowacyjnej i unikatowej placówki naukowo edukacyjno - rekreacyjnej. Na koniec 213 r. IW IPK składał się z 67 projektów kluczowych i podzielony był na XXVI części. Część I Modernizacja linii kolejowej nr 357 Sulechów Luboń na terenie województwa wielkopolskiego mającej duże znaczenie w obsłudze połączeń małych miejscowości z aglomeracją poznańską na odcinku Wolsztyn Luboń; Modernizacja linii kolejowej nr 356 Poznań Wschód Bydgoszcz na terenie województwa wielkopolskiego mającej duże znaczenie w obsłudze połączeń małych miejscowości z aglomeracją poznańską na odcinku Poznań Wschód Gołańcz Etap I; Zakup taboru kolejowego dla regionalnych pasażerskich przewozów kolejowych; Ochrona wód zlewni rzeki Noteć; Modernizacja Kanału Ślesińskiego w km, do 32, poprzez remont śluz w Koszewie, Gawronach, Pątnowie i Morzysławiu oraz roboty pogłębiarskoudrożnieniowe; Adaptacja obiektów powojskowych na potrzeby dydaktyczno-laboratoryjne i rekreacyjno-sportowe PWSZ w Kaliszu; Budowa auli wielofunkcyjnej z zespołem sal wykładowych Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. J.A. Komeńskiego w Lesznie; Budowa Centrum Wykładowo - Dydaktycznego w Koninie; Budowa budynku dydaktycznego Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu; Rozbudowa Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu; Rewaloryzacja Wzgórza Lecha w Gnieźnie; 27

28 Część II Rezerwaty Archeologiczne dot. Początków Państwa Polskiego - Ostrów Lednicki, Giecz, Grzybowo. Budowa trasy tramwajowej os. Lecha Franowo; Przedłużenie trasy Poznańskiego Szybkiego Tramwaju (PST) do Dworca Zachodniego w Poznaniu; Budowa Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej; Wzmocnienie potencjału rozwojowego Wielkopolski poprzez zastosowanie technologii informacyjnych w działalności instytucji publicznych na rzecz budowania infrastruktury społecznej i gospodarczej regionu; Program leczenia ostrych pęknięć tętniaków aorty i ostrej zatorowości płucnej. Część III Droga Nr 434 odc. od drogi Nr 36 do m. Śrem przebudowa drogi na odcinku o dł. 38,5 km; Część IV Część V Część VI Część VII Droga Nr 434 budowa II etapu obwodnicy m. Śrem i m. Zbrudzewo o dł. 3,12 km; Droga Nr 196 obwodnica m. Murowana Goślina budowa obwodnicy o dł. 9,3 km; Poznańska Elektroniczna Karta Aglomeracyjna; Biblioteka Techniczna i Centrum Wykładowe; Poprawa jakości usług medycznych w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Koninie; Rezerwat Archeologiczny na Ostrowie Tumskim. Kompleksowa promocja gospodarki i inwestycji w Wielkopolsce. Budowa Biocentrum Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu wraz z wyposażeniem; Poprawa jakości kształcenia poprzez wyposażenie biblioteki oraz modernizację i wyposażenie sal dydaktycznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Budowa kanalizacji w miejscowości Wieleń wraz z modernizacją i rozbudową oczyszczalni ścieków przy ul. Jaryńskiej w Wieleniu. Budowa drogi powiatowej łączącej drogę krajową nr 5 Poznań Wrocław z m. Widziszewo; Centrum Edukacyjne Usług Elektronicznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Część VIII Rozbudowa zintegrowanego systemu bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego województwa wielkopolskiego; Poprawa wykrywalności, standardów diagnostyki i radioterapii nowotworów w Wielkopolsce. Część IX Zakup wyposażenia dla rozbudowanego i przebudowanego Bloku operacyjnego oraz centralnej Sterylizatorni Szpitala Wojewódzkiego w Poznaniu. Część X Rewitalizacja i modernizacja zabytkowego budynku głównego Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu przy Al. Marcinkowskiego 29. Część XI Część XII Aktywizacja terenów inwestycyjnych Kostrzyńsko Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. przez budowę drogi i poprawę bezpieczeństwa w Podaninie; Utworzenie Centrum Dydaktycznego Badań Kół Zębatych przez Państwową Wyższą Szkołę Zawodową w Kaliszu; Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia. Renowacja oraz adaptacja prezbiterium kościoła p.w. Wniebowzięcia NMP w Gnieźnie na cele biblioteczne. 28

29 Część XIII Przebudowa ciągu drogowego ulic Brzozowej, Siewnej i Długiej oraz wiaduktu kolejowego nad ulicą Brzozową w Ostrowie Wielkopolskim; Kompleksowa promocja markowego produktu turystyki wodnej Wielka Pętla Wielkopolski; Budzik kulturalny: projekt działań promujących i aktywizujących kulturę Wielkopolski. Część XIV Przebudowa ciągu ulic: Wrocławskiej, Górnośląskiej, Harcerskiej, Poznańskiej w Kaliszu. Część XV Budowa ul. Philipsa w Pile, łączącej drogi o znaczeniu regionalnym. Część XVI Budowa drogi łączącej drogę powiatową nr 2512P (ul. Rabowicka) z drogą krajową nr 92 wraz z drogami serwisowymi oraz przebudową odcinka ul. Rabowickiej i drogi krajowej nr 92 w miejscowości Jasin, Gmina Swarzędz. Część XVII Budowa markowego produktu turystycznego Wielkopolski: Pilska strefa aktywności turystycznej; Rewitalizacja zespołu pałacowo parkowego dla potrzeb Instytutu Rozbitek Etap I. Część XVIII Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia etap II; Renowacja i adaptacja zespołu klasztornego Misjonarzy Świętej Rodziny w Kazimierzu Biskupim na cele kulturalne. Część XIX Część XX Budowa Parku Technologicznego DELPHI w Ostrowie Wielkopolskim. Dostosowanie układu komunikacyjnego dróg w Powiecie Kępińskim do nowych połączeń regionalnych i ponadregionalnych w związku z budową dróg ekspresowych S-8 i S-11. Część XXI Poprawa układu komunikacyjnego polegająca na przebudowie i budowie dróg gminnych stanowiących łącznik pomiędzy drogą wojewódzką nr 434, a drogą powiatową nr473p. Część XXII Zachowanie europejskiego i światowego dziedzictwa kulturowego. Projekt inwestycyjny dotyczący byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem, podnoszący jego wartość muzealną i turystyczną. Część XXIII Rozbudowa i wyposażenie pomieszczeń dydaktycznych Katedry Biofizyki Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu dla potrzeb nowego kierunku studiów 2 stopnia Protetyka słuchu; Stworzenie markowego produktu turystycznego województwa Wielkopolskiego poprzez budowę infrastruktury turystyczno rekreacyjnej wzdłuż Jeziora Powidzkiego, na terenie nieruchomości gminnych w m. Powidz. Część XXIV Budowa obwodnicy śródmieścia Swarzędza łączącej drogę krajową nr 92 z drogą powiatową nr 252P w ciągu ul. Dworcowej w Swarzędzu; Rozwój zrobotyzowanych stereo aktywnych metod radioterapii nowotworów w Wielkopolskim Centrum Onkologii Cybernetyczny nóż do radioterapii; Wielkie nocne widowisko o dziejach Polski dokumentacja; Wykonanie dokumentacji technicznej dla projektu Budowa innowacyjnej zintegrowanej platformy teleinformatycznej Wielkopolskiej Policji dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego; Dokumentacja projektowa wspierająca inwestycje strategiczną modernizację i rozbudowę obiektu Centrum Kultury i Sztuki w Koninie Domu Kultury Oskard; 29

30 Dokumentacja techniczna na rewitalizację dworców i terenów przydworcowych wzdłuż linii kolejowej nr 356 na odcinku Poznań Wschód Wągrowiec Gołańcz; Przebudowa trasy tramwajowej w ul. Dąbrowskiego dokumentacja studialna; Opracowanie dokumentacji umożliwiającej przygotowanie uzbrojenia strategicznego terenu inwestycyjnego na terenie Powiatu Ostrowskiego; Wykonanie projektów koncepcyjnych: - DW 434 obwodnica Gostynia, DW 178 obwodnica Obornik, - DW 182 obwodnica Wronek. Część XXV Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie wielkopolskim poprzez modernizację Szpitala w Chodzieży wchodzącego w strukturę Wielkopolskiego Centrum Pulmonologii i Torakochirurg im Eugenii i Janusza Zeylandów; Część XXVI Przygotowanie dokumentacji umożliwiającej modernizację i zakup taboru oraz modernizację i budowę zaplecza technicznego; Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych i powojskowych na terenie miasta Piły - rozwój strefy przemysłowej Piła południowo wschodnia (Przygotowanie dokumentacyjne I i II etapu projektu); Budowa Centrum Uniwersytecki Park Historii Ziemi innowacyjnej i unikatowej placówki naukowo edukacyjno rekreacyjnej. DOKUMENTY SYSTEMU INSTYTUCJONALNEGO Opis Systemu Zarządzania i Kontroli W 213 roku Opis Systemu Zarządzania i Kontroli był zmieniany tylko raz: 4 kwietnia 213 r. ZWW uchwałą nr 3237/213 zatwierdził wersję 1.7 Opisu Systemu Zarządzania i Kontroli dla WRPO. Konieczność zmiany wynikała m.in. z uwag oraz sugestii IPOC do dokumentu oraz wprowadzenia Schematu II w ramach Priorytetu VII Działanie 7.1. Uległy także zmianie zapisy dotyczące Instytucji Certyfikującej, wprowadzone przez Departament Instytucji Certyfikującej MRR. Instrukcja Wykonawcza Instytucji Zarządzającej Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata Instrukcja Wykonawcza zawiera wewnętrzne procedury Instytucji Zarządzającej związane z zarządzaniem i kontrolą programu operacyjnego. W okresie sprawozdawczym w ramach WRPO na lata IW IZ WRPO była zmieniana 3 razy: 4 kwietnia 213 r. ZWW uchwałą nr 3238/213 zatwierdził zmiany do IW IZ WRPO. Zmiany wynikają z wprowadzenia Schematu II w ramach Priorytetu VII Działanie 7.1 i aktualizacji obecnych zapisów. 11 lipca 213 r. ZWW uchwałą nr 3644/213 zatwierdził zmiany do IW IZ WRPO. Zmiany wynikają ze zmiany procedury odwoławczej i aktualizacji obecnych zapisów. 16 października 213 r. ZWW uchwałą nr 3955/213 zatwierdził zmiany do IW IZ WRPO. Zmiany wynikają ze zmiany procedur dotyczących aneksowania umów, składania zabezpieczeń prawidłowego wykonania umowy i aktualizacji obecnych zapisów. Instrukcja Wykonawcza Instytucji Pośredniczącej dla Priorytetu III Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata W okresie sprawozdawczym Instrukcja Wykonawcza Instytucji Pośredniczącej dla Priorytetu III Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata była zmieniana 3 razy: 31 stycznia 213 r. ZWW uchwałą nr 311/213 zatwierdził zmiany do IW IP WRPO. Konieczność wprowadzenia zmian wynikała z potrzeby dostosowania odpowiednich procedur dokumentu do zaleceń pokontrolnych z kontroli nr 2/212 przeprowadzonej przez Instytucję Pośredniczącą w Certyfikacji oraz bieżącej aktualizacji zapisów Instrukcji. 16 maja 213 r. ZWW uchwałą nr 3372/213 zatwierdził zmiany do IW IP WRPO. Konieczność wprowadzenia zmian wynikała z potrzeby dostosowania procedur dokumentu do nowego Regulaminu organizacyjnego biura WFOŚiGW w Poznaniu oraz bieżącej aktualizacji zapisów Instrukcji. 3

31 14 sierpnia 213 r. ZWW uchwałą nr 3764/213 zatwierdził zmiany do IW IP WRPO. Konieczność wprowadzenia zmian wynikała z potrzeby dostosowania procedur dokumentu do znowelizowanej ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (w zakresie procedury odwoławczej) oraz prawa zamówień publicznych (m.in. w zakresie warunków udziału w postępowaniu, umów ws. zamówień publicznych, środków ochrony prawnej), a także bieżącej aktualizacji. Porozumienie w sprawie realizacji Priorytetu III Środowisko przyrodnicze Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata W okresie sprawozdawczym Porozumienie w sprawie realizacji Priorytetu III Środowisko przyrodnicze Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata zostało raz zmienione: 12 grudnia 213 r. podpisano Aneks 3 do Porozumienia. Zmiany mają charakter aktualizacyjny i dotyczą w szczególności wprowadzenia zapisów w zakresie ochrony danych osobowych. Kontrakt Wojewódzki dla Województwa Wielkopolskiego Dnia 21 październik 213 r. MRR i ZWW zawarły Aneks nr 5 do Kontraktu Wojewódzkiego dla Województwa Wielkopolskiego. ZMIANA WYTYCZNYCH OBOWIĄZUJĄCYCH W RAMACH PROGRAMU Nowe wytyczne W 213 roku zatwierdzono nowe Wytyczne Instytucji Zarządzającej Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata : 4 stycznia 213 r. ZWW przyjął uchwalę nr 2936/213 w sprawie zatwierdzenia Wytycznych IZ WRPO dotyczących przekazania wnioskodawcom informacji w zakresie zasad prowadzenia postępowań o udzielenie zamówień w ramach Działań 1.1, 1.2 i kwietnia 213 r. ZWW przyjął uchwałę nr 3239/213 w sprawie zatwierdzenia Wytycznych IZ WRPO dotyczących archiwizacji dokumentów związanych z realizacją projektów finansowanych ze środków EFRR w ramach szramach wszystkich Priorytetów WRPO. 28 listopada 213 r. ZWW przyjął uchwałę nr 487/213 w sprawie zatwierdzenia Wytycznych IZ WRPO dotyczących przekazania wnioskodawcom informacji w zakresie zasad prowadzenia postępowań o udzielenie zamówień w ramach WRPO. Usystematyzowano następujące przepisy: o Definicję trwałości operacji. o Zagadnienia dochodów generowanych w związku z realizacją projektu. o o Kwestię osiągnięcia i utrzymania wskaźników rezultatu. Wskazano obszary, w których występuje zwiększone ryzyko nieprawidłowości stwierdzanych w szczególności w trakcie kontroli na miejscu realizacji projektu. Wytyczne zaktualizowane W 213 roku zaktualizowano wytycznych Instytucji Zarządzającej Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata : 4 stycznia 213 r. ZWW przyjął uchwałę nr 2935/213 w sprawie zatwierdzenia Wytycznych IZ WRPO dotyczących przekazania wnioskodawcom informacji na temat konsekwencji naruszenia obowiązujących zasad prowadzenia postępowań o udziale zamówień w ramach Priorytetu I Działania 1.4, 1.5, 1.6, 1.7 oraz Priorytetów II (z wyłączeniem Działania 2.8), IV, V, VI. 4 kwietnia 213 r. ZWW przyjął uchwałę nr 3236/213 w sprawie zatwierdzenia Wytycznych IZ WRPO dotyczących wprowadzenia zmian w związku z realizacją Działania 7.1 Schemat II. Aktualizacja zmian objęła: Doprecyzowano zapisy o możliwości finansowania przygotowań do realizacji nowej perspektywy finansowej do czasu zatwierdzenia programów na lata , tak by umożliwić dokończenie podjętych działań przygotowawczych, na które zostały zawarte umowy ze środków WRPO

32 Wprowadzono zapisy dotyczące finansowania wydatków związanych ze Schematem II w ramach Działania 7.1 finansowanie elementów dokumentacji projektowej niezbędnej dla realizacji inwestycji strategicznych dla rozwoju województwa wielkopolskiego w perspektywie finansowej UE Uzupełniono zapisy dotyczące wydatków kwalifikowalnych oraz niekwalifikowanych oraz zasady wydatkowania, kwalifikowania i rozliczenia. Wprowadzono załącznik nr 6 Instrukcja w sprawie sporządnia wniosków o płatność (Priorytet VII, Działanie 7.1, Schemat II) 4 kwietnia 213 r. ZWW przyjął uchwałę nr 324/213 w sprawie zatwierdzenia wytycznych IZ WRPO dotyczących prowadzenia kontroli na miejscu projektów dofinansowanych ze środków EFRR w ramach Priorytetów I-II oraz IV-VII WRPO (z wyłączeniem Działania 1.3, 1.4 Schemat III, 4.1, 7.1 Schemat I i 7.2). Aktualizacja objęła następujące zagadnienia: Wprowadzanie informacji na temat zakresu kontroli dla beneficjentów Priorytetu VII (Działanie 7.1 Schemat II). Uaktualnienie zapisów dotyczących zgłaszania nieprawidłowości. Uaktualnienie podstaw prawnych. 4 kwietnia 213 r. ZWW przyjął uchwałę nr 3241/213 w sprawie zatwierdzenia Wytycznych IZ WRPO dotyczących przekazania wnioskodawcom informacji na temat konsekwencji naruszenia obowiązujących zasad prowadzenia postępowań o udzielenie zamówień w ramach WRPO. Aktualizacja dotyczyła objęcia nimi beneficjentów Działania 7.1 Schemat II. 2 czerwca 213 r. ZWW przyjął uchwałę nr 3493/213 w sprawie zatwierdzenia wytycznych IZ WRPO dotyczących kwalifikowalności kosztów w ramach Działania 1.7 oraz Priorytetów II-VI. 1 października 213 r. ZWW przyjął uchwałę nr 3929/213 w sprawie zatwierdzenia Wytycznych IZ WRPO dotyczących skorygowania tytułu Wytycznych IZ WRPO. Korekta miała charakter wyłącznie redakcyjny, ponieważ sprecyzowała wprost, że Wytyczne nie wiążą podmiotów zaangażowanych we wdrażanie instrumentów inżynierii finansowej JESSICA i JEREMIE. Zmiana ta nie miała charakteru merytorycznego, ponieważ IZ WRPO już od momentu wprowadzenia Wytycznych nie odnosiła ich do instrumentów inżynierii finansowej. 24 października 213 r. ZWW przyjął uchwałę nr 3965/213 w sprawie zatwierdzenia Wytycznych IZ WRPO w zakresie korzystania z Pomocy Technicznej Priorytet VII WRPO. Wytyczne zostały zatwierdzone na podstawie zaktualizowanych Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie korzystania z pomocy technicznej z dnia 6 września 213 r. Treść niniejszych wytycznych została zaktualizowana o zapisy dotyczące doprecyzowania możliwości finansowania przygotowań oraz wdrażania nowej perspektywy finansowej oraz uszczegółowienia rodzajów dodatków do wynagrodzenia w katalogu wydatków kwalifikowalnych. KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW W RAMACH PROGRAMU W okresie sprawozdawczym Komitet Monitorujący przyjął jedną uchwałę w sprawie zmiany Kryteriów Wyboru Projektów w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata : 9 grudnia 213 r. KM podjął uchwałę nr 49/213 zmieniającą kryteria wyboru projektów dla Priorytetów I, II, III, IV, V, VI. Zmiana kryteriów oceny formalnej w zakresie wydłużenia możliwości realizacji projektów miała na celu m. in. dostosowanie przedmiotowych zapisów do planowanej nowelizacji Rozporządzeń pomocowych zakładającej wydłużenie okresu ich obowiązywania. Planowana nowelizacji umożliwiła ogłoszenie konkurów po 31 grudnia 213 roku, co z kolei niosło ze sobą konieczność wydłużenia okresów realizacji potencjalnych projektów. Przy okazji ww. zmiany dokonano ujednolicenia brzemienia kryterium. W okresie sprawozdawczym nie przeprowadzano ewaluacji dotyczącej kryteriów wyboru projektów. 32

33 PROGRAMY POMOCOWE W okresie sprawozdawczym nie przyjęto żadnego Rozporządzenia Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w sprawie programów pomocowych. Obowiązujące programy pomocowe: Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 17 marca 29 r. w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie transportu multimodalnego w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie (Dz. U. Nr 52, poz.43) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 maja 29 r. w sprawie udzielania pomocy na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie 5 czerwca 29 (Dz. U. Nr 85 poz.719) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 8 października 29 r. w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie portów lotniczych w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie 3 listopada 29 (Dz. U. z , Nr 174, poz.1356) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 7 grudnia 29 r. w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie: energetyki, infrastruktury telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej, lecznictwa uzdrowiskowego w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie (Dz. U. Nr 214, poz.1661) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 17 czerwca 21 r. w sprawie pomocy na projekty w zakresie badań i rozwoju w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie (Dz. U. Nr 113, poz.754) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 9 czerwca 21 r. w sprawie udzielania pomocy na rewitalizację w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie (Dz. U. Nr117, poz.787) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 grudnia 21 r. w sprawie udzielenia regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie (Dz. U. Nr 239, poz.1599) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 8 grudnia 21 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie (Dz. U. Nr 236, poz.1562) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 8 grudnia 21 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie (Dz. U. Nr 234, poz. 1535) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia z dnia 1 grudnia 21 r. w sprawie udzielania pomocy na usługi doradcze dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie (Dz. U. Nr 235, poz. 1549) Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 21 grudnia 21 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej przez fundusze rozwoju obszarów miejskich w ramach regionalnych programów operacyjnych Weszło w życie (Dz. U. 21 nr 254 poz. 179) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 26 października 211 r. w sprawie udzielania pomocy ze środków instrumentów inżynierii finansowej w ramach regionalnych programów operacyjnych. Weszło w życie 24 listopada 211 r. (Dz.U. nr. 245 poz. 1461) 33

34 Mln EUR Mln EUR Analiza postępu finansowego i rzeczowego POSTĘP FINANSOWY Informacje finansowe zawarte zostały w Tabeli 2. Osie priorytetowe w podziale na źródło finansowania (w euro) w załączniku nr II. Natomiast analiza postępu finansowego w okresie sprawozdawczym oraz narastająco znajduje się poniżej. Wykres 4. Stan wdrażania WRPO w okresie sprawozdawczym i narastająco od uruchomienia Programu , , ,71 983,38 982, , ,35 49,33 73,32 133,45 124,23 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Wartość dof. UE deklaracji zatwierdzonych przez IC Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) W trakcie trwania Programu zostało złożonych i przeszło ocenę formalną wniosków o dofinansowanie. Łączna wartość wnioskowanego dofinansowania UE ogółem wyniosła ,68 EUR. Wykres 5. Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem we wnioskach po ocenie formalnej (mln EUR) ,76 74,4 247,59 196,8 84,49 19,8 2,45 Priorytet I Priorytet II Priorytet III Priorytet IV Priorytet V Priorytet VI Priorytet VII Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Najwyższe kwoty wnioskowanego dofinansowania przez potencjalnych beneficjentów zostały zgłoszone w ramach I Priorytetu ,84 EUR oraz Priorytetu II ,42 EUR. 34

35 Liczba podpisanych umów: Liczba wydanych decyzji: 95 Wartość podpisanych umów/wydanych decyzji: ,73 EUR Wartość dofinansowania UE: ,7 EUR Liczba projektów zakończonych: 1 85 Na koniec okresu sprawozdawczego podpisano w ramach WRPO łącznie umów oraz wydano 95 decyzji o wartości ogółem ,73 EUR i dofinansowaniu ze środków UE na kwotę ,7 EUR. Należy tu jednak zaznaczyć, że 3 umowy dotyczą realizacji Inicjatyw wspólnotowych: w ramach Działania 1.3 Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości została podpisana umowa na realizację Inicjatywy JEREMIE, a w ramach Działania 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich oraz Działania 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji Schemat III została podpisana jedna umowa na realizację Inicjatywy JESSICA. Ze względów technicznych w systemie KSI (SIMIK 7-13) widnieje ona jako dwie umowy. Spośród 2 5 umów i decyzji 65 dotyczyło realizacji projektów kluczowych (w tym 8 umów w ramach jednego projektu pn. Ochrona wód zlewni rzeki Noteć, 7 umów w ramach projektu pn. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia oraz 3 umowy w ramach projektu pn. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia etap II). Wśród projektów kluczowych znajdują się 3 przedsięwzięcia, które są jednocześnie projektami dużymi. Wykres 6. Liczba podpisanych umów oraz wydanych decyzji o dofinansowanie wg priorytetów Priorytet I Priorytet II Priorytet III 189 Priorytet IV Priorytet V Priorytet VI Priorytet VII Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Do końca okresu sprawozdawczego najwyższą wartość dofinansowania UE w wysokości ,9 EUR otrzymali beneficjenci w ramach Priorytetu II Infrastruktura komunikacyjna, następnie beneficjenci Priorytetu I Konkurencyjność przedsiębiorstw ,54 EUR. Natomiast największa liczba umów, bo aż 1 316, została podpisana w Priorytecie I (dla porównania w Priorytecie II zostały podpisane tylko 189 umowy). Należy jednak podkreślić, iż wpływ na różnicę w liczbie podpisanych umów między ww. priorytetami ma fakt, iż w Priorytecie II realizowane są wszystkie duże projekty oraz inwestycje bardzo kapitałochłonne np. związane z modernizacją dróg i linii kolejowych, zaś w Priorytecie I realizowane są znacznie mniejsze projekty - mające na celu wsparcie MSP. 35

36 mln zł Mn EUR Wykres 7. Wartość podpisanych umów/wydanych decyzji o dofinansowanie (środki UE w mln EUR) oraz procentowa realizacja zobowiązań ,35% 31,24 472,88 87,95% 98,21% 19,45% 93,7% 93,86% 88,32% 12% 1% 8% 6% ,71 59,17 112,88 57,69 36,13 4% 2% Priorytet I Priorytet II Priorytet III Priorytet IV Priorytet V Priorytet VI Priorytet VII % Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Poziom wykorzystania alokacji w Programie na koniec analizowanego kresu wyniósł 91,53%. W podziale na poszczególne priorytety wartość wynosiła od 87,95% w Priorytecie II do 19,45% w Priorytecie IV. Największy procentowy wzrost wykorzystania alokacji w porównania do poprzedniego okresu sprawozdawczego odnotował Priorytet VII (o 9,91% z 78,41% do 88,32%) oraz Priorytet VI (o 4,59% z 89,27% do 93,86%). Wykres 8. Zmiany alokacji WRPO ze względu na różnice kursu euro od grudnia 212 r. do grudnia 213 r. (w mln PLN) gru-12 sty-13 lut-13 mar-13 kwi-13 maj-13 cze-13 lip-13 sie-13 wrz-13 paź-13 lis-13 gru-13 Kurs 4,1 4,8 4,2 4,16 4,18 4,13 4,27 4,32 4,23 4,28 4,23 4,18 4,19 Źródło: Opracowanie własne Do końca 213 r. beneficjenci łącznie ponieśli wydatki objęte wnioskami o płatność w kwocie ,2 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,4 EUR. Wykorzystanie alokacji wg zatwierdzonych wniosków o płatność na koniec okresu sprawozdawczego wyniosło 73,8% W podziale na priorytety wartości procentowe wahały się od 62,37% w Priorytecie II do 18,5% w Priorytecie IV. 36

37 Wykres 9. Wartość wniosków o płatność (środki UE w mln EUR) oraz procentowa realizacja zobowiązań 4 18,5% 12% ,3% 289,45 335,34 82,76% 1% 25 83,31% 65,4% 8% 2 62,37% 69,85% 6% ,42 58,66 11,4 5,87 26,61 4% 2% Priorytet I Priorytet II Priorytet III Priorytet IV Priorytet V Priorytet VI Priorytet VII % Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Najwięcej wydatków dotyczyło beneficjentów Priorytetu II, którzy wykazali we wnioskach o płatność wydatki w części odpowiadającej dofinansowaniu UE w wysokości ,77 EUR. Drugim co do wysokości wykazanych wydatków w zweryfikowanych wnioskach o płatność był Priorytet I, w którym wydatki w części odpowiadającej dofinansowaniu UE wyniosły ,58. Tendencja jest podobna do poprzedniego okresu sprawozdawczego. W ramach Priorytetu II systematycznie kończone są projekty, które generowały duże koszty inwestycyjne. W 213 r. największy przyrost w porównaniu do 212 r. w wydatkach wykazanych przez beneficjentów w zweryfikowanych wnioskach o płatność w części dofinansowania UE odnotowano w Priorytecie II (przyrost o ,17 EUR), następnie w Priorytecie III (przyrost o ,9 EUR). Choć w 213 r. doszło ponad 6 wniosków o płatność, które zostały zatwierdzone i na podstawie których wypłacono środki w ramach WRPO to czas od zatwierdzenia wniosku o płatność a wypłatą środków nie zmienił sie w stosunku do stanu na koniec 212 r. Nadal dominują wnioski, w których płatność do beneficjenta jest dokonywana w ciągu 7 dni od zatwierdzenia wniosku. Natomiast ponownie poprawie uległ fakt, iż wzrósł odsetek wniosków, których zatwierdzenie i dokonanie płatność odbywa się tego samego dnia (2% wniosków). Do końca okresu sprawozdawczego wydatki całkowite ujęte w poświadczeniach i deklaracjach do KE, stanowiące podstawę certyfikacji wyniosły łącznie we wszystkich priorytetach ,69 EUR. 37

38 Mln EUR Mln EUR Wykres 1. Wydatki kwalifikowalne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej (mln EUR) ,14 59, ,81 149, ,55 78,65 26,42 Priorytet I Priorytet II Priorytet III Priorytet IV Priorytet V Priorytet VI Priorytet VII Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Według stanu na dzień 31 grudnia 213 r. łączne płatności otrzymane od Komisji Europejskiej wyniosły ,3 EUR. Przyrost w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego wzrósł o ,67 EUR. Wykres 11. Płatności otrzymane od Komisji Europejskiej w latach (w mln EUR) ,27 975,9 1 54, , 79, , , ,17 197,45, I 29 II 29 I 21 II 21 I 211 II 211 I 212 II 212 I 213 II 213 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 38

39 Wykres 12. Limit kontraktacji - stan na 31 grudnia 213 r. (w mln EUR),77,12 2,21,6,81,15,42,,,,,,,,,,,, 1,9,9, 2,29 3,75 3,98 5,69 5,66 6,97 7,9 8, Mln EUR Źródło: Opracowanie własne 15,3 INFORMACJE NT. PROJEKTÓW KLUCZOWYCH Do końca okresu sprawozdawczego na IW IPK znalazło się 67 projektów, których szacowana wartość dofinansowania UE wynosiła ,22 EUR. Dla 5 projektów podpisano umowy na łączną wartość dofinansowania UE ,8 EUR. W Działaniu 3.4 realizowany jest projekt pt. Ochrona wód zlewni rzeki Noteć, za który odpowiedzialnych jest 8 beneficjentów (8 odrębnych podpisanych umów). Natomiast w zakresie Działania 5.3 znajdują się 2 projekty pt. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia oraz Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia etap II, które realizowane są w ramach odpowiednio 7 i 3 osobnych umów. Do końca 213 r. 26 projektów zostało zakończonych. Szczegółowe informacje na temat stanu realizacji projektów kluczowych znajdujących się na IW IPK zostały zawarte w Tabeli 1. Informacje nt. projektów kluczowych znajdujących się w IW IPK, która stanowi załącznik XI do sprawozdania. W okresie sprawozdawczym nie odnotowano większych problemów w realizacji projektów kluczowych. Jeśli takowe były to informacje te zostały zawarte przy opisie poszczególnych projektów kluczowych w punkcie 3 Realizacja w podziale na priorytety, postęp wdrażania programu wg priorytetów/osi. 37,

40 INFORMACJE NT. KONKURSÓW W ramach WRPO ogłoszone zostały w sumie 73 konkursy o łącznej wartości ,66 EUR, w tym 5 konkursów w okresie sprawozdawczym z kwotą alokacji równą 51 3 EUR. Informacje nt. liczby konkursów ogłoszonych w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia programu w podziale na priorytety i działania wraz z wartością alokacji przeznaczoną na dany konkurs przedstawia poniższa tabela. Tabela 7. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w ramach WRPO Priorytet w okresie sprawozdawczym Liczba konkursów od uruchomienia programu Wartość ogłoszonych konkursów (euro) w okresie sprawozdawczym od uruchomienia programu PRIORYTET I , ,93 Działanie , ,93 Działanie , Działanie , Działanie , 41 5, Działanie 1.5. Działanie , Działanie , PRIORYTET II , ,4 Działanie , ,34 Działanie ,4 Działanie , Działanie 2.4 Działanie ,2 Działanie ,28 Działanie 2.7. Działanie , 34 2, PRIORYTET III ,69 Działanie , Działanie ,46 Działanie ,43 Działanie ,15 Działanie ,41 Działanie ,24 Działanie , PRIORYTET IV 1 2, Działanie 4.1. Działanie , PRIORYTET V , Działanie 5.1. Działanie , Działanie , Działanie , PRIORYTET VI 1 9 1, 56 6, Działanie , 4

41 Działanie , 13 2, PRIORYTET VII 1 5 5, Działanie 7.1.* , Działanie 7.2.* 1 55, RAZEM WRPO , ,66 * Konkurs 1/VII/29 dotyczy dwóch działań Priorytetu VII Źródło: Opracowanie własne. NISKI STOPIEŃ REALIZACJI WSKAŹNIKÓW FINANSOWYCH Wskaźnik kontraktacji dla WRPO na koniec 213 r. wyniósł 91,53%. W większości działań kontraktacja osiągnęła bardzo wysoki poziom, mieszcząc się w przedziale od 9% do 1%. W przypadku kilku działań poziom kontraktacji jest nieco niższy od średniej dla Programu, a w Działaniach 1.6 oraz znacznie niższy. Przyczyny takiego stanu rzeczy oraz podjęte środki zaradcze zostały przedstawione w poniższej tabeli. Tabela 8. Informacje o działaniach WRPO z niższym stopniem realizacji wskaźnika kontraktacji Działanie Działanie 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw Działanie 1.6 Rozwój sieci i kooperacji Działanie 1.7 Przygotowanie terenów inwestycyjnych Działanie 2.8 Zapewnienie dostępu do Internetu szerokopasmowego Wskaźnik kontraktacji 75,55% 51,96% 7,89%,% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Przyczyny oraz środki zaradcze Pod koniec okresu sprawozdawczego ogłoszono konkurs na Działanie 1.1, a wybrane projekty wpłyną na wzrost poziomu kontraktacji w działaniu. W okresie sprawozdawczym rozstrzygnięto konkurs, który podniósł poziom kontraktacji o prawie 13% w stosunku od poprzedniego okresu sprawozdawczego. Ogłoszenie kolejnego konkursu planowane jest na początku 214 r. IZ WRPO nie podjęła jeszcze decyzji co do środków pozostałych w działaniu. Ze względu na trudności proceduralne 2 konkursy zostały unieważnione, a 1 konkurs ma status zawieszony. IZ WRPO nie podjęła decyzji do końca okresu sprawozdawczego co do Działania 2.8 ROZKŁAD PROJEKTÓW WEDŁUG SEKTORÓW GOSPODARKI Rozkład projektów w podziale na sektory gospodarki nie rozkłada się równomiernie. Zdecydowaną przewagę pod względem podpisanych umów i udzielonego dofinansowania UE uzyskał sektor VI Usługi zawartych umów stanowi 56% wszystkich realizowanych inwestycji w ramach Programu. Wartość udzielonego dofinansowania UE wynosi prawie 646 mln EUR. Rodzaje usług zostały przedstawione w tabeli poniżej. Największą grupę beneficjentów w sektorze usług stanowią podmioty, które sklasyfikowano jako pozostała działalność usługowa. Oznacza to, że wielkopolska gospodarka posiada bardzo zróżnicowaną działalność usługową, co świadczy o jej wszechstronności na rynku. Możliwość uzyskania wsparcia w ramach WRPO skierowana jest do szerokiej rzeszy przedsiębiorstw i instytucji. Na kolejnych miejscach znalazły się projekty związane z ochroną zdrowia ludzkiego, szeroko pojętą działalnością turystyczną i kulturową oraz działania z zakresu środowiska naturalnego Na drugim miejscu pod względem wspartych projektów znajduje się sektor III Przetwórstwo przemysłowe, w ramach którego zawarto 493 umowy na kwotę dofinansowania UE w wysokości prawie 87 mln EUR. Natomiast uwzględniając wartość udzielonego dofinansowania UE pozycję wicelidera zajął sektor V Budownictwo ponad 364 mln EUR przy 322 projektach. W sektorze tym uwzględniono inwestycje związane z działalnością MSP, uzbrojenie terenów inwestycyjnych, rewitalizacja zdegradowanych obszarów powojskowych i poprzemysłowych oraz transport, który 41

42 generuje największe koszty związane z dużymi inwestycjami infrastrukturalnymi. W sektorze III Przetwórstwo przemysłowe realizowane są projekty związane m. in. z nieokreślonym przemysłem wytwórczym (przedsiębiorstwa z działań 1.1 i 1.2, które produkują maszyny lub urządzenia z różnych dziedzin gospodarki) oraz produkcją żywności i napojów. Duży udział w realizacji Programu zajmuje sektor IV Działalność związana z wytwarzaniem i zaopatrywaniem z energię elektryczną, gaz, wodę oraz gospodarowaniem ściekami i odpadami 89 umów na kwotę dofinansowania UE ponad 122 mln EUR. W tym sektorze realizowane są wszystkie projekty z Działań 3.1, 3.4, 3.7, czyli dotyczące systemu gospodarowania odpadami, gospodarki wodno-ściekowej, wykorzystywania źródeł odnawialnej energii oraz przedsięwzięcia z Działania 3.2, które obejmują budowę lub rozbudowę sieci ciepłowniczej. Zdecydowanie najmniejszy udział w WRPO mają projekty z sektora I Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo, i rybactwo tylko 5 projektów na kwotę dofinansowania 218 tys. EUR. Jednak zdecydowana większość beneficjentów z tego sektora gospodarki otrzymuje wsparcie w ramach Programów im specjalnie dedykowanych, czyli PROW oraz PO RYBY. W programie WRPO nie przewidziano wsparcia dla sektora II Górnictwo i wydobywanie. Tabela 9. Projekty realizowane w ramach WRPO wg sektorów gospodarki Sektor gospodarki Działanie WRPO Liczba projektów Dofinansowanie UE (EUR) I Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo ,36 II Górnictwo i wydobywanie III Przetwórstwo przemysłowe ,31 w tym produkcja produktów żywnościowych i napojów w tym wytwarzanie tekstyliów i wyrobów włókienniczych 1.1, , w tym wytwarzanie urządzeń transportowych w tym nieokreślony przemysł wytwórczy 1.1, IV Działalność związana z wytwarzaniem i zaopatrywaniem w energię elektryczną, gaz, wodę oraz gospodarowanie ściekami i odpadami 3.1, 3.2, 3.4, ,4 V Budownictwo ,52 w tym związane z działalnością MSP 1.1, w tym związane z uzbrojeniem terenów inwestycyjnych w tym związane z rewitalizacją w tym związane z transportem 2.1, 2.2, 2.3, 2.5, 2.6 VI Usługi ,47 w tym poczta i telekomunikacja 1.1, 1.2, w tym transport 1.2, 2.4, w tym handel hurtowy i detaliczny 1.1, w tym hotele i restauracje 1.1, 1.2, w tym pozostała działalność usługowa związana z turystyką i kulturą ,

43 w tym finansowe/pośrednictwo finansowe 1.2, 1.3, 1.4, w tym obsługa nieruchomości, wynajem i prowadzenie działalności gospodarczej 1.1, 1.2, w tym administracja publiczna 7.1, w tym edukacja w tym działalność w zakresie bezpieczeństwa ludzkiego w tym działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego w tym opieka społeczna, pozostałe usługi komunalne, społeczne i indywidualne w tym działalność związana ze środowiskiem naturalnym 1.1, 1.2, 3.3, 5.1, , 1.2, 3.6, , , 3.2, 3.3, 3.5, 3.6 w tym usługi w zakresie informatyki w tym usługi wysokich technologii 1.4, w tym pozostała działalność usługowa 1.1, 1.2, Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WEDŁUG RODZAJÓW BENEFICJENTÓW 12 Wykres 13. Liczba projektów realizowanych w ramach WRPO wg rodzajów beneficjentów przedsiębiorcy jednostki samorządu terytorialnego 58 administracja rządowa/jednostki państowe zakłady opieki zdrowotnej 1345 instytucje kultury szkoły wyższe/jednostki oświatowe NGO Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Przedsiębiorcy stanowią pod względem realizowanych projektów największą grupę beneficjentów WRPO (66% ogółu). Realizują oni swoje przedsięwzięcia głównie w ramach Priorytetu I. Na drugim miejscu znajdują się jednostki samorządu terytorialnego, czyli m. in. Samorząd Województwa Wielkopolskiego, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu, powiaty, gminy i miasta. Dużą grupą beneficjentów stanowią też zakłady opieki zdrowotnej, 43

44 zarówno publiczne jak i niepubliczne, które działają w publicznym systemie ochrony zdrowia. Kolejnymi grupami są instytucje kultury, organizacje pozarządowe, szkoły wyższe i jednostki oświatowe oraz administracja państwowa wraz z jej jednostkami. Inaczej sytuacja wygląda pod względem przyznanego dofinansowania UE. Zdecydowanie na pierwszym miejscu znajdują się jednostki samorządy terytorialnego, które otrzymały łącznie ,35 EUR unijnego wsparcia. Związane jest to między innymi z tym, że w ramach Priorytetu II JST realizują wiele projektów infrastrukturalnych, takich jak przebudowa dróg, budowa nowych linii tramwajowych, czy modernizacja torów kolejowych. Oprócz tego UMWW i WFOŚiGW są beneficjentami Priorytetu VII. Nas drugim miejscu znajdują się przedsiębiorcy, którzy dla realizowanych 65% wszystkich umów otrzymali ,34 EUR dofinansowania UE. Zdecydowana większość projektów dotyczy MSP, które nie są tak kapitałochłonne jak inwestycje infrastrukturalne. Kolejna grupa beneficjentów, administracja rządowa i jednostki państwowe, otrzymały ,34 EUR dofinansowania UE na realizację tylko 14 projektów. Związane jest to z faktem, że do tej grupy został zaliczony Bank Gospodarstwa Krajowego, który odpowiedzialny jest za wdrażanie inicjatywy wspólnotowej JEREMIE. Również w grupie beneficjentów znajdują się Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu oraz Komenda Wojewódzka Policji w Poznaniu, które realizuję projekty kluczowe z wysokim udziałem środków WRPO. Następne w kolejności znajdują się szkoły wyższe z jednostkami oświatowymi i zakłady opieki zdrowotnej z dofinansowaniem UE odpowiednio ,93 EUR oraz ,9 EUR. Zdecydowanie mniejsze wsparcie unijne występuje w projektach organizacji pozarządowych (np. Wielkopolska Organizacja Turystyczna, Fundacja Pomocy Wzajemnej Barka, Fundacja Przedsiębiorczości Akademickiej) oraz instytucji kultury (26 beneficjentów z Działania 6.2). Do grupy pozostałe wliczone zostały: kościoły i związki wyznaniowe, PGL Lasy Państwowe, spółdzielnie lub wspólnoty mieszkaniowe, a także beneficjent Inicjatywy JESSICA (Europejski Bank Inwestycyjny). Wyżej wymienione jednostki realizują łącznie 4 projekty na kwotę dofinansowania UE ,59 EUR Tabela 1. Wartość dofinansowania UE projektów realizowanych w ramach WRPO wg rodzajów beneficjentów (EUR) Typ beneficjenta 44 Dofinansowanie UE (EUR) przedsiębiorcy ,34 jednostki samorządu terytorialnego ,36 administracja rządowa/jednostka państwowa ,34 zakłady opieki zdrowotnej ,9 instytucje kultury ,64 szkoły wyższe/jednostki oświatowe ,93 NGO ,41 pozostałe ,59 Razem ,7 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PRZESTRZENNY PROJEKTÓW Do końca 213 r. w ramach WRPO podpisano umowy na realizację 2 5 projektów na kwotę dofinansowania UE ,7 EUR. Rozkład projektów w podziale na obszar realizacji (miejski, wiejski) jest w miarę równomierny. 55% projektów realizowanych jest na obszarze miejskim, a pozostałe 45% na obszarach wiejskich. Rozkład przestrzenny projektów realizowanych w ramach WRPO według miejsca realizacji w powiatach został przedstawiony na mapie poniżej. Zdecydowanie najwięcej przedsięwzięć wsparto na terenie Miasta Poznań oraz powiatu poznańskiego. Spora liczba projektów została dofinansowana również w powiatach ostrowskim i gnieźnieńskim. Z drugiej strony najmniej inwestycji z udziałem pomocy unijnej znajduje się w powiatach kolskim, grodziskim,

45 międzychodzkim i złotowskim. Z kolei pod względem wartości dofinansowanych projektów (dofinansowanie UE w przeliczeniu na jednego mieszkańca) dominują następujące powiaty: wągrowiecki, grodziski, poznański oraz kępiński. W dokumentach programowych WRPO oraz dokumentach strategicznych dla rozwoju Wielkopolski nie zidentyfikowano obszarów defaworyzowanych, dlatego analiza rozkładu przestrzennego projektów nie odnosi się do tych obszarów. Rycina 1. Projekty realizowane w ramach WRPO wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 45

46 ROZKŁAD PROJEKTÓW W PODZIALE NA OBSZARY WSPARCIA W RAMACH INNYCH PO Na terenie województwa wielkopolskiego realizowanych jest projektów w ramach jedenastu obszarów wsparcia, które w perspektywie finansowane są: z EFRR (POIG, POIiŚ, RPWM i RPOWŁ), z EFS (POKL), z EFRROW (PROW) oraz z EFR (PO RYBY). Wartość ogółem wszystkich tych projektów wynosi ,29 EUR, a dofinansowanie UE ,38 EUR, z czego wartość ogółem inwestycji finansowanych z EFRR i EFS wynosi ,53 EUR, a dofinansowanie UE ,91 EUR. Rozkład projektów i ich kategorii interwencji składających się na obszary wsparcia został przedstawiony w tabelach poniżej. Tabela 11. Obszary wsparcia wg kategorii interwencji w projektach realizowanych na terenie Wielkopolski w ramach innych programów operacyjnych (EFRR, EFS) Obszar wsparcia Kategoria interwencji Liczba projektów Przedsiębiorczość oraz B+R Społeczeństwo informacyjne Transport Energetyka Środowisko Turystyka 57 5 Kultura Infrastruktura społeczna Kapitał ludzki

47 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Tabela 12. Projekty wg obszaru wsparcia realizowane na terenie Wielkopolski w ramach innych programów operacyjnych Obszar wsparcia Przedsiębiorczość oraz B+R Społeczeństwo informacyjne Liczba projektów Wartość ogółem (EUR) Dofinansowanie UE (EUR) Liczba realizowanych projektów w: POIG POIS POKL RPWM RPO WŁ PO RYBY , , , , Transport , , Energetyka , , Środowisko , , Infrastruktura społeczna , , Turystyka , , Kultura , , Kapitał ludzki , , Rybołówstwo , , Obszary wiejskie (wg PROW) PO PROW , , Suma , , Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13). Na projekty w zakresie przedsiębiorczość oraz B+R przeznaczono do tej pory kwotę dofinansowania UE w wysokości ,76 EUR, które finansowane są z czterech programów, tj. POIG, POIiŚ, RPWM oraz RPOWŁ. W jego ramach realizowane są głównie projekty w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw, a także inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji. W województwie wielkopolskim zauważa się wzrost liczby podmiotów prowadzących działalność B+R. Zasługą tego z pewnością jest liczba umów realizowanych na jego terenie (98). Działalność B+R jest jednym z najważniejszych, obok kapitału i pracy, czynników wzrostu i rozwoju gospodarczego. Przykładem takich inwestycji mogą być projekty mające na celu podniesienie konkurencyjności poprzez modernizację laboratoriów w Instytucie Ochrony Roślin Państwowy Instytut Badawczy czy budowa prototypu innowacyjnego systemu prognozowania poziomu zużycia i produkcji energii elektrycznej w firmie Future Energy sp. z o.o. Niezwykle istotnym elementem postępu Internetu jest rozwój społeczeństwa informacyjnego. Najwięcej beneficjentów sięga po dotacje z zakresu usług i aplikacji dla MSP (np. stworzenie centralnego systemu weksli elektronicznych w firmie Elektroniczny Depozyt Papierów Wartościowych sp. z o.o.) oraz działań mających na celu poprawę dostępu MSP do TIK i ich wydajne użytkowanie (np. wdrożenie systemu B2B w takich firmach jak: BLENDING Sp. z o.o. i BT SYSTEM Sp. z o.o.). W zakresie tego obszaru podpisane są 964 umowy na kwotę dofinansowania UE ,52 EUR (POIG). 47

48 Na terenie Wielkopolski realizowanych jest 33 inwestycji transportowych finansowanych z POIiŚ, na kwotę dofinansowania UE ,46 EUR. Najbardziej kosztochłonne projekty dotyczą budowy dróg ekspresowych (S5 i S8). Do nowych projektów w 213 r. należą m.in.: zakup taboru dla PKP Intercity S.A., zakup 1 nowych lokomotyw spalinowych do ruchu pasażerskiego oraz usprawnienie ratownictwa na drogach. W ramach obszarów środowisko i energetyka podpisano łącznie 75 umów, którym udzielono wsparcia w ramach POIiŚ na kwotę dofinansowania UE ,22 EUR. Wsparcie w tych obszarach udzielane jest przede wszystkim na inwestycje dotyczące oczyszczania ścieków (np. uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenie Miasta i Gminy Wronki), ochrony przyrody (np. ochrona przyrodniczo cennych okolic Poznania przez ukierunkowanie i koncentrację ruchu turystycznego), a także projekty z zakresu energii odnawialnej (np. budowa biogazowi, elektrowni wiatrowych czy gazociągów). Wśród projektów z zakresu infrastruktury społecznej realizowane inwestycje dotyczą ochrony zdrowia, a także systemu oświaty (POIiŚ). Beneficjenci podpisali łącznie 41 umów na kwotę dofinansowania UE w wysokości ,25 EUR. Środki przeznaczono, m.in.: na budowę lądowiska dla helikopterów w szpitalach (w Puszczykowie, Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu), zakup specjalistycznych ambulansów sanitarnych, ale również na poprawę oferty edukacyjnej i kulturalnej na Uniwersytecie Artystycznym poprzez rewitalizację, przebudowę i rozbudowę budynku oraz rozbudowa i przebudowa Szkoły Muzycznej I Stopnia w Zbąszyniu o salę koncertową, pomieszczenia dydaktyczne i warsztaty. W Wielkopolsce realizowane są także projekty w zakresie turystyki i kultury, w ramach POIG, POIiŚ i RPWM. W porównaniu z ubiegłym rokiem, w 213 r. nie podpisano żadnej nowej umowy. Wsparcia udzielono 8 beneficjentom, na kwotę dofinansowania UE ,84 EUR. Przykładowe projekty to m.in.: rozbudowa Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, przebudowa kompleksu Sali Wielkiej CK Zamek, czy rewaloryzacja i modernizacja Zespołu Pałacowo- Parkowego w Rogalinie. Duża część projektów realizowana jest w ramach wsparcia w kapitał ludzki. Do końca okresu sprawozdawczego podpisano łącznie umów, o 348 więcej w porównaniu z 212 r. Dzięki wsparciu z EFS, w wysokości ,87 EUR, podniesiona zostanie konkurencyjność gospodarki, elastyczność rynku pracy, a także spójność społeczeństwa. Najwięcej projektów realizowanych w ramach tego dofinansowania dotyczy działania na rzecz zwiększenia udziału w kształceniu i szkoleniu przez całe życie, w szczególności poprzez przedsięwzięcia na rzecz ograniczenia przedwczesnego porzucania solaryzacji, zminimalizowania dyskryminacji ze względu na płeć oraz działania na rzecz poprawy jakości i dostępu do kształcenia i szkoleń na poziomie początkowym, zawodowym i wyższym. Na terenie Wielkopolski realizowanych jest 71 projektów z PO RYBY, o łącznej kwocie dofinansowania UE ,31 EUR, pochodzącej z EFR. Wsparcie dotyczy przede wszystkim inwestycji w budowę, rozbudowę, wyposażenie i modernizację budynków rekreacyjnych, restauracji rybnych, przystani rybackich, łowisk dla wędkarzy i ścieżek rowerowych, działań wodno-środowiskowych w gospodarstwie rybackim, zakupu łodzi turystycznych i wyposażenia dla gospodarstwa rybnego oraz promowania współpracy międzyregionalnej i międzynarodowej poprzez współdziałanie z innymi lokalnymi grupami rybackimi, co ma na celu zdobycie wiedzy, wymianę informacji i doświadczeń oraz promocję i rozwój obszarów zależnych od rybactwa. Zdecydowana większość projektów realizowanych na terenie Wielkopolski pochodzi z PROW, finansowanego z EFRROW (62 64). Stanowią one 99% wszystkich projektów realizowanych w obrębie innych programów na terenie województwa, co wynika z szerokiego zakresu wsparcia tego programu. Kwota dofinansowania UE to prawie 26% całego dofinansowania w ramach EFRR, EFS, EFRROW, EFR i wynosi ,16 EUR. 48

49 Wykres 14. Dofinansowanie UE wg obszaru wsparcia projektów realizowanych na terenie Wielkopolski w ramach innych programów operacyjnych finansowanych z EFRR, EFS lub EFRROW 25,9% Przedsiębiorczość oraz B+R 14,48%,54%,32%,78%,42% 12,94% 3,39% Społeczeństwo informacyjne Transport Energetyka Środowisko Infrastruktura społeczna Turystyka Kultura Kapitał ludzki 13,4% 2,12% 26,8% Rybołówstwo Obszary wiejskie (wg PROW) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) oraz MIR Wykres 15. Liczba projektów realizowanych na terenie Wielkopolski w ramach innych programów operacyjnych wg rodzaju funduszu EFRR (,33%) EFS (,53%) EFRROW+EFR (99,14%) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) oraz MIR Podsumowując, zdecydowanie najwięcej inwestycji w województwie wielkopolskim w podziale na obszary wsparcia w ramach innych programów operacyjnych, realizowanych jest w ramach PROW, jak również z zakresu przedsiębiorczości oraz B+R i społeczeństwa informacyjnego, wsparte głównie w ramach POIG. Projektów w obszarze transportu jest mało, ale pochłaniają znaczną część środków UE, natomiast inwestycji finansowanych z EFS w ramach POKL jest bardzo dużo, ale pod względem wartości dofinansowania UE stanowią niecałe 14,5% wszystkich projektów. 49

50 ANALIZA STOPNIA REALIZACJI WSKAŹNIKÓW PROGRAMOWYCH Informacje na temat wskaźników programowych zamieszczone są w Tabeli 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego, która znajduje się w załączniku nr I do sprawozdania. Na podstawie realizacji wskaźnika dot. miejsc pracy można stwierdzić, że miejsca pracy są tworzone i co najważniejsze utrzymywane. Od początku realizacji programu zakładano, iż na ten wskaźnik składać się będą wszystkie miejsca pracy (zarówno miejsca pracy będące bezpośrednim rezultatem wdrażania WRPO, jak i powstające w jego otoczeniu, jako efekt oddziaływania). Ze względu na brak danych do 211 roku wliczano tylko miejsca pracy monitorowane w KSI (SIMIK 7-13). IZ WRPO w 212 roku przeprowadziła badanie ewaluacyjne w celu rozpoznania i zliczenia skali tego zjawiska, pn. Wpływ interwencji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na zatrudnienie w Wielkopolsce ukierunkowanie wsparcia na tworzenie miejsc pracy. Przedstawienie miejsc pracy w oparciu o ww. badanie ewaluacyjne pozwoliło na podanie wartości wskaźnika zgodnie z założeniami, a jednocześnie umożliwiło pełne zobrazowanie sytuacji wpływu WRPO na zatrudnienie w Wielkopolsce. Badanie obejmowało wszystkie projekty z WRPO, dla których podpisano umowy o dofinansowanie od kwietnia 28 r. do końca grudnia 211 r.: umowy o dofinansowanie w priorytetach I-VI na dzień , umowy pożyczek i poręczeń w ramach Inicjatywy JEREMIE oraz umowy w ramach Inicjatywy JESSICA. Wyróżniono następujące rodzaje miejsc pracy, które mogą potencjalnie powstać na skutek realizacji projektu: 1) bezpośrednie miejsca pracy (miejsca pracy utworzone/utrzymane u beneficjenta realizującego projekt. W przypadku inicjatywy JEREMIE za bezpośrednie miejsca pracy uznano także miejsca pracy powstałe w przedsiębiorstwie w wyniku realizacji inwestycji, na którą udzielono potyczki/reporęczenia w ramach inicjatywy JEREMIE) tymczasowe miejsca pracy u beneficjanta (miejsca pracy, które istnieją lub będą istnieć co najmniej 6 miesięcy, ale krócej niż 2 lata, powstałe na potrzeby realizacji projektu w zakresie zarządzania projektem, rozliczania, promocji projektu), trwałe miejsca pracy u beneficjenta (miejsca pracy utworzone w wyniku realizacji projektu, które istnieją lub będą istnieć co najmniej 2 lata), utrzymane miejsca pracy u beneficjanta (miejsca pracy, które są/były zagrożone i w sytuacji, w której beneficjent nie realizowałby projektu, zostałyby zlikwidowane), planowane miejsca pracy (miejsca pracy, które beneficjent planuje utworzyć w efekcie potrzeby zaistniałej w wyniku realizacji projektu), 2) pośrednie miejsca pracy (miejsca pracy utworzone w otoczeniu gospodarczym beneficjanta). tymczasowe miejsca pracy w otoczeniu beneficjenta (miejsca pracy powstałe na potrzeby realizacji projektu, jednak nie u beneficjenta, ale w jego otoczeniu gospodarczym), trwałe miejsca pracy w otoczeniu beneficjenta (miejsca pracy powstałe w następstwie realizacji projektu, w konsekwencji jego wpływu na otoczenie gospodarcze, zarówno w odniesieniu do podwykonawców beneficjenta, jak i pośrednio w wyniku powstania ulepszonej infrastruktury). 5

51 Wykres 16. Powstałe/utrzymane miejsca pracy ze względu na ich rodzaj w ramach WRPO Liczba tymczasowych miejsc pracy u beneficjenta 657 Liczba trwałych miejsc pracy u beneficjenta Liczba utrzymanych miejsc pracy u beneficjenta Liczba tymczasowych miejsc pracy w otoczeniu gospodarczym Liczba trwałych miejsc pracy w otoczeniu gospodarczym Źródło: Raport z badania ewaluacyjnego W powyższym badaniu oszacowano, że na skutek realizacji wszystkich projektów powstało łącznie miejsc pracy, z czego 9% to bezpośrednie miejsca pracy, powstałe u beneficjentów (6 634). Miejsca pracy powstałe dzięki WRPO stanowią 7% wszystkich powstałych w latach w Wielkopolsce miejsc pracy netto. Wskaźnik docelowy założony dla całego WRPO wynosi 1 9 miejsc pracy, zatem w momencie realizacji badania ankietowego został osiągnięty w około 75%. Zarówno w 213 r., jak i w 214 r. były i będą ogłaszane konkursy, które przyczynią się do wzrostu szacowanej realizacji tego wskaźnika. W ramach badania określono również udział kobiet w ogólnej liczbie zatrudnionych (31%). Zatem wartość wskaźnika Utworzone miejsca pracy - (brutto, ekwiwalent pełnego etatu) - w tym dla kobiet (liczba) wynosi 2 343,91, co stanowi 4% wartości docelowej, a wartość wskaźnika Utworzone miejsca pracy - (brutto, ekwiwalent pełnego etatu) - w tym dla mężczyzn (liczba) wynosi 5 217,9, co stanowi 122% wartości docelowej. Zatrudniono więcej mężczyzn niż zakładano, co wynika z charakteru inwestycji wspartych w ramach WRPO. Z uwagi na fakt, że wartości oszacowane przez Ewaluatora zostały określone na podstawie podpisanych umów, dane te zamieszczono w wierszu szacowana realizacja. Wskaźnik dotyczący gospodarstw domowych wyposażonych w komputery jest wskaźnikiem oddziaływania a wartości dla kolejnych lat pochodzą z GUS. Zgodnie z danymi GUS dla roku 212 r. (GUS nie dysponuje nowszymi danymi) odsetek gospodarstw domowych wyposażonych w komputery wynosi w Wielkopolsce 72,3%. W stosunku do roku poprzedniego (211) wartość wskaźnika wzrosła o 2,7% i zbliża się do wartości docelowej określonej w Programie (78%). Wszystkie projekty, które są lub będą wsparte w ramach działań 2.7 i 2.8 WRPO wpłyną na wzrost wartości wskaźnika i w konsekwencji osiągniecie wartości docelowej. Wpływ tych projektów na zmiany ww. wskaźnika (efekt netto) ocenić będzie można po zakończeniu ich realizacji. W 212 r. zakończony został jeden z 3 projektów kluczowych realizowanych w ramach Działania 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego, a w ramach Działania 2.8 Zapewnienie dostępu do Internetu szerokopasmowego pod koniec 213 r. ogłoszony został konkurs, w zakresie którego zostaną podpisane umowy w 214 r. Natomiast w przypadku pozostałych wskaźników, mianowicie wskaźnika celu głównego: Zmiana produktu krajowego brutto dla regionu na głowę mieszkańca (PKB per capita) w wyniku realizacji programu (%), oraz trzech wskaźników celów szczegółowych: Utworzone miejsca pracy (netto) (liczba), Poziom zatrudnienia (liczba pracujących), Zmiana bilansu handlowego województwa (w cenach bieżących) w wyniku realizacji programu (% PKB), 51

52 zgodnie z zapisami Programu wartości zostaną podane po zakończeniu realizacji Programu. W 212 r. na potrzeby nowej perspektywy finansowej przeprowadzono badanie ewaluacyjne, pt. Ocena wpływu Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na sytuację społeczno - gospodarczą w województwie oraz w nowej perspektywie finansowej na lata , przy użyciu regionalnego modelu makroekonomicznego (HERMIN) gospodarki województwa wielkopolskiego wg trzywariantowego układu struktury płatności nowego WRPO , w ramach którego określono wartości trzech z ww. wskaźników: zmiana produktu krajowego brutto dla regionu na głowę mieszkańca (PKB per capita), utworzone miejsca pracy (netto) (liczba), poziom zatrudnienia (pracujący). Należy podkreślić, że celem badania nie było określenie wartości ww. wskaźników i dane te będą przedmiotem analiz, które zostaną przeprowadzone po zakończeniu realizacji Programu, zgodnie z zapisami WRPO. Wyniki badań wskazują, że zmiana PKB per capita w regionie w 213 roku w wyniku realizacji WRPO ma wynieść 1,94% i być wyższa od wartości zakładanej ex ante o,23 pkt. proc. Z kolei liczba dodatkowych miejsc pracy ma kształtować się na poziomie tys., czyli o tys. wyższym niż zakładano na etapie programowania. W przypadku poziomu zatrudnienia, obecne szacunki wskazują, że wartość zakładana na etapie ex ante może zostać nieosiągnięta wpływ na obniżenie się prognozy dla tego wskaźnika ma wciąż niepewna sytuacja ekonomiczna na rynkach europejskich, spowodowana kryzysem gospodarczym z przełomu 28/29 r., co oddziałuje również na gospodarkę Polski i tym samym na kondycję województwa wielkopolskiego. Wyniki symulacji makroekonomicznych przeprowadzonych przy zastosowaniu metodologii HERMIN wskazują jednak na pozytywne oddziaływanie WRPO na rozwój społeczno-gospodarczy województwa wielkopolskiego, np. uzyskane rezultaty pozwalają stwierdzić, iż gdyby nie funkcjonował WRPO, stopa bezrobocia byłaby w województwie wielkopolskim średniorocznie wyższa o,63 pkt. proc. Projekty realizowane w ramach WRPO wpisują się zarówno w cel główny programu, czyli Wzmocnienie potencjału rozwojowego Wielkopolski na rzecz wzrostu konkurencyjności i zatrudnienia jak i jego cele szczegółowe ( Poprawa warunków inwestowania, Wzrost aktywności zawodowej mieszkańców oraz Wzrost udziału wiedzy i innowacji w gospodarce regionu ). Realizując cele programu, projekty WRPO dążą jednocześnie do wypełnienia celu generalnego Zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 22 r., tj. Efektywne wykorzystanie potencjałów rozwojowych na rzecz wzrostu konkurencyjności województwa, służące poprawie jakości życia mieszkańców w warunkach zrównoważonego rozwoju. Wskaźniki określone na poziomie programu są również powiązane ze wskaźnikami kontekstowymi m.in. takimi jak Produkt krajowy brutto na mieszkańca, Wzrost PKB w cenach stałych (rok poprzedni = 1), Wartość dodana brutto na 1 pracującego- ogółem, Pracujący ogółem, Wskaźnik zatrudnienia ogółem (15 lat i więcej, wg BAEL), Stopa bezrobocia (wg BAEL). Stopień realizacji wskaźników programowych będzie można w pełni wykazać po zakończeniu realizacji programu (215 r.), gdy wszystkie dane będą dostępne celem przeprowadzenia takiej analizy. WNIOSKI DLA DALSZEJ REALIZACJI WRPO zakontraktowanie wszystkich środków pozostałych w programie, sprawne dokonywanie płatności na rzecz beneficjentów, przeprowadzanie kontroli projektów w zakresie zamówień publicznych, przygotowanie do nowej perspektywy finansowej przeprowadzanie badań ewaluacyjnych, opracowanie procedur wyboru projektów kluczowych, przygotowanie Lokalnego Systemu Informatycznego, obsługa SEP. 52

53 Rekomendacje KE Obserwacje nt. Sprawozdania Rocznego z Wdrażania za rok 212 pismo p. Charliny Vitchewej z dnia 27 sierpnia 213 r. 1. Ocena ogólna Ocena jakościowa rezultatów programu została dopracowana a wnioski z niej zostały wykorzystane w trakcie przygotowania programu na nową perspektywę finansową. 2. Kontraktacja Na koniec 213 roku zakontraktowano ponad 93% środków WRPO, a płatności dla całego programu wyniosły 75%. Postęp płatności w priorytetach jest zrównoważony we wszystkich przekroczyły poziom 63%. IZ WRPO kontynuuje działania zmierzające do pełnego wykorzystania alokacji na WRPO. 3. Wkład do celu redukcji ubóstwa EU22 Odpowiednie informacje zawarte zostały w załączniku VI do Sprawozdania oraz w punkcie Realizacja założeń Strategii EU Zobowiązanie do tworzenia miejsc pracy w ramach inwestycji z EFRR Wzrost wartości wskaźnika dot. tworzenia nowych miejsc pracy jest znaczący. Trudno zakładać, że do końca wdrażania programu zostanie on osiągnięty w 1%. Trudna sytuacja gospodarcza nie pozwala w każdym przypadku wsparcia ze środków UE na jednoczesne generowanie nowych miejsc pracy. Nie można zmuszać beneficjenta do tego, by tworzył miejsca pracy, których potem w niektórych przypadkach nie będzie mógł utrzymać lub też utworzy miejsca pracy związane z projektem, a jednocześnie będzie musiał zlikwidować inne miejsce funkcjonujące poza projektem. Efekt netto w tym przypadku będzie żaden. Można oczywiście zachęcać do tworzenia miejsc pracy poprzez odpowiednie kryteria wyboru projektów, co oczywiście IZ WRPO czyni. Jeśli chodzi o niski poziom zatrudnienia kobiet to nie powinno się na etapie przygotowania projektu i wyboru do dofinansowania określać, czy się zatrudni kobietę, czy mężczyznę bo to właśnie przyczyniać się może do dyskryminacji. Na etapie realizacji projektu beneficjent powinien równo traktować osoby chcące się zatrudnić. W nowej perspektywie tworzenie miejsc pracy będzie traktowane priorytetowo. 5. Komplementarność IZ WRPO podziela opinię KE ws. traktowania komplementarności w nowej perspektywie. 6. Wskaźniki Dane z realizacji wskaźników w WRPO były brane pod uwagę przy szacowaniu wartości docelowych wskaźników dla nowego programu. Badanie ewaluacyjne dot. miejsc pracy opierało się na projektach z podpisanymi umowami. Beneficjenci byli pytani o miejsca pracy już utworzone ale także i te, które mają został utworzone. Dlatego też wartości otrzymane w wyniku badań stanowią informację o szacowanej realizacji wskaźnika a nie realizacji (na podstawie zakończonych projektów). Zgodnie z komentarzem pod tabelą wskaźnikową w załączniku I IZ WRPO na koniec realizacji programu zleci badanie weryfikujące dane z poprzedniej ewaluacji dla projektów zakończonych. I te wartości będzie można wpisać do rubryki realizacja. Analiza porównawcza pomiędzy wskaźnikami a alokacjami finansowymi zawarta jest w części Analiza stopnia realizacji wskaźników i ocena efektywności wsparcia pod opisem każdego priorytetu. 7. Analiza jakościowa: inwentaryzacja dla przyszłego okresu programowania. Dla potrzeb nowego programu przeanalizowano dane z realizacji obecnego WRPO i wyciągnięto odpowiednie wnioski. 53

54 Rekomendacje IZ i innych instytucji Rekomendacje IZ WRPO dotyczące dalszego przebiegu realizacji WRPO: zakontraktowanie i wydatkowanie wszystkich pozostałych w Programie środków, przeprowadzenie ewentualnych realokacji środków między działaniami. Powyższe działania są lub będą dokonywane przy współudziale KM WRPO. W okresie sprawozdawczym KM WRPO nie przyjmował rekomendacji dotyczących dalszego przebiegu realizacji Programu Instrumenty inżynierii finansowej Inicjatywa JEREMIE JEREMIE (Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises wspólne europejskie zasoby dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw) to inicjatywa pozadotacyjnego wsparcia mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) ze środków publicznych. Została powołana do życia przez Komisję Europejską, która odeszła od tradycyjnego dotacyjnego wsparcia MSP na rzecz mechanizmu odnawialnego (rewolwingowego). Decyzją Zarządu Województwa Wielkopolskiego z czerwca 29 r. Menadżerem Funduszu Powierniczego inicjatywy JEREMIE w Wielkopolsce został Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK). W dniu 21 lipca 29 r. została podpisana umowa z BGK na realizację projektu pt. Wsparcie przedsiębiorczości poprzez rozwój instrumentów inżynierii finansowej w ramach inicjatywy JEREMIE w Wielkopolsce, o całkowitej wartości ,32 EUR, w tym dofinansowanie UE ,99 EUR. Województwo wielkopolskie jest liderem wdrażania Inicjatywy JEREMIE w Polsce. Jego realizacja oparta jest o trójszczeblowy schemat. Zadaniem Menadżera Funduszu Powierniczego jest uruchomienie zwrotnego wsparcia dla Pośredników Finansowych, oferujących zwrotne produkty finansowe ostatecznym beneficjentom (pożyczki, poręczenia). Zwrotne instrumenty finansowe kierowane są do przedsiębiorstw, które z różnych względów nie są dla sektora komercyjnego wiarygodnymi partnerami. Dzięki temu, na pomoc mogą liczyć w szczególności projekty innowacyjne, realizowane w oparciu o nowoczesne technologie, a także przedsiębiorcy rozpoczynający działalność gospodarczą. JEREMIE jest mechanizmem odnawialnym, co oznacza że środki zwrócone do Funduszu Powierniczego są ponownie wykorzystywane na wsparcie dla Pośredników Finansowych, dzięki czemu ponownie trafią do przedsiębiorców. Rycina 2. Schemat struktury inicjatywy JEREMIE Przeznaczenie środków WRPO na instrumenty finansowe dla MSP Fundusz Powierniczy JEREMIE (zarządzany przez BGK) MSP Instrumenty finansowe oferowane przez Pośredników Finansowych, np: pożyczki, poręczenia Źródło: Opracowanie własne 54

55 Produkty finansowe oferowane przez Pośredników Finansowych: pożyczka globalna określony limit środków Funduszu Powierniczego (linia kredytowa) przeznaczony dla pośredników finansowych udzielających bezpośredniego wsparcia finansowego w formie pożyczek lub równoważnych produktów pożyczkowych dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, poręczenie portfelowe określony limit środków Funduszu Powierniczego przeznaczony na poręczenia dla pośredników finansowych na zabezpieczenie spłaty zobowiązań wynikających z udzielonych przez nich kredytów i pożyczek dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, reporęczenie określony limit środków Funduszu Powierniczego przeznaczony na reporęczenia dla pośredników finansowych na zabezpieczenie spłaty zobowiązań wynikających z udzielonych przez nich poręczeń za zobowiązania mikro, małych i średnich przedsiębiorstw z tytułu kredytów i pożyczek. W 213 roku ogłoszone zostały następujące konkursy na wybór Pośredników Finansowych: konkurs dla produktu pożyczka globalna na kwotę ,13 EUR, konkurs dla produktu reporęczenie na kwotę ,92 EUR. W 213 roku Menadżer Funduszu Powierniczego zawarł 9 nowych Umów Operacyjnych I Stopnia i w związku z tym instrumenty finansowe dla MSP z województwa wielkopolskiego oferowane były w sumie w ramach 35 Umów Operacyjnych I Stopnia zawartych z 14 Pośrednikami Finansowymi, wyłonionymi w trakcie konkursów dla produktów pożyczka globalna, reporęczenie oraz poręczenie portfelowe. Do końca 213 roku udostępniono pośrednikom finansowym ,29 EUR w ramach Umów Operacyjnych I Stopnia. Natomiast Beneficjentom ostatecznym zostały przekazane środki w wysokości ,72 EUR, w tym ,58 EUR z EFRR i ,19 z Budżetu Państwa ,94 EUR stanowią środki prywatne pośredników finansowych i innych instytucji finansowych. Podmioty aktualnie wdrażające instrumenty inżynierii finansowej w Wielkopolsce: Menadżer Funduszu Powierniczego Menadżerem Funduszu Powierniczego JEREMIE Województwa Wielkopolskiego w ramach WRPO na lata jest Bank Gospodarstwa Krajowego w Warszawie. Pośrednicy Finansowi w ramach produktu finansowego pożyczka globalna: Fundacja Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości Polska Fundacja Przedsiębiorczości Stowarzyszenie Ostrzeszowskie Centrum Przedsiębiorczości Stowarzyszenie Ostrowskie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Sp. z o.o. Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie IKB Leasing Polska Sp. z o.o. Konsorcjum w składzie: Unia Gospodarcza Regionu Śremskiego Śremski Ośrodek Wspierania Małej Przedsiębiorczości i Cech Rzemiosł Różnych Konsorcjum w składzie: ECDF Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Sp. K. i Towarzystwo Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych S.A. Pośrednicy Finansowi w ramach produktu finansowego reporęczenie: Fundusz Rozwoju i Promocji Województwa Wielkopolskiego S.A. Jarociński Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. Poznański Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. Samorządowy Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. 55

56 Pośrednicy Finansowi w ramach produktu finansowego poręczenie portfelowe: FM Bank PBP S.A. Do końca 213 roku udzielono wsparcia MSP działających na terenie województwa wielkopolskiego, z którymi podpisano 5 69 Umów Operacyjnych II Stopnia. Tabela 13. Umowy w ramach JEREMIE wg rodzajów instrumentów finansowych (EUR) do końca 213 r. Nazwa instrumentu finansowego Liczba umów z MSP Łączna kwota Środki Funduszu Powierniczego JEREMIE Reporęczenie , ,6 Pożyczka globalna , ,18 Poręczenie portfelowe , , Ogółem , ,78 Źródło: Dane BGK (Menadżer Funduszu Powierniczego JEREMIE) 56

57 Tabela 14. Realizacja Operacji II Stopnia w 213 r. w ramach instrumentu finansowego Reporęczenie, Pożyczka globalna i Poręczenie portfelowe (EUR) Nazwa instrumentu finansowego Liczba umów Typ przedsiębiorstwa mikro małe średnie Wartość umów Kwota wsparcia Liczba umów Wartość umów Kwota wsparcia Liczba umów Wartość umów Kwota wsparcia Reporęczenie , , , , , ,9 Pożyczka globalna , , , , , ,22 Poręczenie portfelowe , , Źródło: Dane BGK (Menadżer Funduszu Powierniczego JEREMIE) 57

58 Rycina 3. Rozmieszczenie Ostatecznych Beneficjentów (MŚP) wspartych w ramach Inicjatywy JEREMIE (stan na 31 XII 213 r.) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BGK (Menadżer Funduszu Powierniczego JEREMIE) 58

59 Postęp rzeczowy realizacji projektu na koniec 213 r.: w zakresie wskaźników produktu: Liczba wspartych funduszy pożyczkowych i poręczeniowych został zrealizowany na poziomie 14,%, Kwota wsparcia funduszy pożyczkowych i poręczeniowych został zrealizowany na poziomie 123,24%. w zakresie wskaźników rezultatu: Liczba przedsiębiorstw wspartych przez fundusze pożyczkowe i poręczeniowe został zrealizowany na poziomie 69,73%, Wartość udzielonych instrumentów mikrofinansowania (pożyczek) został zrealizowany na poziomie 51,75%, Wartość udzielonych instrumentów poręczeniowych został zrealizowany na poziomie 46,18%, Łączna suma wsparcia w ramach inicjatywy JEREMIE został zrealizowany na poziomie 48,16%. Uwaga: Przy wyliczaniu wskaźników rezultatu drugiego, trzeciego i czwartego jako wartość udzielonego wsparcia brana jest również wysokość wkładu własnego Pośrednika Finansowego. Informacje o nieprawidłowościach: W okresie sprawozdawczym nie wykryto nieprawidłowości w zakresie wdrażania Inicjatywy JEREMIE. Opis napotkanych problemów wraz z podjętymi działaniami zaradczymi: W okresie sprawozdawczym nie zidentyfikowano problemów w zakresie wdrażania Inicjatywy JEREMIE. Inicjatywa JESSICA JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas) wspólne europejskie wsparcie na rzecz trwałych inwestycji na obszarach miejskich) to inicjatywa utworzona przez Komisję Europejską i Europejski Bank Inwestycyjny z myślą o wsparciu rewitalizacji obszarów problemowych w miastach i dostosowaniu ich do wymogów współczesności. Celem inicjatywy JESSICA jest nadanie nowych funkcji społeczno-gospodarczych zdegradowanym obszarom miejskim, poprzez zwiększenie ich atrakcyjności gospodarczej i inwestycyjnej oraz poprawy warunków życia mieszkańców. W ten sposób JESSICA umożliwia eksploatację niewykorzystanych dotąd atutów miast. Finansowanie projektów odbywa się w formie instrumentów zwrotnych (np. pożyczek), dzięki czemu raz zainwestowane środki finansowe mogą być ponownie wykorzystane. Inicjatywa JESSICA obejmuje dwa Priorytety WRPO: Priorytet I Konkurencyjność Przedsiębiorstw, Działanie 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji, Schemat III Inwestycje wspierające instytucje otoczenia biznesu na obszarach miejskich, Priorytet IV Rewitalizacja obszarów problemowych, Działanie 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich. Menadżerem Funduszu Powierniczego JESSICA jest Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), z którym w dniu 29 kwietnia 29 r. została podpisana Umowa o finansowaniu Funduszu Powierniczego JESSICA. Na podstawie podpisanej umowy do EBI została przekazana kwota EUR 1. 1 kwota przeliczona po kursie 4,726 59

60 Rycina 4. Schemat struktury inicjatywy JESSICA Beneficjenci, np: uczelnie wyższe, samorządy, instytucje otoczenia biznesu, itp. Przeznaczenie środków WRPO Fundusz Powierniczy JESSICA (zarządzany przez EBI) Instrumenty finansowe oferowane przez BGK: preferencyjne pożyczki Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich zarządzany przez BGK Źródło: Opracowanie własne W wyniku rozstrzygnięcia, ogłoszonego przez Europejski Bank Inwestycyjny, konkursu na wybór Funduszu Rozwoju Obszarów Miejskich (FROM) dla województwa wielkopolskiego, rolę FROM powierzono Bankowi Gospodarstwa Krajowego (BGK). Działając jako FROM BGK oferuje inwestorom realizującym projekty miejskie preferencyjne wsparcie finansowe w ramach inicjatywy JESSICA realizowanej ze środków WRPO. Na podstawie zawartej 29 września 21 r. Umowy dotyczącej deponowania i zarządzania funduszami zawartej pomiędzy EBI i BGK, Menadżer Funduszu przekazał kwotę ,32 EUR do FROM z przeznaczeniem na inwestycje w kwalifikowalne projekty miejskie realizowane na terenie województwa wielkopolskiego. 29 października 21 r. rozpoczął się otwarty i nieograniczony nabór wniosków o pożyczkę. Konkurs ma charakter ciągły, co oznacza, że wnioski przyjmowane są do wyczerpania puli środków przeznaczonych na realizację Inicjatywy JESSICA w Wielkopolsce. Projekty miejskie wspierane są za pomocą preferencyjnych pożyczek, udzielane są na okres maksymalnie do 2 lat, z karencją w spłacie kapitału do 4 lat od daty pierwszej wypłaty pożyczki, nie dłużej jednak niż rok licząc od zakończenia projektu miejskiego. W okresie sprawozdawczym w ramach Inicjatywy JESSICA w województwie wielkopolskim FROM podpisał 23 umowy inwestycyjne na łączną kwotę pożyczek wynoszącą ,5 EUR. Łącznie od początku realizacji Inicjatywy FROM zakontraktował na rzecz ostatecznych beneficjentów kwotę wynoszącą ,56 EUR (3 projektów), co stanowi 111,18% alokacji wypłaconej na rzecz FROM. W 213 r. pożyczka została przyznana na realizację następujących inwestycji: Tabela 15. Umowy inwestycyjne z FROM w ramach Inicjatywy JESSICA podpisane w 213 r. Lp. Pełna nazwa projektu miejskiego Miejsce realizacji inwestycji 1. Rewitalizacja targowiska w Gnieźnie przy Placu 21 Stycznia Gniezno , Rewitalizacja centrum miasta Krotoszyna Krotoszyn , Data Kwota pożyczki podpisania (EUR) umowy

61 Budowa hali produkcyjnej z zapleczem socjalnym o pow. 98 m2, zagospodarowanie przyległego terenu o powierzchni 1 ha Rozbudowa i modernizacja obiektów szpitalnych SP ZOZ Międzychód o pawilon diagnostyczno-zabiegowy z bazą łóżkową z w celu dostosowania do wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia Odnowa i nadanie nowych funkcji zdekapitalizowanym budynkom poszpitalnym poprzez stworzenie Przedszkola Samorządowego w Poniecu Przebudowa budynku starej biblioteki w Ostrowie Wielkopolskim Renowacja elewacji budynku Gimnazjum nr 1 oraz budowa boiska sportowego w Ostrowie Wielkopolskim Ostrów Wielkopolski , Międzychód , Poniec , Ostrów Wielkopolski Ostrów Wielkopolski , , Rewitalizacja obszaru miasta Piły w obrębie posesji Ars Medical Sp. z o.o. i dróg dojazdowych od ul. Piła , Matwiejewa i ul. Kraszewskiego 9. Kompleksowa termomodernizacja budynków użyteczności publicznej - Zespół Szkół przy ul. Oborniki , Obrzyckiej Rozbudowa obiektów dawnego folwarku na zespół oddziałów rehabilitacyjno-opiekuńczopielęgnacyjnych, z zapleczem hotelowogastronomicznym i kulturalnym oraz budowa Leszno , infrastruktury towarzyszącej i pensjonatu dla osób starszych przy ulicy Ostroroga w Lesznie 11. Budowa hali sportowej przy Zespole Szkół Publicznych nr 3 w Pleszewie na terenie działek nr Pleszew , /9, 957/7 obręb Pleszew 12. Rewitalizacja płyty rynku w Kórniku Kórnik , Budowa parkingu i budynku usługowo-biurowego w lokalizacji przy ul. Za Bramką w Poznaniu Poznań , Minicentrum Przedsiębiorczości Leszno , Budowa myjni samochodowej oraz skate parku wraz z 15. monitoringiem Jarocin , Termomodernizacja Szkoły Podstawowej Nr 2 i Gimnazjum Nr 2 w Trzciance Trzcianka , Przystosowanie Zespołu Szkół nr 3 w Krotoszynie do realizacji celów Lokalnego Programu Rewitalizacji Krotoszyn , Kompleksowa rewitalizacja kamienicy przy Placu Wojska Polskiego 18 w Turku Turek , Browar City Czarnków - rewitalizacja zabytkowego browaru w Czarnkowie z przeznaczeniem na cele Czarnków , społeczno-komercyjne 2. Rewitalizacja budynku dworca PKP w Wągrowcu i jego otoczenia oraz budowa parkingów Wągrowiec , Zwiększenie atrakcyjności Centrum Rekreacji Oborniki poprzez budowę nowych form rekreacji Oborniki , Modernizacja stacji uzdatniania wody ZABOROWO Leszno , Adaptacja dawnego hotelu POLONEZ pod nowe funkcje społeczno-gospodarcze Źródło: Dane Instytucji Zarządzającej WRPO Poznań ,

62 Najciekawsze z ww. projektów to m.in.: Rewitalizacja targowiska w Gnieźnie przy Placu 21 Stycznia Przedmiotem projektu jest modernizacja Targowiska Miejskiego w Gnieźnie uwzględniająca budowę jednopoziomowego garażu otwartego, nowych pawilonów handlowych i kiosków kwiatowych oraz obiektów towarzyszących, a także zagospodarowanie terenu w infrastrukturę niezbędną dla prawidłowego funkcjonowania całej inwestycji, tj. ławeczki, skwery, drogi wewnętrzne, ciągi piesze, zieleń, instalacje wewnętrzne. Rycina 5. Targowisko w Gnieźnie przy Placu 21 Stycznia Źródło: BGK Rozbudowa obiektów dawnego folwarku na zespół oddziałów rehabilitacyjno-opiekuńczopielęgnacyjnych, z zapleczem hotelowo-gastronomicznym i kulturalnym oraz budowa infrastruktury towarzyszącej i pensjonatu dla osób starszych przy ulicy Ostroroga w Lesznie Przedmiotem projektu jest rozbudowa obiektów dawnego folwarku na zakład opiekuńczo pielęgnacyjny, z zapleczem rehabilitacyjnym i gabinetami lekarskimi. Część obiektów zostanie także przebudowana i zaadaptowana jako zaplecze hotelowo-gastronomiczne obsługujące wszystkich pensjonariuszy, spełniające dodatkowo funkcje kulturalne. Ponadto powstanie również pensjonat dla osób starszych, pragnących zamieszkać w kompleksie celem uzyskania całodobowego dostępu do opieki lekarskiej, pielęgniarskiej oraz rehabilitacyjnej. Rycina 6. Rozbudowa obiektów dawnego folwarku w Lesznie Źródło: BGK Rewitalizacja budynku dworca PKP w Wągrowcu i jego otoczenia oraz budowa parkingów Rewitalizacja budynku dworca PKP w Wągrowcu wraz z terenami przylegającymi umożliwi utworzenie nowoczesnego zintegrowanego centrum komunikacyjnego w mieście. Inwestycja zlokalizowana w centrum miasta będzie nawiązywać architektonicznie do okolicznej zabudowy śródmiejskiej. Budynek dworca PKP zostanie zmodernizowany i przebudowany, z przeznaczeniem części powierzchni użytkowej na lokal gastronomiczny i salon prasowy. Dzięki rozbudowie powstanie nowy obiekt uzupełniony o funkcję dworca autobusowego, dodatkowo w bliskim sąsiedztwie powstanie parking park&ride. 62

63 Rycina 7. Rewitalizacja dworca PKP w Wągrowcu Źródło: BGK Adaptacja dawnego hotelu POLONEZ pod nowe funkcje społeczno-gospodarcze Przedmiotem projektu jest modernizacja dawnego budynku hotelowego w Poznaniu, dzięki czemu będzie możliwe przywrócenie funkcjonalności oraz adaptacja nieczynnego aktualnie obiektu pod nowe funkcje, przede wszystkim świadczenia usług zbiorowego zakwaterowania dla studentów poznańskich uczelni. Nowoczesny hotel studencki będzie w pełni dostosowany do standardów panujących w tego typu obiektach, a dzięki realizacji projektu będzie możliwa rewitalizacja zaniedbanego budynku oraz jego otoczenia w centrum miasta. W ramach inwestycji studenci uzyskają dostęp do nowych usług, ponieważ część powierzchni będzie przeznaczona na restaurację, punkty handlowo-usługowe, sklep oraz klub. Projekt przyczyni się do zwiększenia liczby miejsc w domach studenckich w mieście, co korzystnie wpłynie na jego atrakcyjność. Rycina 8. Hotel Polonez w Poznaniu Źródło: BGK Opis napotkanych problemów: Do zidentyfikowanych obszarów problemowych we wdrażaniu Inicjatywy JESSICA należą m.in.: czasochłonność przygotowania inwestycji oraz skomplikowany proces realizacji projektów rewitalizacyjnych mający wpływ na harmonogram wypłat na rzecz ostatecznych beneficjentów i spełnienie prawnego obowiązku wydatkowania środków do końca 215 r., problemy z pozyskaniem wkładu własnego przez inwestorów, wysokie zadłużenie podmiotów publicznych oraz brak projektów w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. 63

64 Rycina 9. Projekty wsparte w ramach Inicjatywy JESSICA w Wielkopolsce w 213 r. Źródło: Opracowanie własne 64

65 Realizacja założeń Strategii EU 22 Europa 22 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu jest długookresowym programem rozwoju społeczno-gospodarczego Unii Europejskiej na lata Została zatwierdzona w czerwcu 21 r. przez Radę Europejską, zastępując jednocześnie obowiązującą w latach 2-21 Strategię Lizbońską. Strategia Europa 22 obejmuje trzy wzajemnie ze sobą powiązane priorytety: Rozwój inteligentny (smart growth) efektywne inwestycje w edukację, badania naukowe i innowacje, Rozwój zrównoważony (sustainable growth) gospodarka niskoemisyjna i konkurencyjny przemysł, Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu (inclusive growth) tworzenie nowych miejsc pracy i ograniczenie ubóstwa. Postęp w realizacji Strategii monitorowany jest w 5 głównych obszarach/celach rozwojowych określonych dla całej Unii Europejskiej: zatrudnienie i umiejętności, badania i rozwój, innowacje, przedsiębiorczość, klimat, energia, mobilność, edukacja, walka z ubóstwem, oraz w dwóch dodatkowych społeczeństwo informacyjne i otoczenie biznesu, wynikających z inicjatyw flagowych. Dla pięciu głównych obszarów wyznaczone zostały wskaźniki, które powinny zostać osiągnięte do 22 roku. Uzupełnieniem Strategii Europa 22 jest instrument realizacyjny w postaci projektów przewodnich, tzw. inicjatyw flagowych. Ich zadaniem jest przyspieszenie i ukierunkowanie sposobów realizacji każdego z ww. celów Strategii. Należą do nich: Unia innowacji, Mobilna młodzież, Europejska agenda cyfrowa, Europa efektywnie korzystająca z zasobów, Polityka przemysłowa w erze globalizacji, Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia, Europejski program walki z ubóstwem. Cele strategii przedkładane są na cele krajowe, uwzględniające specyficzną sytuację każdego państwa członkowskiego UE. Wspólne działania i ich efekty na poziomie wszystkich krajów członkowskich doprowadzą do realizacji wspólnych unijnych celów, w tym wzmocnienia pozycji UE na świecie. Na poziomie UE przyjęte zostały zintegrowane wytyczne w zakresie Strategii Europa 22, które dotyczą polityk gospodarczych i polityk zatrudnienia państw członkowskich oraz wyznaczają ramy reform niezbędnych dla osiągnięcia celów Strategii. Państwa członkowskie podejmują własne zobowiązania odnośnie działań mających na celu realizację Strategii, formułując je na podstawie celów głównych wyznaczonych dla całej UE w Strategii, a także celów szczegółowych wynikających z inicjatyw flagowych oraz zapisów zintegrowanych wytycznych. Zobowiązania te są elementem Krajowych Programów Reform, których realizacja jest przedmiotem weryfikacji na poziomie UE w ramach semestru europejskiego. Zgodnie ze Strategią Europa 22 oraz inicjatywami flagowymi, jednym z głównych instrumentów realizacyjnych Strategii jest Polityka Spójności UE. WRPO na lata wpisuje się w cele Strategii Europa 22. Jedynymi kategoriami interwencji ujętymi w WRPO, które nie wpisują się w realizację tej strategii są: turystyka (57), kultura (58-59) oraz pomoc techniczna (85-86). W ramach WRPO na kategorie interwencji, które wpisują się w cele Strategii Europa 22 przypada ,74 EUR ze środków EFRR, czyli 92,31% wszystkich środków EFRR w WRPO (1 834 spośród 25 projektów). 65

66 Mln EUR Wykres 17. Poziom alokacji, kontraktacji i płatności WRPO odpowiadające priorytetom Strategii Europa 22 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1,, 437, 334,3 54,9 575,5 462,6 69,5 172, 175,3 159,7 Rozwój inteligentny Rozwój zrównoważony Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu Kontraktacja Płatności Indykatywna alokacja Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Priorytety i działania realizowane w WRPO spójne z założeniami celów i inicjatyw flagowych Strategii Europa 22 przedstawia poniższy schemat. 66

67 Rycina 1. Priorytety i działania realizowane w WRPO spójne z założeniami celów i inicjatyw flagowych Strategii EU 22 Priorytety Strategii Europa 22 Rozwój inteligentny (smart growth) Rozwój zrównoważony (suistainable growth) Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu (inclusive growth) Obszary/cele Strategii Europa 22 Badania i rozwój, innowacje, przedsiębiorczość Otoczenie biznesu Społeczeństwo informacyjne Edukacja Klimat, energia, mobilność Zatrudnienie i umiejętności Walka z ubóstwem Inicjatywy flagowe Strategii Europa 22 Unia innowacji Polityka przemysłowa w erze globalizacji Europejska Agenda Cyfrowa Młodzież w drodze Europa efektywnie korzystająca z zasobów Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia Europejski program walki z ubóstwem Osie priorytetowe WRPO i działania Priorytet I (Działania ) Priorytet I (Działanie 1.4) Priorytet V (Działania ) Priorytet I (Działanie 1.7) Priorytet IV (Działania ) Priorytet II (Działania ) Priorytet II (Działania ) Priorytet V (Działania ) Priorytet III (Działania ) Źródło: opracowanie własne 67

68 W okresie sprawozdawczym przeprowadzono badania ewaluacyjne i analizy statystyczne mające na celu sformułowanie rekomendacji dla procesu wyznaczania kierunków polityki rozwoju Wielkopolski, w tym w szczególności dla projektowania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego , uwzględniających cele Strategii Europa 22: Włączenie społeczne jako przesłanka dla polityki samorządu województwa wielkopolskiego w realizacji celów Strategii Europa 22 w perspektywie finansowej UE , Wykonanie badania branż dominujących w gospodarce regionu w ramach identyfikacji specjalizacji gospodarczej Wielkopolski oraz przygotowanie raportu z badania, Wykonanie usługi ankietyzacji wielkopolskich przedsiębiorstw na potrzeby identyfikacji inteligentnych specjalizacji i wyznaczenia kierunków polityki innowacyjnej regionu w perspektywie finansowej UE , Uzupełnienie ankietyzacji wielkopolskich przedsiębiorstw na potrzeby identyfikacji inteligentnych specjalizacji i wyznaczenia kierunków polityki innowacyjnej regionu w perspektywie finansowej UE , Wykonanie badania obszarów specjalizacji naukowej Regionu w ramach identyfikacji specjalizacji gospodarczej Wielkopolski oraz przygotowanie raportu z badania. Dodatkowo w 213 r. rozpoczęły się 2 badania ewaluacyjne, których zakończenie planowane jest na 214 rok: Ewaluacja ex-ante Projektu Regionalnego Programu Operacyjnego dla Wielkopolski na lata , Prognoza Oddziaływania na Środowisko Projektu Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Projekt WRPO 214+ łączy interwencje Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Europejskiego Funduszu Społecznego, co przyczyni się do optymalnego rozwoju Wielkopolski, a w efekcie wpłynie na realizację celów europejskich wyznaczonych w Strategii Europa 22. Rozwój inteligentny - SMART GROWTH Tabela 16. Wkład WRPO w realizację Priorytetu Strategii Europa 22 Rozwój inteligentny (smart growth) Kategorie interwencji Rozwój inteligentny Liczba umów Indykatywna alokacja (EUR) Kontraktacja (EUR) 68 % alokacji Płatności (EUR) % alokacji ,39 86,54% ,26 66,21% ,76 86,72% ,68 86,16% ,15 51,96% ,23 27,94% ,93 98,4% ,31 97,2% ,18 142,8% ,17 19,47% ,73 9,81% ,44 87,11% ,35 111,43% ,38 8,64% ,44 64,28% ,25 6,51% ,17 122,48%,,% ,76 39,23% ,38 3,5% ,92 98,55% ,42 85,19% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Zakres interwencji WRPO odpowiada wszystkim obszarom priorytetu Strategii Europa 22 Rozwój inteligentny (smart growth), do których należą: Badania i rozwój, innowacje, przedsiębiorczość, Otoczenie biznesu, Społeczeństwo informacyjne, Edukacja.

69 Do końca grudnia 213 r. w WRPO podpisano umów, w których kategorie interwencji wpisują się w obszary priorytetu Strategii Europa 22 Rozwój inteligentny. Wartość dofinansowania UE tych umów to ,39 EUR, co stanowi prawie 87% alokacji przewidzianej w programie na kategorie interwencji realizujące smart growth. Podobnie jak w latach ubiegłych realizowana jest tu największa liczba projektów spośród innych priorytetów Strategii. Blisko 97% spośród wszystkich projektów realizujących założenia smart growth dotyczy dwóch obszarów : Badania i rozwój, innowacje, przedsiębiorczość oraz Otoczenie biznesu Oba obszary są ze sobą ściśle powiązane, a ich realizacja wsparta jest przez inicjatywy flagowe Unia Innowacji oraz Polityka przemysłowa w dobie globalizacji. Badania i rozwój, innowacje, przedsiębiorczość Obszar ten obejmuje przede wszystkim projekty z zakresu infrastruktury B+R (Działanie 1.4), tworzenia sieci współpracy (Działanie 1.6), jak również projekty mające na celu pobudzanie badań, innowacji i przedsiębiorczości w MSP (Działanie 1.1 oraz Działanie 1.2). Przypisana do tego celu inicjatywa flagowa Unia Innowacji zakłada, m.in.: poprawę dostępu do finansowania badań naukowych i innowacji oraz tworzenie produktów i usług napędzających wzrost gospodarczy i tworzenie nowych miejsc pracy. Założenia inicjatywy wdrażają projekty dotyczące tworzenia inkubatorów wspierających przedsiębiorczość czy klastrów łączących przedsiębiorstwa o podobnym profilu w celu zwiększenia ich konkurencyjności i innowacyjności. Jednym z przykładów realizacji tego typu inwestycji jest projekt pn. Budowa Tureckiego Inkubatora Przedsiębiorczości w celu realizacji kompleksowych usług na rzecz biznesu, zakończony w 213 r. Całkowita wartość projektu wyniosła ,19 EUR, natomiast dofinansowanie UE ,6 EUR, stanowiące 4% kosztów kwalifikowalnych projektu. Przedmiotem projektu była budowa inkubatora przedsiębiorczości oferującego kompleksowe usługi na rzecz przedsiębiorców, na który składała się głównie budowa dwukondygnacyjnego budynku biurowo-usługowego o powierzchni użytkowej 1 91,38 m², 2 biur dla inkubowanych firm wraz z niezbędnym umeblowaniem i osprzętowaniem (sala konferencyjna, sala szkoleniowa, 2 laboratoria badawcze, pomieszczenia doradców i szkoleniowców) oraz budowa hali produkcyjno-magazynowej przeznaczonej dla prowadzenia działalności produkcyjnej przez małe i średnie przedsiębiorstwa o łącznej powierzchni użytkowej 3 96,12 m². Do najważniejszych wskaźników realizowanych w obszarze Badania i rozwój, innowacje, przedsiębiorczość należą: Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP (szacowana wartość wynosi 1 254), Liczba nowych/udoskonalonych produktów lub usług (szacowana realizacja 5 624) oraz Liczba utworzonych miejsc pracy (szacowana wartość wskaźnika 3 24,37 etatów). Otoczenie biznesu W obszarze Otoczenie biznesu realizowana jest inicjatywa flagowa pn. Polityka przemysłowa w erze globalizacji mająca na celu poprawę otoczenia biznesu, szczególnie w odniesieniu do MSP, oraz wspierania rozwoju silnej i zrównoważonej bazy przemysłowej, przygotowanej do konkurowania na rynkach światowych. W obszar ten wpisują się głównie projekty Priorytetu I WRPO (Działania 1.1, 1.2, 1.4 oraz 1.6), których beneficjentami są przedsiębiorstwa, w szczególności MSP, stanowiące najliczniejszą grupę wśród beneficjentów WRPO (pod względem liczby projektów, kat. 8). Przykładami takich inwestycji są projekty dotyczące wdrażania nowoczesnych systemów zarządzania przedsiębiorstwem, pozwalających na reorganizację przedsiębiorstwa i zwiększając jego efektywność (projekt pn. Wdrożenie zaawansowanej technologii informatycznej zintegrowanego systemu zarządzania w przedsiębiorstwie Tworzyw Sztucznych "Marmat" sp. z o.o.), zakupu innowacyjnych linii technologicznych czy urządzeń (projekt pn. Wzrost innowacyjności oraz konkurencyjności PPHU BOWI poprzez zakup oraz wdrożenie kompletnej technologii termoformowania). Do najważniejszych wskaźników realizowanych w obszarze Otoczenie biznesu należą: Liczba wspartych instytucji otoczenia biznesu (szacowana wartość wynosi 19), Liczba wspartych podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową (szacowana realizacja wynosi 6) czy Liczba nowych usług oferowanych przez IOB (szacowana wartość wskaźnika 2 262). 69

70 Społeczeństwo informacyjne Jednym z działań WRPO wpisującym się w obszar Społeczeństwo informacyjne jest Działanie 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego, w ramach którego podpisano 3 umowy projekty kluczowe, dotyczące wykorzystania nowoczesnych technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych. Cele obszaru realizowane są poprzez inicjatywę flagową pn. Europejska Agenda Cyfrowa, polegającą na upowszechnieniu szybkiego Internetu i umożliwiającą gospodarstwom domowym oraz przedsiębiorstwom czerpania korzyści z jednolitego rynku cyfrowego. Wszystkie 3 projekty odpowiadające założeniom Europejskiej Agendy Cyfrowej realizowane w ramach Działania 2.7 opisane zostały w pkt. 3.2 przy opisie Działania 2.7 oraz w pkt. 5 Duże projekty. Realizacja celów tego obszaru wspierana jest również przez projekty dotyczące budowy parków naukowo-technologicznych w ramach Działania 1.4, a w najbliższym czasie przez projekty realizowane w ramach Działania 2.8 Zapewnienie dostępu do Internetu szerokopasmowego. Do najważniejszych wskaźników realizowanych w obszarze Społeczeństwo informacyjne należą: Długość wybudowanej sieci Internetu szerokopasmowego (szacowana wartość wskaźnika wynosi 43,5 km) oraz Liczba udostępnionych e-usług (szacowana realizacja wskaźnika 5). Edukacja W obszar Edukacja wpisuje się 36 projektów realizowanych w ramach WRPO. Przypisana obszarowi inicjatywa flagowa Młodzież w drodze przyczynia się do poprawy wyników systemów kształcenia oraz ułatwiania młodzieży wejścia na rynek pracy. Zagadnienie problemu dostosowania systemu kształcenia i szkoleń do potrzeb rynku pracy oraz powiązanie go z otoczeniem biznesowym pojawiło się wśród Rekomendacji UE dla Polski. Projekty dofinansowane w ramach WRPO w Działaniu 5.1 i Działaniu 5.2 mają na celu zwiększenie atrakcyjności i pozycji szkół na rynku, dostępności i jakości kształcenia na wszystkich poziomach, w tym nałożenie większego nacisku na zdobywanie praktycznych umiejętności zawodowych zwiększających szanse osób młodych na znalezienie pracy. IZ WRPO kładzie nacisk na to, by wsparte w ramach tych działań projekty przyczyniły się do unowocześnienia infrastruktury szkół wyższych oraz zwiększenia atrakcyjności infrastruktury edukacyjnej wielkopolskich uczelni, czego efektem będzie wzrost ilości wysoko wykwalifikowanych pracowników w regionie odpowiadających potrzebom rynku pracy. Dofinansowanie UE otrzymały, takie projekty jak np. Zakup wraz z trwałym montażem profesjonalnego sprzętu do kształcenia praktycznego i ustawicznego w Centrum Edukacji Zawodowej w Chodzieży, Nowoczesne pracownie kształcenia zawodowego szansą rozwoju Miasta Kalisza, Zakup specjalistycznego wyposażenia na potrzeby kształcenia ustawicznego w Zespole Szkół Przyrodniczo-Biznesowych w Tarcach. Wymienione projekty mają za zadanie ułatwić młodym ludziom zdobycie praktycznej wiedzy zawodowej w trakcie nauki w szkole, by umocnić ich pozycję na rynku pracy. Do najważniejszych wskaźników realizowanych w obszarze Edukacji należą: Liczba szkół wyższych objętych wsparciem (szacowana wartość wskaźnika 1) czy Liczba objętych wsparciem szkół i placówek kształcenia ustawicznego (szacowana wartość wskaźnika 26). Rozwój zrównoważony SUSTAINABLE GROWTH Tabela 17. Wkład WRPO w realizację Priorytetu Europa 22 Rozwój zrównoważony (suistainable growth) Kategorie interwencji Liczba umów Indykatywna alokacja (EUR) Kontraktacja (EUR) 7 % alokacji Płatności (EUR) % alokacji Rozwój zrównoważ ,83 94,43% ,76 75,9% ony ,98 87,69% ,68 68,63% ,17 99,92% ,39 83,12% ,27 91,15% ,68 77,58%

71 ,75 16,% ,35 97,51% ,9 11,31% ,79 14,41% ,12 63,3% ,24 58,71% ,,%,,% ,3 125,34% ,63 11,78% ,46 3,81% ,26 3,66% ,86 39,83% ,35 4,2% ,52 58,86% ,56 47,93% ,91 111,72% ,13 92,4% ,33 1,92% ,17 8,48% ,38 8,84% ,31 65,68% ,82 99,47% ,58 74,3% ,58 92,21% ,74 92,1% ,82 88,99% ,55 88,77% ,62 16,9% ,9 1,54% ,31 81,54% ,26 63,61% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) W tym priorytecie Strategii Europa 22 Rozwój zrównoważony (suistainable growth) ujęto tylko jeden obszar, jakim jest Klimat, energia, mobilność. Projekty WRPO realizujące suistainable growth objęte są największym dofinansowaniem EFRR. W obszarze Klimat, energia, mobilność realizowane są wszystkie projekty WRPO z Priorytetu III Ochrona środowiska, projekty z Działań Priorytetu II Infrastruktura komunikacyjna oraz projekty z Działania 1.7 Priorytetu I Konkurencyjność przedsiębiorstw. Wsparte projekty jako cel stawiają sobie ochronę środowiska naturalnego poprzez: racjonalne gospodarowanie odpadami, ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, zapobieganie utracie bioróżnorodności oraz wzrost efektywności energetycznej. Do końca okresu sprawozdawczego podpisano 42 umowy, w których kategorie interwencji wpisują się w obszary priorytetu Strategii Europa 22 Rozwój zrównoważony. Łączna kwota dofinansowania UE to ,83 EUR, co stanowi prawie 95% alokacji przewidzianej w programie na kategorie interwencji realizujące sustainable growth. Projekty WRPO realizują także założenia inicjatywy flagowej Europa efektywnie korzystająca z zasobów, która przyczyni się do uniezależnienia wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów, przejścia na gospodarkę niskoemisyjną (projekty z Działania 3.2), większego wykorzystania odnawialnych źródeł energii (projekty z Działania 3.7), modernizacji transportu (projekty z Priorytetu II) oraz propagowania efektywności energetycznej (projekty z Działania 3.2 dotyczące termomodernizacji budynków). Wśród wspartych projektów przeważają przedsięwzięcia związane z termomodernizacją budynków, czyli docieplaniem ścian zewnętrznych i stropów, wymianą okien, a także wymianą lub modernizacją systemów grzewczych. W 213 r. do zakończono projekt pn. Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie gminy Kępno, którego głównym celem było zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza w regionie. Projekt polegał na przeprowadzeniu prac termomodernizacyjnych w 7 obiektach użyteczności publicznej, m.in. 2 szkoły podstawowe, gimnazjum, dom kultury, 2 domy strażaka oraz świetlica wiejska. Dzięki realizacji inwestycji nastąpiło obniżenie zapotrzebowania budynków na ciepło, a w efekcie zmniejszyła się ilość zanieczyszczeń do atmosfery i nadmierna eksploatacja zasobów przyrodniczych. Całkowita wartość projektu wyniosła ,1 EUR, z czego dofinansowanie UE ,71 EUR. Oprócz inwestycji drogowych, do najkosztowniejszych należą również projekty związane z budową systemów kanalizacji zbiorczej oraz budową i przebudową oczyszczalni ścieków. Przykładem tego typu działań jest projekt pn. Uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenie Aglomeracji Odolanów. Przewiduje on budowę oczyszczalni ścieków wraz z instalacją kanalizacyjną. Zaprojektowany system kanalizacji sanitarnej oparty będzie o technologię podciśnieniową, co jest stosunkowo rzadko stosowanym rozwiązaniem. Jego całkowita wartość przewyższa całoroczny budżet gminy i wynosi ,57 EUR, w tym dofinansowanie z UE ,96 EUR. 71

72 Do najważniejszych wskaźników w obszarze Klimat, energia, mobilność należą: Liczba projektów z zakresu energii (szacowana wartość wskaźnika 96), Liczba projektów z zakresu energii liczba projektów z zakresu energii odnawialnej (szacowana wartość wskaźnika 4), Liczba projektów z zakresu gospodarki odpadami (szacowana realizacja 2) czy Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej (szacowana wartość 686,86 km). Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu INCLUSIVE GROWTH Tabela 18. Wkład WRPO w realizację Priorytetu Strategii Europa 22 Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu (inclusive growth) Kategorie interwencji Liczba umów Indykatywna alokacja (EUR) Kontraktacja (EUR) % alokacji Płatności (EUR) % alokacji Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu ,43 98,12% ,71 91,8% ,6 19,45% ,57 18,5% ,92 98,55% ,42 85,19% ,35 88,16% ,22 81,45% ,11 84,7% ,49 81,95% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) W skład priorytetu Strategii Europa 22 Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu (inclusive growth) wchodzą dwa obszary tematyczne: Zatrudnienie i umiejętności oraz Walka z ubóstwem, jednak zakres interwencji ujęty w WRPO odpowiada tylko jednemu z nich, tj. Walce z ubóstwem. Do końca 213 r. podpisano 127 umów, w których kategorie interwencji wpisują się w obszary priorytetu Strategii Europa 22 Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu. Kwota dofinansowania UE ,43 EUR. Prawie cała alokacja przewidziana w programie na kategorie interwencji realizujące inclusive growth została już wykorzystana, a pod względem płatności 91% tych środków zostało już wypłaconych. W zakresie tego obszaru realizowana jest Inicjatywa flagowa pn. Europejski Program Walki z ubóstwem. Ma ona na celu zapewnienie spójności społecznej i terytorialnej poprzez zapewnienie osobom wykluczonym społecznie godnych warunków, umożliwienie im aktywnego udziału w życiu społeczeństwa oraz dostępu do korzyści płynących ze wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. W założenia inicjatywy wpisują się: Działanie 5.3, dotyczące wsparcia poprawy warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia i Działanie 5.4, w ramach którego wsparcie finansowe udzielane jest projektom dotyczącym pozostałej infrastruktury społecznej (np. budowa budynku socjalno-terapeutycznego, przebudowa budynku centrum aktywności zawodowej). Projekty realizowane w ramach działań 4.1 oraz 4.2 również wpisują się w założenia priorytetu inclusive growth, wspierając obszary problemowe wymagające aktywizacji gospodarczej i społecznej. Przykładem tego typu inwestycji jest projekt pn. Przebudowa budynku dawnej wozowni w Kolnicy z przeznaczeniem na Gminny Ośrodek Kultury prowadzący ognisko wychowawcze z Działania 5.4, zakończony w 212 r. Głównym celem projektu było ograniczenie problemów społecznych występujących na terenie gminy Brudzew poprzez podjecie działań prewencyjnych i objecie opieką grup szczególnie narażonych na ryzyko wykluczenia i różnego typu patologii, głównie najmłodszych mieszkańców gminy. Miejsce to integruje lokalną społeczność i pobudza ją do aktywności. Odbywają się tu Plenery Rzeźby i Rękodzieła Ludowego, gminne dożynki, zbierają się członkowie brudzewskich stowarzyszeń oraz członkinie kół gospodyń wiejskich. Dodatkowo organizowane są próby miejscowych zespołów tańca, zajęcia wokalne, plastyczne czy nauki gry na instrumentach. Przystosowano również miejsce dla uczniów, którzy w spokoju mogą odrobić lekcje, bądź skorzystać z komputera. Całość inwestycji kosztowała ,36 EUR, w tym dofinansowanie UE wniosło 25 75,44 EUR. Do najważniejszych wskaźników w obszarze Walka z ubóstwem należą: Liczba wspartych obiektów infrastruktury społecznej (szacowana wartość wskaźnika 18), Liczba projektów z zakresu 72

73 odnowy i rewitalizacji miast - liczba projektów oferujących usługi promujące równość szans i zapobiegających wykluczeniu społecznemu przedstawicieli mniejszości narodowych i ludzi młodych (szacowana wartość wskaźnika 5). Krajowy Program Reform Począwszy od 211 r. podstawowym mechanizmem koordynacji polityk gospodarczych w UE jest coroczna aktualizacja Krajowego Programu Reform (KPR), zgodnie z harmonogramem Semestru Europejskiego. Priorytetami strategii są: Infrastruktura dla wzrostu zrównoważonego, Innowacyjność dla wzrostu inteligentnego, Aktywność dla wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu. Cele programu zakładają budowę trwałych podstaw wzrostu gospodarczego, o czym świadczy łączenie celi unijnych z priorytetami krajowymi. Dnia 3 kwietnia 213 r. Rada Ministrów przyjęła przygotowany w Ministerstwie Gospodarki Krajowy Program Reform Aktualizacja 213/214, określający, w jaki sposób Polska w latach będzie realizować cele strategii Europa 22. Aktualizacja powstała w oparciu o zalecenia Rady UE, skierowane do Polski w lipcu 212 r. Uwzględnia obecną sytuację makroekonomiczną, prognozy i priorytety gospodarcze rządu. Najważniejszą rolę odgrywają działania wspierające przedsiębiorców oraz przyczyniające się do wzrostu udziału przemysłu w PKB krajów UE. Zwraca również uwagę na propozycje działań ograniczających bezrobocie, przede wszystkim wśród młodzieży, wsparcia dla wzrostu gospodarczego i konkurencji na jednolitym rynku UE oraz redukcji obciążeń prawnych. Tabela 19. Realizacja Krajowego Programu Reform przez WRPO Lp. Podtemat KPR Odpowiadające obszarowi działania WRPO Zarządzanie strategiczne Rozwój i modernizacja infrastruktury ochrony środowiska Rozwój i modernizacja infrastruktury transportowej Rozwój i modernizacja infrastruktury energetycznej Rozwój i modernizacja infrastruktury teleinformatycznej i telekomunikacyjnej Rozwój i modernizacja Temat KPR: Infrastruktura dla wzrostu zrównoważonego 3.1 Racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi 3.3 Wsparcie ochrony przyrody 3.4 Gospodarka wodno-ściekowa Wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej zagrożonych obszarów oraz zwiększenie retencji na terenie województwa 2.1 Wzmocnienie regionalnego układu powiązań drogowych (drogi wojewódzkie, z wyłączeniem dróg wojewódzkich w miastach na prawach powiatu) 2.2 Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, powiatowe i gminne) 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego 2.4 Tabor kolejowy dla regionalnych przewozów pasażerskich 2.6 Rozwój regionalnej infrastruktury lotniczej 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 2.8 Zapewnienie dostępu do Internetu szerokopasmowego 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji

74 7 infrastruktury B+R Rozwój i modernizacja infrastruktury społecznej 5.3 Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie 5.4 Wzmocnienie pozostałej infrastruktury społecznej 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych Otoczenie prawnoinstytucjonalne Dostęp do finansowania Nowe kierunki rozwoju innowacyjności Kapitał intelektualny dla innowacyjności Nauka bliżej gospodarki Temat KPR: Innowacyjność dla wzrostu inteligentnego 1.3 Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości (inicjatywa JEREMIE) 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji (inicjatywa JESSICA) 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich (inicjatywa JESSICA) 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw 1.2 Wsparcie rozwoju MSP 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji 1.6 Rozwój sieci i kooperacji 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii 5.1 Infrastruktura szkolnictwa wyższego 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji 1.6 Rozwój sieci i kooperacji Temat KPR: Aktywność dla wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu Nowoczesny rynek 5.2 Rozwój infrastruktury edukacyjnej, w tym kształcenia ustawicznego pracy Przeciwdziałanie wykluczeniu 5.4 Wzmocnienie pozostałej infrastruktury społecznej społecznemu Źródło: Opracowanie własne Strategia UE dla Regionu Morza Bałtyckiego Wstęp Głównym celem Strategii UE dla Regionu Morza Bałtyckiego (dalej: SUE RMB) jest zacieśnienie współpracy w regionie Morza Bałtyckiego na rzecz wspierania zrównoważonego rozwoju środowiska oraz procesów społeczno-gospodarczych. To pierwsza strategia makroregionalna UE, w której skład wchodzi 8 państw członkowskich UE: Dania, Estonia, Litwa, Łotwa, Finlandia, Niemcy, Szwecja i Polska, a także Białoruś, Norwegia i Rosja. SUE RMB dotyczy nie tylko województw posiadających bezpośredni dostęp do morza. Wspólne interesy prowadzą do ochrony środowiska naturalnego oraz wzmocnienia współpracy gospodarczej poprzez poprawę dostępności i spójności transportowej. Działania realizowane w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w dużej mierze wpisują się w cele i obszary wsparcia przewidziane w SUE RMB. Zadania te obejmują głównie podniesienie konkurencyjności Regionu Morza Bałtyckiego, ochronę środowiska naturalnego, rozwój gospodarczy oraz społeczny. Ze względu na położenie geograficzne, województwo wielkopolskie wpisuje się pośrednio w zagadnienia priorytetowe zidentyfikowane w Planie Działań Strategii. Stanowi pewnego rodzaju pogranicze regionu bałtyckiego łączące je z innymi makroregionami Europy. SUE RMB przyjęta została w trakcie realizacji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata , przy znacznym zaawansowaniu zakontraktowania środków na 74

75 poszczególne priorytety, działania i projekty. Sytuacja ta ograniczyła sens, potrzeby i możliwości dostosowania sposobu realizacji programu do poszczególnych filarów i priorytetów Strategii. Uwzględnienie zapisów SUE RMB będzie możliwe w przyszłym okresie programowania Pomoc techniczna W okresie sprawozdawczym przedstawiciele IZ WRPO nie byli uczestnikami, ani nie organizowali spotkań, szkoleń, konferencji związanych ze Strategią, w związku z czym nie wykorzystano środków pomocy technicznej WRPO dla potrzeb związanych z wdrażaniem Planu Działań Strategii. W sferze promocji i informacji nie utworzono odrębnego systemu dla SUE RMB. Jednakże o celach tej strategii każdorazowo informowano beneficjentów, gdy prezentowano strategię i system realizacji WRPO. System wdrażania W wyniku przeprowadzonej analizy WRPO pod kątem wprowadzenia SUE RMB, stwierdzono iż prawie całe pole interwencji WRPO służy do osiągania jej celów. Uznano również, że nie ma potrzeby modyfikacji pakietu instrumentów interwencji, czy kryteriów dostępu i oceny projektów. Z tego punktu widzenia nie jest możliwe różnicowanie na przykład projektów komunikacyjnych, czy środowiskowych i na tej podstawie budowy systemu punktacji w kryteriach wyboru projektów. W związku z tym, skupiono się na monitorowaniu przedsięwzięć i projektów, których realizacja przyczynia się do realizacji celów SUE RMB. Realizowane jest to przez dostarczanie Instytucji Koordynującej informacji o realizowanych projektach, według priorytetów i obszarów SUE RMB oraz kategorii interwencji, uznanych przez Instytucję Koordynującą za bałtyckie. Poszczególne priorytety SUE RMB zmierzają do działań na rzecz Wielkopolski zrównoważonej pod względem środowiskowym, będącej obszarem dobrobytu, dostępnej i atrakcyjnej, a zarazem bezpiecznej i chronionej, co jest równocześnie realizacją celów WRPO. Wielkopolska leży w zlewisku Morza Bałtyckiego, dlatego też szczególne znaczenie przypisywane jest projektom z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, które bezpośrednio przyczyniają się do zmniejszenia eutrofizacji Bałtyku. Dodatkowo spójność komunikacyjna może przyczynić się do poprawy zewnętrznych powiązań makroregionu bałtyckiego, szczególnie z Europą Południową. System realizacji Informacje na temat działań WRPO, w których są realizowane projekty wpisujące się w poszczególne priorytety i obszary priorytetowe SUE RMB zostały przedstawione w załączniku VII w Tabeli 7c Projekty wpisujące się w poszczególne obszary priorytetowe Strategii UE dla Regionu Morza Bałtyckiego w podziale na działania WRPO w 213 roku i od początku realizacji programu do końca 213 roku. Dane ilościowe Informacje finansowe nt. projektów realizowanych w ramach WRPO, które wpływają na SUE RMB zostały przedstawione w załączniku VII w Tabeli 7a Wpływ projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na Strategię UE dla Regionu Morza Bałtyckiego oraz Tabeli 7b EFRR a SRMB. Wnioski i rekomendacje Kompleksowy i wieloaspektowy wymiar SUE RMB sprawia, że większość działań realizowanych w ramach WRPO wpisuje się w obszary priorytetowe Strategii. Do końca grudnia 213 r. w kategoriach interwencji przyporządkowanych do poszczególnych Priorytetów SUE MB podpisanych zostało łącznie umów (94% wszystkich projektów WRPO) na łączną kwotę środków UE EUR. W okresie sprawozdawczym dołączyło 9 nowych umów, na kwotę dofinansowania UE EUR. Od początku realizacji WRPO największe środki, odpowiadające kategoriom interwencji Strategii, zakontraktowane zostały w obszarze: edukacji, zdrowia, turystyki, wsparcia przedsiębiorczości 43% oraz transportu 38%. 75

76 W ramach WRPO zidentyfikowano działania wpisujące się w poszczególne priorytety SUE RMB: Priorytet I Ocalenie morza realizowane są przede wszystkim projekty związane z gospodarką ściekami, co bezpośrednio przyczynia się do zmniejszenia nadmiaru substancji odżywczych w Bałtyku i jego zanieczyszczenia. Pośrednio temu celowi służą projekty zwiększające bioróżnorodność, z zakresu ochrony przyrody oraz racjonalnej gospodarki odpadami. W realizację tego priorytetu zaangażowane są głównie Działania 3.1, 3.3 i 3.4. Priorytet II Rozwój połączeń w regionie realizowane są głównie inwestycje w systemy transportowe oraz w poprawę dostępności, efektywności i bezpieczeństwa energetycznego. Pośrednio, do realizacji celów tego Priorytetu przyczyniają się wszelkie inwestycje w infrastrukturę regionu. W tym obszarze wkład WRPO jest największy i wynosi więcej niż jedna trzecia alokacji programu. Działania WRPO przyczyniające się do realizacji Priorytetu II SUE RMB to głównie Działania z Priorytetu II (Działania ), ale również Działania 1.7, 3.2, 3.7. Priorytet III Zwiększenie dobrobytu poza działaniami, które ze względu na swą specyfikę są w gestii państwa, bezpośrednim wkładem WRPO jest wspieranie przedsiębiorstw, wzmacnianie ich innowacyjności, współpraca z nauką, budowa instytucji otoczenia biznesu i współpracy oraz promocji gospodarczej. WRPO tworzy warunki do współpracy przedsiębiorstw, także w skali przestrzeni bałtyckiej. Obejmuje niemal wszystkie Działania Priorytetu I WRPO (Działania ). Dodatkowo w ramach tego priorytetu realizowane są projekty dotyczące budowy społeczeństwa informacyjnego (Działanie 2.7), edukacji, turystyki i zdrowia (Działania ) oraz inwestycje mające na celu zapobieganie zagrożeniom i ochronę środowiska (Działania 3.3, 3.5 i 3.7). Ze względu na stopień zaawansowania realizacji WRPO na lata oraz poziom kontraktacji środków, nie jest możliwe wprowadzanie zmian mających na celu skuteczniejszą realizację SUE RMB. Będzie to możliwe w przyszłym okresie programowania WRPO na lata Projekty W ramach WRPO nie są realizowane projekty flagowe zidentyfikowane w Planie Działań Strategii, jednakże wiele projektów realizowanych w ramach Programu wpisuje się w poszczególne obszary priorytetowe Strategii. Obszary, dla których zaklasyfikowano projekty realizujące założone w nich cele to: Obszar 1, Obszar 2, Obszar 5, Obszar 6, Obszar 1, Obszar 11, Obszar 12. Dla każdego obszaru został przedstawiony przykład projektu zgodnie z kartą przykładowego projektu, a informacje te zostały zamieszczone w załączniku VII w formacie xls. 2.2 INFORMACJA NA TEMAT ZGODNOŚCI Z PRZEPISAMI WSPÓLNOTOWYMI Instytucja Zarządzająca WRPO deklaruje, że w okresie sprawozdawczym powzięła wszelkie odpowiednie środki zapewniające przestrzeganie przepisów wspólnotowych, w szczególności w takich obszarach, jak: ochrona środowiska, społeczeństwo informacyjne, zamówienia publiczne, zasada równości szans, pomoc publiczna. IZ WRPO podjęła działania kontrolne służące zapewnieniu przestrzegania przepisów wspólnotowych wprowadzając liczne mechanizmy służące zagwarantowaniu zgodności realizacji operacji, zarówno na poziomie Instytucji Zarządzającej, jak i na poziomie beneficjenta. Jednocześnie IZ WRPO informuje, że nie napotkała znaczących problemów związanych z zachowaniem przepisów wspólnotowych podczas realizacji Programu. W 213 r. IZ WRPO kontynuowała zbieranie danych i ich analizę w ramach wewnętrznego systemu monitorowania realizacji polityk horyzontalnych. Monitorowanie polityk horyzontalnych obejmuje takie obszary jak: środowisko przyrodnicze, społeczeństwo informacyjne, równość szans. Wykonanie tego zobowiązania na poziomie WRPO wymaga identyfikacji nakładów na poszczególne polityki w ramach wszystkich projektów. Na poprawę stanu środowiska przyrodniczego oraz na budowę społeczeństwa informacyjnego przeznaczono odpowiednie środki w ramach odpowiadających im priorytetów i działań. Nie będą to jednak wszystkie środki, jakie w ramach WRPO zostaną przeznaczone na te cele. W ramach wielu innych projektów, 76

77 realizujących inne cele w innych priorytetach i działaniach, przeznaczone zostaną także pewne kwoty na poprawę stanu środowiska przyrodniczego oraz na budowę społeczeństwa informacyjnego. Dla polityki horyzontalnej - równość szans, w WRPO nie przewiduje się odrębnych środków. Ewentualne, wyodrębnione nakłady na ten cel, przewidziane zostaną w ramach poszczególnych projektów. Wszyscy beneficjenci, oprócz niezbędnej dokumentacji projektowej i odpowiednich załączników, przekazują Instytucji Zarządzającej formularz pt. Informacja o sposobie realizacji polityk/celów horyzontalnych w ramach projektu, w którym znajdują się informacje o planowanych nakładach na wymienione wyżej cele, oraz o efektach tych nakładów. Pytania w formularzu dotyczą takich dziedzin, jak: środowisko (energia, emisja substancji do atmosfery, gospodarka wodna, gospodarka odpadami), społeczeństwo informacyjne, równość szans (kobiet, niepełnosprawnych, osób zagrożonych marginalizacją, mieszkańców wsi i innych). Ponadto w trakcie realizacji projektu beneficjent udziela odpowiedzi Instytucji Zarządzającej na dodatkowe pytania. Przed finansowym zakończeniem realizacji projektu, beneficjent wypełnia ponownie formularz w celu weryfikacji danych podanych na etapie składania wniosku o dofinansowanie i przesyła go ponownie Instytucji Zarządzającej przed ostatecznym rozliczeniem projektu. Ponadto zgodność projektu z zakresu polityk horyzontalnych stanowi przedmiot kontroli na miejscu realizacji projektu w trakcie wdrażania inwestycji. Zagadnienia wykazane w liście sprawdzającej obejmują m.in.: politykę zatrudnienia (poprawa wielkości zatrudnienia, poprawa warunków pracy), politykę równych szans (równość kobiet i mężczyzn, niedyskryminacja oraz wyrównywanie szans niezależnie od płci, wyznania, niepełnosprawności, rasy itp.), politykę społeczeństwa informacyjnego (rozwój nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych), politykę zrównoważonego rozwoju / ochrony środowiska. Na etapie wnioskowania o przyznanie dofinansowania ze środków EFRR projekty, które wymagają oceny oddziaływania na środowisko są analizowane przez Oddział Oceny Oddziaływania na Środowisko znajdujący się w Departamencie Wdrażania Programu Regionalnego. Pracownicy Oddziału Oceny Oddziaływania na Środowisko sprawdzają zgodność projektów z Ustawą z dnia 3 października 28 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, która jest dostosowana do dyrektyw Unii Europejskiej. W tym celu została stworzona lista sprawdzająca, która pozwala na zweryfikowanie, czy dokumentacja załączona do wniosku jest zgodna z odpowiednimi Dyrektywami (Dyrektywą Oceny Oddziaływania na Środowisko, Dyrektywą Siedliskową). W trakcie oceny formalnej sprawdzane jest, jak projekt wpływa na wyznaczone lub potencjalne Obszary Natura 2, czy jest zgodny z pozostałym acquis communautaire w zakresie ochrony środowiska oraz czy dokumentacja załączona do wniosku jest zgodna z prawodawstwem polskim w zakresie oddziaływania na środowisko. W celu zapewnienia zgodności w zakresie ochrony środowiska, Oddział Oceny Oddziaływania na Środowisko udziela konsultacji beneficjentom w zakresie zgodności dokumentacji projektowej z prawodawstwem unijnym w zakresie ochrony środowiska. Wśród podstawowych kwestii horyzontalnych ważną rolę odgrywa zrównoważony rozwój (ochrona środowiska). Dla potrzeb monitorowania polityk horyzontalnych dokonano badania wpływu Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na środowisko przyrodnicze. Wyniki badania zostały przedstawione w sprawozdaniu za 21 r. Przez IZ WRPO zapewnione zostały także mechanizmy służące zagwarantowaniu zgodności realizowanych operacji z prawem zamówień publicznych. Prawidłowość postępowania z prawem zamówień publicznych jest weryfikowana już na etapie oceny formalnej wniosku o dofinansowanie, a beneficjent składając wniosek dołącza oświadczenie o przestrzeganiu ustawy prawa zamówień publicznych. Instytucja Zarządzająca WRPO realizuje proces opiniowania projektów dokumentacji przetargowej (ogłoszeń o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia). Czynność ta wykonywana jest przez Wydział Kontroli Projektów W okresie sprawozdawczym w celu podniesienia poziomu wiedzy i kompetencji pracowników IZ WRPO w zakresie PZP odbyły się 2 szkolenia grupowe, które dotyczyły zagadnień: 77

78 Prawo budowlane a prawo zamówień publicznych dla 12 pracowników IZ WRPO, Prawo budowlane ustawa, prawo zamówień publicznych i kodeks cywilny w projektach unijnych dla 34 pracowników IZ WRPO. Także 15 pracowników IZ WRPO wzięło udział w szkoleniach indywidualnych z następujących tematów: Stosowanie Prawa zamówień publicznych po nowelizacji ustawy. Kontrowersje i wątpliwości wynikające z nowych przepisów, Prawo zamówień publicznych po pierwszych miesiącach od nowelizacji- analiza problemów i sprzeczności występujących w praktyce z uwzględnieniem wyroków KIO i sądów okręgowych, Nieprawidłowości w zamówieniach publicznych na prace projektowe i roboty budowlane - wnioski organów kontroli, analiza orzeczeń Krajowej Izby Odwoławczej oraz sądów okręgowych, Postępowanie o udzielenie zamówienia w świetle orzecznictwa KIO i SIO, Nowelizacje ustawy Prawo zmówień publicznych. Oprócz tego 3 osoby w 213 r. rozpoczęły studia podyplomowe na kierunkach Zamówienia publiczne oraz Zamówienia publiczne i Partnerstwo Publiczno Prywatne. Zgodność realizowanych operacji w ramach Priorytetu VII Pomoc techniczna WRPO w zakresie prawa zamówień publicznych zapewniona jest przez konsultacje Instytucji Zarządzającej z Biurem Obsługi Funduszy (jednostka UMWW), odpowiedzialnym m.in. za obsługę WRPO w zakresie prawa krajowego i wspólnotowego. W wyniku kontroli podmiotów należących do jednostek sektora finansów publicznych stwierdza się naruszenia PZP najczęściej związane z: nieprawidłowym trybem (nadużywanie trybu zapytania o cenę), niespójnościami pomiędzy zapisami SIWZ lub ogłoszeń w zakresie warunków udziału w postępowaniu (niezgodność pomiędzy opisem warunków a wykazem dokumentów służących potwierdzeniu spełniania tych warunków, brak opisu sposobu oceny spełniania warunków lub niejasności w tym zakresie), niezgodnością treści oferty z zapisami SIWZ, stosowaniem znaków towarowych w opisie przedmiotu zamówienia, zlecaniem robót dodatkowych z pominięciem przepisów PZP, brakiem ogłoszenia o zmianie ogłoszenia. W wyniku ustaleń z kontroli na miejscu na beneficjenta, który naruszył w sposób znaczący PZP, nakłada się korektę finansową zgodną z dokumentem Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju Wymierzanie korekt finansowych za naruszenia prawa zamówień publicznych związane z realizacją projektów współfinansowanych ze środków funduszy UE. Naruszenia te nie mają charakteru systemowego. Do podejmowanych działań zaradczych w tym zakresie należy zaliczyć: opiniowanie projektów ogłoszeń o zamówieniu i SIWZ na wniosek beneficjenta, szkolenia z zakresu prawidłowej realizacji projektu (w tym najczęstsze błędy, również w obszarze PZP). IZ WRPO wprowadziła pewne mechanizmy gwarantujące przestrzeganie pomocy publicznej. Zapisy z Programu określają, iż: We wszystkich przypadkach przestrzegane będą zasady udzielania pomocy publicznej, zgodnie z artykułem 55 Rozporządzenia Rady 183/26. Instytucja Zarządzająca zapewni, iż każde wsparcie udzielane w ramach programu operacyjnego będzie zgodne ze stosownymi procedurami i zasadami, w momencie, kiedy pomoc publiczna jest udzielana. Ponadto UWRPO określa zasady pomocy publicznej dla beneficjentów działań. Do mechanizmów gwarantujących przestrzeganie pomocy publicznej należy wymienić także (m.in.): oświadczenia beneficjentów składane wraz z wnioskiem o dofinansowanie; równocześnie z oceną formalną wniosków prowadzona jest analiza finansowa wniosków, weryfikacja zapisów w studiach wykonalności oraz sprawdzenie, czy projekty objęte są pomocą publiczną. Po zakończeniu tego etapu weryfikacji dokonuje się ustalenia poziomu dofinansowania poszczególnych projektów; kryteria wyboru projektów (np. w Działaniu 2.6 kryterium dot. uwzględnienia pomocy publicznej w poziomie dofinansowania inwestycji - jeśli projekt przewidział pomoc publiczną); zapisy w umowie. 78

79 2.2.1 Zasada równości szans Podobnie jak w poprzednich okresach sprawozdawczych zasada równości szans była realizowana przez IZ WRPO na wszystkich etapach: programowania, wdrażania, monitoringu i ewaluacji. Jednocześnie w 213 r. IZ WRPO nie stworzyła wniosków i rekomendacji w obszarze równości szans na kolejne okresy realizacji programu. W kolejnych latach IZ WRPO będzie kontynuować dotychczasowe działania w tym zakresie. W ramach WRPO brak jest uzgodnień partnerskich w zakresie równości szans. Działania związane z równouprawnieniem na ww. etapach nie zmieniły się od poprzedniego okresu i prezentują się tak samo, jak w sprawozdaniach z poprzednich okresów. Jednostka Ewaluacyjna WRPO przygotowała w 213 r. badanie ewaluacyjne pt. Włączenie społeczne jako przesłanka dla polityki samorządu województwa wielkopolskiego w realizacji celów Strategii Europa 22 w perspektywie finansowej UE , którego głównym celem było sformułowanie rekomendacji dla procesu wyznaczania polityki rozwoju Wielkopolski, w tym w szczególności dla projektowania WRPO , uwzględniających cele Strategii Europa 22 w zakresie rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu i przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Badania ewaluacyjne w ramach WRPO realizowane są z zachowaniem zasady równości szans. Świadczy o tym fakt, iż opracowanie koncepcji badania (określenie: tematu badania, głównych problemów badawczych, pytań i kryteriów ewaluacji, wymagań odnośnie metodologii i zespołu badawczego, itp.), a także wykonawców dokonywane są w sposób gwarantujący niedyskryminowanie żadnej grupy społecznej jak i osób z grup defaworyzowanych. Z badania ewaluacyjnego wynika, że do grup najbardziej zagrożonych wykluczeniem społecznym należą osoby w wieku powyżej 45 lat, niepełnosprawni oraz mieszkańcy wsi. Głównym problemem ww. środowisk jest bezrobocie. Dlatego też instytucje związane z włączeniem społecznym chcą ukierunkować swoje działania głównie w tym celu poprzez szkolenia, warsztaty i kursy, staże i praktyki zawodowe, doradztwo zawodowe oraz dotacje na rozpoczęcie działalności. Najważniejsze wnioski dla perspektywy wynikające z przygotowanego raportu dotyczą stworzenia preferencyjnego traktowania wniosków o dofinansowanie, które zakładają tworzenie nowych miejsc pracy Zasada partnerstwa W 213 r. zasada partnerstwa była realizowana na wszystkich etapach: programowania, wdrażania, monitoringu oraz ewaluacji i obejmowała przedsięwzięcia z zakresu partnerstwa instytucjonalnego oraz partnerstwa na poziomie projektów. Etap programowania/wdrażania Partnerstwo instytucjonalne/wsparcie mechanizmów partnerstwa Konsultacje społeczne projektu WRPO, spotkania na zasadach partnerskich z potencjalnymi beneficjentami, udział ekspertów zewnętrznych w procesie oceny projektów. Partnerstwo na poziomie projektów W ramach WRPO wsparto 17 projektów partnerskich, których łączna wartość ogółem wyniosła ,58 EUR, w tym dofinansowanie ,6 EUR. 45% projektów zostało zrealizowanych w ramach Działania 2.2. Także duża liczba przedsięwzięć została wykonana w Priorytecie VI (Działania 6.1 i 6.2). W okresie sprawozdawczym podpisano 1 nowych umów 7 w Działaniu 1.6, 1 w 6.1 oraz 2 w 6.2. Wartość ogółem projektów wynosi ,87 EUR, a dofinansowanie UE ,69 EUR. 79

80 Tabela 2. Nowe projekty partnerskie w okresie sprawozdawczym Beneficjent Nazwa partnera Tytuł projektu Klaster Spożywczy Południowej Wielkopolski - Stowarzyszenie Stowarzyszenie BIOREGION Wielkopolska Miasto Leszno Leszczyńskie Centrum Biznesu Sp. z o.o. NUVARRO Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Polska Izba Gospodarcza Importerów, Eksporterów i Kooperacji Team of Agra Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Zakład Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego w Środzie Wielkopolskiej Sp. z o. o. VitaInSilica sp. z o.o. Zespół Szkół Rolniczo Budowlanych w Lesznie Zespół Szkół Rolniczo Budowlanych w Lesznie Wyższa Szkoła Kadr Menedżerskich w Koninie Trust S.A. Sylwester Dolata - Instalacje elektryczne, odgromowe, automatyka, projektowanie, wykonawstwo, pomiary Opracowanie długoterminowej strategii naukowo- badawczej, koncepcji współpracy z jednostkami B+R, funkcjonowania laboratorium oraz multimedialnej promocji Klastra. Rozwój platformy współpracy w ramach Stowarzyszenia BIOREGION Wielkopolska Podnoszenie innowacyjności oraz wzmacnianie marki Leszczyńskiego Klastra Budowlanego Klaster Leszczyńskie Smaki - promocja i współpraca dla najwyższej jakości, tradycji i nowoczesnych technologii w branży spożywczej w południowo - zachodniej Wielkopolsce. Wzrost Konkurencyjności konińskich i kaliskich firm poprzez utworzenie Klastra Technologii Niskoenergetycznych w Koninie Promocja i rozwój Wielkopolskiego Klastra Energii Odnawialnej sieć powiązań budownictwa energooszczędnego Podniesienie innowacyjności wielkopolskich przedsiębiorstw poprzez współpracę podmiotów w ramach powiązania Wielkopolski Biogaz Wielkopolska Organizacja Turystyczna Stowarzyszenie Związek Miast i Gmin Nadnoteckich Kompleksowa promocja markowego produktu turystyki wodnej Wielka Pętla Wielkopolski Gmina Kępno Samorząd Województwa Wielkopolskiego Źródło: Dane własne UMWW Towarzystwo Miłośników Ziemi Kępińskiej (TMZK) Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy Remont i adaptacja budynku byłego magistratu w Kępnie na siedzibę Muzeum Ziemi Kępińskiej im. T. P. Potworowskiego Budzik kulturalny: projekt działań promujących i aktywizujących kulturę wielkopolski Tabela 21. Liczba projektów realizowanych przy udziale partnerów wg działań Nazwa działania Liczba projektów partnerskich Działanie 1.6 Rozwój sieci i kooperacji 7 Działanie 1.7 Przygotowanie terenów inwestycyjnych 1 Działanie 2.2 Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiaty, powiatowe i gminne) 48 Działanie 3.3 Wsparcie ochrony przyrody 7 8

81 Działanie 3.6 Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego 3 Działanie 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych 1 Działanie 6.1 Turystyka 22 Działanie 6.2 Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego 18 Razem 17 Źródło: Dane własne UMWW. Etap monitorowania Partnerstwo instytucjonalne/wsparcie mechanizmów partnerstwa Realizacja zasady partnerstwa na etapie monitorowania zachowana jest poprzez udział partnerów społeczno-gospodarczych, władz samorządowych i organizacji pozarządowych w pracach Komitetu Monitorującego. W obradach Komitetu Monitorującego uczestniczą nie tylko jego członkowie oraz zastępcy, ale także duża grupa obserwatorów będących przedstawicielami m.in.: Urzędu Skarbowego w Poznaniu, Związku Banków Polski, Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Środowiska, Komisji Europejskiej, Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu, Związku Gmin Wiejskich RP, Związku Miast Polskich. Partnerzy ci mają m.in. możliwość udziału w dyskusjach nad renegocjacjami programu, kryteriami wyboru projektów. Ponadto IZ WRPO poprzez swoją stronę internetową umożliwia dostęp do materiałów i informacji dotyczących Komitetu Monitorującego. W 213 r. w ramach realizacji inicjatywy JEREMIE oraz JESSICA swą działalność kontynuowały grupy robocze. IZ WRPO aktywnie uczestnicząc w procesie wdrażania tych inicjatyw bierze udział w spotkaniach dwóch grup roboczych. Jedna z nich ("Grupa robocza BGK") stanowi platformę współpracy pomiędzy regionami zaangażowanymi we wdrażanie inicjatywy JEREMIE w systemie Holding Fund (województwa: wielkopolskie, dolnośląskie, zachodniopomorskie, pomorskie i łódzkie) oraz Bankiem Gospodarstwa Krajowego pełniącym rolę menadżera funduszy powierniczych każdego z województw. Etap ewaluacji Partnerstwo instytucjonalne/wsparcie mechanizmów partnerstwa. Zgodnie z zasadą partnerstwa i transparentności, w celu umożliwienia dialogu społecznego oraz udostępnienia społeczeństwu i organizacjom partnerom społeczno-gospodarczym dokumentów ewaluacyjnych, raporty końcowe z badań ewaluacyjnych oraz zawarte w nich wnioski i rekomendacje są opublikowane na stronie internetowej Urzędu, a wnioski i rekomendacje z badań ewaluacyjnych zostały przekazane odpowiednim adresatom rekomendacji. IZ WRPO nie otrzymał zwrotnie odpowiedzi, które byłyby rekomendacjami ze strony partnerów społecznogospodarczych. Partnerstwo na poziomie projektów Ocena efektywności projektów realizowanych w partnerstwie w programie wyrażona jest poprzez sposób wsparcia partnera. Partnerstwo w projektach realizowanych w WRPO wyraża się m.in. poprzez wsparcie merytoryczne partnera, które dotyczy projektów sektorowych (np. przy projekcie zadrzewień śródpolnych korzystano z wiedzy naukowców z PAN) oraz wsparcie finansowe, które dotyczy najczęściej inwestycji z zakresu infrastruktury drogowej (partnerstwo finansowe z gminami jest tu wygodnym narzędziem). Wnioski i rekomendacje w obszarze partnerstwa na kolejne okresy realizacji programu W kolejnych okresach programu należy rozważyć zmianę wytycznych pod kątem zapisów partnerstwa. Obecne wytyczne dopuszczają udział partnera w projekcie pod warunkiem, że on sam nie aplikuje o dotacje. Istnieją pewne obszary, którymi zainteresowane są zarówno gmina, jak i powiat w obrębie jednego konkursu. Wówczas partnerstwo jest niemożliwe, a jednostki składają odrębne projekty. 81

82 2.3 NAPOTKANE ZNACZĄCE PROBLEMY ORAZ PODJĘTE ŚRODKI ZARADCZE W okresie sprawozdawczym IZ WRPO nie odnotowała znaczących problemów we wdrażaniu WRPO. 2.4 ZMIANY W KONTEKŚCIE REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO (W STOSOWNYCH PRZYPADKACH) Tendencje w gospodarce 2, konkurencyjność i innowacyjność przedsiębiorstw Rok 213 r. był trudny dla polskiej a tym samym dla wielkopolskiej gospodarki z powodu odczuwalnego spowolnienia aktywności ekonomicznej. Wzrost PKB był niższy niż w 212 r., tym niemniej sporo pozytywnych zjawisk miało miejsce zwłaszcza w sektorze przedsiębiorstw. Produkcja sprzedana przemysłu była wyższa o 2,3%, sprzedaż detaliczna o 2,5%, sprzedaż usług w transporcie o 4,8%, a w łączności o 2,4%. Wyniki finansowe badanych przez GUS przedsiębiorstw były lepsze niż w 212 r., np. wzrost wyniku finansowego netto wynosił 12,2%. Większy odsetek podmiotów gospodarczych niż w 212 r. zakończył rok zyskiem netto (prawie 8%). Również większy odsetek firm (5%) prowadził sprzedaż na eksport. Nakłady inwestycyjne przedsiębiorstw zwiększyły się w 213 r. o 6,1% w porównaniu z poprzednim rokiem, po niewielkim spadku w 212 r. Znacząco zwiększyła się liczba inwestycji rozpoczętych oraz ich wartość kosztorysowa po spadku obserwowanym przed rokiem. Za korzystne należy uznać wstępne wyniki handlu zagranicznego. Obroty towarowe handlu zagranicznego liczone w PLN po stronie eksportu zwiększyły się o 5,8% (w cenach bieżących), a po stronie importu nie uległy zmianie. W wyniku wyższej dynamiki eksportu niż importu, znacznie poprawiło się ujemne saldo wymiany- wyniosło 9,6 mld zł wobec 44,7 mld zł rok wcześniej. Wzrosły obroty ze wszystkimi grupami krajów za wyjątkiem importu z krajów Europy Środkowo- Wschodniej. Wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w 213 r. był dużo słabszy niż w 212 r. (,9% wobec 3,7%), głównie na skutek niższego tempa wzrostu cen żywności oraz towarów i usług związanych z mieszkaniem. Spadły ceny towarów i usług w łączności, odzieży i obuwia oraz w zakresie transportu. Ceny producentów w przemyśle i budownictwie były niższe niż rok wcześniej odpowiednio o 1,3% i 1,8%. Mimo ożywienia aktywności ekonomicznej w ostatnich miesiącach roku, tempo wzrostu PKB w Polsce wyniosło 3 1,6%, tj. mniej niż w latach poprzednich (1,9% w 212 r., 4,5% w 211 r., 3,9% w 21 r.). Polska nadal rozwijała się szybciej niż UE. Według wstępnych danych Eurostatu, wzrost PKB w 213 r. w UE wyniósł zaledwie,1% po recesji rzędu minus,4% w 212 r. Prognozy Komisji Europejskiej 4 na lata zakładają, że gospodarka europejska będzie stopniowo odbudowywać się, a wzrost PKB UE ma wynieść odpowiednio 1,5% i 2,% (w Polsce 2,9% oraz 3,1%). Średnioroczne realne tempo wzrostu PKB w latach wynosiło 2,7% wobec zakładanego w NSRO wzrostu 5,2% w tym okresie. Rok 213 był drugim z kolei rokiem spadku popytu krajowego; był on niższy o,2% niż rok wcześniej. Spadek popytu krajowego był wypadkową zmniejszenia akumulacji o 5,%, w tym nakładów brutto na środki trwałe o,4% oraz wzrostu spożycia o 1,1%, w tym indywidualnego o,8%. 2 Jeśli nie jest zaznaczone inaczej, wskaźniki wzrostu (produkcji, cen) podawane są w cenach stałych. 3 Większość przytaczanych w opracowaniu danych statystycznych za 213 rok to dane wstępne lub szacunki GUS. 4 EC Winter Forecast 214, Bruksela, marzec

83 Polska Litwa Słowacja Rumunia Łotwa Bułgaria Malta Niemcy Szwecja Austria Chorwacja Węgry Estonia Luxemburg Finlandia Dania Belgia Francja Czech Republic Cypr Niderlandy Portugalia Słowenia Włochy Hiszpania Wielka Brytania Irlandia Grecja Stopa inwestycji w gospodarce narodowej obniżyła się do 18,4% wobec 19,1% w 212 r. i 2,2% w 211 r. W NSRO wartość docelowa zakładana na 213 r. wynosiła 24,%. Wykres 18. Wzrost PKB i jego wybranych komponentów w porównaniu do roku poprzedniego (%) 2, 15, 1, 5,, PKB Spożycie ogółem nakłady brutto na środki trwałe -5, Źródło: na podstawie danych GUS Dominujący udział w strukturze wzrostu gospodarczego miał w ostatnich dwóch latach eksport netto (1,8 p.p. w 213 r., 2, p.p. w 212 r.), co w Polsce jest charakterystyczne dla okresów spowolnienia gospodarczego, związanych na ogół ze znaczącym obniżeniem popytu krajowego. Zagrożeniem dla wzrostu gospodarczego jest zwłaszcza bardzo niska dynamika spożycia ogółem, stanowiącego około 8% PKB (w tym spożycie indywidualne nieco ponad 6% PKB). Obniżona w stosunku do lat poprzednich dynamika spożycia indywidualnego wynika w dużej mierze z niewysokiego wzrostu płac realnych, nadal trudnej sytuacji na rynku pracy, wyrażającej się wysokim poziomem bezrobocia oraz nastrojami niepewności w zakresie kształtowania się przyszłej koniunktury w Polsce i na świecie. W całym okresie członkostwa Polski w UE zmniejszał się dystans dzielący nasz kraj od średniego unijnego poziomu rozwoju gospodarczego mierzonego PKB na mieszkańca z uwzględnieniem różnic w sile nabywczej walut. W 212 r. wskaźnik ten wyniósł dla Polski 66% średniej UE-27 (67% UE-28). Co więcej, w zakresie tempa konwergencji z UE w okresie obecnej perspektywy finansowej, Polska wyprzedziła pozostałe nowe kraje członkowskie. Wyniki modelowania makroekonomicznego wskazują, że wpływ funduszy unijnych na wskaźnik konwergencji wynosił ponad 4 p.p. Wykres 19. Zmiana PKB per capita w PPS (UE-27=1) w latach w UE (w p.p.) Źródło: na podstawie danych Eurostatu 83

84 W okresie także w polskich regionach miały miejsce intensywne procesy rozwojowe, stymulowane w dużej mierze możliwościami oferowanymi przez politykę spójności. Wykres 2. Wzrost PKB per capita w PPS UE-27=1 w regionach w latach (w p.p.) Źródło: na podstawie danych Eurostatu Jedynie woj. mazowieckie przekroczyło średni unijny poziom PKB per capita (o 2% w PPS) 5. Województwa o najniższym poziomie PKB per capita (województwa Polski Wschodniej i woj. zachodniopomorskie) najwolniej pokonywały dystans do średniej unijnej. Pięć województw Polski wschodniej nadal znajdowało się w grupie 2 europejskich regionów NUTS 2 o najniższym poziomie PKB per capita (liczonym z uwzględnieniem siły nabywczej walut), z poziomem tego wskaźnika w relacji do średniej unijnej od 42% (lubelskie i podkarpackie) do 47% (świętokrzyskie). Powyższy wskaźnik dla całej Polski Wschodniej wzrósł z 36% przed akcesją do 44% w 21 r. czyli o 8 p.p. (Polska wzrost o 14 p.p.). W całym okresie członkostwa Polski w UE procesy wzrostu gospodarczego miały miejsce we wszystkich polskich regionach, z tym, że w regionach słabszych ekonomicznie procesy te przebiegały wolniej, na skutek czego średnie wojewódzkie zróżnicowanie poziomu PKB na mieszkańca (wskaźnik dyspersji) zwiększyło się do poziomu 22,3% w 212 r., pozostając jednak poniżej poziomu prognozowanego w NSRO na 213 r. (25,%). Wydajność pracy także rosła szybciej w Polsce - w relacji do średniej unijnej, jej poziom mierzony PKB na pracującego (z uwzględnieniem różnic w sile nabywczej walut) zwiększył się z 62% w 27 r. do 73,5% w 212 r. Mimo stałego postępu, za mało satysfakcjonujące należy uznać osiągnięcia w zakresie podniesienia konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw. Nakłady na B+R stanowiły w 212 r. w Polsce,9% PKB (w UE 2,1%), podczas gdy poziomem docelowym założonym w NSRO na 213 r. było 1,5% PKB. Najbardziej dynamiczny wzrost tego miernika odnotowano w woj. podkarpackim - do,95% PKB w 211 r., a także w świętokrzyskim, warmińskomazurskim, w lubelskim i pomorskim. Większość wymienionych regionów należy do najsłabiej rozwiniętych gospodarczo województw Polski Wschodniej, a sukces w obszarze pobudzenia inwestycji w B+R w dużej mierze można przypisać oddziaływaniu interwencji współfinansowanych z funduszy unijnych. Szczególnym problemem w Polsce jest niski poziom inwestycji w sferze B+R sektora przedsiębiorstw; wynosiły one w 212 r. tylko niewiele ponad 33% nakładów ogółem (tj. połowę wskaźnika unijnego), mimo jego znaczącego wzrostu o 1 p.p. w porównaniu z rokiem poprzednim. NSRO zakładał uzyskanie tego wskaźnika na poziomie,4% PKB w 213 r. Sytuacja w poszczególnych województwach była zróżnicowana, przy czym liderem było woj. podkarpackie z udziałem ponad 72%, a następne były dolnośląskie i śląskie z poziomem około 45%. W wielu regionach wskaźnik ten nie przekraczał 2%, co oznacza znikome zaangażowanie przedsiębiorstw w finansowanie sfery badań i rozwoju. Stale obniżał się odsetek przedsiębiorstw przemysłowych ponoszących nakłady na działalność innowacyjną z 31,8% w 27 r. do 28,8% w 212 r., wobec zakładanego w NSRO 5 Ostatnie dane Eurostatu o PKB wytworzonym w województwach według PPP są dostępne za 21 r. 84

85 poziomu 6,%. Również udział produktów wysokiej i średniowysokiej techniki w produkcji sprzedanej w przemyśle w sektorze przedsiębiorstw był znacznie poniżej oczekiwań. Zasoby i jakość kapitału ludzkiego, rynek pracy Rok 213 był kolejnym rokiem kontynuacji niekorzystnych tendencji demograficznych. Według szacunków GUS, w końcu 213 r. ludność Polski liczyła tys. osób, tj. mniej o około 37 tys. w stosunku do populacji z końca 212 r. Oznacza to, że rok 213 był drugim z kolei, w którym liczba ludności zmniejszała się, po notowanym wcześniej w latach wzroście. Tempo przyrostu rzeczywistego było ujemne (-,1%), na skutek ujemnego przyrostu naturalnego (-15 tys.)., a także ujemnego salda migracji zagranicznych na pobyt stały (-22 tys., tj. ponad 3-krotnie więcej niż w 212 r.). Liczba ludności zwiększyła się tylko w czterech województwach. Od początku bieżącego stulecia największe tempo przyrostu rzeczywistego obserwuje się w woj. mazowieckim, pomorskim, małopolskim i wielkopolskim, natomiast województwa, w których liczba ludności najszybciej zmniejszała się, to opolskie, świętokrzyskie, łódzkie i lubelskie. Zgodnie z wieloletnim trendem, w strukturze wiekowej ludności zwiększał się udział osób starszych (osoby w wieku 65 lat i więcej stanowiły 14,3% ogólnej populacji wobec 12,4% w 2 r.), kosztem grup ludności w wieku przed- i produkcyjnym. Niekorzystne zmiany w strukturze wieku ludności, wspólne dla większości społeczeństw europejskich, stanowią poważne wyzwanie dla polityk publicznych. Nadal zwiększała się długość życia kobiet i mężczyzn, wynosiła ona w 212 r. odpowiednio 81, i 72,7 lat, tj. więcej niż zakładano w NSRO na 213 rok. Nadal zmniejszała się liczba ludności miast i udział ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności kraju - wskaźnik urbanizacji zmniejszył się do 6,5% w 213 r. (w 211 r. wynosił 6,7%), natomiast sukcesywnie rosła liczba ludności zamieszkałej na terenach wiejskich, zwłaszcza wokół dużych miast. Dostępne z pewnym opóźnieniem dane dotyczące wykształcenia ludności wskazują na pozytywne trendy w tym zakresie, zgodne z kierunkiem zakładanym w NSRO. Przykładowo, zwiększył się odsetek absolwentów szkół wyższych na kierunkach matematycznych, przyrodniczych i technicznych (do prawie 35% w 212 r., podczas gdy wskaźnik docelowy na 213 r. wynosił 31,%), a także odsetek kobiet (do 25,4%) i mężczyzn (do 17,5%) posiadających wyższe wykształcenie, przy zakładanych w NSRO poziomach odpowiednio 18,% i 15,%. Natomiast znacznie poniżej poziomów docelowych kształtował się udział populacji, zarówno kobiet, jak i mężczyzn uczestniczących w kształceniu i szkoleniu (mniej niż 5% wobec zakładanych 1,%). Szacuje się, że w końcu 212 r. poza granicami Polski przebywało czasowo 213 tys. mieszkańców naszego kraju, tj. o około 7 tys. więcej niż w roku poprzednim. Wśród emigrantów przeważały osoby, które swój czasowy wyjazd za granicę łączyły z podejmowaniem pracy lub jej poszukiwaniem. W Europie najważniejszymi kierunkami polskiej emigracji czasowej pozostawały w dalszym ciągu Wielka Brytania, Niemcy, Irlandia, Holandia i Włochy. Na rynku pracy nadal utrzymywała się trudna sytuacja. Według szacunkowych danych, liczba pracujących w gospodarce narodowej była wyższa o,6% niż przed rokiem, ale w sektorze przedsiębiorstw obniżyła się o 1,%. Największy spadek odnotowano w budownictwie o 8,7%, mniejszy - między innymi w obsłudze rynku nieruchomości, w zakwaterowaniu i gastronomii oraz w przetwórstwie przemysłowym. Koniec roku przyniósł pewne symptomy poprawy na rynku pracy: w sektorze przedsiębiorstw zwalniało tempo spadku zatrudnienia, a w ostatnich miesiącach roku odnotowano nieznaczny wzrost przeciętnego zatrudnienia. Według wstępnych danych za 213 r. z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL), współczynnik aktywności zawodowej (55,9%) i wskaźnik zatrudnienia (5,2%) ludności w wieku 15 lat i więcej kształtowały się na poziomie poprzedniego roku. Dla grupy wiekowej lata uzyskano zakładany w NSRO wskaźnik zatrudnienia na poziomie 6%. W zauważalnym stopniu wzrósł wskaźnik zatrudnienia osób w wieku (z 38,7% w 212 r. do 4,6% w 213 r.), znacznie powyżej poziomu docelowego 35,% zakładanego w NSRO na 213 r. Wyniki modelowania makroekonomicznego wskazują, że wpływ funduszy unijnych na wskaźnik zatrudnienia wynosił około 3 p.p. 85

86 Wykres 21. Wskaźniki aktywności ekonomicznej ludności w wieku 15+ (%) 6, 5, 4, 3, 2, 1,, Wskaźnik aktywności zawodowej Wskaźnik zatrudnienia Stopa bezrobocia ogółem Źródło: na podstawie danych GUS Liczba bezrobotnych (1,8 mln) i stopa bezrobocia (1,3%) były wyższe niż rok wcześniej (zakładana w NSRO na 213 r. stopa bezrobocia 15+ wynosiła 1,%). Stopa bezrobocia była najwyższa w grupie ludzi młodych lata, wynosiła 27,3% (zakładana w NSRO na 213 r. stopa bezrobocia dla tej grupy wiekowej wynosiła 2,%) i w tej grupie nastąpił też jej największy wzrost o,8 pp. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych 2,2 mln osób - była najwyższa w okresie ostatnich 7 lat. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła w końcu roku 13,4%, tyle co rok wcześniej, ale powyżej poziomu z lat Średni wskaźnik stóp bezrobocia rejestrowanego w trzech regionach o najwyższych stopach bezrobocia podniósł się do poziomu 24,5%, znacznie powyżej zakładanego w NSRO (22,%). Przeciętne miesięczne wynagrodzenie nominalne brutto w sektorze przedsiębiorstw (3837 zł) rosło wolniej niż w 212 r., ale na skutek niewielkiej inflacji, siła nabywcza płac zwiększyła się o około 2,%, podczas gdy w 212 r. nastąpił jej niewielki spadek. Wzrost realny emerytur i rent w obu systemach był znacznie wyższy niż wynagrodzeń wynosił 4,4% w systemie pozarolniczych świadczeń społecznych, a 5,1% w przypadku rolników indywidualnych. Dane o zagrożeniu ubóstwem po transferach społecznych za 212 r. świadczą o zmniejszeniu się zasięgu tego zjawiska w porównaniu z 211 r. (17,1% wobec 17,7%), tym niemniej zakładany w NSRO na 213 r. powyższy wskaźnik miał zmniejszyć się do 14,%. Działania przeprowadzane przez IZ WRPO w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom spowolnienia działalności ekonomicznej Na beneficjentów WRPO i realizację przez nich projektów finansowanych ze środków UE wpływ ma ogólna sytuacja ekonomiczna w kraju i województwie. Mimo tego, że nadal występuje wzrost gospodarczy to jego tempo spadło co skutkuje z kolei negatywnym oddziaływaniem na zatrudnienie i stan finansów w jednostkach publicznych (a zwłaszcza JST). Można zaobserwować spadek aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstw co przekłada się w przypadku przedsiębiorców będących beneficjentami programu regionalnego na realizowane przez nich projekty. Część MSP aplikujących o środki UE rezygnowała z ubiegania się o wsparcie, rozwiązywała umowy o dofinansowanie lub je aneksowała. Powodem tego były trudności z uzyskaniem wkładu własnego (niemożność otrzymania kredytu), niedoszacowanie kosztów projektu, ograniczania środków na inwestycje, przesunięcie terminów realizacji. Z kolei jednostki samorządu terytorialnego musiały często ograniczać zakres inwestycji, przesuwać je w czasie, a czasem rezygnować z realizacji. Wpływ na to miały m.in. niższe od przewidywanych przychody budżetowe, głównie z podatków. Z drugiej strony należy podkreślić, że środki dostępne w ramach WRPO dla beneficjentów i możliwość ich wykorzystania na inwestycje pozwalające utrzymać, a niekiedy wręcz kreować koniunkturę, przynajmniej w niektórych dziedzinach gospodarki. 86

87 W 213 roku Instytucja Zarządzająca WRPO zapewniała sprawną realizację Programu poprzez dokonywanie płatności dla beneficjentów oraz organizację kolejnych naborów m.in. dla przedsiębiorców oraz instytucji otoczenia biznesu. Instytucja Zarządzająca WRPO wspiera przedsiębiorców nie tylko bezpośrednimi dotacjami, ale także oferując instrumenty finansowe w postaci pożyczek i poręczeń w ramach inicjatywy JEREMIE. Ma to wpływ na zwiększenie zdolności inwestycyjnej i konkurencyjności wielkopolskich przedsiębiorców Instytucja Zarządzająca WRPO starając się ułatwić beneficjentom dostęp do środków organizowała szkolenia a także przygotowywała wytyczne w tematach sprawiających największe trudności aplikującym. Ponadto IZ WRPO i Komitet Monitorujący dbają o efektywne wykorzystanie środków poprzez stały monitoring wydatkowania środków oraz w pewnych przypadkach wykorzystują możliwość elastycznego podejścia do przeprowadzania alokacji środków pomiędzy poszczególnymi działaniami. W 212 roku przeprowadzono realokacje środków w Priorytecie II, III, i VI. Stan gospodarki wpływa niekorzystnie także na kondycję finansową przedsiębiorców a to z kolei ma znaczenie dla wdrażania programu w województwie. Duża grupa przedsiębiorców aplikujących o środki programu informowało IZ WRPO o problemach z kondycją ekonomiczną. Miało to wpływ na inwestycje przez nich realizowane w ramach WRPO. Zmiany do projektu zgłaszane przez beneficjentów najczęściej dotyczyły przesunięcia terminu realizacji, zakresu przewidzianych prac czy wartości docelowych wskaźników postępu rzeczowego. Wskaźnikiem, z osiągnięciem którego przedsiębiorcy mieli problemy, był wskaźnik dotyczący utworzonych miejsc pracy. Beneficjenci szacując wartość wskaźnika zakładali bardziej dynamiczny rozwój swoich firm. Te problemy niejednokrotnie powodowały konieczność rezygnacji z dofinansowania i rozwiązania umowy o dofinansowanie w ramach WRPO. Również w jednostkach samorządu terytorialnego można zaobserwować skutki spowolnienia gospodarczego, które szukając oszczędności tną wydatki także poprzez ograniczenie inwestycji publicznych. 2.5 ZASADNICZE MODYFIKACJE W ROZUMIENIU ART. 57 ROZP. NR 183/26 W wyniku przeprowadzonych w 213 r. kontroli trwałości stwierdzono łącznie 2 przypadki zasadniczych modyfikacji projektu zgodnie z art. 57 rozporządzenia nr 183/26. Modyfikacje dotyczyły następujących projektów: Projekt pt. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa poprzez zakup innowacyjnych maszyn realizowany przez firmę Krakowiak Agnieszka Roboty Budowlane. W trakcie kontroli przeprowadzonej 22 października 213 r. stwierdzono naruszenie trwałości projektu. Zgodnie z informacją zawartą w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej beneficjent nie zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej. Umowa została rozwiązana w dniu 2 listopada 213 r. Wartość dofinansowania do zwrotu to ,3 EUR. Projekt pt. Wdrożenie w firmie NOBESO innowacyjnej technologii produkcji stałych i mobilnych systemów ogrodzeń na bazie drutu ostrzowego realizowany przez firmę NOBESO Małgorzata, Jerzy Trzęsala Spółka Jawna. W trakcie kontroli przeprowadzonej w 14 sierpnia 213 r. stwierdzono naruszenie trwałości projektu. Postępowanie jest w trakcie analizy dokumentów. Do końca okresu sprawozdawczego umowa z Beneficjentem nie została rozwiązana. Całkowita wartość środków podlegających odzyskaniu w związku z wykryciem zasadniczych modyfikacji wynosi ,3 EUR, a wysokość tej kwoty powiększonej o odsetki wynosi ,42 EUR. Kwoty te pozostają do odzyskania. 87

88 2.6 KOMPLEMENTARNOŚĆ POMOCY Z INNYMI INSTRUMENTAMI WSPARCIA WSTĘP W systemie realizacji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata uwzględniono kwestię komplementarności projektów realizowanych w ramach WRPO z innymi projektami realizowanymi w ramach WRPO oraz w ramach krajowych programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych. Już w treści WRPO w rozdziale omawiającym strategię programu stwierdzono, że efektywne wykorzystanie środków WRPO zależeć będzie także od uzyskania efektu synergii, co znaczy, że działania w ramach WRPO nie mogą być oderwane od działań innych polityk, w szczególności spójności, rolnej i rybackiej oraz krajowych. Na etapie konstruowania Programu w opisie każdego z priorytetów wskazano, pomiędzy jakimi programami, priorytetami i działaniami możliwa jest realizacja projektów komplementarnych. Zapisano także możliwość wzmacniania działań realizowanych w ramach danego priorytetu działaniami w ramach innych priorytetów WRPO, np.: projekty dotyczące turystyki i środowiska kulturowego (Priorytet VI) mogą być komplementarne do projektów dotyczących wsparcia przedsiębiorstw działających w branży turystycznej (Priorytet I), rozbudowy podstawowej infrastruktury komunikacyjnej (Priorytet II), czy projektów rewitalizacyjnych (Priorytet IV). Działania w ramach WRPO są komplementarne z: PO IG w zakresie inwestycji w innowacje, badania i rozwój nowych technologii, przedsiębiorczość, szkolnictwa, ochrony zdrowia, turystyki; PO IiŚ w zakresie inwestycji w MSP, infrastruktury drogowej, transportu, infrastruktury - społeczeństwa informacyjnego, środowiska, energetyki, rewitalizacji, szkolnictwa, ochrony zdrowia, turystyki, ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego; PO KL w zakresie inwestycji w MSP, infrastruktury społeczeństwa informacyjnego, rewitalizacji, szkolnictwa, ochrony zdrowia, pozostałej infrastruktury społecznej; PROW w zakresie inwestycji w MSP, infrastruktury drogowej, środowiska, turystyki, ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego; PO RYBY w zakresie inwestycji w MSP, środowiska Wpływ działalności KM/PKM, instytucji i grup na zapewnienie koordynacji i komplementarności wsparcia Komitet Koordynacyjny Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata jest instytucją odpowiedzialną za zapewnienie koordynacji pomiędzy instrumentami finansowymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej. Do zadań komitetu należy m.in. monitorowanie realizacji NSRO oraz poszczególnych programów operacyjnych i komplementarności działań realizowanych w ramach Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej. Przewodniczącym Komitetu jest Minister Infrastruktury i Rozwoju. W pracach Komitetu uczestniczą przedstawiciele administracji rządowej, przedstawiciele instytucji zarządzających programami operacyjnymi oraz partnerzy społeczni i gospodarczy. Na mocy uchwały nr 26 KK NSRO z dnia 17 grudnia 28 r. została utworzona Grupa robocza ds. koordynacji i komplementarności, w której biorą udział także przedstawiciele IZ WRPO. Do zadań grupy należy m.in. monitorowanie komplementarności wdrażania działań poszczególnych programów operacyjnych w ramach NSRO, Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej. W ramach spotkań i konsultacji grupa robocza wypracowała rekomendacje horyzontalne dla instytucji zaangażowanych we wdrażanie i koordynację PO/RPO w ramach NSRO w zakresie koordynacji i komplementarności podejmowanych działań. Ponadto przedstawiciele WRPO biorą udział jako członkowie bądź obserwatorzy w posiedzeniach Komitetu Monitorującego Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia , Podkomitetu Monitorującego ds. polityki regionalnej, Komitetu Monitorującego Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko , a także w takich grupach roboczych w ramach KK NSRO na lata , jak: grupa robocza ds. informacji, promocji i szkoleń, grupa robocza ds. polityki 88

89 regionalnej, grupa robocza ds. małych i średnich przedsiębiorstw. Jednocześnie w pracach Komitetu Monitorującego WRPO biorą udział przedstawiciele komitetów monitorujących z innych programów operacyjnych Informacje na temat stosowanych mechanizmów i narzędzi służących zapewnieniu koordynacji i komplementarności wsparcia oraz ich oceny Bezpośredni mechanizm służący zapewnieniu komplementarności projektów w ramach WRPO został określony w Szczegółowym opisie priorytetów programu operacyjnego, w kryteriach wyboru projektów. IZ WRPO w celu zapewnienia komplementarności projektów finansowanych w ramach WRPO z innymi inwestycjami współfinansowanymi np. przez EFRR, EFS wprowadziła w Kryteriach wyboru projektu WRPO kryterium dotyczące komplementarności. Kryterium komplementarności zostało zawarte w Działaniach: 1.4 (schemat II), 2.1, 2.2 (schemat II), 2.6, 2.8, 3.4, 4.2, 5.1, 5.2, 5.3 (schemat II), 5.4, 6.1 (schemat I), 6.2. W zależności od działania i charakteru docelowego przedsięwzięcia komplementarności, kryterium jest różnie sformułowane np.: - komplementarność projektu z innymi zrealizowanymi lub realizowanymi od 24 r. ze środków własnych bądź ze środków europejskich jak w Działaniu 1.4 (schemat II), 2.1, - komplementarność projektu z innymi zrealizowanymi projektami przy pomocy środków UE (dotyczy gospodarki wodno-ściekowej) jak w Działaniu 3.4, - komplementarność z innymi projektami realizowanymi ze środków europejskich, zwłaszcza z realizowanymi w ramach PO Kapitał ludzki, Innowacyjna Gospodarka oraz w Działaniu 2.7 WRPO Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego (projekty z zakresu e-learningu) wybranymi do realizacji jak w Działaniu 5.1, 5.2 (schemat I), - komplementarność z innymi projektami zrealizowanymi przez Wnioskodawcę ze środków europejskich jak w Działaniu 5.3 (schemat II). Beneficjent we wniosku o dofinansowanie może wymienić trzy projekty, z którymi jest komplementarny podając źródła finansowania i kwoty dofinansowania. W trakcie oceny merytorycznej, Komisja Oceny Projektów odpowiednio nadaje punkty w zależności od wagi komplementarności. Kolejnym mechanizmem służącym zapewnieniu koordynacji i komplementarności jest zachęcanie podczas spotkań i szkoleń organizowanych dla beneficjentów do tworzenia takich projektów oraz informowanie o potrzebie tworzenia projektów komplementarnych i korzyści z nich płynących. IZ WRPO realizuje Rekomendację horyzontalne dla instytucji zaangażowanych we wdrażanie i koordynację PO/RPO w ramach NSRO w zakresie koordynacji i komplementarności podejmowanych działań m.in. poprzez wprowadzenie kryterium dot. komplementarności na etapie oceny wniosku o dofinansowanie, działania mające na celu zachęcenie beneficjentów do tworzenia projektów komplementarnych (szkolenia dla beneficjentów). Natomiast komplementarność instytucjonalno-systemowa pomiędzy WRPO a PO KL została zapewniona poprzez uczestnictwo przedstawicieli IZ WRPO w następujących grupach: - Podkomitet Monitorujący PO KL (programowanie, monitorowanie i ocenianie postępów wdrażania PO KL, zatwierdzanie zakresu badań ewaluacyjnych i płynących z nich rekomendacji); - Regionalna Grupa Sterująca Ewaluacją (opiniowanie zakresu i wyników badań ewaluacyjnych oraz rekomendacji); - Regionalna Informacyjna Grupa Robocza (omawianie działań informacyjno-promocyjnych PO KL). Koordynacja i komplementarność WRPO z PROW oraz PO RYBY zapewniona jest poprzez aktywny udział przedstawiciela z jednostki wdrażającej te programy w KM WRPO. Przykładem jest komplementarność projektów dotyczących Internetu szerokopasmowego w zakresie WRPO i PROW , która była omawiana na jednym z posiedzeń KM WRPO. 89

90 Ze względu na fakt, iż niewielka część środków w ramach WRPO została do zakontraktowania, IZ WRPO planuje wprowadzić systemowe mechanizmy dot. komplementarności w następnej perspektywie finansowej, poprzez udoskonalenie narzędzi i procedur, za pomocą których jednostki wdrażające mogłyby weryfikować czy dany projekt realizowany w ramach np. PO KL jest komplementarny z RPO nie tylko teoretycznie, ale także w przebiegu i efektach. IZ WRPO nie dysponuje wynikami badań dot. łącznego wpływu programów na wyzwania oraz zastosowania mechanizmów na rzecz komplementarności interwencji w kontekście rynku pracy. Natomiast efekt komplementarności między WRPO a PO KL został przedstawiony w punkcie Cross-financing Do końca okresu sprawozdawczego w ramach WRPO wspartych było 13 projektów, które wykorzystują instrumenty elastyczności. Wartość ogółem przedsięwziąć wyniosła ,99 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,8 EUR. Jednocześnie wysokość wydatków objętych cross-financingiem równa się ,29 EUR. W 213 roku została podpisana jedna umowa z mechanizmem finansowania krzyżowego o wartości dofinansowania UE ,51 EUR. Projekt w ramach Priorytetu VI dotyczy cyfryzacji kina, a wysokość cross-financingu wynosi,49%. Także w okresie sprawozdawczym jedna umowa została rozwiązana, dlatego też ogólna liczba projektu nie zmieniła się w stosunku do 212 r. Jedna z umów - należąca do Wielkopolskiej Organizacji Turystycznej dotyczyła finansowania w ramach cross-financingu organizacji specjalistycznych szkoleń dla kadr turystycznych w zakresie promocji i rozwoju produktów turystycznych w Wielkopolsce, gdyż jest to niezbędny element mający na celu podnoszenie kwalifikacji i wiedzy o regionie osób pracujących w punktach IT i w samorządach. Pozostałe projekty z Priorytetu VI dotyczące przystosowania kin i sal kinowych do przejścia na cyfrowy system projekcji filmów obejmowały szkolenia kinooperatorów z obsługi zakupionego sprzętu cyfrowego. Tabela 22. Projekty objęte cross-financingiem w ramach WRPO Działanie 1.4. Wsparcie przedsięwzięć wynikających z Regionalną Strategią Innowacji Liczba umów Wartość umów (EUR) Dofinansowanie UE (EUR) Wartość wydatków objętych cross-financingiem (EUR) , , , Rozwój sieci i kooperacji , , ,72 Priorytet I , , , Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego 3.7. Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii , , , , 34 9, ,2 Priorytet III , , , Turystyka , , , Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego , , ,87 Priorytet VI , , ,83 Źródło: Opracowanie własne. 9

91 Ponad 38% projektów objętych cross-financingiem realizowanych jest przez instytucje kultury, które ubiegały się o wsparcie w ramach 59 kategorii interwencji. Jednak biorąc pod uwagę wartość wydatków objętych cross-financingiem w podziale na kategorie interwencji należy zauważyć, iż największy udział we wszystkich wydatkach dot. cross-financingiem stanowi kategoria 53 Zapobieganie zagrożeniom (w tym opracowanie i wdrażanie planów i instrumentów zapobiegania i zarządzania zagrożeniami naturalnym i technologicznym), w ramach której realizowane są 2 projekty. W ramach WRPO po jednym projekcie realizowanych jest w kategorii interwencji 3, 5, 41 oraz 57. Wykres 22. Wartość wydatków objętych cross-financingiem w podziale na kategorie interwencji 2,38 21,19 1,19 243,92 24,99 4, Tysiące EUR 3 Transfer technologii i udoskonalanie sieci współpracy między MŚP, między MŚP a innymi przedsiębiorstwami, uczelniami, wszelkiego rodzaju instytucjami na poziomie szkolnictwa pomaturalnego, władzami regionalnymi, ośrodkami badawczymi oraz biegunami nauk 5 Usługi w zkaresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 41 Energia odnawialna: biomasa 53 Zapobieganie zagrożeniom (w tym opracowanie i wdrażanie planów i instrumentów zapobiegania i zarządzania zagrożeniami naturalnymi i technologicznymi) 57 Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych 59 Rozwój infrastruktury kultury Źródło: Opracowanie własne. 91

92 Monitorowanie cross-financingu odbywa się zarówno na etapie oceny wniosku (zakres i poziom), jak i na etapie umowy/aneksów oraz wniosków o płatność. IZ WRPO nie planuje przeprowadzić badania ewaluacyjnego w zakresie dot. cross-financing Koordynacja i komplementarność jako przedmiot badań ewaluacyjnych W 213 r. IZ WRPO nie realizowała badań ewaluacyjnych w zakresie koordynacji i komplementarności w ramach programu. Jednocześnie w okresie sprawozdawczym nie zaplanowała takiego badania na 214 r Przykłady projektów komplementarnych W ramach obecnego sprawozdania rocznego opis praktycznych przykładów komplementarnych został oparty na przykładach wyłonionych w wyniku badania ewaluacyjnego. Łącznie w badaniu ewaluacyjnym zidentyfikowano 143 przykłady. Natomiast w sprawozdaniu w załączniku XII Tabela 11. Komplementarność projektów) podano 11 najciekawszych przykładów. Przykłady komplementarności zawarte w sprawozdaniu zostały podzielone tematycznie na komplementarność obejmującą takie dziedziny jak: przedsiębiorczość - przykład nr 1,2; transport przykład nr 3; środowisko przyrodnicze przykład nr 4; kultura przykład nr 6, 1; edukacja - przykład nr 5, 6; zdrowie przykład nr 7; pomoc społeczna przykład nr 8, 9; turystyka przykład nr 1, 11. Ponadto wymienione projekty z załącznika XII obejmują komplementarność inwestycji WRPO z projektami z takich programów jak: POIG - przykład nr 1, 2; POIiŚ przykład nr 4, 6, 7; POKL przykład nr 5, 8, 9. Więcej przykładów zostało zawartych w Aneksie do raportu z badań Komplementarność i synergia interwencji w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata oraz z projektami wybranych programów operacyjnych obecnej i poprzedniej perspektywy finansowej UE dostępnym w IZ WRPO. Aspekt komplementarności w nawiązaniu do rynku pracy oraz komplementarności w nawiązaniu do szkolnictwa został przedstawione w sprawozdaniu za 211 r Mechanizmy unikania podwójnego finansowania działań realizowanych w ramach polityki spójności z działaniami realizowanymi w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej Dla zapewnienia komplementarności instrumentów wsparcia oraz unikania podwójnego finansowania tych samych projektów w zakresie programów operacyjnych polityki spójności oraz Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej stosuje się zapisy dokumentu pn. Linia demarkacyjna pomiędzy Programami Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej. Pierwsza wersja tego dokumentu została przyjęta uchwałą Komitetu Koordynacyjnego NSRO w dniu 18 grudnia 27 roku i jest efektem uzgodnień wszystkich instytucji zaangażowanych w programowanie rozwoju na lata Linia demarkacyjna jest uzupełnieniem informacji o wsparciu określonych typów interwencji zawartych w programie i uszczegółowieniu do programu, identyfikując szczegółowe kryteria wskazujące miejsce realizacji projektów w danym PO/RPO. 92

93 W ślad za ustaleniami KK NSRO dostosowywane są zapisy Szczegółowego opisu priorytetów WRPO. Każda zmiana w tym dokumencie analizowana jest z punktu widzenia przebiegu linii demarkacyjnej, zarówno na etapie projektowania zmian, jak i podejmowania decyzji przez Zarząd Województwa oraz Komitet Monitorujący WRPO. Mechanizmy wprowadzone w ramach WRPO zapewniają z jednej strony koordynację i komplementarność w Programie, z drugiej zaś strony uwzględniają kryteria demarkacyjne, by zapobiec możliwości finansowania projektów tego samego rodzaju z różnych programów. Ponadto, zapisy linii demarkacyjnej brane są także pod uwagę przy ocenie wniosków o dofinansowanie. W ramach WRPO przyjęto następujące kryteria demarkacji, chroniące przed podwójnym finansowaniem, tj. wartość projektu, kategoria beneficjentów, lokalizacja projektu oraz charakter projektu (rodzaje i zakres prac). W 213 r. dokument był kilkukrotnie aktualizowany, jednakże zmiany te nie miały odniesienia do dokumentów dotyczących WRPO. Jednocześnie nie wystąpiły problemy z zapewnieniem przestrzegania linii demarkacyjnej. W ramach WRPO do mechanizmów unikania podwójnego finansowania należy także: oświadczenie beneficjenta dołączone do wniosku o dofinansowanie, dotyczące niekorzystania z innych funduszy pomocowych, środków Unii Europejskiej oraz środków krajowych ( Oświadczam, że przy realizacji przedmiotowej inwestycji w ramach WRPO na lata nie korzystam z innych funduszy pomocowych, środków Unii Europejskiej oraz środków krajowych w aspekcie podwójnego dofinansowania ), przeprowadzanie kontroli krzyżowych projektów weryfikacje wniosków o płatność przez IZ WRPO i/lub IP WRPO: w ramach weryfikacji wniosków o płatność złożonych przez beneficjentów sprawdzane jest, czy na kopii dokumentu potwierdzającego poniesione wydatki nie ma pieczątki/adnotacji, że był sfinansowany z innego programu/źródła, w ramach kontroli na zakończenie realizacji projektu sprawdzane są wnioski o płatność pod kątem występowania na oryginale dokumentu potwierdzającego poniesione wydatki pieczątki/adnotacji o sfinansowaniu z innego programu/źródła, w ramach comiesięcznej kontroli krzyżowej programu oraz kontroli krzyżowej horyzontalnej projektów WRPO z projektami PROW oraz PO RYBY , kontrole horyzontalne z innymi programami obecnej perspektywy finansowej (poza PROW i PO RYBY ) weryfikacja dokonywana przez IK NSRO, kontrole międzyokresowe z programami poprzedniej perspektywy finansowej weryfikacja dokonywana przez IK NSRO, udział przedstawicieli IZ WRPO w pracach innych programów (wskazano w punkcie 2.6.1), Komitet Koordynacyjny NSRO zmiany w ramach linii demarkacyjnej Kontrole krzyżowe w zakresie odpowiedzialności Instytucji Zarządzającej Podstawą prawną regulującą zakres kontroli krzyżowych Instytucji Zarządzających są Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie procesu kontroli w ramach obowiązków Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym z 5 czerwca 212 r. W zakresie przestrzegania zakazu podwójnego finansowania wydatków, Instytucje Zarządzające odpowiedzialne są za prowadzenie kontroli krzyżowych w ramach swojego programu operacyjnego (kontrola krzyżowa programu) oraz za kontrole krzyżowe beneficjentów realizujących projekty równolegle w ramach podlegającego ich kompetencji programu operacyjnego i Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich lub Programu Operacyjnego Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich (PO RYBY). Instytucja Koordynująca NSRO opiniuje opis metodyki prowadzenia kontroli krzyżowych przez Instytucje Zarządzające i wskazane przez nie podmioty. Opiniowanie odbywa się w sposób ciągły, gdyż instytucje są zobowiązane przekazywać opis sposobu prowadzenia kontroli krzyżowych po opracowaniu stosownych procedur i po każdej wprowadzonej modyfikacji. 93

94 W ramach WRPO przeprowadzane są dwa rodzaje kontroli krzyżowej: kontrola krzyżowa programu, której celem jest wykrywanie i eliminowanie podwójnego finansowania wydatków w ramach WRPO, kontrola krzyżowa horyzontalna, której celem jest wykrywanie i eliminowanie podwójnego finansowania wydatków w ramach różnych programów perspektywy finansowej tzn. WRPO oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW 7-13) i Programu Operacyjnego Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich (PO RYBY). Kontrola krzyżowa programu Instytucja Zarządzająca WRPO przeprowadza kontrolę programu w ramach WRPO raz w miesiącu. Kontrolą objęci są wszyscy beneficjenci realizujący projekty w zakresie WRPO. Weryfikacja odbywa się na podstawie nr dokumentu potwierdzającego poniesione wydatki, daty wystawienia dokumentu i kwoty brutto. W przypadku wykrycia wystąpienia tych samych dokumentów we wnioskach o płatność składanych przez tego samego beneficjenta (identyfikowanego po nr NIP) w różnych projektach realizowanych w ramach WRPO, informacja przekazywana jest do odpowiedniej jednostki wdrażającej działanie WRPO, która przeprowadza analizę dokumentacji. W uzasadnionych przypadkach przeprowadzana jest kontrola doraźna. W 213 r. IZ WRPO przeprowadziła 12 kontroli krzyżowych programu, w ramach których nie zaszło podejrzenie podwójnego finansowania wydatków. Kontrola krzyżowa horyzontalna w ramach WRPO oraz PROW 7-13 Instytucja Zarządzająca WRPO przeprowadza kontrolę krzyżową horyzontalną z PROW 7-13 raz w miesiącu. Objęci są nią wszyscy beneficjenci realizujący projekty jednocześnie w ramach WRPO oraz PROW Weryfikacja odbywa się na podstawie nr dokumentu potwierdzającego poniesione wydatki, daty wystawienia dokumentu i kwoty brutto. W przypadku wykrycia wystąpienia tych samych dokumentów we wnioskach o płatność składanych przez tego samego beneficjenta (identyfikowanego po nr NIP) w PROW 7-13 i WRPO informacja przekazywana jest do odpowiedniej jednostki wdrażającej działanie WRPO oraz PROW. Jednostka wdrażająca PROW proszona jest wówczas o przesłanie kopii odpowiednich dokumentów (faktury, inne dokumenty równoważne). Analizę dokumentacji przeprowadza odpowiednia jednostka wdrażająca WRPO. W uzasadnionych przypadkach przeprowadzana jest kontrola doraźna. W 213 r. przeprowadzono 12 kontroli krzyżowych horyzontalnych w ramach WRPO i PROW. W tym okresie zarejestrowano 2 podejrzenia podwójnego finansowania i nie odnotowano przypadku podwójnego finansowania wydatków. Kontrola krzyżowa horyzontalna w ramach WRPO oraz PO RYBY Instytucja Zarządzająca WRPO przeprowadza kontrolę krzyżową horyzontalną z PO RYBY raz w miesiącu. Objęci są nią wszyscy beneficjenci realizujący projekty jednocześnie w ramach WRPO oraz PO RYBY. Weryfikacja odbywa się na podstawie nr dokumentu potwierdzającego poniesione wydatki, daty wystawienia dokumentu i kwoty. W przypadku wykrycia wystąpienia tych samych dokumentów we wnioskach o płatność składanych przez tego samego beneficjenta (identyfikowanego po nr NIP) w PO RYBY i WRPO informacja przekazywana jest do odpowiedniej jednostki wdrażającej działanie WRPO oraz PO RYBY. Ponadto jednostka wdrażająca PO RYBY proszona jest o przesłanie kopii odpowiednich dokumentów (faktury, inne dokumenty równoważne). Analizę dokumentacji przeprowadza odpowiednia jednostka wdrażająca WRPO. W uzasadnionych przypadkach przeprowadzana jest kontrola doraźna. W 213 r. przeprowadzono 12 kontroli krzyżowych horyzontalnych, w ramach których nie zaszło podejrzenie podwójnego finansowania wydatków. 94

95 2.7 MONITOROWANIE I OCENA Zmiany w systemie monitorowania i sprawozdawczości W okresie sprawozdawczym IZ WRPO kontynuowała dotychczasowe podejście w zakresie systemu wskaźników, monitorowania oraz sprawozdawczości. Na stronie internetowej zamieszczane są bieżące informacje na temat realizacji programu (informacje dotyczące wysokości zatwierdzonych wydatków oraz wysokości podpisanych umów o dofinansowanie w ramach Programu). W analizowanym okresie nie odnotowano istotnych problemów związanych z pozyskiwaniem bądź analizą danych, które są wykorzystywane do monitorowania i sprawozdawczości WRPO. Komitet Monitorujący Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata W skład KM WRPO wchodzi 24 przedstawicieli (oraz 22 zastępców) strony rządowej, samorządowej, partnerów społeczno-gospodarczych. W 213 r. w skład KM WRPO wchodziło 15 kobiet, w tym 8 wśród zastępców. Do końca grudnia 213 r. odbyły się 2 spotkania Komitetu Monitorującego WRPO, podczas których przyjęto 4 uchwały. Rycina 11. Wykaz uchwał podjętych na posiedzeniach Komitetu Monitorującego WRPO w 213 r. XXV posiedzenie KM WRPO 26 czerwca 213 r. uchwała 46/213 - przyjęcie Sprawozdania rocznego z wdrażania WRPO za rok 212 uchwała 47/213 - realokacje XXVI posiedzenie KM WRPO 9 grudnia 213 r. uchwała 48/213 - realokacje uchwała 49/213 - zmiana Kryteriów wyboru projektów Źródło: Opracowanie własne. Ewaluacja Jednostka Ewaluacyjna WRPO nie wprowadziła istotnych zmian w systemie ewaluacji w 213 r. i nie napotkała problemów z pozyskiwaniem i analizą danych. Największy wpływ na kierunki działań w systemie ewaluacji WRPO, w tym szczególnie na realizację badań ewaluacyjnych w 213 roku wywierały: a. zapisy dokumentów szczebla unijnego i krajowego, które obligowały do realizacji określonych badań. 213 rok w obszarze ewaluacji był okresem dość specyficznym. Równolegle prowadzone były prace nad tworzeniem zapisów projektu programu operacyjnego dla Wielkopolski na lata , którego treść na bieżąco korygowana była wynikami badania ewaluacyjnego ex-ante, bowiem przyjęty został partycypacyjny model współpracy z ewaluatorem. Ponadto, jak dla każdego dokumentu strategicznego wyznaczającego ramy realizacji przedsięwzięć potencjalnie wywierających wpływ na środowisko, również dla WRPO 214+ przeprowadzono procedurę strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SOOŚ). Zarówno ex-ante jaki i SOOŚ są projektami dwuletnimi, współpraca z wykonawcami zakończy się wraz z przyjęciem Programu. b. działania Grupy Sterującej Ewaluacją WRPO w 213 r., do których należy: przyjęcie raportów z badań zrealizowanych w 213 r., zapoznanie z postępem prac nad ewaluacją ex-ante i SOOŚ projektu Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata , przyjęcie listy badań ewaluacyjnych przewidzianych do realizacji w 214 roku. Oprócz obligatoryjnych badań, towarzyszących programowaniu nowej perspektywy finansowej UE, Jednostka Ewaluacyjna WRPO zrealizowała również szeroko zakrojone badanie ewaluacyjne 95

96 z zakresu zjawiska włączenia społecznego, a także badania i ekspertyzy, których celem było wsparcie prac nad identyfikacją obszarów inteligentnych specjalizacji w regionie. W okresie sprawozdawczym przedstawiciele Jednostki Ewaluacyjnej WRPO brali udział w następujących konferencjach, warsztatach, seminariach: posiedzenie Zespołu Sterującego Ewaluacją NSRO , Warszawa 1 lutego 213 r. spotkanie służyło dyskusji nad przygotowaniami do ewaluacji ex-ante projektów programów operacyjnych na lata oraz strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Seminarium grupy ds. ewaluacji polityki spójności, Opole 9-1 maja 213 r. wiodącym tematem spotkania była przyszłość ewaluacji w kolejnej perspektywie finansowej UE. Ponadto, poruszono kwestie przygotowań do przeprowadzenia ewaluacji ex-post interwencji okresu IX Konferencja Ewaluacyjna, Warszawa 12 grudnia 213 r. coroczna konferencja poświęcona była tym razem podsumowaniu dotychczasowych doświadczeń w obszarze ewaluacji ex-ante polityki spójności Dnia r. ZWW zatwierdził zmieniony Okresowy plan ewaluacji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w 213 roku uchwałą nr 3445/213. Zmiany związane były głównie z rekomendacją MIR odnośnie przesunięcia ewaluacji strategicznej oceny działań informacyjno-promocyjnych na I lub II kwartał 214 r. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono badanie ewaluacyjne, pn.: Włączenie społeczne jako przesłanka dla polityki samorządu województwa wielkopolskiego w realizacji celów Strategii Europa 22 w perspektywie finansowej UE Istotnym elementem badania było zaprojektowanie, dla celów Regionalnego Programu Operacyjnego na lata dla województwa wielkopolskiego, kierunków interwencji potencjalnie trafnych i skutecznych z punktu widzenia realizacji celów Strategii Europa 22, a także Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 22 roku w zakresie rozwoju sprzyjającemu włączeniu społecznemu. Identyfikacja kierunków poprzedzona została diagnozą zjawiska wykluczenia społecznego i określenia jego przejawów oraz przyczyn. Ponadto, celem badania było określenie roli i możliwości samorządu województwa wynikających z posiadanych kompetencji w zakresie przeciwdziałania wyłączeniu społecznemu oraz stymulowania warunków włączenia społecznego. Wykonawcą została firma Agrotec Polska Sp. z o.o. niezależna firma badawczo-doradcza powstała w 24 roku, która zakończyła badanie we wrześniu 213 r. Tabela 23. Najważniejsze wnioski i rekomendacje z ukierunkowaniem na przyszłą perspektywę finansową Lp. Wnioski Rekomendacje dla IZ WRPO Długotrwałe wsparcie beneficjentów (zarówno pochodzących z kręgów wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem jak i w celu budowania społeczeństwa obywatelskiego) jest bardziej efektywne niż krótkie a oferujące intensywne działania projekty. Realizacja projektów PO KL w zbyt małym stopniu opiera się na potrzebach Beneficjentów Ostatecznych, a w zbyt dużym na formalnych zapisach (wytycznych). Zbyt mały nacisk kładzie się na prowadzenie działań prewencyjnych kierowanych do najmłodszych. Beneficjenci ekonomii społecznej w głównej mierze postrzegani są jako osoby uzależnione od wsparcia sprzyja to negatywnemu 96 W zależności od nasilenia występowania problemu w danej grupie beneficjentów promować realizację projektów mniej intensywnych (co nie znaczy mniej kompleksowych) a bardziej długotrwałych. Należy opierać realizację projektów o rzetelną diagnozę potrzeb grup docelowych. Położenie nacisku na działania skierowane w pierwszej kolejności do najmłodszych. Promocja ekonomii społecznej i edukowanie w jej zakresie.

97 utrwalaniu wizerunku osoby wykluczonej. Stosunkowo mała komplementarność przedsięwzięć ułatwiających realizację celów Strategii Europa 22 w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu oraz stymulowania i stwarzania warunków dla włączenia społecznego Obecnie przyjęte założenia w zakresie kryteriów wyboru projektów w ramach WRPO 214+ wskazują, że na razie powstały jedynie kierunkowe zasady wyboru projektów, wśród których można jednak wskazać kilka wspierających włączenie społeczne. Wskazane jest jednak, by model kryteriów wyboru projektów w nowej perspektywie został znacznie w tym zakresie rozbudowany. Brakuje wiedzy odnośnie tego, jaki profil powinny obierać podmioty ekonomii społecznej, wskazane byłoby przeprowadzenie ekspertyz w tym zakresie, zwłaszcza w celu identyfikacji nisz w ramach inteligentnych specjalizacji. Proces budowania PES jest długotrwały, wymaga czasu i zaangażowania zasobów (kompetentnych ludzi, pieniędzy). Rekomendacje w zakresie WRPO 214+ wskazują, iż istotne jest objęcie wsparciem osób zmarginalizowanych dochodowo, tzw. ubogich pracujących (ang. working poor). Jako że trudno na chwilę obecną stwierdzić, jakiego rodzaju działania byłyby najbardziej skuteczne, wskazane jest zbadanie potrzeb tej grupy społecznej. Położenie nacisku na połączenie funduszy EFRR i EFS, zastosowanie różnorodnych narzędzi wspierających komplementarność. Należy uzupełnić model kryteriów wyboru projektów w nowej perspektywie Przeprowadzenie ekspertyz identyfikujących nisze rynkowe dla PES. W zakresie wsparcia ekonomii społecznej konieczne jest rozwijanie inicjatyw sprawdzonych budowania lokalnych partnerstw, najlepiej trójsektorowych, przy wsparciu których mogą powstawać i działań PES. Należy także inwestować w podmioty, które obecnie pełnią np. rolę OWES, tak, aby zachować trwałość rezultatów zakończonych lub trwających projektów. Zbadanie potrzeb ubogich pracujących. Źródło: Badanie ewaluacyjne pn. Włączenie społeczne jako przesłanka dla polityki samorządu województwa wielkopolskiego w realizacji celów Strategii Europa 22 w perspektywie finansowej UE W okresie sprawozdawczym rozpoczęły się również dwuletnie badania ewaluacyjne, których zakończenie planowane jest na 214 r.: Ewaluacja ex-ante Projektu Regionalnego Programu Operacyjnego dla Wielkopolski na lata , Prognoza Oddziaływania na Środowisko Projektu Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Dodatkowo w 213 r. przeprowadzono 4 badania i ekspertyzy mające na celu wsparcie prac nad identyfikacją obszarów inteligentnych specjalizacji w regionie: Wykonanie badania branż dominujących w gospodarce regionu w ramach identyfikacji specjalizacji gospodarczej Wielkopolski oraz przygotowanie raportu z badania, Wykonanie usługi ankietyzacji wielkopolskich przedsiębiorstw na potrzeby identyfikacji inteligentnych specjalizacji i wyznaczenia kierunków polityki innowacyjnej regionu w perspektywie finansowej UE , Uzupełnienie ankietyzacji wielkopolskich przedsiębiorstw na potrzeby identyfikacji inteligentnych specjalizacji i wyznaczenia kierunków polityki innowacyjnej regionu w perspektywie finansowej UE , 97

98 Wykonanie badania obszarów specjalizacji naukowej Regionu w ramach identyfikacji specjalizacji gospodarczej Wielkopolski oraz przygotowanie raportu z badania. Podsumowanie Dla części rekomendacji z badań zrealizowanych w 213 r. nie ma możliwości na obecną chwilę określenia ostatecznie, które z rekomendacji zostaną wdrożone i w jakim terminie. Wynika to z nieustannych prac nad kształtem systemu polityki spójności. W części jednak rekomendacje zostały już wdrożone (rekomendacje z badania ewaluacyjnego ex-ante projektu WRPO 214+ i SOOŚ) w trakcie przygotowania projektu Programu. Każde z badań ewaluacyjnych IZ WRPO przedkłada na posiedzeniach Komitetu Monitorującego WRPO, informując o wynikach, w tym zwracając szczególną uwagę członków Komitetu na zestaw rekomendacji z badań. Pełna treść rekomendacji, jak i szczegółowych wniosków i analiz badanych zagadnień zostały zawarte w raportach z badań, które dostępne są na stronie internetowej Plan ewaluacji na 214 r. W 214 roku zaplanowano do realizacji: kontynuację badania ex-ante i SOOŚ projektu WRPO 214+, analizę ex-ante w zakresie możliwości zastosowania zwrotnych instrumentów finansowych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata , ewaluację działań informacyjno-promocyjnych Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata

99 3. REALIZACJA W PODZIALE NA PRIORYTETY, POSTĘP WDRAŻANIA PROGRAMU WG PRIORYTETÓW/OSI 3.1 PRIORYTET I KONKURENCYJNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW 99

100 Działanie 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw Działanie 1.2 Wsparcie rozwoju MSP Działanie 1.3 Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości Działanie 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji Działanie 1.5 Promocja regionalnej gospodarki Działanie 1.6 Rozwój sieci i kooperacji Działanie 1.7 Przygotowanie terenów inwestycyjnych Cel główny Priorytetu I to Poprawa warunków dla zwiększenia konkurencyjności regionalnych przedsiębiorstw na rzecz wzrostu i zatrudnienia. Cel główny realizowany będzie przez następujące cele szczegółowe: Zwiększenie potencjału ekonomicznego przedsiębiorstw Wzmocnienie regionalnego systemu innowacyjnego Wzmocnienie powiązań nauki z gospodarką Rozwój instytucjonalnych, finansowych i usługowych instrumentów wsparcia przedsiębiorstw Przygotowanie terenów inwestycyjnych Promocja gospodarki przyjaznej dla środowiska Alokacja Priorytetu I Konkurencyjność przedsiębiorstw ze środków EFRR wynosi EUR Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) POSTĘP FIZYCZNY Informacje na temat wskaźników postępu fizycznego znajdują się w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w Załączniku nr IV. W tabeli przedstawione zostały zarówno dane nt. wskaźników priorytetowych oraz wskaźników na poziomie działań. Analiza realizacji oraz szacowanej realizacji wskaźników przedstawionych w tabeli znajduje się w analizie jakościowej poniżej. POSTĘP FINANSOWY W trakcie trwania okresu sprawozdawczego w ramach Priorytetu I zawarto 55 umów (Działania 1.2, 1.4 i 1.6). Od początku trwania Programu jest to już podpisanych umów i wydanych decyzji na kwotę dofinansowania UE ,54 EUR. Spośród zawartych umów 2 dotyczą realizacji inicjatyw wspólnotowych: JEREMIE i JESSICA. Na koniec okresu sprawozdawczego poziom kontraktacji wyniósł 9,35%, czyli nieco poniżej średniej dla Programu (91,53%). Wolne środki zostaną wykorzystane na dofinansowanie umów z beneficjantami w 214 r. Natomiast wykorzystanie alokacji według zatwierdzonych wniosków o płatność wyniosło 84,3% i zdecydowanie przewyższyło średnią dla całego Programu, która kształtowała się na poziomie 73,8%. Do 31 grudnia 213 r. zakończono projekty (92,55% wszystkich projektów w Priorytecie). Tabela 24. Umowy podpisane w ramach Priorytetu I do końca 213 r. Nazwa działania Działanie 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw Działanie 1.2 Wsparcie rozwoju MSP Liczba podpisanych umów/decyzji Wartość dof. UE podpisanych umów/decyzji (EUR) Poziom kontraktacji Alokacja (EUR) Liczba projektów zakończonych ,17 75,55% ,55 9,97%

101 Działanie 1.3 Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości Działanie 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji Działanie 1.5 Promocja regionalnej gospodarki Działanie 1.6 Rozwój sieci i kooperacji Działanie 1.7 Przygotowanie terenów inwestycyjnych ,99 99,6% ,73 82,19% ,3 96,7% ,15 51,96% ,65 7,89% Razem ,54 9,35% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Wykres 23. Postęp finansowy w Priorytecie I w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 8 752,76 Mln EUR ,65 31,24 289,45 294,72 18,37 15,39 16,92 16,98 15,32 343,37 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów W okresie sprawozdawczym Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Wartość dof. UE deklaracji zatwierdzonych przez IC Alokacja Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) KONKURSY Tabela poniżej prezentuje informacja nt. konkursów ogłoszonych w Priorytecie I w okresie sprawozdawczym oraz od momentu uruchomienia Programu. 11

102 Tabela 25. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie I. Działanie / schemat Działanie 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw Działanie 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji (Schemat I i Schemat II) Działanie 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw Działanie 1.2 Wsparcie rozwoju MSP (Schemat I i II) Działanie 1.2 Wsparcie rozwoju MSP (Schemat I, II i III) Działanie 1.2 Wsparcie rozwoju MSP (Schemat I i III) Działanie 1.2 Wsparcie rozwoju MSP (Schemat IV) Działanie 1.3 Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości Działanie 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji (Schemat I i II) Działanie 1.6 Rozwój sieci i kooperacji Działanie 1.7 Przygotowanie terenów inwestycyjnych Źródło: Opracowanie własne Termin naboru Alokacja na konkurs (EUR) Liczba złożonych wniosków o dofinansowanie Konkursy ogłoszone w okresie sprawozdawczym Kwota dofinansowania złożonych wniosków (EUR) 1, - - 5, ,29 Konkursy ogłoszone w poprzednich okresach sprawozdawczych , , , , , , , ,35 8, ,84 19, ,38 14, ,18 2, ,52 9, ,21 28, ,83 5, , 3 5, ,62 3, ,11 1 5, ,39 1, ,28 5, ,42 15, ,8 12

103 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG SEKTORÓW GOSPODARKI Informacje nt. liczby oraz wartości dofinansowania UE według sektorów gospodarki w podziale na działania przedstawione zostały w poniższej tabeli. Tabela 26. Projekty realizowane w ramach Priorytetu I wg sektorów gospodarki Sektor gospodarki Działanie WRPO Liczba projektów Dofinansowanie UE (EUR) III Przetwórstwo przemysłowe ,31 w tym produkcja produktów żywnościowych i napojów w tym wytwarzanie tekstyliów i wyrobów włókienniczych w tym wytwarzanie urządzeń transportowych w tym nieokreślony przemysł wytwórczy 1.1, ,56 1.1, , ,38 1.1, ,5 V Budownictwo ,1 w tym związane z działalnością MSP 1.1, ,45 w tym związane z uzbrojeniem terenów inwestycyjnych ,65 VI Usługi ,13 w tym poczta i telekomunikacja 1.1, ,3 w tym transport ,4 w tym handel hurtowy i detaliczny 1.1, , w tym hotele i restauracje 1.1, ,35 w tym finansowe/pośrednictwo finansowe w tym obsługa nieruchomości, wynajem i prowadzenie działalności gospodarczej 1.2, ,21 1.1, 1.2, ,55 w tym edukacja 1.1, ,35 w tym działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego w tym opieka społeczna, pozostałe usługi komunalne, społeczne i indywidualne w tym działalność związana ze środowiskiem naturalnym w tym wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła 1.1, , , , ,87 w tym pozostała działalność usługowa 1.1, 1.2, 1.4, 1.5, ,13 Razem ,54 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 13

104 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG RODZAJÓW BENEFICJENTA Zdecydowana większość projektów wspartych w Priorytecie I dotyczyła mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Drugą grupą beneficjentów są jednostki samorządu gospodarczego. Natomiast pozostałymi podmiotami w Priorytecie I są między innymi NGO, BGK, EBI, czy NZOZ. Wykres 24. Liczba projektów realizowanych w ramach Priorytetu I wg rodzajów beneficjentów przedsiębiorcy jednostki samorządu terytorialnego pozostałe Źródło: Opracowanie własne ROZKŁAD PRZESTRZENNY PROJEKTÓW Równomiernie rozkłada się przestrzenny podział projektów. Niewielką przewagę obecnie posiada obszar miejski nad wiejskim. Obszar miejski 693 Obszar wiejski 623 Schemat II: Specjalistyczne projekty doradcze 3 projekty, na łączną kwotę dofinansowania W UE dokumentach 2 991,99 programowych EUR WRPO oraz dokumentach strategicznych dla rozwoju Wielkopolski nie zidentyfikowano obszarów de faworyzowanych, dlatego analiza rozkładu przestrzennego projektów nie odnosi się do tych obszarów. Mapa poniżej przedstawia rozkład przestrzenny projektów w podziale na powiaty. Projekty realizowane w ramach Priorytetu I wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańcach w EUR w zawartych umowach) 14

105 Rycina 12. Projekty realizowane w ramach Priorytetu I wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) INFORMACJE NT PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W DANYM OBSZARZE W RAMACH INNYCH PO Informacje te znajdują się w punkcie ROZKŁAD PROJEKTÓW WG GRUP DOCELOWYCH Informacje na ten temat znajdują się w punkcie PROJEKTY KLUCZOWE Kompleksowa promocja gospodarki i inwestycji w Wielkopolsce oraz Budowa Parku Technologicznego DELPHI w Ostrowie Wielkopolskim to projekty kluczowe w Priorytecie I. 15

106 Mln EUR Informacje na ich temat znajdują się w punkcie w tabeli przedstawiającej zbiorczą informację na temat stanu przygotowania i realizacji projektów kluczowych znajdujących się w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych, a szczegółowe opisy projektów zamieszczone zostały poniżej przy analizie działań. Wykres 25. Postęp finansowy w Działaniu 1.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 14 13, ,52 1, ,8 8, ,,,,8 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW Projekty zrealizowane w ramach Działania 1.1 Schemat I dotyczyły inwestycji w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, które umożliwiły wprowadzić nowe produkty na rynek lub unowocześniły linie produkcyjne w przedsiębiorstwach. Firmy, które skorzystały z dofinansowania zwiększyły swój poziom innowacyjności, co bezpośrednio przełożyło się na wzrost konkurencyjności i stabilniejszą pozycję na rynku. W 213 r. zostały zrealizowane m. in. projekty, dzięki którym wdrożono pierwszy w Polsce Ekosystem informacji regionalnej, otwarto nowoczesną kwiaciarnię internetową czy zakupiono innowacyjny sprzęt i oprogramowanie dla firm z sektora usług ochrony zdrowia ludzkiego. Można zaobserwować, że przedsiębiorstwa nie tylko dbają o swój rozwój, ale także troszczą się o otaczające ich środowisko naturalne. Na początku okresu sprawozdawczego został zakończony projekt Budowa Innowacyjnego Centrum Turystyczno-Konferencyjnego w Zaniemyślu wraz z nowoczesnym ekosystemem. Beneficjentem była firma Centrum Turystyczno- Konferencyjne Zaniemyśl - Artur Kośmider. Oprócz budowy obiektu o charakterze usługowo-informacyjnym (m. in. funkcje gastronomiczne, turystyczne i szkoleniowo-konferencyjne) uruchomiono także wypożyczalnię rowerów, które można zwrócić w innych miastach regionu (Poznań, Śrem i Środa Wlkp.). W ramach projektu opracowano również ekosystem informacji regionalnej, który integruje i pomaga w wymianie informacji firmom oraz instytucją turystycznym, a przede wszystkim turystom. Wartość projektu wyniosła ,17 EUR, w tym dofinansowanie UE na kwotę ,53 EUR. 16

107 Mln EUR W Schemacie II znalazły się trzy projekty doradcze z zakresu wdrażania nowych usług (informatyka finansowa), zaawansowanych technologii informatycznych oraz strategii rozwoju informatycznego przedsiębiorstw. Schemat I Projekty inwestycyjne 253 projekty, na łączną kwotę dofinansowania UE ,66 EUR Schemat II: Specjalistyczne projekty doradcze 3 projekty, na łączną kwotę dofinansowania UE 2 54,51 EUR Wykres 26. Postęp finansowy w Działaniu 1.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 5 46, ,75 159,43 148,88 175, ,75 7,1 1,79 9,95 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W ramach Schematu I Projekty inwestycyjne podpisano zdecydowaną większość umów. Projekty głównie obejmowały unowocześnienie linii technologicznych produkcji poprzez zakup nowych maszyn i urządzeń (np. innowacyjny w skali kraju ciężki sprzęt do wydobycia żwiru i piasku). Inwestycje umożliwiły wprowadzenie nowych usług i produktów na rynek. Z drugiej strony najmniej projektów zawarto w Schemacie II Specjalistyczne projekty doradcze. W okresie sprawozdawczym beneficjent, firma Polcopper, złożył wniosek o płatność końcową projektu pt. Wdrożenie nowych rozwiązań technologicznych Spółki poprzez zakup innowacyjnej linii produkcyjnej. Nowe rozwiązania technologiczne umożliwiły wprowadzić unikatowy i innowacyjny na skalę światową produktu w postaci paczek ze stali i aluminium. W wyniku dokładnej analizy rynku beneficjent doszedł do wniosku, że jest zapotrzebowanie na opakowania transportowe o tępych krawędziach i powłoce antykorozyjnej. Wprowadzenie nowego produktu umożliwiło firmie umocnić swoją pozycję na rynku międzynarodowym oraz zwiększyć ofertę swoich usług dla klientów. 17

108 Mln EUR Schemat I Projekty inwestycyjne 722 projekty, na łączną kwotę dofinansowania UE ,76 EUR Schemat II: Specjalistyczne projekty doradcze 27 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,66 EUR Schemat III: Projekty inwestycyjne zakładające nabycie i zastosowanie nowych rozwiązań technologicznych 52 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,38 EUR Schemat IV: Projekty inwestycyjne realizowane w ramach pomocy de minimis projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,74 EUR Wykres 27. Postęp finansowy w Działaniu 1.3 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu , ,61 89,64 89,64 9, 5,,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 1.3 realizowana jest Inicjatywa JEREMIE w ramach projektu pt. Wsparcie przedsiębiorczości poprzez rozwój instrumentów inżynierii finansowej w ramach inicjatywy JEREMIE w Wielkopolsce. Szczegółowe informacje na temat wdrażania Inicjatywy i postępów w 213 r. zostały przedstawione w pkt

109 Mln EUR Wykres 28. Postęp finansowy w Działaniu 1.4 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 6 54,5 5 46, ,21 38,52 3, ,3 1 8,11 5,53 4,91 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW Zdecydowana większość projektów wspartych w Działaniu 1.4 dotyczyła budowy lub rozbudowy instytucji otoczenia biznesu oraz instytucji pośredniczących pomiędzy nauką a biznesem (m.in. inkubatory przedsiębiorczości, parki przemysłowe, parki naukowo-technologiczne, centra transferu technologii). Dzięki dofinansowaniu, w wielu miejscach Wielkopolski powstały nowoczesne instytucje otocznia biznesu, które skupiają w jednym miejscu różnorodne firmy, co ułatwia im prowadzenie działalności gospodarczej oraz umożliwia rozwój innowacyjnych rozwiązań poprzez współpracę z sektorem B+R. Rozwój Poznańskiego Parku Technologiczno Przemysłowego wraz ze stworzeniem systemu wsparcia przedsiębiorstw etap I to projekt, który był realizowany w Poznaniu - na terenie mocno zurbanizowanym, co świadczy o wysokim stopniu zapotrzebowania na instytucje otoczenia biznesu nawet na obszarach dużych ośrodków miejskich. Nowy, w pełni wyposażony budynek będzie miejscem nawiązywania kontaktów biznesowych firm, które chcą stawiać na wdrażanie innowacji oraz prowadzenia ścisłej współpracy z jednostkami naukowymi. 19

110 Rycina 13. Poznański Park Technologiczno Przemysłowy Źródło: Projekty kluczowe Budowa Parku Technologicznego DELPHI w Ostrowie Wielkopolskim W ramach Działania 1.4. jest w trakcie realizacji jeden projekt kluczowy pn. Budowa Parku Technologicznego DELPHI w Ostrowie Wielkopolskim. Konsultacje społeczne trwały od 27 grudnia 212 r. do 27 stycznia 213 r., a na listę IW IPK został wpisany 31 stycznia 213 r. Umowę podpisano 21 sierpnia 213 r., która następnie została zmieniona aneksem 21 listopada 213 r. Obecnie planowy koszt inwestycji to ,17 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,47 EUR. Szacowana data zakończenia projektu to koniec maja 214 r. Park Technologiczny w Ostrowie Wielkopolskim zrewolucjonizuje działalność instytucji otoczenia biznesu. Beneficjent chce zaproponować branżowym firmom konkretne poznanie otoczenia w jakim działa rynek motoryzacyjny poprzez zaprezentowanie odpowiednich systemów jakości i pomiarowych czy zdolności procesów oraz stworzenie możliwości wykonywania zleceń na rzecz Parku (udział w realizacji prototypów). Na kolejnym etapie współpraca z Parkiem może przybrać nawet formę kooperacji w zakresie wykonawstwa podzespołów czy całych elementów. Schemat I: Kompleksowe wsparcie świadczenia usług dla przedsiębiorstw 18 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,11 EUR Schemat II: Infrastruktura badawczo-rozwojowa 7 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,18 EUR Schemat III: Inwestycje we wsparcie instytucji otoczenia biznesu na terenach miejskich - JESSICA na łączną kwotę dofinansowania UE ,44 EUR Zgodnie z uwagami KE w Sprawozdaniu za 212 rok została zamieszczona kompleksowa ocena wsparcia otoczenia biznesu w regionie w ramach Działań 1.4 i

111 Mln EUR Wykres 29. Postęp finansowy w Działaniu 1.5 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 3,5 3, 2,5 3,2 3,2 2,9 2,51 3,2 2, 1,5 1,,63,5,,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW/PROJEKTY KLUCZOWE Jeden projekt kluczowy pn. Kompleksowa promocja gospodarki i inwestycji w Wielkopolsce jest realizowany w ramach Działania 1.5 dotyczy systemu zarządzania promocją inwestycyjną i gospodarczą Wielkopolski, czyli regionalnej gospodarki i wielkopolskich terenów inwestycyjnych. Projekt realizowany jest podczas misji gospodarczych oraz na targach wystawienniczych w kraju i zagraniczną. Decyzja o dofinansowaniu została wydana w 29 r. Projektu jest realizowany zgodnie z założeniami. Do końca 213 r. odbyły się misje gospodarcze m. in. do Białorusi oraz Republiki Południowej Afryki, których celem było umożliwienie nawiązania bezpośrednich kontaktów z nowymi partnerami oraz zwiększenie potencjału promocyjnego przez wielkopolskie przedsiębiorstwa i samorządy. Misje gospodarcze oraz targi, które odbyły się w 213 r.: 1. W dniach 5-9 marca 213 r. odbyły się targi oprogramowania sprzętu komputerowego i nowych technologii CeBIT 213 w Hanowerze, w których udział wzięło 15 wielkopolskich firm. Przedsiębiorstwa z Wielkopolski przykładają dużą wagę do śledzenia trendów i nowości technologicznych w branży IT, dlatego też UMWW cyklicznie organizuje możliwość zaprezentowania się firmom z regionu na ww. targach. 2. W dniach marca 213 r. UMWW wraz z jednostkami samorządowymi: Centrum Wyszkolenia Jeździeckiego Hipodrom Wola, Urząd Miasta Gniezna, Gmina Piła, Urząd Miejski w Śremie, Stowarzyszenie A2 Wielkopolska, Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski, Termy Maltańskie Sp. z o.o., Tarnowskie Termy Sp. z o.o. wzięli udział targach inwestycyjnych MIPIM w Cannes. Przedstawiciele wielkopolskich jednostek samorządowych 111

112 zaprezentowali własne projekty inwestycyjne oraz szukali potencjalnych partnerów, którzy mogliby wziąć udział w realizacji przedstawionych inwestycji. 3. W ramach Fuori Salone odbywającego się podczas targów Salone Internazionale del Mobile w dniach 9-14 kwietnia 213 r. w Mediolanie UMWW oraz 8 wielkopolskich firm zaprezentowało swoją ofertę na stanowisku wystawienniczym województwa wielkopolskiego. 4. Samorząd Województwa Wielkopolskiego wraz z wielkopolskimi przedsiębiorstwami udał się w dniach 6-12 czerwca 213 r. na misję gospodarczą do Mongolii w celu nawiązania kontaktów gospodarczych oraz zwiększenia zdolności promocyjnych. W trakcie pobytu odbyły się również targi SMEs Product, Service and Technology w Ułan Bator, podczas których wielkopolskie firmy zaprezentowały swoją ofertę handlową na stoisku Wydziału Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pekinie. Misji przewodniczył Pan Mateusz Klemenski, Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego, a w skład delegacji weszli przedstawiciele pięciu wielkopolskich firm: Agregaty FOGO Sp. z o.o., DALPO Sp. z o.o., en-tank Niemiałkowski Sp. J., Hanna Mamzer oraz WPPH ELENA Import-Export Franciszek Siegień. Najważniejszym punktem wizyty było seminarium promocyjne zorganizowane wspólnie przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pekinie, Mongolską Narodową Izbę Handlu i Przemysłu oraz Polsko- Mongolską Izbę Przemysłu i Handlu. W seminarium udział wzięło ponad 5 przedstawicieli mongolskich firm zainteresowanych współpracą gospodarczą z Wielkopolską. Po prezentacji przedsiębiorstw uczestniczących w misji odbyły się indywidualne rozmowy B2B. 5. W dniach czerwca 213 r. wielkopolskie firmy wraz z Samorządem Województwa Wielkopolskiego wzięły udział w targach branży lotniczej International Paris Air Show 213. Wielkopolskie przedsiębiorstwa wystawiły się wspólnie na stanowisku Województwa Wielkopolskiego. Udział w targach światowych liderów z branży informatycznej pozwolił wielkopolskim przedsiębiorcom poznać najnowsze trendy i kierunki rozwiązań biznesowych i technicznych, które będą mogli wykorzystać we własnych działaniach i produktach. Wielkopolskie stanowisko cieszyło się dużym zainteresowaniem, co zaowocowało przeprowadzeniem wielu rozmów m.in. z Ministerstwem Obrony Narodowej RP, BEAMTECH TEAM FRANCE, Haas, Sodexam, Listemann, CLAL France, LIQIUP INTERNATIONAL BETA SYSTEMS DIVISION, Australijską Komisją Handlu, czy MITSUI SEIKI INC (U.S.A.). 6. W dniach 8-12 lipca 213. r. odbyła się misja gospodarcza wielkopolskich przedsiębiorców na Białoruś, w skład której weszło 15 firm z różnych branż. Uczestnicy misji zapoznali się z warunkami i udogodnieniami prowadzenia działalności gospodarczej na terenie wolnych stref ekonomicznych w Mińsku i Grodnie. Celem wizyty było stworzenie możliwości nawiązania bezpośredniego kontaktu z partnerami gospodarczymi na Białorusi oraz zwiększenie zdolności promocyjnych regionu. Białoruś w opinii uczestników misji stanowi atrakcyjny rynek dla polskich produktów. Świadczy o tym również dodatni bilans Polski w handlu z Białorusią oraz działalność firm z polskim kapitałem w specjalnych strefach ekonomicznych. 7. Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego wraz z wielkopolskimi przedsiębiorcami wziął udział w targach przemysłu spożywczego WorldFood Moscow 213, które odbyły się w Moskwie w dniach września 213. Wielkopolskę reprezentowało 13 firm, m. in. Klaster Spożywczy Południowej Wielkopolski Stowarzyszenie, Zakłady Drobiarskie Koziegłowy sp. z o.o. oraz Spółdzielnia Mleczarska "Lazur" wielkopolskich przedsiębiorstw wzięło udział w wielobranżowej misji gospodarczej do Republiki Południowej Afryki, która odbyła się w dniach od 29 września do 5 października 213 r. Podczas misji odbyły się spotkania z przedstawicielami Izb Handlowych w Johannesburgu, Kapsztadzie oraz Durbanie, podczas których zaprezentowana została obecna sytuacja gospodarki poszczególnych prowincji, stojące przed nimi wyzwania oraz określone priorytety rozwoju. Zaprezentowano również potencjał Województwa Wielkopolskiego na tle gospodarki polskiej, a także oferty wielkopolskich przedsiębiorców. Po prezentacjach odbyły się rozmowy bilateralne pomiędzy wielkopolskimi 112

113 i południowoafrykańskimi przedsiębiorcami. Dodatkowo, informacja na temat zakresu działalności firm oraz możliwości współpracy została rozesłana do wszystkich członków poszczególnych izb handlowych. 9. W dniach 7-9 października Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego wraz z przedstawicielami 8 jednostek samorządu terytorialnego: Gminy Stare Miasto, Gminy Miejskiej w Chodzieży, Miasta Poznania, Stowarzyszenia Unia Gospodarcza Regionu Śremskiego Śremski Ośrodek Wspierania Małej Przedsiębiorczości w Śremie, Miasta Konina, Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Wielkopolski, Powiatu Wrzesińskiego oraz Wielkopolskiego Centrum Wspierania Inwestycji, uczestniczył w roli wystawcy w tegorocznych targach inwestycyjnych Expo Real w Monachium. Podczas targów na stoisku Województwa Wielkopolskiego zaprezentowanych zostało 8 projektów inwestycyjnych wielkopolskich wystawców, m. in.: Urząd Miejski w Koninie projekt: Wykorzystanie wód geotermalnych występujących na terenie Konina, Urząd Miasta Poznania projekt: Przebudowa trasy tramwajowej w ul. Dąbrowskiego wraz z węzłem przesiadkowym Brama Zachodnia w Poznaniu oraz Stowarzyszenie Unia Gospodarcza Regionu Śremskiego Śremski Ośrodek Wspierania Małej Przedsiębiorczości w Śremie projekt: Adaptacja wieży ciśnień w Śremie. 1. W dniach października 213 r. UMWW wraz z wielkopolskimi firmami wziął udział w targach branży budowlanej i energetycznej Project Iraq 213. Do możliwości wystawienia się zaproszone zostały małe, średnie i duże przedsiębiorstwa (zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 8/28 z dnia 6 sierpnia 28 r.), posiadające siedzibę na terenie województwa wielkopolskiego i prowadzące działalność w branży budowlanej, energetycznej lub pokrewnych. Wielkopolskę reprezentowało 9 firm. Celem udziału Województwa Wielkopolskiego w targach było stworzenie możliwości nawiązania bezpośredniego kontaktu z partnerami gospodarczymi oraz zwiększenie zdolności promocyjnych przedsiębiorstw. Efekty misji gospodarczych: Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w świetle obowiązujących przepisów prawnych nie ma możliwości egzekwowania od przedsiębiorców uczestniczących w misjach szczegółowych informacji nt. umów zawartych z kontrahentami zagranicznymi (tajemnica przedsiębiorstwa zgodnie z art. 11 pkt. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, Dz. U. z 23 r. Nr 153, poz. 153). Jedyną formą ewaluacji misji jest ankieta, którą każdy uczestnik projektu jest zobowiązany wypełnić. W ankiecie beneficjenci proszeni są m. in. o opinię nt. jakości obsługi, efektywności misji w kontekście przeprowadzonych rozmów i spotkań biznesowych oraz atrakcyjności i potencjału rynku. Dodatkowo w 212 r. wychodząc naprzeciw oczekiwaniom KE w ankiecie wprowadzono uszczegółowione pytania dotyczące korzyści dla firmy wynikłych z udziału w misji (np. podpisanie kontraktu, umowy o współpracy, uzyskanie bezpośredniego dostępu do dostawców z pominięciem pośredników, pozyskanie nowych odbiorców dla swoich towarów itp.), wartość ewentualnych kontraktów oraz charakteru podjętej współpracy (jednorazowy, czy ciągły). Anonimowy charakter ankiet ma zachęcać przedsiębiorców do bardziej szczerych odpowiedzi, szczególnie w zakresie jakości organizacji misji, ale jednocześnie utrudnia określenie firmy w przypadku wskazania, że udało się zainicjować współpracę. Analiza wyników nadesłanych ankiet wskazuje, że przedsiębiorcy cenią sobie możliwość poznania nowych potencjalnych rynków dla swoich produktów i usług, a misje są dla nich często inspiracją do nowych pomysłów biznesowych. Zdecydowanie dominuje opinia, że warto organizować misje gospodarcze, ponieważ stanowią one skuteczne narzędzie rozwoju i zdobywania kontaktów biznesowych, a pieniądze przeznaczone na wyjazd są dobrą inwestycją. W związku ze zbliżającym się zakończeniem projektu kluczowego (marzec 214 r.) na początku następnego roku zostanie wysłana do wszystkich uczestników misji gospodarczych ankieta podsumowująca, w której beneficjenci zostaną poproszeni m. in. o wskazanie, czy w efekcie udziału w projekcie udało się nawiązać współpracę ekonomiczną z partnerami zagranicznymi. Ankieta nie będzie anonimowa. Podsumowując IZ WRPO prowadzi stały monitoring jakości rezultatów misji gospodarczych, jednakże ocena przez pryzmat zmian wskaźników ekonomicznych będzie możliwa w późniejszym 113

114 Mln EUR okresie. Wynika to z faktu, iż efekty samych misji bardzo często są widoczne dopiero po kilku latach od ich przeprowadzenia, a ich przełożenie na wskaźniki ekonomiczne będzie miało miejsce jeszcze później. Można jedynie przypuszczać, że wyjazdy te mogą wpłynąć na wzrost obrotów handlowych z krajami, do których były organizowane misje, na zmiany wskaźników importu oraz eksportu towarów i usług, czy też na wzrost kapitału zagranicznego w regionie. Warto tu jednak zaznaczyć, że na zmiany ww. wskaźników wpływa cały szereg czynników, dlatego oddziaływanie samych misji nie będzie tutaj decydujące. Działanie 1.5 promocja regionalnej gospodarki 1 projekt, na łączną kwotę dofinansowania UE ,3 EUR Wykres 3. Postęp finansowy w Działaniu 1.6 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 6, 5,71 5, 4, 4,2 3, 2,15 2,9 2, 1,12 1,,32,18,6,54, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW Działanie 1.6 dotyczy wielkopolskich klasterów nowopowstałych oraz już działających. Projekty umożliwiają przedsiębiorcom rozwinąć własną działalność oraz skutecznie ją wypromować. Dofinansowane przedsięwzięcia dotyczą utworzenia, promocji lub rozwoju klasterów w różnych obszarach gospodarki, m.in.: branża spożywcza (Klaster Spożywczy Południowej Wielkopolski, Klaster Leszczyńskie Smaki ), branża IT (Klaster SynergIT w Dąbrowie), finanse (ECDF eklaster), biobranża (Stowarzyszenie BIOREGION Wielkopolska), 114

115 Mln EUR budownictwo (Leszczyński Klaster Budowlany), odnawialne źródła energii (Klaster Technologii Niskoenergetycznych w Koninie, Wielkopolski Klaster Energii Odnawialnej). Przykładem współpracy jest kooperacja Stowarzyszenia BIOREGION Wielkopolska w ramach projektu Rozwój platformy współpracy w ramach Stowarzyszenia BIOREGION Wielkopolska. Klaster zrzesza firmy z prężnie rozwijającej się branży biotechnologicznej. Celem nadrzędnym jest podniesienie konkurencyjności członków klastera poprzez współpracę z instytucjami otoczenia biznesu, ośrodkami badawczo-rozwojowymi, organizacjami branżowymi, władzami samorządowymi, przedsiębiorcami oraz środowiskiem klastrowym. W wyniku realizacji projektu firmy będą mogły się skutecznie wypromować na arenie międzynarodowej oraz otrzymają fachowe wsparcie doradcze w zakresie sprzedaży i dystrybucji. Działanie 1.6 Rozwój sieci i kooperacji 19 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,15 EUR Wykres 31. Postęp finansowy w Działaniu 1.7 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 14 13,22 13,22 13, ,58 8, ,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów,87 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13). ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW Celem działania jest kompleksowe przygotowanie terenów inwestycyjnych poprzez ich uzbrojenie, czyli budowa infrastruktury technicznej, doprowadzenie dróg dojazdowych, sieci wodociągowej oraz kanalizacji sanitarnej i deszczowej. Dzięki dofinansowaniu WRPO kolejne specjalne strefy 115

116 ekonomiczne powstały w latach w następujących gminach: Czerniejewo, Czerwonak, Kościan, Pobiedziska, Jarocin i Turek. W ramach projektu pn. Utworzenie Strefy Aktywizacji Gospodarczej na terenie Gminy Czerniejewo w Powiecie Gnieźnieńskim stworzono pierwszą strefę aktywizacji gospodarczej na terenie powiatu gnieźnieńskiego. Uzbrojony został obszar o łącznej powierzchni 1,6996 ha wraz z doprowadzenie infrastruktury drogowej oraz kanalizacji deszczowej, wodnej i sanitarnej. Gmina dzięki dofinansowaniu będzie mogła przyciągnąć nowych inwestorów, co przełoży się na utworzenie miejsc pracy. Działanie 1.7 Przygotowanie terenów inwestycyjnych dofinansowania UE ,65 EUR 14 projektów, na łączną kwotę Rycina 14. Strefa gospodarcza w Czerniejewie w powiecie gnieźnieńskim Źródło: 116

117 ANALIZA STOPNIA REALIZACJI WSKAŹNIKÓW i OCENA EFEKTYWNOŚCI WSPARCIA Rycina 15. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie I podpisanych umów na kwotę dofinansowania UE ,54 EUR 9,35% poziom kontraktacji projektów zakończonych, na kwotę dofinansowania UE ,27 EUR WSKAŹNIKI PRODUKTU * wspartych przedsiebiorstw 11 wspartych funduszy pożyczkowych i poręczeniowych** 19 wspartych IOB 9 wspartych powiąząń kooperacyjnych 619,48 ha uzbrojonych terenów inwestycyjnych WSKAŹNIKI REZULTATU * 3 24,37 nowych miejsc pracy nowych /udoskonalonych produktów lub usług beneficjentów wspartych w ramach Inicjatywy JEREMIE 46 inwestycji zlokalizowanych na wspartych terenach inwestycyjnych CEL Poprawa warunków dla zwiększenia konkurencyjności regionalnych przedsiębiorstw na rzecz wzrostu i zatrudnienia Zwiększenie potencjału ekonomicznego przedsiębiorstw Wzmocnienie regionalnego systemu innowacyjnego Wzmocnienie powiązań nauki z gospodarką Rozwój instytucjonalnych, finansowych i usługowych instrumentów wsparcia przedsiębiorstw Przygotowanie terenów inwestycyjnych Promocja gospodarki przyjaznej dla środowiska * dane dotyczące wartości wskaźników odnoszą się do szacowanej realizacji, na podstawie podpisanych umów **dane dotyczą Działania 1.3 oraz Działania 1.4 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Projekty realizowane w Priorytecie I wpływają na realizację wskaźników na poziomie priorytetów oraz działań. Szczegółowe informacje na temat tychże wskaźników zostały zawarte w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku nr IV do Sprawozdania. W wierszu realizacja zostały przedstawione informacje nt. projektów zakończonych, tj. takich, dla których zatwierdzono wniosek o płatność końcową. Z kolei w wierszu szacowana realizacja zostały przedstawione wartości na podstawie zawartych umów. W niektórych przypadkach realizacja za 213 r. nie odpowiada szacowanej realizacji dla 213 r., ze względu na trwającą jeszcze na koniec roku weryfikację wniosków o płatność końcową, trwające czynności kontrolne, bądź złożenie przez beneficjentów w 214 r. wniosków o płatność dla projektów, które zakończyły się na końcu okresu sprawozdawczego. Dla zmierzenia wpływu projektów realizowanych w ramach Priorytetu I na konkurencyjność wielkopolskich przedsiębiorstw określono 21 wskaźników priorytetowych (17 wskaźników produktu, 4 wskaźniki rezultatu) oraz 19 wskaźników na poziomie działań. 117

118 Tabela 27. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie I Nazwa wskaźnika Liczba projektów z zakresu B+R w MSP Liczba projektów współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a jednostkami badawczymi Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP Beneficjenci wsparci przez fundusz w ramach inicjatywy finansowej JEREMIE Powierzchnia uzbrojonych terenów inwestycyjnych (ha) Liczba utworzonych miejsc pracy (brutto, odpowiedniki zatrudnienia w pełnym wymiarze godzin) Liczba utworzonych miejsc pracy w zakresie B+R etaty badawcze (w okresie 5 lat od rozpoczęcia projektu) Wartość docelowa (213 r.) Szacowana realizacja wartość % osiągnięcia wartość Realizacja % osiągnięcia % 14 47% % 12 6% % % % % ,48 248% 512,78 25% ,37 76% 2 814,4 67% % 2 1% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Odnotowany w Priorytecie I poziom realizacji wskaźników pozwala stwierdzić, że w większości przypadków wartości docelowe określone dla 213 r. zostaną osiągnięte. Poziom realizacji większej części wskaźników określony na podstawie podpisanych umów nie odbiega więcej niż 25% od wartości docelowych. Niektóre wartości wskaźników wskazują na nieco wyższą niż zakładano efektywność udzielonego wsparcia. W szczególności dotyczy to uzbrojenia terenów inwestycyjnych (248% wartości docelowej). Z kolei w innych przypadkach stopień osiągnięcia wartości docelowych jest na niskim poziomie (np. etaty B+R 4% wykonania). Odpowiednie wyjaśnienia zostały zawarte w analizie poszczególnych wskaźników poniżej. Przy wielu wskaźnikach realizacja na podstawie projektów zakończonych jest na niskim lub zerowym poziomie. Jednakże przy obecnym poziomie kontraktacji osiągnięte zostaną wartości zbliżone bądź przekraczające wartości docelowe. Dotyczy to przede wszystkim działań, w których niewiele projektów zostało zakończonych (Działanie 1.4 oraz 1.6) oraz Działania 1.3 (JEREMIE) i Działania 1.5 (projekt kluczowy Kompleksowa promocja gospodarki i inwestycji w Wielkopolsce). Ze względu na specyfikę tych dwóch ostatnich projektów wartości docelowe zostaną osiągnięte odpowiednio w 215 r. oraz 214 r. MSP Od początku realizacji programu największym zainteresowaniem cieszyły się projekty wspierające działalność MSP. Do końca 213 r. wsparto projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP (94% wartości docelowej), a szacuje się wzrost wartości wskaźnika do (99% wartości docelowej). Blisko połowa tych projektów realizowana jest na obszarach wiejskich, co przyczynia się do rozwoju konkurencyjnych przedsiębiorstw, a w rezultacie zmniejszania się dysproporcji między aglomeracją poznańską, a resztą województwa, określoną w analizie SWOT jako słaba strona Wielkopolski. Zdecydowana większość projektów dotyczy innowacyjnych rozwiązań (84%). Jednocześnie osiągnięta wartość wskaźnika stanowi 94% wartości docelowej określonej w Programie, a szacuje się że takich przedsiębiorstw będzie 1 57 (1%), co przyczyni się do realizacji celu Priorytetu 118

119 wzmocnienia regionalnego systemu innowacyjnego (cel Priorytetu) oraz do zniwelowania słabej strony regionu określonej w analizie SWOT, tj. niski udział przedsiębiorstw innowacyjnych w gospodarce regionu. Wspierając przedsiębiorstwa innowacyjne na tak dużą skalę WRPO wpływa również na realizację celów określonych w Regionalnej Strategii Innowacji dla Wielkopolski na lata 21-22, w której to podmioty te zostały szczególnie wyróżnione. Ponad połowa przedsiębiorców (62%) wdrożyła w swych przedsiębiorstwach rozwiązania w zakresie ekoefektywności. Rozwiązania wprowadzane przez przedsiębiorców przyczyniają się do zmniejszenia różnych źródeł zanieczyszczeń stanowiących zagrożenie dla środowiska przyrodniczego (takie zagrożenie zostało określone w analizie SWOT), a jednocześnie przyczyniają się do realizacji celu szczegółowego promocja gospodarki przyjaznej dla środowiska. Realizacja wartości wskaźnika w stosunku do wartości docelowej wynosi 97%, a po zrealizowaniu wszystkich podpisanych umów wartość docelowa zostanie nieznacznie przekroczona (15%). Biorąc pod uwagę wielkość przedsiębiorstw najwięcej wspartych zostało mikroprzedsiębiorstw (59), co wynika z faktu, iż całe Działanie 1.1 było poświęcone tego typu beneficjentom. Do końca okresu sprawozdawczego swoje inwestycje zakończyło 495 mikroprzedsiębiorców, co stanowi 92% wartości docelowej. Ponadto wsparto 41 małych przedsiębiorstw oraz 285 średnich przedsiębiorstw. Przy obecnym poziomie kontraktacji wszystkie trzy podwskaźniki (Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP mikro, małe, średnie) osiągną wartości zbliżone do wartości docelowych. Wsparciem objęto również 249 projekty, gdzie przedsiębiorca składając wniosek o dofinansowanie funkcjonował na rynku do 2 lat. W okresie sprawozdawczym odnotowano spadek szacowanej realizacji dla kilku wskaźników dotyczących wspartych przedsiębiorstw (m.in. mikroprzedsiębiorstw oraz przedsiębiorstw działających do 2 lat po rozpoczęciu działalności), co wynika z faktu, że w 213 r. kilka umów w tym obszarze zostało rozwiązanych. W ramach Działania 1.1 wsparto 249 mikroprzedsiębiorstw, które dzięki dofinansowaniu stworzyły 915 nowe lub udoskonalone produkty lub usługi oraz utworzyły 332,74 miejsc pracy. Z kolei w ramach Działania 1.2 wsparto 94 MSP, które wygenerowały 4 4 nowych lub udoskonalonych produktów lub usług oraz stworzyły 2 459,66 miejsc pracy. Wskaźnik rezultatu Dodatkowe inwestycje wykreowane dzięki wsparciu (w mln ) realizowany jest na stosunkowo niskim poziomie ze względu na niższy niż zakładano wkład własny beneficjentów do projektów. Na wartość wskaźnika wpływ ma też kurs euro. Ponadto W 214 roku zostanie udzielone kolejne wsparcie dla MSP ze środków pozostałych w Działaniach 1.1 i 1.2, co niewątpliwie wpłynie na wzrost wartości wskaźnika w kolejnym okresie sprawozdawczym. Dzięki zakupionym przez MSP środkom trwałym, wartościom niematerialnym i prawnym wprowadzili oni do swej oferty nowe bądź ulepszone usługi oraz produkty, przez co przedsiębiorstwa zwiększyły swój potencjał ekonomiczny, a tym samym przyczyniły się do realizacji celu szczegółowego priorytetu. IOB/Powiązania kooperacyjne/b+r W ramach WRPO wspierane są także projekty z zakresu B+R oraz projekty współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a jednostkami badawczymi. W 213 r. nastąpił wzrost wartości realizacji wskaźników: Liczba projektów z zakresu B+R w MSP oraz Liczba projektów współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a jednostkami badawczymi odpowiednio do 14 i 12, co daje 47% oraz 6% wartości docelowej za 213 r. Przy obecnym poziomie kontraktacji wartości docelowe zostaną osiągnięte na poziomie odpowiednio 127%, 185%, zatem nie ma zagrożenia w realizacji założonych celów. Na realizację ww. wskaźników wpływają projekty dofinansowane w Działaniu 1.4, w ramach którego powstanie 19 instytucji otoczenia biznesu (m.in. Park Przemysłowy Luvena w Luboniu, Centrum Biotechnologii), oraz Działania 1.6, w ramach którego powstanie 9 powiązań kooperacyjnych (m.in. sieć Leszczyńskie Smaki, Wielkopolski Klaster Lotniczy). W przypadku pierwszego wskaźnika w 213 r. nastąpił duży wzrost wartości realizacji (wzrost z 1 do 9), z kolei drugi wskaźnik nadal jest na niskim poziomie. Jednak szacowana realizacja wskazuje na osiągnięcie wartości docelowych na poziomie 9%. Budowa nowych oraz wsparcie istniejących IOB oraz tworzenie powiązań kooperacyjnych nie tylko w stolicy regionu, ale również w subregionach (np. Pilski Inkubator Przedsiębiorczości, Turecki Inkubator Przedsiębiorczości, Klaster spożywczy południowej Wielkopolski) sprawia, że dostępność infrastruktury innowacyjnej jest coraz większa, a jednocześnie usługi IOB są coraz 119

120 lepiej dopasowywane do potrzeb lokalnych przedsiębiorstw i sektora nauki. Wszystkie te działania wpisują się w programy strategiczne RSI dla Wielkopolski. Dzięki realizacji projektów z zakresu działalności badawczo-rozwojowej, wspierania IOB oraz powiązań kooperacyjnych niwelowana jest słaba strona województwa określona w analizie SWOT jako ograniczone powiązania nauki z gospodarką oraz niski stopień powiązań kooperacyjnych i jednocześnie osiągany jest cel Priorytetu - Wzmocnienie powiązań nauki z gospodarką. JEREMIE Dla wzmocnienia finansowego wsparcia przedsiębiorczości część środków z WRPO została przeznaczona na realizację Inicjatywy JEREMIE (Działanie 1.3). Dzięki temu instrumentowi wiele wielkopolskich firm miało możliwość uzyskania preferencyjnego kredytu, co pozwoliło im na rozwój firmy. Na podstawie umowy podpisanej z Bankiem Gospodarstwa Krajowego szacuje się, że wspartych zostanie beneficjentów w ramach inicjatywy finansowej JEREMIE (1% wartości docelowej). Łączna suma wsparcia w ramach inicjatywy wyniesie ,78 EUR. Ostatecznie wsparcie zostanie udzielone 1 podmiotom (fundusze pożyczkowe i poręczeniowe), a wartość udzielnych pożyczek wyniesie około 123,5 mln EUR. Realizacja inicjatywy JEREMIE wpływa na osiągnięcie celu szczegółowego określonego dla priorytetu rozwój instytucjonalnych, finansowych i usługowych instrumentów wsparcia przedsiębiorstw. Promocja regionalnej gospodarki Część alokacji w Priorytecie I została przeznaczona na promocję regionalnej gospodarki. W ramach Działania 1.5 realizowany jest projekt kluczowy, którego efekty mierzone są za pomocą wskaźników: Liczba projektów promujących przedsiębiorstwa, przedsiębiorczość i nowe technologie (wartość szacowana wynosi 1), Liczba przedsięwzięć w ramach kompleksowego projektu promocyjnego (wartość szacowana wynosi 3) oraz Liczba podmiotów biorących udział w regionalnym projekcie promocji gospodarczej (wartość szacowana wynosi 8). Przy obecnym poziomie kontraktacji wartości docelowe zostaną osiągnięte w 1%. Tereny inwestycyjne Wielkopolska charakteryzuje się dużym wewnętrznym zróżnicowaniem społeczno-gospodarczym, co wynika m.in. z różnego poziomu atrakcyjności inwestycyjnej. W celu poprawy istniejącej sytuacji w ramach WRPO udzielono wsparcie na budowę lub rozwój istniejącej infrastruktury terenów inwestycyjnych. Do końca 213 r. dofinansowano 14 takich projektów (m.in. w Ostrowie Wielkopolskim, Turku, Bolechowie, Pniewach), co wpłynęło na realizację wskaźnika Powierzchnia uzbrojonych terenów inwestycyjnych (619,48 ha). Wartość wskaźnika znacznie przekracza wartość docelową (stopień realizacji 25%, szacowanej realizacji 248%) co jest zjawiskiem pozytywnym, bo za środki przeznaczone na działanie udało się wesprzeć więcej terenów inwestycyjnych niż zakładano. Ponad połowa tychże terenów położona jest na obszarach wiejskich. Dzięki dofinansowaniu z WRPO na terenach inwestycyjnych zlokalizowanych zostanie 46 inwestycji, co daje 12% realizacji wartości docelowej. Projekty z tego obszaru wpłyną na realizację celu priorytetu: przygotowanie terenów inwestycyjnych. Miejsca pracy Zdecydowanie najważniejszym efektem interwencji w ramach Priorytetu I są utworzone miejsca pracy. Do końca 213 r. utworzono 2 814,4 etatów, a szacuje się, że będzie ich 3 24,37, co daje 76% realizacji wartości docelowej. Prezentowane dane uwzględniają wyłącznie stałe miejsca pracy powstałe bezpośrednio w wyniku realizowanych projektów. Jednakże należy mieć na uwadze, iż środki z WRPO mają także wpływ na tworzenie miejsc pracy pośrednich, a także o charakterze m.in. umowy zlecenia, umowy o dzieło, kontraktów lekarskich, menadżerskich oraz w ramach inicjatyw wspólnotowych JEREMIE i JESSICA. Zgodnie z wynikami badania ewaluacyjnego pn. Wpływ interwencji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na zatrudnienie w Wielkopolsce ukierunkowanie wsparcia na tworzenie miejsc pracy przeprowadzonego w 212 r. liczba pośrednich miejsc pracy powstałych w wyniku interwencji WRPO to 546. Efekty Inicjatyw będą widoczne po 215 r., tj. po zakończeniu realizacji projektów. Udział kobiet w ogólnej liczbie nowych etatów został określony w ramach ww. badania ewaluacyjnego i wynosi 31% (993,35 etaty). Mimo, że jest to sytuacja niekorzystna należy podkreślić, że celem WRPO nie jest rozwiązywanie problemów rynku pracy. Realizacja WRPO 12

121 pomaga tworzyć nowe/utrzymywać istniejące miejsca pracy, jednocześnie nie dyskryminując żadnych z marginalizowanych grup. Istotne z punktu widzenia konkurencyjności oraz innowacyjności wielkopolskich firm są miejsca pracy w sferze B+R. Na podstawie dotychczas podpisanych umów w ramach WRPO szacuje się, iż dzięki WRPO beneficjenci stworzą 6 etatów badawczo-rozwojowych. Jednocześnie uwzględniając wyniki analiz z ww. badania ewaluacyjnego dotyczącego zatrudnienia można stwierdzić, iż takich miejsc pracy stworzonych będzie prawie 45. Choć wartość ta odnosi się do całego programu to należy zauważyć, iż projekty sprzyjające tworzeniu tego typu miejsc pracy występują przede wszystkim w Priorytecie I. Wykonawca badania zwraca uwagę na to, że wartości te są prawdopodobnie zawyżone, gdyż respondenci dość luźno traktowali podaną w ankietach definicję etatów badawczych (miejsca pracy zajmowane przez specjalistów zajmujących się bezpośrednio realizacją prac badawczo-rozwojowych). Mimo to można stwierdzić, iż projekty realizowane w ramach WRPO poprawiają strukturę wielkopolskiego rynku pracy w tym zakresie. Jednym z powodów dlaczego tak niewielu beneficjentów wykazywało etaty badawczorozwojowe na etapie wniosku o dofinansowanie/umowy jest ich niepewność co do tego, czy na pewno utworzą taki etat. Ostatecznie część beneficjentów, którzy nie deklarowali takiego miejsca pracy, utworzyła etat B+R w trakcie realizacji projektu, a takie miejsca pracy nie są już wykazywane w umowach, a co za tym idzie w KSI (SIMIK 7-13). Poza tym część beneficjentów tworząc miejsca pracy B+R zakwalifikowała je jako zwykłe miejsca pracy i wykazała we wskaźniku ogólnym. Przy szacowaniu wartości docelowej określonej w programie zakładano, że w większym stopniu wspierane będą projekty B+R. Jednakże z powodu ogromnego zainteresowania beneficjentów wsparciem innym niż B+R a mniejszym niż zakładano projektami badawczymi realizacja tego wskaźnika stała się utrudniona. Wskaźniki kontekstowe Inwestycje z Priorytetu I przyczyniają się do pozytywnego rozwoju społeczno-gospodarczego Wielkopolski, w szczególności do wzrostu konkurencyjności i innowacyjności wielkopolskiej gospodarki oraz wzrost zatrudnienia. Pokazują to wskaźniki kontekstowe, które są ściśle powiązane ze wskaźnikami priorytetowymi. Szczególnie widoczne jest to w przypadku wskaźnika programu Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP, który pokazuje skalę zainteresowania przedsiębiorców dofinansowaniem z UE, a przez to rozwojem własnej firmy. W ramach WRPO nie jest wspierane tworzenie nowych firm ale wsparcie istniejących. To wsparcie może w wielu przypadkach uchronić firmę przed zamknięciem i dlatego wpływa na wskaźnik kontekstowy Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON na 1 tys. ludności. Pozytywnym elementem jest również realizacja wskaźnika Liczba projektów z zakresu B+R w MSP WRPO, który wpływa na wskaźnik kontekstowy Nakłady na działalność badawczo-rozwojową w relacji do PKB. W przypadku obydwu wskaźników zauważa się z roku na rok tendencję wzrostową. Dodatkowo przedsiębiorcy wparci w ramach Priorytetu I deklarowali tworzenie wielu nowych miejsc pracy, co obrazuje wskaźnik Priorytetu I: Liczba utworzonych miejsc pracy. Można więc założyć, że utworzone miejsca pracy mogą wpłynąć na wskaźniki kontekstowe dotyczące zatrudnienia, tj. Wskaźnik zatrudnienia ogółem (15 lat i więcej) oraz wskaźnik Pracujący ogółem. Mimo wzrostu zatrudnienia zauważalny jest w Polsce dalszy wzrost stopy bezrobocia, choć w Wielkopolsce wynik ten jest mniejszy o,2% w porównaniu z danymi do ubiegłego sprawozdania. Wartości wskaźników związanych z przedsiębiorczością osiągnięte w 213 r. w ramach WRPO wskazują na rozwój MSP w regionie i tworzenie nowych miejsc pracy. Biorąc pod uwagę ten fakt oraz tendencję wzrostową w latach r. widoczną we wskaźnikach kontekstowych można zakładać, że rozwój ten będzie się utrzymywać, zwłaszcza że spostrzegalny jest napływ inwestorów zagranicznych, dla których Wielkopolska jest regionem atrakcyjnym pod względem inwestycyjnym. KRAJOWY PROGRAM REFORM Projekty realizowane w poszczególnych działaniach Priorytetu I odpowiadają na wyzwania ujęte w Krajowym Programie Reform, szczególnie w temacie Innowacyjność dla wzrostu inteligentnego. Dostęp do finansowania realizowany jest poprzez ofertę instrumentów zwrotnych do przedsiębiorców w ramach inicjatywy JEREMIE (Działanie 1.3) 121

122 Wskaźnik WRPO: Beneficjenci wsparci przez fundusz w ramach inicjatywy finansowej JEREMIE Nowe kierunki rozwoju innowacyjności wsparcie bezzwrotne oferowane przedsiębiorcom (Działanie 1.1 i 1.2) Wskaźnik WRPO: Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP - przedsiębiorstwa innowacyjne 1 57 Nauka bliżej gospodarki projekty współpracy pomiędzy jednostkami naukowymi a przedsiębiorstwami mające na celu wykorzystanie badań naukowych w praktyce (Działanie 1.4 i 1.6) Wskaźnik WRPO: Liczba projektów współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a jednostkami badawczymi 37 Projekty z Działania 1.4 realizują także KPR w temacie Infrastruktura dla wzrostu zrównoważonego. Rozwój i modernizacja infrastruktury B+R wsparcie infrastruktury B+R Wskaźnik WRPO: Liczba projektów z zakresu B+R w MSP 38 RÓWNOŚĆ SZANS Przedsiębiorstwa realizują zasadę równości szans m.in. poprzez elastyczne dostosowanie czasu pracy przy tworzeniu miejsc pracy dla kobiet z dziećmi, a także usługi dostosowane do specyficznych potrzeb niepełnosprawnych (np. usługi medyczne), w tym dostosowanie budynków, w których oferowane są usługi. CROSS-FINANCING Informacje na ten temat znajdują się w punkcie BADANIA EWALUACYJNE W okresie sprawozdawczym nie przeprowadzono badań ewaluacyjnych dotyczących wsparcia w ramach Priorytetu I. ZALECENIA I REKOMENDACJE KOMISJI EUROPEJSKIEJ Komisja Europejska nie przedstawiła szczegółowych rekomendacji dla Priorytetu I. Informacje dot. rekomendacji dla całego programu dostępne są w punkcie REKOMENDACJE INSTYTUCJI ZARZĄDZAJĄCEJ Brak rekomendacji IZ WRPO dla Priorytetu I. PODSUMOWANIE GŁÓWNE OSIĄGNIĘCIA I WĄSKIE GARDŁA Podsumowując, przedsięwzięcia wsparte w ramach Priorytetu I przyczyniają się do poprawy konkurencyjności wielkopolskich firm, są zatem odpowiedzią na problemy i cele określone w dokumentach programowych (WRPO oraz UWRPO). Ponadto projekty realizowane w Priorytecie I nawiązują do celów określonych w Regionalnej Strategii Innowacji oraz zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 22 r. Wielkopolska 22 (m.in. w zakresie zwiększenia innowacyjności przedsiębiorstw, rozwoju sieci i kooperacji, czy tez rozbudowy IOB). Ponadto inwestycje te są także odpowiedzią na problemy zidentyfikowane w Programie, w analizie SWOT. O znaczeniu, jakie przywiązuje się do rozwoju przedsiębiorczości świadczy fakt, że firmy mogły skorzystać z bezpośredniego wsparcia w postaci dotacji bezzwrotnych oraz z pożyczek i poręczeń oferowanych w ramach inicjatywy JEREMIE, co można również uznać za ważne osiągniecie we wdrażaniu priorytetu. Wszystkie wybrane projekty są zgodne z logiką interwencji przyjętą dla programu. W 213 r. najwięcej umów zostało podpisanych w ramach Działania Dzięki WRPO powstają oraz rozwijają się wielkopolskie inkubatory i klastry przedsiębiorczości. Ma to szczególnie istotne znaczenie dla tych przedsiębiorców, którzy dzięki poczynionym inwestycjom będą mogli rozwinąć własną działalność w atrakcyjnych lokalizacjach i wypromować się. Przykład wielkopolskich klastrów pokazuje, że wspólne przedsięwzięcia przyczyniają się do wzrostu innowacyjności i w efekcie do osiągnięcia przewagi konkurencyjnej, a zrzeszone w nich firmy nawiązują 122

123 zagraniczne kontakty (Działanie 1.6). W dalszym ciągu zainteresowaniem cieszy się wspieranie Instytucji Otoczenia Biznesu, podnoszących innowacyjność wielkopolskich firm (Działanie 1.4). W 213 r. do IZ WRPO wpłynęło 18 wniosków o dofinansowanie na to Działanie, a do końca roku podpisano 7 umów. Na terenie wielu gmin powstają strefy aktywizacji gospodarczej z doprowadzonymi niezbędnymi mediami oraz drogami dojazdowymi (Działanie 1.7). Dzięki dofinansowaniu w ramach Działania 1.5 Wielkopolscy przedsiębiorcy docierają do najodleglejszych zakątków świata w poszukiwaniu nowych kontaktów biznesowych. Prowadzą rozmowy z potencjalnymi kontrahentami, obecni są też na najważniejszych imprezach targowych od Paryża po san Francisco. Istotnym osiągnięciem jest także sprawne wdrażanie Inicjatyw JEREMIE oraz JESSICA. Cieszą się one dużym powodzeniem, zwłaszcza JEREMIE, z którego skorzystało już 5 69 przedsiębiorstw. Uruchomiona inicjatywa stanowi atrakcyjne uzupełnienie komercyjnej oferty bankowej, przeznaczone dla początkujących i przekwalifikowujących się przedsiębiorstw. Na koniec okresu sprawozdawczego wskaźnik kontraktacji w Priorytecie I wyniósł 9,35%, a większość projektów została już rozliczona i zakończona. Postęp rzeczowy na podstawie podpisanych umów został wykazany we wszystkich wskaźnikach. Mimo zerowej realizacji na podstawie projektów zakończonych przy niektórych wskaźnikach obecny poziom kontraktacji pozwala stwierdzić, że cele zostaną osiągnięte. Można zatem stwierdzić, że priorytet wdrażany jest sprawnie, bez zbędnych opóźnień. W trakcie wdrażania priorytetu nie zidentyfikowano wąskich gardeł, które mogłyby utrudniać postęp w realizacji. Realizacja priorytetu przebiega zgodnie z oczekiwaniami Instytucji Zarządzającej, a w przyszłym okresie programowania zostaną wykorzystane doświadczenia z wdrażania programu Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi W ramach Priorytetu I nie wystąpiły znaczące problemy w zakresie jego wdrażania. 123

124 124

125 3.2 PRIORYTET II INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA 125

126 Działanie 2.1 Wzmocnienie regionalnego układu powiązań drogowych (drogi wojewódzkie, z wyłączeniem dróg wojewódzkich w miastach na prawach powiatu) Działanie 2.2 Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, powiatowe i gminne) Działanie 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego Działanie 2.4 Tabor kolejowy dla regionalnych przewozów pasażerskich Działanie 2.5 Rozwój miejskiego transportu zbiorowego Działanie 2.6 Rozwój regionalnej infrastruktury lotniczej Działanie 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego Działanie 2.8 Zapewnienie dostępu do internetu szerokopasmowego Cel główny Priorytetu II to Zwiększenie wymiany gospodarczej z otoczeniem na rzecz wzrostu zatrudnienia. Cel główny realizowany będzie przez następujące cele szczegółowe: Podniesienie jakości infrastruktury drogowej, kolejowej, lotniczej, transportu zbiorowego, łączności oraz informatycznej Zwiększenie wewnątrzregionalnej spójności Powiązanie infrastruktury regionalnej z systemami zewnętrznymi Wysokość alokacji ze środków EFRR przyznanej na Priorytet II Infrastruktura komunikacyjna wynosi EUR Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) POSTĘP FIZYCZNY Informacje na temat wskaźników postępu fizycznego znajdują się w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku nr IV. W tabeli przedstawione zostały zarówno dane nt. wskaźników priorytetowych oraz wskaźników na poziomie działań. Analiza realizacji oraz szacowanej realizacji wskaźników przedstawionych w tabeli znajduje się w analizie jakościowej poniżej. POSTĘP FINANSOWY W 213 r. w ramach Działań 2.1, 2.2, 2.3 oraz 2.6 podpisano 7 umów/decyzji, a narastająco dla całego Priorytetu II 189 na łączną kwotę dofinansowania UE ,9 EUR. Kontraktacja w okresie sprawozdawczym wyniosła 87,95% i plasuje się poniżej średniej dla całego Programu. Pozostała niewykorzystana kwota dotacji zostanie zagospodarowana w konkursach ogłoszonych w latach W zatwierdzonych wnioskach o płatność poziom wykorzystanej alokacji wynosił 62,37% i był niższy od średniej dla Programu. Do dnia 31 grudnia 213 r. zostały zakończone 164 projekty (87% wszystkich projektów w Priorytecie II). W okresie sprawozdawczym dokonano dwóch relokacji środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Priorytetu II: 1. Z Działania 2.6 Rozwój regionalnej infrastruktury lotniczej w wysokości EUR oraz z Działania 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego w wysokości EUR na rzecz Działania 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego. Łączna kwota przesunięć na Działanie 2.3 wyniosła EUR. 2. Z Działania 2.2 Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, drogi powiatowe i gminne) w wysokości 1 5 EUR na rzecz Działania 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego. 126

127 Tabela 28. Umowy podpisane w ramach Priorytetu II do końca 213 r. Nazwa działania Działanie 2.1 Wzmocnienie regionalnego układu powiązań drogowych (drogi wojewódzkie, z wyłączeniem dróg wojewódzkich w miastach na prawach powiatu) Działanie 2.2 Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, powiatowe i gminne) Działanie 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego Działanie 2.4 Tabor kolejowy dla regionalnych przewozów pasażerskich Działanie 2.5 Rozwój miejskiego transportu zbiorowego Działanie 2.6 Rozwój regionalnej infrastruktury lotniczej Działanie 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego Działanie 2.8 Zapewnienie dostępu do Internetu szerokopasmowego Liczba podpisanych umów/decyzji Wartość dof. UE podpisanych umów/decyzji (EUR) Poziom kontraktacji Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Alokacja (EUR) Liczba projektów zakończonych ,93 89,78% , ,96 91,71% , ,98 9,67% , ,17 99,92% , ,57 12,53% , ,9 11,31% , ,58 1,16% , 1, % 38, Razem ,9 87,95% ,

128 Mln EUR Wykres 32. Postęp finansowy w Priorytecie II w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,4 641,87 472,88 335,34 335,22 537, ,23 12,49 33,54 58,32 56,42 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Wartość dof. UE deklaracji zatwierdzonych przez IC Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) KONKURSY W poniższej tabeli zostały przedstawione informacje nt. konkursów ogłoszonych w Priorytecie II w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia programu. Tabela 29. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie II. Działanie / schemat Działanie 2.1 Wzmocnienie regionalnego układu powiązań drogowych (drogi wojewódzkie, z wyłączeniem dróg wojewódzkich w miastach na prawach powiatu) Działanie 2.8 Zapewnienie dostępu do Internetu szerokopasmowego Działanie 2.1 Wzmocnienie regionalnego układu powiązań drogowych (drogi wojewódzkie, z wyłączeniem dróg wojewódzkich w miastach na Termin naboru Alokacja na konkurs (EUR) 128 Liczba złożonych wniosków o dofinansowanie Konkursy ogłoszone w okresie sprawozdawczym Kwota dofinansowania złożonych wniosków (EUR) 11, , , ,4 Konkursy ogłoszone w poprzednich okresach sprawozdawczych , , , , , , , ,35

129 prawach powiatu) Działanie 2.2 Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, powiatowe, gminne) Działanie 2.2 Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, powiatowe, gminne) (Schemat II) Działanie 2.3 Modernizacje regionalnego układu kolejowego Działanie 2.5 Rozwój miejskiego transportu drogowego (Schemat II) Działanie 2.6 Rozwój regionalnej infrastruktury lotniczej Źródło: Opracowanie własne , , , ,2 12, ,87 18, , , , , ,99 5, , , ,83 4, ,79 4, ,47 2, , , ,67 7, ,41 6, , , ,25 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG SEKTORÓW GOSPODARKI Informacje nt. liczby oraz wartości dofinansowania UE według sektorów gospodarki w podziale na działania przedstawione zostały w poniższej tabeli. Tabela 3. Projekty realizowane w ramach Priorytetu II wg sektorów gospodarki Sektor gospodarki Działanie WRPO Liczba projektów Dofinansowanie UE (EUR) V Budownictwo ,1 w tym związane z transportem 2.1, 2.2, 2.3, 2.5, ,1 VI Usługi ,8 w tym poczta i telekomunikacja ,9 w tym transport 2.4, ,5 w tym działalność w zakresie bezpieczeństwa ludzkiego ,51 129

130 w tym usługi w zakresie informatyki ,17 Razem ,9 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG RODZAJÓW BENEFICJENTÓW Głównymi beneficjentami Priorytetu II były jednostki samorządu terytorialnego (91% projektów). Przedsiębiorcy uzyskali wsparcie przy 16 przedsięwzięciach. Wśród projektów, którym udzielono dofinansowanie tylko jeden projekt należał do państwowych jednostek organizacyjnych. Wykres 33. Liczba projektów realizowana w ramach Priorytetu II wg rodzajów beneficjentów 16 1 jednostki samorządu terytorialnego przedsiębiorcy 172 administracja rządowa/jednostki państwowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PRZESTRZENNY PROJEKTÓW Projekty wsparte w ramach Priorytetu II realizowane są zarówno na obszarach wiejskich jak i miejskich, z niewielką przewaga obszarów wiejskich. Obszar wiejski 114 Obszar miejski 75 W dokumentach programowych WRPO oraz dokumentach strategicznych dla rozwoju Wielkopolski nie zidentyfikowano obszarów defaworyzowanych, dlatego analiza rozkładu przestrzennego projektów nie odnosi się do tych obszarów. Rozkład przestrzenny projektów w podziale na powiaty został przedstawiony na poniższej mapie. 13

131 Rycina 16. Projekty realizowane w ramach Priorytetu II wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) INFORMACJE NT PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W DANYM OBSZARZE W RAMACH INNYCH PO Informacje te znajdują się w punkcie ROZKŁAD PROJEKTÓW WG GRUP DOCELOWYCH Informacje na ten temat znajdują się w punkcie

132 Mln EUR PROJEKTY KLUCZOWE Zbiorcza informacja na temat stanu przygotowania i realizacji projektów kluczowych znajdujących się w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych została zamieszczona w punkcie Natomiast szczegółowy opis poszczególnych projektów znajduje się poniżej, przy analizie działań Priorytetu II. Na IW IPK znajduje się 2 projektów kluczowych, które są realizowane w ramach Priorytetu II (3 z Działania 2.1, 9 z Działania 2.2, 2 z Działania 2.3, 1 z Działania 2.4, 2 z Działania 2.5 oraz 3 z Działania 2.7). W okresie sprawozdawczym dla Priorytetu II zgłoszone zostały 3 nowe projekty kluczowe. Wykres 34. Postęp finansowy w Działaniu 2.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu , ,77 132,6 14,61 147,69 1 5,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie 16,63 Wartość dof. UE podpisanych umów 3,87 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W ramach Działania 2.1 realizowane są projekty związane z wzmocnieniem powiązań dróg wojewódzkich. Inwestycje dotyczą głównie przebudowy lub modernizacji dotychczasowych odcinków drogowych (np. Rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 433 Swarzędz Gądki na odcinku Swarzędz Garby). Zbudowano również obwodnice m. in. miast Murowana Goślina, Opalenica oraz Kleczew. Zakres projektów obejmował nie tylko drogi, ale także mi. in. modernizację wiaduktu w Herburtowie oraz elementy infrastruktury drogowej (np. chodniki, znaki, zatoczki autobusowe, oświetlenie). Obecnie w trakcie realizacji są projekty związane z budową obwodnic miast Wągrowiec i Czarnków oraz rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 196 na odcinku Murowana Goślina Wągrowiec. Działanie 2.1 Wzmocnienie regionalnego układu powiązań drogowych (drogi wojewódzkie, z wyłączeniem dróg wojewódzkich w miastach na prawach powiatu) 2 projektów na kwotę dofinansowania UE ,92 EUR 132

133 Mln EUR PROJEKTY KLUCZOWE Droga Nr 434 budowa II etapu obwodnicy m. Śrem i m. Zbrudzewo o dł. 3,12 km Projekt zakończony Projekt realizowany był przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego od marca 21 r. do sierpnia 211 r. We wrześniu 211 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. W wyniku wsparcia ze środków UE wybudowano 3,11 km drogi wojewódzkiej, która jednocześnie stanowi obwodnicę. Uciążliwy ruch tranzytowy został wyprowadzony ze Śremu oraz Zbrudzewa, nowa droga w znacznym stopniu ułatwia przejazd i skraca czas przejazdu. Droga nr 196 obwodnica m. Murowana Goślina budowa obwodnicy o dł. 9,3 km Projekt zakończony Inwestycja została zrealizowana przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego. Wartość całkowita projektu wyniosła ,93 EUR, w tym dofinansowanie UE ,65 EUR. Obwodnica o długości 9,3 km i nośności 115 kn/oś została udostępniona kierowcom 29 czerwca 212 r. Trasa połączyła dwie ważne drogi wojewódzkie nr 196 oraz 187. Murowana Goślina zyskała na atrakcyjności inwestycyjnej, ze względu na nowy układ komunikacyjny, a natężenie ruchu w centrum miasta zmalało. Wniosek o płatność końcową beneficjenta został zaakceptowany 11 kwietnia 213 r. Droga Nr 434 odc. od drogi Nr 36 do m. Śrem przebudowa drogi na odcinku o dł. 42,791 km Największy projekt w Działaniu 2.1 obejmował swoim zasięgiem powiaty śremski, gostyński i rawicki. W związku z upadłością konsorcjum realizującego inwestycję, problemami z płynnością finansową oraz brakiem środków na ukończenie projektu wypowiedziano konsorcjum umowę w 212 r. W lipcu 213 r. wybrano nową firmę, która zrealizuje inwestycję do końca. Dnia 6 grudnia 213 r. podpisano aneks do umowy, który zwiększył wartość inwestycji do kwoty ,48 EUR, w tym dofinansowanie UE ,17 EUR. Wykres 35. Postęp finansowy w Działaniu 2.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,22 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) 142, Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie 15,19 12, 7,23 5,2 5,45 Wartość dof. UE podpisanych umów 97,33 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja 114,7 W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 133

134 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW Działanie dotyczy projektów budowy lub przebudowy dróg w miastach na prawach powiatu oraz na obszarach wiejskich. W Schemacie I realizowane są inwestycje drogowe w aglomeracjach powyżej 5 tys. mieszkańców (np. budowa ul. Philipsa w Pile lub przebudowa ulic Brzozowej, Siewnej i Długiej w Ostrowie Wielkopolskim). W Schemacie II wsparciem objęte są drogi w miastach poniżej 5 tys. mieszkańców oraz na obszarach wiejskich. które stanowią 89% wszystkich projektów w Działaniu 2.2. Inwestycje często dotyczą także infrastruktury towarzyszącej drogom, m. in. ciągi piesze, ścieżki rowerowe, oświetlenie uliczne, zatoczki autobusowe, czy nowe oznakowanie. Schemat I Drogi w granicach administracyjnych miast powyżej 5 tys. Mieszkańców - 16 projektów na kwotę dofinansowania UE ,78 EUR Schemat II Drogi w granicach administracyjnych miast poniżej 5 tys. mieszkańców oraz na obszarach wiejskich 125 projekty na kwotę dofinansowania UE ,19 EUR PROJEKTY KLUCZOWE Budowa drogi powiatowej łączącej drogę krajową nr 5 Poznań-Wrocław z m. Widziszewo Projekt zakończony Projekt został zrealizowany przez Powiat Kościański. Inwestycję zakończono w 212 roku, a wniosek o płatność końcową zatwierdzono 14 marca 213 r. Wybudowanie drogi kosztowało ,16 EUR, w tym dofinansowanie UE ,35 EUR. Droga powiatowa to alternatywa komunikacyjna dla pojazdów dostawczych i ciężarowych poruszających się nieprzystosowaną do dużego natężenia ruchu drogą 396P Czacz Widziszewo oraz doprowadzenie nowego połączenia komunikacyjnego dla tamtejszej podstrefy ekonomicznej. Aktywizacja terenów inwestycyjnych Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A przez budowę drogi i poprawę bezpieczeństwa w Podaninie Projekt zakończony Projekt został zrealizowany przez Powiat Chodzieski. Inwestycja dotyczyła budowy drogi na terenie Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (K-SSSE) w obrębie wsi Podanin. Wartość projektu ostatecznie wyniosła 29 81,34 EUR, w tym dofinansowanie UE na kwotę ,23 EUR. 9 kwietnia 213 r. został zatwierdzony wniosek beneficjenta o płatność końcową. Projekt pozytywnie wpłynął na zwiększenie potencjału gospodarczego powiatu chodzieskiego. Region został silniej związany komunikacyjnie z centrum województwa. Zwiększyła się przepustowość drogi oraz bezpieczeństwo ruchu drogowego. Specjalna strefa inwestycyjna stworzyła atrakcyjne warunki dla przedsiębiorstw, co w dłuższej perspektywie będzie skutkowało ograniczeniem bezrobocia i wzrostem poziomu zamożności regionu. Przebudowa ciągu drogowego ulic Brzozowej, Siewnej i Długiej oraz wiaduktu kolejowego nad ulicą Brzozową w Ostrowie Wielkopolskim Inwestycja jest realizowana przez Gminę Miasto Ostrów Wielkopolski. Umowa o dofinansowanie została podpisana 21 października 213 r. Całkowity koszt inwestycji wynosi aktualnie ,27 EUR, w tym wkład UE w wysokości ,1 EUR. Projekt polega na przebudowie ciągu drogowego biegnącego wzdłuż ulic Brzozowej, Siewnej oraz Długiej w Ostrowie Wielkopolskim. W ramach ulicy Brzozowej zmodernizowany zostanie także wiadukt kolejowy. Rama komunikacyjna połączy śródmieście z podmiejskimi osiedlami, centrami sportowo-rekreacyjnymi oraz terenami aktywizacji gospodarczej. Centrum miasta zostanie odciążone, a poprawie ulegnie ogólna wartość inwestycyjna regionu. 134

135 Przebudowa ciągu ulic: Wrocławskiej, Górnośląskiej, Harcerskiej, Poznańskiej w Kaliszu 13 listopada 213 r. Miasto Kalisz złożyło wniosek o dofinansowanie projektu. Przewidywany termin podpisania umowy to początek roku 214. Termin zakończenia inwestycji szacowany jest na koniec pierwszego kwartału 215 r. Przebudowane zostaną ulice o łącznej długości ok. 9,7 km, co wpłynie na polepszenie płynności ruchu i wyeliminuje utrudnienia komunikacyjne. Zwiększeniu ulegnie potencjał komunikacyjny i gospodarczy aglomeracji kalisko-ostrowskiej. Budowa ul. Philipsa w Pile, łączącej drogi o znaczeniu regionalnym 29 maja 213 r. została podpisana umowa z Gminą Piła na realizację projektu. 22 października 213 r. podpisano aneks do umowy, który obniżył wartość inwestycji oraz dofinansowania UE, odpowiednio do poziomu ,21 i ,8 EUR. Pod koniec 213 r. został złożony wniosek o płatność końcową, który obecnie jest w trakcie weryfikacji. Droga została udostępniona kierowcom we wrześniu 213 r. W ramach inwestycji wybudowano 1,5 km drogi, która będzie spełniać funkcje śródmiejskiego ciągu komunikacyjnego zapewniającego wygodne przemieszczanie się pojazdów pomiędzy osiedlami mieszkalnymi i terenami aktywności gospodarczej. Realizacja powyższego projektu ma spełnić funkcję wyprowadzającą i udrażniającą ruch kołowy w Pile, a także podniesienia bezpieczeństwa ruchu drogowego. Budowa drogi łączącej drogę powiatową nr 251P (ul. Rabowicka) z drogą krajową nr 92 wraz z drogami serwisowymi oraz przebudową odcinka ul. Rabowickiej i drogi krajowej nr 92 w miejscowości Jasin, Gmina Swarzędz Projekt jest realizowany na zasadzie partnerstwa przez Starostwo Powiatowe w Poznaniu oraz Gminę Swarzędz. Umowa o dofinansowanie została podpisana 7 maja 213 r. Wartość inwestycji oszacowano na ,13 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,14 EUR. Dnia 21 października 213 r. dołączono aneks do umowy, który zmniejszył wartość projektu wraz z dofinansowaniem do poziomu odpowiednio: ,89 i ,55 EUR. Termin zakończenia projektu wyznaczono na wrzesień 214 r. Inwestycja zakłada budowę drogi powiatowej, która połączy ul. Rabowicką z drogą krajową nr 92 w miejscowości Jasin. Celem projektu jest poprawa obsługi komunikacyjnej podstrefy Kostrzyńsko- Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej zlokalizowanej między ul. Rabowicką a linią kolejową E-2, jak również poprawa jakości życia mieszkańców Gminy Swarzędz poprzez zmniejszenie natężenia ruchu w centrum miasta. Dostosowanie układu komunikacyjnego dróg w Powiecie Kępińskim do nowych połączeń regionalnych i ponadregionalnych w związku z budową dróg ekspresowych S-8 i S-11 Projekt został przekazany do konsultacji społecznych, które trwały od 18 stycznia do 18 lutego 213 r. Dnia 22 lutego 213 r. inwestycję wpisano na listę IW IPK, a wniosek o dofinansowanie został złożony 16 października 213 r. Instytucją odpowiedzialną za realizację inwestycji jest Powiat Kępiński. Prawdopodobny termin podpisania umowy to początek 214 r. Projekt zakłada usprawnienie ruchu dla kierowców poruszających się droga krajową nr 8 relacji Warszawa Wrocław i drogą krajową nr 11 relacji Poznań Bytom, które krzyżują się w mieście Kępno, a także umożliwi połączenie Południowej części Wielkopolski z drogą ekspresową S-8. Inwestycja pozytywnie wpłynie na region poprzez zwiększenie atrakcyjności terenów inwestycyjnych i zredukowanie zatłoczenia na drogach. 135

136 Poprawa układu komunikacyjnego polegająca na przebudowie i budowie dróg gminnych stanowiących łącznik pomiędzy drogą wojewódzką nr 434, a drogą powiatową nr 473P Konsultacje społeczne projektu trwały od 8 marca do 8 kwietnia 213 r., w wyniku których 11 kwietnia 213 r. inwestycję wpisano do IW IPK. Podmiotem odpowiedzialnym za realizację przedsięwzięcia będzie Gmina Dolsk, z którą podpisano umowę o dofinansowanie 2 listopada 213 r. Całkowita wartość projektu wynosi 858 6,74 EUR, w tym udział UE w wysokości ,93 EUR. W wyniku inwestycji nastąpi połączenie drogi wojewódzkiej nr 434 z drogą powiatową nr 473P. Nowe połączenie będzie pełnić funkcję alternatywnej trasy przez miasto, gdy główna trasa wojewódzka będzie zablokowana ze względu na wypadek czy remont. Dzięki projektowi poprawi się atrakcyjność i estetyka regionu. Zmniejszy się koszt eksploatacji poruszających się po drodze pojazdów i powstaną oszczędności w czasie przejazdu. Budowa obwodnicy śródmieścia Swarzędza łączącej drogę krajową nr 92 z drogą powiatową nr 252P w ciągu ul. Dworcowej w Swarzędzu Projekt został przekazany do konsultacji społecznych, które trwały od 8 marca do 8 kwietnia 213 r., a dnia 1 października 213 r. został wpisany do IW IPK. 2 grudnia 213 r. Gmina Swarzędz, podmiot realizujący inwestycję, złożyła wniosek o dofinansowanie. Przedmiotem projektu jest budowa wewnętrznej obwodnicy śródmieścia, co wpłynie na odciążenie drogi krajowej nr 92 Poznań Swarzędz Warszawa. Inwestycja usprawni przejazd przez miasto oraz zaktywizuje sąsiadujące tereny inwestycyjne oraz komercyjne. Rycina 17. Ul. Philipsa w Pile Źródło: 136

137 Mln EUR Wykres 36. Postęp finansowy w Działaniu 2.3 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,63 49,24 4,1 31,32 44, , Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) 5,26 4,63, Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW Umowy podpisane w ramach Działania 2.3 dotyczą modernizacji linii kolejowych i szeroko rozumianej infrastruktury towarzyszącej takiej jak: perony i wiaty peronowe, nowoczesne urządzenia zabezpieczające ruch na przejazdach kolejowych. Działanie 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego 3 projekty na kwotę dofinansowania UE ,98 EUR PROJEKTY KLUCZOWE Modernizacja linii kolejowej nr 357 Sulechów- Luboń na terenie województwa wielkopolskiego mającej duże znaczenie dla w obsłudze połączeń małych miejscowości z aglomeracją poznańską na odcinku Wolsztyn Luboń Projekt jest realizowany przez PKP Polskie Linie Kolejowe Spółka Akcyjna Centrum Realizacji Inwestycji Oddział w Poznaniu. Inwestycja została zakończona 3 czerwca 213 i linia kolejowa jest obecnie używana. Jednak nie wpłynął w okresie sprawozdawczym wniosek o płatność końcową. Zmodernizowana linia kolejowa została przystosowana do użytku dla osób niepełnosprawnych. Codziennie z trasy korzystają osoby, które dojeżdżają do pracy, szkół i uczelni wyższych w Poznaniu. Dzięki inwestycji skrócony został czas przejazdu i zwiększono przepustowość linii. Udało się lepiej skomunikować regiony peryferyjne z metropolią. Zmniejszony został także negatywny wpływ na środowisko poprzez przejęcie ruchu pasażerskiego przez kolej z gałęzi transportu mniej przyjaznych dla środowiska. 137

138 Mln EUR Modernizacja linii kolejowej nr 356 Poznań Wschód- Bydgoszcz na terenie województwa wielkopolskiego mającej duże znaczenie w obsłudze połączeń małych miejscowości z aglomeracją poznańską na odcinku Poznań Wschód- Gołańcz- Etap I Instytucją odpowiedzialna za realizację projektu jest PKP Polskie Linie Kolejowe Spółka Akcyjna Centrum Realizacji Inwestycji Oddział w Poznaniu. Inwestycja została oddana do użytku pod koniec 213 r., lecz w okresie sprawozdawczym beneficjent nie złożył wniosku o płatność końcową. Modernizacja linii kolejowej wpłynęła pozytywnie na poprawę bezpieczeństwa poprzez zmniejszenie liczby wypadków oraz zwiększyła dostępność infrastruktury dla osób niepełnosprawnych. Skrócony został czas przejazdu, a także poprawiono komfort jazdy. Wykres 37. Postęp finansowy w Działaniu 2.4 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,23 47,23 38,7 32,19 38, ,3 1,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW/PROJEKTY KLUCZOWE Zakup taboru kolejowego dla regionalnych pasażerskich przewozów kolejowych Jedyny realizowany w ramach Działania 2.4 projekt pt. Zakup taboru kolejowego dla regionalnych pasażerskich przewozów kolejowych jest jednocześnie dużym projektem. Jego szerszy opis został przedstawiony w punkcie 5 Duże projekty. Działanie 2.4 Tabor kolejowy dla regionalnych przewozów pasażerskich 1 projekt na kwotę dofinansowania UE ,17 EUR 138

139 Mln EUR Wykres 38. Postęp finansowy w Działaniu 2.5 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,47 7,47 7,44 65,77 68, ,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie W okresie sprawozdawczym Wartość dof. UE podpisanych umów 6,97 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Od uruchomienia programu Alokacja Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu projektów dotyczyło zakupu taboru transportu publicznego na liniach miejskich oraz podmiejskich. Do tej pory beneficjentami były następujące miasta: Piła, Wągrowiec, Jarocin, Poznań, Ostrów Wlkp., Leszno, Swarzędz, Kalisz, Gniezno, Krotoszyn, Luboń i Konin. Zakupione autobusy są całkowicie przystosowane dla osób niepełnosprawnych, posiadają monitoring wewnętrzny oraz spełniają europejskie standardy emisji spalin. Dwa projekty infrastrukturalne zrealizowane w Działaniu 2.5 dotyczyły budowy linii tramwajowych w Poznaniu. Jednocześnie obie inwestycje były projektami kluczowymi. Rycina 18. Autobusy w ramach projektu Rozwój i poprawa jakości transportu publicznego w Kaliszu Źródło: 139

140 PROJEKTY KLUCZOWE Budowa trasy tramwajowej Os. Lecha Franowo Realizowany w ramach Działania 2.5 projekt pt. Budowa trasy tramwajowej Os. Lecha-Franowo jest jednocześnie dużym projektem. Jego szerszy opis został przedstawiony w punkcie 5 Duże projekty. Przedłużenie trasy Poznańskiego Szybkiego Tramwaju (PST) do Dworca Zachodniego w Poznaniu W listopadzie 213 r. została oddana do użytku trasa PST do Dworca Zachodniego w Poznaniu. 15 lipca 213 r. podpisano aneks do umowy, który zwiększył koszt inwestycji o ,92 EUR, pozostawiając kwotę wsparcia unijnego na tym samym poziomie. Obecnie wartość projektu wynosi ,45 EUR, w tym dofinansowanie UE ,74 EUR. W okresie sprawozdawczym nie wpłynął wniosek o płatność końcową. W wyniku zrealizowanej inwestycji położono 1,85 km nowych torów tramwajowych z systemem monitoringu i zdalnego sterowania ruchem. Wybudowany nowy przystanek Dworzec Zachodni jest w pełni zadaszony i posiada połączenie poprzez tunel podziemny z dworcem kolejowym. Jednak najważniejszym elementem wykonanego projektu jest usprawnienie przejazdu komunikacją publiczną przez centrum miasta. Zniwelowane zostały zatory tramwajowe w godzinach szczytu komunikacyjnego oraz skrócił się czas przejazdu. Nowa trasa rozciąga się od ulicy Libelta, pod przęsłem Mostu Teatralnego, wzdłuż tzw. grupy torów toruńskich, pod konstrukcją Ronda Kaponiera / Most Uniwersytecki, wzdłuż zachodniej granicy PKP, pod Mostem Dworcowym, następnie wzdłuż istniejącego peronu nr 7, skręcając w prawo do ulicy Głogowskiej za budynkiem biurowym użytkowanym przez prywatne przedsiębiorstwa. Schemat I Projekty infrastrukturalne 2 projekty na kwotę dofinansowania UE ,24 EUR Schemat II Zakup nowego taboru w ramach miejskiego systemu transportu publicznego 17 projektów na kwotę dofinansowania UE ,33 EUR 14

141 Mln EUR Wykres 39. Postęp finansowy w Działaniu 2.6 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) 9,48 9,48,, Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie 7,8 8,31 Wartość dof. UE podpisanych umów, 1,18 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja 8,2 W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 2.6 zrealizowano do tej pory 2 projekty związane z rozbudową portu lotniczego Ławica. Pierwsza inwestycja pn. Modernizacja Portu Lotniczego Poznań-Ławica w zakresie infrastruktury lotniskowej składała się z trzech zadań. W ramach pierwszego poszerzono płytę lotniska przeznaczoną dla postoju samolotów i pojazdów obsługi technicznej lotniska. Drugi etap dotyczył przebudowy istniejącego układu kanalizacji deszczowej oraz stawów retencyjnoinfiltracyjnych. Trzecia część związana była z rozbudową stacji transformatorowej. Ze względu na planowane inwestycje beneficjenta zapotrzebowanie na energię elektryczną będzie systematyczne rosnąć w czasie. Dofinansowanie UE wyniosło ,5 EUR. Drugi projekt Port Lotniczy Poznań-Ławica modernizacja infrastruktury lotniskowej związany był z dostosowaniem infrastruktury lotniska do stale rosnącego ruchu pasażerskiego. W ramach inwestycji zmodernizowano drogę startową i pas kołowy dla samolotów oraz rozbudowano płytę postojową dla maszyn. Projekt zrealizowano w 213 r., a kwota dofinansowanie UE wyniosła ,4 EUR. Działanie 2.6 Rozwój regionalnej infrastruktury lotniczej 2 projekty na kwotę dofinansowania ,9 EUR 141

142 Mln EUR Wykres 4. Postęp finansowy w Działaniu 2.7 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) 77,69 77,69 77,63 2,95,,,, Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja 77,51 W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG /PROJEKTY KLUCZOWE W ramach Działania 2.7 realizowane są wyłącznie projekty kluczowe, dla których podpisano 3 umowy. Projekty, które otrzymały dofinansowanie zakładają budowę oraz rozbudowę lokalnych lub regionalnych szerokopasmowych sieci współdziałających ze szkieletowymi sieciami regionalnymi lub krajowymi jak również tworzą publiczne punkty dostępu do Internetu. Działanie 2.7. Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 3 projekty na kwotę dofinansowania UE ,58 EUR Budowa Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej Realizowany w ramach Działania 2.7 projekt pt. Budowa Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej jest jednocześnie dużym projektem. Jego szerszy opis został przedstawiony w punkcie 5 Duże projekty. Wzmocnienie potencjału rozwojowego Wielkopolski poprzez zastosowanie technologii informacyjnych w działalności instytucji publicznych na rzecz budowania infrastruktury społecznej i gospodarczej regionu Projekt zakończony. Projekt realizowany był przez Komenda Wojewódzka Policji w Poznaniu od 14 grudnia 29 r. do 3 września 211 r. W lutym 212 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. Rozbudowa infrastruktury i systemów teleinformatycznych stanowiących elementy Systemu Wspomagania Dowodzenia (SWD) jednostek wielkopolskiego garnizonu Policji, w tym elementy udostępniania informacji (Internet dla mieszkańców) pozwoliły na wzmocnienie potencjału rozwojowego Wielkopolski poprzez rozwój zintegrowanej regionalnej infrastruktury teleinformatycznej oraz wdrożenie innowacyjnych rozwiązań w zakresie technologii informacyjnych 142

143 i komunikacyjnych (ICT) w sektorze publicznym, umożliwiających wzrost skuteczności wielkopolskiej Policji oraz udział jak największej liczby Wielkopolan w społeczeństwie informacyjnym. Realizacja projektu umożliwiła sprawniejsze dysponowanie, kontrolę i monitorowanie sił, a także środków dla KMP i KPP oraz Sztabu Policji KWP w Poznaniu. Jednocześnie w 3 jednostkach Policji zostały utworzone Publiczne Punkty Dostępu do Internetu, co wesprze działania Policji poprzez ułatwienie mieszkańcom i turystom kontaktu z Policją, a osobom zagrożonym wykluczeniem cyfrowym da możliwość uczestniczenia w społeczeństwie informacyjnym. Poznańska Elektroniczna Karta Aglomeracyjna Projekt realizowany jest przez Miasto Poznań. W okresie sprawozdawczym (23 lipiec 213 r.) podpisano aneks do umowy, który wydłużył okres realizacji projektu do 3 czerwca 214 r. Obecne PEKA funkcjonuje jako bilet okresowy i systematycznie zastępuje stare komkarty. W przyszłości planuje się uruchomienie jej funkcji płatności zbliżeniowej za drobne zakupy do kwoty 5 zł, nośnika podpisu elektronicznego, płatność kartą za bilety jednorazowe poprzez wyposażenie pojazdów komunikacji zbiorowej w odpowiednie terminale i kasowniki. Instytucją odpowiedzialną za obsługę kart jest Bank Zachodni WBK S.A. W sprawozdaniu za rok 212 zgodnie z uwagami KE została przedstawiona szczegółowa jakościowa analiza inwestycji EFRR w e-administrację. Na mocy uchwały z dnia 3 lutego 212 r. nr 1576/212 ZWW przyjął wersję 5.5 Szczegółowego Opisu Priorytetów Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata , która to wprowadziła Działanie 2.8 do Priorytetu II. Dodanie nowego działania wynikało z przyznania dodatkowych środków z Krajowej Rezerwy Wykonania oraz Dostosowania Technicznego dla województwa wielkopolskiego, które mają zostać przeznaczone m.in. na Internet szerokopasmowy. Środki przeznaczone na to Działanie to 38 EUR. Ze względu na złożoność projektu dwa konkursy zostały unieważnione, a jedna procedura konkursowa jest aktualnie zawieszona. Procedura konkursu została zawieszona 6 grudnia 213 r. Potencjalni beneficjenci złożyli 43 wnioski o dofinansowanie o łącznej wartości wnioskowanego dofinansowania w wysokości ,4 EUR. Konkurs zostanie wznowiony prawdopodobnie nie wcześniej niż w II kwartale 214 r. 143

144 ANALIZA STOPNIA REALIZACJI WSKAŹNIKÓW i OCENA EFEKTYWNOŚCI WSPARCIA Rycina 19. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie II 189 podpisanych umowów na kwotę dofinansowania UE ,9 EUR 87,95% poziom kontraktacji 164 projekty zakończonych, na kwotę dofinansowania UE ,59 EUR WSKAŹNIKI PRODUKTU * 22,44 km wspartych dróg wojewódzkich 684,39 km wspartych dróg powiatowych i gminnych 134,18 km przebudowanych linii kolejowych 231 zakupionych jednostek taboru komunikacji zbiorowej 4 3,5 km wybudowanej sieci internetu szerokopasmowego WSKAŹNIKI REZULTATU * 132,89 mln EUR oszczędności dla przewozów pasażerskich i towarowych na nowych i zrekonstruowanych drogach 2,54 mln EUR oszczędność dla przewozów pasażerskich i towarowych na nowych i zrekonstruowanych liniach kolejowych osób korzystajacych ze wspartych lotnisk CEL Zwiększenie wymiany gospodarczej z otoczeniem na rzecz wzrostu zatrudnienia Podniesienie jakości infrastruktury drogowej, kolejowej, lotniczej, transportu zbiorowego, łączności oraz informatycznej Zwiększenie wewnątrzregionalnej spójności Powiązanie infrastruktury regionalnej z systemami zewnętrznymi * dane dotyczące wartości wskaźników odnoszą się do szacowanej realizacji, na podstawie podpisanych umów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Projekty realizowane w Priorytecie II wpływają na realizację wskaźników na poziomie priorytetów oraz działań. Szczegółowe informacje na temat tychże wskaźników zostały zawarte w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku nr IV do Sprawozdania. W wierszu realizacja zostały przedstawione informacje nt. projektów zakończonych, tj. takich, dla których zatwierdzono wniosek o płatność końcową. Z kolei w wierszu szacowana realizacja zostały przedstawione wartości na podstawie zawartych umów. W niektórych przypadkach realizacja za 213 r. nie odpowiada szacowanej realizacji dla 213 r., ze względu na trwającą jeszcze na koniec roku weryfikację wniosków o płatność końcową, trwające czynności kontrolne, bądź złożenie przez beneficjentów w 214 r. wniosków o płatność dla projektów, które zakończyły się na końcu okresu sprawozdawczego. Przedsięwzięcia wsparte w ramach Priorytetu II zobrazowane są za pomocą wskaźników, które stanowią miernik realizacji celów wyznaczonych dla danej osi. Z kolei na poziom realizacji wskaźników wpływa postęp finansowy wspartych projektów. Dla zmierzenia wpływu projektów realizowanych w ramach Priorytetu II na poprawę stanu infrastruktury komunikacyjnej w Wielkopolsce określono 26 wskaźników priorytetowych (13 wskaźników produktu, 13 wskaźników rezultatu) oraz 21 wskaźników na poziomie działań. 144

145 Tabela 31. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie II Nazwa wskaźnika Wartość docelowa (213 r.) Szacowana realizacja wartość 145 % osiągnięcia wartość Realizacja % osiągnięcia Liczba projektów z zakresu transportu % % Długość nowych dróg (km) 64 68,9 16% 5,16 78% Długość zrekonstruowanych dróg (km) Długość zrekonstruowanych linii kolejowych (km) Liczba projektów z zakresu społeczeństwa informacyjnego Oszczędność czasu dla przewozów pasażerskich i towarowych na nowych i zrekonstruowanych drogach (EUR) Oszczędność czasu w euro dla przewozów pasażerskich i towarowych na nowych i zrekonstruowanych liniach kolejowych (EUR) ,74 15% 71,74 91% 8 134,18 168% % % 1 4% 13 5, ,14 12% ,67 72% 2 542, ,6 1% % Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Przy obecnym poziomie kontraktacji większość wskaźników osiągnie wartości docelowe określone dla 213 r. Jedynie wskaźniki dotyczące projektów z zakresu społeczeństwa informacyjnego osiągnięte zostaną na dość niskim poziomie (np. Liczba projektów z zakresu społeczeństwa informacyjnego 11%), a postęp we wskaźnikach określonych dla nowoutworzonego Działania 2.8 zostanie wykazany po zakończeniu konkursu dla tego działania. W przypadku wskaźników odnoszących się do modernizacji linii kolejowych i tramwajowych oraz zakupu taboru kolejowego realizacja jest na zerowym poziomie, co wynika z charakteru tych inwestycji. Do mocnych stron województwa wielkopolskiego zdiagnozowanych w analizie SWOT dla WRPO należy bardzo korzystne położenie w przestrzeni europejskiej oraz w głównym pasie infrastruktury komunikacyjnej zachód-wschód. Poprawa stanu tej infrastruktury dzięki interwencji w Priorytecie II da szansę na rozwój inwestycji wspólnotowych i krajowych w infrastrukturę komunikacyjną korytarzy transportowych, a także pozwoli na zwiększenie liczby inwestycji zewnętrznych. Do końca 213 r. dofinansowano 186 projektów transportowych, z czego 163 zostało zakończonych. Były to projekty drogowe, kolejowe, lotnicze oraz związane z transportem zbiorowym. Wartość docelowa dla 213 r. została przekroczona, co świadczy nie tylko o dużych potrzebach regionu i dużym zainteresowaniu wnioskodawców projektami drogowymi, ale powiązane też jest z faktem, że dofinansowano więcej projektów na mniejsze kwoty. Wszystkie projekty transportowe dążą do rozwinięcia sieci komunikacyjnej w całym województwie przyczyniając się do zwiększenia wewnątrzregionalnej spójności oraz podniesienia jakości infrastruktury drogowej, kolejowej, lotniczej, transportu zbiorowego (cel szczegółowy Priorytetu II). Infrastruktura drogowa Zgodnie z podpisanymi umowami dla Działania 2.1 oraz 2.2 w Wielkopolsce powstanie 68,9 km nowych dróg, a 818,74 km zostanie zmodernizowanych. Widać zatem, że większy nacisk kładziono na poprawę istniejących dróg niż na budowę nowych. Zdecydowana większość inwestycji dotyczy dróg powiatowych i gminnych i szacuje się, że zmodernizowanych zostanie

146 644,14 km, a 4,25 km zostanie wybudowanych. W przypadku obydwu wskaźników wartości docelowe dla 213 r. zostaną osiągnięte w nieco ponad 1%. Drogi wojewódzkie wspierane są w Działaniu 2.1 oraz 2.2. Łącznie wybudowanych zostanie 27,84 km nowych dróg, a przebudowanych 174,6 km, co daje odpowiednio 13% oraz 19% wartości docelowej. W okresie sprawozdawczym wiele inwestycji drogowych na drogach wojewódzkich zostało zakończonych, o czym świadczy znaczny wzrost wartości realizacji wskaźników dotyczących dróg wojewódzkich. Do końca 213 r. oddano do użytku 18,35 km dróg wojewódzkich (m.in. droga wojewódzka nr 184 odcinek Pamiątkowo Przeźmierowo, droga nr 264 obwodnica m. Kleczew) oraz 652,55 km dróg powiatowych i gminnych (m.in. droga gminna Wola Łaszczowa- Sokółki, droga powiatowa nr 121P Lędyczek Złotów na odcinku Lędyczek Radawnica, połączenie drogi krajowej nr 11 i wojewódzkiej nr 188 ostatni etap budowy obwodnicy miasta Piły). Istotnym mankamentem sieci drogowej w województwie są wąskie gardła, wynikające z braku obwodnic, dlatego też w ramach Działania 2.1 i 2.2. wspierane były projekty mające na celu odciążenie układów komunikacyjnych miast poprzez budowę tych obiektów. Do końca grudnia 213 r. wybudowano 9 obwodnic (m.in. Piły, Międzychodu, Kostrzyna), a szacuje się, że powstaną jeszcze 3 na drogach wojewódzkich. Inwestycje w infrastrukturę drogową dały oszczędność czasu w przewozach pasażerskich i towarowych na nowych i zrekonstruowanych drogach w wysokości ,67 EUR, co daje 72% wartości docelowej, a szacuje się, że wartość ta wzrośnie do ,14 EUR (12% wartości docelowej). Do końca grudnia 213 r. wzrósł udział nowo wybudowanych i zmodernizowanych dróg finansowanych z WRPO w ogólnej długości dróg publicznych regionu i wyniósł 2,78%, natomiast wartość tego wskaźnika dla obszarów wiejskich wynosi 2,52%. Z podpisanych umów wynika, iż udział ten wzrośnie odpowiednio do 3,24% oraz 2,89%. Infrastruktura kolejowa Zły stan techniczny regionalnych linii kolejowych oraz postępujące niszczenie taboru kolejowego sprawiają, że spada liczba pasażerów i ładunków towarowych przewożonych koleją. W celu odwrócenia tej tendencji z WRPO wsparto dwa projekty, których przedmiotem była modernizacja linii kolejowych (Działanie 2.3). Polskie Linie Kolejowe zamierzają do końca 215 r. zmodernizować 134,18 km linii kolejowych (osiągnięte zostanie 168% wartości docelowej dla programu), co ma przynieś oszczędność czasu w przewozach pasażerskich i towarowych rzędu ,6 EUR (1% wartości docelowej). Do końca okresu sprawozdawczego żaden z projektów nie został zakończony, co wynika z charakteru tego typu inwestycji. Ponadto w ramach Działania 2.4 zakupione zostaną 22 jednostki taboru kolejowego, co odpowiada wartości docelowej dla 213 r. Infrastruktura miejskiego transportu zbiorowego Transport zbiorowy, który funkcjonuje w miastach regionu, wymaga unowocześnienia oraz dostosowania do potrzeb mieszkańców regionu. W ramach Działania 2.5 do końca okresu sprawozdawczego zakończono wszystkie projekty na zakup 29 jednostek taboru komunikacji zbiorowej (1% wartości docelowej). O nowe autobusy wzbogaciły się m.in. miasto Ostrów Wlkp., Kalisz, Jarocin, Leszno. Ponadto dzięki wsparciu z WRPO wybudowane zostanie 8,45 km sieci transportu szynowego, co da 77% wartości docelowej. Na wartość tego wskaźnika składają się 2 linie tramwajowe budowane w Poznaniu. Realizacja tego typu projektów przyczynia się do niwelowania słabej strony regionu określonej w analizie SWOT dla WRPO jako niewystarczający rozwój komunikacji zbiorowej. Łącznie zakupionych zostanie 231 jednostek taboru komunikacji zbiorowej (tabor kolejowy oraz miejski), co przekracza wartość docelową określoną w Programie o 1. Pojemność zakupionego taboru komunikacji zbiorowej wyniesie osób. Infrastruktura lotnicza Do kolejnych projektów z zakresu transportu należą 2 inwestycje dotyczące modernizacji Portu Lotniczego Poznań-Ławica. Jednakże obydwie inwestycje dotyczą tego samego lotniska, dlatego wartość wskaźnika Liczba wspartych lotnisk wynosi 1. Jedna ze wspartych inwestycji została już zakończona. Z usług Ławicy skorzystało osób, a szacuje się, że wartość ta wzrośnie do , co przekracza znacznie wartość docelową określoną w Programie. 146

147 Społeczeństwo informacyjne Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego wspierana jest w ramach Działania 2.7 oraz Działania 2.8. Do końca okresu sprawozdawczego dofinansowano 3 projekty z zakresu społeczeństwa informacyjnego (Działanie 2.7), z czego 1 został już zakończony. W stosunku do wartości docelowej jest to zaledwie 11%, ale wartość ta zapewne wzrośnie po zakończeniu konkursu dla Działania 2.8. Zatem nie ma zagrożenia w realizacji określonych celów. Spośród wspartych projektów 1 dotyczy e-usług i 1 jest realizowany na obszarze wiejskim. W ramach projektów wspartych w Działaniu 2.7 wybudowane zostanie 4 3,5 km sieci Internetu szerokopasmowego, co da 11% wartości docelowej. Pierwszy zakończony projekt (Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu) daje wartość realizacji ww. wskaźnika 25,33 km. Ponadto w wyniku realizacji projektu powstało 3 PIAP (tym samym została zrealizowana wartość docelowa). W efekcie realizacji projektów z Działania 2.7 udostępnionych zostanie 5 e-usług. W Programie oraz UWRPO zostały jeszcze określone wskaźniki dla Działania 2.8, dla których szacowane wartości zostaną określone po zakończeniu naboru wniosków. Miejsca pracy Projekty transportowe nie mają na celu tworzenia nowych miejsc pracy, jednak mimo to niektórzy beneficjenci zakładają zatrudnienie nowych pracowników, co jest dodatkową wartością dodaną tych projektów. Do końca okresu sprawozdawczego utworzonych zostało 9 etatów z 21,5 zakładanych. Nowe miejsca pracy powstały w Działaniu 2.5 w obszarze transportu miejskiego, a powstaną jeszcze w Działaniu 2.4. Dla wskaźnika Liczba miejsc pracy utworzonych do obsługi technologii informacyjnych w wyniku zrealizowanych projektów nie została wykazana realizacja, ani szacowana realizacja. Wynika to, z faktu, iż na etapie przygotowywania programu zakładano, że w ramach działania dot. społeczeństwa informacyjnego będzie przeprowadzony konkurs i będą realizowane projekty związane z e-usługami. Te projekty miały generować miejsca pracy w branży informatycznej. Jednakże postanowiono, że zamiast tego będą realizowane trzy projekty kluczowe, które nastawione są przede wszystkim na tworzenie infrastruktury teleinformatycznej, a ich głównym celem nie jest generowanie miejsc pracy. Miejsca pracy mogą pojawić się w terminie późniejszym w efekcie oddziaływania projektu Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej i projektów z nowego Działania 2.8. Prezentowane dane uwzględniają wyłącznie stałe miejsca pracy powstałe bezpośrednio w wyniku realizowanych projektów WRPO. Jednakże należy mieć na uwadze, iż środki z WRPO mają także wpływ na tworzenie miejsc pracy pośrednich, których zgodnie z wynikami badania ewaluacyjnego pn. Wpływ interwencji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na zatrudnienie w Wielkopolsce - ukierunkowanie wsparcia na tworzenie miejsc pracy przeprowadzonego w 212 r. w ramach Priorytetu II powstanie 215 (etaty). Wskaźniki kontekstowe Inwestycje realizowane w Priorytecie II mają pozytywny wpływ na sytuację społecznogospodarczą Wielkopolski, w szczególności na zwiększenie dostępności województwa i wymiany gospodarczej z otoczeniem. Przyczyniają się w głównej mierze do poprawy stanu infrastruktury komunikacyjnej w województwie, co ma odzwierciedlenie m.in. w zmianach wskaźników kontekstowych. Wszystkie projekty, które otrzymały wsparcie w ramach Działania 2.1 oraz Działania 2.2 wpływają na wskaźnik kontekstowy Długość dróg publicznych (o twardej nawierzchni) ogółem poprzez wykazywany w nich wskaźnik z WRPO dotyczący długości nowych dróg lub długości zrekonstruowanych dróg. W 27 r. wartość wskaźnika kontekstowego wyniosła ,5 km, natomiast w 212 r. już 27 38,5 km. Także modernizacji regionalnego układu kolejowego (Długość zrekonstruowanych linii kolejowych) ma bezpośredni wpływ na wskaźnik kontekstowy Linie kolejowe eksploatowane ogółem. Inną grupą przedsięwzięć wpływających na zmianę wartości wskaźników kontekstowych, są projekty wsparte w ramach Działania 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego. Wskaźniki dot. społeczeństwa informacyjnego WRPO pośrednio wpływają na taki wskaźnik kontekstowy jak Gospodarstwa domowe wyposażone w komputer osobisty z dostępem do Internetu w % ogółu gospodarstw domowych. 147

148 KRAJOWY PROGRAM REFORM Projekty realizowane w poszczególnych działaniach Priorytetu II odpowiadają na wyzwania ujęte w Krajowym Programie Reform, szczególnie w temacie Infrastruktura dla wzrostu zrównoważonego. Rozwój i modernizacja infrastruktury transportowej projekty związane z infrastrukturą drogową (Działanie 2.1 i 2.2), kolejową (Działanie 2.3 i 2.4) i lotniczą (Działanie 2.6) Wskaźniki WRPO: Długość nowych dróg 68,9 km Długość zrekonstruowanych dróg 818,74 km Długość przebudowanych linii kolejowych 134,18 km Liczba zakupionych jednostek taboru kolejowego 22 Liczba osób korzystających ze wspartych lotnisk 3,4 mln osób/rok Rozwój i modernizacja infrastruktury teleinformatycznej i telekomunikacyjnej projekty związane z rozwojem społeczeństwa informacyjnego poprzez budowę sieci szerokopasmowej i oferowanie e-usług (Działanie 2.7 i 2.8). Wskaźniki WRPO: Długość wybudowanej sieci Internetu szerokopasmowego 4 3,5 km Liczba osób, które uzyskały dostęp do siec NGA (sieci internetowej nowej generacji) 5 osób RÓWNOŚĆ SZANS Istotnym elementem wielu projektów Priorytetu II jest wprowadzanie do inwestycji rozwiązań (dźwiękowa sygnalizacja świetlna, niższe progi krawężników, autobusy niskopodłogowe), które przyczyniają się do likwidacji barier dla niepełnosprawnych. Tabor kolejowy posiadać będzie rozwiązania techniczne dostosowane dla osób o ograniczonej mobilności (niskopodłogowe jednostki taborowe, windy/podesty zewnętrzne, toalety dla osób niepełnosprawnych na wózkach inwalidzkich). Zakupione autobusy również dostosowane będą do osób niepełnosprawnych i kobiet z wózkami m.in. poprzez niskopodłogowe zawieszenie, specjalne przyciski informujące kierowcę o wsiadaniu/wysiadaniu osób, szerokie drzwi, funkcje przyklęku. CROSS-FINANCING Informacje na ten temat znajdują się w punkcie BADANIA EWALUACYJNE W okresie sprawozdawczym nie przeprowadzono badań ewaluacyjnych dotyczących wsparcia w ramach Priorytetu II. ZALECENIA I REKOMENDACJE KOMISJI EUROPEJSKIEJ Komisja Europejska nie przedstawiła szczegółowych rekomendacji dla Priorytetu II. Informacje dot. rekomendacji dla całego programu dostępne są w punkcie REKOMENDACJE INSTYTUCJI ZARZĄDZAJĄCEJ Brak rekomendacji IZ WRPO dla Priorytetu II. PODSUMOWANIE GŁÓWNE OSIĄGNIĘCIA I WĄSKIE GARDŁA Podsumowując, interwencja w ramach Priorytetu II przybliża nas do osiągnięcia celów określonych zarówno w dokumentach programowych (WRPO oraz UWRPO), jak i w zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 22 r. Wielkopolska 22 (Cel strategiczny 1. Poprawa dostępności i spójności komunikacyjnej regionu). Ponadto inwestycje realizowane w ramach Priorytetu II są także odpowiedzią na problemy zidentyfikowane w analizie SWOT dla WRPO. Projekty z zakresu społeczeństwa informacyjnego przyczyniają się też do zwiększenia dostępu do Internetu w gospodarstwach domowych, zatem są zgodne z Agendą Cyfrową. Duża część projektów została już rozliczona i zakończona (62,37%), a poziom kontraktacji na koniec 213 r. wyniósł 87,95%. Duży postęp odnotowano przy wskaźnikach postępu rzeczowego. Mimo, że realizacja przy niektórych wskaźnikach jest na niskim poziomie, to szacowana realizacja wskazuje, że cele osiągnięte zostaną w około 1%, stąd nie ma zagrożenia niezrealizowania wskaźników. Taka sytuacja wynika z faktu, iż projekty drogowe są inwestycjami, których realizacja trwa wiele lat, a inwestycje, które zakończyły się zgodnie z ich harmonogramem muszą przejść 148

149 jeszcze kontrole oraz weryfikację wniosków o płatność. Jedynie wskaźniki określone dla obszaru społeczeństwa informacyjnego wykazują niższe wartości, ale zapewne wzrosną po zakończeniu konkursów dla Działania 2.8. W trakcie wdrażania priorytetu nie zidentyfikowano wąskich gardeł, które mogłyby utrudniać postęp w realizacji. Realizacja priorytetu przebiega zgodnie z oczekiwaniami Instytucji Zarządzającej, a w przyszłym okresie programowania zostaną wykorzystane doświadczenia z wdrażania programu Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi W ramach Priorytetu II nie wystąpiły znaczące problemy w zakresie jego wdrażania. 149

150 15

151 3.3 PRIORYTET III ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE 151

152 Działanie 3.1 Racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi Działanie 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku Działanie 3.3 Wsparcie ochrony przyrody Działanie 3.4 Gospodarka wodno-ściekowa Działanie 3.5 Wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej zagrożonych obszarów oraz zwiększenie retencji na terenie województwa Działanie 3.6 Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego Działanie 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii Cel główny Priorytetu III to Poprawa stanu środowiska i racjonalne gospodarowanie zasobami przyrodniczymi regionu. Cel główny realizowany będzie przez następujące cele szczegółowe: Zmniejszenie rozmiarów emisji zanieczyszczeń do środowiska Poprawa zaopatrzenia w wodę Poprawa gospodarki odpadami Ochrona przyrody Ochrona powietrza Rozbudowa systemów bezpieczeństwa środowiskowego i technologicznego Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii Racjonalne gospodarowanie energią Wysokość alokacji ze środków EFRR przyznanej na Priorytet III Środowisko przyrodnicze wynosi EUR Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) POSTĘP FIZYCZNY Informacje na temat wskaźników postępu fizycznego znajdują się w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku IV. W tabeli przedstawione zostały zarówno dane nt. wskaźników priorytetowych oraz wskaźników na poziomie działań. Analiza realizacji oraz szacowanej realizacji wskaźników przedstawionych w tabeli znajduje się w analizie jakościowej poniżej. POSTĘP FINANSOWY W okresie sprawozdawczym podpisano 18 umów w ramach Działań 3.4 i 3.7. Od początku uruchomienia Programu zawarto 22 umowy i decyzje na kwotę dofinansowania UE ,68 EUR. Pod koniec okresu sprawozdawczego wskaźnik kontraktacji wyniósł 98,21% i był o ponad 6 punktów procentowych wyższy niż średnia dla całego Programu. Pozostałe środki zostaną wykorzystane w konkursie, który zostanie ogłoszony w 214 r. Wykorzystana alokacja według zatwierdzonych wniosków o płatność wyniosła 69,85%. Do 31 grudnia 213 r. 14 projektów zostało zakończonych (69% wszystkich projektów w Priorytecie III). W 213 r. dokonano dwóch realokacji w ramach Priorytetu III: 1. Uchwałą Nr 47/213 z dnia 26 czerwca 213 r. przeniesiono środki do Działania 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii na łączną kwotę EUR z następujących Działań: Działanie 3.1 Racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi EUR Działanie 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku EUR Działanie 3.3 Wsparcie ochrony przyrody 588 EUR Działanie 3.5 Wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej zagrożonych obszarów EUR Działanie 3.6 Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego 83 4 EUR 2. Uchwałą Nr 48/213 z dnia 9 grudnia 213 r. przeniesiono środki do Działania 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii na łączną kwotę EUR z następujących Działań: 152

153 Działanie 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku EUR Działanie 3.4 Gospodarka wodno-ściekowa EUR Tabela 32. Umowy podpisane w ramach Priorytetu III do końca 213 r. Nazwa działania Działanie 3.1 Racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi Działanie 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku Działanie 3.3 Wsparcie ochrony przyrody Działanie 3.4 Gospodarka wodnościekowa Działanie 3.5 Wzmocnienie ochrony przeciw- powodziowej zagrożonych obszarów oraz zwiększenie retencji na terenie województwa Działanie 3.6 Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego Działanie 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii Liczba podpisanych umów/decyzji Wartość dof. UE podpisanych umów/decyzji (EUR) Poziom kontraktacji Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Alokacja (EUR) Liczba projektów zakończonych ,33 11,61%% , ,95 1,46% , ,75 98,38% , ,6 97,61% , ,41 1,69% , ,35 99,15% , ,83 91,73% , 9 Razem ,68 98,21% ,

154 Mln EUR Wykres 41. Postęp finansowy w Priorytecie III w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,59 214, ,71 173, ,42 111,48 1 5, 11,11 1,31 33,42 26,34 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Wartość dof. UE deklaracji zatwierdzonych przez IC Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) KONKURSY W poniższej tabeli zostały przedstawione informacje nt. konkursów ogłoszonych w Priorytecie III. W 213 roku nie ogłoszono żadnych konkursów. Tabela 33. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie III. Działanie / schemat Działanie 3.1 Racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi Działanie 3.2 Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku Działanie 3.3 Wsparcie ochrony przyrody Działanie 3.4 Gospodarka wodnościekowa Termin naboru Alokacja na konkurs (EUR) Liczba złożonych wniosków o dofinansowanie Konkursy ogłoszone w poprzednich okresach sprawozdawczych Działanie 3.4 Gospodarka wodnościekowa , , ,53 Kwota dofinansowania złożonych wniosków (EUR) , , , , , , , , , , , , ,88 3 4, ,63 154

155 Działanie 3.5 Wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej zagrożonych obszarów oraz zwiększenie retencji na terenie województwa Działanie 3.6 Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego Działanie 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii Działanie 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii (Schemat III i V) Działanie 3.7 Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii Źródło: Opracowanie własne , ,66 14, , , , , ,47 1, ,2 7, ,74 3 9, ,99 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG SEKTORÓW GOSPODARKI Informacje nt. liczby oraz wartości dofinansowania UE według sektorów gospodarki w podziale na działania przedstawione zostały w poniższej tabeli. Tabela 34. Projekty realizowane w ramach Priorytetu III wg sektorów gospodarki. Sektor gospodarki Działanie WRPO Liczba projektów I Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo IV Działalność związana z wytwarzaniem i zaopatrywaniem w energię elektryczną, gaz, wodę oraz gospodarowanie ściekami i odpadami Dofinansowanie UE (EUR) ,36 3.2, ,73 VI Usługi ,59 w tym edukacja ,78 w tym ochrona zdrowia ludzkiego ,89 w tym działalność związana ze środowiskiem naturalnym 3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5, 3.6, ,95 Inne niewyszczególnione usługi 3.1, 3.4, ,98 Razem ,68 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG RODZAJÓW BENEFICJENTÓW Wsparcie finansowe w ramach Priorytetu III zostało udzielone głównie jednostkom samorządu terytorialnego. Mniejszą grupę stanowiły przedsiębiorcy (głównie Działanie 3.7) oraz administracja rządowa i jednostki państwowe (głównie w Działaniu 3.6). Projekty związane ze środowiskiem 155

156 przyrodniczym realizowane były również przez zakłady opieki zdrowotnej (Działanie 3.2), szkoły wyższe i jednostki oświatowe (Działanie 3.2), a także PGL Lasy Państwowe (Działanie 3.3). ZOZ oraz szkoły otrzymały wsparcie głównie na termomodernizację budynków. Wykres 42. Liczba projektów realizowanych w ramach Priorytetu III wg rodzajów beneficjentów jednostki samorządu terytorialnego przedsiębiorcy 26 administracja rządowa/jednostki państwowe zakłady opieki zdrowotnej 139 szkoły wyższe/jednostki oświatowe PGL Lasy Państwowe pozostałe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PRZESTRZENNY PROJEKTÓW Projekty wsparte w ramach Priorytetu III realizowane są zarówno na obszarach wiejskich jak i miejskich z niewielką przewagą tych pierwszych. Obszar wiejski 116 Obszar miejski 86 W dokumentach programowych WRPO oraz dokumentach strategicznych dla rozwoju Wielkopolski nie zidentyfikowano obszarów defaworyzowanych, dlatego analiza rozkładu przestrzennego projektów nie odnosi się do tych obszarów. Rozkład przestrzenny projektów w podziale na powiaty został przedstawiony na poniższej mapie. 156

157 Rycina 2. Projekty realizowane w ramach Priorytetu III wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) INFORMACJE NT PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W DANYM OBSZARZE W RAMACH INNYCH PO Informacje te znajdują się w punkcie ROZKŁAD PROJEKTÓW WG GRUP DOCELOWYCH Informacje na ten temat znajdują się w punkcie PROJEKTY KLUCZOWE Zbiorcza informacja na temat stanu przygotowania i realizacji projektów kluczowych znajdujących się w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych została zamieszczona 157

158 Mln EUR w punkcie Natomiast szczegółowy opis poszczególnych projektów znajduje się poniżej przy analizie działań Priorytetu III. W ramach Priorytetu III realizowane są 4 projekty kluczowe (2 z Działania 3.4, 1 z Działania 3.5 oraz 1 z Działania 3.6), które znajdują się w IW IPK. W okresie sprawozdawczym w ramach Priorytetu III nie zgłoszono nowych projektów kluczowych. Wykres 43. Postęp finansowy w Działaniu 3.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,78 2,78 18,52 18, ,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie W okresie sprawozdawczym Wartość dof. UE podpisanych umów 1,49 1,56 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Od uruchomienia programu Alokacja Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW Projekty w ramach Działania 3.1 realizują tworzenie kompleksowych systemów gospodarki odpadami. Do tej pory podpisano dwie umowy o dofinansowanie. Oba projekty są nadal w fazie realizacji. Pierwszą inwestycją zarządza Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych Sp. z o.o. w Wągrowcu. W ramach projektu Budowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów Nowe Toniszewo Kopaszyn do końca roku 213 zrealizowano hale sortowni odpadów i kompostownię. Według prognoz GUS na dzień r. liczba ludności objętych systemem zagospodarowania odpadów wyniosła osób. Drugi projekt pn. Modernizacja systemu gospodarki odpadami na terenie południowej Wielkopolski oraz części powiatu Oleśnickiego realizowany jest od marca 212 r. W 213 r. prace budowlane nabrały tempa. Zakupiono specjalistyczny sprzęt w postaci ładowarki teleskopowej i mobilnego przesiewacza bębnowego. 11 lutego 213 r. podpisano umowę z Wielkopolską Akademią Nauki i Rozwoju na organizację oraz przeprowadzenie wycieczek, lekcji edukacji ekologicznej oraz konkursów dla dzieci i młodzieży ze szkół położonych na terenie gmin, gdzie jest realizowana inwestycja. W połowie roku zakończono rekultywację składowisk odpadów w Doruchowie i Stradomi Dolnej. 6 czerwca 213 r. został wybrany w trybie przetargu ograniczonego podmiot, który wybuduje Zakład Gospodarowania Odpadami. Planowy termin zakończenia projektu to czwarty kwartał 214 r. 158

159 Mln EUR Rycina 21. Składowisko odpadów w Doruchowie przed i po rekultywacji Źródło: zzz-olszowa.pl, olesnica.pl Schemat I Projekty dotyczące tworzenia kompleksowych systemów gospodarki odpadami 2 projekty, na łączną kwotę dofinansowania UE ,33 EUR Schemat II Projekty służące uzupełnieniu istniejących systemów gospodarki odpadami o wszystkie niezbędne dla osiągnięcia kompleksowości elementy - brak projektów Wykres 44. Postęp finansowy w Działaniu 3.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 6 51, ,88 28,2 24,94 28,7 2 1,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów 3,78 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 159

160 Mln EUR ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W ramach Działania 3.2 realizowane są projekty obejmujące inwestycje związane z termomodernizacją lokalnego źródła ciepła i/lub lokalnych ciepłowniczych sieci przesyłowych, systemami grzewczymi oraz systemami zaopatrzenia w energię elektryczną, gaz i energię cieplną obiektów użyteczności publicznej. 96% projektów wpisuje się w Schemat II Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej, w tym system grzewczy. Termomodernizacji poddawane są budynki szkół, szpitali, urzędów gmin, a także innych budynków użyteczności publicznej. Wśród wspartych inwestycji 17 będzie uzyskiwać energię ze źródeł odnawialnych. W 213 r. na podstawie wniosków o płatność końcową zakończyły się trzy projekty: Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej, budynki SP w Lubaszu, SP w Miłkowie, SP w Jędrzejewie i UG Lubasz w Lubaszu, Termomodernizacja budynków z przebudową kotłowni Zespołu Szkół w Dębnicy, Termomodernizacja trzech obiektów użyteczności publicznej w gminie Łęka Opatowska. Projekty dotyczyły kompleksowej termomodernizacji budynków użyteczności publicznej. W wyniku tego zwiększyła się efektywność energetyczna, co przełożyło się na niższe koszty eksploatacyjne oraz zmniejszenie emisji szkodliwych substancji do środowiska naturalnego. Schemat I Termomodernizacja lokalnego źródła ciepła i/lub lokalnych ciepłowniczych sieci przesyłowych 1 projekt na kwotę dofinansowania UE ,11 EUR Schemat II Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej, w tym system grzewczy 72 projekty na łączną kwotę dofinansowania UE ,4 EUR Schemat III Budowa i przebudowa (modernizacja) lokalnych systemów zaopatrzenia w energię elektryczną (średnie napięcia), gaz oraz energię cieplną 2 projekty na łączną kwotę dofinansowania UE ,44 EUR Schemat IV Instalacja i przebudowa (modernizacja) urządzeń filtrujących gazy i urządzeń odpylających w lokalnych systemach grzewczych- brak projektów Wykres 45. Postęp finansowy w Działaniu 3.3 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 1,4 1,2 1,,8,6,4,2, 1,2,,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej),95 Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów,83,83,84 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 16

161 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 3.3 objęto wsparciem w szerokim zakresie ochronę przyrody. Projekty związane są z odbudową zdegradowanych siedlisk nieleśnych, leśnych oraz wodnych, a także ich czynną ochroną wraz z budową infrastruktury edukacyjnej na obszarach chronionych i wyposażeniem centrów edukacji ekologicznych. W ramach Działania w szczególny sposób są promowane obszary programu Natura 2. Drzewa o historii, Ptaki o współczesności - ekologiczna kampania inform. i stworzenie ścieżki edukacyjnej; Park Krajobrazowy im. gen. D. Chłapowskiego to jeden z wielu ciekawych projektów, które zostały zrealizowane w ramach Działania 3.3. Na potrzeby kampanii informacyjnoedukacyjnej stworzono folder informacyjny, opracowano specjalny atlas ptaków, które zamieszkują dany park krajobrazowy oraz założono portal internetowy. Druga część projektu to ścieżka edukacyjna o długości 28,5 km. Działanie 3.3 (bez schematu) - 11 projektów na kwotę dofinansowania UE ,4 EUR Schemat I Odbudowa zdegradowanych siedlisk nieleśnych, leśnych i wodnych oraz czynna ich ochrona - 1 projekt na kwotę dofinansowania UE 29 55,19 EUR Schemat II Budowa infrastruktury edukacyjnej na obszarach chronionych (w tym Natura 2) oraz wyposażenie centrów edukacji ekologicznej - 5 projektów na kwotę dofinansowania UE ,7 EUR Schemat III Ochrona gatunków o zagrożonych pulach genowych - brak projektów Schemat IV Kampanie promocyjne i informacyjne oraz imprezy masowe na poziomie ponadpowiatowym - 5 projektów na kwotę dofinansowania UE ,46 EUR Schemat V Przejścia dla zwierząt i przepławki dla ryb - brak projektów Schemat VI Plany ochrony dla obszarów chronionych (w tym Natura 2) - brak projektów 161

162 Mln EUR Wykres 46. Postęp finansowy w Działaniu 3.4 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,4 112, ,88 87, , , Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) 7,2 5,6 Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów 17,91 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 3.4 realizowane są głównie projekty dotyczące budowy systemów kanalizacji zbiorczej, często w połączeniu z modernizacją, rozbudową lub stworzeniem od podstaw oczyszczalni ścieków komunalnych. Do tej pory przy dofinansowaniu ze środków UE powstały systemy kanalizacji zbiorczej między innymi w następujących miejscowościach: Czerniejewo, Dubin, Miejska Górka, Zbąszyń, Strzałkowo, Kłodawa, czy Buk. Projekty dotyczące rozbudowy i modernizacji oszczani ścieków komunalnych zrealizowano między innymi w Modle Królewskiej, Bytkowie, Żółkowie, Radawnicy i Grotnikach. W listopadzie 213 r. została oddana do użytku dla aglomeracji Rogoźna nowa oczyszczalnia ścieków wraz kanalizacją sanitarną i separatorami na wlotach od Jeziora Rogozińskiego i rzeki Wełny osób uzyskało dostęp do nowoczesnej infrastruktury sanitarnej, a rocznie oczyszczalnia będzie w stanie odprowadzić i poddać oczyszczeniu m 3 ścieków. Schemat I Budowa systemów kanalizacji zbiorczej 36 projektów na kwotę dofinansowania UE ,81 EUR Schemat II Budowa, rozbudowa, przebudowa (modernizacja) oczyszczalni ścieków komunalnych 8 projektów na kwotę dofinansowania UE ,24 EUR Schemat III Budowa systemów kanalizacji zbiorczej wraz z budową, rozbudową, przebudową (modernizacją) oczyszczalni ścieków komunalnych 15 projektów na kwotę dofinansowania UE ,2 EUR 162

163 PROJEKTY KLUCZOWE Budowa kanalizacji w miejscowości Wieleń wraz z modernizacją i rozbudową oczyszczalni ścieków przy ul. Jaryńskiej w Wieleniu Gmina Wieleń jest w trakcie realizacji projektu kluczowego w ramach Schematu III Budowa systemów kanalizacji zbiorczej wraz z budową, rozbudową, przebudową (modernizacją) oczyszczalni ścieków komunalnych. Do końca 213 r. zostały wykonane wszystkie prace budowlane, a beneficjent przygotowuje się do ogłoszenia na początku 214 r. przetargu na wykonanie audytu zewnętrznego inwestycji. W wyniku realizacji przedsięwzięcia ponad 2 5 osób uzyskało dostęp do zbiorczego systemu kanalizacji, która rocznie jest w stanie oczyścić m 3 ścieków. Ochrona wód zlewni rzeki Noteć Projekt realizowany jest w ramach 8 umów przez 8 beneficjentów ze Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Nadnoteckich (gm. Białośliwie, Czarnków, Krajenka, Lubasz, Miasteczko Krajeńskie, Szamocin, Ujście, Wyrzysk). Do końca grudnia 213 r. zostały zakończone inwestycje realizowane przez Gminę Szamocin i Krajenka. Przedsięwzięcia realizowane są w obrębie dwóch schematów I oraz III na podstawie odrębnych umów. Poziom ich realizacji zaznacza się następująco: Schemat I - Budowa systemów kanalizacji zbiorczej a. Aglomeracja Lubasz W okresie sprawozdawczym podpisano dwa aneksy do umowy: Przedłużono termin realizacji inwestycji do 24 lipca 213 r. Zmniejszono kwotę wartości projektu i dofinansowania UE do poziomu ,6 i ,57 EUR. Zmieniono plan finansowy projektu. W 213 r. zbudowano kanalizację sanitarną we wsi Goraj. We wrześniu 213 r. beneficjent złożył wniosek o płatność końcową, który jest w trakcie weryfikacji. b. Aglomeracja Wyrzysk W okresie sprawozdawczym nie ogłoszono nowych przetargów, a prowadzone prace budowlane realizowane są terminowo. Do końca kwietnia 213 r. zrealizowano kanalizację sanitarną grawitacyjno - tłoczną wraz z przyłączami oraz odtworzono nawierzchnię drogową związku z wykonanymi pracami budowlanymi. c. Aglomeracja Białośliwie W okresie sprawozdawczym nie ogłoszono nowych przetargów, a prowadzone prace budowlane realizowane są terminowo. d. Aglomeracja Ujście W okresie sprawozdawczym nie ogłoszono nowych przetargów, a prowadzone prace budowlane realizowane są terminowo. e. Aglomeracja Krajenka Projekt zakończony W okresie sprawozdawczym aneksowano umowę z uwagi na korektę planu finansowego projektu oraz przedłużenie terminu realizacji projektu do 31 lipca 213 r. Wszystkie prace budowlane zostały zakończone. W sierpniu 213 r. beneficjent Gmina i Miasto Krajenka złożył wniosek o płatność końcową, który został zatwierdzony w listopadzie 213 r. Inwestycja została zrealizowana za ,5 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,59 EUR. 163

164 Mln EUR Schemat III - Budowa systemów kanalizacji zbiorczej wraz z budową, rozbudową, przebudową (modernizacją) oczyszczalni ścieków komunalnych a. Aglomeracja Szamocin Projekt zakończony Projekt realizowany był od lutego 29 r. do lipca 211 r. W połowie listopada 212 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. W ramach projektu realizowano zadanie polegające na budowie kolektora sanitarnego w północnej części miasta. W ramach zadania, na komunalnej oczyszczalni ścieków zbudowany został separator, oddzielający ze ścieków surowych skratki, piasek i tłuszcze, co poprawi właściwości fizyko chemiczne ścieków i pozytywnie wpłynie na proces technologiczny oczyszczania. W zakresie rzeczowym projektu wybudowano: cztery przepompownie ścieków, sieć kanalizacji grawitacyjnej z rur PCV o łącznej długości ok. 4,5 km, sieć kanalizacji tłocznej o łącznej długości ponad 7 mb. Do granic posesji w objętym projektem rejonie wybudowano 142 przyłącza, o łącznej długości ok. 1 km. b. Aglomeracja Miasteczko Krajeńskie Prace budowlane zostały już zakończone. Oczyszczalnię ścieków oddano do użytku w 212 r. W okresie sprawozdawczym ukończono kanalizację sanitarną o łącznej długości 33 km. Na początku 213 r. ogłoszono przetarg ma wykonanie audytu zewnętrznego projektu. W maju 213 r. podpisano aneks do umowy, który nieznacznie zmienił wartość inwestycji. W grudniu 213 r. kolejny raz anektowano umowę. Wydłużono termin zakończenia realizacji projektu do 28 października 213 r. oraz dokonano korekty harmonogramu wydatków. W okresie sprawozdawczym nie wpłynął wniosek o płatność końcową. Obecnie wartość ogółem projektu wynosi ,74 EUR, w tym dofinansowanie UE ,46 EUR. c. Aglomeracja Brzeźno W okresie sprawozdawczym aneksowano umowę o dofinansowanie z uwagi na: Zmianę planu finansowego projektu, Przedłużenie terminu zakończenia realizacji projektu, W okresie sprawozdawczym nie ogłoszono nowych przetargów. Wykres 47. Postęp finansowy w Działaniu 3.5 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) 14,4 14,4,,, Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie W okresie sprawozdawczym 1,19 Wartość dof. UE podpisanych umów 3, 9,2 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Od uruchomienia programu Alokacja 1,12 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 164

165 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 3.5 podpisano do tej pory 3 umowy na dofinansowanie projektów. Inwestycje dotyczą głównie regulacji rzek oraz budowy polderów zalewowych, zbiorników wodnych i remontu istniejących śluz. Pierwszy projekt pn. Budowa zbiornika wodnego Jutrosin został definitywnie zakończony w 212 r. W trakcie trwania okresu sprawozdawczego realizowana była druga inwestycja pt. Regulacja rzeki (cieku) Jawnik i budowa polderów zalewowych na terenie gminy Krotoszyn. Aktualnie zakończono prace między innymi nad budowlą upustową przy suchym zbiorniku wód deszczowych. Na zbiorniku nr 1 (Jezioro Odrzykowskie) trwa zarybianie, wpuszczono karpia kroczka, karasia, lina kroczka, węgorza obsadowego i narybek szczupaka. Zakończono prace związane z nasadzeniem drzew i krzewów. Ponadto trwają prace porządkowe na ciekach odkrytych polegające na odmulaniu i wykaszaniu skarp. W wyniku realizacji projektu w znacznym stopniu zostanie poprawione bezpieczeństwo przeciwpowodziowe Krotoszyna. Schemat I Regulacja cieków wodnych - 1 projekt na kwotę dofinansowania UE 2 942,89 EUR Schemat II Tworzenie polderów oraz odtwarzanie naturalnych terenów zalewowych - brak projektów Schemat III Przebudowa (modernizacja) i budowa małych zbiorników wielozadaniowych (o pojemności od 25 tys. m 3 do 1 mln m 3 ) - 1 projekt na kwotę dofinansowania UE ,92 EUR Schemat IV Przebudowa (modernizacja)i budowa wałów przeciwpowodziowych - brak projektów Schemat V Przebudowa (modernizacja) i budowa budowli piętrzących - 1 projekt na kwotę dofinansowania UE ,6 EUR PROJEKTY KLUCZOWE Modernizacja Kanału Ślesińskiego w km,-32, poprzez remont śluz w Kostrzewie, Gawronach, Pątnowie i Morzysławiu oraz roboty pogłęb.- udrożnieniowe W okresie sprawozdawczym (w styczniu i grudniu 213 r.) podpisano dwa aneksy do umowy, które zmieniły wartość projektu ogółem z kwoty ,91 EUR na ,14 EUR, a potem na ,73 EUR. Beneficjentem jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu. W okresie sprawozdawczym nie wpłynął wniosek o płatność końcową. Projekt przebudowy Kanału Ślesińskiego obejmował kapitalny remont budowli hydrotechnicznych z nim powiązanych, m. in. śluz w Koszewie, Gawronach, Pątnowie i Morzysławiu, jazu w Gawronach i wrót przeciwpowodziowych w Morzysławiu oraz budowę pompowni i wykonanie robót pogłębieniowych. Firma MELBUD z Grudziądza do końca października 213 r. wykonała wszystkie prace budowlane. 165

166 Mln EUR Wykres 48. Postęp finansowy w Działaniu 3.6 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,18 12,18 11,76 11,11 11, ,9 2,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 3.6 wsparciem zostały objęte projekty, które dotyczą budowy lub udoskonalenia (w tym zakup specjalistycznego sprzętu) stanowisk analizowania i prognozowania zagrożeń naturalnych wraz z awariami technologicznymi. Pomoc unijna jest skierowana również do regionalnych systemów ratownictwa chemiczno-ekologicznego oraz lokalnego monitoringu środowiska w aspekcie zanieczyszczeń. Dzięki wsparciu w ramach WRPO projektu pt. Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego na obszarze Województwa Wielkopolskiego poprzez zakup samochodów dla OSP w ramach KSRG etap II Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej Województwa Wielkopolskiego im. generała Stanisława Taczaka zakupił 5 nowych średnich samochodów ratowniczo-gaśniczych dla 5 Ochotniczych Straży Pożarnych znajdujących się w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym. Dzięki temu zwiększyły się możliwości operacyjne ochotniczych jednostek straży pożarnej podczas usuwania skutków klęsk, katastrof i innych wypadków, wynikających bezpośrednio z działań człowieka lub na skutek zjawisk przyrodniczych. 166

167 Działanie 3.6 (bez schematu) - 13 projektów na kwotę dofinansowania UE ,56 EUR Schemat I Opracowywanie baz danych dotyczących zanieczyszczania lasów, jakości gleb, wód i powietrza - 1 projekt na kwotę dofinansowania UE 21 23,75 EUR Schemat II Budowa systemów pomiarów zanieczyszczeń - brak projektów Schemat III Budowanie i doskonalenie stanowisk do analizowania i prognozowania zagrożeń naturalnych i awarii technologicznych (w tym zakup sprzętu specjalistycznego). Wsparcie techniczne krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego - 6 projektów na kwotę dofinansowania UE ,4 EUR Schemat IV Wsparcie lokalnego monitoringu środowiska w aspekcie zanieczyszczeń - brak projektów Schemat V Utworzenie stacji kontrolnych i ostrzegawczych w zakresie jakości wód, tworzenie map, terenów zalewowych, tworzenie monitoringu środowiska, w tym reagowania na zagrożenia - brak projektów PROJEKTY KLUCZOWE Rozbudowa zintegrowanego systemu bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego województwa wielkopolskiego Instytucją odpowiedzialną za realizację projektu jest Komenda Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu. 1 maja 213 r. został podpisany aneks do umowy, który zmniejszył wartość projektu na kwotę ,79 EUR, w tym dofinansowanie UE ,12 EUR. Zmieniony został również termin zakończenia przedsięwzięcia na 31 grudzień 213 r. Projekt kluczowy zakłada 5 priorytetowych działań, na które przeznaczone zostanie dofinansowanie: Zbudowanych zostanie 6 stanowisk o poszerzonej funkcjonalności do analizowania i prognozowania zagrożeń oraz kierowania działaniami ratowniczymi w pięciu lokalizacjach (Kalisz, Konin, Leszno, Piła, Poznań 2 stanowiska), Utworzona będzie Wojewódzka Sieć Teleinformatyczna, która zapewni szerokopasmowe połączenie pomiędzy jednostkami PSP w Wielkopolsce, Zakupiony zostanie specjalistyczny sprzęt ratowniczy, Ratownicy przejdą specjalistyczne szkolenia (w ramach cross-financingu), Przeprowadzona będzie nowatorska promocja, w ramach której m.in. bezpośrednio do domów Wielkopolan będą dostarczane informacje o przedsięwzięciach projektowych umieszczone na czujkach dymu i tlenku węgla. 167

168 Mln EUR Wykres 49. Postęp finansowy w Działaniu 3.7 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 3 27, , Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) 18,3 4,9 4,71 Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie 15,33 Wartość dof. UE podpisanych umów 3,14 9,84 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja 16,72 W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W ramach Działania 3.7 dofinansowania są udzielane beneficjentom, którzy chcą zainwestować w alternatywne źródła energii o mocy do 5 MW (np. elektrownie wiatrowe, kolektory słoneczne, ogniwa fotowoltaiczne, urządzenia grzewcze opalane biomasą, elektrownie wodne o mocy do 1 MW, itd.). Oprócz tego pomoc mogą uzyskać projekty wprowadzające proces kogeneracji energii w małych elektrociepłowniach. W trakcie realizacji jest innowacyjny w skali województwa projekt pilotażowy pn. System grzewczy z odnawialnych źródeł energii z instalacją przesyłową przy użyciu pomp ciepła typu Solanka/Woda dla osiedla Podolany w Poznaniu. Celem inwestycji jest stworzenie systemu grzewczego energią cieplną z ziemi dla małego osiedla bloków mieszkalnych. Dzięki temu mieszkańcy będą mieli dostęp do ekologicznej, tańszej i własnej energii. Projekt jest w trakcie realizacji. 168

169 Schemat I Budowa i rozbudowa elektrowni wiatrowej z instalacją do przesyłu energii - 6 projekty na kwotę dofinansowania UE ,3 EUR Schemat II Budowa i rozbudowa kolektorów słonecznych i ogniw fotowoltaicznych z instalacją do przesyłu energii - 1 projekt na kwotę dofinansowania UE 19 83,46 EUR Schemat III Budowa i rozbudowa urządzeń grzewczych opalanych biomasą z instalacja do przesyłu energii - 7 projektów na kwotę dofinansowania UE ,57 EUR Schemat IV Budowa i rozbudowa elektrowni wodnych o mocy 1 MW z instalacją do przesyłu energii - 2 projekt na kwotę dofinansowania UE ,72 EUR Schemat V Budowa i rozbudowa urządzeń grzewczych zasilanych energii geotermiczną z instalacja do przesyłu energii - 2 projekty na kwotę dofinansowania UE ,8 EUR Schemat VI Budowa i rozbudowa urządzeń do produkcji energii i instalacji do przesyłu energii w oparciu o inne typy odnawialnych źródeł energii - brak projektów Schemat VII Budowa i rozbudowa urządzeń i instalacji do produkcji i przesyłu energii elektrycznej i cieplnej w skojarzeniu (kogeneracja) wykorzystujących OZE - 3 projekt na kwotę dofinansowania UE ,25 EUR Rycina 22. Projekt Przebudowa istniejącej kotłowni olejowej w PDS Łężeczki na źródła odnawialne: biomasa pelet Źródło: SmartLink/Beneficjenci 169

170 ANALIZA STOPNIA REALIZACJI WSKAŹNIKÓW i OCENA EFEKTYWNOŚCI WSPARCIA Rycina 23. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie III 22 podpisane umowy na kwotę dofinansowania UE ,68 EUR 98,21% poziom kontraktacji 14 projektów zakończonych, na kwotę dofinansowania UE ,38 EUR WSKAŹNIKI PRODUKTU * 251 obiektów objetych termomodernizacją 686,86 km wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej 1 wspartych obiektów ochrony przeciwpowodziowej 31 zakupionych wozów pożarniczych 149 jednostki wytwarzające energię ze źródeł odnawialnych WSKAŹNIKI REZULTATU * osób objetych systemem zagospodarowania odpadów osób podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej osoby zabezpieczone przed powodzią 27,63 MW zainstalowanej energii ze źródeł odnawialnych CEL Poprawa stanu środowiska i racjonalne gospodarowanie zasobami przyrodniczymi regionu Zmniejszenie rozmiarów emisji zanieczyszczeń do środowiska Poprawa zaopatrzenia w wodę Poprawa gospodarki odpadami Ochrona przyrody Ochrona powietrza Rozbudowa systemów bezpieczeństwa środowiskowego i technologicznego Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii Racjonalne gospodarowanie energią * dane dotyczące wartości wskaźników odnoszą się do szacowanej realizacji, na podstawie podpisanych umów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Projekty realizowane w Priorytecie III wpływają na realizację wskaźników na poziomie priorytetów oraz działań. Szczegółowe informacje na temat tychże wskaźników zostały zawarte w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku nr IV do Sprawozdania. W wierszu realizacja zostały przedstawione informacje nt. projektów zakończonych, tj. takich, dla których zatwierdzono wniosek o płatność końcową. Z kolei w wierszu szacowana realizacja zostały przedstawione wartości na podstawie zawartych umów. W niektórych przypadkach realizacja za 213 r. nie odpowiada szacowanej realizacji dla 213 r., ze względu na trwającą jeszcze na koniec roku weryfikację wniosków o płatność końcową, trwające czynności kontrolne, bądź złożenie przez beneficjentów w 214 r. wniosków o płatność dla projektów, które zakończyły się na końcu okresu sprawozdawczego. Przedsięwzięcia wsparte w ramach Priorytetu III zobrazowane są za pomocą wskaźników, które stanowią miernik realizacji celów wyznaczonych dla danej osi. Z kolei na poziom realizacji wskaźników wpływa postęp finansowy wspartych projektów. Dla zmierzenia wpływu projektów realizowanych w ramach Priorytetu III na środowisko przyrodnicze Wielkopolski określono 17 wskaźników priorytetowych (1 wskaźników produktu, 7 wskaźników rezultatu) oraz 13 wskaźników na poziomie działań. Wskaźniki określone dla Priorytetu III realizowane są w ramach 22 projektów, z czego 14 zostało już zakończonych. 17

171 Tabela 35. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie III Nazwa wskaźnika Liczba projektów mających na celu poprawę jakości powietrza Liczba projektów z zakresu gospodarki odpadami Liczba projektów z zakresu energii - liczba projektów z zakresu energii odnawialnej Dodatkowa moc zainstalowana produkcji energii ze źródeł odnawialnych (MW) Liczba projektów z zakresu prewencji zagrożeń Liczba osób podłączonych do sieci wodociągowej w wyniku realizacji projektów Liczba osób podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej w wyniku realizacji projektów Liczba osób zabezpieczonych przed powodzią w wyniku realizacji projektów Wartość docelowa (213 r.) Szacowana realizacja wartość % osiągnięcia wartość Realizacja % osiągnięcia % % 2 2 1% % % 24 8% 5 27,63 55% 11,67 23% 5 2 4% 19 38% 2 1 5% 234 1% % % % 48 8% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Obecny poziom kontraktacji pozwala stwierdzić, iż dla większości wskaźników cele określone dla 213 r. zostaną osiągnięte w ponad 1%. Jedynie wskaźniki dotyczące sieci wodociągowej mają niski stopień realizacji (5%), co zostało wytłumaczone poniżej. Niektóre wartości wskaźników znacznie przekraczają wartości docelowe, co wskazuje na wyższą niż zakładano efektywność udzielonego wsparcia. Ochrona powietrza/energia, w tym energia odnawialna Od kilku lat zmniejsza się w Wielkopolsce zanieczyszczenie powietrza oraz zwiększa się produkcja energii z odnawialnych źródeł, przy jeszcze dość niskim stopniu wykorzystania energii odnawialnej, co zostało zdiagnozowane w analizie SWOT dla WRPO. W celu utrzymania tych tendencji, ale również ich zintensyfikowania w ramach Priorytetu III wspierane są projekty mające na celu zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza w regionie (Działanie 3.2) oraz zwiększenie udziału energii odnawialnej w bilansie energetycznym kraju (Działanie 3.7). Do końca grudnia 213 r. wsparto 93 inwestycje mające na celu poprawę jakości powietrza (Działanie 3.2). Docelowo zakładano, że takich przedsięwzięć będzie tylko 3. Odchylenie wartości wskaźnika od celu w kierunku jego przekroczenia należy traktować jako pozytywne zjawisko w kontekście zleceń KE dotyczących inwestowania w efektywność energetyczną (Strategia Europa 22). Wsparte projekty obejmują przede wszystkim termomodernizację, a wielu beneficjentów przy okazji termomodernizacji budynków inwestuje także w odnawialne źródła energii np. kolektory słoneczne. Ponadto na jakość powietrza mają wpływ projekty, w ramach których dokonywano modernizacji lokalnych systemów zaopatrzenia w energię cieplną w kotłowniach. Do końca okresu sprawozdawczego zakończono 65 projektów związanych z poprawą jakości powietrza, co daje 217% realizacji celu. Spośród wszystkich tego typu inwestycji 26% realizowanych jest na obszarze wiejskim (24 projekty). Obecnie na terenach wiejskich zakończono 22 projekty, co stanowi 22% wartości docelowej. Do końca okresu sprawozdawczego z WRPO wsparto 96 projektów z zakresu energii, z czego 74 zostało już zakończonych. Zarówno realizacja, jak i szacowana realizacja przekracza wartości docelowe (185% oraz 24%). Blisko połowa tych projektów realizowana jest na obszarach 171

172 wiejskich, więcej niż zakładano, a wynika to ze specyfiki tych inwestycji. Wielkopolska charakteryzuje się dużym potencjałem zasobów energii odnawialnej, szczególnie w zakresie energii wiatrowej i geotermalnej. Stąd beneficjenci dbając o środowisko i korzystając z tego potencjału ubiegali się o dofinansowanie na budowę elektrowni wiatrowych oraz systemów wykorzystujących wody termalne. Do końca okresu sprawozdawczego wsparto 4 projektów z zakresu energii odnawialnej, z czego 24 zostało już zakończonych (8%). Do zakończonych inwestycji w 213 r. dołączyły takie projekty jak: budowa kotłowni opalanej biomasą w firmie Mark- Drew Krotecki Marek oraz termomodernizacja budynków z przebudową kotłowni Zespołu Szkół w Dębnicy. Łącznie dzięki realizacji wszystkich projektów dotyczących odnawialnych źródeł energii zostanie zainstalowane 27,63 MW dodatkowej mocy, z czego 88% będzie pochodzić z projektów realizowanych na obszarach wiejskich. Na koniec okresu sprawozdawczego realizacja dla wskaźnika Dodatkowa moc zainstalowana w produkcji energii ze źródeł odnawialnych wyniosła 11,67 MW, a dla obszarów wiejskich 9,77 MW. Niski poziom realizacji wskaźnika wynika z faktu rezygnacji kilku beneficjentów z realizacji projektów. IZ WRPO planuje wykorzystać resztę środków w Działaniu 3.7 na wsparcie kilku projektów z listy rezerwowej, co powinno poprawić realizację wskaźnika. Dodatkowym efektem inwestycji z zakresu wykorzystania odnawialnych źródeł energii jest wskaźnik ilość zaoszczędzonej energii pierwotnej w wyniku realizacji projektów (Działanie 3.7), którego wartość na podstawie podpisanych umów do końca 215 r. wyniesie ,62 GJ/rok. Wszystkie ww. projekty wykorzystują zasoby naturalne, zwiększają stopień wykorzystania energii odnawialnej, przez co realizują cel szczegółowy Priorytetu III, tj. zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Gospodarka odpadami W ramach Priorytetu III dofinansowane zostały 2 projekty z zakresu gospodarki odpadami, co jest równe wartości docelowej dla 213 r. Do końca okresu sprawozdawczego żaden z projektów nie został zakończony. Obydwie inwestycje zlokalizowane są na obszarze wiejskim i dotyczą modernizacji systemu gospodarki odpadami na terenie południowej Wielkopolski oraz części powiatu oleśnickiego oraz budowy Zakładu Zagospodarowania Odpadów w północno-wschodniej części województwa. Szacuje się, iż wspartymi systemami zagospodarowania odpadów zostanie objętych osób, co daje 1% wartości docelowej (wskaźnik działania). Wsparte projekty przyczynią się do osiągnięcia celu szczegółowego Priorytetu III, tj. poprawa gospodarki odpadami. Wskaźnik na poziomie priorytetu Liczba osób objętych selektywną zbiórką odpadów nie jest adekwatny do efektów uzyskanych poprzez realizację 2 projektów dot. gospodarki odpadami. Jednakże IZ WRPO nie uzyskała zgody KE na zmianę go na wskaźnik Liczba osób objętych systemem zagospodarowania odpadów, który pochodzi z KSI i jest wykazywany przez beneficjentów. Z tego powodu nie można odnieść się do poziomu jego realizacji. Ochrona przyrody W ramach dofinansowanych inwestycji znalazły się 22 projekty związane z ochroną przyrody, co stanowi 1% wartości docelowej dla 213 r. Zdecydowana większość tych inwestycji została już zakończona, 95% wartości docelowej. Dzięki realizacji projektów polegającym m.in. na: zadrzewianiu dróg śródpolnych (np. na terenie Parku Krajobrazowego im. gen. D. Chłapowskiego, na terenie powiatu Kościańskiego), renaturalizacji siedlisk przyrodniczych na obszarze Natura 2 Biedrusko, budowie Szlaku Żurawiego wokół Jeziora Wolsztyńskiego służącego promocji obszarów chronionych, prowadzeniu kampanii informacyjno-edukacyjnej dla mieszkańców Wielkopolski o zmianach klimatu na świecie, zmniejszana jest antropopresja na środowisko, w tym na terenach chronionych. Uwzględniając przedsięwzięcia realizowane w ramach Działania 3.3 można stwierdzić, iż kompleksowo wpływają na ochronę przyrody i realizują cel szczegółowy priorytetu. Gospodarka wodno-ściekowa Do końca 215 r. ma powstać 686,86 km sieci kanalizacji sanitarnej, a do końca okresu sprawozdawczego wybudowano już 231,7 km tej sieci (m.in. w miejscowościach Dąbrowa i Palędzie w aglomeracji Skórzewo oraz Opalenica i Sielinko). Szacuje się, że wartość docelowa 172

173 zostanie osiągnięta w 137%. Dzięki dofinansowaniu WRPO wybudowanych i przebudowanych zostanie 23 oczyszczalni ścieków. Spośród wspartych inwestycji 12 zostało już zakończonych (m.in. budowa oczyszczalni ścieków i kanalizacji sanitarnej w Kleczewie, Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Żółkowie), co daje 2% realizacji celu dla 213 r. W efekcie projektów wspartych w Działaniu 3.4 do sieci kanalizacji sanitarnej podłączonych zostanie osób, z czego 74% zamieszkuje obszary wiejskie. W obydwu przypadkach wartości docelowe dla 213 r. zostały znacznie przekroczone (odpowiednio 331% i 48%), co wskazuje na większą niż zakładano efektywności wsparcia. Natomiast do sieci wodociągowej podłączonych zostanie 1 osób (5% wartości docelowej), z czego 681 osób zamieszkuje obszary wiejskie. Tak niewielka liczba wynika nie tylko z faktu, iż w Wielkopolsce jest duży stopień zwodociągowania, ale także z realizacji projektów wodociągowych w ramach PROW. W ramach WRPO nie można realizować wyłącznie projektów wodociągowych. Działania w zakresie zaopatrzenia i poprawy jakości wody stanowią działania uzupełniające. Duże przekroczenie wartości dla kanalizacji sanitarnej oraz mała realizacja celu dla kanalizacji wodociągowej wynika z większej potrzeby wsparcia projektów dotyczących kanalizacji sanitarnej aniżeli wodnej, co z kolei uwarunkowane jest dostępem do obydwu sieci w regionie. Projekty z zakresu gospodarki wodno-ściekowej poprzez wspieranie budowy kanalizacji sanitarnej oraz oczyszczalni ścieków przyczyniają się do realizacji celu szczegółowego Priorytetu, tj. zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do środowiska, szczególnie tych odprowadzanych do wód i gruntu. Bezpieczeństwo środowiskowe Jedną ze słabych stron regionu w obszarze środowiska przyrodniczego w analizie SWOT dla WRPO jest zły stan infrastruktury zabezpieczającej środowisko, dlatego też część środków została przeznaczona na poprawę tej sytuacji (Działanie 3.6). Dzięki dofinansowaniu z WRPO do końca okresu sprawozdawczego zrealizowano 19 projektów z zakresu prewencji zagrożeń, a zgodnie z podpisanymi umowami do końca 215 r. będzie ich 2, co przekracza wartość docelową o 15. Tak znaczne przekroczenie wartości docelowej wskazuje na duże zapotrzebowanie na tego typu inwestycje w regionie i należy je traktować jako zjawisko pozytywne, gdyż za środki przeznaczone na działanie udało się zrealizować więcej projektów niż zakładano. W ramach zakończonych inwestycji zakupiono 26 wozów pożarniczych wyposażonych w sprzęt do prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania skutków katastrof, a na podstawie podpisanych umów będzie zakupionych 31 takich pojazdów, co daje 94% realizacji wartości docelowej. Ponadto do sprawowania prewencji zagrożeń zakupiono (bądź zmodernizowano) już 6 stanowisk pomiarowych i innych narzędzi do monitoringu środowiska (98% wartości docelowej). Ochroną przeciwpożarową lasów i innymi środkami ochrony objęta jest ludność całej Wielkopolski. Wszystkie zakupione w ramach ww. projektów pojazdy i sprzęty przyczynią się do rozbudowy systemów bezpieczeństwa środowiskowego i technologicznego (tym samym zostanie realizowany cel szczegółowy Priorytetu III). Ochrona przeciwpowodziowa W celu zwiększenia bezpieczeństwa przeciwpowodziowego w Wielkopolsce dofinansowano 3 projekty z zakresu ochrony przeciwpowodziowej, z których 1 został już zakończony. W ramach tych 3 projektów wsparte zostaną obiekty ochrony przeciwpowodziowej, które pomieszczą m 3 wody (Pojemność nowych i zmodernizowanych zbiorników wielozadaniowych). Łącznie realizowane przedsięwzięcia obejmą obszar wielkości 37,35 km 2 (Powierzchnia terenów objętych ochronę przeciwpowodziową) i zabezpieczą przed powodzią osoby. Wartość wskaźnika Liczba osób zabezpieczonych przed powodzią w wyniku realizacji projektów ponad trzykrotnie przekracza cel założony w programie, co wskazuje na znacznie większą niż zakładano efektywność wsparcia. Miejsca pracy Analizując miejsca pracy utworzone w ramach priorytetu odnoszącego się do środowiska przyrodniczego, należy zaznaczyć, iż jego głównym celem nie jest tworzenie miejsc pracy. Przy obecnym poziomie kontraktacji zakłada się, że w ramach Priorytetu III utworzonych zostanie 112,75 etatów. Do końca grudnia 213 r. utworzonych zostało 15,75 etatów. Prezentowane dane uwzględniają wyłącznie stałe miejsca pracy powstałe bezpośrednio w wyniku realizowanych 173

174 projektów WRPO. Jednakże należy mieć na uwadze, iż środki z WRPO mają także wpływ na tworzenie miejsc pracy pośrednich, których zgodnie z wynikami badania ewaluacyjnego pn. Wpływ interwencji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na zatrudnienie w Wielkopolsce ukierunkowanie wsparcia na tworzenie miejsc pracy przeprowadzonego w 212 r. w ramach Priorytetu III powstanie 546 (etaty). Wskaźniki kontekstowe Projekty realizowane w Priorytecie III wpływają pozytywnie na sytuację społeczno-gospodarczą Wielkopolski, w szczególności na poprawę stanu środowiska przyrodniczego głównie poprzez polepszenie dostępu do podstawowych mediów (np. kanalizacji sanitarnej). Ma to swoje odzwierciedlenie w zmianach wskaźników kontekstowych. Inwestycje realizowane w ramach Działania 3.4 dotyczące budowy oczyszczalni ścieków, budowy sieci kanalizacji sanitarnej oraz budowy sieci wodociągowej wpływają na wartości takich wskaźników jak: Liczba wybudowanych oczyszczalni ścieków komunalnych, Długości wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej oraz Długość wybudowanej sieci wodociągowej i mogą wpłynąć na podtrzymanie tendencji wzrostowej wskaźników kontekstowych tj.: Ludność obsługiwana przez oczyszczalnie ścieków w % ogólnej liczby ludności, Ludność korzystająca z kanalizacji oraz Ludność korzystająca z wodociągów. Ponadto realizacja projektów zakładających korzystanie ze źródeł energii odnawialnej w ramach Działania 3.7 również wpływa na podtrzymanie wzrostu wartości wskaźnika kontekstowego Ilość energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (moc zainstalowana). We wszystkich ww. wskaźnikach zauważa się pozytywne tendencje. KRAJOWY PROGRAM REFORM Projekty realizowane w poszczególnych działaniach Priorytetu III odpowiadają na wyzwania ujęte w Krajowym Programie Reform, szczególnie w temacie Infrastruktura dla wzrostu zrównoważonego. Rozwój i modernizacja infrastruktury ochrony środowiska wsparcie gospodarki odpadami, ochrony przeciwpowodziowej i gospodarki wodno-ściekowej (Działania 3.1, 3.5 i 3.4). Wskaźniki WRPO: Liczba osób objętych systemem zagospodarowania odpadów 283 tys. osób Liczba osób zabezpieczonych przed powodzią w wyniku realizacji projektów 2 tys. osób Liczba osób podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej w wyniku realizacji projektów 83 tys. osób Rozwój i modernizacja infrastruktury energetycznej wsparcie infrastruktury energetycznej także związanej z odnawialnymi źródłami energii (Działania 3.2 i 3.7) Wskaźniki WRPO: Liczba projektów z zakresu energii 96 Dodatkowa moc zainstalowana produkcji energii ze źródeł odnawialnych 27,63 MW RÓWNOŚĆ SZANS Przeprowadzane kampanie informacyjno-promocyjne ukierunkowane są na dotarcie do wszystkich grup społecznych na terenie województwa bez względu na wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania, zatem wpłynie to na wyrównanie szans edukacyjnych zwłaszcza na obszarach wiejskich. Budowa sieci kanalizacyjnej na obszarach wiejskich wyrównuje poziom życia między mieszkańcami obszarów wiejskich i miejskich. Z kolei w budynkach, które podlegają termomodernizacji zostały zniesione bariery architektoniczne dla niepełnosprawnych poprzez odpowiednią konstrukcję drzwi i okien umożliwiających swobodne użytkowanie i wejście do obiektów, CROSS-FINANCING Informacje na ten temat znajdują się w punkcie BADANIA EWALUACYJNE W okresie sprawozdawczym nie przeprowadzono badań ewaluacyjnych dotyczących wsparcia w ramach Priorytetu III. 174

175 ZALECENIA I REKOMENDACJE KOMISJI EUROPEJSKIEJ Komisja Europejska nie przedstawiła szczegółowych rekomendacji dla Priorytetu III. Informacje dot. rekomendacji dla całego programu dostępne są w punkcie REKOMENDACJE INSTYTUCJI ZARZĄDZAJĄCEJ Brak rekomendacji IZ WRPO dla Priorytetu III. PODSUMOWANIE GŁÓWNE OSIĄGNIĘCIA I WĄSKIE GARDŁA Podsumowując, projekty realizowane w ramach Priorytetu III wpisują się w cele i założenia określone w dokumentach programowych (WRPO oraz UWRPO), a także odnoszą się do problemów zidentyfikowanych w analizie SWOT dla WRPO. Ponadto przedsięwzięcia wsparte w priorytecie odnoszą się także do zapisów zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 22 r. Wielkopolska 22 wpisując się w 2 cele strategiczne, tj. Cel 2 Poprawa stanu środowiska i racjonalne gospodarowanie jego zasobami, Cel 3 Lepsze zarządzanie energią). Warto również zaznaczyć, że zarówno inwestycje w odnawialne źródła energii, jak i w działania z zakresu efektywności energetycznej są kluczowe dla celów strategii Europa 22 w obszarze oszczędności energii i wytwarzania energii z odnawialnych źródeł energii. Oczekuje się, że przedsięwzięcia realizowane w ramach priorytetu wpłyną na poprawę stanu środowiska w regionie oraz racjonalne gospodarowanie zasobami energetycznymi. Na koniec okresu sprawozdawczego wskaźnik kontraktacji w Priorytecie III wyniósł 98,21%, a ponad połowa projektów została już rozliczona i zakończona. Postęp rzeczowy na podstawie podpisanych umów został wykazany we wszystkich wskaźnikach. Mimo zerowej realizacji na podstawie projektów zakończonych przy niektórych wskaźnikach obecny poziom kontraktacji pozwala stwierdzić, że cele zostaną osiągnięte. Priorytet wdrażany jest sprawnie, a w ostatnim okresie nastąpił znaczny postęp. W trakcie wdrażania priorytetu nie zidentyfikowano wąskich gardeł, które mogłyby utrudniać postęp realizacji. Realizacja priorytetu przebiega zgodnie z oczekiwaniami Instytucji Zarządzającej, a w przyszłym okresie programowania zostaną wykorzystane doświadczenia z wdrażania programu Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi W ramach Priorytetu III nie wystąpiły znaczące problemy w zakresie jego wdrażania. 175

176 176

177 3.4 PRIORYTET IV REWITALIZACJA OBSZARÓW PROBLEMOWYCH 177

178 Działanie 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich Działanie 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych Cel główny Priorytetu IV to Restrukturyzacja obszarów problemowych na rzecz wzrostu i zatrudnienia. Cel główny realizowany będzie przez następujące cele szczegółowe: Rewitalizację terenów miejskich Rewitalizację terenów powojskowych i poprzemysłowych Wysokość alokacji ze środków EFRR przyznanej na Priorytet IV Rewitalizacja obszarów problemowych wynosi 54 6 EUR Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) POSTĘP FIZYCZNY Informacje na temat wskaźników postępu fizycznego znajdują się w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku IV. W tabeli przedstawione zostały zarówno dane nt. wskaźników priorytetowych oraz wskaźników na poziomie działań. Analiza realizacji oraz szacowanej realizacji wskaźników przedstawionych w tabeli znajduje się w analizie jakościowej poniżej. POSTĘP FINANSOWY W okresie sprawozdawczym w ramach Priorytetu IV nie podpisano nowych umów, natomiast od początku uruchomienia Programu zawartych zostało 8 umów na kwotę dofinansowania UE ,6 EUR. Wskaźnik kontraktacji na koniec okresu sprawozdawczego wyniósł 19,45% - jest najwyższy wśród wszystkich priorytetów i znacznie powyżej średniej dla Programu. Z kolei wykorzystana alokacja wg zatwierdzonych wniosków o płatność kształtowało się na poziomie 18,5%, także znacznie powyżej średniej dla Programu i najwięcej ze wszystkich priorytetów. Do końca 213 r. zostało zakończone 6 projektów (75% wszystkich projektów w Priorytecie IV). Tabela 36. Umowy podpisane w ramach Priorytetu IV do końca 213 r. Liczba Nazwa działania podpisanych umów Działanie 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich Działanie 4.2 Rewitalizacja terenów powojskowych i poprzemysłowych Wartość dof. UE podpisanych umów (EUR) Poziom kontraktacji Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Alokacja (EUR) Liczba projektów zakończonych ,65 112,68% 4 875, ,41 99,45% , 6 Razem ,6 19,45% 54 6, 6 178

179 Mln EUR Wykres 5. Postęp finansowy w Priorytecie IV w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,17 58,66 6,1 54, ,8 15,15 1,,,,96 1, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Wartość dof. UE deklaracji zatwierdzonych przez IC Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) KONKURSY W poniższej tabeli zostały przedstawione informacje nt. konkursów ogłoszonych w Priorytecie IV W 213 roku nie ogłoszono żadnego konkursu. Tabela 37. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie IV. Działanie / schemat Termin naboru Alokacja na konkurs (EUR) Liczba złożonych wniosków o dofinansowanie Kwota dofinansowania złożonych wniosków (EUR) Konkursy ogłoszone w poprzednich okresach sprawozdawczych Działanie 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych , ,41 Źródło: Opracowanie własne ROZKŁAD PROJEKTÓW WG SEKTORÓW GOSPODARKI Informacje nt. liczby oraz wartości dofinansowania UE według sektorów gospodarki w podziale na działania przedstawione zostały w poniższej tabeli. 179

180 Tabela 38. Projekty realizowane w ramach Priorytetu IV wg sektorów gospodarki Sektor gospodarki Działanie WRPO Liczba projektów Dofinansowanie UE (EUR) V Budownictwo ,41 w tym związane z rewitalizacją ,41 VI Usługi ,65 w tym finansowe/pośrednictwo finansowe ,65 Razem ,6 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG RODZAJÓW BENEFICJENTÓW Dominujący typ beneficjentów realizujących projekty w ramach Priorytetu IV to jednostki samorządu terytorialnego (3) oraz szkoły wyższe (2). Po jednym projekcie realizują przedsiębiorstwo prywatne, kościół (Parafia Rzymsko-Katolicką p.w. Najświętszego Serca Jezusa w Śremie) oraz Europejski Bank Inwestycyjny w ramach Inicjatywy JESSICA. Wykres 51. Liczba projektów realizowanych w ramach Priorytetu IV wg rodzajów beneficjentów jednostki samorządu terytorialnego szkoły wyższe przedsiębiorcy 1 kościoły i związki wyznaniowe 2 pozostałe (JESSICA) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PRZESTRZENNY PROJEKTÓW Projekty wsparte w ramach Priorytetu IV w przeważającej części realizowane są na obszarze miejskim. Obszar miejski 7 Obszar wiejski 1 W dokumentach programowych WRPO oraz dokumentach strategicznych dla rozwoju Wielkopolski nie zidentyfikowano obszarów defaworyzowanych, dlatego analiza rozkładu przestrzennego projektów nie odnosi się do tych obszarów. Rozkład przestrzenny projektów w podziale na powiaty został przedstawiony na poniższej mapie. 18

181 Rycina 24. Projekty realizowane w ramach Działania 4.2 oraz w ramach Inicjatywy JESSICA (Działanie 4.1) wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) INFORMACJE NT PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W DANYM OBSZARZE W RAMACH INNYCH PO Informacje te znajdują się w punkcie ROZKŁAD PROJEKTÓW WG GRUP DOCELOWYCH Informacje na ten temat znajdują się w punkcie PROJEKTY KLUCZOWE W ramach Priorytetu IV nie jest realizowany żaden projekt kluczowy. 181

182 Mln EUR Wykres 52. Postęp finansowy w Działaniu 4.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów W okresie sprawozdawczym 46,6 46,6,, Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Od uruchomienia programu Alokacja 4,88 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W ramach Działania 4.1 realizowana jest Inicjatywa Jessica. Szczegółowe informacje na temat wdrażania Inicjatywy i postępów w 213 r. zostały przedstawione w pkt Wykres 53. Postęp finansowy w Działaniu 4.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,8 15,15 13,11 12,6 13,19 1 5,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów,96 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 182

183 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 4.2 realizowane są projekty, które służą rewitalizacji zdegradowanych terenów poprzemysłowych, pogórniczych i powojskowych na cele inne niż środowiskowe. Zniszczone obiekty o charakterze militarnym zostały zagospodarowane na cele edukacje w Pile, Rawiczu, Gnieźnie, Poznaniu i Pleszewie. W Śremie w odnowionych budynkach administracyjnym Odlewni Żeliwa zostało otwarte Katolickie Centrum Edukacji i Kultury. Natomiast w ramach projektu Rewitalizacja terenów pogórniczych wokół jeziora w Gminie Kleczew odnowiono tereny zniszczone w wyniku wydobycia węgla brunatnego metodą odkrywkową. Na obszarze 4,7 ha zbudowano obiekty rekreacyjno-sportowo i turystyczne takie jak park linowy, plac zabaw, wiata na sprzęt wodny, cztery pomosty, zielona szkoła z tarasem widokowym, ścieżki rowerowe, wiata grillowa i tereny dla quadów. Dzięki inwestycji Gmina Kleczew wzmocni swoje walory turystyczne oraz poprawi stan środowiska naturalnego. Wartość projektu ogółem wyniosła ,45 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,81 EUR. Rycina 25. Zrewitalizowane tereny wokół jeziora w Gminie Kleczew Źródło: ANALIZA STOPNIA REALIZACJI WSKAŹNIKÓW i OCENA EFEKTYWNOŚCI WSPARCIA Rycina 26. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie IV 8 podpisanych umów na kwotę dofinansowania UE ,6 EUR 19,45% poziom kontraktacji 6 projektów zakończonych, na kwotę dofinansowania UE ,6 EUR WSKAŹNIKI PRODUKTU * 2 projektów z zakresu odnowy i rewitalizacji miast 14 projektów z zakresu rewitalizacji terenów poprzemysłowych i powojskowych WSKAŹNIKI REZULTATU * 1 km 2 zrewitalizowanych obszarów miejskich,49 km 2 zrewitalizowanych obszarów powojskowych i poprzemysłowych 449 nowych miejsc pracy utworzonych na obszarach problemowych CEL Restrukturyzacja obszarów problemowych na rzecz wzrostu i zatrudnienia Rewitalizację terenów miejskich Rewitalizację terenów powojskowych i poprzemysłowych * dane dotyczące wartości wskaźników odnoszą się do szacowanej realizacji, na podstawie podpisanych umów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 183

184 Projekty realizowane w Priorytecie IV wpływają na realizację wskaźników na poziomie priorytetów oraz działań. Szczegółowe informacje na temat tychże wskaźników zostały zawarte w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku nr IV do Sprawozdania. W wierszu realizacja zostały przedstawione informacje nt. projektów zakończonych, tj. takich, dla których zatwierdzono wniosek o płatność końcową. Z kolei w wierszu szacowana realizacja zostały przedstawione wartości na podstawie zawartych umów. W niektórych przypadkach realizacja za 213 r. nie odpowiada szacowanej realizacji dla 213 r., ze względu na trwającą jeszcze na koniec roku weryfikację wniosków o płatność końcową, trwające czynności kontrolne, bądź złożenie przez beneficjentów w 214 r. wniosków o płatność dla projektów, które zakończyły się na końcu okresu sprawozdawczego. Przedsięwzięcia wsparte w ramach Priorytetu IV zobrazowane są za pomocą wskaźników, które stanowią miernik realizacji celów wyznaczonych dla danej osi. Z kolei na poziom realizacji wskaźników wpływa postęp finansowy wspartych projektów. Dla zmierzenia wpływu projektów realizowanych w ramach Priorytetu IV na poprawę sytuacji obszarów problemowych w regionie określono 9 wskaźników priorytetowych (5 wskaźników produktu, 4 wskaźniki rezultatu) oraz 5 wskaźników na poziomie działań. Tabela 39. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie IV Nazwa wskaźnika Wartość docelowa (213 r.) Szacowana realizacja wartość % osiągnięcia wartość Realizacja % osiągnięcia Liczba projektów z zakresu odnowy i rewitalizacji miast Liczba projektów z zakresu rewitalizacji terenów poprzemysłowych i powojskowych Powierzchnia obszarów odnowionych w wyniku realizacji projektów z zakresu rewitalizacji miast (km 2 ) Liczba miejsc pracy utworzonych na obszarach problemowych 2 2 1% 1 5% % 6 6% 1 1 1% % % 93,58 21% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Przy obecnym poziomie kontraktacji wartości docelowe zdecydowanej większości wskaźników zostaną osiągnięte w 1%. Wyjątek stanowią dwa wskaźniki rezultatu (Liczba miejsc pracy utworzonych na obszarach problemowych dla kobiet 56%, Powierzchnia obszarów odnowionych w wyniku realizacji projektów z zakresu rewitalizacji terenów poprzemysłowych i powojskowych 1%). Wyjaśnienie niskiej realizacji zostało zamieszczone poniżej przy analizie wskaźników. Z kolei na podstawie projektów zakończonych ponad połowa wskaźników wykazuje % realizacji celu, co wynika z faktu, że wskaźniki te są miernikiem realizacji Inicjatywy JESSICA, której zakończenie planowane jest na 215 r. Rewitalizacja miast Wsparcie na rzecz rewitalizacji miast realizowane jest w ramach Działania 4.1 za pośrednictwem Inicjatywy JESSICA. Zgodnie z zapisami umowy z EBI do końca 215 r. zrealizowanych zostanie 2 projektów z zakresu odnowy i realizacji miast, w tym 1 projektów zapewniających zrównoważony rozwój oraz poprawiających atrakcyjność miast, 5 projektów promujących przedsiębiorczość i zastosowanie nowych technologii, 5 projektów oferujących usługi promujące równość szans i zapobiegających wykluczeniu społecznemu przedstawicieli mniejszości narodowych i ludzi młodych. W efekcie zrealizowanych inwestycji planowane jest odnowienie obszarów miejskich o powierzchni 1 km 2. Jeśli wartości określone w umowie zostaną osiągnięte to wszystkie wskaźniki dla Inicjatywy JESSICA osiągną wartości docelowe wskazane w Programie w 1%. Z kolei poziom realizacji dla większości ww. wskaźników na podstawie projektów zakończonych wynosi %, co wynika z faktu, że Inicjatywa JESSICA zostanie zakończona w 215 r. i wtedy też zostaną wykazane wartości realizacji. Projekty realizowane w ramach Inicjatywy 184

185 JESSICA poprzez odnowę zdegradowanych terenów miejskich przyczyniają się do niwelowania słabych stron regionu określonych w analizie SWOT dla WRPO tj. złego stanu części przestrzeni miejskiej, czy też wzrostu patologii społecznych. Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych i powojskowych Oprócz JESSICA w ramach Priorytetu IV realizowane jest wsparcie na nadanie nowych funkcji, zwiększenie atrakcyjności gospodarczej i społecznej oraz stworzenie warunków dla wzrostu zatrudnienia na obszarach poprzemysłowych i powojskowych (Działanie 4.2). Do końca grudnia 213 r. dofinansowano 14 projektów z zakresu rewitalizacji terenów poprzemysłowych i powojskowych, w tym 7 w ramach Działania 4.2 (pozostałe 7 realizowane są w ramach Inicjatywy JESSICA). Tym samym stopień realizacji wartości docelowej dla 213 r. na podstawie podpisanych umów wyniósł - 14%, natomiast na podstawie projektów zakończonych 6%. Powierzchnia obszarów odnowionych w wyniku realizacji projektów z zakresu rewitalizacji terenów powojskowych i poprzemysłowych na podstawie podpisanych umów na koniec okresu sprawozdawczego wyniosła,49 km 2, w tym,43 km 2 w ramach Działania 4.2. Wśród rewitalizowanych obszarów znalazły się obszar powojskowy z Pleszewa, Rawicza, Piły, Poznania, Gniezna oraz obszar poprzemysłowy ze Śremu i gminy Kleszczewo. Pozostałe 5 projektów dotyczących wsparcia terenów poprzemysłowych i powojskowych zostało wspartych w ramach Inicjatywy JESSICA. Z kolei na podstawie projektów zakończonych wartość wskaźnika wyniosła zaledwie,4 km 2. Wartość docelowa dla tego wskaźnika (5 km 2 ) osiągnięta zostanie na niewielkim poziome (1% szacowanej realizacji), a wynika to z faktu, że pierwotnie zakładano, że zgłaszane będą projekty obszarowe. Ostatecznie do konkursów zgłoszono projekty, które dotyczyły poszczególnych obiektów zlokalizowanych na tych terenach, a nie całych terenów. Nie oznacza to jednak, że nie uzyskano w tym przypadku zakładanych efektów. Sytuacja ta świadczy o tym, że powierzchnia nie zawsze jest dobrym wskaźnikiem dla rewitalizacji. Zważywszy jednak na fakt, iż w ramach inicjatywy JESSICA będą podpisywane kolejne umowy powierzchnia ta może się jeszcze zwiększyć. Miejsca pracy Jednym z efektów projektów realizowanych w zakresie rewitalizacji obszarów problemowych jest wzrost zatrudnienia. Na obecnym etapie szacuje się, że powstanie 449 miejsc pracy, z czego 19 w ramach Działania 4.2, a 34 w ramach Inicjatywy JESSICA. Obecny poziom kontraktacji wskazuje na 1% realizację wartości docelowej. Niższe wykonanie szacowane jest z kolei dla wskaźnika Liczba miejsc pracy utworzonych na obszarach problemowych - dla kobiet. Wartość docelowa określona dla tego wskaźnika okazała się zbyt wysoka (przyjęto niewłaściwe proporcje podziału miejsc pracy dla kobiet i mężczyzn), jednakże IZ WRPO nie uzyskała zgody na zmianę tej wartości. Dane dotyczące realizacji tego wskaźnika pochodzą z badania ewaluacyjnego i będą one zweryfikowane kolejnym badaniem na zakończenie realizacji programu. W porównaniu z 212 r. w okresie sprawozdawczym nastąpił znaczny wzrost realizacji wskaźnika działań Liczba miejsc pracy utworzonych na obszarach rewitalizowanych w ramach Działania 4.2. Utworzonych zostało 93,58 etatów poprzez projekty, takie jak: Budowa kompleksu sportowego w Pleszewie czy Rozbudowa, przebudowa i zmiana sposobu użytkowania obszaru poprzemysłowego w Śremie na Katolickie Centrum Edukacji i Kultury - etap I. Można zatem stwierdzić, że projekty wspierane w Priorytecie przyczyniają się do realizacji jego celu jakim jest m.in. wzrost zatrudnienia. Wskaźniki kontekstowe Inwestycje realizowane w Priorytecie IV wpływają pozytywnie na sytuację społecznogospodarczą Wielkopolski, w szczególności na zwiększenie powierzchni obszarów poddanych rewitalizacji oraz wzrost zatrudnienia. Zauważalne jest to w zmianach wskaźników kontekstowych. Projekty realizowane w ramach Działania 4.2 dotyczące rewitalizacji terenów powojskowych i poprzemysłowych wpływają na podtrzymanie tendencji wzrostowej wskaźnika kontekstowego: Powierzchnia zrekultywowanych i zagospodarowanych terenów do ogółu wymagających rekultywacji, który w porównaniu z okresem sprawozdawczym za 212 r. podniósł się o ok. 19%. Ponadto wskaźnik Liczba miejsc pracy utworzonych na obszarach zrewitalizowanych może również w pośredni sposób wpłynąć na zmiany następujących 185

186 wskaźników kontekstowych: Wskaźnik zatrudnienia ogółem (15 lat i więcej, wg BAEL), Stopa bezrobocia (wg BAEL), Pracujący ogółem. KRAJOWY PROGRAM REFORM Projekty realizowane w poszczególnych działaniach Priorytetu IV odpowiadają na wyzwania ujęte w Krajowym Programie Reform, szczególnie w temacie Infrastruktura dla wzrostu zrównoważonego. Rozwój i modernizacja infrastruktury społecznej wsparcie m.in. infrastruktury społecznej na obszarach poddawanych rewitalizacji (Działania 4.1 i 4.2). Wskaźnik WRPO: Liczba miejsc pracy utworzonych na obszarach problemowych 449 Projekty z Działania 4.1 realizują także KPR w temacie Innowacyjność dla wzrostu inteligentnego. Dostęp do finansowania realizowany jest poprzez ofertę instrumentów zwrotnych przeznaczonych na rewitalizację terenów miejskich Wskaźnik WRPO: Liczba projektów z zakresu odnowy i rewitalizacji miast 2 RÓWNOŚĆ SZANS Wiele projektów dotyczących rewitalizacji zakłada wprowadzenie udogodnień dla osób niepełnosprawnych (np. w projekcie dot. rewitalizacji budynku i terenu powojskowego na cele oświatowe w Rawiczu obiekt zostanie dostosowany dla osób niepełnosprawnych poprzez budowę rampy). Ponadto wiele obiektów zrewitalizowanych w Działaniu 4.2, jak i w ramach JESSICI, będzie przeznaczonych na organizację imprez, spotkań dla grup marginalizowanych(np. dla dzieci z rodzin o trudnej sytuacji materialnej). CROSS-FINANCING Informacje na ten temat znajdują się w punkcie BADANIA EWALUACYJNE W okresie sprawozdawczym nie przeprowadzono badań ewaluacyjnych dotyczących wsparcia w ramach Priorytetu IV. ZALECENIA I REKOMENDACJE KOMISJI EUROPEJSKIEJ Komisja Europejska nie przedstawiła szczegółowych rekomendacji dla Priorytetu IV. Informacje dot. rekomendacji dla całego programu dostępne są w punkcie REKOMENDACJE INSTYTUCJI ZARZĄDZAJĄCEJ Brak rekomendacji IZ WRPO dla Priorytetu VI. PODSUMOWANIE GŁÓWNE OSIĄGNIĘCIA I WĄSKIE GARDŁA Podsumowując, interwencja w Priorytecie IV spełnia cele założone w dokumentach programowych (WRPO oraz UWRPO), a także odnosi się do problemów zidentyfikowanych w analizie SWOT dla WRPO. Ponadto przedsięwzięcia wsparte w priorytecie odnoszą się także do zapisów zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 22 r. Wielkopolska 22 wpisując się w 2 cele operacyjne, tj. Cel 5.3. Aktywizacja obszarów o najniższym stopniu rozwoju i pogarszających się perspektywach rozwojowych, Cel 5.4. Wsparcie terenów wymagających restrukturyzacji, odnowy i rewitalizacji. Zarówno realizacja wybranych do dofinansowania projektów w ramach Działania 4.2, jak również realizacja Inicjatywy JESSICA przyczyniają się do wspierania trwałych i zrównoważonych inwestycji, rozwoju i zatrudnienia na obszarach miejskich, poprzemysłowych oraz powojskowych. Zdecydowanie największym osiągnięciem we wdrażaniu Priorytetu IV jest wysoki i największy wśród priorytetów poziom wykorzystania alokacji przeznaczonej na Priorytet zarówno na podstawie podpisanych umów, jak i zatwierdzonych wniosków o płatność (odpowiednio 19,45% i 18,5%). Ponadto bardzo dużym osiągnięciem jest wdrożenie Inicjatywy JESSICA, w ramach której do końca 213 r. podpisano 3 umów o dofinansowanie. Postęp rzeczowy na podstawie podpisanych umów został wykazany we wszystkich wskaźnikach. Mimo zerowej realizacji na 186

187 podstawie projektów zakończonych przy niektórych wskaźnikach obecny poziom kontraktacji pozwala stwierdzić, że cele zostaną osiągnięte. Można zatem stwierdzić, że priorytet wdrażany jest sprawnie, bez zbędnych opóźnień. W trakcie wdrażania priorytetu nie zidentyfikowano wąskich gardeł, które mogłyby utrudniać postęp w realizacji. Realizacja priorytetu przebiega zgodnie z oczekiwaniami Instytucji Zarządzającej, a w przyszłym okresie programowania zostaną wykorzystane doświadczenia z wdrażania programu Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi W ramach Priorytetu IV nie wystąpiły znaczące problemy w zakresie jego wdrażania. 187

188 188

189 3.5 PRIORYTET V INFRASTRUKTURA DLA KAPITAŁU LUDZKIEGO 189

190 Działanie 5.1 Infrastruktura szkolnictwa wyższego Działanie 5.2 Rozwój infrastruktury edukacyjnej, w tym kształcenia ustawicznego Działanie 5.3 Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie Działanie 5.4 Wzmocnienie pozostałej infrastruktury społecznej Cel główny Priorytetu V to Rozwój kapitału ludzkiego oraz wzmocnienie spójności społecznej regionu na rzecz wzrostu zatrudnienia. Cel główny realizowany będzie przez następujące cele szczegółowe: Dostosowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy, Poprawa standardów opieki medycznej, Zmniejszenie poziomu zachorowalności na choroby społeczne, Wyrównywanie dysproporcji wewnątrz regionalnych w dostępie do infrastruktury społecznej, Wzmocnienie infrastruktury sektora pozarządowego. Wysokość alokacji ze środków EFRR przyznanej na Priorytet V Infrastruktura dla kapitału ludzkiego wynosi , EUR Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) POSTĘP FIZYCZNY Informacje na temat wskaźników postępu fizycznego znajdują się w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w Załączniku IV. W tabeli przedstawione zostały zarówno dane nt. wskaźników priorytetowych oraz wskaźników na poziomie działań. Analiza realizacji oraz szacowanej realizacji wskaźników przedstawionych w tabeli znajduje się w analizie jakościowej poniżej. POSTĘP FINANSOWY W okresie sprawozdawczym podpisano trzy umowy o dofinansowanie (wszystkie w Działaniu 5.3). Natomiast od początku trwania Programu 119 umów oraz wydanych decyzji na łączną kwotę dofinansowania UE ,37 EUR zostało zrealizowanych lub jest w trakcie realizacji. Na koniec 213 r. wskaźnik kontraktacji wyniósł 93,7%, co plasuje się powyżej średniej dla całości Programu. Pozostałe wolne środki alokacji zostaną wykorzystane na zakontraktowanie nowych projektów kluczowych w 214 r. Według zatwierdzonych wniosków o płatność końcową wykorzystanie alokacji osiągnęło poziom 83,31% - zdecydowanie powyżej średniej dla Programu. Do 31 grudnia 213 r. zostało zakończone 16 projektów w Priorytecie V. Tabela 4. Umowy podpisane w ramach Priorytetu V do końca 213 r. Nazwa działania Działanie 5.1 Infrastruktura szkolnictwa wyższego Działanie 5.2 Rozwój infrastruktury edukacyjnej, w tym kształcenia ustawicznego Liczba podpisanych umów/decyzji Wartość dof. UE podpisanych umów (EUR) Poziom kontraktacji Alokacja (EUR) Liczba projektów zakończonych ,71 97,15% , ,21 97,9% , 24 19

191 Mln EUR Działanie 5.3 Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie Działanie 5.4 Wzmocnienie pozostałej infrastruktury społecznej ,34 88,16% , ,11 99,16% , 13 Razem ,37 93,7% , 16 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Wykres 54. Postęp finansowy w Priorytecie V w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,8 152, ,88 11,4 13,9 121, ,9 4,9 2,43 13,3 14,77 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Wartość dof. UE deklaracji zatwierdzonych przez IC Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) KONKURSY W poniższej tabeli zostały przedstawione informacje nt. konkursów ogłoszonych w Priorytecie V. W 213 roku nie ogłoszono żadnych konkursów. 191

192 Tabela 41. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie V. Działanie / schemat Działanie 5.2 Rozwój infrastruktury edukacyjnej, w tym kształcenia ustawicznego (Schemat I) Działanie 5.2 Rozwój infrastruktury edukacyjnej, w tym kształcenia ustawicznego (Schemat II) Działanie 5.3 Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie Działanie 5.4 Wzmocnienie pozostałej infrastruktury społecznej Źródło: Opracowanie własne Termin naboru Alokacja na konkurs (EUR) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG SEKTORÓW GOSPODARKI Informacje nt. liczby oraz wartości dofinansowania UE według sektorów gospodarki w podziale na działania przedstawione zostały w poniższej tabeli. Tabela 42. Projekty realizowane w ramach Priorytetu V wg sektorów gospodarki Sektor gospodarki Działanie WRPO Liczba projektów Dofinansowanie UE (EUR) VI Usługi w tym edukacja 5.1, ,92 w tym działalność w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego ,34 w tym opieka społeczna, pozostałe usługi komunalne, społeczne i indywidualne ,11 Razem ,37 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Liczba złożonych wniosków o dofinansowanie Konkursy ogłoszone w poprzednich okresach sprawozdawczych Kwota dofinansowania złożonych wniosków (EUR) 1, ,98 3, ,47 2, ,5 16 2, ,85 21, ,87 5 3, ,17 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG RODZAJÓW BENEFICJENTÓW Główną grupą beneficjentów, do których skierowane zostało wsparcie w Priorytecie V to zakłady opieki zdrowotnej. Dużą grupę stanowiły także jednostki samorządu terytorialnego, realizujące projekty z zakresu infrastruktury edukacyjnej, w tym kształcenia ustawicznego oraz infrastruktury społecznej. Ponadto projekty realizowane są przez uczelnie wyższe (Działanie 5.1) oraz fundacje, stowarzyszenia lub organizacje pozarządowe (Działanie 5.4). 192

193 Wykres 55. Liczba projektów realizowanych w ramach Priorytetu V wg rodzajów beneficjentów jednostki samorządu terytorialnego zakłady opieki zdrowotnej fundacja, stwoarzyszenie lub organizacja pozarządowa szkoły wyższe/jednostki oświatowe 67 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PRZESTRZENNY PROJEKTÓW Projekty wsparte w ramach Priorytetu V w przeważającej części realizowane są na obszarze miejskim. Wynika to z faktu, że beneficjentami Priorytetu V są głównie zakłady opieki zdrowotnej (Działanie 5.3), które zlokalizowane są zazwyczaj w ośrodkach miejskich. Ponadto wszystkie projekty z Działania 5.1 dotyczą wsparcia uczelni wyższych, które również działają na terenach dużych miast (Poznań, Konin, Kalisz, Leszno). Obszar miejski 96 Obszar wiejski 23 W dokumentach programowych WRPO oraz dokumentach strategicznych dla rozwoju Wielkopolski nie zidentyfikowano obszarów defaworyzowanych, dlatego analiza rozkładu przestrzennego projektów nie odnosi się do tych obszarów. Rozkład przestrzenny projektów w podziale na powiaty został przedstawiony na poniższej mapie. 193

194 Rycina 27. Projekty realizowane w ramach Priorytetu V wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) INFORMACJE NT PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W DANYM OBSZARZE W RAMACH INNYCH PO Informacje te znajdują się w punkcie ROZKŁAD PROJEKTÓW WG GRUP DOCELOWYCH Informacje na ten temat znajdują się w punkcie PROJEKTY KLUCZOWE Zbiorcza informacja na temat stanu przygotowania i realizacji projektów kluczowych znajdujących się w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych została zamieszczona 194

195 Mln EUR w punkcie Natomiast szczegółowy opis poszczególnych projektów znajduje się poniżej, przy analizie działań Priorytetu V. Na IW IPK znajduje się 19 projektów kluczowych, które są realizowane w ramach Priorytetu V (11 z Działania 5.1 oraz 8 z Działania 5.3). W okresie sprawozdawczym miały miejsce konsultacje społeczne 4 nowych projektów kluczowych, dla 4 projektów zostały podpisane umowy o dofinansowanie, a 7 inwestycji zostało zakończone (zatwierdzono wniosek o płatność końcową). Wykres 56. Postęp finansowy w Działaniu 5.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 7 64,41 62, ,31 39,64 48, ,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów 4,1 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW / PROJEKTY KLUCZOWE W ramach Działania 5.1 środki przeznaczone zostały na realizację projektów związanych z budową oraz rozbudową bądź adaptacją infrastruktury szkolnictwa wyższego. Tworzone były zarówno sale dydaktyczne, laboratoria, aule wykładowe, jak i obiekty mające charakter socjalnonoclegowy. Wraz z budową lub modernizacją sal ćwiczeniowych i laboratoriów beneficjenci otrzymali dofinansowanie na wyposażenie swoich obiektów w specjalistyczną aparaturę badawczą, pracownie komputerowe i inne wyposażenie służące polepszeniu warunków kształcenia. W ramach Działania 5.1 realizowane są wyłącznie projekty kluczowe. Na IW IPK znajduje się 11 projektów dotyczących wsparcia infrastruktury szkolnictwa wyższego: Działanie 5.1 Infrastruktura szkolnictwa wyższego 1 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,71 EUR Rozbudowa Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu Projekt zakończony Projekt realizowany był przez Wyższą Szkołą Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa od września 29 r. do marca 211 r. W grudniu 211 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. 195

196 Obiekt wyższej szkoły został rozbudowany m.in. o nowoczesne i komfortowe sale komputerowe, wykładowe, sportowe, aulę wielofunkcyjną. Aula wielofunkcyjna stanowi wielopoziomową przestrzeń z balkonami, ruchomą sceną i częściowo mobilną widownią, wyposażona w nowoczesny sprzęt multimedialny, nagłośnieniowy i oświetleniowy. Będzie doskonałym miejscem do organizowania inauguracji, absolutoriów, koncertów, przedstawień teatralnych, przeglądu filmów. Adaptacja obiektów powojskowych na potrzeby dydaktyczno-laboratoryjne i rekreacyjno-sportowe PWSZ w Kaliszu Projekt zakończony Projekt realizowany był przez Państwową Wyższą Szkolę Zawodową im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu od stycznia 29 r. do grudnia 21 r. W listopadzie 211 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. Dzięki wsparciu zaadaptowano stary magazyn lotniczy na rzecz budynku dydaktycznolaboratoryjnego wraz z salami wykładowymi, laboratoriami, czytelnią, natomiast budynki powojskowe o charakterze warsztatowo-magazynowym na budynki socjalno-noclegowe. Ponadto komfortowe warunki studiowania zostaną zapewnione przez budynek dydaktyczny z aulą, która została przekształcona z budynku sztabowego. Biblioteka Techniczna i Centrum Wykładowe Projekt zakończony Projekt realizowany był przez Politechnikę Poznańską od listopada 28 r. do grudnia 21 r. W październiku 211 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. Na terenie kampusu Piotrowo Politechniki Poznańskiej oprócz biblioteki wyposażonej w najnowsze media elektroniczne, w budynku powstały także sale wykładowe przeznaczone dla studentów wszystkich wydziałów Politechniki Poznańskiej. Ponadto w budynku tym mieści się siedziba Instytutu Informatyki oraz Centrum Genomiki i Bioinformatyki Wydziału Informatyki i Zarządzania. Budowa Biocentrum Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu wraz z wyposażeniem Projekt zakończony Projekt realizowany był przez Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu od maja 21 r. do kwietnia 212 r. W lipcu 212 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. W lutym 212 r. uniwersytet otrzymał decyzję zezwalającą na użytkowanie obiektu. Uroczyste otwarcie Biocentrum miało miejsce 24 kwietnia 212 r. Nowy obiekt składa się z jednokondygnacyjnego budynku audytoryjnego oraz trzech trzykondygnacyjnych budynków dydaktycznych. W części audytoryjnej znajduje się w pełni wyposażona i posiadająca wysokie parametry akustyczne aula dla 4 osób. Swoją siedzibę znalazły tu: Katedra Biochemii i Biotechnologii, Katedra Genetyki i Hodowli Roślin, Katedra Agronomii oraz Katedra Łąkarstwa i Krajobrazu Przyrodniczego. Poprawa jakości kształcenia poprzez wyposażenie biblioteki oraz modernizację i wyposażenie sal dydaktycznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu Projekt zakończony Projekt realizowany był przez Uniwersytet Medyczny w Poznaniu od października 29 r. do stycznia 211 r. W grudniu 212 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. Inwestycja dotyczyła działań polegających na przebudowie istniejących obiektów dydaktycznych i obiektów, którym zostały nadane funkcje służące dydaktyce na poziomie wyższym. Integralną część stanowi wyposażenie sal dydaktycznych w sprzęt AV oraz zakup pomocy dydaktycznych, które umożliwiają studentowi praktykowanie w naturalnym środowisku dla lekarza. Symulatory pacjenta stanowią wyposażenie adaptowanych w tym celu sal. Ponadto wyposażono bibliotekę uniwersytecką. 196

197 Budowa auli wielofunkcyjnej z zespołem sal wykładowych Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. J.A. Komeńskiego w Lesznie Projekt zakończony Projekt realizowany był przez Państwowa Wyższa Szkołę Zawodową im. J.A. Komeńskiego w Lesznie od września 28 r. do grudnia 212 r. W grudniu 212 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. Dnia 26 stycznia 212 r. nastąpiło uroczyste otwarcie auli, której powierzchna zajmuje ponad 2 tys. m². Obiekt jest bezpośrednio połączony z istniejącym budynkiem PWSZ. W skład auli wchodzi: sala wykładowa mieszcząca 9 osób, sala chóru i dyrygentów, sala wykładowców oraz 3 sale audytoryjne z przestawnymi ścianami pozwalającymi na ich połączenie w jedno pomieszczenie na 666 osób. Dodatkowo, sale wyposażone zostały w nowoczesny sprzęt (system audiowizualny, nagłośniający, tłumaczeń symultanicznych, konferencyjny i głosowania). Budowa budynku dydaktycznego Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu Projekt zakończony Instytucją odpowiedzialną za zrealizowanie projektu była Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu. Pod koniec stycznia 213 r. został zatwierdzony wniosek o płatność końcową. Budynek został oddany do użytku w maju 212 r. Wartość ogółem projektu wyniosła ,43 EUR, w tym dofinansowanie UE na kwotę ,89 EUR. Pięciokondygnacyjny budynek o powierzchni użytkowej m² mieści sale wykładowe oraz ćwiczeniowe, a także pracownie wraz z laboratoriami zakładów i katedr Uczelni. Inwestycja objęła także kompleksowe wyposażenie obiektu. Dzięki projektowi udało się skupić w jednym miejscu różne wydziały Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, co przełożyło się na podniesienie jakości kształcenia studentów. Budowa Centrum Wykładowo Dydaktycznego w Koninie Projekt zakończony Beneficjent, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Koninie, oddał inwestycję do użytku już w kwietniu 211 r., jednak wniosek o płatność końcową został zatwierdzony na początku sierpnia 213 r. Wartość ogółem projektu wyniosła ,88 EUR, w tym dofinansowanie UE na kwotę ,55 EUR. W budynku o powierzchni użytkowej wynoszącej prawie 4 m² mieści się aula na 65 miejsc, dwie sale wykładowe oraz laboratoria. Centrum pełni również inne funkcje poza edukacyjnymi takie jak miejsce konferencje oraz imprez kulturalnych i sportowych. Obiekt jest całkowicie przystosowany od użytku dla osób niepełnosprawnych. Projekt wzmocnił atrakcyjność inwestycyjną regionu poprzez zatrzymanie wykształconych młodych u subregionie konińskim. Centrum Edukacyjne Usług Elektronicznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Beneficjentem jest Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu. W okresie sprawozdawczym podpisano dwa aneksy do umowy o dofinansowanie (4 luty 213 r. i 1 czerwiec 213 r.). Obecnie wartość projektu ogółem wynosi ,17 EUR, w tym dofinansowanie UE na kwotę ,77 EUR. Prace są realizowane terminowo. W grudniu 213 r. w budowie było ostatnie, piąte piętro. Równocześnie trwał montaż fasady szklanej oraz kładzenie instalacji wewnętrznych. Planowy termin zakończenia projektu to czerwiec 215 r. W nowym budynku swoją siedzibę będą miały wydziały Gospodarki Międzynarodowej oraz Informatyki i Gospodarki Elektronicznej. Oprócz centrum konferencyjnego oraz parkingu podziemnego obiekt będzie posiadał sale wykładowe i seminaryjne oraz laboratoria, z których jednocześnie korzystać będzie mogło ok. 2 tys. studentów. 197

198 Rycina 28. Centrum Edukacyjne Usług Elektronicznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu (wizualizacja oraz obecny stan prac budowlanych) Źródło: Utworzenie Centrum Dydaktycznego Badań Kół Zębatych przez Państwową Wyższą Szkołę Zawodową w Kaliszu Przedmiotem projektu jest uruchomienie Centrum Doskonałości Badań Kół Zębatych (CDBKZ), w skład którego wchodzić będzie laboratorium precyzyjnych pomiarów geometrycznych i materiałowych. Centrum ukierunkowano na proces dydaktyczny pierwszego i drugiego stopnia studiów obejmującym: precyzyjne pomiary geometryczne, materiałowe i wytrzymałościowe kół zębatych walcowych i stożkowych. Potencjał centrum wykorzystany będzie również do pomiarów całych elementów przekładni zębatych wyprodukowanych przez przemysł lotniczy i samochodowy, warunkujących bezpieczeństwo ich użytkowania, oraz przemysł maszynowy i przetwórstwa tworzyw sztucznych. W okresie sprawozdawczym podpisano aneks do umowy o dofinansowanie, w którym zwiększono wartość ogółem inwestycji do kwoty ,82 EUR, zmieniono termin zakończenia projektu z 31 grudnia 213 r. na 31 maj 214 r. oraz wprowadzono korekty do planu finansowego. Wartość dofinansowania UE pozostała bez zmian ( ,46 EUR). Beneficjent w marcu 213 r. w wyniku postępowania przetargowego wybrał na realizację budowy Centrum Dydaktycznego Badań Kół Zębatych firmę Novum z Kalisza. Natomiast w listopadzie 213 r. ogłoszono drugi przetarg na dostawę wraz z montażem wyposażenia badawczego i dydaktycznego. Zamówienie nie zostało rozstrzygnięte w trakcie trwania okresu sprawozdawczego. Rozbudowa i wyposażenie pomieszczeń dydaktycznych Katedry Biofizyki Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu dla potrzeb nowego kierunku studiów 2 stopnia Protetyka słuchu W dniach od 5 lipca do 9 sierpnia 213 r. odbyły się konsultacje społeczne projektu Rozbudowa i wyposażenie pomieszczeń dydaktycznych Katedry Biofizyki Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu dla potrzeb nowego kierunku studiów 2 stopnia Protetyka słuchu, w wyniku których inwestycja została wpisana na listę IW IPK w sierpniu 213 r. Instytucją odpowiedzialną za realizację projektu będzie Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Planowany termin złożenia wniosku o dofinansowanie przez beneficjenta to styczeń 214 r. W wyniku wykonania inwestycji Uczelnia zwiększy swój potencjał lokalowy, co umożliwi otwarcie nowego kierunku kształcenia w zakresie nowoczesnych technologii wspomagania zmysłu słuchu. Innowacyjne metody nauczania w znacznym stopniu podniosą kwalifikacje absolwentów Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. 198

199 Mln EUR Wykres 57. Postęp finansowy w Działaniu 5.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 15,38 15, ,37 11,8 11, ,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów,93 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 5.2 wsparcie udzielne jest projektom, które swoim zakresem obejmują inwestycje w infrastrukturę edukacyjną ze szczególnym uwzględnieniem bazy sportowej i socjalnej oraz sieć placówek służących wyrównywaniu szans edukacyjnych (kształcenie ustawiczne). Ważnymi elementami we wyżej wspomnianych projektach jest zakup nowoczesnych materiałów edukacyjnych i sprzętu oraz usuwanie barier architektonicznych. Dużą popularnością cieszą się projektu związane z budową sal sportowych lub boisk szkolnych, np. Budowa kompleksu sportowo-edukacyjnego przy Zespole Szkół w Pobiedziskach. Wiele projektów zostało zrealizowanych na obszarach wiejskich, w takich miejscowościach jak: Damasławek, Chwalibogowo czy Pakosław. W ramach wsparcia kształcenia ustawicznego beneficjenci otrzymali dofinansowanie przede wszystkim na wyposażenie placówek. Dzięki Schematowi II placówki edukacyjne z Poznania, Tarc, Trzcianki, Krotoszyna, Chodzieży, Ostrzeszowa, Ostrowa Wlkp., Wrześni, Kępna i Kalisza uzyskały pomoc finansową UE dla swoich projektów. W związku z brakiem w Południowej Wielkopolsce placówki, która mogłaby prowadzić kształcenie ustawiczne dla osób dorosłych beneficjent, Powiat Kępiński, zdecydował się na realizację projektu Przebudowa i wyposażenie obiektu w Kępnie przy ul. Przemysłowej 1c pod potrzeby Centrum Kształcenia Ustawicznego. W ramach inwestycji budynek został całkowicie przebudowany i dostosowany do nowej funkcji oraz wyposażony w nowoczesny sprzęt dydaktyczny, m.in. pracownie komputerowe. Projekt został zakończony i Centrum Kształcenia Ustawicznego w Kępnie przyjmuje osoby, które chcą podnieść swoje kwalifikacje. W 213 r., z uwzględnieniem wniosków o płatność końcową, zostały zakończone trzy projekty, w tym dwa dotyczyły budowy sali sportowej przy Gimnazjum w Malanowie oraz Zespole Szkół w Wapnie. Oprócz tego rozbudowano i kompleksowo zmodernizowano Szkołę Podstawową nr 2 w Kórniku. 199

200 Mln EUR Schemat I Projekty z zakresu wsparcia infrastruktury edukacyjnej 16 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,5 EUR Schemat II Projekty z zakresu wsparcia infrastruktury kształcenia ustawicznego 1 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,16 EUR Wykres 58. Postęp finansowy w Działaniu 5.3 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 1 15, , ,43 45,66 56, ,9 4,9 2,43 7,88 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 5.3 są realizowane inwestycje w regionalną i lokalną infrastrukturę ochrony zdrowia. Projekty swoim zakresem mogą obejmować prace budowlane związane z modernizacją lub dostosowaniem pomieszczeń do aktualnych wymagań oraz zakup sprzętu medycznego. Do najczęściej kupowanego wyposażenia należą aparatury diagnostyczne (RTG, USG, tomograf komputerowy), anestezjologiczne, czy endoskopowe. Oprócz specjalistycznego sprzętu medycznego w ramach projektu wyposażano oddziały w stoły zabiegowe, łóżka porodowe, pokoje do wybudzania, sprzęt komputerowy oraz stoły i szafki. W ramach wsparcia, których beneficjentami były szpitale powiatowe, najwięcej wyposażenia trafiło na bloki operacyjne, pracownie RTG i USG, oddziały intensywnej terapii, ginekologiczno-położnicze oraz anestezjologiczne. Natomiast placówki wojewódzkie otrzymały dofinansowanie głównie dla oddziałów specjalistycznych, np. chirurgia szyi, oddział pulmonologii lub oddział chirurgii klatki piersiowej. W ramach Działania 5.3 szpitale mogą przebudować lub zmodernizować swoje zasoby lokalowe. Przykładem może być ukończony już projekt szpitala w Gostyniu, który był realizowany przez Powiat Gostyński. Prace budowlane objęły wybudowanie podjazdu do szpitala dla ambulansów i osób niepełnosprawnych. Ponadto połączono łącznikiem dwa niezależne budynki szpitala oraz zmodernizowano windę. Projekt swoim zasięgiem dotyczył również przebudowę oraz dostosowanie do najwyższych standardów oddziałów szpitalnych takich chirurgia dziecięca, 2

201 ginekologiczno-położniczy oraz noworodkowy. Dzięki inwestycji zwiększyły się możliwości szpitala w Gostyniu w zakresie ochrony zdrowia mieszkańców powiatu gostyńskiego. Działanie 5.3 (bez schematu) 59 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,41 EUR Schemat I Inwestycje w wyposażenie i infrastrukturę ochrony zdrowia w województwie brak projektów Schemat II Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług wojewódzkich jednostek ochrony zdrowia 1 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,94 EUR PROJEKTY KLUCZOWE Program leczenia ostrych pęknięć tętniaków aorty i ostrej zatorowości płucnej Projekt zakończony Projekt realizowany przez Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu od czerwca 28 r. do marca 21 r. W maju 21 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. Wsparcie polegało na zakupie rezonansu magnetycznego oraz dostosowaniu pomieszczeń w celu prawidłowego funkcjonowania aparatu. Poprawa jakości usług medycznych w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Koninie Projekt zakończony Projekt realizowany był przez Wojewódzki Szpital Zespolony w Koninie od kwietnia 29 r. do grudnia 21 r. W sierpniu 211 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. W ramach projektu oddziały i komórki szpitalne zostały wyposażone w wysokiej klasy specjalistyczny sprzęt medyczny. Zakupiono m.in. sprzęt reanimująco-monitorujący, okulistyczny, ortopedyczny, laryngologiczny, urologiczny, anestezjologiczny i neurochirurgiczny. Ponadto w ramach inwestycji wyposażono Zakład Diagnostyki Obrazowej, Pracownię Endoskopii Gastroenterologicznej oraz zakupiono nowe aparaty do hemoterapii. Poprawa wykrywalności, standardów diagnostyki i radioterapii nowotworów w Wielkopolsce Instytucją odpowiedzialną za realizację inwestycji jest Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznaniu. W ramach projektu rozbudowano Zakład Radioterapii oraz Oddział Radioterapii i Onkologii Ginekologicznej. Utworzono również Oddział Endoskopii, Endoskopii Laryngologicznej i Stomii oraz Zakład Radiobiologii. W okresie sprawozdawczym podpisano dwa aneksy do umowy o dofinansowanie. Pierwszy w styczniu 213 r., w którym zmniejszono wartość projektu ogółem oraz kwotę dofinansowania UE. Zmieniono także plan finansowy projektu. Drugi aneks natomiast zwiększył ogólną wartość projektu, pozostawiając wartość dofinansowania UE bez zmian. Obecnie są to kwoty odpowiednio na poziomie: ,67 oraz ,36 EUR. Zmianie uległ także termin realizacji inwestycji z 25 listopada 213 r. na 3 września 213 r. Aktualnie projekt został pod względem rzeczowym zakończony, a wniosek o płatność końcową jest w trakcie opracowywania. Zakup wyposażenia dla rozbudowanego i przebudowanego Bloku Operacyjnego oraz Centralnej Sterylizatorni Szpitala Wojewódzkiego w Poznaniu Inwestycja jest realizowana przez Szpital Wojewódzki w Poznaniu. W ramach projektu zakupiono wyposażenie oraz sprzęt medyczny dla Bloku Operacyjnego, Intensywnej Terapii, Centralnej 21

202 Sterylizatorni i sali wybudzeń. W okresie sprawozdawczym (wrzesień 213 r.) podpisano aneks do umowy o dofinansowanie. Zmniejszono wartość projektu ogółem oraz kwotę dofinansowania UE. Przedłużono termin realizacji inwestycji do końca 213 r. z uwagi na złożoność inwestycji oraz zmieniono plan finansowy projektu. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia Projekt jest lub został zrealizowany przez sześć Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia, podlegających Samorządowi Województwa Wielkopolskiego (poprzez zadania projektowe) w ramach siedmiu umów. Projekt zakłada zwiększenie bezpieczeństwa zdrowotnego i poprawy warunków rozwoju ludności. Wyznaczony cel jest ukierunkowany na zwiększenie dostępności do usług specjalistycznych oraz podniesienie jakości świadczeń zdrowotnych, czego istotnym elementem jest poprawa infrastruktury ochrony zdrowia, a także standardów wyposażenia w sprzęt medyczny. W okresie sprawozdawczym zakończono cztery projekty na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność końcowych. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia Wojewódzki Szpital Neuropsychiatryczny im. Oskara Bielawskiego w Kościanie Projekt zakończony Beneficjent podpisał w październiku 213 r. aneks, który zmienił wartość projektu, skrócił termin realizacji projektu oraz skorygował plan finansowy. W październiku 213 r. został złożony wniosek o płatność końcową, który został zatwierdzony w grudniu 213 r. Inwestycja kosztowała ,83 EUR, w tym udzielono dofinansowania UE w kwocie 72 94,77 EUR. W ramach projektu zrealizowano prace budowlane, które dotyczyły między innymi likwidację barier architektonicznych dla niepełnosprawnych, przebudowę pomieszczeń użytkowych w budynku, czy budowę windy. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych "Dziekanka" im. Aleksandra Piotrowskiego w Gnieźnie W okresie sprawozdawczym podpisano dwa aneksy do umowy o dofinansowanie. Pierwszy 31 stycznia 213 r., który zmniejszył wartość projektu ogółem oraz dofinansowanie UE. Drugi aneks z 2 września 213 r. ponownie zmienił kwoty inwestycji. Obecnie wynoszą one odpowiednio ,51 i ,37 EUR. Planowany termin zakończenia projektu to koniec roku 214. Prowadzone pracy budowlane w szpitalu mają na celu dostosowanie obiektu do aktualnych wymagań ministerialnych z zakresu sanitarnych, technicznych oraz ochrony przeciwpożarowej. W ramach projektu zostanie przeprowadzony kompleksowy remont dziesięciu budynków. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu Projekt zakończony Na początku okresu sprawozdawczego został podpisany aneks do umowy o dofinansowanie, który zmniejszył wartość projektu oraz kwotę dofinansowania UE. W lutym 213 r. beneficjent złożył wniosek o płatność końcową, który został zatwierdzony w kwietniu 213. Wartość inwestycji ogółem wyniosła ,82 EUR, a kwota dofinansowania UE ,59 EUR. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia Poznański Ośrodek Reumatologiczny SPZOZ w Śremie Projekt zakończony Pod koniec lipca 213 r. dołączono aneks do umowy, który zmienił wartość inwestycji, wydłużył termin realizacji projektu oraz skorygowano plan finansowy. Projekt został zakończony, a we wrześniu 213 r. został zatwierdzony wniosek o płatność końcową. Wartość projektu ogółem wyniosła ,72 EUR, w tym dofinansowanie UE w kwocie ,34 EUR. Inwestycja dotyczyła zakupu nowoczesnego sprzętu medycznego (cyfrowy aparat RTG wraz z całą infrastrukturą towarzyszącą oraz oprogramowaniem) i dostosowanie pomieszczeń pod nową aparaturę. 22

203 Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia - Wielkopolskie Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii im. Eugenii i Janusza Zeylandów w Poznaniu W okresie sprawozdawczym (grudzień 213) podpisano aneks do umowy o dofinansowanie. Zwiększono wartość projektu ogółem oraz nieznacznie zmniejszono kwotę dofinansowanie UE. Beneficjent zakończył realizację inwestycji oraz złożył pod koniec roku wniosek o płatność końcową, który będzie rozpatrzony na początku 214 r. Obecnie wartość projektu ogółem wynosi ,36 EUR, w tym dofinansowanie UE ,34 EUR. Inwestycja została zrealizowana w szpitalu w Ludwikowie (gmina Mosina) Pawilon Chorych nr 1, Oddział Leczenia Gruźlicy. Zakres kontraktu obejmował prace budowlane, wyposażenie Pracowni Bronchofiberoskopii oraz dźwig osobowo towarowy wraz z montażem i platformą. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia - Wojewódzki Szpital Zespolony w Lesznie (zadanie 1) 17 grudnia 213 r. podpisano aneks, który zmienił wartości w projekcie. Obecnie wynoszą one ,79 EUR wartość ogółem i ,65 EUR dofinansowanie UE. Beneficjent zakończył etap rzeczowy projektu, a pod koniec roku 213. został złożony wniosek o płatność końcową, który zostanie zweryfikowany na początku roku 214. Projekt polegał na zainstalowaniu nowoczesnych urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych w pomieszczeniach Bloku Operacyjnego. Zostaną zainstalowane 4 centrale klimatyzacyjne dla każdej z sal operacyjnych oraz 3 odrębne jednostki wentylacyjne w pozostałych pomieszczeniach. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia - Wojewódzki Szpital Zespolony w Lesznie (zadanie 2) Projekt zakończony W okresie sprawozdawczym podpisano dwa aneksy (15 stycznia 213 r. oraz 3 lipca 213 r.) do umowy o dofinansowanie. Pierwsza zmiana dotyczyła zmniejszenia kwot projektu, wydłużenia terminu realizacji oraz korekty planu finansowanego. Natomiast drugi aneks ponownie zmienił kwoty projektu i przesunął termin zakończenia inwestycji o miesiąc później. Ostatecznie projekt został zakończony, a wniosek o płatność końcową zatwierdzony pod koniec października 213. Koszt inwestycji wyniósł ,51, w tym dofinansowanie UE w kwocie ,39 EUR. Projekt polegał na doposażeniu Oddziału Ginekologiczno-Położniczego w nowoczesny sprzęt medyczny. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia etap II Dnia 11 stycznia 213 r. zakończyły się konsultacje społeczne, które trwały miesiąc. Następnie, 7 marca 213, projekt został wpisany na listę IW IPK. Pod koniec lipca 213 r. został zaakceptowany wniosek o dofinansowanie. W okresie sprawozdawczy podpisano trzy umowy o dofinansowanie, a jedna inwestycja została zakończona na podstawie zatwierdzonego wniosku o płatność końcową. Celem projektu jest stworzenie optymalnych warunków oferowania świadczeń zdrowotnych dla pacjentów. Podniesione zostaną standardy zabiegów oraz warunki pracy personelu. Będzie to kolejny krok w celu dostosowania jednostek ochrony zdrowia do wymogów określonych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 212 r. w sprawie szczegółowych wymagań jednostek prowadzących działalność medyczną. W ramach projektu zawarto umowy na następujące inwestycje: Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia (etap II) Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu Projekt zakończony Umowa o dofinansowanie UE została podpisana w lipcu 213 r. W trakcie realizacji inwestycji podpisano dwa aneksy zmieniające wartość projektu. Beneficjent w październik 213 r. złożył wniosek o płatność końcową, który został zatwierdzony w grudniu tego samego roku. Wartość ogółem inwestycji wyniosła ,84 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,29 EUR. Przeprowadzono prace budowlane i zmodernizowano następujące oddziały: Kardiologiczny, Neurochirurgiczny, Okulistyczny, część Chirurgii Szczękowo Twarzowej, Pracownia Endoskopowa. Zakupiony został również sprzęt medyczny dla wymienionych oddziałów. 23

204 Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych Dziekanka w Gnieźnie (etap II) Umowę o dofinansowanie podpisano 11 lipca 213 r. Następnie w październiku 213 r. dołączono aneks, który obniżył wartość ogółem i dofinansowanie UE projektu do kwot ,38 i ,39 EUR. We wrześniu 213 r. został ogłoszony przetarg na wykonanie zamkniętego podjazdu z przeznaczeniem dla karetek szpitalnych oraz dobudowa szybu windowego wraz z dostawą, montażem i uruchomieniem urządzenia dźwigowego. Na wykonawcę wybrano firmę HENBUD z Kłecka. Poprawa poziomu funkcjonowania i świadczenia usług Wojewódzkich Jednostek Ochrony Zdrowia (etap II) Wojewódzki Szpital w Koninie We wrześniu 213 podpisano umowę o dofinansowanie UE, którą zmieniono aneksem pod koniec października 213 r. Zwiększono wartość inwestycji ogółem do poziomu ,25 EUR oraz zmniejszono kwotę dofinansowania UE do kwoty ,81 EUR. Zmieniono również termin zakończenia inwestycji na luty 214 r. oraz skorygowani plan finansowy projektu. W październiku 213 r. beneficjent ogłosił przetarg na dostarczenie sprzętu medycznego, który w trakcie trwania okresu sprawozdawczego nie został jeszcze rozstrzygnięty. Rozwój zrobotyzowanych stereotaktycznych metod radioterapii nowotworów w Wielkopolskim Centrum Onkologii Cybernetyczny nóż do radioterapii Od 2 września do 5 października 213 trwały konsultację społeczne projektu, który na listę IW IPK został wpisany 1 października 213 r. 27 grudnia 213 r. beneficjent podpisał umowę na realizację inwestycji, której wartość ogółem wynosi ,94 EUR, w tym dofinansowanie UE ,98 EUR. Celem nadrzędnym projektu jest umożliwienie i poprawa wyników leczenia grupy chorych, u których inne metody radioterapii nie pozwalały na dostarczenie dostatecznie wysokiej dawki promieniowania bez wywołania powikłań. Dzięki realizacji projektu leczeniu poddani będą mogli być chorzy do tej pory eliminowani ze względu na lokalizację nowotworu. Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie wielkopolskim poprzez modernizację Szpitala w Chodzieży wchodzącego w strukturę Wielkopolskiego Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii im. Eugenii i Janusza Zeylandów W dniach od 4 do 19 listopada 213 odbyły się konsultacje społeczne. Projekt został wpisany na listę IW IPK 21 listopada 213 r. Beneficjent planuje złożyć wniosek o dofinansowanie na początku roku 214. W wyniku realizacji projektu Szpital w Chodzieży będzie mógł podnieść jakość swojej pracy oraz zapewnić kompleksowość świadczonych usług medycznych. Poprawie ulegną wskaźniki epidemiologiczne w województwie wielkopolskim. 24

205 Mln EUR Wykres 59. Postęp finansowy w Działaniu 5.4 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 1 1, ,73 4,78 4,66 4,82 4 2,,, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów,39 Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W ramach Działania 5.4 realizowane są projekty dotyczące przebudowy, adaptacji oraz budowy obiektów służących przede wszystkim świadczeniu usług z zakresu pomocy społecznej oraz rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych. Wraz z pracami budowlanymi beneficjenci otrzymali wsparcie na wyposażenie obiektów (m.in. pokoi do dziennego pobytu, terapii zajęciowej, fizjoterapii). Do przykładów projektów wspartych w ramach działania należą modernizacje budynków Domu Pomocy Społecznej w Osieku, Pakówce, Liskowie, czy też przebudowa obiektu dawnej wozowni w Kolnicy (gmina Brudzew) z przeznaczeniem na Gminny Ośrodek Kultury, który prowadzi ognisko wychowawcze, spotkania integracyjne osób niepełnosprawnych z rówieśnikami oraz rehabilitacje. Ciekawym projektem, który wzmocnił regionalną infrastrukturę społeczną jest Stworzenie otwartej strefy rekreacji dziecięcej na potrzeby uczniów OSW dla Dzieci Niewidomych w Owińskach oraz mieszkańców Powiatu Poznańskiego. W ramach inwestycji zbudowano park orientacji przestrzennej z elementami dydaktycznymi dla dzieci niewidomych i niedowidzących. Ogród w klimacie barokowym został wyposażony w urządzenia dźwiękowe, ścieżki z różnymi nawierzchniami, tory przeszkód oraz plac zabaw. Z obiektu korzysta około 1 dzieci z terenu całej Wielkopolski. Projekt pełni również rolę integracyjną w społeczeństwie, ponieważ z parku mogą korzystać osoby pełnosprawne, które dzięki temu mają możliwość lepszego zrozumienia problemów osób niewidomych lub niedowidzących. Inwestycję zlokalizowano na terenie Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych w Owińskach. W 213 r. podpisano jedną umowę o dofinansowanie projektu Fundacji Pomocy Wzajemnej Barka pn. Budowa dwóch budynków w Poznaniu przeznaczonych na realizację usług w zakresie ekonomii społecznej. Inwestycja została zakończona pod względem rzeczowym. Działanie 5.4 (bez schematu) 14 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,11 EUR 25

206 Rycina 29. Park Orientacji Przestrzennej w Owińskach Źródło: SmartLink/Beneficjenci ANALIZA STOPNIA REALIZACJI WSKAŹNIKÓW i OCENA EFEKTYWNOŚCI WSPARCIA Rycina 3. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie V 119 podpisanych umów na kwotę dofinansowania UE ,37 EUR 93,7% poziom kontraktacji 16 projekty zakończone, na kwotę dofinansowania UE ,22 EUR WSKAŹNIKI PRODUKTU * 1 wspartych szkół wyższych 26 wspartych szkół i placówek kształcenia ustawicznego 61 doposazonych instytucji ochrony zdrowia 18 wspartych obiektów infrastruktury społecznej WSKAŹNIKI REZULTATU * 6 2 studentów korzystajacych z efektów projektów uczniów korzystajacych z efektów projektów specjalistycznych badań medycznych przeprowadzonych zakupionym sprzętem CEL Rozwój kapitału ludzkiego oraz wzmocnienie spójności społecznej regionu na rzecz wzrostu zatrudnienia Dostosowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy Poprawa standardów opieki medycznej Zmniejszenie poziomu zachorowalności na choroby społeczne Wyrównywanie dysproporcji wewnątrz regionalnych w dostępie do infrastruktury społecznej Wzmocnienie infrastruktury sektora pozarządowego * dane dotyczące wartości wskaźników odnoszą się do szacowanej realizacji, na podstawie podpisanych umów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Projekty realizowane w Priorytecie V wpływają na realizację wskaźników na poziomie priorytetów oraz działań. Szczegółowe informacje na temat tychże wskaźników zostały zawarte w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku nr IV do Sprawozdania. W wierszu realizacja zostały przedstawione informacje nt. projektów zakończonych, tj. takich, dla których zatwierdzono wniosek o płatność końcową. Z kolei w wierszu szacowana realizacja zostały przedstawione wartości na 26

207 podstawie zawartych umów. W niektórych przypadkach realizacja za 213 r. nie odpowiada szacowanej realizacji dla 213 r., ze względu na trwającą jeszcze na koniec roku weryfikację wniosków o płatność końcową, trwające czynności kontrolne, bądź złożenie przez beneficjentów w 214 r. wniosków o płatność dla projektów, które zakończyły się na końcu okresu sprawozdawczego. Przedsięwzięcia wsparte w ramach Priorytetu V zobrazowane są za pomocą wskaźników, które stanowią miernik realizacji celów wyznaczonych dla danej osi. Z kolei na poziom realizacji wskaźników wpływa postęp finansowy wspartych projektów. Dla zmierzenia wpływu projektów realizowanych w ramach Priorytetu V na rozwój infrastruktury społecznej w województwie wielkopolskim określono 9 wskaźników priorytetowych (5 wskaźników produktu, 4 wskaźniki rezultatu) oraz 9 wskaźników na poziomie działań. Tabela 43. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie V Nazwa wskaźnika Wartość docelowa (213 r.) Szacowana realizacja wartość % osiągnięcia wartość Realizacja % osiągnięcia Liczba projektów z zakresu edukacji % 32 1% Liczba projektów z zakresu ochrony zdrowia Liczba projektów z zakresu innej infrastruktury społecznej Liczba studentów korzystających z efektów projektów Specjalistyczne badania medyczne przeprowadzone sprzętem zakupionym w wyniku realizacji projektów (potencjalna liczba) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) % 61 94% % 13 13% % % % % Stopień realizacji zdecydowanej większości wskaźników priorytetowych oraz działań określony na podstawie podpisanych umów przekracza 1%. Znaczące przekroczenie wartości docelowych dotyczy dwóch wskaźników rezultatu (Liczba studentów korzystających z efektów projektów oraz Liczba osób korzystających z obiektów opieki zdrowotnej objętych wsparciem (potencjalna liczba)) i wskazuje na wyższą niż zakładano efektywność wsparcia. Biorąc pod uwagę powyższe dane można stwierdzić, że nie ma zagrożenia osiągnięcia wartości docelowych określonych dla 213 r. Edukacja Wsparcie placówek edukacyjnych ma przyczynić się do częściowej likwidacji niewystarczającej i niedostosowanej do potrzeb oferty edukacyjnej. Ich realizacja zmniejszy pogłębiające się na terenie wiejskim dysproporcje między aglomeracją poznańską a resztą województwa. Do końca grudnia 213 r. wsparto 36 projektów z zakresu edukacji (co daje 113% realizacji wartości docelowej), z czego 32 zostały zakończone. Są to zarówno projekty realizowane przez uczelnie wyższe, jak i szkoły podstawowe, gimnazja, a także placówki kształcenia ustawicznego. Prawie połowa dofinansowanych projektów realizowana jest na obszarach wiejskich (m.in. w Rokietnicy powiat poznański, Malanowie powiat turecki oraz Wapnie powiat wągrowiecki), co daje 114% wartości docelowej. Ograniczony dostęp do edukacji na obszarach wiejskich zdiagnozowany został w analizie SWOT WRPO jako słaba strona, a wszystkie projekty wsparte na obszarach wiejskich przyczyniają się do jej niwelowania. Jednocześnie projekty te wpływają na cel szczegółowy Priorytetu V: Wyrównywanie dysproporcji wewnątrzregionalnych w dostępie do infrastruktury społecznej. Ponadto wszystkie projekty z zakresu edukacji przyczyniają się do podniesienia wskaźnika skolaryzacji oraz wyrównywania szans edukacyjnych, co zostało określone jako jeden z celów Strategii rozwoju oświaty dla województwa wielkopolskiego. Ponadto wsparte szkoły często dostosowują swe oferty edukacyjne do zmieniających się potrzeb rynku, a pomoce dydaktyczne zakupione ze środków unijnych będą służyć realizacji nowych ofert 27

208 edukacyjnych. Dzięki temu przyczyniają się do realizacji celu Priorytetu V: Dostosowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy. Z uwagi na fakt, iż liczba studentów w Wielkopolsce jest duża, a rozwój szkolnictwa wyższego znacząco wpływa na wzrost konkurencyjności regionu i rozwój gospodarki opartej na wiedzy, część środków z WRPO przeznaczona została na wsparcie szkół wyższych (Działanie 5.1). Do końca okresu sprawozdawczego wsparto 1 szkół wyższych (125% realizacji celu dla 213 r.), z czego 8 zostało zakończonych. Wśród wspartych placówek znalazły się m.in. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Kaliszu, Politechnika Poznańska, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu oraz Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Lesznie. Liczba studentów korzystających z efektów projektów znacząco przekroczyła zakładane wartości docelowe i wynosi 6 2 (31% realizacji na podstawie podpisanych umów). Tak wysoka wartość jest zjawiskiem pozytywnym i świadczy o większej efektywności wsparcia niż zakładano. Z kolei realizacja ww. wskaźnika uległa zmniejszeniu w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego i wynosi 48 16, co wynika z faktu, że w przypadku dwóch projektów dokonano korekty wniosków o płatności i zmniejszono wartości wskaźników. Mimo, iż województwo charakteryzuje się gęstą siecią placówek szkolnych, wyraźne są dysproporcje, szczególnie w zakresie wyposażenia w pracownie, laboratoria, niezbędny sprzęt, czy pomoce naukowe. Do końca 213 r. wsparto 26 szkół i placówek kształcenia ustawicznego, z czego 24 zostały zakończone (m.in. Szkoła Podstawowa w Dzierzbinie-Kolonii, Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Pakosławiu, Zespół Szkół Transportowo-Elektrycznych Centrum Kształcenia Ustawicznego w Ostrowie Wielkopolskim). Odnosząc się do celu dla 213 r. nie ma zagrożenia jego realizacji (18%). Podobnie jak w przypadku projektów z zakresu szkolnictwa wyższego efektywność wsparcia jest nieco wyższa niż zakładano. Z efektów projektów będzie korzystać uczniów (139% realizacji wartości docelowej), a do tej pory skorzystało już uczniów. Ochrona zdrowia Do końca okresu sprawozdawczego, w obszarze ochrony zdrowia (Działanie 5.3), dofinansowano 69 projektów z zakresu ochrony zdrowia (16% wartości docelowej), z czego 61 zostało już zakończonych (m.in.: Poprawa jakości usług medycznych w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Koninie, Przebudowa wraz z rozbudową SP ZOZ w Gostyniu, Zakup rezonansu magnetycznego i ultrasonografu kardiologicznego w NZOZ Ars Medica w Pile, Zakup sprzętu i aparatury medycznej dla Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Ostrzeszowie). Większość wspartych projektów dotyczyła zakupu urządzeń medycznych, stąd wysoki poziom realizacji wskaźnika: Liczba doposażonych instytucji ochrony zdrowia (wartość wskaźnika realizacji wynosi 59, a szacowanej realizacji 61, dzięki czemu wartość docelowa dla 213 r. zostanie osiągnięta na poziomie 111%). Ponadto szacuje się, że do końca 214 r. przebudowanych zostanie 14 instytucji ochrony zdrowia, tym samym zostanie przekroczona wartość docelowa dla 213 r. (6). Wartość realizacji ww. wskaźnika wynosi 7 (117% wartości docelowej), m.in.: Wojewódzki Szpital Zespolony im. Ludwika Perzyny w Kaliszu, Szpital Specjalistyczny w Pile im. Stanisława Staszica, Wojewódzki Szpital Neuropsychiatryczny im. Oskara Bielawskiego w Kościanie. Jak istotne jest wsparcie szpitali w Wielkopolsce świadczy wskaźnik dotyczący liczby osób korzystających z obiektów opieki zdrowotnej. Choć nie wszystkie inwestycje zostały zakończone to już teraz znacznie została przekroczona wartość docelowa dla wskaźnika Liczba osób korzystających z obiektów opieki zdrowotnej objętych wsparciem. Na podstawie wniosków o płatność końcową wartość wskaźnika wynosi , przy wartości docelowej wynoszącej 35. Natomiast z podpisanych umów wynika, iż ze wspartych szpitali skorzysta osób (284% wartości docelowej). Oznacza to, że realizowane projekty obejmują znacznie większą grupę odbiorców niż zakładano na etapie programowania. Świadczy to jednocześnie o wysokiej skuteczności tychże projektów. Duża liczba osób korzystających z obiektów opieki zdrowotnej wynika również z faktu, iż współczesne społeczeństwo jest społeczeństwem starzejącym się, a rozwój cywilizacji powoduje coraz to większy stopień zachorowalności na choroby cywilizacyjne, które z czasem przekształcają się w choroby społeczne. Ważnym efektem projektów realizowanych w obszarze zdrowia są specjalistyczne badania medyczne przeprowadzone sprzętem zakupionym w wyniku realizacji projektów, których zgodnie z podpisanymi umowami będzie , co daje 15% realizacji celu dla 213 r. Na podstawie projektów zakończonych do końca 213 r. przeprowadzono już takich badań (113% realizacji wartości docelowej). 28

209 Pozostała infrastruktura społeczna Trzeci typ inwestycji realizowany w ramach Priorytetu V stanowi wsparcie pozostałej infrastruktury społecznej (Działanie 5.4). Do końca okresu sprawozdawczego wsparto 14 projektów z zakresu innej infrastruktury społecznej, z czego 13 zostało zakończonych. Nie ma zagrożenia w realizacji określonych celów (14% wartości docelowej na podstawie podpisanych umów). W okresie sprawozdawczym zakończono 5 inwestycji, które realizowane są na obszarze wiejskim, co odpowiada szacowanej realizacji i jest o 1 większe od wartości docelowej dla tego wskaźnika (125% wartości docelowej). Dzięki dotacji udało się wesprzeć 18 obiektów infrastruktury społecznej, z czego z 16 można już w pełni korzystać (m.in. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Środzie Wlkp., DPS w Liskowie, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Puszczykowie). Dzięki realizacji projektów ze wspartych obiektów infrastruktury społecznej skorzysta osób (na podstawie podpisanych umów), co stanowi 1% wartości docelowej dla 213 r. Realizacja wskaźnika przekracza wartość szacowanej realizacji ( %), co oznacza, że ze wspartych obiektów w rzeczywistości skorzystało więcej osób niż zakładano na etapie podpisywania umów. Jest to zjawisko pozytywne i świadczy o dużej efektywności wsparcia w tej dziedzinie. Miejsca pracy W ramach wsparcia infrastruktury dla kapitału ludzkiego wygenerowanych zostanie 227,5 nowych miejsc pracy. Najwięcej etatów zostanie utworzonych w ramach Działania 5.4 (133,5). Do końca 213 r. dzięki dofinansowaniu powstało już 213,75 etatów, głównie w obszarze pomocy społecznej oraz ochrony zdrowia. Prezentowane dane uwzględniają wyłącznie stałe miejsca pracy powstałe bezpośrednio w wyniku realizowanych projektów WRPO. Jednakże należy mieć na uwadze, iż środki z WRPO mają także wpływ na tworzenie miejsc pracy pośrednich, których zgodnie z wynikami badania ewaluacyjnego pn. Wpływ interwencji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na zatrudnienie w Wielkopolsce - ukierunkowanie wsparcia na tworzenie miejsc pracy przeprowadzonego w 212 r. w ramach Priorytetu V powstanie 19 takich etatów. Wskaźniki kontekstowe Inwestycje realizowane w obszarze kapitału ludzkiego wpływają pozytywnie na sytuację społeczno-gospodarczą Wielkopolski, głównie na poprawę wykształcenia ludności, doposażenie szkół oraz placówek ochrony zdrowia w potrzebny sprzęt medyczny. Odzwierciedleniem są zmiany w wskaźnikach kontekstowych. Przedsięwzięcia realizowane w ramach Działania 5.1 oraz 5.2 dotyczące inwestycji z zakresu budowy, przebudowy oraz doposażeniem szkół i uczelni wyższych zobrazowane są wskaźnikami: Liczba projektów z zakresu edukacji, a także związane z nim rezultaty Liczba studentów korzystających z efektów projektów wpływa na wartość wskaźnika kontekstowego: Wykształcenie ludności w wieku 15 lat i więcej (BAEL) np. wykształcenie wyższe wzrosło z 12,7% (27 r.) do 18,4% (212 r.), co daje przyrost o ponad 45%. Ponadto, w ramach WRPO, placówki edukacyjne ubiegały się o dofinansowanie ze środków unijnych na zakup sprzętu komputerowego, wpływając m.in. na wskaźnik kontekstowy: Udział szkół wyposażonych w komputery np. w szkołach ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych udział wzrósł z 46,9% (27 r.) do 62,4% (212 r.), co daje przyrost o 33%. Z kolei miejsca pracy, które tworzone są dzięki realizacji projektów ze wszystkich działań Priorytetu V mogą również w pośredni sposób wpłynąć na zmiany takich wskaźników kontekstowych jak: Wskaźnik zatrudnienia ogółem (15 lat i więcej, wg BAEL), Stopa bezrobocia (wg BAEL), czy Pracujący ogółem. KRAJOWY PROGRAM REFORM Projekty realizowane w poszczególnych działaniach Priorytetu V odpowiadają na wyzwania ujęte w Krajowym Programie Reform w temacie Infrastruktura dla wzrostu zrównoważonego. Rozwój i modernizacja infrastruktury społecznej dofinansowanie przebudowy i doposażenia infrastruktury ochrony zdrowia i pozostałej infrastruktury społecznej (Działania 5.3 i 5.4). Wskaźnik WRPO: Liczba projektów z zakresu ochrony zdrowia 69 Liczba projektów z zakresu innej infrastruktury społecznej 14 29

210 Projekty z Działania 5.1 realizują także KPR w temacie Innowacyjność dla wzrostu inteligentnego. Kapitał intelektualny dla innowacyjności wsparcie infrastruktury szkół wyższych Wskaźnik WRPO: Liczba studentów korzystających z efektów projektów 6 tys. osób Ponadto Działania 5.2 i 5.4 wpisują się w temat KPR Aktywność dla wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu. Nowoczesny rynek pracy realizacja projektów związanych z infrastrukturą szkół także na terenach wiejskich (Działanie 5.2) Wskaźnik WRPO: Liczba uczniów korzystających z efektów projektów 14 tys. osób Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu wsparcie infrastruktury społecznej także na terenach wiejskich (Działanie 5.4). Wskaźnik WRPO: Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury społecznej 11,7 tys. osób RÓWNOŚĆ SZANS Wszystkie szkoły wyższe dostosowały budynki dla osób niepełnosprawnych. Ponadto duża część projektów z Działania 5.2 również zastosowała rozwiązania ułatwiające korzystanie osobom niepełnosprawnym (np. budowana nowa sala sportowa przy Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Pakosławiu będzie przystosowana dla osób niepełnosprawnych - podjazdy, szatnia i WC przeznaczone dla ich potrzeb, co umożliwi im udział we wszystkich możliwych zajęciach). Wsparcie dot. szkół na obszarach wiejskich wyrównuje szanse w dostępie do edukacji dzieci z tych terenów. Z kolei projekty z działania 5.4 dotyczą wsparcia ośrodków, które mają na celu rehabilitacje społeczną i zawodową osób niepełnosprawnych. CROSS-FINANCING Informacje na ten temat znajdują się w punkcie BADANIA EWALUACYJNE W okresie sprawozdawczym nie przeprowadzono badań ewaluacyjnych dotyczących wsparcia w ramach Priorytetu V. ZALECENIA I REKOMENDACJE KOMISJI EUROPEJSKIEJ Komisja Europejska nie przedstawiła szczegółowych rekomendacji dla Priorytetu V. Informacje dot. rekomendacji dla całego programu dostępne są w punkcie REKOMENDACJE INSTYTUCJI ZARZĄDZAJĄCEJ Brak rekomendacji IZ WRPO dla Priorytetu V. PODSUMOWANIE GŁÓWNE OSIĄGNIĘCIA I WĄSKIE GARDŁA Podsumowując, projekty realizowane w ramach Priorytetu V wpisują się w cele i założenia określone w dokumentach programowych (WRPO oraz UWRPO), a także odnoszą się do problemów zidentyfikowanych w analizie SWOT dla WRPO. Ponadto wsparcie w obszarze szkolnictwa oraz ochrony zdrowia nawiązuje do zapisów Strategii rozwoju oświaty dla województwa wielkopolskiego oraz Narodowego Planu Zdrowotnego na lata Przedsięwzięcia wsparte w priorytecie odnoszą się także do zapisów zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 22 r. Wielkopolska 22 wpisując się w 2 cele strategiczne (Cel 7. Wzrost kompetencji mieszkańców i zatrudnienia, Cel 8. Zwiększanie zasobów oraz wyrównywanie potencjałów społecznych województwa). Oczekuje się, że przedsięwzięcia realizowane w ramach priorytetu wpłyną na poprawę poziomu świadczonych usług medycznych, poprawę sytuacji szkolnictwa na różnych poziomach, a także na wyrównywanie dysproporcji wewnątrzregionalnych. Znaczna część zrealizowanych inwestycji objętych badaniem ma oddziaływanie co najmniej subregionalne oraz ogólnowojewódzkie. Na koniec okresu sprawozdawczego wskaźnik kontraktacji w Priorytecie V wyniósł 93,7%, a zdecydowana większość projektów została już rozliczona i zakończona (83,31%). Postęp finansowy wspartych projektów jest skorelowany z postępem rzeczowym, który został wykazany we wszystkich wskaźnikach. Przy obecnym poziomie kontraktacji zdecydowana większość 21

211 wskaźników osiągnie wartości w niewielkim stopniu przekraczające wartości docelowe dla 213 r., co można uznać za duże osiągniecie we wdrażaniu priorytetu. Nie ma zatem odchylenia pomiędzy określonymi celami a ich rzeczywista realizacją. Można zatem stwierdzić, że priorytet wdrażany jest sprawnie, bez zbędnych opóźnień. W trakcie wdrażania priorytetu nie zidentyfikowano wąskich gardeł, które mogłyby utrudniać postęp w realizacji. Realizacja priorytetu przebiega zgodnie z oczekiwaniami Instytucji Zarządzającej, a w przyszłym okresie programowania zostaną wykorzystane doświadczenia z wdrażania programu Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi W ramach Priorytetu V nie wystąpiły znaczące problemy w zakresie jego wdrażania. 211

212 212

213 3.6 PRIORYTET VI TURYSTYKA I ŚRODOWISKO KULTUROWE 213

214 Działanie 6.1 Turystyka Działanie 6.2 Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego Cel główny Priorytetu VI to Wykorzystanie środowiska przyrodniczego i kulturowego dla zwiększenia atrakcyjności regionu. Cel główny realizowany będzie przez następujące cele szczegółowe: Wzrost udziału turystyki w gospodarce regionu Wzrost udziału kultury w życiu mieszkańców Wysokość alokacji ze środków EFRR przyznanej na Priorytet VI Turystyka i środowisko kulturowe wynosi EUR Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) POSTĘP FIZYCZNY Informacje na temat wskaźników postępu fizycznego znajdują się w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku IV. W tabeli przedstawione zostały zarówno dane nt. wskaźników priorytetowych oraz wskaźników na poziomie działań. Analiza realizacji oraz szacowanej realizacji wskaźników przedstawionych w tabeli znajduje się w analizie jakościowej poniżej. POSTĘP FINANSOWY W okresie sprawozdawczym w ramach Priorytetu VI podpisano oraz wydano 7 umów i decyzji. Od początku trwania Programu wartość ta wynosi już 135 umów i decyzji na kwotę dofinansowania UE ,8 EUR. Na koniec 213 r. wskaźnik kontraktacji wyniósł 93,86%, co plasuje się powyżej średniej dla całego WRPO. Niewykorzystane środki zostaną przeznaczone na dofinansowanie nowych umów w 214 r. Natomiast wykorzystanie alokacji na podstawie zatwierdzonych wniosków w płatność końcową wyniosło 82,76% - zdecydowanie powyżej średniej dla całego Programu. Do końca 213 r. zakończono 17 projektów (79% wszystkich projektów w Priorytecie VI). W 213 r. w ramach Priorytetu VI przeprowadzono jedną realokację środków. Z Działania 6.2 przeniesiono środki w wysokości EUR do Działania 6.1. Tabela 44. Umowy podpisane w ramach Priorytetu VI do końca 213 r. Nazwa działania Działanie 6.1 Turystyka Działanie 6.2 Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego Liczba podpisanych umów Wartość dof. UE podpisanych umów (EUR) Poziom kontraktacji Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Alokacja (EUR) Liczba projektów zakończonych ,54 9,88% , ,54 97,44% , 48 Razem ,8 93,86% 61 47,

215 Mln EUR Wykres 6. Postęp finansowy w Priorytecie VI w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,49 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) 7,54 Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie 57,69 4,87 4,87 4,77 4,95 4,87 Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność 5,87 51,15 Wartość dof. UE deklaracji zatwierdzonych przez IC 61,47 Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) KONKURSY W poniższej tabeli zostały przedstawione informacje nt. konkursów ogłoszonych w Priorytecie VI w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu. Tabela 45. Informacja nt. ogłoszonych konkursów w Priorytecie VI. Działanie / schemat Działanie 6.2 Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego (Schemat III) Działanie 6.1 Turystyka (Schemat I) Działanie 6.1 Turystyka (Schemat II) Działanie 6.2 Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego (Schemat I) Termin naboru Alokacja na konkurs (EUR) Liczba złożonych wniosków o dofinansowanie Konkursy ogłoszone w okresie sprawozdawczym Kwota dofinansowania złożonych wniosków (EUR) 1, ,63 Konkursy ogłoszone w poprzednich okresach sprawozdawczych , ,29 22, ,7 1 5, ,62 1, ,61 215

216 Działanie 6.2 Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego (Schemat II) Działanie 6.2 Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego (Schemat III) Źródło: Opracowanie własne , ,59 1, ,42 5, ,36 1, ,77 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG SEKTORÓW GOSPODARKI Informacje nt. liczby oraz wartości dofinansowania UE według sektorów gospodarki w podziale na działania przedstawione zostały w poniższej tabeli. Tabela 46. Projekty realizowane w ramach Priorytetu VI wg sektorów gospodarki VI Usługi Sektor gospodarki Działanie WRPO Liczba projektów Dofinansowanie UE (EUR) w tym hotele i restauracje ,91 w tym pozostała działalność usługowa związana z turystyką i kulturą 6.1, ,17 Razem ,8 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG RODZAJÓW BENEFICJENTÓW Główną grupą beneficjentów, do których skierowane zostało wsparcie w Priorytecie VI to jednostki samorządu terytorialnego. Dużą grupę stanowiły także instytucje kultury, realizujące projekty z zakresu kultury i zachowania dziedzictwa kulturowego. Ponadto projekty realizowane są także przez przedsiębiorców (głównie w Działaniu 6.1), fundacje i stowarzyszenia, kościoły i związki wyznaniowe (głównie Działanie 6.2). Wykres 61. Liczba projektów realizowanych w ramach Priorytetu VI wg rodzajów beneficjentów jednostki samorządu terytorialnego instytucje kultury przedsiębiorcy NGO kościoły i związki wyznaniowe szkoły wyższe PGL Lasy Państwowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 216

217 ROZKŁAD PRZESTRZENNY PROJEKTÓW Projekty wsparte w ramach Priorytetu VI w przeważającej części realizowane są na obszarze miejskim. Obszar miejski 92 Obszar wiejski 43 W dokumentach programowych WRPO oraz dokumentach strategicznych dla rozwoju Wielkopolski nie zidentyfikowano obszarów defaworyzowanych, dlatego analiza rozkładu przestrzennego projektów nie odnosi się do tych obszarów. Rozkład przestrzenny projektów w podziale na powiaty został przedstawiony na poniższej mapie. Rycina 31. Projekty realizowane w ramach Priorytetu VI wg miejsca realizacji w powiatach (liczba oraz wartość dofinansowania UE na mieszkańca w EUR w zawartych umowach) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 217

218 Mln EUR INFORMACJE NT PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W DANYM OBSZARZE W RAMACH INNYCH PO Informacje te znajdują się w punkcie ROZKŁAD PROJEKTÓW WG GRUP DOCELOWYCH Informacje na ten temat znajdują się w punkcie PROJEKTY KLUCZOWE Zbiorcza informacja na temat stanu przygotowania i realizacji projektów kluczowych znajdujących się w Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych została zamieszczona w punkcie Natomiast szczegółowy opis poszczególnych projektów znajduje się poniżej przy analizie działań Priorytetu VI. Na IW IPK znajduje się 12 projektów kluczowych, które są realizowane w ramach Priorytetu VI (3 z Działania 6.1 oraz 9 z Działania 6.2). W okresie sprawozdawczym dla Priorytetu VI w wyniku konsultacji społecznych zgłoszone zostały 3 nowe projekty. Ponadto dla 5 projektów zostały podpisane umowy o dofinansowanie, a 2 projekty zostały zakończone (zatwierdzono wniosek o płatność końcową). Wykres 62. Postęp finansowy w Działaniu 6.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 6 53, ,48 4 3,5 28,36 33, ,17 1,17 1,9 2,58 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie W okresie sprawozdawczym Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Od uruchomienia programu Alokacja Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 6.1 realizowane są projekty, które swoim zakresem obejmują wzmocnienie usług turystycznych poprzez inwestycje w infrastrukturę oraz kompleksową promocję. Zdecydowana większość inicjatyw dotyczyła budowy lub rozbudowy bacy noclegowej lub ośrodków rekreacyjnowypoczynkowych wraz z całym zapleczem technicznym. W ramach realizowanych projektów wsparto kampanie promocyjne m.in. mocne strony kulturalne oraz historyczne Gniezna, czy walory turystyczne miast Leszno, Wągrowiec i Przemęt. Wiele inwestycji dotyczyła rozwoju aktywnego spędzania czasu wolnego, np.: budowa ścieżek rowerowych, przystani wodnych, obiektów rekreacyjno-turystycznych oraz zagospodarowania plaż i terenów wokół jezior. Głównym celem Działania 6.1 jest wzmocnienie potencjału turystycznego Wielkopolski oraz zwiększenie liczby osób odwiedzających województwo. 218

219 Schemat I Infrastruktura turystyczna 59 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,3 Schemat II Promocja i informacja turystyczna 11 projektów, na łączną kwotę dofinansowania ,25 EUR PROJEKTY KLUCZOWE Kompleksowa promocja markowego produktu turystyki wodnej Wielka Pętla Wielkopolski 4 lutego 213 r. podpisano umowę o dofinansowanie, która została zmieniona aneksem 26 marca 213r. Zmniejszeniu uległy wartości ogółem projektu ( ,24 EUR) oraz dofinansowania UE ( ,79). Instytucją odpowiedzialną za realizację kampanii reklamowej jest Wielkopolska Organizacja Turystyczna. W październiku 213 została uruchomiona aplikacja mobilna GPS po Wielkiej Pętli, która umożliwiła turystom dostęp do kompleksowej bazy danych o szlakach wodnych, okolicznych zabytkach, infrastrukturze noclegowej, itp. Produkt Wielka Pętla Wielkopolski w listopadzie 213 r. był również promowany na targach wodniackich w Łodzi i Berlinie. Dzięki specyficznemu układowi rzek Warty oraz Noteci, wraz z kanałem Warta-Gopło udało się stworzyć szlak wodny o łącznej długości 69 km. Wzmocnieniu uległ wizerunek turystyczny Wielkopolski, ponieważ wypromowano liczne walory przyrodnicze regionu oraz stworzono atrakcyjne warunki dla rozwoju rekreacji i turystyki. Zakończenie projektu planuje się na połowę roku 215. Rycina 32. Kompleksowa promocja markowego produktu turystyki wodnej Wielka Pętla Wielkopolski logo projektu oraz stanowisko wystawowe podczas targów BOOT & FUN w Berlinie w dniach r. Źródło: 219

220 Mln EUR Budowa markowego produktu turystycznego Wielkopolski: Pilska strefa aktywności turystycznej 14 października 213 r. beneficjent, Gmina Piła, złożył wniosek o dofinansowanie projektu, który do końca roku był w trakcie weryfikacji. Podpisanie umowy planuje się na początek 214 r. Projekt zakłada powstanie w Pile ogólnodostępna infrastruktura turystyczno-rekreacyjna łącząca 4,6 km szlaku wodnego rzeki Gwdy. W ramach inwestycji planowane jest zrealizowanie następujących elementów: Ciągi pieszo-rowerowe, Trzy przystanie turystyczne na rzece Gwdzie, Zagospodarowanie turystyczno-rekreacyjne wyspy miejskiej, Rewitalizację centrum wyspy (amfiteatr, wieża widokowa, ciągi pieszo-rowerowe, tereny zielone, mostek łączący wyspę z bulwarami), Budowa bulwarów rzeki Gwdy (boiska sportowe, miejsca rekreacji, ciągi pieszo-rowerowe, przystań, park odkrywców, mediateka), Realizacja projektu podniesie atrakcyjność turystyczną miasta oraz regionu. Udostępniony zostanie szlak wodny rzeki Gwda wraz z pozostałymi atrakcjami: zabytki miejskie oraz wyspa miejska - atrakcja przyrodnicza i miejsce rekreacji. Wzbogacona będzie również oferta turystyczna Wielkiej Pętli Wielkopolski. Stworzenie markowego produktu turystycznego województwa Wielkopolskiego poprzez budowę infrastruktury turystyczno rekreacyjnej wzdłuż Jeziora Powidzkiego, na terenie nieruchomości gminnych w m. Powidz W dniach od 5 lipca do 9 sierpnia 213 r. odbyły się konsultacje społeczne, w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK. Beneficjent planuje złożyć wniosek o dofinansowanie na początku 214 r. W wyniku rozbudowy infrastruktury wzdłuż Jeziora Powidzkiego zostanie zwiększona oferta usług turystycznych i rekreacyjnych dla odwiedzających Gminę Powidz oraz lokalnej społeczności. Celem projektu jest nie tylko podniesienie walorów gospodarczych i społecznych regionu, ale również całego województwa ze szczególnym naciskiem na sferę turystyczną. Wykres 63. Postęp finansowy w Działaniu 6.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,6 31,6 27,2 22,51 27, ,7 3,7 3,68 2,37 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie W okresie sprawozdawczym Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Od uruchomienia programu Alokacja Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 22

221 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W ramach Działania 6.2 realizowane są projekty z zakresu ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego oraz rozwoju infrastruktury kulturalnej. Dotyczy to zarówno inwestycji jak i promocji. W Działaniu akcent projektów rozłożył się równomiernie na wszystkie Schematy. Projekty inwestycyjne dotyczyły głównie renowacji i konserwacji zabytków nieruchomych (np. drewniane kościoły w południowej Wielkopolsce) oraz ruchomych (np. polichromie w tureckim kościele). Natomiast przedsięwzięcia promocyjne dotyczyły głównie promocji dziedzictwa kulturowego i historycznego Wielkopolski ze szczególnym uwzględniłem elementów regionalnych. Przeprowadzono kampanie reklamowe m.in. ziemi ostrzeszowskiej oraz miast Turek i Wągrowiec. Z kolei w ramach Schematu III wsparto 21 kin z Wielkopolski, które zostały przystosowane do przejścia na cyfrowy system projekcji filmów. Cyfryzacji dokonano między innymi w kinach Światowid w Czarnkowie, Malta i Apollo w Poznaniu oraz Koral w Pile. Schemat I Projekty inwestycyjne 22 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,56 EUR Schemat II Projekty promocyjne 22 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,94 EUR Schemat III Infrastruktura kin - 21 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,4 EUR PROJEKTY KLUCZOWE Renowacja oraz adaptacja prezbiterium kościoła p.w. Wniebowzięcia NMP w Gnieźnie na cele biblioteczne Projekt zakończony W okresie sprawozdawczym został podpisany aneks do umowy (listopad 213 r.), który przedłużył termin zakończenia realizacji projektu oraz skorygował plan finansowy projektu. Inwestycja została zakończona, a wniosek o płatność końcową został zatwierdzony 3 grudnia 213 r. Instytucją odpowiedzialną za realizację projektu był Klasztor OO. Franciszkanów w Gnieźnie. Wartość projektu ogółem wyniosła ,75 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,72 EUR. W ramach inwestycji kompleks klasztorny OO. Franciszkanów został objęty pracami budowlanymi i konserwatorskimi. Na cele biblioteczne zostało zaadaptowane pomieszczenie nad zakrystią, które całkowicie przebudowano. W części klasztornej wydzielono czytelnie, z kilkoma stanowiskami pracy, w tym komputerowymi. Natomiast prace konserwatorskie zostały przeprowadzone przy stolarce okiennej, polichromii i sztukaterii oraz ceglanych ścianach wraz z witrażami. Zrekonstruowano również liczne detale architektoniczne. Celem projektu jest zwiększenie dostępu do usług bibliotecznych dla mieszkańców Gniezna oraz całego Województwa Wielkopolskiego. Budzik kulturalny: projekt działań promujących i aktywizujących kulturę Wielkopolski Umowa o dofinansowanie UE została podpisana 22 marca 213 r. Zmieniono ją aneksem z dnia 6 grudnia 213 r. Obecnie wartość projektu ogółem wynosi ,51 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,32 EUR. Przedmiotem projektu jest profesjonalna, kompleksowa kampania promocyjna szeroko zakrojonego projektu. W 213 r. zostały zrealizowane następujące działania: 1. W lipcu 213 r. rozstrzygnięto konkurs na stworzenie jednolitej marki kulturalnej Wielkopolski wygrała firma Motor Studio z Krakowa. 2. W czerwcu i październiku odbyły się wizyty studyjne zagranicznych kuratorów w Wielkopolsce 3. Wyjazdy wielkopolskich instytucji kulturalnych (np. Teatr Nowy, Uniwersytet Artystyczny) m. in. do Walii, Izraela, USA. 221

222 4. Seminaria dla pracowników sektora kultury w Koninie, Kaliszu, Lesznie, Pile i Poznaniu dotyczące m. in. zagadnień sponsoringu oraz marketingu w kulturze 5. Przedstawienia teatralne, koncerty, wystawy na terenie całej Wielkopolski Planowany termin zakończenia projektu to koniec 214 r. Rycina 33. Logo projektu Budzik kulturalny projekt działań promujących i aktywizujących kulturę Wielkopolski Źródło: UMWW Rewitalizacja zespołu pałacowo - parkowego dla potrzeb Instytutu Rozbitek - Etap I Instytucją odpowiedzialną za realizację projektu jest Fundacja Instytut Rozbitek w Poznaniu organizacja non profit, założona przez Jana A.P. Kaczmarka. Umowę o dofinansowanie UE podpisano w październiku 213 r. Planowany termin zakończenia inwestycji to połowa roku 214. Wartość ogółem projektu wyniesie ,87 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,86 EUR. Projekt polega na rewitalizacji zabytkowego spichlerza, który wchodzi w skład zespołu pałacowofolwarcznego z parkiem. W obrysie starego budynku zostanie wzniesiony nowy obiekt. Natomiast pomieszczenia pobliskiej gorzelni beneficjent zaadaptuje na potrzeby kotłowni gazowej dla zasilania całego kompleksu. Zmodernizowany budynek spichlerza całkowicie będzie dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Projekt zakłada również zakup wyposażenia dydaktyczno-wystawienniczego oraz mebli do szatni, magazynu i kuchni. Tereny zielone wokół budynków zostaną odtworzone według założeń sprzed 1939 r. Celem projektu jest ułatwienie dostępu do instytucji kultury, a także zwiększenie oferty kulturalnej dla mieszkańców Wielkopolski. Zmodernizowany spichlerz będzie pełnił funkcję platformy, za pomocą której będzie dochodzić do wymiany doświadczeń za pomocą filmu i muzyki. Wzrost świadomości społeczeństwa przełoży się bezpośrednio na umocnienie się poczucia tożsamości kulturowej. Rewitalizacja i modernizacja zabytkowego budynku głównego Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu przy Al. Marcinkowskiego 29 Projekt zakończony 2 marca 213 r. został popisany aneks do umowy o dofinansowanie, zwiększył wartość projektu ogółem przy jednoczesnym zmniejszeniu dofinansowania UE. W okresie sprawozdawczym inwestycja została zakończona, a wniosek o płatność końcową został zatwierdzony w lipcu 213 r. Wartość projektu ogółem wyniosła 78 78,48 EUR, w tym dofinansowanie UE na kwotę ,9 EUR. W ramach inwestycji odtworzono zabytkową elewację zewnętrzną oraz wewnętrzną od strony podwórza. Wymieniona została także instalacja centralnego ogrzewania w całym budynku. Wykonane prace były w pełni zaakceptowane przez Miejskiego Konserwatora Zabytków. 222

223 Rezerwat Archeologiczny na Ostrowie Tumskim W okresie sprawozdawczym podpisano aneks do umowy, który m.in. skrócił czas realizacji projektu do końca czerwca 212 r. Projekt jest zakończony rzeczowo, pozostała do rozliczenia ostatnia część finansowa. W dniu 29 czerwca 212 r. pierwsi goście mogli obejrzeć rezerwat o nazwie Genius loci mieszczący się na Ostrowie Tumskim. Jest to jeden z najnowocześniejszych obiektów muzealnych w Polsce, prezentujący relikty wczesnopiastowskiego ośrodka grodowego, jakim był Ostrów Tumski w X wieku oraz zrekonstruowane pozostałości renesansowego muru obronnego okalającego Ostrów Tumski. W części podziemnej znajduje się sala ekspozycyjna reliktów wału grodu poznańskiego, a także korytarz z ekspozycją fundamentów muru Lubrańskiego. Na parterze znajduje się sala multimedialna, w której prezentowane są tematyczne filmy 3D, a tuż przy wejściu zlokalizowano infokioski oraz holograficzny obraz grodu z czasów jego świetności. Rycina 34. Rezerwat Archeologiczny na Ostrowie Tumskim Źródło: Rewaloryzacja Wzgórza Lecha w Gnieźnie Projekt zakończony. Projekt realizowany był przez Archidiecezję Gnieźnieńską od września 28 r. do września 211 r. W połowie marca 212 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. Rewaloryzacja Wzgórza Lecha objęła prace budowlane i konserwatorskie obiektów kompleksu Wzgórza Lecha. W ramach projektu wspartych zostało 5 obiektów dziedzictwa kulturowego - Katedra Gnieźnieńska, Relikty Kaplicy Łaskiego, kanonia przy ul. Kolegiaty 6 wraz z otoczeniem (brama wjazdowa i mur okalający), budynek przy ul. Kolegiaty 2 oraz budynek przy ul. Kolegiaty 5. W tym 3 obiekty zostały poddane konserwacji - Katedra Gnieźnieńska, Relikty Kaplicy Łaskiego, kanonia przy ul. Kolegiaty 6. Ponadto 2 rodzaje zbiorów zostały zabezpieczone - zbiory Archiwum oraz Muzeum Archidiecezjalnego. Dofinansowanie pozwoliło na rewaloryzację wieży katedralnej i reliktów najstarszej w Polsce kaplicy renesansowej Łaskiego. Rezerwaty Archeologiczne dot. Początków Państwa Polskiego - Ostrów Lednicki, Giecz, Grzybowo Projekt zakończony. Projekt realizowany był przez Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy od 12 czerwca 28 r. do 19 maja 211 r. W lipcu 212 r. zatwierdzony został wniosek o płatność końcową. Projekt obejmował przeprowadzenie prac restauracyjnych i modernizacyjnych oraz poprawę wyposażenia obiektów na terenie rezerwatów Archeologicznych dot. Początków Państwa Polskiego. Dzięki temu zwiększyła się atrakcyjność oferty programowej muzeum i poprawił się komfort zwiedzania Rezerwatów Archeologicznych. Powstały też lepsze warunki ekspozycji oraz przechowywania zbiorów muzealnych. 223

224 Renowacja i adaptacja zabytkowego zespołu klasztornego Misjonarzy Świętej Rodziny w Kazimierzu Biskupim na cele kulturalne Konsultacje społeczne projektu odbyły trwały od 1 grudnia 212 r. do 11 stycznia 213 r. 14 stycznia 213 r. przedsięwzięcie zostało wpisane na listę IW IPK. Natomiast umowę o dofinansowanie UE podpisano 1 grudnia 213 r. Wartość projektu ogółem wynosi ,59 EUR, w tym wsparcie UE w kwocie 5 555,74 EUR. Instytucją odpowiedzialną za realizację inwestycji jest Zgromadzenie Misjonarzy Świętej Rodziny Prowincja Polska w Poznaniu. Celem projektu jest uatrakcyjnienie regionu w wyniku wzmocnienia roli Kazimierza Biskupiego jako ośrodka kultu religijnego. Unikatowy w skali kraju kult Św. Braci Męczenników umożliwi organizację imprez plenerowych o charakterze religijnym, kulturowym i historycznym. Odnowiony klasztor wzmocni także poczucie tożsamości regionalnej wśród mieszkańców Kazimierza Biskupiego. Zachowanie europejskiego i światowego dziedzictwa kulturowego. Projekt inwestycyjny dotyczący byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem, podnoszący jego wartość muzealną i turystyczną Od 16 kwietnia do 16 maja 213. Trwały konsultacje społeczne, w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK w dniu 31 maja 213 r. Umowę o dofinansowanie UE podpisano 17 grudnia 213 r. Beneficjentem jest Muzeum Martyrologiczne w Żabikowie. Wartość ogółem projektu wynosi ,15 EUR, w tym dofinansowanie UE w wysokości ,84 EUR Realizacja niniejszego inwestycji przyczyni się do zachowania dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń, a także do zwiększenia udziału społeczeństwa w korzystaniu z dziedzictwa kulturowego regionu i podniesienia świadomości o tzw. dziedzictwie historii niezawinionej, jakim są byłe niemieckie obozy zagłady na ziemiach polskich. ANALIZA STOPNIA REALIZACJI WSKAŹNIKÓW i OCENA EFEKTYWNOŚCI WSPARCIA Rycina 35. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie VI WSKAŹNIKI PRODUKTU * 135 podpisanych umów na kwotę dofinansowania UE ,8 EUR 93,86% poziom kontraktacji 17 projektów zakończonych, na kwotę dofinansowania UE ,96 EUR 835,23 km wspartych szlaków turystycznych 91 wspartych obiektów turystycznych i rekreacyjnych 22 nowe lub zmodyfikowane produkty turystyczne 47 wspartych obiektów kultury lub dziedzictwa kulturowego 13 obiekty zbiory poddane konserwacji WSKAŹNIKI REZULTATU * 279,66 nowych miejsc pracy osoby korzystające ze wspartych obiektów turystycznych osób odwiedzających wsparte obiekty kultury i dzidzictwa kulturowego CEL Wykorzystanie środowiska przyrodniczego i kulturowego dla zwiększenia atrakcyjności regionu Wzrost udziału turystyki w gospodarce regionu Wzrost udziału kultury w życiu mieszkańców * dane dotyczące wartości wskaźników odnoszą się do szacowanej realizacji, na podstawie podpisanych umów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 224

225 Projekty realizowane w Priorytecie VI wpływają na realizację wskaźników na poziomie priorytetów oraz działań. Szczegółowe informacje na temat tychże wskaźników zostały zawarte w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku nr IV do Sprawozdania. W wierszu realizacja zostały przedstawione informacje nt. projektów zakończonych, tj. takich, dla których zatwierdzono wniosek o płatność końcową. Z kolei w wierszu szacowana realizacja zostały przedstawione wartości na podstawie zawartych umów. W niektórych przypadkach realizacja za 213 r. nie odpowiada szacowanej realizacji dla 213 r., ze względu na trwającą jeszcze na koniec roku weryfikację wniosków o płatność końcową, trwające czynności kontrolne, bądź złożenie przez beneficjentów w 214 r. wniosków o płatność dla projektów, które zakończyły się na końcu okresu sprawozdawczego. Przedsięwzięcia wsparte w ramach Priorytetu VI zobrazowane są za pomocą wskaźników, które stanowią miernik realizacji celów wyznaczonych dla danej osi. Z kolei na poziom realizacji wskaźników wpływa postęp finansowy wspartych projektów. Dla zmierzenia wpływu projektów realizowanych w ramach Priorytetu VI na obszar turystyki i kultury w województwie wielkopolskim określono 7 wskaźników priorytetowych (4 wskaźniki produktu, 3 wskaźniki rezultatu) oraz 5 wskaźników na poziomie działań. Tabela 47. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie VI Nazwa wskaźnika Wartość docelowa (213 r.) Szacowana realizacja wartość % osiągnięcia wartość Realizacja % osiągnięcia Liczba projektów z zakresu turystyki % % Liczba zbudowanych / zmodernizowanych obiektów kultury i dziedzictwa kulturowego Długość nowych i przebudowanych szlaków turystycznych (km) Liczba nowych i przebudowanych obiektów turystycznych i rekreacyjnych % 4 1% ,23 99% 835,23 99% % % Liczba utworzonych miejsc pracy 5 279,66 56% 193,6 39% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) W większości przypadków poziom realizacji wskaźników określony na podstawie podpisanych umów wynosi ok. 1%. Jedynie w 2 przypadkach odnotowano odchylenie pomiędzy określonymi celami a ich rzeczywistą realizacją: w przypadku wskaźnika dotyczącego miejsc pracy (poniżej celu) oraz liczby projektów z zakresu turystyki (powyżej celu). Przyczyny takiego stanu rzeczy zawarto poniżej. Turystyka Wielkopolska jest regionem o znacznych walorach turystycznych, które wykorzystywane w niedostatecznym stopniu. Interwencja w ramach Priorytetu VI ma na celu wzmocnienie tego potencjału poprzez m.in. poprawę i rozbudowę istniejącej infrastruktury turystycznej, wypracowanie systemu promocji Wielkopolski i rozwój lokalnych oraz regionalnych produktów turystycznych. Projekty wsparte w ramach Priorytetu VI są odpowiedzią na potrzeby zdiagnozowane w regionie w tym zakresie. W okresie sprawozdawczym Liczba projektów z zakresu turystyki na podstawie projektów zakończonych wzrosła o 11 i na koniec 213 r. wyniosła 59. Szacuje się, że do końca 215 r. będzie ich 7, co daje 175% wartości docelowej. Wynika z faktu, iż projekty te uznano za istotne dla rozwoju Wielkopolski i dla osiągania określonych wcześniej celów. Przekroczenie wartości docelowej należy uznać za pozytywne zjawisko, gdyż za pieniądze przeznaczone na działanie udało się zrealizować więcej projektów niż zakładano, a wsparcie udzielone zostało większej liczbie projektów o mniejszej wartości. Ponad połowa projektów z obszaru turystyki realizowanych 225

226 jest na obszarach wiejskich. Podstawowym efektem rzeczowym projektów realizowanych w obszarze turystyki są nowe lub przebudowane obiekty turystyczne i rekreacyjne. Do końca okresu sprawozdawczego wsparto 87 takich projektów (projekty zakończone), przekraczając tym samym wartość docelową dla 213 r. o 1. Na podstawie podpisanych umów szacuje się, że wartość wskaźnika wyniesie 91, co daje 118% wartości docelowej. Do wspartych obiektów (zakończonych) dołączyły w okresie sprawozdawczym m.in. Dwór Augusta Cieszkowskiego w Wierzenicy, Wioska wakacyjna Boszkowo, zagospodarowanie terenu parku w Kleszczewie, rozwój bazy turystyczno-noclegowej w Barczyźnie. Wielkopolska posiada dobre warunki do uprawiania turystyki aktywnej rowerowej, wodnej, czy konnej. Dlatego też w ramach interwencji w Priorytecie VI wybudowano lub przebudowano 835,23 km szlaków turystycznych, co stanowi 99% wartości docelowej i odpowiada szacowanej realizacji dla 213 r. Zatem cel został zrealizowany prawie całkowicie. Kultura Część środków priorytetu została przekazana na ochronę obiektów dziedzictwa kulturowego oraz wsparcie instytucji kultury. Miernikiem realizowanych działań w tym zakresie jest wskaźnik Liczba zbudowanych/zmodernizowanych obiektów kultury i dziedzictwa kulturowego, którego wartość realizacji wzrosła o 12 w stosunku do poprzedniego okresu i na koniec grudnia 213 r. wyniosła 4. Z kolei szacowana realizacja na koniec 213 r. wyniosła 47, co stanowi 118% wartości docelowej. Do wspartych obiektów (zakończonych) dołączyły w okresie sprawozdawczym m.in. obiekty Pobernardyńskiego Zespołu Klasztornego w Ostrzeszowie, obiekty Uniwersytetu Poznańskiego oraz XIX-wieczna zabudowa folwarczna w Muzeum w Szreniawie. Większość wspartych obiektów zlokalizowanych jest na obszarach miejskich. Taki rozkład przestrzenny tego typu obiektów jest zjawiskiem normalnym, gdyż większość obiektów kultury i dziedzictwa kulturowego znajduje się w miastach (z tego powodu szacując wartości docelowe przyjęto odpowiednie proporcje 62,5% projektów na obszarach miejskich i 37,5% na obszarach wiejskich). Na obszarze wiejskim wsparto 1 takich projektów (67% wartości docelowej), z czego 7 zostało już zakończonych. Zważywszy jednak na wykonanie wskaźnika głównego Liczba zbudowanych/zmodernizowanych obiektów kultury i dziedzictwa kulturowego nieosiągnięta wartość docelowa podwskaźnika nie budzi niepokoju. A to, że realizowanych jest mniej projektów na terenach wiejskich wynika jedynie z faktu, iż było ich mniej zgłoszonych (nie było tylu potrzeb w tym zakresie). Zwiększenie dostępu do dóbr kultury, zwłaszcza w małych miastach, nastąpiło również dzięki cyfryzacji kin, która została dofinansowana w ramach osobnego schematu utworzonego dla Działania 6.2. Wsparcie z WRPO udzielone zostało dla 21 kin, w wielu przypadkach inwestycja w sprzęt uchroniła je przed zamknięciem, szczególnie w małych miejscowościach. Miejsca pracy Turystyka jest jednym z ważniejszych sektorów gospodarki, który wpływa na rozwój rynku pracy, a także jest swego rodzaju metodą przeciwdziałania bezrobociu. Dowodem na to są projekty wybrane do dofinansowania w ramach Priorytetu VI, które generują nowe miejsca pracy. Zgodnie z podpisanymi umowami utworzonych zostanie 279,66 nowych etatów, co stanowi 56% wartości docelowej. Projekty zakończone do końca 213 r. wygenerowały prawie 194 nowe miejsca pracy. Miejsca pracy tworzone są głównie w ramach projektów inwestycyjnych, zarówno w Działaniu 6.1, jak i Działaniu 6.2, a także w przypadku projektów dotyczących cyfryzacji kin. Zdecydowanie najwięcej miejsc pracy powstaje w Działaniu 6.1 Turystyka (244,66 etaty szacowana realizacja), co wynika z charakteru inwestycji wspieranych w jego ramach. Ponad 63% utworzonych miejsc pracy powstało na obszarach wiejskich, co jest pozytywnym zjawiskiem, gdyż sytuacja rynku pracy na tych obszarach jest gorsza niż w miastach. Zatem wsparcie ukierunkowane zostało na poprawę tej sytuacji. Biorąc pod uwagę płeć osób zatrudnionych, odsetek miejsc pracy, na których zatrudnione zostały kobiety określony został na podstawie badania ewaluacyjnego pn. Wpływ interwencji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na zatrudnienie w Wielkopolsce - ukierunkowanie wsparcia na tworzenie miejsc pracy przeprowadzonego w 212 r. Ewaluator określił, iż kobiety stanowią 31% zatrudnionych - jest to nieco mniej niż zakładano na początkowym etapie programowania, jednakże wynika to z charakteru wspieranych inwestycji. Należy tu jednak zaznaczyć, że w ramach Priorytetu VI tworzone są również pośrednie miejsca pracy, a także tymczasowe miejsca pracy, które nie są 226

227 ujęte we wskaźniku na poziomie osi priorytetowej. Zgodnie z wynikami ww. badania ewaluacyjnego w ramach Priorytetu VI powstaną 73 pośrednie miejsca pracy. Powodem stosunkowo niskiego poziomu wykonania wskaźników dot. miejsc pracy jest fakt, iż większość projektów realizowana była w okresie spowolnienia gospodarczego, co powodowało większą ostrożność beneficjentów w rozwijaniu swojej działalności i zatrudnianiu kolejnych osób. Wskaźniki kontekstowe Projekty realizowane w obszarze turystyki i kultury maja pozytywny wpływ na sytuację społecznogospodarczą Wielkopolski, w szczególności na wzrost znaczenia turystyki w gospodarce regionu oraz na poprawę życia kulturalnego jego mieszkańców i wzrost zatrudnienia. Ma to swoje odzwierciedlenie m.in. w zmianach wskaźników kontekstowych. Wskaźnik na poziomie działania: Liczba nowych i przebudowanych obiektów turystycznych i rekreacyjnych jest powiązany ze wskaźnikiem kontekstowym: Udzielone noclegi w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania na 1 tys. Mieszkańców, w tym zauważalny jest wzrost turystów zagranicznych o 6% w porównaniu z rokiem 211. Nowa baza noclegowa, jak i ta podlegająca modernizacji staje się atrakcyjną ofertą zarówno dla Wielkopolan, jak i turystów z innych regionów. Także wskaźnik dotyczący miejsc pracy tworzonych w turystyce oraz w środowisku kulturowym ma wpływ na zmiany następujących wskaźników kontekstowych: Wskaźnik zatrudnienia ogółem (15 lat i więcej, wg BAEL), Stopa bezrobocia (wg BAEL), Pracujący ogółem. KRAJOWY PROGRAM REFORM Informacje nt. powiązań pomiędzy Krajowym Programem Reform a poszczególnymi priorytetami znajduje się w pkt realizacja założeń Strategii UE 22. RÓWNOŚĆ SZANS W wielu projektach stosowane są rozwiązania umożliwiające korzystanie z nich osobom niepełnosprawnym, m.in. budowany park sportowo - rekreacyjny w mieście Luboń będzie dostosowany dla osób niepełnosprawnych m.in. poprzez system zjazdów z balustradami; projekt dot. zagospodarowania Bulwaru Nadwarciańskiego w Koninie zakłada system zjazdów o spadkach nie przekraczających 6%. W przypadku kilku projektów beneficjenci wykazali wskaźnik: Liczba obiektów dziedzictwa kulturowego/instytucje kultury zapewniających dostęp dla osób niepełnosprawnych. CROSS-FINANCING Informacje na ten temat znajdują się w punkcie BADANIA EWALUACYJNE W okresie sprawozdawczym nie przeprowadzono badań ewaluacyjnych dotyczących wsparcia w ramach Priorytetu VI. ZALECENIA I REKOMENDACJE KOMISJI EUROPEJSKIEJ Komisja Europejska nie przedstawiła szczegółowych rekomendacji dla Priorytetu VI. Informacje dot. rekomendacji dla całego programu dostępne są w punkcie REKOMENDACJE INSTYTUCJI ZARZĄDZAJĄCEJ Brak rekomendacji IZ WRPO dla Priorytetu VI. PODSUMOWANIE - GŁÓWNE OSIĄGNIĘCIA I WĄSKIE GARDŁA Podsumowując, interwencja w ramach Priorytetu VI przybliża nas do osiągnięcia celów określonych zarówno w dokumentach programowych, jak i w zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 22 r. Wielkopolska 22. Ponadto są one także odpowiedzią na problemy zidentyfikowane w analizie SWOT w Programie. Projekty wybrane do dofinansowania w Priorytecie VI wpisują się również w cel generalny określony w Strategii rozwoju turystyki w województwie Wielkopolskim, tj. Zwiększenie efektywności zrównoważonego wykorzystania potencjału kulturowego, przyrodniczego i społecznego Wielkopolski przez rozwój turystyki krajowej i zagranicznej, skutkujące lokalnym rozwojem gospodarczym oraz wzrostem poziomu życia ludności oraz w jego cele szczegółowe. Wszystkie 227

228 wybrane projekty są zgodne z logiką interwencji przyjętą dla programu. Oczekuje się również, że projekty wsparte w ramach priorytetu pośrednio wpłyną na rozwój turystyki w Wielkopolsce, jako jednej z gałęzi gospodarki regionu, a jednocześnie na wzrost jej konkurencyjności. Na koniec grudnia 213 r. wskaźnik kontraktacji w Priorytecie VI wyniósł 93,86%, a zdecydowana większość została już rozliczona i zakończona (82,76%). W przypadku wszystkich wskaźników określonych dla Priorytetu VI wykazany został postęp. Na podstawie podpisanych umów widać, że w większości przypadków wartości docelowe zostaną osiągnięte w 1%. Nie ma zatem zagrożenia w osiąganiu celów określonych dla Priorytetu VI. Można zatem stwierdzić, że priorytet wdrażany jest sprawnie, bez zbędnych opóźnień. W trakcie wdrażania priorytetu nie zidentyfikowano wąskich gardeł, które mogłyby utrudniać postęp w realizacji. Realizacja priorytetu przebiega zgodnie z oczekiwaniami Instytucji Zarządzającej, a w przyszłym okresie programowania zostaną wykorzystane doświadczenia z wdrażania programu Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi W ramach Priorytetu VI nie wystąpiły znaczące problemy w zakresie jego wdrażania. 228

229 3.7 PRIORYTET VII POMOC TECHNICZNA 229

230 Działanie 7.1 Wsparcie instytucjonalno-kadrowe procesu zarządzania i wdrażania WRPO Działanie 7.2 Informacja i promocja WRPO Cel główny Priorytetu VII to Efektywne wykorzystanie środków strukturalnych dostępnych w ramach programu. Cel główny realizowany będzie poprzez następujące cele szczegółowe: Sprawna realizacja WRPO, Pełne uczestnictwo w jednolitym komputerowym systemie monitoringu, Odpowiednie przygotowanie projektów dla podniesienia efektywności ich wdrażania, Skuteczne rozpowszechnianie informacji na temat WRPO oraz promocja Programu. Wysokość alokacji ze środków EFRR przyznanej na Priorytet VII Pomoc techniczna wynosi 4 99 EUR Osiągnięcie celów i analiza postępów (fizyczny i finansowy postęp priorytetu) POSTĘP FIZYCZNY Informacje na temat wskaźników postępu fizycznego znajdują się w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku IV. W tabeli przedstawione zostały zarówno dane nt. wskaźników priorytetowych oraz wskaźników na poziomie działań. Analiza realizacji oraz szacowanej realizacji wskaźników przedstawionych w tabeli znajduje się w analizie jakościowej poniżej. POSTĘP FINANSOWY W 213 r. Instytucja Pośrednicząca dla Priorytetu III WRPO złożyła 3 wnioski o dofinansowanie. Spośród złożonych wniosków wszystkie zostały zaakceptowane, a w następnym etapie podpisano dla nich umowy o dofinansowanie. Wydatki poniesione na wdrażanie oraz podnoszenie kwalifikacji przez IP dla Priorytetu III WRPO od sierpnia 211 r. do grudnia 212 r. - umowa została podpisana 25 kwietnia 213 r. Wartość dofinansowania UE wyniosła ,11 EUR. Projekt zakończono (wniosek o płatność końcową zatwierdzony 16 grudnia 213 r.) Wynagrodzenia pracowników WFOŚiGW w Poznaniu zaangażowanych we wdrażanie Priorytetu III Środowisko przyrodnicze WRPO w 212r. umowa została podpisana 22 lipca 213 r. Wartość dofinansowania UE w wyniosła ,8 EUR. Projekt zakończono (wniosek o płatność końcową zatwierdzono 28 listopada 213 r.). Działania informacyjne, promocyjne i szkoleniowe IP dla Priorytetu III Środowisko przyrodnicze WRPO od września 211 r. do marca 213 r. - umowa została podpisana 16 maja 213 r. Wartość dofinansowania UE wyniosła ,28 EUR. Projekt zakończono (wniosek o płatność końcową zatwierdzono 3 grudnia 213 r.). W okresie sprawozdawczym podpisano 3 umowy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu oraz wydano 8 decyzji o dofinansowanie. Od początku trwania Programu udzielono dofinansowania UE na kwotę ,88 EUR w ramach 68 decyzji oraz 13 umów. Wykorzystanie alokacji w Priorytecie VII wynosiło 88,32%. Pozostałe niezagospodarowane środki zostaną wykorzystane na wsparcie procesu zarządzania i wdrażania w 214 r. oraz przygotowania do nowej perspektywy finansowej na lata Wykorzystanie alokacji wg zatwierdzonych wniosków o płatność kształtowało się na poziomie 65,4% - poniżej średniej dla Programu, co wynika ze specyfiki Priorytetu (projekty są rozłożone równomiernie na cały okres programowania). 23

231 Mln EUR Tabela 48. Podpisane umowy oraz wydane decyzje w ramach Priorytetu VII do końca 213 r. Nazwa działania Działanie 7.1 Wsparcie instytucjonalnokadrowe procesu zarządzania i wdrażania WRPO Działanie 7.2 Informacja i promocja WRPO Liczba podpisanych umów/decyzji Wartość dof. UE podpisanych umów/decyzji (EUR) Poziom kontraktacji Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Alokacja (EUR) Liczba projektów zakończonych ,58 88,38% 36 99, ,3 87,81% 4, 1 Razem ,88 88,32% 4 99, 64 Wykres 64. Postęp finansowy w Priorytecie VII w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,13 4, ,61 26, ,98 2,45,57 1,98 5,34 5,51 5,51 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Wartość dof. UE deklaracji zatwierdzonych przez IC Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Projekty realizowane w ramach Priorytetu VII w 1% finansowane są z EFRR, zatem kwota ogółem jest równa kwocie dofinansowania UE. W ramach Priorytetu nie przewiduje się realokacji pomiędzy działaniami. KONKURSY W ramach Priorytetu VII projekty IZ WRPO wybierane są w trybie systemowym, natomiast projekty IP WRPO w trybie konkursowym. W okresie sprawozdawczym trwał konkurs na Działalnie 7.1 oraz Działanie 7.2, który został ogłoszony w 29 r. i potrwa do 3 marca 215 r. lub do wyczerpania środków. Szacunkowa wielkość kwoty przewidzianej do rozdysponowania w ramach konkursu wynosi 5 5 EUR (Działanie EUR, Działanie EUR). Uprawnionym do składania wniosków jest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu jako Instytucja Pośrednicząca dla Priorytetu III Wielkopolskiego 231

232 Mln EUR Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na podstawie Porozumienia z dnia 1 października 27 r. z późniejszymi zmianami. W okresie sprawozdawczym w ramach Priorytetu VII złożone zostały 3 wnioski o dofinansowanie przez WFOŚiGW w Poznaniu (2 wnioski dotyczyły Działania 7.1, 1 Działania 7.2). ROZKŁAD PROJEKTÓW WG SEKTORÓW GOSPODARKI W ramach Priorytetu VII występują wyłącznie projekty dotyczące usług z zakresu administracji publicznej. ROZKŁAD PROJEKTÓW WG RODZAJÓW BENEFICJENTÓW W Priorytecie VII jest dwóch beneficjentów: Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu. ROZKŁAD PRZESTRZENNY PROJEKTÓW Wszystkie projekty wsparte w ramach Priorytetu VII realizowane są na obszarze miejskim. INFORMACJE NT PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W DANYM OBSZARZE W RAMACH INNYCH PO Informacje na ten temat znajdują się w p ROZKŁAD PROJEKTÓW WG GRUP DOCELOWYCH Informacje na ten temat znajdują się w punkcie ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW Szczegółowe informacje na temat projektów realizowanych w ramach Priorytetu VII zawarte są w pkt. 6 Pomoc techniczna. Wykres 65. Postęp finansowy w Działaniu 7.1 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu ,62 36, , ,24,93 1,83,52 4,86 4,88 Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność Alokacja W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 232

233 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW Działanie 7.1 (bez schematu) 6 projektów na kwotę dofinansowania UE ,11 EUR Schemat I Wsparcie instytucjonalne i kadrowe 9 projektów, na łączną kwotę dofinansowania UE ,47 EUR Schemat II Inwestycje strategiczne brak projektów Projekty kluczowe W ramach Działania 7.1 Schemat II Inwestycje strategiczne stworzono w 213 r. potencjalnym beneficjentom perspektywy finansowej możliwość dofinansowania dokumentacji dla przyszłych inwestycji strategicznych. W okresie sprawozdawczym zostało zgłoszonych 1 projektów kluczowych. Pośród nich do końca roku 213 IZ WRPO wpłynęło 7 wniosków o dofinansowanie. Na dzień 31 grudnia 213 r. wszystkie były w trakcie weryfikacji. Wielkie nocne widowisko o dziejach Polski dokumentacja Konsultacje społeczne odbyły się w dniach 2 września 5 października 213 r., w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK 1 października 213 r. Beneficjentem jest Miasto i Gmina Murowana Goślina. Wniosek o dofinansowanie został złożony 12 listopada 213 r. Podpisanie umowy planowane jest w I kwartale 214 r. W ramach projektu zostanie opracowana kompleksowa koncepcja zagospodarowania obszaru dla widowiska obrazującego dzieje Polski. Celem głównym przedsięwzięcia będzie ugruntowanie wiedzy historycznej wśród dzieci i młodzieży oraz umocnienie ich więzi z lokalną ojczyzną. Wykonanie dokumentacji technicznej dla projektu Budowa innowacyjnej zintegrowanej platformy teleinformatycznej Wielkopolskiej Policji dla rozwoju społeczeństwa informacji Konsultacje społeczne odbyły się w dniach 2 września 5 października 213 r., w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK 1 października 213 r. Beneficjentem jest Komenda Wojewódzka Policji w Poznaniu. Wniosek o dofinansowanie został złożony 12 listopada 213 r. Podpisanie umowy planowane jest w I kwartale 214 r. Projekt polega na opracowaniu dokumentacji oraz studium wykonalności w celu stworzenia zintegrowanej platformy teleinformatycznej do wymiany informacji pomiędzy policją w Wielkopolsce, a społeczeństwem. Usprawnienie funkcjonowania systemu działania przyśpieszy czas interwencji policji oraz poprawi poziom bezpieczeństwa w województwie. Dokumentacja projektowa wspierająca inwestycje strategiczną modernizację i rozbudowę obiektu Centrum Kultury i Sztuki w Koninie Domu Kultury Oskard Konsultacje społeczne odbyły się w dniach 2 września 5 października 213 r., w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK 1 października 213 r. Beneficjentem jest Centrum Kultury i Sztuki w Koninie Dom Kultury Oskard. Wniosek o dofinansowanie został złożony 12 listopada 213 r. Podpisanie umowy planowane jest w I kwartale 214 r. Projekt polega na opracowaniu dokumentacji modernizacji i rozbudowy centrum kultury. W wyniku realizacji inwestycji zwiększy się oferta oraz dostępność wydarzeń kulturalnych dla mieszkańców subregionu konińskiego. 233

234 Dokumentacja techniczna na rewitalizację dworców i terenów przydworcowych wzdłuż linii kolejowej nr 356 na odcinku Poznań Wchód Wągrowiec Gołańcz Konsultacje społeczne odbyły się w dniach 2 września 5 października 213 r., w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK 1 października 213 r. W ramach jednego projektu będzie podpisanych 6 umów z następującymi beneficjentami: Gmina Wągrowiec, Gmina i Miasto Gołańcz, Miasto Czerwonak, Gmina Skoki, Gmina Miejska Wągrowiec oraz Gmina Murowana Goślina. Wszystkie wnioski o dofinansowanie zostały złożone 19 listopada 213 r. Podpisanie umów planowane jest w I kwartale 214 r. Projekt zakłada opracowanie dokumentacji, która umożliwi budowę lub przebudowę infrastruktury dworcowej wraz z obiektami towarzyszącymi na linii kolejowej nr 356. Wprowadzenie projektowanych rozwiązań zwiększy atrakcyjność i efektywność transportu szynowego, co z kolei pozytywnie przyczyni się zarówno do rozwoju regionu jak również wzrostu jakości życia mieszkańców. Przebudowa trasy tramwajowej w ul. Dąbrowskiego wraz z węzłem przesiadkowym Brama Zachodnia dokumentacja studialna Konsultacje społeczne odbyły się w dniach 2 września 5 października 213 r., w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK 1 października 213 r. Beneficjentem jest Miasto Poznań. Wniosek o dofinansowanie został złożony 5 grudnia 213 r. Podpisanie umowy planowane jest w I kwartale 214 r. W ramach projektu zostanie opracowana dokumentacja studialna przebudowy trasy tramwajowej na ul. Dąbrowskiego wraz z węzłem przesiadkowym Brama Zachodnia. Głównym celem inwestycji jest skrócenie czasu przejazdu, zintegrowanie komunikacji autobusowej z tramwajową, ograniczenie ruchu transportu samochodowego w kierunku centrum miasta oraz poprawa poziomu bezpieczeństwa. Opracowanie dokumentacji umożliwiającej przygotowanie uzbrojenia strategicznego terenu inwestycyjnego na terenie Powiatu Ostrowskiego Konsultacje społeczne odbyły się w dniach 2 września 5 października 213 r., w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK 1 października 213 r. Beneficjentem jest Powiat Ostrowski. Wniosek o dofinansowanie został złożony 12 grudnia 213 r. Podpisanie umowy planowane jest w I kwartale 214 r. Celem projektu jest opracowanie dokumentacji uzbrojenia 1 ha terenów inwestycyjnych w obrębie powiatu ostrowskiego. Realizacja przedsięwzięcia ma duże znaczenie dla rozwoju aglomeracji kalisko ostrowskiej jak i całej południowej Wielkopolski, ponieważ umożliwi pozyskanie nowych inwestorów. Wykonanie projektów koncepcyjnych: DW 434 obwodnica Gostynia, - DW 178 obwodnica Obornik, - DW 182 obwodnica Wronek Konsultacje społeczne odbyły się w dniach 2 września 5 października 213 r., w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK 1 października 213 r. Beneficjentem jest Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich. Wniosek o dofinansowanie został złożony 4 listopada 213 r. Podpisanie umowy planowane jest w I kwartale 214 r. Celem projektu jest przygotowanie projektów koncepcyjnych w zakresie budowy następujących obwodnic: miasta Gostyń, Obornik i Wronek. Realizacja zadania inwestycyjnego przyczyni się do usprawnienia i wzrostu bezpieczeństwa ruchu, a także zwiększenia konkurencyjności oraz zapewnienia spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej regionu. 234

235 Mln EUR Przygotowanie dokumentacji umożliwiającej modernizację i zakup taboru oraz modernizację i budowę zaplecza technicznego Konsultacje społeczne odbyły się w dniach listopada 213 r., w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK 6 grudnia 213 r. Beneficjentem są Koleje Wielkopolskie Sp. z o.o. Planowany termin złożenia wniosku o dofinansowanie to luty 214 r. Sporządzenie dokumentacji projektowej zaplecza technicznego oraz studium wykonalności umożliwi budowę oraz wyposażenie zaplecza technicznego wraz z zakupem i modernizacją taboru kolejowego. Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych i powojskowych na terenie miasta Piły rozwój strefy przemysłowej Piła południowo wschodnia (Przygotowanie dokumentacyjne I i II etapu projektu) Konsultacje społeczne odbyły się w dniach listopada 213 r., w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK 6 grudnia 213 r. Beneficjentem jest Gmina Piła. Planowany termin złożenia wniosku o dofinansowanie to styczeń 214 r. Projekt dotyczy przygotowania dokumentacji budowy uzbrojenia podziemnego w zakresie sieci wodno kanalizacyjnych oraz rozbudowy dróg dojazdowych. Budowa Centrum Uniwersytecki Park Historii Ziemi innowacyjnej i unikatowej placówki naukowo edukacyjno rekreacyjnej Konsultacje społeczne odbyły się w dniach listopada 213 r., w wyniku których projekt został wpisany na listę IW IPK 6 grudnia 213 r. Beneficjentem jest Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Planowany termin złożenia wniosku o dofinansowanie to luty 214 r. Projekt zakładał przygotowanie dokumentacji inwestycyjnej dla budowy innowacyjnego, interaktywnego, pierwszego w Polsce Centrum Uniwersytecki Park Historii Ziemi na terenie Kampusu Akademickiego Morasko w Poznaniu. Wykres 66. Postęp finansowy w Działaniu 7.2 w okresie sprawozdawczym oraz od uruchomienia Programu 5, 4,5 4, 3,51 4, 3,5 3, 2,52 2,5 2, 1,5 1,,5,5,21,5,15,49,63, Wartość wnioskowanego dofinansowania ogółem (po ocenie formalnej) Wartość dof. ogółem zatwierdzonych wniosków o dofinansowanie Wartość dof. UE podpisanych umów Wartość dof. UE zatwierdzonych wniosków o płatność W okresie sprawozdawczym Alokacja Od uruchomienia programu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) 235

236 ROZKŁAD PROJEKTÓW WG TYPÓW PROJEKTÓW W Działaniu 7.2 realizowane są projekty Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu, które mają na celu przekazywanie informacji i promowanie WRPO w społeczeństwie. Działanie 7.2 Informacja i promocja WRPO 12 projektów na kwotę dofinansowania UE ,3 EUR ANALIZA STOPNIA REALIZACJI WSKAŹNIKÓW i OCENA EFEKTYWNOŚCI WSPARCIA Rycina 36. Powiązania pomiędzy postępem finansowym, rzeczowym oraz celami w Priorytecie VII 81 wydanych decyzji/podpisanych umów na kwotę dofinansowania UE ,88 EUR 88,32% poziom kontraktacji 64 projekty zakończone, na kwotę dofinansowania UE ,41 EUR WSKAŹNIKI PRODUKTU * 225,54 zatrudnionych przy zarządzaniu i wdrażaniu WRPO 269 szkoleń współfinansowanych z PT (szkolenia grupowe) 37 zakupionych zestawów komputerowych WSKAŹNIKI REZULTATU * przeszkolonych osób (szkolenia grupowe finansowane z PT) przeszkolnych beneficjentów (szkolenia finansowane z PT) CEL Efektywne wykorzystanie środków strukturalnych dostępnych w ramach programu Sprawna realizacja WRPO Pełne uczestnictwo w jednolitym komputerowym systemie monitoringu Odpowiednie przygotowanie projektów dla podniesienia efektywności ich wdrażania Skuteczne rozpowszechnianie informacji na temat WRPO oraz promocja Programu * dane dotyczące wartości wskaźników odnoszą się do szacowanej realizacji, na podstawie podpisanych umów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Projekty realizowane w Priorytecie VII wpływają na realizację wskaźników na poziomie priorytetów oraz działań. Szczegółowe informacje na temat tychże wskaźników zostały zawarte w Tabeli 4. Postęp fizyczny wg priorytetów, w załączniku nr IV do Sprawozdania. W wierszu realizacja zostały przedstawione informacje nt. projektów zakończonych, tj. takich, dla których zatwierdzono wniosek o płatność końcową. Z kolei w wierszu szacowana realizacja zostały przedstawione wartości na podstawie zawartych umów. W niektórych przypadkach realizacja za 213 r. nie odpowiada szacowanej realizacji dla 213 r., ze względu na trwającą jeszcze na koniec roku weryfikację wniosków o płatność końcową, trwające czynności kontrolne, bądź złożenie przez beneficjentów w 214 r. wniosków o płatność dla projektów, które zakończyły się na końcu okresu sprawozdawczego. Przedsięwzięcia wsparte w ramach Priorytetu VII zobrazowane są za pomocą wskaźników, które stanowią miernik realizacji celów wyznaczonych dla danej osi. Z kolei na poziom realizacji wskaźników wpływa postęp finansowy wspartych projektów. 236

237 Dla zmierzenia efektywności wykorzystania środków strukturalnych dostępnych w ramach WRPO określono 1 wskaźników priorytetowych (7 wskaźników produktu, 3 wskaźniki rezultatu) oraz 3 wskaźniki na poziomie działań (2 dla Działania 7.1, 1 dla Działania 7.2). Tabela 49. Poziom realizacji wybranych wskaźników produktu i rezultatu w Priorytecie VII Nazwa wskaźnika Wartość docelowa (213 r.) Szacowana realizacja wartość % osiągnięcia wartość Realizacja % osiągnięcia Zatrudnieni przy przygotowaniu i wdrażaniu Programu, współfinansowani ze środków pomocy technicznej Szkolenia współfinansowane ze środków pomocy technicznej Zestawy komputerowe zakupione na potrzeby wdrażania Programu współfinansowane ze środków pomocy technicznej Egzemplarze publikacji promocyjnoinformacyjnych nt. Programu współfinansowanych ze środków pomocy technicznej Osoby uczestniczące w szkoleniach dla beneficjentów współfinansowanych ze środków pomocy technicznej Osoby zaangażowane we wdrażanie Programu, objętych szkoleniami współfinansowanymi ze środków pomocy technicznej ,54 15% 28,88 139% % % % % % % % % % % Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z KSI (SIMIK 7-13) Jak wynika z powyższej tabeli oraz Tabeli 4 (Załącznik nr IV do Sprawozdania) w większości przypadków na podstawie szacowanej realizacji następuje przekroczenie wartości docelowych, zatem nie ma zagrożenia w osiągnięciu założonych celów. Zjawisko takie należy uznać za pozytywne, gdyż za pieniądze przeznaczone na Priorytet udało się zrealizować więcej niż zakładano. Wsparcie procesu zarządzania i wdrażania WRPO W 213 r. przy przygotowaniu i wdrażaniu WRPO zaangażowane były osoby na 28,88 etatach, które finansowano z pomocy technicznej. Szacuje się, iż w następnym roku liczba etatów wzrośnie do 225,54. Jednocześnie przekroczona została wartość docelowa dla 213 r. W celu jak najefektywniejszego wdrażania programu osoby zatrudnione przeszły liczne szkolenia. Do końca analizowanego okresu IZ WRPO oraz IP WRPO zorganizowały 252 szkolenia. Mały wzrost wartości wskaźnika w stosunku do 212 r. wynika z faktu, że największe zapotrzebowanie na szkolenia jest w początkowej fazie wdrażania programu. Stopień realizacji wskaźnika wynosi 12%, zatem mamy tu do czynienia z niewielkim przekroczeniem wartości docelowej. Na podstawie szacowanej realizacji wartość wskaźnika wzrośnie do 269, co da 128% wartości docelowej. W efekcie przeprowadzonych szkoleń przeszkolono łącznie 2 67 osób, w tym 7% to kobiety. Szacuje się, że do końca 215 r. przeszkolonych będzie osób, zatem wartość docelowa osiągnięta zostanie w 136%. Dla osób pracujących przy przygotowaniu i wdrażaniu WRPO zakupiony został sprzęt komputerowy (278 szt.). Szacuje się, że w 214 r. zakupione zostaną jeszcze 92 sztuki. Wartość docelowa wskaźnika dotyczącego zakupu sprzętu komputerowego została przekroczona, co wynika z faktu, iż wyeksploatowany sprzęt został 237

238 wymieniony, a z zakupionego sprzętu korzystają także osoby, które są zatrudnione na niepełnym etacie. Zarówno zatrudnienie osób z odpowiednim wykształceniem i dodatkowo doszkolonych w ramach pomocy technicznej WRPO, jak i odpowiedni sprzęt komputerowy służący sprawnej pracy sprawiają, iż realizowany jest cel szczegółowy Priorytetu VII Sprawna realizacja WRPO. Informacja i promocja WRPO W ramach WRPO organizowane są liczne przedsięwzięcia o charakterze informacyjnopromocyjnym. Do końca grudnia 213 r. zorganizowano 4 konferencji/spotkań, natomiast do końca 214 r. planuje się, że będzie ich 58 tym samym osiągnięte będzie 116% wartości docelowej wskaźnika. Wszystkie imprezy, spotkania, konferencje wpływają na realizację celu szczegółowego, jakim jest skuteczne rozpowszechnianie informacji na temat WRPO oraz promocja Programu. W celu poprawnego przygotowania przez beneficjentów wniosków o dofinansowanie, wniosków o płatność, a także zaznajomienia się z przepisami, które są niezbędne do prowadzenia projektu IZ WRPO oraz IP WRPO organizują dla beneficjentów szkolenia. Do końca okresu sprawozdawczego łącznie przeszkolono już osób, w tym kobiet. Stopień realizacji wskaźnika Osoby uczestniczące w szkoleniach dla beneficjentów współfinansowanych ze środków pomocy technicznej wynosi 12%, a dla wskaźnika dot. kobiet 15%. Z kolei szacowana realizacja wskazuje na przekroczenie wartości docelowej, co wynika z dużego zainteresowania wnioskodawców dotacjami. Szkolenia te przyczyniają się do realizacji celu szczegółowego tj. odpowiednie przygotowanie projektów dla podniesienia efektywności ich wdrażania. Do końca okresu sprawozdawczego zlecono 15 badań ewaluacyjnych/opracowań, a szacuje się, że będzie ich jeszcze 8. Znaczny wzrost wartości wskaźnika wynika z dużej potrzeby przeprowadzenia rozmaitych analiz dotyczących różnych aspektów z obecnej perspektywy, jak i potrzeb odnoszących się do nowej perspektywy finansowej. Wydano także egzemplarzy publikacji promocyjno-informacyjnych na temat WRPO. IZ WRPO szacuje, iż takich publikacji w przyszłym roku będzie ponad 357 5, co stanowi 17% wartości docelowej. Pośród wydanych publikacji są m.in. Monitor Wielkopolski, Nasz Region, publikacje w Gazecie Wyborczej, Głosie Wielkopolskim. KRAJOWY PROGRAM REFORM Informacje nt. powiązań pomiędzy Krajowym Programem Reform a poszczególnymi priorytetami znajduje się w pkt Realizacja założeń Strategii UE 22. RÓWNOŚĆ SZANS Zasada równości szans realizowana jest m.in. poprzez równy dostęp do szkoleń dla wszystkich pracowników oraz beneficjentów. Także przy zatrudnieniu osób do obsługi programu nie dyskryminowano żadnej z grup społecznych. CROSS-FINANCING Informacje na ten temat znajdują się w punkcie BADANIA EWALUACYJNE W okresie sprawozdawczym nie przeprowadzono badań ewaluacyjnych dotyczących wsparcia w ramach Priorytetu VII. ZALECENIA I REKOMENDACJE KOMISJI EUROPEJSKIEJ Komisja Europejska nie przedstawiła szczegółowych rekomendacji dla Priorytetu VII. Informacje dot. rekomendacji dla całego programu dostępne są w punkcie REKOMENDACJE INSTYTUCJI ZARZĄDZAJĄCEJ Brak rekomendacji IZ WRPO dla Priorytetu VII. PODSUMOWANIE GŁÓWNE OSIĄGNIĘCIA I WĄSKIE GARDŁA Wszystkie projekty realizowane w ramach priorytetu VII mają za zadanie wspierać proces zarządzania i wdrażania WRPO oraz zapewniać odpowiednią informacje i promocje programu, 238

239 zatem spełniają cele określone w dokumentach programowych (WRPO oraz UWRPO). Na podstawie powyższej analizy można stwierdzić, że cele te są realizowane. Wskaźnik kontraktacji dla Priorytetu VII wyniósł 88,32%, a postęp rzeczowy wykazany został przy wszystkich wskaźnikach określonych dla Priorytetu VII. Za główne osiągnięcie uznać można sprawne wydatkowanie środków w programie dzięki, m.in.: efektom projektów realizowanych w Priorytecie VII (szkolenia dla beneficjentów, dla pracowników, badania ewaluacyjne itd.). W trakcie wdrażania priorytetu nie zidentyfikowano wąskich gardeł. Cele priorytetu są wypełniane przez realizowane w jego ramach projekty. Realizacja priorytetu przebiega zgodnie z oczekiwaniami Instytucji Zarządzającej, a w przyszłym okresie programowania zostaną wykorzystane doświadczenia z wdrażania programu Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi W ramach Priorytetu VII nie wystąpiły znaczące problemy w zakresie jego wdrażania. 239

240 4. PROGRAMY EFS: SPÓJNOŚĆ I KONCENTRACJA Nie dotyczy. 24

241 5. PROGRAMY EFRR/FUNDUSZU SPÓJNOŚCI: DUŻE PROJEKTY W ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata realizowane są trzy duże projekty (w rozumieniu art. 39 rozporządzenia nr 183/26). Projekty te wsparte zostały w ramach Priorytetu II Infrastruktura komunikacyjna. Do końca okresu sprawozdawczego nie zaszły zmiany w wykazie dużych projektów. Żaden z dużych projektów nie ma w umowach krajowych zawartych klauzul warunkowych dot. kwestii Oceny Oddziaływania na Środowisko. IZ WRPO nie identyfikuje wąskich gardeł ani problemów w realizacji dużych projektów. Zakup taboru kolejowego dla regionalnych pasażerskich przewozów kolejowych Wartość projektu: ,65 EUR Wartość dofinansowania UE: ,17 EUR Wartość zrefundowanego dofinansowania UE narastająco: ,39 EUR Wartość zrefundowanego dofinansowania UE w 213 r.: ,54 EUR Projekt realizowany jest przez Departamentem Transportu UMWW w ramach Działania 2.4. Tabor kolejowy dla regionalnych przewozów pasażerskich. Dnia 28 marca 213 r. oraz 6 grudnia 213 r. podpisane zostały aneksy do umowy zmieniające wartość oraz datę zakończenia realizacji projektu. Dodatkowo w okresie sprawozdawczym zanotowano znaczny postęp finansowy. Zatwierdzono 8 wniosków o płatność na rzecz Beneficjenta. Finansowe zakończenie planowane jest na II kwartał 214 r. Wykonanie nowoczesnych pociągów zostało zlecone bydgoskiej firmie zakłady Pojazdy Szynowe PESA. Pierwszy z zamówionych przez województwo pojazdów trafił do Wielkopolski w sierpniu 212 r. Po przejściu prób technologicznych wykorzystywany był do szkoleń, w których uczestniczyli pracownicy samorządowej spółki Koleje Wielkopolskie (maszyniści i serwisanci). Niskopodłogowy, czteroczłonowy skład jest w pełni monitorowany, ma 2 miejsc siedzących i może pomieścić w sumie 45 pasażerów. Wyposażony jest także w klimatyzację i biletomaty oraz dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Może rozwijać prędkość 16 km/h. W 212 r. do Wielkopolski trafiło pięć elfów, w 213 r. na tory wyjechało kolejnych 15 pociągów, a pozostałe dwa zostaną oddane w 214 r. Obecnie pociągi jeżdżą na trasie z Poznania do Kutna, Gniezna i Zbąszynka. Projekt zakupu nowoczesnego taboru kolejowego będzie miał pozytywny wpływ na mobilność mieszkańców miejscowości położonych przy analizowanych trasach kolejowych np. w celach podjęcia nauki lub/i pracy w mieście Poznaniu, a także pozwoli wyeliminować zakłócenia ruchu pociągów związane z awaryjnością obecnie eksploatowanych elektrycznych zespołów trakcyjnych. Rycina 37. Tabor kolejowy wyprodukowany przez firmę PESA Źródło: kurierkolejowy.eu; poznan.gazeta.pl 241

242 Budowa trasy tramwajowej Os. Lecha Franowo Wartość projektu: ,56 EUR Wartość dofinansowania UE: ,49 EUR Wartość zrefundowanego dofinansowania UE narastająco: ,58 EUR Wartość zrefundowanego dofinansowania UE w 213 r.:, EUR Projekt był realizowany przez Urząd Miasta Poznania w ramach Działania 2.5 Rozwój miejskiego transportu zbiorowego. Projekt został zakończony pod względem rzeczowym (trasa uruchomiona została w sierpniu 212 r.), natomiast zakończenie finansowe planowane jest na 214 r. Beneficjent jest w trakcie kolejnych odbiorów prac budowlanych oraz rozliczania poniesionych kosztów. W ramach realizacji projektu powstała nowa trasa tramwajowa, o długości całkowitej ponad 2 km, na odcinku ok. 1 km prowadzona w tunelu, łącząca os. Czecha i Rusa, kompleksy handlowousługowe M1 i IKEA, a także zakłady Kompanii Piwowarskiej S.A. z centrum miasta. Trasa umożliwia także dojazd do nowej zajezdni tramwajowej na Franowie, której projekt budowy realizowany jest przez MPK Poznań Sp. z o.o. Najnowocześniejsza zajezdnia obejmie obszar 17 ha i będzie mogła pomieścić ponad 15 pojazdów. Zajezdnia ma zostać w pełni oddana do użytku w 214 r. Beneficjent projektu Budowa trasy tramwajowej os. Lecha Franowo jest w trakcie kolejnych odbiorów prac budowlanych oraz rozliczania poniesionych kosztów. Rycina 38. Trasa tramwajowa Os. Lecha Franowo w Poznaniu Źródło: poznan.gazeta.pl; Budowa Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej Wartość projektu: ,34 EUR Wartość dofinansowania UE: ,9 EUR Wartość zrefundowanego dofinansowania UE narastająco:, EUR Wartość zrefundowanego dofinansowania UE w 213 r.:, EUR Projekt realizowany jest przez Spółkę Akcyjną Wielkopolska Sieć Szerokopasmowa S.A. w ramach Działania 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego. Inwestycja powstaje w formule publiczno-prywatnej. Inwestorem jest Wielkopolska Sieć Szerokopasmowa S.A. z kapitałem samorządu województwa oraz dwaj prywatni partnerzy wybrani do współpracy w końcu 21 r. poznańska firma telekomunikacyjna Inea i pilska spółka Asta Net, które posiadają około 9% akcji spółki WSS. Dzięki realizacji projektu do końca 215 r. na terenie Wielkopolski ma powstać światłowodowa sieć szerokopasmowa w technologii NGA, która swym zasięgiem ma objąć większość województwa i tym samym umożliwi likwidację wykluczenia cyfrowego. Dnia 16 listopada 213 r. podpisano aneks nr 1 do umowy zmieniający wartość ogółem i wartość dofinansowania UE oraz planowaną datę zakończenia realizacji projektu na 3 czerwca 215 r. Ponadto w 213 r. zatwierdzono 2 wnioski o płatność. W okresie sprawozdawczym odbyły się liczne spotkania operatorów telekomunikacyjnych z Władzami Spółki, a w kwietniu otwarte zostały oferty dotyczące postępowań o udzielenie 242

243 zamówienia publicznego w sprawie budowy infrastruktury pasywnej Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej. Swoje oferty złożyły trzy spółki, spośród których wybrane zostały dwie: PBT Zachód S.A. i Atem Polska Sp. z o.o. Od maja do czerwca odbyły się również trzy konferencje regionalne, które zorganizowane zostały dla przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego. Podczas konferencji przedstawione zostały założenia projektu i wykonawców oraz harmonogram budowy sieci i model współpracy. Ponadto w czerwcu 213 r. Komisja Europejska podjęła decyzję notyfikacyjną nr C(213) 3919 final, akceptując w ten sposób przekazanie ponad 67 mln EUR z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na budowę Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej. W lipcu Prezes Zarządu WSS S.A. podpisał wszystkie umowy z Generalnymi Wykonawcami. Natomiast w grudniu podpisane zostało porozumienie między Spółką WSS S.A. a Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Poznaniu, które ustala zasady udostępnienia w formie dzierżawy gruntów, co przyczyni się do szybszej realizacji wielkopolskiej sieci. Rycina 39. Podpisanie umów z Generalnymi wykonawcami, podpisanie umowy z Lasami Państwowymi w Poznaniu Źródło: 243

244 Rycina 4. Projekt sieci szerokopasmowego Internetu w Wielkopolsce Źródło: Mac Map 244

245 6. POMOC TECHNICZNA Alokacja przeznaczona na realizację Priorytetu VII Pomoc Techniczna wynosi 4 99 EUR (3,7% całej alokacji dla całej alokacji WRPO). W ramach podpisanych umów oraz wydanych decyzji wartość dofinansowania UE wyniosła ,88 EUR. Poziom kontraktacji dla całego Priorytetu VII od momentu rozpoczęcia Programu wynosi 88,32% (stan na dzień 31 grudnia 213 r.). Do końca okresu sprawozdawczego wydano 68 decyzji o dofinansowanie UE na kwotę ,39 EUR. Oprócz tego podpisano z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu 13 umów o dofinansowanie na kwotę ,49 EUR. Tabela 5. Liczba i wartość wszystkich projektów/planów działań w ramach programu dofinansowanych ze środków pomocy technicznej według głównych typów (projekty objęte decyzjami/ umowami o dofinansowanie) Lp. Typ projektu Liczba projektów objętych decyzjami/ umowami od uruchomienia Programu Wartość projektów objętych decyzjami/ umowami (w części dofinansowania ze środków UE) od uruchomienia Programu (EUR) 1. Szkolenia ,41 2. Promocja i informacja ,3 3. Zatrudnienie ,2 4. Sprzęt komputerowy ,29 5. Wyposażenie/ remont/ wynajem powierzchni biurowych ,67 6. Ekspertyzy/ doradztwo* Ewaluacje ,42 8. Kontrola/ audyt ,71 9. Organizacja procesu wyboru projektów ,63 1. Organizacja komitetów monitorujących i podkomitetów , Inne ,6 Razem ,88 *Ekspertyzy są realizowane w ramach projektu Koszty związane z oceną projektów w 213 r., który został ujęty w typie projektu Organizacja procesu wyboru projektów. Źródło: Opracowanie własne W ramach Priorytetu VII Pomoc techniczna realizowano w 213 r. 8 nowych projektów na łączną kwotę dofinansowania UE ,49 EUR. W okresie sprawozdawczym zakończono również 3 projekty, dla których decyzję o dofinansowanie wydano w 212 r., a realizacja trwała jeszcze w 213 r. Ponadto w II półroczu 213 r. zostały wydane decyzje o przyznaniu dofinansowania dla 8 projektów własnych IZ WRPO, rozpoczną się 1 stycznia 214 r. Przedłużono także okres trwania projektu pn. Ocena i ewaluacja WRPO w 213 r. i 214 r. do 31 grudnia 214 r. Oprócz tego w okresie sprawozdawczym podpisano 3 umowy o dofinansowanie na łączną kwotę ,19 EUR dla projektów realizowanych przez IP WRPO w latach Charakterystyka projektów realizowanych w 213 r. według typów projektów: 1) Szkolenia: 2 projekty W ramach pierwszego projektu zostały poniesione koszty związane ze szkoleniami grupowymi i indywidualnymi (w tym koszty delegacji krajowych), studiami podyplomowymi, kursami języka angielskiego, organizacją stażów, zakupem wydawnictw do podnoszenia kwalifikacji pracowników oraz prenumeratą czasopism na potrzeby pracowników UMWW w Poznaniu, którzy zaangażowani byli w realizację WRPO w 213 r. 245

246 Drugi projekt dotyczył podnoszenia kwalifikacji pracowników IP WRPO, którzy odpowiadali za wdrażanie Priorytetu III Środowisko przyrodnicze. W ramach projektu sfinansowano szkolenia indywidualne, studia podyplomowe, wyjazdy służbowe oraz koszty związane m.in. z kontrolami projektów i wyposażeniem stanowisk pracy. 2) Promocja i informacja: 3 projekty IZ WRPO przeprowadziła szereg akcji promocyjnych dotyczących szerzenia wiedzy i świadomości na temat funduszy europejskich w społeczeństwie. Zorganizowano kampanię informacyjno-promocyjną pn. Wielkopolska OK.!, której celem było zaprezentowanie efektów wdrażania WRPO mieszkańcom regionu. Przeprowadzono również trzy konkursy związanie z tematyką WRPO Młodzi wiedzą o funduszach, na najlepszą pracę magisterską oraz dziennikarski. W ramach dwóch projektów sfinansowano m.in. zakup materiałów informacyjnopromocyjnych, wydawanie biuletynu informacyjnego Nasz Region, publikacje prasowe i internetowe oraz organizację szkoleń dla aktualnych i potencjalnych beneficjentów. Jeden projekt realizowany był przez IP WRPO i dotyczył działań informacyjno-promocyjnych takich jak: akcje medialne, materiały promocyjne, szkolenia dla aktualnych i potencjalnych beneficjentów w ramach III Priorytetu. Utworzono nowy serwis dla domeny w zakresie podstrony WRPO. 3) Zatrudnienie: 3 projekty W tej grupie znalazły się 3 projekty dotyczące wynagrodzenia pracowników zaangażowanych we wdrażanie WRPO: 2 dotyczyły wypłat pracowników UMWW (jeden za 212 i drugi za 213 r.). Trzeci projekt realizowany był przez IP WRPO i dotyczył również wynagrodzenia pracowników WFOŚiGW zaangażowanych we wdrażanie Priorytetu III WRPO w latach W ramach ww. projektów zostały poniesione koszty wynagrodzeń brutto, nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 212 r. wraz z kosztami ponoszonymi przez pracodawcę pracowników zaangażowanych w realizację WRPO. 4) Sprzęt komputerowy: 1 projekt W ramach projektu zostały poniesione koszty zakupu sprzętu komputerowego, oprogramowania, wyposażenia, tuszy i tonerów dla pracowników zaangażowanych w realizację WRPO oraz sfinansowano wydatki związane z Lokalnym Systemem Informatycznym do obsługi WRPO w 213 r. 5) Wyposażenie/remont/wynajem powierzchni biurowych: 2 projekty W ramach projektów zostały poniesione koszty związane z funkcjonowaniem siedziby Urzędu Marszałkowskiego przy ul. Szyperskiej 14 w Poznaniu (Departament Polityki Regionalnej, Departament Wdrażania Programu Regionalnego, Biuro Obsługi Funduszy) na potrzeby pracowników zaangażowanych w realizację WRPO. Koszty wynajmu pomieszczeń obejmowały m.in.: czynsz, opłaty za telefon, dostęp do Internetu, zużycie wody, energii elektrycznej i cieplnej, sprzątanie powierzchni biurowych oraz pozostałe koszty związane z funkcjonowaniem siedziby ww. departamentów. Pierwszy projekt obejmował ww. koszty za 212 r., a drugi za 213 r. 6) Ewaluacje: 1 projekty W ramach projektu zrealizowano jedno badanie ewaluacyjne pn. Włączenie społeczne jako przesłanka dla polityki samorządu województwa wielkopolskiego w realizacji celów Strategii Europa 22 w perspektywie finansowej UE Natomiast w trakcie realizacji są dwa badania dotyczące Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata , których finansowe zakończenie nastąpi w 214 r. 7) Kontrola/audyt: 1 projekt W ramach projektu zostały poniesione koszty delegacji pracowników związanych z wyjazdami na kontrole na miejscu realizacji projektów WRPO oraz na wizyty monitorujące w 213 r. 8) Organizacja procesu wyboru projektów: 1 W ramach projektu zostały poniesione koszty: wynagrodzeń ekspertów oceniających wnioski o dofinansowanie z EFRR w ramach WRPO oraz wynagrodzeń ekspertów pracujących w komisjach odwoławczych wraz z pochodnymi od wynagrodzenia. Ponadto, sfinansowano ekspertyzy dotyczące prawidłowości studiów wykonalności oraz zakupiono artykuły spożywcze na potrzeby spotkań Komisji Oceny Projektów. 9) Organizacja komitetów monitorujących i podkomitetów: 1 W ramach projektu zostały poniesione koszty związane z obsługą Komitetu Monitorującego WRPO oraz koszty związane z pełnieniem przez departamenty zaangażowane w realizację 246

247 WRPO funkcji Instytucji Zarządzającej, w tym koszty obejmujące: organizację spotkań i konferencji, wyjazdy służbowe pracowników (krajowe i zagraniczne), usługi pocztowe, transportowe, tłumaczenia, badania ankietowe, usługi doradcze oraz prawne. Ponadto, poniesiono wydatki na hosting i serwis Systemu ewidencji przedsięwzięć planowanych do realizacji w latach (w skrócie "SEP") w związku z przygotowaniem do perspektywy finansowej na lata Środki przeznaczone na realizację projektów w 213 r. w ramach Priorytetu VII Pomoc Techniczna były wystarczające i nie odnotowano problemów z ich wykorzystaniem. Poniesione wydatki nie przekraczały kwot na nie zarezerwowanych, a projekty pomocy technicznej WRPO były realizowane zgodnie z przepisami ustawy Prawo Zamówień Publicznych. 247

248 7. PROMOCJA I INFORMACJA Dane w zakresie informacji i promocji znajdują się w Formularzu dotyczącym informacji i promocji w załączniku X do sprawozdania. 248

249 Załącznik I Tabela 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego Kod wskaźnika Wskaźniki Jednostka Rok Ogółem % 1. Zmiana produktu krajowego brutto dla regionu na głowę mieszkańca (PKB per capita) w wyniku realizacji programu (%) *** 2. Utworzone miejsca pracy - w tym mężczyźni, kobiety (brutto, ekwiwalent pełnego etatu) (liczba) **** 3. Utworzone miejsca pracy - (brutto, ekwiwalent pełnego etatu) - w tym dla mężczyzn (liczba) **** 4. Utworzone miejsca pracy - (brutto, ekwiwalent pełnego etatu) - w tym dla kobiet (liczba) **** 5. Utworzone miejsca pracy (netto) (liczba) *** 6. Zmiana bilansu handlowego województwa (w cenach bieżących) w wyniku realizacji programu (% PKB) *** 7. Poziom zatrudnienia (liczba pracujących) *** 8. Odsetek gospodarstw domowych wyposażonych w komputery do ogółu gospodarstw domowych % szt. szt. szt. szt. % PKB liczba pracujących (tys.) % Realizacja Wartość docelowa - - -,91* - - 1,71* - - 1,71* Szacowana realizacja 1,94****** 1,94****** 1,94****** 1,94****** 1,94****** 113 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja 7 561, 7 561, 7 561, 7 561, 7 561, 75 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja 5 217, , , , ,9 122 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja 2 343, , , , ,91 4 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja 14434****** 14434****** 14434****** 14434****** 14434****** 144 Realizacja Wartość docelowa ,26** - - -,44** - - -,44** Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa , , ,9 Szacowana realizacja ****** ****** ****** ****** ****** 79 Realizacja 72,3***** 72,3***** 93 Wartość docelowa , , Szacowana realizacja Wskaźniki celu głównego Wskaźniki celów szczegółowych 1 223,7 (25r.) 38,6 (25r.) Wskaźniki odpowiadające core indicators zostały zaznaczone kolorem szarym. Komentarz * do poziomu bazowego wzrostu. Poziom bazowy wzrostu gospodarczego bez obciążeń kosztami realizacji WRPO. ** do poziomu bazowego. Według prognozy makroekonomicznej dla województwa wielkopolskiego, sporządzonej przez WARR we Wrocławiu przy pomocy modelu HERMIN, bilans handlowy regionu w latach jest dodatni, a wartość ujemna wskaźnika pokazuje zmniejszenie wartości bilansu poprzez obciążenie kosztami realizacji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Efekt dodatni pojawi się (według prognozy makroekonomicznej) po 213 roku. *** Zgodnie z zapisami Programu wartości wskaźników nr 1, 5, 6, 7 zostaną określone po zakończeniu realizacji Programu. Ze względu na skalę błędu modelu HERMIN nie jest możliwe monitorowanie wpływu kolejnych, skumulowanych rocznych alokacji na sytuację makroekonomiczną województwa. **** Na wartość wskaźników nr 2, 3 i 4 składają się wszystkie miejsca pracy utworzone w wyniku realizacji WRPO (zarówno pośrednie, bezpośrednie, jak i te utworzone w wyniku realizacji Instrumentów Inżynierii Finansowej). Ze względu na brak danych do tej pory do tego wskaźnika wliczano tylko miejsca pracy monitorowane w KSI (SIMIK 7-13). W ramach badania ewaluacyjnego dotyczącego miejsc pracy przeprowadzonego w 212 r. określona została liczba wszystkich miejsc pracy utworzonych dzięki WRPO. Wartość ta obrazuje stan na 31 XII 211 r. i określona została na podstawie podpisanych umów, zatem jest ujęta w rubryce "szacowana realizacja". Z kolei wartość "realizacji" podana zostanie po zakończeniu realizacji Programu oraz projektów dotyczących IIF w 215 r. W ramach badania określono również udział kobiet w ogólnej liczbie zatrudnionych (31%). ***** wartość wskaźnika nr 8 dla Wielkopolski pochodzi z danych statystycznych GUS dla roku 212 (brak nowszych danych). Dana ta ze względu na swoją specyfikę nie może być wykazywana w wierszu "szacowana realizacja". ****** Wartości wskaźników nr 1, 5, 7 zostały określone w wyniku symulacji makroekonomicznych modelu HERMIN w ramach badania ewaluacyjnego pt. Ocena wpływu Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata na sytuację społeczno - gospodarczą w województwie oraz w nowej perspektywie finansowej na lata , przy użyciu regionalnego modelu makroekonomicznego (HERMIN) gospodarki województwa wielkopolskiego wg trzywariantowego układu struktury płatności nowego WRPO

250 Załącznik II Tabela 2. Osie priorytetowe w podziale na źródło finansowania (EUR) w danym roku oraz narastająco Kwota środków (wspólnotowych i krajowych) przeznaczonych na realizację programu operacyjnego zgodnie z tabelami finansowymi danego programu Środki stanowiące podstawę wyliczania wkładu UE Wydatki kwalifikowalne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej Wydatki publiczne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej Procentowy poziom wykorzystan ia alokacji 1) Łączne płatności otrzymane od Komisji Kwota środków (wspólnotowych i krajowych) przeznaczonych na realizację programu operacyjnego zgodnie z tabelami finansowymi danego programu Środki stanowiące podstawę wyliczania wkładu UE Wydatki kwalifikowalne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej Wydatki publiczne wykazane w poświadczeniach i deklaracjach wydatków skierowanych przez Instytucję Certyfikującą do Komisji Europejskiej Procentowy poziom wykorzystan ia alokacji 1) Łączne płatności otrzymane od Komisji = 3/1 lub 4/ =9/7 lub 1/7 12 Priorytet I Konkurencyjność przedsiębiorstw (EFRR) W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki odpowiadające zakresem interwencji EFRR Priorytet II Infrastruktura komunikacyjna (EFRR) W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR Priorytet III Środowisko przyrodnicze (EFRR) W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR Priorytet IV Rewitalizacja obszarów problemowych (EFRR) W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR Okres sprawozdawczy od r. do r. Dane narastająco od uruchomienia programu , , , ,71 6,17% , , , , 94,47%,, 6 239,31, nd,, 23 48,83, nd , , , ,71 6,17% , , , , 94,47% , , , ,15 15,66% , , , ,16 76,24%,,,, nd,,,, nd , , , ,15 15,66% , , , ,16 76,24% , , , ,6 17,18% , , , ,44 69,8%,, ,49, nd,, ,75, nd , , , ,6 17,18% , , , ,44 69,8% 72 8, 72 8, , ,19 2,13% 72 8, 72 8, , , 122,86%,,,, nd,,,, nd 72 8, 72 8, , ,19 2,13% 72 8, 72 8, , , 122,86%

251 Priorytet V Infrastruktura dla kapitału ludzkiego (EFRR) W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR Priorytet VI Turystyka i środowisko kulturowe (EFRR) W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR Priorytet VII Pomoc techniczna (EFRR) W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR , , , ,5 13,36% , , , ,57 93,89%,,,, nd,,,, nd , , , ,5 13,36% , , , ,57 93,89% , , , ,66 8,77% , , , ,81 9,28%,, ,33, nd,, 2 435,43, nd , , , ,66 8,77% , , , ,81 9,28% 4 99, 4 99, , , 13,46% 4 99, 4 99, , ,2 64,59%,,,, nd,,,, nd 4 99, 4 99, , , 13,46% 4 99, 4 99, , ,2 64,59% Ogółem WRPO , , , ,82 11,89% , , , , , 84,66% ,3 Wydatki w rodzaju EFS w ramach sumy całkowitej, jeżeli program operacyjny jest współfinansowany przez EFRR Wydatki w rodzaju EFRR w ramach sumy całkowitej, jeżeli program operacyjny jest współfinansowany przez EFS 2),, ,14, nd,, ,1, nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd nd 1) W przypadku, gdy podstawę wyliczania wkładu UE stanowią wydatki ogółem (publiczne i prywatne) 5 =3/1 i 11 = 9/7; w przypadku, gdy wspomnianą podstawę stanowią jedynie wydatki publiczne 5 =4/1 i 11 = 1/7. 2) Pole to jest wypełniane, jeżeli program operacyjny jest współfinansowany z EFRR lub ESF, w przypadku gdy skorzystano z mozliwości okreśłonej w art 34 ust. 2 rozporządzenia nr 183/26.

252 Załącznik III Tabela 3. Podział kumulatywny przyznanego wkładu wspólnotowego wg kategorii Możliwe kombinacje kodów z klasyfikacji od 1 do 5 Kod* Kod* Kod* Kod* Kod* Wartość Klasyfikacja 1 Klasyfikacja 2 Klasyfikacja 3 Klasyfikacja 4 Klasyfikacja 5 (EUR) Priorytetowy obszar tematyczny Forma finansowania Obszar realizacji Rodzaj działalności gospodarczej Lokalizacja ** NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL ,46

253 Kod* Kod* Kod* Kod* Kod* Wartość Klasyfikacja 1 Klasyfikacja 2 Klasyfikacja 3 Klasyfikacja 4 Klasyfikacja 5 (EUR) Priorytetowy obszar tematyczny Forma finansowania Obszar realizacji Rodzaj działalności gospodarczej Lokalizacja ** NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL , NUTS 2-PL ,72 Ogółem ,7 * Kategorie kodów powinny mieć przypisany kod w odniesieniu do każdego kodu klasyfikacji wg kryterium ** Wartość przyznanego wkładu wspólnotowego w ramach każdej kombinacji kodów

254 Załacznik IV Tabela 4. Postęp fizyczny wg priorytetów Priorytet I Konkurencyjność przedsiębiorstw Wskaźniki na poziomie priorytetów Wskaźniki Jednostka Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) Rok Ogółem % Wskaźniki produktu Realizacja Liczba projektów z zakresu B+R w MSP szt. Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba projektów współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a jednostkami badawczymi szt. Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP szt. P Realizacja * Wartość docelowa Szacowana realizacja * Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP - w miastach szt. Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP - na obszarach wiejskich szt. Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP - przedsiębiorstwa innowacyjne 7. Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP - przedsiębiorstwa wdrażające projekty w zakresie ekoefektywności szt. szt. Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP - mikro szt. Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP - małe szt. Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP - średnie 11. Liczba projektów z zakresu bezpośredniej pomocy inwestycyjnej dla MSP - w tym przez pierwsze 2 lata po rozpoczęciu działalności szt. szt. Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja

255 12. Beneficjenci wsparci przez fundusz w ramach inicjatywy finansowej JEREMIE szt. R.5.8.1, R ** Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 196,35 293,12 429,56 512, , Powierzchnia uzbrojonych terenów inwestycyjnych ha P Wartość docelowa Szacowana realizacja 619,48 619,48 619,48 619, Powierzchnia uzbrojonych terenów inwestycyjnych - w tym na obszarach wiejskich ha Realizacja 19,35 242,15 292,88 332, ,9 332 Wartość docelowa Szacowana realizacja 342,79 342,79 342,79 342, Realizacja Łączna suma wsparcia w ramach Inicjatywy JEREMIE *** euro Wartość docelowa , , Szacowana realizacja , , Liczba projektów promujących przedsiębiorstwa, przedsiębiorczość i nowe technologie szt. Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba podmiotów biorących udział w regionalnym projekcie promocji gospodarczej szt. Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Wskaźniki rezultatu Realizacja , , , , Dodatkowe inwestycje wykreowane dzięki wsparciu *** euro Wartość docelowa , - - 6, Szacowana realizacja , , , , Liczba utworzonych miejsc pracy (brutto, odpowiedniki zatrudnienia w pełnym wymiarze godzin) 2. Liczba utworzonych miejsc pracy (brutto, odpowiedniki zatrudnienia w pełnym wymiarze godzin) - w tym kobiety **** szt. R.1 szt. Realizacja 266,7 1 14, , , , ,4 67 Wartość docelowa Szacowana realizacja 3 78, , , ,37 76 Realizacja 76,7 276,16 559,59 821,42 872, ,46 38 Wartość docelowa Szacowana realizacja 954,29 982,5 993,35 993, Liczba utworzonych miejsc pracy w zakresie B+R etaty badawcze (w okresie 5 lat od rozpoczęcia projektu) szt. R.11 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Informacje na temat wskaźników, dla których nie wykazano postępu w 213 r. zostaną uzupełnione po zakończeniu realizacji projektów i będą przedstawione w kolejnych sprawozdaniach. Wskaźniki odpowiadające core indicators zostały zaznaczone kolorem szarym. Komentarz * Wartość wskaźnika nr 3 na podstawie raportu KSI (SIMIK 7-13) wynosi realizacja,1 254 szacowana realizacja, a powinno być odpowiednio 1 19 oraz Błąd wynika z faktu, że przy 2 umowach nie dodano tego wskaźnika. Wartości zostaną uzupełnione w KSI (SIMIK 7-13) i bedą uwzględnione w przyszłym sprawozdaniu. ** Wartość wskaźnika nr 12 pochodzi z KSI (SIMIK 7-13) - wskaźnik "Liczba przedsiębiorstw wspartych przez fundusze pożyczkowe i poręczeniowe" *** Wartości wskaźników nr 15 i 18 przeliczone są wg kursu 1 euro = 4,1942 zł **** Wartość wskaźnika nr 2 została okreslona na podstawie wyników badania ewaluacyjnego dotyczącego miejsc pracy przeprowadzonego w 212 r. Ewaluator określił, iż kobiety stanowią 31% zatrudnionych.

256 Wskaźniki na poziomie działania Wskaźniki 1. Liczba mikroprzedsiębiorstw wspartych przez inwestycje 2. Liczba nowych/udoskonalonych produktów lub usług 3. Liczba utworzonych nowych miejsc pracy 4. Liczba MSP wspartych przez inwestycje 5. Liczba nowych/udoskonalonych produktów lub usług 6. Liczba nowych utworzonych miejsc pracy 7. Liczba wspartych funduszy pożyczkowych i poręczeniowych 8. Liczba przedsiębiorstw wspartych przez fundusze pożyczkowe i poręczeniowe 9. Wartość udzielonych pożyczek ** Jednostka szt. szt. mln PLN Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) szt. R.8.2.1, R etat szt. etat szt. szt. P R.1 P R.8.2.1, R R.1 P.5.8.1, P R.5.8.1, R * R Rok Ogółem % Działanie 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw Wskaźniki produktu Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Wskaźniki rezultatu Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 38,5 89,7 199,62 325,24 332, ,74 67 Wartość docelowa Szacowana realizacja 371,12 371,12 371,12 371,12 74 Działanie 1.2 Wsparcie rozwoju MSP Wskaźniki produktu Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Wskaźniki rezultatu Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 228,2 1 14, , , , ,66 82 Wartość docelowa Szacowana realizacja 2 65, , , ,25 9 Działanie 1.3 Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości Wskaźniki produktu Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Wskaźniki rezultatu Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja - - Wartość docelowa , ,32 Szacowana realizacja , ,32 1

257 1. Liczba wspartych instytucji otoczenia biznesu 11. Liczba wspartych podmiotów prowadzących działalność badawczo-rozwojową 12. Liczba nowych usług oferowanych przez IOB 13. Liczba utworzonych nowych miejsc pracy 14. Liczba przedsięwzięć w ramach kompleksowego projektu promocyjnego 15. Liczba wspartych powiązań kooperacyjnych 16. Liczba projektów współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a jednostkami badawczymi 17. Liczba transferów technologii dokonanych pomiędzy zaangażowanymi podmiotami 18. Powierzchnia uzbrojonych terenów inwestycyjnych 19. Liczba inwestycji zlokalizowanych na przygotowanych terenach Komentarz szt. szt. szt. R etat R.1 szt. szt. szt. szt. ha szt. P P P P R P R Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Wskaźniki rezultatu Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Działanie 1.5 Promocja regionalnej gospodarki Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Działanie 1.6 Rozwój sieci i kooperacji Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Wskaźniki rezultatu Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Działanie 1.7 Przygotowanie terenów inwestycyjnych Realizacja 196,35 293,12 429,56 512, ,78 25 Wartość docelowa Szacowana realizacja 619,48 619,48 619,48 619, Wskaźniki rezultatu Realizacja Wartość docelowa Działanie 1.4 Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalną Strategią Innowacji Wskaźniki produktu Wskaźniki produktu Wskaźniki produktu Wskaźniki produktu Szacowana realizacja Informacje na temat wskaźników, dla których nie wykazano postępu w 213 r. zostaną uzupełnione po zakończeniu realizacji projektów i będą przedstawione w kolejnych sprawozdaniach. * Wartość wskaźnika nr 8 pochodzi z KSI (SIMIK 7-13) - wskaźnik "Liczba przedsiębiorstw wspartych przez fundusze pożyczkowe i poręczeniowe" ** Wartość wskaźnika nr 9 przeliczona jest wg kursu 1 euro = 4,1942 zł

258 Tabela 4. Postęp fizyczny wg priorytetów Priorytet II Infrastruktura komunikacyjna Wskaźniki na poziomie priorytetów Wskaźniki 1. Liczba projektów z zakresu transportu 5. Długość zrekonstruowanych dróg 6. Długość zrekonstruowanych dróg - wojewódzkie Jednostka szt. 2. Długość nowych dróg km 3. Długość nowych dróg - wojewódzkie 4. Długość nowych dróg- gminne i powiatowe 7.Długość zrekonstruowanych dróg - gminne i powiatowe 8. Długość zrekonstruowanych linii kolejowych 9. Liczba zakupionych jednostek taboru komunikacji zbiorowej 1. Pojemność zakupionego taboru komunikacji zbiorowej 11. Liczba projektów z zakresu społeczeństwa informacyjnego km km km km km km szt. szt. szt. Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) P , P , P , P P P , P , P P , P , P P P , P P P , P P , P Rok Ogółem % Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 8,38 23,72 35,19 5, ,16 78 Wartość docelowa Szacowana realizacja 53,81 68,9 68,9 68,9 16 Realizacja 3,11 3,99 14, ,11 52 Wartość docelowa Szacowana realizacja 15,67 27,84 27,84 27,84 13 Realizacja 8,38 2,61 31,2 36, ,5 97 Wartość docelowa Szacowana realizacja 38,14 4,25 4,25 4,25 19 Realizacja 21,42 133,39 325,15 563,93 71, ,74 91 Wartość docelowa Szacowana realizacja 785,37 818,74 818,74 818,74 15 Realizacja 8,97 8,97 33,42 94, ,24 59 Wartość docelowa Szacowana realizacja 146,23 174,6 174,6 174,6 19 Realizacja 21,42 124,42 316,18 53,51 616, ,5 99 Wartość docelowa Szacowana realizacja 639,14 644,14 644,14 644,14 14 Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja 123,28 123,28 134,18 134, Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Wskaźnik produktu Szacowana realizacja ,8 2 75, , ,8 2 75, ,6 2 66,

259 12. Liczba projektów z zakresu społeczeństwa informacyjnego - e-usługi 13. Liczba projektów z zakresu społeczeństwa informacyjnego - na obszarach wiejskich 14. Udział nowowybudowanych i zmodernizowanych dróg w ogólnej długości dróg publicznych regionu 15. Udział nowowybudowanych i zmodernizowanych dróg w ogólnej długości dróg publicznych regionu - powiatowych i gminnych na obszarach wiejskich 16. Liczba miejsc pracy utworzonych do obsługi technologii informacyjnych w wyniku zrealizowanych projektów * 17. Liczba miejsc pracy utworzonych do obsługi technologii informacyjnych w wyniku zrealizowanych projektów - liczba miejsc pracy dla kobiet * 18. Oszczędność czasu dla przewozów pasażerskich i towarowych na nowych i zrekonstruowanych drogach ** 19. Oszczędność czasu w euro dla przewozów pasażerskich i towarowych na nowych i zrekonstruowanych liniach kolejowych ** 2. Przyrost liczby ludności korzystającej z komunikacji miejskiej wspartej w ramach programu 21. Liczba powiatów, w których wybudowano węzły sieci szerokopasmowej 22. Liczba osób, które uzyskały dostęp do siec NGA (sieci internetowej nowej generacji) 23. Liczba osób, które uzyskały dostęp do siec NGA (sieci internetowej nowej generacji) - na obszarach wiejskich 24. Liczba osób, przyłączonych do szerokopasmowego Internetu szt. szt. % % szt. R.1 szt. euro euro osoby szt. osoby osoby osoby R , R , R , R , R , R *** R , R Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja,8,53 1,29 2,2 2, ,78 71 Wartość docelowa , , ,9 Szacowana realizacja 3,6 3,24 3,24 3,24 83 Realizacja,1,48 1,16 1,88 2, ,52 79 Wartość docelowa , , ,2 Szacowana realizacja 2,77 2,89 2,89 2,89 9 Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja , , , , ,67 72 Wartość docelowa , , Szacowana realizacja , , , ,14 12 Realizacja - - Wartość docelowa , , Szacowana realizacja , , , ,6 1 Realizacja **** **** **** **** - - **** Wartość docelowa Szacowana realizacja **** **** Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja ***** ***** Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja ***** ***** Realizacja - - Wartość docelowa Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja ***** *****

260 25. Liczba osób, przyłączonych do szerokopasmowego Internetu - w technologii FTTH/FTTB 26. Liczba osób, przyłączonych do szerokopasmowego Internetu - na obszarach wiejskich osoby osoby Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja ***** ***** Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja ***** ***** Informacje na temat wskaźników, dla których nie wykazano postępu w 213 r. zostaną uzupełnione po zakończeniu realizacji projektów i będą przedstawione w kolejnych sprawozdaniach. Wskaźniki odpowiadające core indicators zostały zaznaczone kolorem szarym. Komentarz * Projekty z zakresu społeczeństwa informacyjnego nie generują nowych miejsc pracy, w związku z tym wartości wskaźników nr 16 i 17 są równe zeru i zostaną one usunięte podczas kolejnych ewentualnych zmian Programu. ** Wartości wskaźników nr 18 i 19 do KSI (SIMIK 7-13) zawsze wpisywano w PLN i przeliczone zostały wg kursu 1 euro = 4,1942 zł *** Wartości Realizacji i Szacowanej realizacji wskaźnika nr 18 nie jest liczona z raportu Wskaźniki postępu rzeczowego, gdyż faktyczna wartość wskaźnika osiągnięta przez beneficjentów została w nim pomniejszona o wartość bazową, co jest błędne. Wartość liczona jest z raportu szczegółowego na podstawie tylko wartości docelowej, która stanowi róznicę pomiedzy tym co było, a efektem po realizacji projektu. **** Wartość wskaźnika nr 2 zostanie określona w ramach badania ewaluacyjnego po zakończeniu realizacji projektów z Działania 2.5. ***** Wartości wskaźników nr zostaną oszacowane po podpisaniu umów z Działania 2.8.

261 Wskaźniki na poziomie działania Wskaźniki 1. Długość nowych dróg wojewódzkich * 2. Długość przebudowanych dróg wojewódzkich 3. Liczba wybudowanych obwodnic 4. Oszczędność czasu w przewozach pasażerskich i towarowych ** 5. Długość przebudowanych dróg wojewódzkich 6. Liczba wybudowanych obwodnic 7. Długość nowych dróg powiatowych i gminnych 8. Długość przebudowanych dróg powiatowych i gminnych 9. Oszczędność czasu w przewozach pasażerskich i towarowych ** Jednostka km km szt. euro/rok km szt. km km euro/rok Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) P P P R , R , R , R , R , R *** P P P , P , P P , P R , R , R , R , R , R *** Rok Ogółem % Działanie 2.1 Wzmocnienie regionalnego układu powiązań drogowych (drogi wojewódzkie, z wyłączeniem dróg wojewódzkich w miastach na prawach powiatu) Realizacja 3,11 3,99 14, ,11 52 Wartość docelowa Szacowana realizacja 15,67 27,84 27,84 27,84 13 Realizacja 7,87 7,87 28,35 85, ,81 57 Wartość docelowa Szacowana realizacja 137,8 166,17 166,17 166, Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja , , , , ,21 47 Wartość docelowa , , , Szacowana realizacja , , , ,8 98 Realizacja 1,1 1,1 5,7 8, ,43 84 Wartość docelowa Szacowana realizacja 8,43 8,43 8,43 8,43 84 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 8,38 2,61 31,2 36, ,5 97 Wartość docelowa Szacowana realizacja 38,14 4,25 4,25 4,25 19 Realizacja 21,42 124,42 316,18 53,51 616, ,5 99 Wartość docelowa Szacowana realizacja 639,14 644,14 644,14 644,14 14 Realizacja , , , , ,45 95 Wartość docelowa , , , Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Działanie 2.2 Poprawa dostepności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, powiatowe i gminne) Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja , , , , ,2 275,2 275,2 3532,6 3532,6

262 1. Długość przebudowanych linii kolejowych 11. Oszczędność czasu w przewozach pasażerskich i towarowych ** 12. Liczba zakupionych jednostek taboru kolejowego 13. Liczba zakupionych jednostek taboru komunikacji zbiorowej 14. Długość wybudowanej sieci transportu szynowego 15. Liczba wspartych lotnisk **** 16. Liczba osób korzystających ze wspartych lotnisk 17. Długość wybudowanej sieci internetu szerokopasmowego 18. Liczba uruchomionych PIAP 19. Liczba udostępnionych e- usług km euro/rok szt. szt. km osoby/rok km P P P P szt. P szt. szt. R , R R *** P P P Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja 123,28 123,28 134,18 134, Realizacja - - Wartość docelowa , , Szacowana realizacja , , , ,6 1 Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja 8,45 8,45 8,45 8,45 77 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 25,33 25, ,33 1 Wartość docelowa Szacowana realizacja 25,33 4 3,5 4 3,5 4 3,5 11 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja - - Wartość docelowa Działanie 2.3 Modernizacja regionalnego układu kolejowego Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Działanie 2.4 Tabor kolejowy dla regionalnych przewozów pasażerskich Wskaźniki produktu Działanie 2.5 Rozwój miejskiego transportu zbiorowego Wskaźniki produktu Działanie 2.6 Rozwój regionalnej infrastruktury lotniczej Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Działanie 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja ,

263 2. Długość wybudowanej sieci NGA (sieci internetowej nowej generacji) 21. Liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do sieci NGA (sieci internetowej nowej generacji) km osoby Działanie 2.8 Zapewnienie dostępu do Internetu szerokopasmowego Wskaźniki produktu Realizacja - - Wartość docelowa ***** - - ***** Szacowana realizacja ****** ****** Wskaźniki rezultatu Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja ****** ****** Informacje na temat wskaźników, dla których nie wykazano postępu w 213 r. zostaną uzupełnione po zakończeniu realizacji projektów i będą przedstawione w kolejnych sprawozdaniach. Komentarz * W zakresie wskaźnika nr 1 budowane obwodnice leżą w ciagu dróg wojewódzkich. ** Wartości wskaźników nr 4,9,11 do KSI (SIMIK 7-13) zawsze wpisywano w PLN i przeliczone zostały wg kursu 1 euro = 4,1942 zł *** Wartości Realizacji i Szacowanej realizacji wskaźników nr 4,9,16 nie jest liczona z raportu Wskaźniki postępu rzeczowego, gdyż faktyczna wartość wskaźnika osiągnięta przez beneficjentów została w nim pomniejszona o wartość bazową, co jest błędne. Wartość liczona jest z raportu szczegółowego na podstawie tylko wartości docelowej, która stanowi równicę pomiędzy tym co było, a efektem po realizacji projektu. **** W ramach Działania 2.6 realizowane są dwa projekty, które dotyczą wsparcia tego samego lotniska. ***** Wartość docelowa wskaźnika nr 2 zostanie określona po zakończeniu naboru wniosków. ****** Wartości wskaźników nr 2-21 zostaną oszacowane po podpisaniu umów z Działania 2.8.

264 Tabela 4. Postęp fizyczny wg priorytetów Priorytet III Środowisko przyrodnicze Wskaźniki na poziomie priorytetów Wskaźniki 1. Liczba projektów mających na celu poprawę jakości powietrza 2. Liczba projektów mających na celu poprawę jakości powietrza - na obszarach wiejskich 3. Liczba projektów z zakresu gospodarki odpadami 4.Liczba projektów z zakresu gospodarki odpadami - na obszarach wiejskich 5. Liczba projektów z zakresu energii 6. Liczba projektów z zakresu energii - liczba projektów z zakresu energii odnawialnej 7. Liczba projektów z zakresu energii -na obszarach wiejskich 8. Dodatkowa moc zainstalowana produkcji energii ze źródeł odnawialnych * 9. Dodatkowa moc zainstalowana produkcji energii ze źródeł odnawialnych - na obszarach wiejskich 1. Liczba projektów z zakresu prewencji zagrożeń Jednostka szt. szt. szt. szt. szt. szt. szt. MW MW szt. Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) P P Rok Ogółem % Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 2,8 6,63 11, ,67 23 Wartość docelowa Szacowana realizacja 25,91 27,63 27,63 27,63 55 Realizacja 2,6 5,4 9, ,77 39 Wartość docelowa Szacowana realizacja 2,37 21,97 21,97 21,97 88 Realizacja Wartość docelowa Wskaźniki produktu Szacowana realizacja

265 Wskaźniki rezultatu 11. Liczba osób podłączonych do sieci wodociągowej w wyniku realizacji projektów osoby R , R Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba osób podłączonych do sieci wodociągowej w wyniku realizacji projektów - na obszarach wiejskich osoby Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba osób podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej w wyniku realizacji projektów osoby R , R Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba osób podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej w wyniku realizacji projektów - na obszarach wiejskich osoby Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba ludności objętych ochroną przeciwpożarową lasów i innymi środkami ochrony ** osoby Realizacja Wartość docelowa *** - - ** - - ** Szacowana realizacja ** ** Realizacja Liczba osób objętych selektywną zbiórką odpadów *** osoby R Wartość docelowa Szacowana realizacja Liczba osób zabezpieczonych przed powodzią w wyniku realizacji projektów osoby **** Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Informacje na temat wskaźników, dla których nie wykazano postępu w 213 r. zostaną uzupełnione po zakończeniu realizacji projektów i będą przedstawione w kolejnych sprawozdaniach. Wskaźniki odpowiadające core indicators zostały zaznaczone kolorem szarym. Komentarz * Wskaźnik nr 8 nie mapuje się z KSI (SIMIK 7-13). ** W przypadku wskaźnika nr 15 w Programie jest następujący zapis: "wśród projektów realizowanych w tym zakresie realizowane będą projekty obejmujące cały obszar województwa", zatem liczba ludności objęta ochroną będzie odpowiadać liczbie ludności województwa. Wartość realizacji dla kolejnych półroczy podawana była na podsatwie danych BDL, odpowiednio: I półorcze 21 r. - Liczba ludności województwa wielkopolskiego, stan na 3 czerwca 29 r. Źródło: BDL II półrocze 21 r. i I półrocze 211 r. - Liczba ludności województwa wielkopolskiego, stan na 3 czerwca 21 r. Źródło: BDL II półrocze 211 r. - Liczba ludności województwa wielkopolskiego, stan na 31 grudnia 21 r. Źródło: BDL I półrocze 212 r. - Liczba ludności województwa wielkopolskiego, stan na 31 marca 211 r. Źródło: WUS II półrocze 212 r. - Liczba ludności województwa wielkopolskiego, stan na 3 września 212 r. Źródło: BDL II półrocze 213 r. - LIczba ludności województwa wielkopolskiego, stan na 3 września 213 r. Źródło: BDL. *** Wskaźnik nr 16 zostanie podczas kolejnych ewentualnych zmian w Programie zastąpiony przez wskaźnik: Liczba osób objętych systemem zagospodarowania odpadów, gdyż jest on bardziej adekwatny do realizowanych projektów i był wykazywany przez beneficjantów. **** W WRPO dla wskaźnika nr 17 jako jednostkę wpisano "ha", jednostka ta będzie zmieniona podczas kolejnych ewentualnych zmian Programu.

266 Wskaźniki na poziomie działania Wskaźniki 1. Liczba projektów z zakresu gospodarki odpadami 2. Liczba osób objętych systemem zagospodarowania odpadów 3. Liczba projektów mających na celu poprawę jakości powietrza 4. Liczba projektów związanych z ochroną przyrody 5.Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej 6. Liczba nowych i przebudowanych oczyszczalni ścieków 7. Liczba projektów z zakresu ochrony przeciwpowodziowej 8. Pojemność nowych i zmodernizowanych zbiorników wielozadaniowych 9. Powierzchnia terenów objętych ochronę przeciwpowodziową Jednostka szt. osoby szt. szt. km szt. szt. m 3 km 2 Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) P R P P P , P R R Rok Ogółem % Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 8,6 5,64 92,84 231, ,7 46 Wartość docelowa , Szacowana realizacja 514,28 621,34 686,86 686, Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 25,8 25, ,8 96 Wartość docelowa Działanie 3.1. Racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Działanie 3.2. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku Wskaźniki produktu Działanie 3.3. Wsparcie ochrony przyrody Wskaźniki produktu Działanie 3.4. Gospodarka wodno-ściekowa Wskaźniki produktu Działanie 3.5. Wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej zagrożonych obszarów oraz zwiększenie retencji na terenie województwa Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja 26,85 37,35 37,35 37,35 138

267 1. Liczba zakupionych wozów pożarniczych wyposażonych w sprzęt do prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania skutków katastrof 11.Liczba nowych/zmodernizowanych stanowisk pomiarowych i innych narzędzi w zakresie monitoringu środowiska 12. Liczba projektów z zakresu energii odnawialnej 13. Ilość zaoszczędzonej energii pierwotnej w wyniku realizacji projektów Komentarz szt. szt. szt. GJ/rok P P , P R , R.4.1.2, R , R Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 5 354, , , ,45 63 Wartość docelowa Działanie 3.6. Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego Wskaźniki produktu Działanie 3.7. Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja , , , , Informacje na temat wskaźników, dla których nie wykazano postępu w 213 r. zostaną uzupełnione po zakończeniu realizacji projektów i będą przedstawione w kolejnych sprawozdaniach.

268 Tabela 4. Postęp fizyczny wg priorytetów Priorytet IV Rewitalizacja obszarów problemowych Wskaźniki na poziomie priorytetów Wskaźniki 1. Liczba projektów z zakresu odnowy i rewitalizacji miast 2.Liczba projektów z zakresu odnowy i rewitalizacji miast - liczba projektów zapewniających zrównoważony rozwój oraz poprawiających atrakcyjność miast Jednostka szt. szt. Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) Rok Ogółem % Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Wskaźniki produktu Szacowana realizacja Liczba projektów z zakresu odnowy i rewitalizacji miast - liczba projektów promujących przedsiębiorczość i zastosowanie nowych technologii 4. Liczba projektów z zakresu odnowy i rewitalizacji miast - liczba projektów oferujących usługi promujące równość szans i zapobiegających wykluczeniu społecznemu przedstawicieli mniejszości narodowych i ludzi młodych 5. Liczba projektów z zakresu rewitalizacji terenów poprzemysłowych i powojskowych 6. Powierzchnia obszarów odnowionych w wyniku realizacji projektów z zakresu rewitalizacji miast 7. Powierzchnia obszarów odnowionych w wyniku realizacji projektów z zakresu rewitalizacji terenów powojskowych i poprzemysłowych 8. Liczba miejsc pracy utworzonych na obszarach problemowych 9. Liczba miejsc pracy utworzonych na obszarach problemowych - dla kobiet *** szt. szt. szt. km 2 km 2 szt. R.1 szt. P Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja * 14 * 14 Realizacja - - Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja,3,4 - -,4 1 Wartość docelowa Szacowana realizacja,43,43,49**,49** 1 Realizacja 18 93, ,58 21 Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 5,58 29, ,1 12 Wartość docelowa Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja 33,79 33,79 139,19 139,19 56 Informacje na temat wskaźników, dla których nie wykazano postępu w 213 r. zostaną uzupełnione po zakończeniu realizacji projektów i będą przedstawione w kolejnych sprawozdaniach. Wskaźniki odpowiadające core indicators zostały zaznaczone kolorem szarym. Komentarz * W przypadku wskaźnika nr 5 poza projektami realizowanymi w ramach Działania 4.2 brane są pod uwagę także projekty, które realizowane są na obszarze poprzemysłowym i powojskowym w ramach JESSICA (wartości zostały podane zgodnie z wiedzą IZ WRPO, gdyż ze względu na formę umowy dot. Inicjatywy JESSICI nie jest możliwe wykazywanie ich na podstawie umowy). ** W przypadku wskaźnika nr 7 poza powierzchnią z projektów realizowanych w ramach Działania 4.2 brana jest pod uwagę także powierzchnia z projektów, które realizowane są na obszarze poprzemysłowym i powojskowym w ramach JESSiCI (wartości zostały podane zgodnie z wiedzą IZ WRPO, gdyż ze względu na formę umowy dot. Inicjatywy JESSICA nie jest możliwe wykazywanie ich na podstawie umowy). *** Wartość wskaźnika nr 9 została okreslona na podstawie wyników badania ewaluacyjnego dotyczącego miejsc pracy przeprowadzonego w 212 r. Ewaluator określił, iż kobiety stanowią 31% zatrudnionych.

269 Wskaźniki na poziomie działania Wskaźniki 1. Liczba projektów z zakresu odnowy i rewitalizacji miast Jednostka Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) Rok Ogółem % Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Powierzchnia zrewitalizowanych Wartość docelowa ha P obszarów miejskich 3. Liczba projektów z zakresu rewitalizacji obszarów poprzemysłowych i powojskowych 4. Powierzchnia zrewitalizowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych 5. Liczba miejsc pracy utworzonych na obszarach zrewitalizowanych Komentarz szt. szt. ha P etat R.1 Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 3,11 3, ,66 1 Wartość docelowa Szacowana realizacja 43,43 43,43 43,43 43,43 9 Realizacja 18 93, ,58 11 Wartość docelowa Działanie 4.1. Rewitalizacja obszarów miejskich Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Działanie 4.2. Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja Informacje na temat wskaźników, dla których nie wykazanopostępu w 213 r. zostaną uzupełnione po zakończeniu realizacji projektów i będą przedstawione w kolejnych sprawozdaniach.

270 Tabela 4. Postęp fizyczny wg priorytetów Priorytet V Infrastruktura dla kapitału ludzkiego Wskaźniki na poziomie priorytetów Wskaźniki 1. Liczba projektów z zakresu edukacji 2.Liczba projektów z zakresu edukacji - na obszarach wiejskich 3. Liczba projektów z zakresu ochrony zdrowia 4. Liczba projektów z zakresu innej infrastruktury społecznej 5. Liczba projektów z zakresu innej infrastruktury społecznej - na obszarach wiejskich 6.Liczba studentów korzystających z efektów projektów 7. Liczba uczniów korzystających z efektów projektów 8. Liczba osób korzystających z obiektów opieki zdrowotnej objętych wsparciem (potencjalna liczba) 9. Specjalistyczne badania medyczne przeprowadzone sprzętem zakupionym w wyniku realizacji projektów (potencjalna liczba) Komentarz Jednostka szt. szt. szt. szt. szt. osoby osoby osoby szt. Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) R , R * R , R * R * R Rok Ogółem % Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja Wskaźniki odpowiadające core indicators zostały zaznaczone kolorem szarym. Wskaźniki produktu * Wartości Realizacji i Szacownej realizacji dla wskaźników nr 6,7,8 nie jest liczona z raportu Wskaźniki postępu rzeczowego, gdyż faktyczna wartość wskaźnika osiągnięta przez beneficjentów została pomniejszona o wartość bazową

271 Wskaźniki na poziomie działania Wskaźniki 1. Liczba szkół wyższych objętych wsparciem 2. Liczba studentów korzystających z efektów projektów 3. Liczba objętych wsparciem szkół i placówek kształcenia ustawicznego 4. Liczba uczniów korzystających z efektów projektów 5. Liczba przebudowanych instytucji ochrony zdrowia 6. Liczba doposażonych instytucji ochrony zdrowia 7. Potencjalna liczba specjalistycznych badań medycznych, które zostaną wykonane zakupionym sprzętem Jednostka Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) Rok Ogółem % Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Liczba wspartych obiektów Wartość docelowa szt. P infrastruktury społecznej 9. Liczba osób korzystajacych z obiektów infrastruktury społecznej Komentarz szt. osoby szt. osoby szt. szt. szt./rok osoby/rok R , R * R , R * P P R R Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Działanie 5.1. Infrastruktura szkolnictwa wyższego Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Działanie 5.2. Rozwój infrastruktury edukacyjnej, w tym kształcenia ustawicznego Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Działanie 5.3. Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Działanie 5.4. Wzmocnienie pozostałej infrastruktury społecznej Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja * Wartości Realizacji i Szacownej realizacji dla wskaźników nr 2 i 4 nie jest liczona z raportu Wskaźniki postępu rzeczowego, gdyż faktyczna wartość wskaźnika osiągnięta przez beneficjentów została pomniejszona o wartość bazową.

272 Tabela 4. Postęp fizyczny wg priorytetów Priorytet VI Turystyka i środowisko kulturowe Wskaźniki na poziomie priorytetów Wskaźniki 1. Liczba projektów z zakresu turystyki 2. Liczba projektów z zakresu turystyki - na obszarach wiejskich 3. Liczba zbudowanych / zmodernizowanych obiektów kultury i dziedzictwa kulturowego 4. Liczba zbudowanych / zmodernizowanych obiektów kultury i dziedzictwa kulturowego - na obszarach wiejskich 5. Liczba utworzonych miejsc pracy 6.Liczba utworzonych miejsc pracy - dla kobiet * 7. Liczba utworzonych miejsc pracy - na obszarach wiejskich Komentarz Jednostka szt. szt. szt. szt. szt. szt. szt. Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) P , P , P R.1 Rok Ogółem % Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja 4 37,33 13,16 193, ,6 39 Wartość docelowa Szacowana realizacja 277,66 279,66 279,66 279,66 56 Realizacja 1 9,33 31,98 6, ,2 22 Wartość docelowa Szacowana realizacja 86,7 86,69 86,69 86,69 32 Realizacja 2 1,33 43,16 124, ,1 5 Wartość docelowa Szacowana realizacja 176,66 177,66 177,66 176,66 71 Wskaźniki odpowiadające core indicators zostały zaznaczone kolorem szarym. Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu * Wartość wskaźnika nr 6 została okreslona na podstawie wyników badania ewaluacyjnego dotyczącego miejsc pracy przeprowadzonego w 212 r. Ewaluator określił, iż kobiety stanowią 31% zatrudnionych.

273 Wskaźniki na poziomie działania Wskaźniki 1. Długość nowych i przebudowanych szlaków turystycznych 2. Liczba nowych i przebudowanych obiektów turystycznych i rekreacyjnych 3. Liczba utworzonych nowych miejsc pracy 4. Liczba zbudowanych/zmodernizowanych obiektów kultury i dziedzictwa kulturowego 5. Liczba utworzonych nowych miejsc pracy Komentarz Jednostka km szt. Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) P , P etat R.1 szt. Rok Ogółem % Realizacja 823,88 835, ,23 99 Wartość docelowa Szacowana realizacja 835,23 835,23 835,23 835,23 99 Realizacja P , Wartość docelowa P P , P , P etat R.1 Szacowana realizacja Realizacja 4 37,33 84,16 17, ,6 38 Wartość docelowa Szacowana realizacja 244,66 244,66 244,66 244,66 54 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Działanie 6.1. Turystyka Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Działanie 6.2. Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja

274 Tabela 4. Postęp fizyczny wg priorytetów Priorytet VII Pomoc techniczna Wskaźniki na poziomie priorytetów Wskaźniki 1. Zatrudnieni przy przygotowaniu i wdrażaniu Programu, współfinansowani ze środków pomocy technicznej * 2. Zorganizowane konferencje, spotkania, seminaria 3. Szkolenia współfinansowane ze środków pomocy technicznej 4. Zestawy komputerowe zakupione na potrzeby wdrażania Programu współfinansowane ze środków pomocy technicznej 5. Oceny, ekspertyzy, analizy, studia, opracowania i koncepcje wykonywane przez ewaluatorów zewnętrznych 6. Osoby uczestniczące w szkoleniach dla beneficjentów współfinansowanych ze środków pomocy technicznej 7. Osoby uczestniczące w szkoleniach dla beneficjentów współfinansowanych ze środków pomocy technicznej - kobiety 8. Osoby zaangażowane we wdrażanie Programu, objętych szkoleniami współfinansowanymi ze środków pomocy technicznej 9. Osoby zaangażowane we wdrażanie Programu, objętych szkoleniami współfinansowanymi ze środków pomocy technicznej - kobiety 1. Egzemplarze publikacji promocyjno-informacyjnych nt. Programu współfinansowanych ze środków pomocy technicznej Komentarz Jednostka osoby szt. szt. szt. szt. szt. osoby osoby osoby szt. Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) P P P Rok Ogółem % Realizacja 87,8 155,45 29,37 211,21 28,96 28, , Wartość docelowa Szacowana realizacja 28,95 225,54 225,54 225,54 15 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Szacowana realizacja * Z uwagi na specyfikę wskaźnika nr 1 wartość realizacji i szacowanej realizacji nie jest podawana kumulatywnie. W wierszu realizacja podany jest stan zatrudnienia na koniec okresu sprawozdawczego, na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność końcową, a w wierszu szacowana realizacja stan zatrudnienia na podstawie podpisanych umów/wydanych decyzji do końca 213 r.

275 Wskaźniki na poziomie działania Wskaźniki 1. Liczba osób zatrudnionych przy przygotowaniu i wdrażaniu programu * 2. Liczba zestawów komputerowych zakupionych na potrzeby wdrażania programu 3. Zorganizowane konferencje, spotkania, seminaria Komentarz Jednostka osoby szt. szt. Kod odpowiadającego wskaźnika z KSI (SIMIK 7-13) P P Rok Ogółem % Realizacja 87,8 155,45 29,37 211,21 28,96 28, , Wartość docelowa Szacowana realizacja 28,95 225,54 225,54 225,54 15 Realizacja Wartość docelowa Szacowana realizacja Realizacja Wartość docelowa Działanie 7.1. Wsparcie instytucjonalno-kadrowe procesu zarządzania i wdrażania WRPO Wskaźniki produktu Działanie 7.2. Informacja i promocja WRPO Wskaźniki produktu Szacowana realizacja * Z uwagi na specyfikę wskaźnika nr 1 wartość realizacji i szacowanej realizacji nie jest podawana kumulatywnie. W wierszu realizacja podany jest stan zatrudnienia na koniec okresu sprawozdawczego, na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność końcową, a w wierszu szacowana realizacja stan zatrudnienia na podstawie podpisanych umów/wydanych decyzji do końca 213 r.

276 Załącznik V Tabela 5. Wskaźniki kontekstowe Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok* Jedn. Miary Źródło Ogółem (średnia) Województwo wielkopolskie UE 28 Polska SPOŁECZEŃSTWO , ,7 5,4 51,6 1 Wskaźnik zatrudnienia ogółem (15 lat i więcej, wg BAEL) 29 GUS-BDL 52,5 5,4 51,8 % 21 52, 5,4 53, ,5 5,2 52,4 212 BDL 51,6 5,2 52,4 1a wg grup wieku , ,9 59,2 6, lat 29 64,6 59,3 6,2 % Eurostat 21 64,1 59,3 6, ,2 59,7 6, , 59,7 61, , ,5 27,4 31, lat 29 35,1 26,8 31,9 % Eurostat 21 34, 26,3 32, ,5 24,9 29, ,7 24,7 29, , ,1 78,5 78, ,9 77,9 77,3 % Eurostat , ,7 76,5 77, ,9 76,1 77, , ,1 83, 83, ,7 82,8 82,3 % Eurostat 21 8, 82, 82, , 81,8 82, ,5 81,5 82, , ,3 71,7 74, ,5 72,8 75,2 % Eurostat 21 77,6 73,2 73, ,8 73,7 73, ,7 74,2 74, , ,6 31,6 3, , 32,3 3,3 % Eurostat 21 46,3 34, 33, ,4 36,9 37, ,7 38,7 37,7 1b ogółem wg płci , ,6 42,9 42,4 kobiety 29 GUS-BDL 46,1 43,2 42,9 % 21 45,7 43,4 44, ,8 42,8 42,8 212 BDL 45,5 42,9 43, , ,3 58,6 62, mężczyźni 29 GUS-BDL 59,4 58,5 61,9 % 21 58,8 58,1 62, ,7 58,3 62,7 212 BDL 58, 58,2 62,6 1c ogółem wg miasto/wieś , ,8 47,2 44,2 miasto 29 GUS-BDL - 48,9 42,1 % 21-5,4 52, ,4 38,6 212 BDL - 47,4 45, , ,1 49,7 47,4 wieś 29 GUS-BDL - 49,2 49,7 % 21-5,4 54, ,5 33,8 212 BDL - 48, 49, ,3 28 7, 7,1 6,1 2 Stopa bezrobocia (wg BAEL) 29 GUS-BDL 8,9 8,2 7,5 % 21 9,6 9,6 8, ,5 9,6 8,7 212 BDL 1,5 1,1 8, ,3 28 7,5 8, 8, w tym: kobiety 29 GUS-BDL 8,9 8,7 9,5 % 21 9,6 1, 1, ,5 1,4 1,5 212 BDL 1,6 1,9 1, ,8 28-9,5 6,4 2a Stopa bezrobocia rejestrowanego 29 GUS-BDL - 12,1 9,2 % 21-12,4 9, ,5 9,1 212 BDL - 13,4 9, ,7 28 2,6 4,8 2,8 w tym: bezrobocia długotrwałego 29 Eurostat/ RSW 3, 4,9 3, % 21 3,8 5,7 3, ,1 3,6 3,3 212 RSW 4,7 6,7 4, ,6 Kontekst dla wskaźników WRPO Kontekst dla wskaźników na poziomie WRPO

277 Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok* Jedn. Miary Źródło Ogółem (średnia) Województwo wielkopolskie UE 28 Polska , 1 332, 3 Pracujący ogółem 29 GUS-publ ,1 1 31,5 w tys. osób , , ,2 1 35,2 212 BDL , , , 28-11,5 11,1 rok 24 =1 29 GUS-publ - 18,3 18,3 % , 19, ,1 111,6 212 BDL - 111,6 112, ,9 - w tym: w sektorze prywatnym 29 GUS-publ - 75,7 79,8 % 21-76,5 8, ,2 8,8 212 BDL - 77,6 8, , ,9 7,3 w tym: MSP 29-68,8 71,4 % GUS-publ 21-73,7 74, ,8 74, ,6 7,3 4 Wykształcenie ludności w wieku 15 lat i więcej (BAEL): 27 37,7* - 24, ,7* 25,4 23,9 Eurostat 29 37,7* 24,3 23,4 podstaw i niepełne podstaw (w tym gimnazjum); poziom -2 (ISCED 1997) % 21 37,7* 23,4 21,9 211 BDL - 22,3 2,2 212 RSW/BDL - 22, 2, 27 41,4* - 62, ,4* 59,3 62,8 Eurostat 29 41,4* 59, 63,1 ponadpodstawowe i ponadgimnazjalne; poziom 3-4 (ISCED 1997) % 21 41,4* 58,5 61,4 211 BDL - 56,9 6, 212 RSW/BDL - 58,3 61, ,5* - 12, ,5* 15,3 13,3 Eurostat 29 17,5* 16,6 13,4 wyższe; poziom 5-6 (ISCED 1997) % 21 17,5* 18,1 16,7 211 BDL - 18,1 17,2 212 RSW/BDL - 19,7 18, ,1 28 9,5 4,7 4,1 5 Udział osób uczących się i dokształ. w liczbie lud. w wieku lat 29 GUS-BDL 9,3 4,7 3,7 % 21 9,1 5,3 4, ,9 4,4 3,7 212 BDL 9, 4,5 3, , ,2 75,6 6 Udział szkół wyposażonych w komputery 29/21 RSW - 79, 69,7 % 21/211-79,6 78,7 211/212-81,2 79,7 212/213 RSW/BDL - 81,8 8, , , 9,6 w tym: szkoły podstawowe i gimnazja 29/21 RSW - 91,4 9,3 % 21/211-91,6 91,1 211/212-91,7 91,4 212/213 RSW/BDL - 91,6 9, , ,4 55,9 w tym: szkoły ponadpodstawowe i ponadgimnazjalne 29/21 RSW - 61,5 57,5 % 21/211-63,8 6,5 211/212-64,3 61,6 212/213 RSW/BDL - 65,4 62, , ,8 33,9 w tym: szkoły policealne 29/21 RSW - 42,9 31,9 % 21/211-45,1 37,8 211/212-45,3 37,9 212/213 RSW/BDL - 48,7 38, , ,2 11,9 6a Liczba uczniów przypadajacych na 1 komputer z dostępem do internetu 29/21 RSW - 1,5 11,2 osoby 21/211-1, 1,5 211/212-9,6 9,9 212/213 RSW/BDL - 9,1 9, , , 12,5 w tym szkoły podstawowe i gimnazja 29/21 RSW - 11,4 11,9 osoby 21/211-1,8 11, 211/212-1,4 1,4 212/213 RSW/BDL - 9,7 9, ,4 28-9,4 1,6 w tym szkoły ponadpodstawowe i ponadgimnazjalne 29/21 RSW - 8,9 9,9 osoby 21/211-8,5 9,3 211/212-8, 8,7 212/213 RSW/BDL - 7,5 8, , ,1 12,6 w tym szkoły policealne 29/21 RSW - 11,2 14,7 osoby 21/211-11,8 14,4 211/212-13,4 15,2 212/213 RSW/BDL - 12,5 13,8 Kontekst dla wskaźników WRPO Kontekst dla wskaźników Priorytetu V WRPO

278 Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok* Jedn. Miary Źródło Ogółem (średnia) Województwo wielkopolskie UE 28 Polska 7 Gospodarstwa domowe wyposażone w komputer osobisty z dostępem do internetu ,5 28 6, 45,7 42,9 7a Gospodarstwa domowe wyposażone w komputer osobisty z dostępem do 29 GUS/BDL 65, 53,4 51, % internetu w % ogółu gospodarstw domowych 21 7, 59,6 59, , 62,3 64,3 212 BDL 76, 64,7 68, , , 8 Saldo migracji wewnętrznych: 29 GUS-BDL , osoby 21 - x 1 76, x 1 887, 212 BDL - x 1 361, , , , w miastach , , osoby RSW , , , -5 59, , -5 22, , , 7 282, na wsi , 7 78, osoby RSW , 7 18, , 7 396, , 6 563, , , -876, 8a Saldo migracji zagranicznych 29 GUS-BDL , -284, osoby , -433, , -482, 212 BDL , -727, , ,1 891,1 9 Udzielone noclegi w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterow 29 GUS/BDL ,1 819,7 osoby na 1 tys. mieszkańców ,1 896, ,4 873,1 212 BDL , 854, , ,9 155,9 9a w tym turystom zagranicznym ,9 143,1 osoby RSW ,6 14, ,7 14, , 149, , , 553, 1 Ofiary śmiertelne wypadków drogowych: 29 GUS/BDL , 43, osoby , 343, , 45, 212 BDL , 315, , 28-14,3 16,3 na 1 tys. Ludności 29 GUS/BDL - 12, 11,8 osoby 21-1,2 1, ,9 11,7 212 BDL - 9,3 9, , 28-25,5 25,2 na 1 tys. zarejestrowanych pojazdów 29 GUS/BDL - 2,8 17,9 osoby 21-17, 14, ,3 16,4 212 BDL - 14,4 12, , 28-11,6 18,2 (rok poprzedni=1) 29 GUS/BDL - 84,1 72,9 % 21-85,5 85, ,2 118,1 212 BDL - 85,3 77, , , 284, 11 Liczba ludności korzystającej z przewozów komunikacją miejską 29 GUS-publ , 27, mln ,9 381, , 29,2 212 BDL ,5 268, , , ,9 12 Długość dróg publicz. (o twardej nawierzchni) ogółem 29 GUS/BDL , ,5 km , , , , 212 BDL , , , ,5 87,9 na 1 km2 29 GUS-publ - 85,8 89,7 km 21-87,6 9, ,7 91,2 212 BDL - 89,8 91, , , ,4 w tym wojewódzkich 29 GUS/BDL , ,3 km , , , ,4 212 BDL , , , , ,7 w tym powiatowych 29 GUS/BDL , ,8 km , 11 39, , ,3 212 BDL , , , , , w tym gminnych 29 GUS/BDL ,1 11 2,3 km , , , ,2 212 BDL , ,5 Kontekst dla wskaźników WRPO Kontekst dla wskaźników Priorytetu II WRPO Kontekst dla wskaźników na poziomie WRPO Kontekst dla wskaźników Priorytetu VI WRPO Kontekst dla wskaźników Priorytetu II WRPO Kontekst dla wskaźników Priorytetu II WRPO

279 Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok* Jedn. Miary Źródło Ogółem (średnia) Województwo wielkopolskie UE 28 Polska , , 2 58, 13 Linie kolejowe eksploatowane ogółem 29 GUS/BDL , 2 115, km , 2 131, , 2 131, 212 BDL , 2 61, ,9 28-6,5 6,9 na 1 km2 29 GUS/BDL - 6,5 7,1 km 21-6,5 7, ,5 7,1 212 BDL - 6,4 6,9 GOSPODARKA , , , , GUS-BDL 14 Produkt krajowy brutto na mieszkańca 29 zł , , 211 BDL , , 27 1, 54,4 55,1 28 1, 56,2 58,6 14a Produkt krajowy brutto na mieszkańca w PPS - UE28=1 29 % Eurostat , 62, 65, 211 1, 65, 68, 27-13,6 12, ,2 13,9 GUS/BDL 15 Wzrost PKB w cenach stałych (rok poprzedni = 1) 29 % - 16,8 15, ,1 13,7 211 BDL - 14,5 14, , , , , GUS/BDL 16 Wartość dodana brutto na 1 pracującego- ogółem 29 zł , , , , 211 BDL , , 27-1, 98,1 28-1, 96,6 GUS/BDL Polska=1 29 % - 1, 95,7 21-1, 95,9 211 BDL - 1, 95, , 3 295, , , GUS/BDL w tym: Rolnictwo, Łowiectwo, Leśnictwo, Rybactwo (sekcja A) 29 zł , 28 76, , , 211 BDL , , 27-1, 178,2 28-1, 169,7 GUS/BDL Polska=1 29 % - 1, 153,2 21-1, 142,6 211 BDL - 1, 14, , , , , GUS/BDL w tym: Przemysł (sekcje: B, C, D, E) 29 zł , 75 62, , , 211 BDL , , 27-1, 91, 28-1, 92,4 GUS/BDL Polska=1 29 % - 1, 91, 21-1, 92,4 211 BDL - 1, 87, , , , 7 38, GUS/BDL w tym: Przetwórstwo przemysłowe (sekcja C) 29 zł , , , , 211 BDL , 96 98, 27-1, 94,4 28-1, 95,9 GUS/BDL Polska=1 29 % - 1, 92,3 21-1, 95,4 211 BDL - 1, 9, , 61 51, , , GUS/BDL w tym: Budownictwo (sekcja F) 29 zł , 84 93, , 91 43, 211 BDL , 18 17, 27-1, 96,3 28-1, 96,1 GUS/BDL Polska=1 29 % - 1, 95,9 21-1, 97,7 211 BDL - 1, 94, , 8 621, w tym: Usługi: Handel; Naprawa pojazdów samochodowych; Transport i , , GUS/BDL gospodarka magazynowa; Zakwaterowanie i gastronomia; Informacja i 29 zł , 85 39, komunikacja (sekcje: G, H, I, J) , , 211 BDL , , 27-1, 96,9 28-1, 93,4 GUS/BDL Polska=1 29 % - 1, 95,4 21-1, 96,1 211 BDL - 1, 96, , , w tym: Usługi : Działalność finansowa i ubezpieczeniowa; Obsługa rynku nieruchomości (sekcje: K, L) Polska=1 w tym: Pozostałe usługi (sekcje: M, N, O, P, Q, R, S, T) Polska= , , GUS/BDL 29 zł , , , , 211 BDL , , 27-1, 88,5 28-1, 87,5 GUS/BDL 29 % - 1, 86,6 21-1, 86,3 211 BDL - 1, 88, , , , 61 71, GUS/BDL 29 zł , , , , 211 BDL , , 27-1, 97,1 28-1, 96, GUS/BDL 29 % - 1, 94,4 21-1, 95,6 211 BDL - 1, 96,2 Kontekst dla wskaźników WRPO Kontekst dla wskaźników na poziomie WRPO

280 Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok* Jedn. Miary Źródło Ogółem (średnia) Województwo wielkopolskie UE 28 Polska 17 Struktura pracujących wg sektorów ekonom (województ=1) 27-16,6 16, , 15,9 w tym: Rolnictwo, Łowiectwo, Leśnictwo, Rybactwo (sekcja A) 29 GUS/BDL - 15,7 15,8 % 21-15,8 15, ,3 16, 212 BDL - 17,2 15,7 27-1, 1,2 28-1,2 99,8 rok poprzedni =1 29 GUS/BDL - 99,8 1,3 % 21-99,3 99, ,7 12,2 212 BDL - 1,1 1, ,6 32, ,1 33,2 w tym: Przemysł i Budownictwo (sekcje: B, C, D, E, F) 29 GUS/BDL - 28,8 32,9 % 21-28,1 32, ,4 31,8 212 BDL - 26,8 31, ,6 13, ,2 16,8 rok poprzedni =1 29 GUS/BDL - 11, 99,9 % 21-95,6 96, ,7 1,4 212 BDL - 97,6 98, ,8 24, , 24,7 Usługi: Handel; Naprawa pojazdów samochodowych; Transport i gospodarka 29 GUS/BDL - 25,6 25,4 magazynowa; Zakwaterowanie i gastronomia; Informacja i komunikacja % 21-25, 25,2 (sekcje: G, H, I, J) ,5 25,2 212 BDL - 24,4 25, ,5 14, ,4 16,4 rok poprzedni =1 29 GUS/BDL - 14,1 14, % 21-96, 97, ,2 11,5 212 BDL - 99,5 11,9 27-3,8 3,3 28-3,9 3,2 Usługi : Działalność finansowa i ubezpieczeniowa; Obsługa rynku 29 GUS/BDL - 4, 3,4 % nieruchomości (sekcje: K, L) 21-3,9 3, ,9 3,1 212 BDL - 3,9 3, , 12, ,1 13,3 rok poprzedni =1 29 GUS/BDL - 15,1 15,6 % 21-96,1 93, ,6 98,1 212 BDL - 1,3 1, ,2 23, , 23, Pozostałe usługi (sekcje: M, N, O, P, Q, R, S, T) 29 GUS/BDL - 25,9 22,6 % 21-27,1 23, , 23,8 212 BDL - 27,6 24, , 12, ,6 14,3 rok poprzedni =1 29 GUS/BDL - 11,6 99,2 % 21-12,5 13, ,1 12,3 212 BDL - 11,1 11, , , 1 63, 18 Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON na 29 licz bezwz GUS-BDL - 981, 1 54, 1 tys. ludności , 1 98, , 1 9, 212 jedn. gosp. BDL , 1 121, , ,9 99,9 18a w tym: udział MSP 29 GUS-publ - 99,9 99,9 % 21-99,9 99, ,9 99,9 212 BDL - 99,9 99, ,9 28-5,7 5,9 19 Nakłady inwestycyjne na 1 mieszkańca; 29 GUS-publ - 5,7 5,4 w tys.zł 21-5,7 5, ,3 6, 212 BDL - 6,2 6, , ,5 71,4 19a w tym: udział sektora prywatnego 29-59,6 66,9 % GUS-publ 21-56,5 62, ,1 59, ,9 62, ,4 28-3,8 3,8 2 Kapitał zagraniczny w podmiotach z kap. zagranicznym na 1 mk 29-4, 3,9 w tys.zł GUS-publ 21-4,2 4, ,3 4, ,7 4, , ,9,57,52 GUS-BDL 21 Nakłady na działalność badawczo-rozwojową w relacji do PKB 29 % 2,1,6, ,3,74, BDL 2,4,76, ,15, ,14,1 GUS/BDL 21a w tym nakłady finansowane przez podmioty gospodarcze 29 % -,14, ,16, BDL/publ. 1,29,21, ,4 2, Udział przedsiębiorstw, które prowadziły działalność innowacyjną w 29 GUS - 22, 19,4 % przemyśle w % przedsiębiorstw w przemyśle 21-18,9 16, ,1 17,1 212 GUS-publ - 17,7 12,8 Kontekst dla wskaźników WRPO Kontekst dla wskaźników na poziomie WRPO Kontekst dla wskaźników Priorytetu I WRPO

281 Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok* Jedn. Miary Źródło Ogółem (średnia) Województwo wielkopolskie UE 28 Polska ŚRODOWISKO 23 Całkowita emisja zanieczyszczeń powietrza: ,3 158, a pyłowych 29 GUS - kg/km ,9 188, ,9 173,9 212 BDL - 167,5 155,6 27-8,4 71, (rok poprzedni=1) 29 GUS - % 21-11,3 118, , 92,4 212 BDL - 91,1 89, ,4 1 51, b dwutlenku siarki (bez CO2) 29 GUS - kg/km ,6 1 27, ,9 1 22, 212 BDL ,4 987, 27-78,3 157, 28 - (rok poprzedni=1); 29 GUS - % 21-19,9 97, ,9 118,7 212 BDL - 93,1 8, , 827, c tlenków azotu 29 GUS - kg/km , 81, ,7 81,5 212 BDL , 773, ,6 29, (rok poprzedni=1) 29 GUS - % 21-15,4 96, ,5 11,1 212 BDL - 95,3 95, , ,4 24 Ludność korzystająca z kanalizacji 29 GUS-BDL ,5 2 59,4 tys ,8 2 85, , 2 163,6 212, BDL , , , 28-39,6 w tym: na wsi 29 GUS-BDL ,2 412,8 tys ,4 435, ,8 486,8 212 BDL ,8 527, , ,8 w % ludności ogółem 29 GUS-BDL - 61,5 6,4 % 21-62,1 61, ,5 62,6 212 BDL - 64,3 63, , ,3 w tym: na wsi 29 GUS-BDL - 23,5 27,6 % 21-24,8 28, ,8 31,8 212 BDL - 29,4 34, , ,4 25 Ludność korzystająca z wodociągów 29 GUS-BDL ,7 3 15,1 tys , , ,5 3 21,3 212 BDL , 3 218, , ,7 w tym: na wsi 29 GUS-BDL ,2 1 31,4 tys , , ,9 1 34,2 212 BDL ,5 1 36, 27-92, 28-92,4 w % ludności ogółem 29 GUS-BDL - 87,2 92,4 % 21-87,5 92, ,6 92,6 212 BDL - 87,9 93, 27-85, ,6 w tym: na wsi 29 GUS-BDL - 74,7 87, % 21-75,2 87, ,7 87,5 212 BDL - 76,2 88, , ,9 26 Ludność obsługiwana przez oczyszczalnie ścieków w % ogólnej liczby 29 GUS-BDL - 75,9 77, % ludności, 21-65,2 63, ,7 63,3 212 BDL - 68,6 66, , ,5 w tym: na wsi 29 GUS-BDL - 26,9 28,7 % 21-28,8 31, ,6 32, 212 BDL - 33,1 35,8 Kontekst dla wskaźników WRPO Kontekst dla wskaźników Priorytetu III WRPO Kontekst dla wskaźników Priorytetu III WRPO

282 Lp. Nazwa zmiennej lub wskaźnika Rok* Jedn. Miary Źródło Ogółem (średnia) Województwo wielkopolskie UE 28 Polska 27 Ścieki przemysłowe i komunalne oczyszczane: , ,2 na km2 powierzchni 29 GUS - 6,6 6,2 m3/km2 21-7,4 6, ,3 7,5 212 BDL - 7, 8, , ,9 w % ścieków wymagających oczyszczania 29 GUS-BDL - 93,8 97,4 % 21-92,4 99, ,3 99,8 212 BDL - 93,45 99, , ,8 28 Udział odpadów poddanych odzyskowi w ogólnej ilości odpadów (z 29 GUS-BDL - 73,4 6,8 % wyłączeniem komunalnych) wytworzonych 21-74,3 65, ,8 66,5 212 BDL - 72,3 53, , ,6 29 Odpady komunalne zebrane na 1 mieszkańca 29 GUS-BDL 512, 263,4 263,4 kg 21 52, 262,9 267, , 255, 268,7 212 BDL 492, 248,6 269, , ,9 3 Ilość energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (moc zainstalowana) 29 MW ARE publ , 42, ,4 231, ,6 258, , , 31 Udział produkcji energii z OZE w produkcji ogółem 29 ARE publ./bdl 16,7 5,7 4,5 % 21 18,2 6,9 7, ,44 8, 7,8 212 BDL 23,5 1,4 1, , ,6 32 Powierzchnia o szczególnych walorach przyrodniczych prawnie 29 GUS - 32,3 31,8 % chroniona w % powierzchni ogólnej 21-32,4 31, ,5 31,8 212 BDL - 32,5 31, , ,34 33 Grunty zdewastowane i zdegradowane wymagające rekultywacji do 29 GUS -,32,32 % ogólnej powierzchni 21 -,2, ,2, BDL -,2, , ,9 34 Powierzchnia zrekultywowanych i zagospodarowanych terenów do 29 GUS - 3,1 9,2 % ogółu wymagających rekultywacji 21-2,9 4, ,8 4,2 212 BDL - 6, 12, , , Emisja CO2 z zakładów uciążliwych Ogółem 29 GUS tys. ton/rok , , , ,1 212 BDL , ,9 27-5,3 5, na 1 mk 29 GUS ton 21-5,6 4, ,7 4,8 212 BDL - 5,6 4,8 * - dane dla UE 27za 21 r. są niedostępne, w związku z czym zostały podane dla roku 26. Kontekst dla wskaźników WRPO Kontekst dla wskaźników Priorytetu IV WRPO Kontekst dla wskaźników Priorytetu III WRPO

283 Załącznik VI Tabela 6. EU 22 Matryca priorytetów, obszarów, celów i inicjatyw flagowych Strategii Europa 22 oraz kategorii interwencji realizowanych w okresie programowania Priorytety Strategii UE 22 Obszary/cele Startegii UE 22 stanowiące cel jej głównych działań Wskaźniki dla obszarów/celów Startegii UE 22 Wstępne wskaźniki dla obszarów/celów Polski Inicjatywy flagowe UE Kategorie interwencji PS wpisujące się w realizację Strategii 22 - ujęcie indykatywne* Alokacja UE WRPO na lata (EUR) - ujęcie indykatywne** Kwota dofinansowania UE w podpisanych umowach (EUR) % realizacji wg kontraktacji Kwota dofinansowania UE w zatwierdzonych wnioskach o płatność (EUR) % realizacji wg wniosków o płatność Rozwój inteligentny - rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji smart growth Badania i rozwój, innowacje, przedsiębiorczość Otoczenie biznesu Społeczeństwo informacyjne Edukacja 3% PKB - wydatki Unii na inwestycje w B+R cel określony w Inicjatywie flagowej cel określony w Inicjatywie flagowej 1% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 4% - minimalny odsetek osób z wyższym wykształceniem 75% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 2-64 lat 1,7% - wydatki Polski na inwestycje w B+R 4,5% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 45% - minimalny odsetek osób z wyższym wykształceniem 71% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 2-64 lat Unia Innowacji - inicjatywa na rzecz poprawy warunków ramowych i dostępu do finansowania badań i innowacji, tak by innowacyjne pomysły przeradzały się w nowe produkty i usługi, które z kolei przyczynią się do wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy; Polityka przemysłowa w erze globalizacji inicjatywa na rzecz poprawy otoczenia biznesu, szczególnie w odniesieniu do MŚP, oraz wspierania rozwoju silnej i zrównoważonej bazy przemysłowej, przygotowanej do konkurowania na rynkach światowych; Europejska Agenda Cyfrowa - inicjatywa na rzecz upowszechnienia szybkiego Internetu i umożliwienia gospodarstwom domowym i przedsiębiorstwom czerpania korzyści z jednolitego rynku cyfrowego; Młodzież w drodze - inicjatywa na rzecz poprawy wyników systemów kształcenia oraz ułatwiania młodzieży wejścia na rynek pracy; 1,2,3,4,5,6,7,8, , ,1 94, ,21 87,96 1,11,12,13,14, , ,37 64, ,63 8,5 72, 73, 74, 75, , ,92 98, ,42 85,19 Rozwój zrównoważony - wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej; suistainable growth Klimat, energia, mobilność cel 2/2/2 w zakresie klimatu i energii - 2% redukcja emisji gazów cieplarnianych, 2% udział OZE w konsumpcji energii, 2% wzrost efektywności energetycznej 19% redukcja emisji gazów cieplarnianych, 15% udział OZE w konsumpcjji energii, 13,6% wzrost efektywności energetycznej Europa efektywnie korzystająca z zasobów inicjatywa na rzecz uniezależnienia wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów, przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, większego wykorzystania odnawialnych źródeł energii, modernizacji transportu oraz propagowania efektywności energetycznej; 16,17,18,19,2,21, 22,23,24,25, 26,27,28,29,3,31, 32,33,34,35,36,37, 38,39,4,41,42,43, 44,45,46,47,48,49, 5,51,52,53, , ,83 94, ,76 75,9

284 Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu - wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną. inclusive growth Zatrudnienie i umiejętności Walka z ubóstwem 75% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 2-64 lat 1% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 4% - minimalny odsetek osób w wieku 3-34 lat z wyższym wykształceniem 71% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 2-64 lat 4,5% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 45% - minimalny odsetek osób z wyższym wykształceniem 1,5-2mln - 2 mln - zmniejszenie zmniejszenie liczby liczby osób zagrożonych osób zagrożonych ubóstwem ubóstwem Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia inicjatywa na rzecz modernizacji rynków pracy i wzmocnienia pozycji obywateli poprzez rozwój kwalifikacji przez całe życie w 62,63,64,65,66,67, celu zwiększenia współczynnika aktywności 68,69,7,71 zawodowej i lepszego dopasowania popytu do podaży na rynku pracy, między innymi dzięki mobilności siły roboczej; Europejski program walki z ubóstwem inicjatywa na rzecz zapewnienia spójności społecznej i terytorialnej, tak aby korzyści płynące ze wzrostu gospodarczego i zatrudnienia były szeroko dostępne, a osoby ubogie i wykluczone społecznie mogły żyć godnie i aktywnie uczestniczyć w życiu społeczeństwa. 61,75,76,77,78,79, 8,,,,, , ,43 98, ,71 91,8 * Uwaga: niektóre kategorie przypisane zostały do wiecej niż jednego celu. Kategorie 55-6,81,85-86 nie zostały przypisane do żadnego z celów UE 22. ** Wartości w poszczególnych wierszach liczone są w oparciu o kol. 6. Nie należy sumować kwoty alokacji na poziomie programu, ponieważ niektóre kategorie interwencji realizują jednocześnie kilka priorytetów lub inicjatyw flagowych.

285 Załącznik VII Tabela 7a. Wpływ projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na Strategię UE dla Regionu Morza Bałtyckiego Liczba projektów Wartość podpisanych umów w okresie sprawozdawczym (w EURO) Wartość podpisanych umów od uruchomienia programu (w EURO) Lp. Priorytet i Obszar Priorytetowy Cele i cele cząstkowe SUE RMB W okresie sprawozdawczym Od uruchomienia programu Wydatki ogółem Wydatki kwalifikowalne Dofinansowanie ze środków publicznych Dofinansowanie ze środków publicznych w części odpowiadającej Wydatki ogółem Wydatki kwalifikowalne Dofinansowanie ze środków publicznych Dofinansowanie ze środków publicznych w części odpowiadającej _ I. Cel 1: Ocalenie morza Czysta woda 44, Bogata i zdrowa dzika fauna i flora Ekologiczny i bezpieczny transport morski Poprawa współpracy - II. Cel 2: Rozwój połączeń w regionie Dobre warunki transportowe Wiarygodne rynki energii Łączenie ludzi - 8. Poprawa współpracy w obszarze zwalczania przestępczości transgranicznej i nielegalnego handlu - transgranicznego III. Cel 3: Zwiększenie dobrobytu Jednolity rynek - 1. Strategia Europa , 7, 63, 64, Konkurencyjność na rynku globalnym Nr kategorii interwencji 5, 8, 9, 13, 55-59, 62, 75, Zmiana klimatu 49, 53, IV. Ogółem

286 Tabela 7b. EFRR a SRMB Country (specify) Convergence/competitiveness/territorial cooperation (specify the objective) programme (specify name of the programme) 27/213 Total ERDF amount of the programme: Główne obszary priorytetowe Strategii Kwota EFRR w projektach wpisujących się w Strategię (suma 3 i 4) Kwota EFRR w projektach flagowych wskazanych w Action plan of the strategy Kwota EFRR w pozostałych projektach wpisujących się w Strategię B+R, Innowacje ,9, ,9 Energia ,9, ,9 Transport ,7, ,7 Środowisko ,66, ,66 Inne: ,53, ,53 Przedsiębiorczość, wsparcie dla MSP, bardziej efektywne wykorzystanie zasobów ludzkich ,1, ,1 Edukacja, turystyka i zdrowie ,52, ,52 Suma ,25, ,25 Inwestycje dofinansowane z EFRR wpisujące się w SRMB wg obszarów wsparcia 2% 5% B+R, Innowacje Energia 43% 38% Transport Środowisko Inne: 12%

287 Tabela 7c. Projekty wpisujące się w poszczególne obszary priorytetowe Strategii UE dla Regionu Morza Bałtyckiego w podziale na działania WRPO w 213 roku i od początku realizacji programu do końca 213 roku Priorytet WRPO I Działanie WRPO w okresie spraw. od uruchom. programu w okresie spraw. od uruchom. programu 1.1 Rozwój mikroprzedsiębiorstw Konkurencyjność na rynku globalnym 256, ,17 Strategia Europa , , Wsparcie rozwoju MSP , , Rozwój systemu finansowych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości 1, , Wsparcie przedsięwzięć powiązanych Strategia Europa , ,57 z Regionalną Strategią Innowacji , ,38 Konkurencyjność na rynku globalnym 1.5 Promocja regionalnej gospodarki 1, ,3 1.6 Rozwój sieci i kooperacji Strategia Europa , ,15 I Czysta woda 1, ,1 1.7 Wsparcie terenów inwestycyjnych Dobre warunki transportowe 7, ,38 II Wiarygodne rynki energii 1, , Wzmocnienie regionalnego układu powiązań drogowych (drogi wojewódzkie, z wyłączeniem dróg wojewódzkich w miastach na prawach powiatu). Priorytet SUE RMB III Obszar priorytetowy SUE RMB Konkurencyjność na rynku globalnym Zawarte umowy/decyzje - liczba Dofinansowanie UE (euro) , ,92 II III V VI 2.2 Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, powiatowe i gminne) , , Modernizacja regionalnego układu kolejowego , , Tabor kolejowy dla regionalnych przewozów pasażerskich 1, , Rozwój miejskiego transportu zbiorowego 9, , Rozwój regionalnej infrastruktury lotniczej , ,9 2.7 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego III Konkurencyjność na rynku globalnym 1, , Racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi I Czysta woda 2, , Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku II Wiarygodne rynki energii 75, , Wsparcie ochrony przyrody I Bogata i zdrowa dzika fauna i flora 16, 632 2,58 III Zmiana klimatu 6, , Gospodarka wodno-ściekowa I Czysta woda , , Wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej zagrożonych 3, ,41 obszarów oraz zwiększenie retencji na III Zmiana klimatu terenie województwa 3.6 Poprawa bezpieczeństwa środowiskowego i ekologicznego 2, , Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii II Wiarygodne rynki energii , , Infrastruktura szkolnictwa wyższego 1, , Rozwój infrastruktury edukacyjnej, w tym kształcenia ustawicznego 26, , Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie II III Dobre warunki transportowe Konkurencyjność na rynku globalnym , , Turystyka , , Rozwój kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego , ,54

288 Przykłady projektów realizujących obszary priorytetowe SUE RMB Priorytet SRMB Obszar priorytetowy SRMB Projekt flagowy (tak/nie) Priorytet, działanie, poddziałanie PO Tytuł projektu Beneficjent Lider projektu flagowego (tak/nie) Ocalenie morza Czysta woda nie Priorytet III Środowisko przyrodnicze Działanie 3.4 Gospodarka wodno-ściekowa Schemat I Budowa systemów kanalizacji zbiorczej Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w mieście Miejska Górka i wsi Karolinki Gmina Miejska Górka nie Data podpisania umowy Wartość podpisanej umowy (ogółem) Wartość podpisanej umowy (dofinansowanie UE) , ,8 Okres realizacji projektu Opis projektu, w tym informacja na temat zgodności ze Strategią Przedmiotem projektu była budowa sieci kanalizacji sanitarnej dla miejscowości Miejska Górka i Karolinki. Miejscowości te położone są w gminie Miejska Górka w powiecie rawickim. W wyniku realizacji inwestycji powstała sieć kanalizacji sanitarnej wraz z przykanalikami o łącznej długości 22,9473 km. Wybudowana kanalizacja oparta jest o system kanalizacji grawitacyjnej i ciśnieniowej. Dodatkowo powstało 6 przepompowni ścieków. Z efektów projektu skorzysta mieszkańców. Budowa kanalizacji pomoże poprawić ochronę środowiska naturalnego, poprzez ograniczenie ilości zanieczyszczeń przedostających się do wód i gleb oraz podnieść standard życia mieszkańców gminy. Realizacja projektu podniesie także świadomość ekologiczną mieszkańców, ponieważ przestaną oni nielegalnie zrzucać ścieki do kanalizacji deszczowej. Projekt wpisuje się w obszar 1 SUE RMB, który zakłada ochronę obszarów naturalnych i różnorodności biologicznej regionu Morza Bałtyckiego. Województwo wielkopolskie leży w zlewisku Morza Bałtyckiego, dlatego też wszelkiego rodzaju inwestycje polegające na budowie kanalizacji sanitarnych przyczyniają się bezpośrednio do zmniejszenia eutrofizacji Bałtyku. Zdjęcia lub wizualizacje

289 Priorytet SRMB Obszar priorytetowy SRMB Projekt flagowy (tak/nie) Priorytet, działanie, poddziałanie PO Tytuł projektu Beneficjent Lider projektu flagowego (tak/nie) Ocalenie morza Bogata i zdrowa dzika fauna i flora nie Priorytet III Środowisko przyrodnicze Działanie 3.3 Wsparcie ochrony przyrody Budowa Szlaku Żurawiego wokół Jeziora Wolsztyńskiego służącego promocji obszarów chronionych w Gminie Wolsztyn - etap II Gmina Wolsztyn nie Data podpisania umowy Wartość podpisanej umowy (ogółem) Wartość podpisanej umowy (dofinansowanie UE) , ,43 Okres realizacji projektu Głównym przedmiotem inwestycji było utwardzenie ścieżki naturalnymi materiałami (tłuczeń) o pow. 52 m2 na geowłókninie (78 m2) oraz kostką betonową na podbudowie z kruszywa łamanego o pow. 5 m2. Dodatkowo wybudowany został pomost na jeziorze służący obserwacji fauny i flory o dł. 24 m wraz z kładką stanowiącą dojście przez tereny bagienne o dł. 76 m. Na szlaku prowadzona jest edukacja ekologiczna, m.in. przy pomocy tematycznych tablic Opis projektu, w tym informacja informacyjnych, zawierających informacje dotyczące ciekawostek przyrodniczych, gatunków na temat zgodności ze Strategią chronionych oraz elementy edukacji ekologicznej związanej z założeniami zrównoważonego rozwoju w kierunku zachowania dziedzictwa przyrodniczego. Projekt wpisuje się w obszar 2 SUE RMB, gdyż jego celem jest zachowanie naturalnego piękna przyrody oraz jej ochrona poprzez edukację ekologiczną i promocję obszarów chronionych. Zdjęcia lub wizualizacje

290 Priorytet SRMB Obszar priorytetowy SRMB Projekt flagowy (tak/nie) Priorytet, działanie, poddziałanie PO Tytuł projektu Beneficjent Lider projektu flagowego (tak/nie) Rozwój połączeń w regionie Dobre warunki transportowe nie Priorytet II Infrastruktura komunikacyjna Działanie 2.1 Wzmocnienie regionalnego układu powiązań drogowych (drogi wojewódzkie, z wyłączeniem dróg wojewódzkich w miastach na prawach powiatu) Droga nr 196 obwodnica m. Murowana Goślina budowa obwodnicy o dł. 9,3 km Samorząd Województwa Wielkopolskiego nie Data podpisania umowy Wartość podpisanej umowy (ogółem) Wartość podpisanej umowy (dofinansowanie UE) , ,64 Okres realizacji projektu Opis projektu, w tym informacja na temat zgodności ze Strategią Projektowana inwestycja zlokalizowana jest w gminach Czerwonak i Murowana Goślina w powiecie poznańskim na terenie województwa wielkopolskiego. Dnia 11 kwietnia 213 r. podpisano wniosek o płatność końcową. W wyniku zrealizowania projektu powstała w ciągu drogi wojewódzkiej nr 196 obwodnica m. Murowana Goślina o długości 9,119 km. Nowa droga w znacznym stopniu ułatwiła i skróciła czas przejazdu. Dodatkowo powstały dojazdy do nowych terenów inwestycyjnych. Obwodnica odciążyła ruch na ulicach w terenie zabudowanym oraz zapewniła wzrost przepustowości. Celem obszaru 5 SUE RMB jest poprawa wewnętrznych, jak i zewnętrznych połączeń transportowych, zwiększenie wydajności systemów transportowych oraz zmniejszenie ich oddziaływania na środowisko, dlatego niniejszy projekt przyczyni się do realizacji tego obszaru, wpływając na poprawę stanu technicznego dróg. Zdjęcia lub wizualizacje

Zestawienie zmian WRPO (uwzględnionych w wersji 8.2.)

Zestawienie zmian WRPO (uwzględnionych w wersji 8.2.) Zestawienie zmian WRPO 27-213 (uwzględnionych w wersji 8.2.) 1. W rozdziale 1.2.3. Opis wprowadzonych zmian do Programu dodano podrozdział f) zmiany dokonane w grudniu 215 roku w wyniku kolejnego przeglądu

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr 1444/2015 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 22 grudnia 2015 r.

Uchwała Nr 1444/2015 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 22 grudnia 2015 r. Uchwała Nr 1444/215 Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dnia 22 grudnia 215 r. w sprawie: przyjęcia zmian w Wielkopolskim Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 27-213 Na podstawie art. 2 ust.2 i

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 za rok 2012

Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 za rok 2012 212 Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 27-213 za rok 212 1 Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 27-213

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 za rok 2012

Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 za rok 2012 212 Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 27-213 za rok 212 1 Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 27-213

Bardziej szczegółowo

Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013

Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013 Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013 Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 2014 2 SPIS

Bardziej szczegółowo

I. BADANIA I ROZWÓJ TECHNOLOGICZNY (B+RT), INNOWACJE I PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

I. BADANIA I ROZWÓJ TECHNOLOGICZNY (B+RT), INNOWACJE I PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ Wydatki strukturalne klasyfikowane są i wykazywane w sprawozdaniu według oznaczonych cyfrą rzymską obszarów tematycznych oraz oznaczonych cyframi arabskimi Kodów interwencji funduszy strukturalnych zgodnie

Bardziej szczegółowo

Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013

Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013 Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013 SPIS TREŚCI SPIS WYKRESÓW... 5 SPIS TABEL... 8 SPIS RYCIN... 10 SPIS ZAŁĄCZNIKÓW... 12 WYKAZ SKRÓTÓW... 13 1.

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013

Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 27-213 213 Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 27-213 2 SPIS TREŚCI

Bardziej szczegółowo

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2007-2013 STRUKTURA DOKUMENTU 2 1. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej województwa lubelskiego, 2. Strategia realizacji Regionalnego Programu

Bardziej szczegółowo

Tabela Działania RPO WL wpisujące się w Priorytety SUE RMB.

Tabela Działania RPO WL wpisujące się w Priorytety SUE RMB. Informacje dotyczące realizacji Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007 2013. Wstęp Działania realizowane

Bardziej szczegółowo

Informacje dotyczące realizacji Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego

Informacje dotyczące realizacji Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego Informacje dotyczące realizacji Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007 2013. WSTĘP Działania realizowane

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W OLSZTYNIE

WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W OLSZTYNIE I GOSPODARKI WODNEJ W OLSZTYNIE Możliwości finansowania inwestycji w biomasę DZIAŁALNOŚĆ WFOŚIGW PRZYCHODY Przychody statutowe WF - ogółem Przychody z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska WYDATKI

Bardziej szczegółowo

7 Instytucja Certyfikująca Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Departament Instytucji Certyfikującej. Ministerstwo Finansów

7 Instytucja Certyfikująca Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Departament Instytucji Certyfikującej. Ministerstwo Finansów Działanie 1.4. Dotacje inwestycyjne w zakresie dostosowania przedsiębiorstw do wymogów ochrony środowiska oraz w zakresie odnawialnych źródeł energii SZCZEGÓŁOWY OPIS DZIAŁANIA 1. Nazwa programu operacyjnego

Bardziej szczegółowo

Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO założenia programowe

Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO założenia programowe Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO 2014+ - założenia programowe Wielkopolskiego Departament Wdrażania Programu Regionalnego Wsparcie przedsiębiorczości w ramach WRPO 2007-2013 Podział

Bardziej szczegółowo

Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Koninie

Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Koninie Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Koninie Planujesz rozpoczęcie lub rozwój działalności? Chcesz być konkurencyjny na rynku? Masz innowacyjny pomysł na inwestycję? ZAPRASZAMY!!! Sieć Punktów Funduszy

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO FINANSÓW ul. Świętokrzyska 12, Warszawa

MINISTERSTWO FINANSÓW ul. Świętokrzyska 12, Warszawa MINISTERSTWO FINANSÓW ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa Nazwa i adres Adresat Rb-WSa jednostki sprawozdawczej roczne sprawozdanie o wydatkach strukturalnych poniesionych przez jednostki samorządu terytorialnego

Bardziej szczegółowo

Informacja na temat realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata w roku Lublin, maj 2018 r.

Informacja na temat realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata w roku Lublin, maj 2018 r. Informacja na temat realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 w roku 2017 Lublin, maj 2018 r. Opracowano: Departament Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE ROCZNE Z REALIZACJI RPO WL W 2013 R. ORAZ STAN REALIZACJI RPO WL NA DZIEŃ 31 MAJA 2014 R. LUBLIN 23 czerwca 2014 r.

SPRAWOZDANIE ROCZNE Z REALIZACJI RPO WL W 2013 R. ORAZ STAN REALIZACJI RPO WL NA DZIEŃ 31 MAJA 2014 R. LUBLIN 23 czerwca 2014 r. SPRAWOZDANIE ROCZNE Z REALIZACJI RPO WL 2007 2013 W 2013 R. ORAZ STAN REALIZACJI RPO WL 2007 2013 NA DZIEŃ 31 MAJA 2014 R. LUBLIN 23 czerwca 2014 r. STAN WDRAŻANIA RPO WL NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2013 R. ALOKACJA

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie roczne z wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata

Sprawozdanie roczne z wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata Sprawozdanie roczne z wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 ZA 2011 ROK czerwiec 2012 r. Departament Polityki Regionalnej 0 Urząd Marszałkowski w Łodzi Sprawozdanie

Bardziej szczegółowo

Krajowy wkład publiczny. Ogółem w tym Ogółem. Budżet państwa. EFRR EFS FS SL Inne 1=2+12 2=3+7 3= =

Krajowy wkład publiczny. Ogółem w tym Ogółem. Budżet państwa. EFRR EFS FS SL Inne 1=2+12 2=3+7 3= = Załącznik 1. do URPO WZ. INDYKATYWNA TABELA FINANSOWA ZOBOWIĄZAŃ DLA RPO WZ W PODZIALE NA PRIORYTETY I DZIAŁANIA Z PRZYPORZĄDKOWANIEM KATEGORII INTERWENCJI FUNDUSZY STRUKTURALNYCH ORAZ OZNACZONYMI DZIAŁANIAMI

Bardziej szczegółowo

Rola Instrumentów Finansowych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata

Rola Instrumentów Finansowych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Rola Instrumentów Finansowych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 Departament Wdrażania Programu Regionalnego Poznań, 22 maja 2017 WRPO na lata 2014-2020 Wielkopolska

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE ROCZNE Z WDRAŻANIA WIELKOPOLSKIEGO REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO NA LATA 2007-2013 ZA ROK 2010

SPRAWOZDANIE ROCZNE Z WDRAŻANIA WIELKOPOLSKIEGO REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO NA LATA 2007-2013 ZA ROK 2010 Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 27-213 SPRAWOZDANIE ROCZNE Z WDRAŻANIA WIELKOPOLSKIEGO REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO NA LATA 27-213 ZA ROK 21 SPIS

Bardziej szczegółowo

Działanie 1.1. Rozwój mikroprzedsiębiorstw. rezultatu Liczba nowych/udoskonalonych produktów lub usług szt. corocznie

Działanie 1.1. Rozwój mikroprzedsiębiorstw. rezultatu Liczba nowych/udoskonalonych produktów lub usług szt. corocznie ZAŁ. 3 TABELA WSKAŹNIKÓW PRODUKTU I REZULTATU NA POZIOMIE DZIAŁANIA Typ wskaźnika Nazwa wskaźnika Jednostka Częstotliwość pomiaru Wartość w roku bazowym Zakładana wartość w roku docelowym (2013) PRIORYTET

Bardziej szczegółowo

Tabela 6. Całkowita kwota przeznaczona na realizację MRPO w podziale na poszczególne lata w euro.

Tabela 6. Całkowita kwota przeznaczona na realizację MRPO w podziale na poszczególne lata w euro. Tabela 6. Całkowita kwota przeznaczona na realizację MRPO w podziale na poszczególne lata w euro. Fundusze strukturalne (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) Fundusz Spójności Ogółem 1 2 3=1+2 2007

Bardziej szczegółowo

Tabela Działania RPO WL wpisujące się w Priorytety SUE RMB.

Tabela Działania RPO WL wpisujące się w Priorytety SUE RMB. Informacje dotyczące realizacji Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007 2013. Wstęp Działania realizowane

Bardziej szczegółowo

Stan realizacji RPO WL

Stan realizacji RPO WL Stan realizacji RPO WL 2007 2013 Stan na 31 grudnia 2011 r. Aneta Pieczykolan Departament Regionalnego Programu Operacyjnego Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie Stan realizacji RPO WL

Bardziej szczegółowo

STAN REALIZACJI RPO WL SPRAWOZDANIE NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2012

STAN REALIZACJI RPO WL SPRAWOZDANIE NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2012 STAN REALIZACJI RPO WL 2007-2013 SPRAWOZDANIE NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2012 Departament Regionalnego Programu Operacyjnego Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie Lublin, 2 października 2012

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata (RPO WiM )

Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata (RPO WiM ) Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020. (RPO WiM 2014-2020) Możliwości finansowania projektów w zakresie dziedzictwa kulturowego i naturalnego Toruń, 17 marca

Bardziej szczegółowo

Polityka spójności 2007-2013

Polityka spójności 2007-2013 Regionalne Programy Operacyjne jako źródło finansowania centrów nauki i wystaw interaktywnych Agnieszka Dawydzik Departament Koordynacji Programów Regionalnych Konferencja INTERAKCJA-INTEGRACJA INTEGRACJA

Bardziej szczegółowo

Regionalne Programy Operacyjne Konkursy planowane na lata

Regionalne Programy Operacyjne Konkursy planowane na lata Regionalne Programy Operacyjne 2007-2013 Konkursy planowane na lata 2014-2015 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE Numer i nazwa Działania 1.1. Inwestycje dla przedsiębior stw 5.4. Zwiększenie efektywnośc i energetyczn

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie roczne z wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata

Sprawozdanie roczne z wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata Załącznik do Uchwały nr 3/2014 Komitetu Monitorującego RPO WO 2007-2013 z dnia 9 czerwca 2014 r. Sprawozdanie roczne z wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 2007-2013

Bardziej szczegółowo

Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013

Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013 Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013 SPIS TREŚCI SPIS WYKRESÓW... 5 SPIS TABEL... 8 SPIS RYCIN... 10 SPIS ZAŁĄCZNIKÓW... 12 WYKAZ SKRÓTÓW... 13 1.

Bardziej szczegółowo

Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej

Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Iwona Wendel Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa, 22 maja 2014

Bardziej szczegółowo

Analiza wdrażania funduszy UE w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Warmińsko-Mazurskiego pod kątem realizacji zasady zrównoważonego rozwoju

Analiza wdrażania funduszy UE w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Warmińsko-Mazurskiego pod kątem realizacji zasady zrównoważonego rozwoju Analiza wdrażania funduszy UE w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Warmińsko-Mazurskiego pod kątem realizacji zasady zrównoważonego rozwoju Olsztyn 2013-09-23 Regionalny Program Operacyjny Warmia

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr I do Sprawozdania rocznego z realizacji RPO WL za 2014 r. Tabela 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego

Załącznik nr I do Sprawozdania rocznego z realizacji RPO WL za 2014 r. Tabela 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego Załącznik nr I do Sprawozdania rocznego z realizacji RPO WL za 214 r. Tabela 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego Kod wskaźnika core indicator 2 Wskaźniki mężczyźni** Jednost ka Rok 27 28 29 ^21 211

Bardziej szczegółowo

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Urząd d Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007 - Ostrowiec Świętokrzyski,

Bardziej szczegółowo

Wstępny projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014 2020. Lublin, 26.06.2013 r.

Wstępny projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014 2020. Lublin, 26.06.2013 r. Wstępny projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014 2020 Lublin, 26.06.2013 r. Logika procesu programowania RPO WL na lata 2014-2020 Główne założenia wydatkowania środków

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego na lata Indykatywny harmonogram konkursów na 2009 r.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego na lata Indykatywny harmonogram konkursów na 2009 r. Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013 Indykatywny harmonogram konkursów na 2009 r. Działanie/Poddziałanie Oś priorytetowa 1 - Gospodarka - Innowacje - Technologie

Bardziej szczegółowo

Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata rok

Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata rok Podsumowanie wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007-2013 2008 rok Departament Zarządzania Programami Rozwoju Regionalnego Kościuszki 83, 10-950 Olsztyn Tel. (0-89) 521-96-00,

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE ROCZNE Z REALIZACJI RPO WL W 2014 R. ORAZ STAN REALIZACJI RPO WL NA DZIEŃ 31 MAJA 2015 R. LUBLIN 23 czerwca 2015 r.

SPRAWOZDANIE ROCZNE Z REALIZACJI RPO WL W 2014 R. ORAZ STAN REALIZACJI RPO WL NA DZIEŃ 31 MAJA 2015 R. LUBLIN 23 czerwca 2015 r. SPRAWOZDANIE ROCZNE Z REALIZACJI RPO WL 2007 2013 W 2014 R. ORAZ STAN REALIZACJI RPO WL 2007 2013 NA DZIEŃ 31 MAJA 2015 R. LUBLIN 23 czerwca 2015 r. STAN WDRAŻANIA RPO WL NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2014 R. ALOKACJA

Bardziej szczegółowo

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA 2014-2020 Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln euro;

Bardziej szczegółowo

Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata

Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013 Dariusz Styrna Kierownik projektu 30 listopada 2010 roku Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu

Bardziej szczegółowo

Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020 Łódź, 27 maja 2015 r.

Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020 Łódź, 27 maja 2015 r. Główne założenia i komplementarność Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020 Łódź, 27 maja 2015 r. RPO WŁ na lata 2014-2020 Konstrukcja RPO WŁ 2014-2020: LP. WOJEWÓDZTWO

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI INFORMACJA MIESIĘCZNA

WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI INFORMACJA MIESIĘCZNA WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI INFORMACJA MIESIĘCZNA Zgodnie z danymi wygenerowanymi z Krajowego Systemu Informatycznego KSI SIMIK 07-13 od początku uruchomienia programów realizowanych

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI INFORMACJA MIESIĘCZNA

WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI INFORMACJA MIESIĘCZNA WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI INFORMACJA MIESIĘCZNA Zgodnie z danymi wygenerowanymi z Krajowego Systemu Informatycznego KSI SIMIK 07-13 od początku uruchomienia programów realizowanych

Bardziej szczegółowo

Finansowanie przedsiębiorstw ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w perspektywie finansowej

Finansowanie przedsiębiorstw ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w perspektywie finansowej Finansowanie przedsiębiorstw ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w perspektywie finansowej 2014-2020 Regionalny Program Operacyjny Program regionalny to jeden z programów, który umożliwi

Bardziej szczegółowo

WSPARCIE WIELKOPOLSKIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W RAMACH WRPO 2014+ 1 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu

WSPARCIE WIELKOPOLSKIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W RAMACH WRPO 2014+ 1 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu WSPARCIE WIELKOPOLSKIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W RAMACH WRPO 2014+ 1 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu Cel główny WRPO 2014+ POPRAWA KONKURENCYJNOŚCI I SPÓJNOŚCI WOJEWÓDZTWA Alokacja

Bardziej szczegółowo

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA 2014-2020 Czerwiec 2015r. 1 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2014-2020 Zatwierdzony

Bardziej szczegółowo

Programowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka

Programowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka 1 Programowanie perspektywy finansowej 2014-2020 w Wielkopolsce Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka 2 Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI INFORMACJA MIESIĘCZNA

WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI INFORMACJA MIESIĘCZNA WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI INFORMACJA MIESIĘCZNA Zgodnie z danymi wygenerowanymi z Krajowego Systemu Informatycznego KSI SIMIK 07-13 od początku uruchomienia programów realizowanych

Bardziej szczegółowo

Tabela 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego

Tabela 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego Załącznik nr I do Sprawozdania rocznego z realizacji RPO WL za 212 r. Kod wskaźnika Wskaźniki Jednost ka Rok 27 28 29 ^21 211 212 213 214 215 Ogółem % Cel główny RPO WL: Podniesienie konkurencyjności Lubelszczyzny

Bardziej szczegółowo

Nabory wniosków w 2012 roku

Nabory wniosków w 2012 roku Nabory wniosków w 2012 roku 1. Program Kapitał Ludzki część centralna część regionalna 2. Regionalne Programy Operacyjne 3. Program Infrastruktura i Środowisko 3 Program Operacyjny Kapitał Ludzki - część

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH I AKTUALIZACJI LISTY PROJEKTÓW INDYWIDUALNYCH DLA (AKTUALIZACJA LUTY 2015 R.)

SPRAWOZDANIE Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH I AKTUALIZACJI LISTY PROJEKTÓW INDYWIDUALNYCH DLA (AKTUALIZACJA LUTY 2015 R.) SPRAWOZDANIE Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH I AKTUALIZACJI LISTY INDYWIDUALNYCH DLA PROGRAMU OPERACYJNEGO INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO (AKTUALIZACJA LUTY 2015 R.) Podstawa prawna i rozpoczęcie aktualizacji listy

Bardziej szczegółowo

REALIZACJA REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 31 SIERPNIA 2014 R.

REALIZACJA REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 31 SIERPNIA 2014 R. REALIZACJA REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2007-2013 WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 31 SIERPNIA 2014 R. LUBLIN 24 WRZEŚNIA 2014 r. STAN WDRAŻANIA RPO WL 2007 2013 - INFORMACJE

Bardziej szczegółowo

Rola miast w polityce spójności

Rola miast w polityce spójności Rola miast w polityce spójności Plan prezentacji 1. Zintegrowane Inwestycje Terytorialne podstawy prawne i cele wdrażania instrumentu 2. Zintegrowane Inwestycje Terytorialne Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego

Bardziej szczegółowo

Wzór sprawozdania okresowego z realizacji programu operacyjnego

Wzór sprawozdania okresowego z realizacji programu operacyjnego Załącznik nr II a Wzór sprawozdania okresowego z realizacji programu operacyjnego I. Informacje wstępne PROGRAM OPERACYJNY Cel: Kwalifikowany obszar: Konwergencja NUTS 2 Województwo Świętokrzyskie Okres

Bardziej szczegółowo

Planowane kierunki instrumentów wsparcia dla MŚP w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata

Planowane kierunki instrumentów wsparcia dla MŚP w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Planowane kierunki instrumentów wsparcia dla MŚP w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 Rafał Solecki Dyrektor MCP Małopolskie Centrum Przedsiębiorczości (MCP) jest

Bardziej szczegółowo

Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO. Opole, 7 marca 2008

Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO. Opole, 7 marca 2008 Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO ElŜbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego Fundusze strukturalne jako instrument wsparcia rozwoju gospodarczego Opolszczyzny Opole,

Bardziej szczegółowo

Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Koninie. Krok po kroku do sukcesu. Dorota Szkudlarek

Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Koninie. Krok po kroku do sukcesu. Dorota Szkudlarek Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Koninie Krok po kroku do sukcesu Dorota Szkudlarek Sieć Punktów Funduszy Europejskich w całej Polsce Projekt System informacji o Funduszach Europejskich Ministerstwa

Bardziej szczegółowo

PÓŁROCZE I II I II I II I II I II I II I II I II I II. Priorytet I. Badania i rozwój technologiczny, innowacje i przedsiębiorczość

PÓŁROCZE I II I II I II I II I II I II I II I II I II. Priorytet I. Badania i rozwój technologiczny, innowacje i przedsiębiorczość Załącznik nr II d do Sprawozdania okresowego z realizacji RPO WSL w I półroczu roku L..P. WSKAŹNIKI JEDNOST KA KOD WSKAŹNI KA ROK 7 8 9 5 PÓŁROCZE I II I II I II I II I II I II I II I II I II Priorytet

Bardziej szczegółowo

Priorytet II. Stymulowanie wzrostu inwestycji w przedsiębiorstwach i wzmocnienie potencjału innowacyjnego

Priorytet II. Stymulowanie wzrostu inwestycji w przedsiębiorstwach i wzmocnienie potencjału innowacyjnego Priorytet II. Stymulowanie wzrostu inwestycji Beneficjenci: Mikroprzedsiębiorstwa, Małe i średnie przedsiębiorstwa, Spółki prawa handlowego, Jednostki samorządu terytorialnego oraz związki, porozumienia

Bardziej szczegółowo

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Wsparcie przedsiębiorczości w ramach WRPO 2014+

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Wsparcie przedsiębiorczości w ramach WRPO 2014+ WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA 2014-2020 Wsparcie przedsiębiorczości w ramach WRPO 2014+ Cel główny WRPO 2014+: Poprawa konkurencyjności i spójności województwa Alokacja środków WRPO

Bardziej szczegółowo

Tworzenie programów w Unii Europejskiej

Tworzenie programów w Unii Europejskiej Tworzenie programów w Unii Europejskiej Fundusze unijne w okresie programowania 2007-2013 Plan Programowanie na poziomie Unii Europejskiej Strategiczne Wytyczne Wspólnoty Cele polityki spójności Wymagania

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr CCCXII/4127/10 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 27 kwietnia 2010 r.

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr CCCXII/4127/10 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 27 kwietnia 2010 r. Załącznik nr 1 do Uchwały Nr CCCXII/4127/10 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 27 kwietnia 2010 r. WYKAZ ZMIAN W DOKUMENCIE SZCZEGÓŁOWY OPIS OSI PRIORYTETOWYCH REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA

Bardziej szczegółowo

Skala wsparcia obszarów wiejskich w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych na lata 2007-2013

Skala wsparcia obszarów wiejskich w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych na lata 2007-2013 Konferencja Polityka spójności na rzecz rozwoju obszarów wiejskich Skala wsparcia obszarów wiejskich w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych na lata 2007-2013 dr Hanna Jahns Sekretarz

Bardziej szczegółowo

ENERGIA W PROGRAMACH OPERACYJNYCH 2007-2013

ENERGIA W PROGRAMACH OPERACYJNYCH 2007-2013 ENERGIA W PROGRAMACH OPERACYJNYCH 2007-2013 Jacek Woźniak Dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej UMWM Kraków, 15 maja 2008 r. 2 Programy operacyjne Realizacja wspieranego projektu Poprawa efektywności

Bardziej szczegółowo

Podstawy procesu programowania perspektywy finansowej 2014-2020. Konsultacje społeczne Gliwice, 24 maja 2013 r.

Podstawy procesu programowania perspektywy finansowej 2014-2020. Konsultacje społeczne Gliwice, 24 maja 2013 r. Podstawy procesu programowania perspektywy finansowej 2014-2020 Konsultacje społeczne Gliwice, 24 maja 2013 r. Uwarunkowania programowe Unia Europejska Strategia Europa 2020 Pakiet legislacyjny dla Polityki

Bardziej szczegółowo

Szanse rozwoju gospodarczego Województwa Świętokrzyskiego w perspektywie realizacji RPOWŚ na lata Kielce, kwiecień 2008 r.

Szanse rozwoju gospodarczego Województwa Świętokrzyskiego w perspektywie realizacji RPOWŚ na lata Kielce, kwiecień 2008 r. Szanse rozwoju gospodarczego Województwa Świętokrzyskiego w perspektywie realizacji RPOWŚ na lata 2007-2013 Kielce, kwiecień 2008 r. Problemy ograniczające rozwój Województwa Świętokrzyskiego Problemy

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 Rola Instytucji Zarządzającej Programem

Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 Rola Instytucji Zarządzającej Programem Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 Rola Instytucji Zarządzającej Programem Województwo Śląskie - charakterystyka Powierzchnia: 12 334 km 2 niecałe 4% powierzchni Polski

Bardziej szczegółowo

unijnych i krajowych

unijnych i krajowych Możliwości dofinansowania działań i inwestycji z zakresu gospodarki niskoemisyjnej. ze środków unijnych i krajowych SPOTKANIE Z PRZEDSIĘBIORCAMI Miejski Ośrodek Kultury w Józefowie ul. Wyszyńskiego 1 9

Bardziej szczegółowo

Pozyskiwanie funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. mgr Piotr Modzelewski

Pozyskiwanie funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. mgr Piotr Modzelewski Pozyskiwanie funduszy strukturalnych Unii Europejskiej mgr Piotr Modzelewski Ramowy program zajęć 1. Instrumenty realizacji polityki regionalnej UE w latach 2007-2013 2. Struktura zarządzania programami

Bardziej szczegółowo

Programowanie funduszy UE w latach schemat

Programowanie funduszy UE w latach schemat Programowanie funduszy UE w latach 2007-2013 schemat Strategia Lizbońska Główny cel rozwoju UE: najbardziej konkurencyjna i dynamiczna gospodarka na świecie, zdolna do systematycznego wzrostu gospodarczego,

Bardziej szczegółowo

Dr Bogusław Klimczuk 1

Dr Bogusław Klimczuk 1 Dr Bogusław Klimczuk 1 2 3 4 RPO Województwo Lubelskie 2014-2020 5 6 Forma wsparcia Dotacje bezzwrotne Instrumenty zwrotne Instrumenty mieszane 7 Zasada koncentracji tematycznej środków w RPO WL 2014-2020

Bardziej szczegółowo

1. Informacje wstępne

1. Informacje wstępne Załącznik nr 1 do uchwały Nr 24/21 Komitetu Monitorującego WRPO z dnia 28.6.21 r. Sprawozdanie roczne z wdrażania Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 27-213 za rok 29 1. Informacje

Bardziej szczegółowo

Środki na projekty B+R i transfer technologii w RPO WM

Środki na projekty B+R i transfer technologii w RPO WM Środki na projekty B+R i transfer technologii w RPO WM 2014-2020 Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych Warszawa, 11 grudnia 2013 br. 1 Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych MIR:

Bardziej szczegółowo

Stan wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego

Stan wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego Stan wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego 2014-2020 Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Rozwoju Regionalnego Katowice, 10 maja 2016 r. Postęp wdrażania RPO WSL

Bardziej szczegółowo

Realizacja[1] 0 0,06 0,27 0, Realizacja Wartość docelowa Wartość bazowa Szacowana realizacja

Realizacja[1] 0 0,06 0,27 0, Realizacja Wartość docelowa Wartość bazowa Szacowana realizacja Załącznik nr I do Sprawozdania rocznego z realizacji RPO WL za 211 r. Tabela 1. Postęp fizyczny programu operacyjnego Kod wskaźnika Wskaźniki Jednostka Rok 27 28 29 ^21 211 212 213 214 215 Ogółem Cel główny

Bardziej szczegółowo

Wydatki na programy i projekty realizowane ze środków pochodzących z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w 2007 roku

Wydatki na programy i projekty realizowane ze środków pochodzących z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w 2007 roku Załącznik Nr 7 do Uchwały Nr VIII/64/07 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 23 kwietnia 2007 r. Wydatki na programy i projekty realizowane ze środków pochodzących z funduszy strukturalnych i Funduszu

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020 CCI 2014PL16M2OP002

Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020 CCI 2014PL16M2OP002 Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020 Decyzja wykonawcza Komisji z dnia 16.12.2014 r. CCI 2014PL16M2OP002 Wieloaspektowe ujęcie obszaru kultury w Regionalnym

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Cel główny: Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Cele szczegółowe: zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZE STRUKTURALNE NA LATA 2007-2013 ŹRÓDŁEM DOFINANSOWANIA SAMORZĄDÓW I ICH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH

FUNDUSZE STRUKTURALNE NA LATA 2007-2013 ŹRÓDŁEM DOFINANSOWANIA SAMORZĄDÓW I ICH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH FUNDUSZE STRUKTURALNE NA LATA 2007-2013 ŹRÓDŁEM DOFINANSOWANIA SAMORZĄDÓW I ICH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH FUNDUSZE STRUKTURALNE NA LATA 2007-2013 ŹRÓDŁEM DOFINANSOWANIA SAMORZĄDÓW I ICH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH

Bardziej szczegółowo

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA A REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA A REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA A REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO Konferencja Efektywne gospodarowanie energią - możliwości finansowania zewnętrznego inwestycji w sferze publicznej, prywatnej,

Bardziej szczegółowo

DZIAŁANIE 9.3 PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI STRATEGICZNYCH

DZIAŁANIE 9.3 PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI STRATEGICZNYCH DZIAŁANIE 9.3 PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI STRATEGICZNYCH 1. Nazwa programu operacyjnego 2. Numer i nazwa priorytetu 3. Nazwa Funduszu finansującego priorytet 4. Instytucja Zarządzająca 5. Instytucja Pośrednicząca

Bardziej szczegółowo

ŹRÓDŁA I METODY FINANSOWANIA PROJEKTÓW SMART

ŹRÓDŁA I METODY FINANSOWANIA PROJEKTÓW SMART ŹRÓDŁA I METODY FINANSOWANIA PROJEKTÓW SMART PANELIŚCI Przedstawiciel MIiR: Agnieszka Dawydzik, Dyrektor Departamentu Koordynacji Strategii i Polityk Rozwoju w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju Przedstawiciel

Bardziej szczegółowo

Knurów, dn. 17.10.2014 r.

Knurów, dn. 17.10.2014 r. Informacja nt. możliwości dofinansowania projektów dedykowanych małym i średnim gminom województwa śląskiego w ramach procedury konkursowej w RPO WSL 2014-2020 Knurów, dn. 17.10.2014 r. Alokacja RPO WSL

Bardziej szczegółowo

Pozyskiwanie środków UE Procedury i wymagania Regionalne Programy Operacyjne Infrastruktura i Środowisko Regionalne Programy Operacyjne wdrażane na poziomie każdego z 16 województw monofunduszowe: finansowane

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata podsumowanie

Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata podsumowanie Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 - podsumowanie Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Rozwoju Regionalnego Marzec 2017 r. RPO WSL 2007-2013 alokacja w podziale

Bardziej szczegółowo

Stan realizacji RPO WL

Stan realizacji RPO WL Sprawozdanie okresowe z realizacji Sprawozdanie za I półrocze 2011 r. Marek Kowalski Departament Regionalnego Programu Operacyjnego Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie Lublin, 30 września

Bardziej szczegółowo

PROPOZYCJE ZMIAN DO REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA

PROPOZYCJE ZMIAN DO REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA PROPOZYCJE ZMIAN DO REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2007-2013 Marek Kowalski Departament Regionalnego Programu Operacyjnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny na lata Departament Wdrażania EFRR

Regionalny Program Operacyjny na lata Departament Wdrażania EFRR Regionalny Program Operacyjny na lata 2014-2020 Departament Wdrażania EFRR Alokacja dla Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 bez rezerwy wykonania wynosi: 2 097 100 684,00 EURO tj. 8 757

Bardziej szczegółowo

Rozwój j MŚP P a ochrona środowiska na Warmii i Mazurach

Rozwój j MŚP P a ochrona środowiska na Warmii i Mazurach Rozwój j MŚP P a ochrona środowiska na Warmii i Mazurach Bożena Cebulska Prezes Warmińsko-Mazurskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie 1 Warszawa, dn. 18.04.2010 2 PLAN WYSTĄPIENIA MŚP W WARMIŃSKO-MAZURSKIM

Bardziej szczegółowo

Europejskiej w rozwoju wsi w latach

Europejskiej w rozwoju wsi w latach Możliwo liwości wykorzystania środków w Unii Europejskiej w rozwoju wsi w latach 2007-2013 2013 dr Grażyna GęsickaG Minister Rozwoju Regionalnego Ogólnopolskie spotkanie organizacji działaj ających na

Bardziej szczegółowo

REJESTR ZMIAN. w Uszczegółowieniu Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013

REJESTR ZMIAN. w Uszczegółowieniu Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 REJESTR ZMIAN Załącznik nr 1 do uchwały nr 1196/353/10 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 9 września 2010 r. w Uszczegółowieniu Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata

Bardziej szczegółowo

Fundusze unijne w ochronie środowiska. Podsekretarz Stanu

Fundusze unijne w ochronie środowiska. Podsekretarz Stanu Fundusze unijne w ochronie środowiska dotychczasowe Januszdoświadczenia Mikuła Podsekretarz Stanu Wieliczka, 1 grudnia 2008 Finansowanie polityki spójności Instrument pomocy przedakcesyjnej ISPA (2000

Bardziej szczegółowo

Szanse na sfinansowanie inwestycji z dotacji UE 2014-2020. Przemysław Jura Prezes Zarządu Instytut Nauk Ekonomicznych i Społecznych

Szanse na sfinansowanie inwestycji z dotacji UE 2014-2020. Przemysław Jura Prezes Zarządu Instytut Nauk Ekonomicznych i Społecznych Szanse na sfinansowanie inwestycji z dotacji UE 2014-2020 Przemysław Jura Prezes Zarządu Instytut Nauk Ekonomicznych i Społecznych Katowice, 24.03.2015 Fundusze Europejskie 2014-2020 innowacje przedsiębiorczośd

Bardziej szczegółowo

Wpływ polityki spójności realizowanej w latach na rozwój kraju i Podkarpacia Agnieszka Dawydzik Ministerstwo Infrastruktury I Rozwoju

Wpływ polityki spójności realizowanej w latach na rozwój kraju i Podkarpacia Agnieszka Dawydzik Ministerstwo Infrastruktury I Rozwoju Wpływ polityki spójności realizowanej w latach 2007-2013 na rozwój kraju i Podkarpacia Agnieszka Dawydzik Ministerstwo Infrastruktury I Rozwoju LISTOPAD 2015 R. 2 WYKORZYSTANIE FUNDUSZY EUROPEJSKICH STAN

Bardziej szczegółowo

Nowa perspektywa finansowa założenia do nowego okresu programowania.

Nowa perspektywa finansowa założenia do nowego okresu programowania. Nowa perspektywa finansowa 2014-2020 założenia do nowego okresu programowania.. Spotkanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Podstawa prawna: - Pakiet

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie roczne z realizacji RPO WL w 2012 roku oraz stan realizacji RPO WL na dzień 31 maja 2013 r.

Sprawozdanie roczne z realizacji RPO WL w 2012 roku oraz stan realizacji RPO WL na dzień 31 maja 2013 r. Sprawozdanie roczne z realizacji RPO WL 2007 2013 w 2012 roku oraz stan realizacji RPO WL 2007 2013 na dzień 31 maja 2013 r. LUBLIN 26 czerwca 2013 r. Stan wdrażania RPO WL na dzień 31 grudnia 2012 r.

Bardziej szczegółowo

Nowe wytyczne dla beneficjentów środków unijnych 2014-2020

Nowe wytyczne dla beneficjentów środków unijnych 2014-2020 BIBLIOTEKA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Agnieszka Pogorzelska ekspert ds. funduszy europejskich w Centralnym Punkcie Informacyjnym Nowe wytyczne dla beneficjentów środków unijnych 2014-2020 Strona 2 Spis treści

Bardziej szczegółowo

Możliwości dofinansowania przedsięwzięć z zakresu OZE przez WFOŚiGW w Poznaniu

Możliwości dofinansowania przedsięwzięć z zakresu OZE przez WFOŚiGW w Poznaniu Poznań, 28 maja 2013 r. Możliwości dofinansowania przedsięwzięć z zakresu OZE przez WFOŚiGW 1 Marek Zieliński Zastępca Prezesa Zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzki

Bardziej szczegółowo