Przyrządy pomiarowe podlegające prawnej kontroli metrologicznej - legalizacji. Piotr Lewandowski Łódź, r.

Transkrypt

1 Przyrządy pomiarowe podlegające prawnej kontroli metrologicznej - legalizacji Piotr Lewandowski Łódź, r.

2 2 USTAWA z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 884, 1948, z 2017 r. poz. 976

3 3 Prawo o miarach Ustawa reguluje zagadnienia: 1) legalnych jednostek miar i państwowych wzorców jednostek miar; 2) prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych; 3) kompetencji i zadań organów administracji rządowej właściwych w sprawach

4 4 Prawo o miarach Przyrząd pomiarowy urządzenie, układ pomiarowy lub jego elementy, przeznaczone do wykonania pomiarów samodzielnie lub w połączeniu z jednym lub wieloma urządzeniami dodatkowymi; wzorce miary i materiały odniesienia są traktowane jako przyrządy pomiarowe; Wymagania wymagania techniczne i metrologiczne, które powinien spełniać przyrząd pomiarowy;

5 5 Prawo o miarach Prawna kontrola metrologiczna działanie zmierzające do wykazania, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania określone we właściwych przepisach; Legalizacja zespół czynności obejmujących sprawdzenie i stwierdzenie w drodze decyzji, poświadczonej wyłącznie dowodem legalizacji, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania; Dowód legalizacji świadectwo legalizacji lub cecha legalizacji umieszczana na przyrządzie pomiarowym, poświadczające dokonanie legalizacji.

6 6 Prawna kontrola metrologiczna Przyrządy pomiarowe, które mogą być stosowane: 1) w ochronie zdrowia, życia i środowiska, 2) w ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego, 3) w ochronie praw konsumenta, 4) przy pobieraniu opłat, podatków i innych należności budżetowych oraz ustalaniu opustów, kar umownych, wynagrodzeń i odszkodowań, a także przy pobieraniu i ustalaniu podobnych należności i świadczeń, 5) przy dokonywaniu kontroli celno-skarbowej, 6) w obrocie i są określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, podlegają prawnej kontroli metrologicznej.

7 7 Prawna kontrola metrologiczna Prawna kontrola metrologiczna przyrządów pomiarowych jest wykonywana przez: 1) zatwierdzenie typu przyrządu pomiarowego na podstawie badania typu przed wprowadzeniem typu przyrządu pomiarowego do obrotu lub 2) legalizację pierwotną albo legalizację jednostkową przed wprowadzeniem danego egzemplarza przyrządu pomiarowego do obrotu lub użytkowania, a także 3) legalizację ponowną w stosunku do przyrządów pomiarowych wprowadzonych do obrotu lub użytkowania.

8 8 Prawna kontrola metrologiczna Przyrządy pomiarowe podlegające prawnej kontroli metrologicznej mogą być wprowadzane do obrotu i użytkowania oraz użytkowane tylko wówczas, jeżeli posiadają odpowiednio ważną decyzję zatwierdzenia typu lub ważną legalizację.

9 9 Prawna kontrola metrologiczna Prawna kontrola metrologiczna przyrządów pomiarowych może być przeprowadzana w: 1) siedzibie organu administracji miar; 2) punkcie legalizacyjnym; 3) miejscu zainstalowania lub użytkowania przyrządu pomiarowego, jeżeli wynika to z wymagań; 4) miejscu wykonywania legalizacji pierwotnej lub legalizacji ponownej przez podmiot, któremu Prezes udzielił upoważnienia do wykonywania legalizacji pierwotnej lub legalizacji ponownej.

10 10 Prawna kontrola metrologiczna Legalizacja ponowna przyrządu pomiarowego jest dokonywana na wniosek: 1) użytkownika; 2) wykonawcy naprawy lub instalacji przyrządu pomiarowego. Przyrząd pomiarowy powinien być zgłoszony do legalizacji ponownej: 1) przed upływem okresu ważności legalizacji pierwotnej, jednostkowej albo poprzedniej legalizacji ponownej, określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 9 pkt 4; 2) przed upływem, określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 9 pkt 4, terminu od dokonania oceny zgodności;

11 11 Prawna kontrola metrologiczna 3) po zainstalowaniu w miejscu użytkowania, przed upływem okresu ważności legalizacji pierwotnej, jeżeli sprawdzenie zgodności z wymaganiami jest wykonywane przed lub po jego zainstalowaniu w tym miejscu; 4) w przypadku zmiany miejsca instalacji lub użytkowania, w którym była dokonana ocena zgodności albo legalizacja; 5) w przypadku uszkodzenia albo zniszczenia cech legalizacji lub cech zabezpieczających naniesionych podczas legalizacji; 6) w przypadku uszkodzenia albo zniszczenia oznaczeń lub cech zabezpieczających naniesionych podczas dokonywania oceny zgodności; 7) po jego naprawie.

12 12 Prawna kontrola metrologiczna Podczas legalizacji ponownej sprawdzenie obejmuje: 1) oględziny przyrządu, w celu stwierdzenia czy przyrząd pomiarowy nie jest uszkodzony i czy istnieją wymagane oznaczenia i znaki; 2) zgodność charakterystyk metrologicznych z wymaganiami.

13 13 Prawna kontrola metrologiczna W przypadku stwierdzenia na podstawie przeprowadzonego sprawdzenia przyrządu pomiarowego, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania, organ administracji miar lub podmiot upoważniony poświadczają dowodem legalizacji dokonanie legalizacji oraz zabezpieczają, jeżeli jest to niezbędne, określone elementy przyrządu pomiarowego przed dostępem osób nieuprawnionych za pomocą cech zabezpieczających. Legalizacja jest ważna przez czas określony.

14 14 Prawna kontrola metrologiczna Legalizacja traci ważność w przypadku: 1) stwierdzenia, że przyrząd pomiarowy przestał spełniać wymagania; 2) uszkodzenia przyrządu pomiarowego; 3) uszkodzenia albo zniszczenia cechy legalizacji lub cechy zabezpieczającej; 4) zmiany miejsca instalacji lub użytkowania przyrządu pomiarowego, w którym legalizacja była wykonana.

15 15 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU I FINANSÓW z dnia 13 kwietnia 2017 r. w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli

16 16 Prawnej kontroli metrologicznej w zakresie zatwierdzenia typu, legalizacji pierwotnej i legalizacji ponownej podlegają następujące rodzaje przyrządów pomiarowych: 1) drogowe cysterny pomiarowe; 2) gęstościomierze zbożowe użytkowe 20 L, 1 L i 1/4 L; 3) manometry do opon pojazdów mechanicznych; 4) przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w kontroli ruchu drogowego; 5) wagi samochodowe do ważenia pojazdów w ruchu; 6) zbiorniki pomiarowe do cieczy z wyłączeniem zbiorników pomiarowych do cieczy posadowionych na stałe na stacjach paliw płynnych, które stosowane są wyłącznie w celu magazynowania cieczy.

17 17 Prawnej kontroli metrologicznej w zakresie legalizacji pierwotnej i legalizacji ponownej podlegają odważniki klas dokładności E1, E2, F1, F2, M1, o wartościach nominalnych masy od 1 mg do 50 kg, oraz klasy dokładności M2 o wartościach nominalnych masy od 1 g do 50 kg.

18 18 Prawnej kontroli metrologicznej w zakresie legalizacji ponownej podlegają następujące rodzaje przyrządów pomiarowych wprowadzonych do obrotu lub użytkowania po dokonaniu oceny zgodności w rozumieniu art. 2 pkt 12 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (Dz. Urz. UE L 218 z , str. 30):

19 19 1) analizatory spalin samochodowych; 2) ciepłomierze o strumieniu objętości Qp nie większym niż 500 m3/h, z wyłączeniem ciepłomierzy zwężkowych i ciepłomierzy składanych, oraz następujące podzespoły ciepłomierzy o strumieniu objętości Qp nie większym niż 500 m3/h: a) przeliczniki, z wyłączeniem przeliczników do ciepłomierzy zwężkowych, b) pary czujników temperatury, z wyłączeniem par czujników temperatury do ciepłomierzy zwężkowych, c) przetworniki przepływu, z wyłączeniem przetworników przepływu zwężkowych; 3) gazomierze o maksymalnym strumieniu objętości Qmax nie większym niż 100 m3/h zainstalowane na sieci gazowej, w której maksymalne ciśnienie robocze nie przekracza 0,5 MPa, oraz przeliczniki stosowane do tych gazomierzy;

20 20 4) instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda: a) do cieczy kriogenicznych o maksymalnym strumieniu objętości Qmax nie większym niż 600 dm3/min, b) do gazu ciekłego propan-butan, w tym gazu skroplonego (LPG), o maksymalnym strumieniu objętości Qmax nie większym niż 1000 dm3/min, w tym odmierzacze tych cieczy, c) do mleka o maksymalnym strumieniu objętości Qmax nie większym niż 2000 dm3/min, d) do pozostałych cieczy innych niż woda o maksymalnym strumieniu objętości Qmax nie większym niż 6000 dm3/min, w tym odmierzacze paliw ciekłych i biopaliw ciekłych; 5) liczniki energii elektrycznej czynnej prądu przemiennego klasy dokładności A, B i C;

21 21 6) maszyny do pomiaru pola powierzchni skór; 7) przyrządy do pomiaru długości tkanin, drutu, kabla, materiałów taśmowych, opatrunkowych i papierowych; 8) taksometry; 9) wagi automatyczne: a) dla pojedynczych ładunków, b) odważające, c) porcjujące, d) przenośnikowe, e) wagonowe; 10) wagi nieautomatyczne; 11) wodomierze o ciągłym strumieniu objętości Q3 nie większym niż 500 m3/h.

22 22 Organ administracji miar albo podmiot upoważniony na podstawie przeprowadzonego sprawdzenia przyrządu pomiarowego i stwierdzenia zgodności z wymaganiami technicznymi i metrologicznymi poświadcza dokonanie legalizacji przez: 1) wydanie świadectwa legalizacji lub 2) umieszczenie na przyrządzie pomiarowym cechy legalizacji, która wskazuje: a) organ administracji miar albo podmiot upoważniony, który dokonał legalizacji, b) rok albo miesiąc i rok ważności legalizacji obliczane w sposób określony w 26 ust. 2.

23 23 Lp. Rodzaje dowodów legalizacji pierwotnej, legalizacji jednostkowej i legalizacji ponownej oraz okresy ważności tych legalizacji Przyrządy pomiarowe podlegające legalizacji Rodzaje dowodów legalizacji 1) Okresy ważności legalizacji pierwotnej i legalizacji jednostkowej Okresy ważności legalizacji ponownej Areometry szklane alkoholomierze i densymetry do alkoholu c lub s nieokreślony 2 Areometry szklane densymetry do cieczy innych niż alkohol c lub s nieokreślony 3 Analizatory spalin samochodowych s 6 miesięcy 4 Beczki metalowe c nieokreślony 5 Ciepłomierze i następujące podzespoły ciepłomierzy: pary czujników temperatury, przeliczniki i przetworniki przepływu c 5 lat

24 24 6 Drogowe cysterny pomiarowe s 7 lat 7 lat Gazomierze: 1) miechowe c 10 lat 2) pozostałe c 5 lat Gęstościomierze zbożowe użytkowe 20 L, 1 L i 1/4 L c lub s 2 lata 2 lata Instalacje pomiarowe do ciągłego i dynamicznego pomiaru ilości cieczy innych niż woda: 1) do cieczy kriogenicznych s 13 miesięcy 2) do cieczy, których temperatura jest wyższa niż 50 C 3) do gazu ciekłego propan-butan, w tym gazu skroplonego (LPG), w tym odmierzacze tych cieczy s s 13 miesięcy 13 miesięcy 4) do mleka s 13 miesięcy 5) do pozostałych cieczy innych niż woda, w tym odmierzacze paliw ciekłych i biopaliw ciekłych s 25 miesięcy

25 25 Liczniki energii elektrycznej czynnej prądu przemiennego: ) indukcyjne o mocy nominalnej nie większej niż 30 kw c 15 lat 2) pozostałe c 8 lat Manometry do opon pojazdów mechanicznych c lub s 2 lata 2 lata 12 Maszyny do pomiaru pola powierzchni skór s 37 miesięc y Odważniki: 1) klas dokładności E, E 2, F 1, F 2 o wartościach nominalnych masy od 1 mg do 50 kg c lub s 2 lata 25 miesięc y 13 2) klasy dokładności M 1 o wartościach nominalnych masy od 1 mg do 50 kg oraz klasy dokładności M 2 o wartościach nominalnych masy od 1 g do 50 kg c 3 lata 3 lata

26 26 14 Przeliczniki do gazomierzy c 10 lat 15 Przyrządy do pomiaru długości tkanin, drutu, kabla, materiałów taśmowych, opatrunkowych i papierowych s 37 miesięcy 16 Przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w kontroli ruchu drogowego s 13 miesięcy 13 miesięcy 17 Taksometry i taksometry elektroniczne s 25 miesięcy 18 Urządzenia rejestrujące stosowane w transporcie drogowym tachografy samochodowe c nieokreślony nieokreślony

27 27 Wagi automatyczne: 1) dla pojedynczych ładunków c albo c i s 2) odważające c albo c i s 25 miesięcy 25 miesięcy 19 3) porcjujące c albo c i s 4) przenośnikowe c albo c i s 5) wagonowe c albo c i s 25 miesięcy 25 miesięcy 13 miesięcy 20 Wagi nieautomatyczne c albo c i s 25 miesięcy 21 Wagi samochodowe do ważenia pojazdów w ruchu c albo c i s 25 miesięcy 25 miesięcy 22 Wodomierze c 5 lat Zbiorniki pomiarowe do cieczy: 23 1) zainstalowane na stałe na pojeździe drogowym s 2 lata 25 miesięcy 2) posadowione na stałe s 11 lat 11 lat 3) schładzalniki do mleka s 5 lat 5 lat c oznacza cechę legalizacji, s oznacza świadectwo legalizacji.

28 28 Dowód legalizacji ponownej 1. WZÓR ŚWIADECTWA LEGALIZACJI PREZES GŁÓWNEGO URZĘDU MIAR 1).... (adres, telefon, ) ŚWIADECTWO LEGALIZACJI 2) PRZYRZĄD POMIAROWY 3)... Określony wyżej przyrząd pomiarowy spełnia wymagania określone prawem i może być użytkowany zgodnie z obowiązującym prawem. OKRES WAŻNOŚCI LEGALIZACJI 4) Legalizacja jest ważna do dnia... (dzień, miesiąc słownie, rok) MIEJSCE UŻYTKOWANIA 5)... WNIOSKODAWCA 6)... WYMAGANIA 7)... ZAKRES SPRAWDZEŃ 8)... MIEJSCA UMIESZCZENIA CECH 9) Cechę legalizacji umieszczono na... Cechy zabezpieczające w liczbie... umieszczono na... LICZBA STRON ŚWIADECTWA Świadectwo składa się z... stron(y). ZNAK WNIOSKU 10)... Data wystawienia:... (dzień, miesiąc słownie, rok) Pieczęć okrągła organu administracji miar Imię i nazwisko osoby wystawiającej albo pieczęć podmiotu upoważnionego świadectwo legalizacji i jej podpis Niniejsze świadectwo może być okazywane lub kopiowane tylko w całości.

29 Dziękuję za uwagę