ROZPORZDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ. z dnia 2 wrzenia 1997 r.

Transkrypt

1 ROZPORZDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ z dnia 2 wrzenia 1997 r. w sprawie zakresu i rodzaju wiadcze zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, wykonywanych przez pielgniark samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego, oraz zakresu i rodzaju takich wiadcze wykonywanych przez połon samodzielnie. (Dz. U. z dnia 1 padziernika 1997 r.) Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielgniarki i połonej (Dz. U. Nr 91, poz. 410) zarzdza si, co nastpuje: 1. Pielgniarka jest uprawniona do wykonywania samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego: 1) wiadcze zapobiegawczych obejmujcych: a) prowadzenie poradnictwa w zakresie samoopieki w yciu z chorob i niepełnosprawnoci w stosunku do człowieka chorego i jego rodziny, b) psychoedukacj chorych z zaburzeniami psychicznymi i uzalenieniami oraz ich rodzin, pod warunkiem odbycia kursu c) prowadzenie poradnictwa w zakresie ywienia dorosłych oraz dzieci zdrowych, d) prowadzenie poradnictwa w zakresie ywienia dzieci chorych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa pediatrycznego, e) prowadzenie poradnictwa w zakresie sprawowania opieki nad dziemi z grup dyspanseryjnych, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielgniarstwa w rodowisku nauczania i wychowania lub uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa pediatrycznego, f) pielgnacj skóry i błon luzowych z zastosowaniem rodków farmaceutycznych i materiałów medycznych,

2 g) wykonywanie szczepie ochronnych w ramach kalendarza szczepie i na zlecenie właciwych jednostek organizacyjnych słuby zdrowia oraz wystawianie zwizanych z tym zawiadcze, pod warunkiem odbycia kursu h) organizacj izolacji chorych zakanie w miejscach publicznych i w warunkach domowych, 2) wiadcze diagnostycznych obejmujcych: a) wykonywanie badania fizykalnego, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa, b) wykonywanie badania fizykalnego umoliwiajcego wczesne wykrywanie chorób sutka, pod warunkiem odbycia kursu c) kierowanie na badania diagnostyczne i (lub) pobieranie materiałów do bada diagnostycznych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa; rodzaje pobieranych materiałów do bada i rodzaje bada diagnostycznych okrela załcznik nr 1 do rozporzdzenia, d) kierowanie na badania i (lub) pobieranie materiałów do bada bakteriologicznych (mocz, kał, plwocina, wymazy z nosa, gardła i narzdów płciowych i inne wydzieliny), pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa, e) wykonywanie testów diagnostycznych dla oznaczenia ciał ketonowych i glukozy we krwi i w moczu, f) oznaczanie glikemii za pomoc glukometru, g) wykonywanie bada przesiewowych oraz kierowanie do lekarzy, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielgniarstwa w rodowisku nauczania i wychowania lub w zakresie pielgniarstwa rodowiskowego (rodzinnego), h) wykonywanie EKG, pod warunkiem odbycia kursu i) wykonywanie pulsoksymetrii, j) wykonywanie pomiarów stenia gazów biorcych udział w procesie oddychania (gazometrii, kapnometrii), pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, k) ocen wydolnoci oddechowej metod spirometrii, l) wstpn ocen cikoci urazów i organizacj bezpiecznego transportu chorego, ł) ocen stopnia i powierzchni oparze oraz podjcie działa leczniczych w ramach pomocy przedlekarskiej, pod warunkiem odbycia kursu m) ocen stanu wiadomoci chorego z wykorzystaniem właciwych metod oceny (schematów, klasyfikacji), pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie

3 anestezjologii i intensywnej terapii lub uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa, n) ocen poziomu znieczulenia pacjenta oraz relaksometri, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, o) prowadzenie bilansu wodnego, p) ocen stopnia przewodnienia pacjenta dializowanego, pod warunkiem odbycia kursu q) ocen i monitorowanie bólu oraz innych objawów u przewlekle chorych objtych opiek paliatywn oraz ocen wydolnoci fizycznej chorego, pod warunkiem odbycia kursu r) ocen jakoci ycia chorego objtego opiek paliatywn, pod warunkiem odbycia kursu 3) wiadcze leczniczych obejmujcych: a) ustalanie diety w ywieniu ludzi chorych, w oparciu o obowizujce w tym zakresie wytyczne, b) dobór i wykorzystanie rónych technik karmienia u chorych, c) zakładanie zgłbnika do ołdka i odbarczenie treci, d) wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna, e) zakładanie cewnika do pcherza moczowego i usuwanie załoonego cewnika, f) płukanie pcherza moczowego, g) wykonywanie zabiegów doodbytniczych (lewatywa, wlewka, kroplówka), h) dobór sposobów i opatrywanie oparze, ran, odleyn (do III włcznie) oraz przetok, pod warunkiem odbycia kursu i) zdejmowanie szwów, pod warunkiem odbycia kursu j) dorane podawanie tlenu, k) tlenoterapi, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa, l) wykonywanie inhalacji, ł) stosowanie baniek lekarskich, m) wykonywanie kaniulacji ył obwodowych,

4 n) podawanie doylne leków oraz kroplowe przetaczanie doylne płynów w ramach postpowania w resuscytacji kreniowo-oddechowej według obowizujcych standardów postpowania w stanach naglcych, pod warunkiem odbycia kursu o) doran modyfikacj stałej dawki leczniczej insuliny krótkodziałajcej, p) kroplowe przetaczanie doylne płynów, podawanie doylne leków (Heparinum, Natrium Chloratum 0,9%, Glucosum 5%, Natrium Chloratum 10%, Calcium 10%) oraz modyfikacj ich dawki, w trakcie trwania dializy, zgodnie z planem leczenia ustalonym dla danego pacjenta oraz obowizujcymi w danym zakładzie opieki zdrowotnej standardami, pod warunkiem odbycia kursu q) doran modyfikacj dawki leczniczej leku przeciwbólowego i leków stosowanych w celu łagodzenia innych dokuczliwych objawów (duszno, nudnoci, wymioty, lk, delirium) u chorych objtych opiek paliatywn, pod warunkiem odbycia kursu r) podawanie na zlecenie lekarskie doylne, zewntrzoponowe i podskórne leków łagodzcych dokuczliwe objawy u chorych objtych opiek paliatywn, z uwzgldnieniem nowoczesnych technik (stosowanie analgezji sterowanej przez chorego- PCA, cigłego podawania leków i płynów podskórnie przy uyciu zestawu "Buterfly" oraz infuzorów), pod warunkiem odbycia kursu s) przygotowanie chorych (i ich rodzin) leczonych metodami: Cigła Ambulatoryjna Dializa Otrzewnowa (CADO), Automatyczna Dializa Otrzewnowa (ADO) i hemodializa oraz hiperalimentacja - do współudziału w prowadzonym leczeniu, pod warunkiem odbycia kursu t) wykonywanie intubacji dotchawiczej w sytuacjach nagłych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, u) wykonywanie defibrylacji, pod warunkiem odbycia kursu v) zastosowanie unieruchomienia przy złamaniach koci i zwichniciach oraz przygotowanie chorego do transportu, w) zlecanie transportu chorego, x) prowadzenie psychoterapii podstawowej oraz wykorzystanie elementów psychoterapii kwalifikowanej, pod warunkiem odbycia kursu 4) wiadcze rehabilitacyjnych obejmujcych: a) prowadzenie rehabilitacji przyłókowej w celu zapobiegania powikłaniom wynikajcym z unieruchomienia, b) prowadzenie usprawniania ruchowego (siadanie, pionizacja, nauka chodzenia, nauka samoobsługi), c) prowadzenie aktywizacji podopiecznych z wykorzystaniem elementów terapii zajciowej, pod warunkiem odbycia kursu

5 d) prowadzenie terapii kreatywnej i rehabilitacji chorych wymagajcych opieki paliatywnej, pod warunkiem odbycia kursu e) prowadzenie instruktau w zakresie treningu pcherza moczowego u chorych z problemem nietrzymania moczu, pod warunkiem odbycia kursu f) prowadzenia instruktau w zakresie hartowania i kształtowania kikuta amputowanej koczyny, pod warunkiem odbycia kursu g) rehabilitacj podopiecznych z zaburzeniami psychicznymi, pod warunkiem odbycia kursu h) wnioskowanie o objcie opiek społeczn, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielgniarstwa rodowiskowego (rodzinnego). 2. W zwizku z samodzielnym wykonywaniem wiadcze leczniczych pielgniarka jest uprawniona do podania pacjentowi doranie w nagłych wypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowicym załcznik nr 2 do rozporzdzenia Pielgniarka zatrudniona w zakładzie opieki zdrowotnej informuje, bez zbdnej zwłoki, lekarza o samodzielnym wykonaniu wiadcze wymienionych w 1 oraz o podanych lekach. 2. Przepis ust. 1 stosuje si odpowiednio do pielgniarki wykonujcej opiek nad pacjentem poza zakładem opieki zdrowotnej, jeeli w jej obecnoci pacjent zostanie objty opiek lekarsk. 4. Połona jest uprawniona do wykonywania samodzielnie: 1) wiadcze zapobiegawczych obejmujcych: a) sprawowanie opieki przedkoncepcyjnej nad kobiet w celu przygotowania jej do wiadomego planowania rodziny, sprawowania opieki nad noworodkiem i niemowlciem, b) prowadzenie poradnictwa w zakresie przygotowania rodziny do pełnienia funkcji prokreacyjnej, pod warunkiem odbycia kursu c) prowadzenie czynnego poradnictwa w odniesieniu do kobiet ciarnych oraz kierowanie do lekarzy specjalistów, d) przygotowanie kobiet do prowadzenia samoobserwacji we wszystkich okresach ycia w celu wczesnego wykrywania i likwidacji czynników ryzyka schorze nowotworowych,

6 e) prowadzenie czynnego poradnictwa w odniesieniu do kobiet ze schorzeniami ginekologicznymi, f) ustalanie diety w poszczególnych okresach ycia kobiety, w ciy fizjologicznej i ciy wysokiego ryzyka, g) przeprowadzanie wizyt patronaowych u połonicy i noworodka (niemowlcia), h) prowadzenie poradnictwa w zakresie ywienia noworodków i niemowlt zdrowych, i) pielgnacj skóry i błon luzowych z zastosowaniem rodków farmaceutycznych i materiałów medycznych, j) wykonywanie szczepie ochronnych u noworodków w ramach kalendarza szczepie, pod warunkiem odbycia kursu 2) wiadcze diagnostycznych obejmujcych: a) pobieranie materiałów do bada i wykonywanie testów diagnostycznych: ciowego, na obecno białka w moczu, oznaczenie poziomu glukozy we krwi, b) kierowanie na badania i(lub) pobieranie materiałów do bada diagnostycznych; rodzaje pobieranych materiałów do bada i rodzaje bada diagnostycznych okrela załcznik nr 3 do rozporzdzenia, c) pobieranie materiałów do bada bakteriologicznych (mocz, kał, plwocina, wydzielina z dróg rodnych, inne wydzieliny), d) wykonywanie badania fizykalnego, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa, e) wykonywanie badania fizykalnego umoliwiajcego wczesne wykrywanie chorób sutka, f) wykonywanie i interpretacj bada słucych ocenie stanu zdrowia płodu i ciarnej, polegajcych na: badaniu połoniczym zewntrznym, badaniu połoniczym wewntrznym, kardiotokografii, g) wykonywanie pomiarów stenia gazów biorcych udział w procesie oddychania:

7 gazometrii, kapnometrii, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, h) wykonywanie pulsoksymetrii, i) ocen stanu wiadomoci chorej z wykorzystaniem właciwych metod oceny (schematów, klasyfikacji), pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa, j) wykonywanie EKG, pod warunkiem odbycia kursu k) prowadzenie bilansu wodnego, 3) wiadcze leczniczych obejmujcych: a) prowadzenie i przyjcie porodu fizjologicznego, b) prowadzenie porodu w wodzie, pod warunkiem odbycia kursu c) nacicie, znieczulenie miejscowe i szycie krocza nacitego oraz pknitego I według obowizujcych standardów postpowania, d) wykonywanie zabiegu Credego u noworodka, e) zdjcie szwów z krocza, f) płukanie pochwy, g) wykonywanie zabiegów doodbytniczych (lewatywa, wlewka, kroplówka), h) wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna, i) stosowanie baniek lekarskich, j) wykonywanie inhalacji, k) dorane podawanie tlenu, l) tlenoterapi, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa, ł) zakładanie cewnika do pcherza moczowego i usuwanie załoonego cewnika, m) płukanie pcherza moczowego, n) dobór sposobów i opatrywanie ran, odleyn (do III włcznie), pod warunkiem odbycia kursu o) zdejmowanie szwów z ran pooperacyjnych, pod warunkiem odbycia kursu p) wykonywanie kaniulacji ył obwodowych,

8 q) podawanie doylne leków oraz kroplowe przetaczanie doylne płynów w ramach postpowania w resuscytacji kreniowo-oddechowej według obowizujcych standardów postpowania w stanach naglcych, pod warunkiem odbycia kursu r) doran modyfikacj dawki leczniczej leku przeciwbólowego, w leczeniu choroby nowotworowej u chorych przewlekle, pod warunkiem odbycia kursu s) wykonywanie intubacji dotchawiczej w sytuacjach nagłych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, t) wykonywanie defibrylacji, pod warunkiem odbycia kursu u) udzielanie pomocy połoniczej w nagłych przypadkach przed przybyciem lekarza: udzielanie pomocy rcznej w porodach miednicowych, rczne wydobycie łoyska w przypadku krwotoku (masa macicy, zabieg Credego), tamponowanie pochwy w przypadku pknicia szyjki macicy, obrót wewntrzny w przypadku porodu bliniaczego, gdy po urodzeniu si pierwszego płodu drugi znajduje si w połoeniu poprzecznym, a zwiodła próba wykonania obrotu zewntrznego, v) zlecanie transportu chorego, 4) wiadcze rehabilitacyjnych obejmujcych: a) wiczenia usprawniajce w ciy, połogu i schorzeniach ginekologicznych, b) prowadzenie rehabilitacji przyłókowej w celu zapobiegania powikłaniom wynikajcym z unieruchomienia, c) prowadzenie usprawniania ruchowego (siadanie, pionizacja, nauka chodzenia, nauka samoobsługi), d) aktywizacj podopiecznych z wykorzystaniem elementów terapii zajciowej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego. 5. W zwizku z samodzielnym wykonywaniem wiadcze leczniczych połoona jest uprawniona do podania pacjentowi doranie w nagłych przypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowicym załcznik nr 2 do rozporzdzenia, a w przypadku braku moliwoci interwencji lekarskiej, gdy zwłoka w ich podaniu stwarza zagroenie dla ycia i zdrowia matki i(lub) dziecka - równie leków zamieszczonych w wykazie stanowicym załcznik nr 4 do rozporzdzenia.

9 6. 1. Połona zatrudniona w zakładzie opieki zdrowotnej informuje bez zbdnej zwłoki lekarza zatrudnionego w tym zakładzie o samodzielnym wykonaniu wiadcze wymienionych w 4 oraz o podanych lekach. 2. Przepis ust. 1 stosuje si odpowiednio do połonej sprawujcej opiek nad pacjentem poza zakładem opieki zdrowotnej, jeeli w jej obecnoci pacjent zostanie objty opiek lekarsk. 7. Pielgniarka, połona przy podejmowaniu czynnoci zwizanych z samodzielnym wykonywaniem wiadcze zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych nie powinna wykracza poza swoje umiejtnoci zawodowe, a w szczególnoci podejmowa czynnoci wymagajcych umiejtnoci zawodowych, uzyskiwanych w drodze doskonalenia zawodowego w odpowiedniej formie kształcenia podyplomowanego. 8. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.