Studia Doktoranckie w uczelniach wyższych. Sztywny gorset czy tylko gąszcz przepisów?

Transkrypt

1 Studia Doktoranckie w uczelniach wyższych Sztywny gorset czy tylko gąszcz przepisów? IV Ogólnopolskie Spotkanie Pełnomocników Rektorów ds. Jakości Kształcenia Wrocław, 19 listopada 2017 r. Opracował: prof. UAM dr hab. Rafał Mól

2 Podstawy funkcjonowania studiów doktoranckich Ustawy: prawo o szkolnictwie wyższym o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego: w sprawie studiów doktoranckich i stypendiów doktoranckich w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodzie doktorskim, w postępowaniu habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora Uchwały senatów uczelni wyższych: regulaminy studiów doktoranckich, uchwały rekrutacyjne, sprawy stypendialne (+ zarządzenia rektorów) Uchwały rad wydziałów: programy studiów doktoranckich, zasady rekrutacyjne, sprawy stypendialne (+ zarządzenia dziekanów)

3 Ustawy i ich zmiany Ustawa z dn r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. 164 poz z późn. zmianami) 13 zmian w 3 zmiany dot. m.in. studiów doktoranckich

4 Ustawy i ich zmiany Ustawa o stopniach naukowych i tytule naukowymoraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki z dn r. (Dz.U. Nr 65, poz. 595 z późn. zmianami) 2 zmiany dot. m.in. spraw związanych z przewodami doktorskimi

5 Ostatnie zmiany w ustawach dotyczące studiów doktoranckich Ustawa deregulacyjna o zmianie ustawy PSW i in. z dn r. (Dz.U. 2016, poz. 1311) art. 195a -mechanizmy limitujące liczbę doktorantów w jednostkach od 2017/2018 liczba uczestników stacjonarnych SD w jednostce nie może być mniejsza od uczestników niestacjonarnych SD co najmniej 50% doktorantów na stacjonarnych SD ma mieć przyznane stypendia doktoranckie zmiana oceny instytucjonalnej PKA czy i jak SD będą oceniane? Ustawa o zmianie ustawy SNTN i in. z dn r. (Dz.U. 2017, poz. 859) wprowadzenie doktoratów wdrożeniowych (program Doktorat wdrożeniowy Ustawa o finansowaniu nauki) określa zakres nowych / zmienianych rozporządzeń ministerialnych

6 Studia doktoranckie nowe przepisy prawa Polska Rama Kwalifikacji Ustawa z dn r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz.U poz. 64) Rozporządzenie MNiSWz dn r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4 poziomy 6 8 (Dz.U poz.1594) Załączniki określają uniwersalne charakterystyki poziomów w PRK (zał. do Ustawy ZSK) oraz charakterystyki drugiego stopnia PRK (zał. do Rozporządzenia MNiSW) w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych również dla poziomu 8 czyli dla studiów doktoranckich

7 Zmiany rozporządzeń MNiSW: w sprawie studiów doktoranckich i stypendiów doktoranckich Rozporządzenie MNiSW z dn r. (Dz.U.nr 225 poz.1351) obowiązywało od r. Rozporządzenie MNiSW z dn r. (Dz.U poz.1581) obowiązywało od r. Rozporządzenie MNiSW z dn r. (Dz.U poz.1480) obowiązywało od r. Rozporządzenie MNiSW z dn r. (Dz.U poz.558) obowiązuje od r. KONSEKWENCJE Konieczność ciągłego dostosowywania uczelnianych przepisów, regulacji dot. stypendiów (doktoranckich, projakościowych, dla najlepszych doktorantów) oraz wzorów decyzji ws. doktorantów

8 Zmiany rozporządzeń MNiSW: w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich Rozporządzenie MNiSWz dn r. w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (Dz.U. nr 196 poz.1169) obowiązywało od r. Rozporządzenie MNiSWz dn r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych(dz.u poz.841) obowiązywało od r. Rozporządzenie MNiSWz dn r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia [ ] w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (Dz.U poz.172) obowiązywało od r. Rozporządzenie MNiSWz dn r. w sprawie kształcenia na studiach doktoranckich w uczelniach i jednostkach naukowych (Dz.U poz.256) obowiązuje od r. KONSEKWENCJE Konieczność dostosowywania programów studiów doktoranckich

9 Rozporządzenia MNiSW: w sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodzie doktorskim [ ] Rozporządzenie MNiSW z dn r. (Dz.U.nr 204 poz.1200) obowiązywało od r. Rozporządzenie MNiSW z dn r. (Dz.U poz.1383) obowiązywało od r. Rozporządzenie MNiSW z dn r. (Dz.U poz.1842) obowiązywało od r. Rozporządzenie MNiSW z dn r. (Dz.U poz.1586) obowiązuje od r. Rozporządzenie MNiSW(zmieniające) z dn r. (Dz.U poz.271) obowiązuje od r. KONSEKWENCJE okres przejściowy od r. do r. wybór starego lub nowego trybu przewodu doktorskiego, zamieszanie z pojęciami drugi promotor i kopromotor, przewody prowadzone wspólnie wzór dyplomu

10 Studia doktoranckie program SD efekty kształcenia określone przez radę wydziału (jednostki) bez punktów ECTS: praca badawcza(+ sprawozdania roczne z opiniami opiekuna naukowego / promotora) z punktami ECTS: realizacja przedmiotów objętych planem studiów realizacja obowiązkowych praktyk zawodowych wymogi formalnedot. programu SD: łączny wymiar zajęć i praktyk ECTS wymiar zajęć fakultatywnych min. 15 godz. zajęcia przygotowujące do pracy badawczej min. 5 ECTS zajęcia przygotowujące do pracy nauczyciela akademickiego min. 5 ECTS praktyka zawodowa godz. rocznie SD kończą się uzyskaniem kwalifikacji trzeciego stopnia uchwała Rady Wydziału w sprawie nadania stopnia doktora

11 Post scriptum: co nas czeka USTAWA 2.0

12 Ustawa 2.0 Założenia zespół prof. M. Kwieka

13 Ustawa 2.0 Założenia zespół prof. H. Izdebskiego

14 Ustawa 2.0 Założenia zespół prof. A. Radwana Jedynym stopniem naukowym jest stopień doktora nadawany w dziedzinie, a nie dyscyplinie nauki Prawo do nadawania stopnia doktora posiada uczelnia (nie jednostka uczelni) - w dziedzinach, w których prowadzi wartościowe badania (kategoria naukowa B lub wyższa wg nowych zasad ewaluacji i parametryzacji) Ranga doktoratu podniesiona do poziomu obecnej habilitacji Dwie podstawowe ścieżki: asystencka i doktorancka Kolegia doktoranckie (zamiast studiów doktoranckich) powinny być podstawową (jedyną?) zinstytucjonalizowaną formą kształcenia doktorantów: > zapewnione stypendia indywidualne (z różnych źródeł) > konkurencyjny tryb przyznawania środków na projekty > zaangażowanie odpowiednich promotorów i mentorów > zintegrowanie z pracą doktorów rezydujących (post-doc) > kilkuletni okres finansowania i periodyczna ewaluacja Swoboda uczelni przy kształtowaniu procedur i treści wymaganych w ramach kształcenia doktorantów i nadawaniu stopnia doktora granice brzegowe określone ustawowo

15 Dziękuję za uwagę