Przewodnik metodyczny. sztuka. Kredki, plamki, wycinanki KLASA1

Transkrypt

1 Przewodnik metodyczny sztuka Kredki, plamki, wycinanki KLASA1

2 Opracowanie graficzne i rysunki Magdalena Pilch Tomasz Kozłowski Redakcja Martyna Synowiec Marzena Kwiecień Skład komputerowy Piotr Jaworski Wydawca oświadcza, że dołożył wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli i dysponentów praw autorskich. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie publikacji w całości lub we fragmentach bez zgody wydawnictwa zabronione. ISBN w Grupa Edukacyjna S.A Grupa Edukacyjna S.A Kielce, ul. Łódzka 308 tel , faks: mac@mac.pl,

3 Spis treści Temat 1: Wakacyjny pejzaż... 4 Temat 2: Obrazy z kół, trójkątów i prostokątów... 6 Temat 3: Wyjątkowe barwy... 8 Temat 4: Świat zabawek Temat 5: Świat zabawek Temat 6: Czym jest rzeźba? Temat 7: Jakie kolory lubi jesień? Temat 8: Sympatyczne zwierzęta Temat 9: Sympatyczne zwierzęta Temat 10 Budowle małe i duże Temat 11: Czy przy twojej ulicy rosną kwiaty i drzewa? Temat 12: Czy choinka zawsze wyglądała tak samo? Temat 13: Czy choinka zawsze wyglądała tak samo? Temat 14: Jaki jest śnieg? Z górki na pazurki Temat 15: Dlaczego zakładamy maski? Temat 16: Zabawa w teatr Temat 17: Czy kury znoszą kolorowe jajka na Wielkanoc? Temat 18: Gdzie można znaleźć rytm? Temat 19: Rzeźba inna niż wszystkie Temat 20: Rzeźba inna niż wszystkie Temat 21: Czym różnią się od siebie skrzydła motyla? Temat 22: Skąd pochodzą barwy pochodne? Temat 23: Jakie kolory ma polska flaga? Plan dydaktyczny

4 notatki Temat 1: Wakacyjny pejzaż. Wspomnienia z wakacji (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: malowanie pastelami zapamiętanych wakacyjnych pejzaży. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 4 5, pocztówki lub fotografie przedstawiające różne krajobrazy, materiały do prezentacji: płótno naciągnięte na drewnianą ramę, tektura, deska, albumy malarstwa z obrazami przedstawiającymi pejzaże, kredki ołówkowe lub pastele olejne, blok rysunkowy. zprzebieg zajęć I. Powitanie. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Rozmowa nauczyciela z uczniami połączona z pokazem pocztówek i fotografii, które przedstawiają różne krajobrazy. Nauczyciel pyta: Gdzie spędziliście wakacje? Co tam widzieliście? Jakie widoki podziwialiście? Jak można utrwalić widoki, które nam się spodobają? Na czym można malować? Nauczyciel prezentuje różne materiały: papier, tekturę, płótno naciągnięte na drewnianą ramę, deskę. Pyta: Co to jest obraz? Jak inaczej nazywamy malowanie obrazów? III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Nauczyciel czyta głośno tekst z podręcznika (podr., s. 4). Niedawno skończyły się wakacje. Spędziliście je w różnych miejscach: nad morzem, w górach, na wsi. Zapamiętany z wakacji obraz przyrody możemy przedstawić, malując go na wybranej płaszczyźnie, np. na kartce, tekturze, płótnie, drewnie. Pokrywanie tej płaszczyzny kolorowymi lub jednobarwnymi plamami i kreskami o różnych kształtach to malarstwo. Jeśli obraz przedstawia widoki pól, łąk, lasów, gór, drogi, jeziora albo morza, nazywamy go pejzażem. Nauczyciel pyta: Co widzicie na obrazach przedstawionych w podręczniku? (Stefan Filipkiewicz Łąka, Vincent van Gogh Łodzie rybackie na plaży) Co jeszcze mogłoby znaleźć się na obrazie przedstawiającym pejzaż? (góry, lasy, pola) 4

5 Zadanie plastyczne: Przypomnijcie sobie najpiękniejszy pejzaż, jaki widzieliście w czasie wakacji. Namalujcie go pastelami olejnymi lub kredkami. Samodzielna praca uczniów. Uczniowie malują pastelami olejnymi najpiękniejszy pejzaż, jaki widzieli w czasie wakacji. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Wystawa prac. Rozmowa utrwalająca zdobyte wiadomości. Nauczyciel pyta: Jak nazywa się malowanie kolorowych kształtów na papierze, płótnie lub desce? Co malowaliście na dzisiejszej lekcji? Czy wszystkie wykonane przez was prace to pejzaże? Dlaczego? Który pejzaż jest według was najpiękniejszy? Dlaczego? Pożegnanie. 5

6 notatki Temat 2: Obrazy z kół, trójkątów i prostokątów. Geometryczne miasto (1 godzina lekcyjna) Kanciasta postać (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: obserwowanie i nazywanie kolorów, odwzorowywanie barw; wycinanie, układanie, przyklejanie figur geometrycznych, tworzenie z nich kształtu postaci lub przedmiotu. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 6 7, wycięte z tektury trójkąty różnej wielkości i kształtu równoboczne, prostokątne, równoramienne, wycięte z tektury koła, prostokąty, nożyczki, klej, blok rysunkowy. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika oraz materiałów do pracy plastycznej. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Rozmowa nauczyciela z uczniami. Nauczyciel prezentuje uczniom wycięte z tektury figury i pyta: Do czego podobne są te kształty? Czy są one podobne do siebie? Czym się między sobą różnią? Jakie to figury? Nauczyciel podsumowuje wypowiedzi uczniów i mówi: Koła, trójkąty i prostokąty będą ważne na dzisiejszych zajęciach zostaną użyte do stworzenia prac plastycznych. Wyobraźcie sobie, że jesteście czarodziejami. Co można wyczarować z kół, trójkątów i prostokątów? Burza mózgów nauczyciel zapisuje lub schematycznie rysuje na tablicy wszystkie skojarzenia dzieci. Następnie nauczyciel poleca uczniom otworzyć podręczniki (podr., s. 6) i czyta tekst z rozdziału Obrazy z kół, prostokątów i trójkątów. Osobę, której zawód polega na malowaniu obrazów, nazywamy artystą malarzem. Niektórzy artyści lubią przedstawiać figury geometryczne na swoich obrazach. Praca z podręcznikiem. Wskaż i nazwij figury geometryczne na obrazie. Powiedz, co twoim zdaniem artysta na nim przedstawił. 6

7 Swobodna rozmowa na temat obrazu (Paul Klee Obraz miasta z czerwonymi i zielonymi akcentami) i tego, co jest na nim przedstawione. Nauczyciel mówi: Przyjrzyjcie się obrazowi z figur geometrycznych i pokolorujcie w podobny sposób rysunek na karcie pracy (podr., s. 7). III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. notatki Zadanie plastyczne. Nauczyciel mówi: Teraz wyobraźcie sobie, że jesteście malarzami czarodziejami. Zastanówcie się, co moglibyście wyczarować na obrazie za pomocą figur geometrycznych. Uczniowie wycinają figury geometryczne. Układają z nich postać człowieka, zwierzątko lub dowolny przedmiot. Wybierają z wykonanych układów taki, który najbardziej im się podoba, i przyklejają go na kartce z bloku. Wymyślają tytuł dla swojej pracy. Po zakończonej pracy uczniowie porządkują ławki i klasę. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. Uczniowie siedzą w kręgu. Prezentują indywidualnie swoje prace. Każde dziecko opowiada, jakich figur geometrycznych użyło w swojej pracy plastycznej, co z nich wyczarowało i jaki tytuł nadało pracy. Swobodna rozmowa na temat prezentowanych prac. Pożegnanie. 7

8 notatki Temat 3: Wyjątkowe barwy. Dokąd zmierzają kolorowe gąsienice? (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: malowanie palcami, poznanie barw podstawowych. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 8 9, nietoksyczne farby akwarelowe w guziczkach lub farby do malowania palcami, pędzelek, czarny flamaster, chusteczki jednorazowe (optymalnie: nawilżane chusteczki dla dzieci), naczynie z wodą. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie warsztatu pracy do malowania farbami (nakrycie stolików foliowymi obrusami, przygotowanie farb, pędzli, kartek, wody w kubeczkach, chusteczek). II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Nauczyciel analizuje i objaśnia uczniom instrukcję w podręczniku. Do wykonania tej pracy uczniowie używają tylko barw podstawowych czerwonej, niebieskiej i żółtej. Jeśli korzystają z farb akwarelowych w guziczkach, muszą je najpierw zwilżyć za pomocą pędzelka umoczonego w wodzie. Uczniowie zanurzają palec wskazujący w czerwonej farbie, środkowy w niebieskiej, a serdeczny w żółtej. Odbijają na karcie pracy (podr., s. 9) palec umoczony w czerwonej farbie, a następnie umoczony w niebieskiej i żółtej. Powtarzają tę czynność dwa razy. Tułów gąsienicy jest gotowy. Następnie zanurzają kciuk w żółtej farbie i odbijają go na kartce tak, aby powstała głowa gąsienicy. Wykonują kilka gąsienic, których głowy będą skierowane w stronę owoców przedstawionych na karcie pracy. Kiedy praca wyschnie, dorysowują gąsienicy czarnym flamastrem oczy, uśmiech, nóżki. Po zakończonej pracy uczniowie układają swoje obrazki do wyschnięcia w przeznaczonym do tego miejscu, porządkują ławki i klasę. III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej, utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. Dzieci siadają w kręgu, każde z nich trzyma przed sobą swoją pracę. Rozmowa nauczyciela z uczniami. Nauczyciel pyta: Jakich kolorów użyliście do malowania gąsienic? 8

9 Czy wiecie, że te kolory są wyjątkowe? Dlaczego te kolory są wyjątkowe? Jako podsumowanie zajęć nauczyciel czyta tekst z podręcznika (podr., s. 8): Wśród wielu kolorów trzy są wyjątkowe niebieski, czerwony i żółty. Nazywamy je barwami podstawowymi, ponieważ powstają z nich inne kolory. Pożegnanie. notatki 9

10 notatki Temat 4: Świat zabawek. Zabawka, która rośnie i maleje (2 godziny lekcyjne) zzadania edukacyjne: wykonanie zabawki wycinanie według instrukcji, klejenie i składanie elementów w całość. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 10, zabawki przyniesione przez dzieci lub ich zdjęcia, gry planszowe, kredki ołówkowe lub flamastry, nożyczki, klej. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie materiałów do pracy plastycznej oraz podręcznika. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Uczniowie siadają w kręgu. Rozmowa nauczyciela z uczniami o zabawie i zabawkach: Które zabawki wam się podobają? Dlaczego? Jakie cechy ma dobra zabawka? Kiedy chętnie się nią bawicie? Co powinna mieć, jak powinna wyglądać zabawka, którą chętnie się będziecie bawić? Czy pluszowy miś i gra planszowa bawią was tak samo? Co to znaczy: dobra zabawa? Czy do dobrej zabawy potrzebne są zabawki? Nauczyciel czyta tekst z podręcznika (podr., s. 10). Artyści nie tylko malują obrazy, niektórzy projektują zabawki wymyślają ich kształty i kolory. Oglądanie zdjęć zabawek w podręczniku i zabawek przyniesionych przez dzieci analizowanie ich kolorów i kształtów. Jakie kolory mają wasze zabawki? Jakie kształty mają wasze zabawki? Czy kolor i kształt mają wpływ na to, że lubicie te zabawki? Dlaczego artyści zajmują się projektowaniem zabawek? III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Nauczyciel analizuje i objaśnia uczniom instrukcję w podręczniku Zabawka, która rośnie i maleje (podr., s. 10). Uczniowie wycinają poszczególne elementy zabawki i sklejają je według instrukcji (schemat zabawki, s. 13). Każde dziecko rysuje postać na papierowej zabawce. Może przeobrazić ją w chłopca lub dziewczynkę dorysowuje włosy, oczy, usta, nos i ubranie lub dowolnie wybraną postać z bajki (cza- 10

11 rownicę, księżniczkę, pirata, itp.). Włosy można dorysować lub wykonać z włóczki i przykleić. Dzieci nadają imiona swoim zabawkom. notatki Podczas wykonywania zabawki przez dzieci nauczyciel dyskretnie czuwa, sprawdza i naprowadza na właściwe rozwiązania. Po zakończonej pracy uczniowie odkładają swoje zabawki, porządkują ławki i klasę. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. Prezentacja zabawek przez wybranych lub chętnych uczniów. Każdy podaje imię, które nadał swojej zabawce, opowiada o niej. Podstawą opowieści mogą być pytania zadawane przez nauczyciela: Jak nazywa się twoja zabawka? Czy podoba ci się ta zabawka? Czy podobają ci się jej kolory? Dlaczego? Na czym polega działanie tej zabawki? Co jest w niej zabawne? Pożegnanie. 11

12 notatki Temat 5: Świat zabawek. Półka z zabawkami (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: wycinanie, klejenie i układanie kompozycji. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 11, kolorowe gazety i reklamy, nożyczki, klej. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie materiałów do pracy plastycznej oraz podręcznika. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Uczniowie siadają w kręgu. Rozmowa nauczyciela z uczniami o zabawie i zabawkach: Pamiętacie naszą rozmowę o zabawkach? Przypomnijcie mi, jakie cechy ma dobra zabawka. Kiedy chętnie się nią bawicie? Co powinna mieć, jak powinna wyglądać zabawka, którą chętnie się będziecie bawić? Nauczyciel czyta polecenie z podręcznika (podr., s. 11). Wytnij z kolorowych gazet lub reklam przeznaczonych na makulaturę zdjęcia zabawek i przedmiotów, które najbardziej ci się spodobały. Ułóż je porządnie na półkach tak, żeby się zmieściły. Kiedy półki będą zapełnione, przyklej ułożone na nich zdjęcia. III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Nauczyciel analizuje i objaśnia ćwiczenie w podręczniku: Na karcie pracy w podręczniku widzicie fotografię półek. Wasze zadanie polega na wypełnieniu ich zabawkami i przedmiotami do zabawy wyciętymi z gazet. Uczniowie wycinają fotografie zabawek i przedmiotów z gazet i układają z nich kompozycję na fotografii półek. Zabawki, które lubią, a których nie udało im się znaleźć i wyciąć, rysują kredkami. Podczas wykonywania zadania przez dzieci nauczyciel dyskretnie czuwa, sprawdza i naprowadza na właściwe rozwiązania. Po zakończonej pracy uczniowie porządkują ławki i klasę. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. Prezentacja półek z zabawkami przez wybranych lub chętnych uczniów. Każdy opowiada o swojej półce wylicza, co się na niej znajduje, które przedmioty umieszczone są wyżej, a które niżej i dlaczego akurat tak. Pożegnanie. 12

13 Schemat zabawki do tematu Zabawka, która rośnie i maleje. 13

14 notatki Temat 6: Czym jest rzeźba? Zdrowe danie z plasteliny (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: lepienie i wycinanie kształtów z plasteliny, komponowanie elementów trójwymiarowych w określonej przestrzeni. zśrodki dydaktyczne: podr., s , mała forma rzeźbiarska figurka z drewna, gliny lub plasteliny; fotografie przedstawiające zdrową i niezdrową żywność lub eksponaty naturalne (zielony groszek, jajka, pieczywo pełnoziarniste, marchewka, chipsy, ciastka itp.), plastelina, plastikowy nożyk, plastikowy widelec, wykałaczka, tekturowa podkładka, talerz jednorazowy. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie materiałów do pracy plastycznej oraz tekturowej podkładki i podręcznika. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Rozmowa nauczyciela z uczniami połączona z pokazem małej formy rzeźbiarskiej lub ilustracji w podręczniku (podr., s. 12). Nauczyciel pyta: Czy wiecie, co to jest? (rzeźba) Czy rzeźba i obraz są do siebie podobne? (nie) Czym różni się rzeźba od obrazu? (rzeźbę możemy oglądać z wielu stron, obraz tylko z jednej strony; rzeźba jest trójwymiarowa, przestrzenna, a obraz jest dwuwymiarowy, płaski) Nauczyciel czyta tekst z podręcznika (podr., s. 12 i 13). Rzeźba to dzieło wykonane przez artystę rzeźbiarza. Można je obejść dookoła i zobaczyć z wielu stron: z przodu, z tyłu, z boku. Rzeźbę można wykonać z kamienia, gliny, plasteliny, plastiku i innych materiałów. Niektórzy artyści wykonują rzeźby przedstawiające owoce, warzywa i różne potrawy. Rozmowa nauczyciela z uczniami. Nauczyciel pyta: Czy rzeźby na zdjęciach przedstawiają zdrowe potrawy? Jakie potrawy są zdrowe? Nauczyciel prezentuje eksponaty lub fotografie przedstawiające zdrową i niezdrową żywność. Rozmowa na temat żywności. Nauczyciel pyta: Co lubicie jeść? Czego nie lubicie jeść? Czy wszystkie potrawy, które są zdrowe wam smakują? 14

15 Nauczyciel formułuje zadanie plastyczne: Na dzisiejszych zajęciach zrobicie nietypową rzeźbę zdrowe danie z plasteliny. Nie będzie można go zjeść, ale będzie można je podziwiać i dzięki niemu lepiej zapamiętać, które potrawy są zdrowe. III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. notatki Nauczyciel analizuje ilustracje i objaśnia uczniom jak zrobić danie z plasteliny (podr., s. 13). Dzieci wykonują danie z plasteliny na tekturowej podkładce. Jako narzędzi do wykonania rzeźby używają plastikowych sztućców i wykałaczki. Najpierw wykonują poszczególne elementy zdrowego dania, np. jajko sadzone, marchewka, groszek (toczą małe zielone kulki). Spośród przedstawionych w instrukcji komponentów wybierają te, które lubią i z których chciałyby stworzyć danie obiadowe lub kanapkę. Nauczyciel może w trakcie pracy uczniów zadawać pytania naprowadzające: Czy uważacie, że jajko sadzone, marchewka z groszkiem i ziemniaki, to zdrowy obiad? Czy lubicie brokuły? Jak myślicie, czy koreczki z ogórka, oliwek, pomidorów koktajlowych i szynki byłyby smaczne? Dzieci układają swoje dania na plastikowych talerzach. Po skończonej pracy porządkują materiały plastyczne, ławki i klasę. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. A. Nauczyciel przygotowuje zdrową ucztę rozkłada obrus papierowy lub foliowy na wybranym stoliku (albo robi duży stół z kilku stolików) i prosi dzieci, aby układały na nim swoje potrawy. B. Jeśli są odpowiednie warunki, można zaproponować dzieciom zabawę w ucztę przypomnieć, z której strony kładziemy nóż, a z której widelec, co należy zrobić z serwetką itd., dzieci siadają przy stole i bawią się w konsumpcję przygotowanych potraw. Obydwa warianty zakończenia lekcji nauczyciel wzbogaca rozmową podsumowującą i omówieniem zarówno walorów wizualnych (artystycznych), jak i dietetycznych wykonanych prac. Pyta: Które danie wygląda najbardziej apetycznie i najładniej się prezentuje na talerzu? Czy wszystkie potrawy są zdrowe? Czy zrobione przez was dania to rzeźby? Dlaczego tak sądzicie? Pożegnanie. 15

16 notatki Temat 7: Jakie kolory lubi jesień? Jesienne liście (2 godziny lekcyjne) zzadania edukacyjne: malowanie farbami akwarelowymi, rysowanie linii konturowej. zśrodki dydaktyczne: podr., s , farby akwarelowe szkolne w guziczkach, blok techniczny, pędzelek, naczynie na wodę, kredki lub flamastry, bukiet z 5 do 10 jesiennych liści. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie warsztatu pracy do malowania farbami (nakrycie stolików foliowymi obrusami, przygotowanie farb, pędzli i wody w kubeczkach). II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Uczniowie oglądają plamy barwne w podręczniku (podr., s.14), a następnie określają potocznymi nazwami kolory jesiennych liści i wskazują je na ilustracjach. Nauczyciel zadaje pytania: Jakie barwy mają przyniesione przez was liście? Jakie kształty mają te liście? Czy umiecie wymienić kolory owoców, które zbieramy jesienią? Jakie kolory lubi jesień? III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Dzieci korzystają z instrukcji (podr., s.14) i wykonują w technice mokre w mokrym plamy barwne w kolorach jesiennych liści. Pędzlem zamoczonym w wodzie zwilżają całą powierzchnię kartki z bloku technicznego. Zanurzają mokre pędzle w farbie wybierają kolory, które lubi jesień. Malują plamy na kartce będą się one łagodnie rozlewać. Pokrywają różnymi jesiennymi kolorami całą powierzchnię kartki. Dzieci odkładają pomalowane kartki do wyschnięcia. W czasie, kiedy prace akwarelowe wysychają, uczniowie odrysowują kontur wybranego liścia na gotowym tle na karcie pracy (podr., s.15). Kiedy farby na kartce z bloku wyschną, odrysowują czarną kredką lub flamastrem kontury przyniesionych liści. Praca akwarelowa jest tłem, a kontury nadają kolorom na kartce kształty liści. 16

17 Nauczyciel kolejno określa etapy pracy: Przyjrzyjcie się waszym farbom. Czy znajdujecie takie, które mają kolor jesiennych liści? Zanurzcie pędzel w wodzie i pomalujcie nim kartkę tak, aby była wilgotna. Teraz odpowiednimi, różnymi kolorami malujcie plamy tak, aby cała powierzchnia kartki była zamalowana. Poczekajcie aż praca wyschnie. Przyłóżcie jeden z liści do kartki i odrysujcie jego kontur. Następnie odrysujcie tyle konturów liści, ile zmieści się na kartce. Zaplanujcie pracę tak, aby zmieściło się jak najwięcej konturów. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Wystawa prac. Nauczyciel mówi: Popatrzcie na swoją pracę i prace kolegów. Powiedzcie, jakie kolory lubi jesień. Pożegnanie. 17

18 notatki Temat 8: Sympatyczne zwierzęta. Ulubione zwierzę (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: lepienie z gliny i plasteliny, uzyskiwanie różnych faktur. zśrodki dydaktyczne: podr., s.16, glina samoutwardzalna, nożyk plastikowy, tekturka. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów do wykonania pracy plastycznej. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Rozmowa nauczyciela z uczniami. Nauczyciel pyta: Jakie zwierzęta rozpoznajecie na ilustracjach? Które zwierzę podoba wam się najbardziej? Dlaczego? Jakie jest twoje ulubione zwierzątko? Sformułowanie polecenia przez nauczyciela. Wykonaj rzeźbę z gliny lub plasteliny przedstawiającą twoje ulubione zwierzę. Przyjrzyj się figurkom na poniższych fotografiach. Jeśli ci się podobają, możesz wykonać podobną figurkę. III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Dzieci wykonują rzeźbę swojego ulubionego zwierzątka. Pod kierunkiem nauczyciela analizują wygląd przedstawionych na ilustracjach figurek zwierząt, przyglądają się, jak wykonana jest sierść baranka, myszy, kotka, ustalają jak wykonać gładką powierzchnię, a jak szorstką (szorstką powierzchnię otrzymujemy przez wykonywanie na powierzchni gliny nożykiem lub wykałaczką nakłuć, rys, itp.) W trakcie pracy dzieci nauczyciel obserwuje i naprowadza na właściwe rozwiązania problemów, m.in. przez zadawanie pytań: Jak pokazać gładką skórę zwierzaka? Jak przedstawić sierść na ciele zwierzątka? Uczniowie wykonują figurki, inspirując się przedstawionymi w instrukcji zwierzakami lub wykorzystując własne pomysły. Na kolejnych zajęciach, można wysuszone gliniane figurki pomalować farbami plakatowymi lub akrylowymi realistycznie albo fantastycznie, w konwencji baśniowej. 18

19 IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Nauczyciel inicjuje wystawę Nasze ulubione zwierzęta. Uczniowie ustawiają swoje zwierzątka w wybranym miejscu ekspozycyjnym. Rozmowa nauczyciela z uczniami na temat: Które zwierzątko jest najbardziej lubiane w naszej klasie? Pożegnanie. 19

20 notatki Temat 9: Sympatyczne zwierzęta. Dziwny futrzak (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: rysowanie, wycinanie i klejenie, komponowanie kształtu na płaszczyźnie. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 17, flamastry, papier kolorowy, klej, nożyczki, tablica interaktywna, Internet. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów do wykonania pracy plastycznej. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Rozmowa nauczyciela z uczniami. Nauczyciel mówi: Ostatnio wykonywaliście figurki waszych ulubionych zwierząt. Teraz porozmawiamy o innych zwierzętach. Jakie znacie zwierzęta groźne dla człowieka? Jakich zwierząt nie trzeba się bać? Czy widzieliście zwierzę, którego wygląd was zdziwił? Dlaczego zwierzę może wydawać się dziwne? Nauczyciel prezentuje uczniom na tablicy interaktywnej rzadko spotykane okazy zwierząt (wpisuje w wyszukiwarkę grafiki Google hasła), np.: palczak madagaskarski, dziobak, małpa pigmejka, jaguarundi, kanczyl (inaczej myszo-jeleń), kretoszczur, mrównik. Uczniowie przyglądają się zwierzętom, wybrani uczniowie odpowiadają na pytania: Czy znasz to zwierzę? Jakie wrażenia wywołuje to zwierzątko? Czy jest miłe? Czy straszne? Sformułowanie polecenia przez nauczyciela. Ten puchaty futrzak na karcie pracy będzie najdziwniejszym zwierzakiem na świecie. Takim, którego nikt nigdy nie widział. Brakuje mu jednak oczu, pyszczka, łapek. Dorysuj je flamastrami lub wytnij z papieru kolorowego i doklej. Postaraj się, aby były bardzo dziwne. III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Dzieci wykonują dziwnego futrzaka na karcie pracy (podr., s. 17). Uczniowie, kierując się własną wyobraźnią, dorysowują i doklejają do fotografii na karcie pracy wymyślone kształty zwierzaka. W trakcie pracy dzieci nauczyciel obserwuje i w razie potrzeby naprowadza na właściwe rozwiązania problemów. 20

21 Uczniowie tworzą dziwnego futrzaka, inspirując się przedstawionymi w prezentacji zwierzętami i wykorzystując własne pomysły. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Każdy chętny uczeń prezentuje na forum klasy swojego dziwnego futrzaka i opowiada o nim (np. dlaczego wygląda tak, a nie inaczej, czym się żywi, jakie są jego zwyczaje itp.). Rozmowa nauczyciela z uczniami na temat: Który z przedstawionych futrzaków wydał się wam najdziwniejszy? Dlaczego tak uważacie? Pożegnanie. 21

22 notatki Temat 10. Budowle małe i duże. Budowla z klocków (1 godzina lekcyjna) Jak zbudować kolorowy dom? (2 godziny lekcyjne) zzadania edukacyjne: planowanie i komponowanie na płaszczyźnie, rysowanie, wycinanie i klejenie; konstruowanie formy przestrzennej z pudełek, praca w grupie. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 18, tektura formatu A2, 2 małe pudełka (np. po herbacie, kosmetykach lub ciastkach), papier kolorowy (lub papier kolorowy samoprzylepny), klej, nożyczki. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie materiałów plastycznych i podręcznika. II. Odkrywanie i formułowanie problemu Nauczyciel czyta tekst z podręcznika (podr., s. 18). Uczniowie oglądają przedstawione fotografie (kolegiata w Tumie, budynek Muzeum Sztuki Współczesnej w Nowym Jorku). Architektura to sztuka projektowania i budowania różnych budynków: domów, kościołów, teatrów, biurowców i innych. Projektowaniem budowli zajmuje się architekt. Jego zadaniem jest również pilnowanie, aby budowniczy wznosili budowlę zgodnie z jego planem. Przedstawione na zdjęciach budowle to przykłady dzieł architektonicznych. Nauczyciel zadaje pytanie dotyczące fotografii do rozdziału: Przyjrzyj się przedstawionym na fotografiach budowlom jedna z nich przedstawia bardzo stary kościół, a druga niedawno wybudowaną siedzibę muzeum. Czy ich kształty coś ci przypominają? Czy podobne budowle mogłyby powstać z klocków? III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Polecenie sformułowane przez nauczyciela: Dokończcie budowlę z klocków przedstawioną na fotografii na karcie pracy (podr., s. 19). Dorysujcie lub doklejcie okna, drzwi, dachy, prowadzącą do niej drogę, otaczającą ją roślinność drzewa, krzewy, trawę i kwiaty. Uczniowie rysują i doklejają potrzebne elementy. Po skończeniu pracy nauczyciel formułuje kolejne polecenie: Przyniesione pudełka oklejcie w całości papierem kolorowym, możecie przykleić lub narysować na nich okna lub drzwi. Oklejone przez was pudełka będą klockami, z których wspólnie zbudujemy kolorowy dom. 22

23 Uczniowie oklejają pudełka w całości papierem kolorowym, mogą przykleić (z samolepu) lub narysować na nich okna i drzwi. Każde oklejone pudełko będzie jednym z elementów wykonanego wspólnie, pod kierunkiem nauczyciela, przez wszystkich uczniów kolorowego domu. Kiedy uczniowie okleją pudełka, podchodzą kolejno do nauczyciela i na tekturze formatu A2 (najlepiej w kolorze zielonym, brązowym lub niebieskim) układają swoje klocki. Próbują różnych układów wybierają najładniejszy i wybrane osoby z pomocą nauczyciela sklejają poszczególne klocki ze sobą za pomocą dwustronnej taśmy klejącej. Uczniowie w czasie swobodnej rozmowy ustalają przeznaczenie domu nauczyciel zadaje pytania: Co to za dom? Do czego służy? Kto mógłby w nim zamieszkać? IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Uczniowie siadają w kręgu, w jego środku nauczyciel ustawia makietę z domem. Rozmowa podsumowująca lekcję. Nauczyciel pyta: Czym jest architektura? Kto zajmuje się projektowaniem domów? Czy architekt buduje domy? Czy zbudowany przez was dom to dzieło architektoniczne? Kto mógłby zamieszkać w waszym kolorowym domu? Pożegnanie. 23

24 notatki Temat 11: Czy przy twojej ulicy rosną kwiaty i drzewa? Moje miasto (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: planowanie rozkładu kształtów i rysowanie kredkami. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 20, strona internetowa Google Earth, kredki i flamastry. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie do zajęć podręcznika i materiałów do rysowania (kredki i flamastry). II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Rozmowa i analizowanie ilustracji w podręczniku. Nauczyciel prosi: Przypomnijcie, czym zajmuje się architekt. Nauczyciel czyta tekst z podręcznika (podr., s. 20) i odnoszące się do niego polecenie: Architekt projektuje nie tylko wygląd budynków, ale często również tego, co je otacza. Planuje, gdzie będą rosły drzewa, kwiaty, gdzie będą parkowały samochody, którędy przebiegnie droga i gdzie będzie staw lub fontanna. Przyjrzyjcie się ilustracjom i wskażcie domy, parkingi, samochody i zieleń (czyli drzewa, krzewy i kwiaty). Rozmowa na temat miejsca zamieszkania dzieci. Nauczyciel pyta: Czy w pobliżu waszych domów rosną drzewa, kwiaty? Czy są trawniki? Czy jest parking? Nauczyciel zadaje pytanie: Jak wygląda świat widziany z góry? Jeśli jest taka możliwość, nauczyciel korzysta z tablicy interaktywnej oraz Internetu i prezentuje zdjęcia widzianych z góry miast i mapy urbanistyczne miast (można je znaleźć na stronie: Google Earth/ Strona główna/odkrywanie świata/prezentacje/zdjęcia 3D). Chętni (lub wybrani) uczniowie wskazują na mapach budynki, ulice, parki itp. Uczniowie oceniają, czy podobają im się takie plany miast czy nie. Uzasadniają swoje odpowiedzi. III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Nauczyciel formułuje polecenie do zadania plastycznego: 24

25 Na karcie pracy narysowano widziany z góry rozkład ulic. Wyobraźcie sobie, że jesteście architektami. Zaplanujcie, w których miejscach będą stały domy, gdzie będą rosły drzewa i kwiaty, gdzie mógłby znajdować się staw. Narysujcie to na waszych kartach. W pracy pomogą wam ilustracje znajdujące się w podręczniku. Postarajcie się przedstawić na swoich planach świat widziany z góry. Uczniowie planują rozkład budowli przy ulicach i ich otoczenie, wyznaczają miejsca, w których będą stały domy, gdzie będą rosły drzewa i kwiaty, gdzie będzie znajdować się staw. Rysują zaplanowane elementy. Samodzielna praca uczniów. Nauczyciel dyskretnie obserwuje, czy wszyscy zrozumieli polecenie, naprowadza na właściwe rozwiązania. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Wybrane osoby odpowiadają na pytania nauczyciela: Pokaż mi zaplanowaną przez ciebie ulicę. Co znajduje się przy twojej ulicy? Kto z was zaplanował parking na swojej ulicy? Podajcie przykłady tego, co może zaprojektować architekt. Pożegnanie. 25

26 notatki Temat 12: Czy choinka zawsze wyglądała tak samo? Choinka piękna jak las (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: wycinanie i klejenie papierowych ozdób, dekorowanie na płaszczyźnie. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 22, małe kawałki kolorowej bibuły, klej, nożyczki, flamastry. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów do zadania plastycznego. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Nauczyciel czyta tekst z podręcznika (podr., s. 22). Uczniowie oglądają zdjęcia: Co roku w święta Bożego Narodzenia w większości domów pojawiają się choinki. Iglaste drzewa ozdabiamy różnymi dekoracjami, które zazwyczaj kupujemy w sklepach. Nie zawsze tak było. Przed laty mieszkańcy wsi i miast ubierali bożonarodzeniowe drzewka, wykorzystując wyłącznie ozdoby, które sami wykonali lub które wyrosły w ich sadach. Dekorowali choinkę między innymi jabłkami, orzechami zawijanymi w sreberka, ozdobami z opłatka, dzwonkami i gwiazdkami ze słomy lub trawy. Wykonywali też dużo ozdób z papieru, na przykład łańcuchy. Nauczyciel podaje informację, że choinka, którą uczniowie widzą na zdjęciu w podręczniku, jest taką właśnie choinką można na niej zobaczyć ręcznie wykonane dekoracje. Zwyczaj wykonywania ozdób choinkowych przetrwał jeszcze w niektórych domach, gdzie dziadkowie, rodzice i dzieci wspólnie tworzą tradycyjne ozdoby. Czy w twoim domu panuje zwyczaj wykonywania ozdób choinkowych? III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Polecenie do pracy plastycznej sformułowane przez nauczyciela. Dziś waszym zadaniem będzie ozdobienie choinki, której fotografia znajduje się na karcie pracy (podr., s. 23). Aby ją udekorować, można nakleić różne ozdoby, np. kulki z bibuły, dekoracje samoprzylepne lub narysować ozdoby flamastrami (lub kredkami). Samodzielna praca uczniów. Nauczyciel dyskretnie obserwuje, czy wszyscy zrozumieli polecenie, naprowadza na właściwe rozwiązania. 26

27 IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Wystawa prac przedstawiających choinki. Rozmowa podsumowująca: Czy na waszych kartkach choinki wyglądają tak samo? Czy choinka w waszych domach zawsze wyglądała tak samo? Jak strojono choinki dawniej? Jak dekorujemy je obecnie? Pożegnanie. Nauczyciel prosi, aby na następną lekcję plastyki dzieci ubrały się (jeśli jest to możliwe) na zielono. 27

28 notatki Temat 13: Czy choinka zawsze wyglądała tak samo? Barwne łańcuchy (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: wycinanie, klejenie, łączenie i komponowanie elementów łańcucha na choinkę. zśrodki dydaktyczne: podr. plast. s. 22, sznurek, rurki do napojów, papier kolorowy, dziurkacz biurowy, klej, nożyczki. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów do wybranego zadania plastycznego. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Nauczyciel czyta tekst: Zwyczaj wykonywania łańcuchów na choinkę wiąże się z wierzeniem ludowym, że jeśli na choince pojawi się taka ozdoba, więzi rodzinne będą mocne, a dom chroniony przed kłopotami. Można w to wierzyć lub nie, ale z pewnością papierowe łańcuchy wyglądają na choince pięknie i warto je wykonać, aby ozdobić swoje drzewko. Nauczyciel pyta: Dlaczego wieszamy łańcuchy na choince? Czy ktoś z was robił taki łańcuch? Jak możemy zrobić łańcuch na choinkę? Nauczyciel objaśnia uczniom sposób wykonania łańcucha według wybranej instrukcji (podr., s. 22). III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Uczniowie najpierw wykonują z prostokątów wyciętych z papieru kolorowego małe wachlarzyki i zaginają je naprzemiennie. Następnie sklejają (lub łączą zszywaczem) je pośrodku i rozkładają w formę kokardy wykonują co najmniej kilkanaście różnokolorowych kokardek. Pośrodku każdej z nich (w miejscu sklejenia lub zszycia) wykonują otwór patykiem do szaszłyków lub dziurkaczem biurowym (jeśli miejsce sklejenia jest wystarczająco szerokie). Tną różnokolorowe rurki na odcinki ok. 5 cm. Nakładają na cienki sznurek naprzemiennie rurkę, kokardkę, rurkę, kokardkę itd. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. Taniec choinek każde dziecko prezentuje wykonany przez siebie łańcuch. Przyjmuje rolę choinki drapuje łańcuch na ramionach, 28

29 szyi. Dzieci tak przystrojone tańczą w kręgu, w parach lub indywidualnie do wybranej piosenki świątecznej. Po zabawie dzieci siadają w kręgu i odpowiadają na pytania nauczyciela: Czy podobają wam się wasze łańcuchy choinkowe? Która tańcząca choinka była najpiękniejsza? Która choinka najpiękniej tańczyła? Następnie uczniowie i nauczyciel wspólnie przystrajają łańcuchami klasową choinkę. Nauczyciel pyta: Jak myślicie, dlaczego ozdobiliśmy klasową choinkę łańcuchami? Pożegnanie. notatki 29

30 notatki Temat 14: Jaki jest śnieg? Z górki na pazurki. Pejzaż z bałwankiem (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: rysowanie, wycinanie, przyklejanie elementów kolażu. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 24, prezentacja na temat zimy i sportów zimowych ze stron internetowych, kartka białego papieru ksero, wata, waciki kosmetyczne, gaza, klej, nożyczki, papier kolorowy samoprzylepny lub flamastry. I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów do pracy plastycznej. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Nauczyciel pyta: Jaką mamy teraz porę roku? Czym ta pora różni się od innych pór roku? Jaki jest śnieg? Nauczyciel czyta tekst z podręcznika (podr., s. 24). Zima jest piękną porą roku. Gdy spadnie śnieg i cały świat staje się biały, dzieci bawią się śnieżkami, jeżdżą na nartach i łyżwach, zjeżdżają na sankach. Nauczyciel zadaje pytania z podręcznika (podr., s. 24). Kiedy patrzymy na śnieg, wydaje nam się, że jest miękki, puszysty i lekki, ale czy taki jest naprawdę? Co czujecie, kiedy dotykacie śniegu? Jak można przedstawić powierzchnię puszystego śniegu na kartce papieru? Czy pomoże nam w tym wata i płatki kosmetyczne? III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Uczniowie wraz z nauczycielem oglądają przykładowe prace do tego tematu zamieszczone w podręczniku (podr., s. 24). Dzieci odgadują, z jakich materiałów zrobiono śnieg, z jakich śnieżynki, bałwana itp. Nauczyciel formułuje polecenie do zadania plastycznego. Wykonajcie pracę przedstawiającą bałwana na śniegu na karcie pracy (podr. s. 25). Postarajcie się przedstawić miękką powierzchnię śniegu za pomocą waty i innych przyniesionych materiałów. Bałwana wykonajcie z okrągłych płatków kosmetycznych. Uczniowie wykonują pracę przedstawiającą bałwana na śniegu. Praca plastyczna jest wykonywana w technice mieszanej na niebieskiej i zaśnieżonej karcie pracy. Śnieg dzieci wyklejają z waty; 30

31 oczy, nos bałwana wycinają z papieru kolorowego lub rysują flamastrami. Ważne jest stosowanie odpowiednich faktur, np. wata, płatki kosmetyczne miękki śnieg i chmury, kule śniegowe, z których zbudowany jest bałwan. Uczniowie starają się przedstawić różne powierzchnie za pomocą waty i innych przyniesionych materiałów. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Nauczyciel przygotowuje wystawę prac na ławkach lub na tablicy (na wysokości, która pozwoli dzieciom dotykać poszczególnych prac). Dzieci gromadzą się przed wystawą. Odpowiadają na pytania nauczyciela: Jaki jest śnieg na waszych pracach? Czy wasze prace można tylko oglądać, czy będą też interesujące, kiedy będziecie ich dotykać? Spróbujcie ich dotknąć. Co czujecie pod palcami? Jakie powierzchnie możecie wyczuć palcami? Pożegnanie. 31

32 notatki Temat 15: Dlaczego zakładamy maski? Lew czy kotek? (2 godziny lekcyjne) zzadania edukacyjne: planowanie i wycinanie z kolorowego papieru i wyklejanie maski lwa lub kota na papierowym talerzu jednorazowym. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 26, okrągły jednorazowy talerz papierowy z wyciętymi (przez rodziców lub nauczyciela) otworami na oczy, papier kolorowy i bibuła (pomarańczowa lub niebieska), klej, nożyczki, wstążka lub tasiemka (pomarańczowa albo niebieska). zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów plastycznych do wykonania pracy. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Nauczyciel czyta tekst z podręcznika (podr., s. 26). Karnawał to czas, kiedy ludzie biorą udział w balach, zabawach tanecznych, ucztach i maskaradach, czyli balach maskowych. To czas radości i zabawy. W szkołach i przedszkolach też organizowane są bale choinkowe i bale przebierańców. Żeby się dobrze przygotować do balu, należy mieć maskę. Nauczyciel pyta: Czy byliście już na jakimś balu karnawałowym? Co robiliście na balu? Czy byliście w zwykłych strojach, czy w jakichś przebraniach? Jak można się przebrać na bal? Dlaczego zakładamy maski na bal karnawałowy? III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Uczniowie oglądają instrukcję wykonania maski (podr., s. 26) nauczyciel objaśnia poszczególne czynności, wyjaśnia, co trzeba zrobić najpierw, a co na końcu. Uczniowie planują wygląd maski, wykorzystując do tego kartę pracy (podr. s. 27); mogą zaplanować maskę innego zwierzęcia niż lew lub kot. Uczniowie wykonują maskę lwa lub kota (lub innego zwierzątka, którego maskę zaplanowały) oklejają talerz pomarańczowymi lub niebieskimi kawałkami bibuły albo papieru kolorowego, doklejają lwu grzywę. Dorysowują lub doklejają wąsy i nosy. Na brzegu talerza robią dwa otwory dziurkaczem i przeciągają wstążki w odpowiednim kolorze. Zakładają wykonane maski. 32

33 IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Dzieci w maskach siadają w kręgu. Nauczyciel pyta: Jak wam się podobają wasze maski? Dlaczego zakładamy maski? Czy założycie te maski na szkolny bal karnawałowy? Pożegnanie. 33

34 notatki Temat 16: Zabawa w teatr. Jak zrobić kukiełkę? (2 godziny lekcyjne) zzadania edukacyjne: planowanie i formowanie kukiełki na długiej drewnianej łyżce lub widelcu. zśrodki dydaktyczne: podr., s , drewniana łyżka lub widelec, włóczki kolorowe, kawałki tkanin, nici, sznurki, bibuła, papier kolorowy, klej, nożyczki. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów do wykonania pracy plastycznej. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Nauczyciel czyta tekst i pytanie z podręcznika. Uczniowie oglądają zdjęcia w podręczniku (podr., s. 28). Teatr to miejsce, gdzie odbywają się przedstawienia, czyli wystawiane są sztuki teatralne. Przedstawienie teatralne odbywa się na scenie, występują w nim aktorzy lub lalki w specjalnie dla nich przygotowanych strojach i dekoracjach. Nauczyciel wyjaśnia, jakie są rodzaje lalek występujących w teatrze. Kukiełka lalka teatralna umieszczona na kiju, poruszana przez aktora ukrytego za parawanem. Marionetka lalka w teatrze lalkowym poruszana za pomocą nitek lub drutów przyczepionych do jej kończyn i głowy. Pacynka lalka nakładana na dłoń i poruszana palcami. (definicje wg Słownika języka polskiego, III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Uczniowie oglądają instrukcję wykonania kukiełki (podr., s. 28) nauczyciel objaśnia poszczególne czynności, wyjaśnia, co trzeba zrobić najpierw, co na końcu. Uczniowie planują wygląd swojej kukiełki, wykorzystując do tego kartę pracy (podr., s. 29). Uczniowie wykonują kukiełki, które można wykorzystać w zabawie w teatr. Na zewnętrznej stronie drewnianej łyżki lub widelca rysują lub naklejają oczy, nos, usta, rumieńce, przyklejają włosy z włóczki. Ubierają kukiełki w suknie z papierowych, pomarszczonych serwetek w następujący sposób: wykonują otwór w środku serwetki 34

35 i wkładają w niego trzonek łyżki (lub widelca). W miejscu, gdzie kończy się trzonek, a zaczyna zagłębienie łyżki, sklejają serwetkę taśmą klejącą. Miejsce to można dla ozdoby przewiązać tasiemką lub wstążką (suknia może być także z bibuły). Uczniowie mogą też wykonać kukiełki według własnych pomysłów. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Po zakończonej pracy dzieci prezentują kukiełki królową lub króla. Swobodna zabawa w teatr. Pożegnanie. 35

36 notatki Temat 17: Czy kury znoszą kolorowe jajka na Wielkanoc? Koszyk pełen pisanek (1 2 godziny lekcyjne) zzadania edukacyjne: planowanie, rysowanie i malowanie dekoracyjnych wzorów tworzenie pisanek. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 30, dwa jajka z białą skorupką ugotowane na twardo (lub jajka ze styropianu), flamastry, farby plakatowe lub akrylowe, pędzelki, naczynie na wodę; tablica interaktywna, Internet. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów plastycznych do wykonania pracy. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Nauczyciel czyta tekst z podręcznika (podr., s. 33). Czas wielkanocny to czas zmian. Jakich? Kończy się zima, zaczyna się wiosna, kwitną kwiaty i drzewa. Jajko jest znakiem początku, bo z jajek wylęgają się kurczęta. W Polsce panuje zwyczaj ozdabiania jajek na Wielkanoc. Ozdobione jajko nazywamy pisanką. Pisanki wkładamy do koszyczka razem z potrawami i święcimy w Wielką Sobotę. Ozdabiamy nimi świąteczne stoły. Nauczyciel prezentuje uczniom pisanki na tablicy interaktywnej (wpisuje w wyszukiwarkę grafiki Google hasło pisanki ludowe). Uczniowie oglądają w podręczniku fotografie pisanek (podr., s. 30). Pisanki możemy podzielić na pisanki zdobione tradycyjnymi wzorami i pisanki współczesne, zdobione różnorodnie. III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Uczniowie dekorują wzorami według własnego pomysłu kartę pracy z ilustracją przedstawiającą jajko (podr. s. 31). Następnie, po tej rozgrzewce, uczniowie ozdabiają jajka, by powstały piękne, kolorowe pisanki. Pisanki te będą mogli włożyć do wielkanocnego koszyczka lub wykorzystać do wykonania wielkanocnego stroiku. Uczniowie malują jajka farbą (najlepiej akrylową lub plakatową) na jeden kolor. Po wyschnięciu farby mogą namalować wzór cienkopisami lub flamastrami i ozdobić pisanki kwiatkami samoprzylepnymi. Uczniowie wykonują po kilka pisanek jedne biorą do domu, inne zostawiają w klasie. 36

37 IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Wystawa pisanek. Po skończonej pracy nauczyciel zbiera do koszyka te pisanki, które dzieci zostawią w klasie. Tworzy stroik wielkanocny przez dodanie baranka i borowiny. Rozmowa nauczyciela z uczniami podsumowująca temat: Czy kury znoszą kolorowe jajka na Wielkanoc? Pożegnanie. 37

38 notatki Temat 18: Gdzie można znaleźć rytm? Wzory i kolory (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: rysowanie układów rytmicznych. zśrodki dydaktyczne: podr., s , kredki ołówkowe. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów plastycznych. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Nauczyciel czyta tekst z podręcznika, uczniowie oglądają w podręczniku fotografie przedstawiające rytm w naturze i wokół nas (podr., s. 32). Często spotykasz wokół siebie coś, czego jest więcej niż jedno i co się powtarza. Mogą to być samochody na ulicy, ptaki siedzące na drzewie lub ławki i krzesła w twojej klasie. Nauczyciel prosi: Podajcie inne przykłady powtarzających się rzeczy lub wydarzeń, które znacie z codziennego życia. Nauczyciel czyta pytania dotyczące ilustracji oraz dalszy ciąg tekstu z podręcznika. Uczniowie oglądają rysunki przedstawiające rzeczy rytmicznie uporządkowane i nieuporządkowane, rytmy kształtu i barwy. Czym różnią się te rysunki? Jeśli przedmioty powtarzają się i są uporządkowane, to tworzą rytm, a takie ich ułożenie na rysunku nazywamy rytmicznym. Wybierz rysunek, na którym widzisz układ rytmiczny. III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Nauczyciel wyjaśnia zadanie plastyczne: Uzupełnijcie kredkami kolory i kształty na karcie pracy w taki sposób, aby były ułożone rytmicznie. Samodzielna praca uczniów. Nauczyciel obserwuje ich pracę, w razie potrzeby wyjaśnia zasady rytmu i naprowadza na właściwe rozwiązania. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. Wystawa prac. Podsumowanie rozmowa na temat: Co to jest rytm? Gdzie go można znaleźć? Pożegnanie. 38

39 Schemat elementów do wycięcia do tematu Wesoły żółw. 39

40 notatki Temat 19: Rzeźba inna niż wszystkie Wesoły żółw (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: konstruowanie żółwia z surowców wtórnych, papieroplastyka, formowanie przestrzenne. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 34, tekturowe opakowanie (wytłoczka) na 6 jajek, farby plakatowe, klej, nożyczki, pędzel, naczynie na wodę, folia do ochrony stolika, mokre chusteczki, zielona kartka z bloku technicznego. zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów plastycznych do wykonania żółwia. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Dzieci oglądają zdjęcia (podr., s. 34), nauczyciel czyta tekst: Jak pamiętacie, artyści wykonują rzeźby z różnych materiałów z gliny, drewna, kamienia i innych. Niektórzy z nich dbają o ochronę środowiska naszej planety i wykorzystują do tworzenia rzeźb surowce wtórne i śmieci. Jeden z rzeźbiarzy tworzy rzeźby zwierząt ze starych plastikowych zabawek, które znajduje na śmietniku. Rozmowa nauczyciela z uczniami: Czym są surowce wtórne? Jak myślicie, dlaczego tak się nazywają? Czy zbieracie i segregujecie śmieci, aby mogły stać się surowcami wtórnymi? III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. Nauczyciel wyjaśnia, na czym będzie polegało zadanie plastyczne: Wy też dziś zrobicie rzeźbę z surowców wtórnych przedstawiającą zwierzę żółwia. Rozmowa nauczyciela z uczniami. Nauczyciel pyta: Czy lubicie żółwie? Jak wygląda żółw? Jak myślicie, czy z wytłoczki na jajka można zrobić żółwia? Która jej część może być skorupą, a która brzuchem żółwia? Jakie kolory może mieć skorupa żółwia? Dzieci oglądają instrukcję wykonania żółwia (podr., s. 34). Następnie malują farbami plakatowymi całą wytłoczkę tak jak na fotografiach w podręczniku. Używają takich barw, jak: zielenie, brązy, 40

41 kolor pomarańczowy. Potem odcinają od siebie dno i pokrywkę wytłoczki. Do części, która będzie brzuchem żółwia, doklejają elementy wycięte (schemat elementów, s. 39) tak jak to widać w instrukcji. Następnie nakładają wieczko i żółw jest gotowy. Uczniowie porządkują ławki po skończonej pracy. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. notatki Wyścig żółwi. Nauczyciel mówi do uczniów: Na zakończenie zrobimy wyścig żółwi ustawcie je na linii startowej. Omówienie poszczególnych prac przez nauczyciela i dzieci. Który żółw najbardziej przypomina prawdziwego żółwia? Czy można zrobić rzeźbę ze śmieci? Zabawa w wyścig żółwi: Każdy z was niech klęknie za swoim żółwiem i bardzo powoli przesuwa go do przodu. Pożegnanie. 41

42 notatki Temat 20: Rzeźba inna niż wszystkie Owad z krainy śmieci (1 godzina lekcyjna) zzadania edukacyjne: komponowanie kształtu na płaszczyźnie, rysowanie, wycinanie i klejenie. zśrodki dydaktyczne: podr., s. 35, flamastry, papier kolorowy, klej, nożyczki, tablica interaktywna, Internet zprzebieg zajęć I. Powitanie. Przygotowanie podręcznika i materiałów do wykonania pracy plastycznej. II. Odkrywanie i formułowanie problemu. Rozmowa nauczyciela z uczniami. Nauczyciel mówi: Niektórzy artyści wykorzystują do tworzenia rzeźb surowce wtórne i śmieci. Ostatnio wykonaliście coś podobnego żółwia z wytłoczki po jajkach. Dziś też zrobimy coś, do czego potrzebne nam będą śmieci na karcie pracy zaplanujemy takie rzeźby. Będą one przedstawiały owady. Najpierw przyjrzymy się różnym owadom, przypomnimy sobie jak wyglądają i które z naszych śmieci, przedstawionych na karcie pracy, mogą być pomocne do wykonania ich wizerunków. Nauczyciel prezentuje uczniom okazy owadów na tablicy interaktywnej (wpisuje w wyszukiwarkę grafiki Google hasła, np.: mucha końska, trzmiel, komar, ważka, pszczoła, osa, złotolitka ognista, nerkosz jesienny, stonka, żuk jelonek, żuk rohatyniec, pająk, chrząszcz, konik polny). Uczniowie przyglądają się poszczególnym owadom, wybrani uczniowie odpowiadają na pytania: Co to za owad? Czy jest pożyteczny? Jak wygląda? Czy można wykorzystać plastikową butelkę lub zakrętkę do wykonania jego podobizny? Sformułowanie polecenia przez nauczyciela. Wykorzystacie kształty poszczególnych śmieci przedstawionych na karcie pracy (podr., s.35) do narysowania miłych owadów biedronka już jest, wymyślcie dla niej towarzystwo. Dorysujcie im flamastrami oczy, odnóża i dodatkowe kształty. Jeśli chcecie możecie dorysować takie elementy, które sprawią, że owad będzie pochodził z krainy wyobraźni, będzie niespotykany i tajemniczy. 42

43 III. Rozwiązywanie sytuacji problemowej. notatki Dzieci wykonują na karcie pracy wizerunki owadów. Uczniowie dorysowują flamastrami do fotografii na karcie pracy kształty owadów. W trakcie pracy nauczyciel obserwuje i w razie potrzeby naprowadza dzieci na właściwe rozwiązania problemów. Uczniowie tworzą wizerunki owadów, inspirując się żyjątkami przedstawionymi w prezentacji i wykorzystując własne pomysły. IV. Utrwalenie zdobytych wiadomości i podsumowanie zajęć. Każdy chętny uczeń prezentuje na forum klasy swoje owady i opowiada o nich (np. dlaczego wyglądają w taki sposób, czy są pożyteczne, w jaki sposób znajdują pożywienie itp.). Rozmowa nauczyciela z uczniami na temat: Które owady są najsympatyczniejsze? Dlaczego tak uważacie? Czy można wykonać rzeźby tych owadów ze śmieci? W jaki sposób można to zrobić? Pożegnanie. 43