Koncepcje kognitywne Teoria poszukiwania nowoœci Koncepcja upokorzenia i zemsty

Transkrypt

1 SPIS TREŒCI Wykaz skrótów u ywanych w pracy WSTÊP Rozdzia³ 1. TERRORYZM. ASPEKTY TEORETYCZNO-METODOLOGICZNE Istota teroryzmu Problem przemocy politycznej Geneza i historia nowo ytnego terroryzmu Istota terroryzmu wspó³czesnego Próba zdefiniowania zjawiska Czynniki i Ÿród³a warunkuj¹ce pojawienie siê zjawiska terroryzmu ród³a kulturowe Czynniki polityczno-organizacyjne Zmienne spo³eczno-ekonomiczne Czynniki techniczno-technologiczne Typologie terroryzmu i organizacji terrorystycznych Wybrane aspekty teoretyczne Przyk³adowe typologie terroryzmu Kryterium podmiotowe Podzia³ oparty na orientacji politycznej Kryterium celu Typologie organizacji terrorystycznych Teoria terroryzmu Terroryzm w teoriach politycznych i teoriach stosunków miêdzynarodowych Teoria anarchizmu wobec zagadnienia terroryzmu Koncepcja islamofaszyzmu a terroryzm Terroryzm a teoria hegemonicznej zmiany Teorie socjologiczne Koncepcja spo³ecznego uczenia siê Teoria relatywnej deprywacji Koncepcja ucisku spo³ecznego Teoria kultury narodowej Koncepcja spo³ecznego reduktonu Teorie ekonomiczne a terroryzm: przyk³ad koncepcji racjonalnego wyboru Teorie psychologiczne Teorie psychoanalityczne Teoria to samoœci Koncepcja frustracji agresji Teoria narcyzmu Koncepcja paranoi Teoria abolutystyczna/apokalpityczna Teorie niepsychonalityczne

2 Koncepcje kognitywne Teoria poszukiwania nowoœci Koncepcja upokorzenia i zemsty Przegl¹d pozosta³ych podejœæ teoretycznych Teorie kryminologiczne Teorie biologiczne Rozdzia³ 2. FUNDAMENTALIZM RELIGIJNY I TERRORYZM MOTYWOWANY RELIGI Istota fundamentalizmu religijnego Geneza i ewolucja wspó³czesnego fundametalizmu islamskiego Istota terroryzmu religijnego Geneza i historia terroryzmu religijnego Zeloci sykariusze Nizaryccy ismailici asasyni Thugowie terror w imiê boginii Kali Inne przyk³ady Najwa niejsze oblicza wspó³czesnego terroryzmu religijnego Terroryzm ydowski Terroryzm chrzeœcijañski Milicje odwo³uj¹ce siê do ideologii chrzeœcijañskiej Ruch To samoœci Chrzeœcijañskiej (Christian Identity Movement) Narody Aryjskie (Aryan Nations) Terroryzm islamski Hezbollah i Iran terroryzm sponsorowany przez pañstwo islamskie Terroryzm islamski a walka o sprawê palestyñsk¹ Palestyñski Islamski D ihad Hamas (Islamski Ruch Oporu) Inne islamskie organizacje terrorystyczne dzia³aj¹ce na obszarze Autonomii Palestyñskiej i Izraela Islamskie organizacje terrorystyczne nie zwi¹zane z salafickim ruchem globalnego d ihadu Organizacja Ludowych Mud ahedinów Iranu Spo³eczeñstwo przeciwko gangsteryzmowi i narkotykom (Republika Po³udniowej Afryki) Terroryzm religijny a wspó³czesne sekty: przyk³ad Aum Shinrikyo (Najwy sza Prawda) Rozdzia³ 3. RÓD A I EWOLUCJA SALAFICKIEJ IDEOLOGII GLOBALNEGO D IHADU ród³a i prekursorzy ideologii salafickiego d ihadu Istota oraz geneza salafizmu i d ihadyzmu Salafizm D ihadyzm Prekursorzy salafickiej ideologii d ihadu Taki Al-Din Ahmad Ibn Tajmijja Muhammad ibn Abd al-wahhab Muhammad Raszid Rida Hassan al-banna Maulana Maududi

3 Sajjid Kutb Szukri Mustafa Muhammad Abd al-salam al-farad Salaficka ideologia globalnego d ihadu G³ówni ideolodzy Abdullah Jusuf Azzam Osama bin Laden Ajman al-zawahiri Abdul-Kadir ibn Abd al-aziz Abu Muhammad al-makdisi Abu Musab al-suri Abu Katada al-fillistini Jusuf al-ajiri Abu Jahja al-libi Sulaiman al-ulwan Anwar al-awlaki G³ówne za³o enia doktrynalne Akidah Tauhid Takfir Al-wala wal-bara D ihad Z kim, w jakim celu i w jaki sposób walcz¹ globalni d ihadyœci? Od d ihadu lokalnego do d ihadu globalnego Wróg bliski Wróg daleki Strategia walki Rekrutacja i trening terrorystyczny Taktyka walki Rozdzia³ 4. GENEZA I STRUKTURA SALAFICKIEGO RUCHU GLOBALNEGO D IHADU Salaficki ruch globalnego d ihadu istota i geneza P³aszczyzny funkcjonowania wybranych elementów salafickiego ruchu globalnego d ihadu Islamskie biura rekrutacyjne i narodziny Al-Kaidy Powstanie struktury centralnej Struktura organizacyjna j¹dra (klasyczna Al-Kaida) organy zarz¹dzaj¹ce: sk³ad i kompetencje Emir i jego zastêpca Rada Konsultacyjna Komitet Wojskowy Komitet Polityczny Komitet Informacyjny Komitet do spraw Bezpieczeñstwa Komitet Finansowo-Administracyjny Œwiatowy Front Islamski Quasi-autonomiczne komórki i sieci komórek operacyjnych Al-Kaida w Iraku (AKI) Al-Kaida na Pó³wyspie Arabskim (AKPA) Al-Kaida w Islamskim Magrebie (AKIM) Organizacje afiliowane przy j¹drze ruchu

4 Organizacje z regionu Bliskiego Wschodu Al-D aisz Al-Kuds Al-Islami oraz Al-Kaida Al-D ihad Wilajat Filastin (Autonomia Palestyñska) Ansar Al-Islam (Irak) Asbat al-anasr i Fatah al-islam (Liban) Islamska Armia Adenu-Abjanu (Jemen) Islamski Front Bojowników Wielkiego Wschodu (Turcja) Organizacje z regionu Azji Œrodkowej i Po³udniowej Islamski Ruch Uzbekistanu i Islamska Unia D ihadu (Uzbekistan) Laszkar-i-Taiba, D aisz-i-muhammad, Harakat-ul-Mud ahiden (Kaszmir) Sipah-i-Sahaba, Laszkar-i-D angwi oraz Terik-i-Taliban (Pakistan, Indie) Harakat-ul-D ihad-al-islami (Bangladesz) Organizacje z regionu Azji Po³udniowo-Wschodniej D emaa Islamija (Indonezja) Abu Abu Sajjaf (al-harakat al-islamija) (Filipiny) Organizacje z regionu Afryki Pó³nocnej i Wschodniej Marokañska Islamska Grupa Walcz¹ca, Salafija D ihadija oraz Al-Takfir Wal-Hid ra (Maroko) Islamska Grupa Zbrojna oraz Salaficka Grupa Modlitwy i Walki (Algieria) Libijska Islamska Grupa Walcz¹ca (Libia) Tunezyjska Grupa Walcz¹ca (Tunezja) Al-Ittihad al-islamija i Al-Szabab (Somalia) Erytrejski Ruch Islamskiego D ihadu (Erytrea) Rozdzia³ 5. EWOLUCJA AKTYWNOŒCI SALAFICKIEGO RUCHU GLOBALNEGO D IHADU W WYBRANYCH REGIONACH ŒWIATA Wprowadzenie Aktywnoœæ terrorystyczna d ihadystów w Azji Arabia Saudyjska ewolucja aktywnoœci Al-Kaidy na Pó³wyspie Arabskim Jemen: obszar dzia³alnoœci Al-Kaidy na Pó³wyspie Arabskim i organizacji afiliowanych Liban: obszar aktywnoœci Asbat al-ansar i Fatah al-islam Irak: ewolucja dzia³alnoœci Al-Kaidy w Iraku Afganistan i Pakistan: aktywnoœæ ruchu d ihadystów w obszarze przygranicznym Indonezja: D amaa Islamija i zamachy na Bali Indie: zamach w Bombaju i internacjonalizacja d ihadu Turcja rozbudowa wp³ywów ruchu d ihadystów na pocz¹tku XXI wieku Dzia³alnoœæ uczestników ruchu d ihadystów na obszarze Europy Hiszpania: ewolucja aktywnoœci komórek operacyjnych i zamachy w Madrycie Powstanie i ewolucja komórek operacyjnych ruchu d ihadystów Zamachy w Madrycie z 11 marca 2004 r

5 Wielka Brytania: aktywnoœæ trzech generacji d ihadystów na prze³omie XX i XXI wieku Komórki z Luton i Londynu meczet przy Finsbury Park i grupa zamachowców z 2005 r Zamachy w Londynie z7i21lipca 2005 r Ewolucja sieci terrorystycznej ruchu d ihadystów po 2005 r Francja: aktywnoœæ drugiego pokolenia d ihadystów Dania: azyl dla terrorystów ruchu i kryzys z 2006 r Belgia i Holandia: aktywnoœæ tzw. komórek wspomagaj¹cych i operacyjnych W³ochy: mediolañska sieæ komórek ruchu Niemcy: baza dla globalnych dzia³añ d ihadystów Boœnia-Hercegowina: partycypacja d ihadystów w wojnie na Ba³kanach Czeczenia: pomiêdzy d ihadem lokalnym a globalnym Aktywnoœæ ruchu d ihadystów na kontynencie afrykañskim Ewolucja dzia³alnoœci na obszarze Afryki Pó³nocnej Algieria: aktywnoœæ Al-Kaidy w islamskim Magrebie Egipt: intensyfikacja dzia³añ terrorystycznych na prze³omie XX i XXI wieku Libia: obszar aktywnoœci AKIM i organizacji afilowanych Maroko: zamach w Casablance w 2003 roku Ewolucja dzia³alnoœci na obszarze Afryki Wschodniej Sudan: bazy szkoleniowe Al-Kaidy w pierwszej po³owie lat dziewiêædziesi¹tych XX wieku Somalia: obszar aktywnoœci Al-Szabab Kenia i Tanzania: aktywnoœæ komórek operacyjnych pod koniec XX wieku Wybrane aspekty dzia³alnoœci ruchu d ihadystów w Ameryce Pó³nocnej i Po³udniowej USA: ewolucja struktur operacyjnych ruchu d ihadystów na prze³omie XX i XXI wieku Lata dziewiêædziesi¹te XX wieku proces powstawania komórek operacyjnych Zamachy z 11 wrzeœnia 2001 r. kulminacyjny etap aktywnoœci ruchu d ihadystów Okres po 11 wrzeœnia 2001 r. regres aktywnoœci operacyjnej Pozosta³e przyk³ady aktywnoœci ruchu w obu Amerykach Dzia³alnoœæ komórek operacyjnych ruchu w Kanadzie Wybrane przyk³ady aktywnoœci d ihadystów w krajach Ameryki aciñskiej Rozdzia³ 6. SPOSOBY I EFEKTYWNOŒÆ PRZECWDZIA ANIA ZAGRO ENIU TERRORYSTYCZNEMU ZE STRONY SALAFICKIEGO RUCHU GLOBALNEGO D IHADU Istota antyterroryzmu i kontrterroryzmu Podstawowe za³o enia skutecznej strategii antyterrorystycznej Przyk³ady i ocena dzia³añ antyterrorystycznych i kontrterrorystycznych podejmowanych przeciwko salafickiemu ruchowi globalnego d ihadu Dzia³ania o charakterze niemilitarnym Dzia³ania unilateralne Stanów Zjednoczonych

6 Dzia³ania multilateralne podjête przez organizacje miêdzynarodowe Dzia³ania multilateralne podjête przez organizacje miêdzynarodowe Organizacja Narodów Zjednoczonych a problem miêdzynarodowego terroryzmu motywowanego religi¹ Unia Europejska a zagro enie terroryzmem islamskim w Europie Dzia³ania o charakterze militarnym Przyk³ady dzia³añ Stanów Zjednoczonych Ewolucja strategii walki z zagro eniem terrorystycznym Globalna wojna z terroryzmem i tzw. zamorskie operacje nadzwyczajne za³o enia, przebieg, kontrowersje Geneza i podstawowe za³o enia globalnej wojny z terroryzmem Przebieg dzia³añ militarnych Operacja Trwa³a Wolnoœæ w Afganistanie Operacja Iracka Wolnoœæ Operacje w Afryce i Azji Po³udniowo-Wschodniej Kontrowersje i ocena efektów Rosja wobec zagro enia terroryzmem islamskim Sposoby i skutecznoœæ przeciwdzia³nia nowym zagro eniom dla bezpieczeñstwa miêdzynarodowego ze strony salafickiego ruchu globalnego d ihadu Megaterroryzm Skala zagro enia u yciem broni CBRN Stopieñ zagro enia u yciem broni biologicznej Próby wejœcia w posiadanie i u ycia broni chemicznej Próby zdobycia broni radiologicznej Zagro enie u yciem broni atomowej Sposoby i skutecznoœæ przeciwdzia³ania megaterroryzmowi Cyberterroryzm i tzw. e-d ihad Poziom zagro enia Sposoby i skutecznoœæ przeciwdzia³ania cyberterroryzmowi i e-d ihadowi UWAGI KOÑCOWE Spis tabel, rysunków, diagramów, wykresów i map zawartych w pracy Aneksy Bibliografia

7 WYKAZ SKRÓTÓW U YWANYCH W PRACY AAA AAI ADAKAI AIAI AKADWF AKI AKIM AKPA APTŒ ATWH BPAM DI DIM DRCI ERID ETA FAI FAOP FARC FIS GIA GSPC GWzT HUDAI HUM IAAA IED IFBWW IGZ IM IPI IRA IRU Asbat al-ansar (Liga Zwolenników) Ansar al-islam (Zwolennicy Islamu) Al-D aisz Al-Kuds Al-Islami (Islamska Armia Jerozolimy) Al-Ittihad al-islamija Al-Kaida al-d ihad Wilajat Filastin (Baza D ihadu na Obszarze Palestyny) Al-Kaida w Iraku Al-Kaida w Islamskim Magrebie Al-Kaida na Pó³wyspie Arabskim Agencja Pomocy na rzecz Trzeciego Œwiata Al-Takfir wal-hid ra (Wykluczenie i Banicja) Biuro Pomocy Arabskim Mud ahedinom D amaa Islamija (Organizacja Islamska) D aisz-i-muhammad ( o³nierze Mahometa) D ihad na Rzecz Czystego Islamu Erytrejski Ruch Islamskiego D ihadu Euskadi ta Askatasuna (Kraj Basków i Wolnoœæ) Fatah al-islam (Zwyciêstwo Islamu) Federalnie Administrowane Obszary Plemienne [Pakistan]. Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia (Rewolucyjne Si³y Zbrojne Kolumbii) Front Islamique du Salut (Islamski Front Ocalenia) Groupe Islamique Armé (al-d amaa al-islamija al-musallah) Islamska Grupa Zbrojna Groupe Salafiste pour la Prédication et le Combat (al-d amaa al-salafijja li l- Dawati wa l-kital) Salaficka Grupa Modlitwy i Walki Globalna Wojna z Terroryzmem Harakat-ul-D ihad-al-islami (Islamski Ruch Œwiêtej Wojny) Harakat-ul-Mud ahedin (Ruch Bojowników Œwiêtej Wojny) Islamska Armia Adenu-Abjanu Improvised Explosive Devices (Improwizowane adunki Wybuchowe) Islamski Front Bojowników Wielkiego Wschodu (Turcja) Islamska Grupa Zbrojna Indyjscy Mud ahedini Islamskie Pañstwo w Iraku Irish Republican Army (Irlandzka Armia Republikañska) Islamski Ruch Uzbekistanu 9

8 IUD Islamska Unia D ihadu KIP Komitet Islamski na rzecz Palestyny LID Laszkar-i-D angwi (Armia D angwiego) LIGW Libijska Islamska Grupa Walcz¹ca LIT Laszkar-i-Taiba (Armia Ubogich) MFD Miêdzynarodowa Fundacja Dobroczynna MIGW Marokañska Islamska Grupa Walcz¹ca NA Narody Aryjskie NSB USA 2002 Narodowa Strategia Bezpieczeñstwa USA z 2002 r. NSWT2003 amerykañska Narodowa Strategia Walki z Terroryzmem z 2003 r. OLMI Organizacja Ludowych Mud ahedinów Iranu PWSS-RA Po³¹czone Wspólne Si³y Specjalne w Rogu Afryki RKM Rada Konsultacyjna Mud ahedinów (Irak) RMBŒW Ruch M³odych Bojowników Œwiêtej Wojny (Somalia) SD Salafija D ihadija (D ihad na rzecz Czystego Islamu) SGMiW Salaficka Grupa Modlitwy i Walki (Algieria) SIS Sipah-i-Sahaba (Armia Towarzyszy Proroka) SNP Sekta Najwy sza Prawda (Japonia) SPGiN Spo³eczeñstwo Przeciwko Gangsteryzmowi i Narkotykom SPNiP Spo³eczeñstwo Przeciwko Narkotykom i Przemocy SPPiN Spo³eczeñstwo Przeciwko Przestêpczoœci i Narkotykom SRGD Salaficki Ruch Globalnego D ihadu TCh To samoœæ Chrzeœcijañska TIT Terik-i-Taliban ([Pakistañski] Ruch Studentów) TGW Tunezyjska Grupa Walcz¹ca UTI Unia Trybuna³ów Islamskich WISE World Islam and Studies Enterprise WMD Weapons of Mass Destruction 10