ARTUR WEJKSZNER EWOLUCJA TERRORYZMU MOTYWOWANEGO IDEOLOGI RELIGIJN NA PRZYK ADZIE SALAFICKIEGO RUCHU GLOBALNEGO D IHADU

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ARTUR WEJKSZNER EWOLUCJA TERRORYZMU MOTYWOWANEGO IDEOLOGI RELIGIJN NA PRZYK ADZIE SALAFICKIEGO RUCHU GLOBALNEGO D IHADU"

Jan Białek
8 lat temu
Przeglądów:

1 ARTUR WEJKSZNER EWOLUCJA TERRORYZMU MOTYWOWANEGO IDEOLOGI RELIGIJN NA PRZYK ADZIE SALAFICKIEGO RUCHU GLOBALNEGO D IHADU Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM Poznañ 2010

2 SPIS TREŒCI Wykaz skrótów u ywanych w pracy WSTÊP Rozdzia³ 1. TERRORYZM. ASPEKTY TEORETYCZNO-METODOLOGICZNE Istota teroryzmu Problem przemocy politycznej Geneza i historia nowo ytnego terroryzmu Istota terroryzmu wspó³czesnego Próba zdefiniowania zjawiska Czynniki i Ÿród³a warunkuj¹ce pojawienie siê zjawiska terroryzmu ród³a kulturowe Czynniki polityczno-organizacyjne Zmienne spo³eczno-ekonomiczne Czynniki techniczno-technologiczne Typologie terroryzmu i organizacji terrorystycznych Wybrane aspekty teoretyczne Przyk³adowe typologie terroryzmu Kryterium podmiotowe Podzia³ oparty na orientacji politycznej Kryterium celu Typologie organizacji terrorystycznych Teoria terroryzmu Terroryzm w teoriach politycznych i teoriach stosunków miêdzynarodowych Teoria anarchizmu wobec zagadnienia terroryzmu Koncepcja islamofaszyzmu a terroryzm Terroryzm a teoria hegemonicznej zmiany Teorie socjologiczne Koncepcja spo³ecznego uczenia siê Teoria relatywnej deprywacji Koncepcja ucisku spo³ecznego Teoria kultury narodowej Koncepcja spo³ecznego reduktonu Teorie ekonomiczne a terroryzm: przyk³ad koncepcji racjonalnego wyboru Teorie psychologiczne Teorie psychoanalityczne Teoria to samoœci Koncepcja frustracji agresji Teoria narcyzmu Koncepcja paranoi Teoria abolutystyczna/apokalpityczna Teorie niepsychoanalityczne

3 Koncepcje kognitywne Teoria poszukiwania nowoœci Koncepcja upokorzenia i zemsty Przegl¹d pozosta³ych podejœæ teoretycznych Teorie kryminologiczne Teorie biologiczne Rozdzia³ 2. FUNDAMENTALIZM RELIGIJNY I TERRORYZM MOTYWOWANY RELIGI Istota fundamentalizmu religijnego Geneza i ewolucja wspó³czesnego fundametalizmu islamskiego Istota terroryzmu religijnego Geneza i historia terroryzmu religijnego Zeloci sykariusze Nizaryccy ismailici asasyni Thugowie terror w imiê boginii Kali Inne przyk³ady Najwa niejsze oblicza wspó³czesnego terroryzmu religijnego Terroryzm ydowski Terroryzm chrzeœcijañski Milicje odwo³uj¹ce siê do ideologii chrzeœcijañskiej Ruch To samoœci Chrzeœcijañskiej (Christian Identity Movement) Narody Aryjskie (Aryan Nations) Terroryzm islamski Hezbollah i Iran terroryzm sponsorowany przez pañstwo islamskie Terroryzm islamski a walka o sprawê palestyñsk¹ Palestyñski Islamski D ihad Hamas (Islamski Ruch Oporu) Inne islamskie organizacje terrorystyczne dzia³aj¹ce na obszarze Autonomii Palestyñskiej i Izraela Islamskie organizacje terrorystyczne nie zwi¹zane z salafickim ruchem globalnego d ihadu Organizacja Ludowych Mud ahedinów Iranu Spo³eczeñstwo przeciwko gangsteryzmowi i narkotykom (Republika Po³udniowej Afryki) Terroryzm religijny a wspó³czesne sekty: przyk³ad Aum Shinrikyo (Aum Najwy sza Prawda) Rozdzia³ 3. RÓD A I EWOLUCJA SALAFICKIEJ IDEOLOGII GLOBALNEGO D IHADU ród³a i prekursorzy ideologii globalnego d ihadu Istota oraz geneza salafizmu i d ihadyzmu Salafizm D ihadyzm Prekursorzy d ihadyzmu Taki Al-Din Ahmad Ibn Tajmijja Muhammad ibn Abd al-wahhab Muhammad Raszid Rida Hassan al-banna Abu al-a la Maududi

4 Sajjid Kutb Szukri Mustafa Muhammad Abd al-salam al-farad Ideologia globalnego d ihadu G³ówni ideolodzy Abdullah Jusuf Azzam Osama bin Laden Ajman al-zawahiri Abd al-kadir Ibn Abd al-aziz Abu Muhammad al-makdisi Abu Musab al-suri Abu Katada al-filistini Jusuf al-ajiri Abu Jahja al-libi Sulajman al-ulwan Anwar al-awlaki G³ówne za³o enia doktrynalne 'Aqida Tawhid Takfir Al-wala wal-bara D ihad Z kim, w jakim celu i w jaki sposób walcz¹ globalni d ihadyœci? Od d ihadu lokalnego do d ihadu globalnego Wróg bliski Wróg daleki Strategia walki Rekrutacja i trening terrorystyczny Taktyka walki Rozdzia³ 4. GENEZA I STRUKTURA SALAFICKIEGO RUCHU GLOBALNEGO D IHADU Salaficki ruch globalnego d ihadu istota i geneza P³aszczyzny funkcjonowania wybranych elementów salafickiego ruchu globalnego d ihadu Islamskie biura rekrutacyjne i narodziny Al-Kaidy Powstanie struktury centralnej Struktura organizacyjna j¹dra (klasyczna Al-Kaida) organy zarz¹dzaj¹ce: sk³ad i kompetencje Emir i jego zastêpca Rada Konsultacyjna Komitet Wojskowy Komitet Polityczny Komitet Informacyjny Komitet do spraw Bezpieczeñstwa Komitet Finansowo-Administracyjny Œwiatowy Front Islamski Quasi-autonomiczne komórki i sieci komórek operacyjnych Al-Kaida w Iraku (AKI) Al-Kaida na Pó³wyspie Arabskim (AKPA) Al-Kaida w Islamskim Maghrebie (AKIM) Organizacje afiliowane przy j¹drze ruchu

5 Organizacje z regionu Bliskiego Wschodu Islamska Armia Jerozolimy i Baza D ihadu na Obszarze Palestyny (Autonomia Palestyñska) Ansar al-islam (Irak) Asbat al-anasr i Fatah al-islam (Liban) Islamska Armia Adenu-Abjanu (Jemen) Islamski Front Bojowników Wielkiego Wschodu (Turcja) Organizacje z regionu Azji Œrodkowej i Po³udniowej Islamski Ruch Uzbekistanu i Islamska Unia D ihadu (Uzbekistan) Laszkar-i-Taiba, D aisz-i-muhammad, Harakat-ul-Mud ahiden (Kaszmir) Sipah-i-Sahaba, Laszkar-i-D angwi oraz Terik-i-Taliban (Pakistan, Indie) Islamski Ruch Œwiêtej Wojny (Bangladesz) Organizacje z regionu Azji Po³udniowo-Wschodniej D ama a Islamijja (Indonezja) Abu Sajjaf (Filipiny) Organizacje z regionu Afryki Pó³nocnej i Wschodniej Marokañska Islamska Grupa Walcz¹ca, Salafijja D ihadijja oraz Al-Takfir wal-hid ra (Maroko) Islamska Grupa Zbrojna oraz Salaficka Grupa Modlitwy i Walki (Algieria) Libijska Islamska Grupa Walcz¹ca (Libia) Tunezyjska Grupa Walcz¹ca (Tunezja) Al-Itihaad al-islamijja i Al-Szabab (Somalia) Erytrejski Ruch Islamskiego D ihadu (Erytrea) Rozdzia³ 5. EWOLUCJA AKTYWNOŒCI RUCHU GLOBALNEGO D IHADU W WYBRANYCH REGIONACH ŒWIATA Wprowadzenie Aktywnoœæ terrorystyczna d ihadystów w Azji Arabia Saudyjska ewolucja aktywnoœci Al-Kaidy na Pó³wyspie Arabskim Jemen: obszar dzia³alnoœci Al-Kaidy na Pó³wyspie Arabskim i organizacji afiliowanych Liban: obszar aktywnoœci Asbat al-ansar i Fatah al-islam Irak: ewolucja dzia³alnoœci Al-Kaidy w Iraku Afganistan i Pakistan: aktywnoœæ ruchu d ihadystów w obszarze przygranicznym Indonezja: D ama a Islamijja i zamachy na Bali Indie: zamach w Bombaju i internacjonalizacja d ihadu Turcja rozbudowa wp³ywów ruchu d ihadystów na pocz¹tku XXI wieku Dzia³alnoœæ d ihadystów na obszarze Europy Hiszpania: ewolucja aktywnoœci komórek operacyjnych i zamachy w Madrycie Powstanie i ewolucja komórek operacyjnych ruchu d ihadystów Zamachy w Madrycie z 11 marca 2004 r

6 Wielka Brytania: aktywnoœæ trzech generacji d ihadystów na prze³omie XX i XXI wieku Komórki z Luton i Londynu meczet przy Finsbury Park i grupa zamachowców z 2005 r Zamachy w Londynie z7i21lipca 2005 r Ewolucja sieci terrorystycznej ruchu d ihadystów po 2005 r Francja: aktywnoœæ drugiego pokolenia d ihadystów Dania: azyl dla terrorystów ruchu i kryzys z 2006 r Belgia i Holandia: aktywnoœæ tzw. komórek wspomagaj¹cych i operacyjnych W³ochy: mediolañska sieæ komórek ruchu Niemcy: baza dla globalnych dzia³añ d ihadystów Boœnia-Hercegowina: partycypacja d ihadystów w wojnie na Ba³kanach Czeczenia: pomiêdzy d ihadem lokalnym a globalnym Aktywnoœæ ruchu d ihadystów na kontynencie afrykañskim Ewolucja dzia³alnoœci na obszarze Afryki Pó³nocnej Algieria: aktywnoœæ Al-Kaidy w Islamskim Maghrebie Egipt: intensyfikacja dzia³añ terrorystycznych na prze³omie XX i XXI wieku Libia: obszar aktywnoœci AKIM i organizacji afilowanych Maroko: zamach w Casablance w 2003 roku Ewolucja dzia³alnoœci na obszarze Afryki Wschodniej Sudan: bazy szkoleniowe Al-Kaidy w pierwszej po³owie lat dziewiêædziesi¹tych XX wieku Somalia: obszar aktywnoœci Al-Szabab Kenia i Tanzania: aktywnoœæ komórek operacyjnych pod koniec XX wieku Wybrane aspekty dzia³alnoœci d ihadystów w Ameryce Pó³nocnej i Po³udniowej USA: ewolucja struktur operacyjnych ruchu d ihadystów na prze³omie XX i XXI wieku Lata dziewiêædziesi¹te XX wieku proces powstawania komórek operacyjnych Zamachy z 11 wrzeœnia 2001 r. kulminacyjny etap aktywnoœci ruchu d ihadystów Okres po 11 wrzeœnia 2001 r. regres aktywnoœci operacyjnej Pozosta³e przyk³ady aktywnoœci ruchu w obu Amerykach Dzia³alnoœæ komórek operacyjnych ruchu w Kanadzie Wybrane przyk³ady aktywnoœci d ihadystów w krajach Ameryki aciñskiej Rozdzia³ 6. SPOSOBY I EFEKTYWNOŒÆ PRZECWDZIA ANIA ZAGRO ENIU TERRORYSTYCZNEMU ZE STRONY SALAFICKIEGO RUCHU GLOBALNEGO D IHADU Istota antyterroryzmu i kontrterroryzmu Podstawowe za³o enia skutecznej strategii antyterrorystycznej Przyk³ady i ocena dzia³añ antyterrorystycznych i kontrterrorystycznych podejmowanych przeciwko salafickiemu ruchowi globalnego d ihadu Dzia³ania o charakterze niemilitarnym Dzia³ania unilateralne Stanów Zjednoczonych

7 Dzia³ania multilateralne podjête przez organizacje miêdzynarodowe NATO wobec zagro enia terroryzmem Organizacja Narodów Zjednoczonych a problem miêdzynarodowego terroryzmu motywowanego religi¹ Unia Europejska a zagro enie terroryzmem islamskim w Europie Dzia³ania o charakterze militarnym Przyk³ady dzia³añ Stanów Zjednoczonych Ewolucja strategii walki z zagro eniem terrorystycznym Globalna wojna z terroryzmem i tzw. zamorskie operacje nadzwyczajne za³o enia, przebieg, kontrowersje Geneza i podstawowe za³o enia globalnej wojny z terroryzmem Przebieg dzia³añ militarnych Operacja Trwa³a Wolnoœæ w Afganistanie Operacja Iracka Wolnoœæ Operacje w Afryce i Azji Po³udniowo-Wschodniej Kontrowersje i ocena efektów Rosja wobec zagro enia terroryzmem islamskim Sposoby i skutecznoœæ przeciwdzia³nia nowym zagro eniom dla bezpieczeñstwa miêdzynarodowego ze strony salafickiego ruchu globalnego d ihadu Megaterroryzm Skala zagro enia u yciem broni CBRN Stopieñ zagro enia u yciem broni biologicznej Próby wejœcia w posiadanie i u ycia broni chemicznej Próby zdobycia broni radiologicznej Zagro enie u yciem broni atomowej Sposoby i skutecznoœæ przeciwdzia³ania megaterroryzmowi Cyberterroryzm i tzw. e-d ihad Poziom zagro enia Sposoby i skutecznoœæ przeciwdzia³ania cyberterroryzmowi i e-d ihadowi UWAGI KOÑCOWE Spis tabel, rysunków, diagramów, wykresów i map zawartych w pracy Aneksy Bibliografia

Podobne dokumenty

Koncepcje kognitywne Teoria poszukiwania nowoœci Koncepcja upokorzenia i zemsty

Koncepcje kognitywne Teoria poszukiwania nowoœci Koncepcja upokorzenia i zemsty SPIS TREŒCI Wykaz skrótów u ywanych w pracy................. 9 WSTÊP............................ 11 Rozdzia³ 1. TERRORYZM. ASPEKTY TEORETYCZNO-METODOLOGICZNE... 27 1.1. Istota teroryzmu.....................