Jak reagować na CYBERPRZEMOC Informacje dla rodziców

Transkrypt

1 Jak reagować na CYBERPRZEMOC Informacje dla rodziców

2 Czym jest cyberprzemoc? Cyberprzemoc (ang. cyberbullying) zdefiniować można najkrócej jako przemoc z użyciem mediów elektronicznych Internetu oraz telefonów komórkowych.

3 Cyberprzemoc- stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, , witryny internetowe, fora dyskusyjne w Internecie, portale społecznościowe i inne. Ważnym aspektem stosowania cyberprzemocy jest poczucie anonimowości w sieci, rozumiane przez sprawcę jako bezkarność. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się stalkerem.

4 Podstawowe formy cyberprzemocy: rejestrowanie niechcianych zdjęć lub filmów telefonem komórkowym; publikowanie ośmieszających zdjęć i filmów w Internecie; rozsyłanie ośmieszających materiałów przy użyciu telefonu (SMS, MMS);

5 Podstawowe formy cyberprzemocy c.d.: wysyłanie wulgarnych SMSów; wyzywane, straszenie, obrażanie w Sieci i przez telefon komórkowy; grożenie komuś w Sieci i przez telefon komórkowy; włamania na blog lub konto pocztowe; podszywanie się w Sieci pod inną osobę i działanie na jej niekorzyść.

6 Specyfika cyberprzemocy: Taka forma znęcania się nad swoimi ofiarami, zdaniem psychologów wynika z tego, że łatwiej poniżać, dyskredytować i szykanować, gdy istnieje szansa ukrycia się za internetowym pseudonimem i nie ma potrzeby konfrontacji z ofiarą oko w oko. Prześladowanie przez Internet jest szczególnie groźne dlatego, że kompromitujące czy poniżające materiały są dostępne w krótkim czasie dla wielu osób i pozostają w Sieci na zawsze, jako kopie na wielu komputerach, nawet po ustaleniu i ukaraniu sprawcy.

7 Historia zjawiska Cyberprzemoc pojawiła się na przełomie XX i XXI w. W Polsce o problemie agresji rówieśniczej z użyciem mediów elektronicznych zrobiło się głośno w 2006 r., po tym, jak gimnazjalistka z Gdańska popełniła samobójstwo w efekcie przemocy doznanej ze strony rówieśników z użyciem telefonu komórkowego.

8 Na celowniku internetowych trolli Wiele osób pada ofiarą modnej ostatnio wśród nastolatków wymiany między sobą półnagich bądź nagich zdjęć. Child Exploitation and Online Protection Centre, policyjna struktura zajmująca się ochroną dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym, ostrzega, że liczba młodych ludzi szantażowanych groźbą upublicznienia intymnych zdjęć systematycznie rośnie. Są wśród nich nawet 8-latkowie. Ofiarą takiego szantażu padł 17-letni Daniel Perry ze szkockiego miasta Dunfermline. przez dłuższy czas korespondował ze swoją rówieśniczką ze Stanów Zjednoczonych. Tak mu się przynajmniej wydawało. Przesyłał jej swoje zdjęcia i filmy wideo, pisał maile. Jednak, jak się po czasie okazało, dziewczyna nie istnieje, a w rzeczywistości ma do czynienia z szantażystami, którzy zażądali od niego kilku tysięcy funtów, w przeciwnym razie grożąc wysłaniem materiałów do jego rodziny i znajomych. Jeśli nie dostaniemy pieniędzy, lepiej dla ciebie będzie, jak umrzesz informacja o tej treści ostatecznie załamała chłopaka. Kilka godzin później skoczył z mostu, ponosząc śmierć na miejscu. Podczas dochodzenia jego rodzice zeznali, że nic nie wskazywało na tak desperacki krok, a nastolatek nie dawał po sobie poznać, że ma problemy.

9 Rówieśnicza cyberprzemoc - coraz więcej przypadków w Polsce Rośnie liczba zgłoszeń przemocy rówieśniczej w Internecie. Nękanie w sieci to około 40 procent wszystkich przypadków zgłaszanych do "Helpline"- portalu i infolinii przyjmujących zgłoszenia niepożądanych treści w Internecie.

10 Koordynatorka Helpline Marta Wojtas z Fundacji Dzieci Niczyje powiedziała, że przemoc w Internecie nawet, gdy ma stosunkowo niegroźny początek, narasta gdy dołączają kolejni agresorzy. Najczęściej pojawia się agresja słowna jak złośliwe komentarze i wyzwiska, ale są też groźby, pojawiają się także przypadki przejmowania kont na portalach lub tworzenie fałszywych kont po to, aby komuś zaszkodzić, tworzenie fałszywych tożsamości. Sporo przypadków dotyczy publikowania zdjęć i filmów, które mają na celu obrażenie lub ośmieszenie kogoś.

11 Sprawcy cyberprzemocy najczęściej osoby, które próbują zwrócić na siebie uwagę grupy rówieśniczej; osoby, które same jej doświadczyły, sądząc, że w ten sposób przeniosą ją na kogoś innego, a tym samym przestaną pełnić rolę ofiary; zwykli nastolatkowie dla żartu, nie mając świadomości możliwych konsekwencji; świadkowie często wchodzą w rolę sprawców, przesyłając dalej kompromitujące materiały, lub komentując je w sposób krzywdzący dla ofiary;

12 Reakcja ofiary na cyberprzemoc poczucie osamotnienia, osaczenie, wstyd, strach, rozpacz, unikanie szkoły, ograniczenie kontaktów ze znajomymi ucieczka z domu, w skrajnych przypadkach nawet próby samobójcze

13 PAMIĘTAJMY! Cyberprzemoc może przytrafić się każdemu, również naszemu dziecku. Dziecku, które doświadczyło cyberprzemocy, bardzo potrzebna jest pomoc ze strony dorosłych.

14

15 Jak postępować w przypadkach cyberprzemocy? porozmawiać z dzieckiem i dowiedzieć się, co się dzieje; zebrać informacje dot. sprawy, spróbować dotrzeć do sprawcy; zabezpieczyć dowody cyberprzemocy. Zachować wszystkie wiadomości, treści (filmy, zdjęcia, sms-y, komentarze) i informacje dotyczące sprawy, wykonać screeny (zrzut ekranu: nacisnąć klawisz PRTSC, po czym wkleić do Worda i zapisać np. na pendrive), zrobić wydruki; nie odpowiadać na zaczepki w sieci; zablokować w komunikatorach i poczcie elektronicznej kontakt z niepożądanymi osobami; wymagać natychmiastowego usunięcia filmu lub zdjęcia zrobionego wbrew woli ofiary;

16 skontaktować się ze szkołą, aby wspólnie z pedagogiem, dyrektorem szkoły ustalić formy działania; skontaktować się z konsultantem Helpline.org.pl (bezpłatny nr tel ); poszukać psychologicznej pomocy dla dziecka; skontaktować się z prawnikiem; w przypadku przestępstwa ( groźby, włamanie np. na bloga, skrzynkę ) zawiadomić policję lub prokuraturę.

17 Co może pomóc w identyfikacji sprawcy? 1. Świadkowie np. inni uczniowie odwiedzający obraźliwe strony mogą posiadać informacje na temat ich autora, mogą też zidentyfikować numer telefonu komórkowego sprawcy, jeśli nie jest on zastrzeżony. 2. Kontakt z dostawcą usługi internetowej może on nie tylko zablokować konto agresora lub usunąć szkodliwe treści, ale także podać dane sprawcy cyberprzemocy. Dane takie nie mogą być jednak udostępniane osobom prywatnym. Aby je pozyskać, konieczny jest kontakt z policją. 3. Kontakt z operatorem sieci komórkowej w przypadku, gdy numer telefonu sprawcy jest zastrzeżony może on podjąć kroki w kierunku ustalenia sprawcy, jeśli otrzyma dane o dacie i godzinie rozmowy. Również w tym przypadku operator może udostępnić te dane tylko policji.

18 System reagowania w szkole na ujawnienie cyberprzemocy Niezależnie od tego, kto zgłasza przypadek cyberprzemocy, procedura interwencyjna obejmuje: 1. udzielenie wsparcia ofierze przemocy; 2. zabezpieczenie dowodów i ustalenie okoliczności zdarzenia; 3. wyciągnięcie konsekwencji wobec sprawcy przemocy oraz praca nad zmianą postawy ucznia.

19 Działania szkoły wobec ofiary cyberprzemocy Wsparcie psychiczne empatyczna rozmowa i zapewnienie o pomocy i uruchomieniu procedur interwencyjnych. Porada, jak ma się zachować, aby zapewnić sobie poczucie bezpieczeństwa i nie doprowadzić do eskalacji prześladowania. Monitoring- po zakończeniu interwencji monitorujemy sytuację ucznia sprawdzając, czy nie są wobec niego podejmowane dalsze działania przemocowe bądź odwetowe ze strony sprawcy.

20 Działania szkoły wobec świadka zgłaszającego cyberprzemoc zapewnienie o dyskrecji; zadbanie o jego bezpieczeństwo; nie konfrontowanie ze sprawca; Nie ujawnianie danych osobowych, jeśli nie jest to konieczne (np., gdy sprawa została zgłoszona na policję)

21 Działania szkoły wobec sprawcy cyberprzemocy Gdy sprawca cyberprzemocy jest znany i jest on uczniem szkoły 1. Rozmowa z uczniem-sprawcą przemocy o jego zachowaniu. 2. Powiadomienie rodziców sprawcy i omówienie z nimi zachowania dziecka. 3. Objęcie sprawcy opieką psychologicznopedagogiczną. 4. Zastosowanie konsekwencji regulaminowych. 5. Monitoring.

22 Współpraca szkoły z sądem rodzinnym i policją Dyrektor szkoły zwraca się do sądu rodzinnego z wnioskiem o podjęcie odpowiednich środków wynikających z Ustawy o postępowaniu z nieletnimi, gdy: 1. rodzice sprawcy cyberprzemocy odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a uczeń nie zaniechał dotychczasowego postępowania, 2. szkoła wykorzystała wszystkie dostępne jej środki wychowawcze (rozmowa z rodzicami, konsekwencje regulaminowe wobec ucznia, spotkania z pedagogiem itp.), a ich zastosowanie nie przynosi pożądanych rezultatów.

23 Poważne przypadki cyberprzemocy przebiegające z naruszeniem prawa (np. groźby karalne, propozycje seksualne, publikowanie nielegalnych treści itp.) dyrektor szkoły zgłasza na policję.

24 P r a w o Wskazuje się na dwie drogi ochrony prawnej: karną i cywilną. Przepisy prawne, do których można się odwołać w przypadkach przemocy rówieśniczej w sieci to: art. 216 kk (zniewaga), art. 212 kk (zniesławienie), art. 267 i 268a kk (włamanie), art. 190 i 191 kk (groźby), art. 190a kk (nękanie), art. 23 i 24 kc (naruszenie wizerunku dziecka).

25 Należy pamiętać, że: w przypadku cyberprzemocy w stosunku do dzieci, czyli osób poniżej 18 roku życia, wszystkie działania prawne realizują rodzice lub opiekunowie prawni niezależnie od formy cyberprzemocy, jeżeli podejrzewamy, że jej sprawcą jest osoba poniżej 17 roku życia, działania w sprawie realizuje Sąd Rodzinny i Nieletnich, właściwy ze względu na miejsce pobytu ewentualnego sprawcy. Tam należy złożyć informacje o doświadczanej przez dziecko cyberprzemocy.

26 jeżeli zgłosimy przestępstwo, a policja i prokuratura rozpoczną postępowanie, dziecko jako pokrzywdzony jest jednocześnie świadkiem przestępstwa i w związku z tym będzie przesłuchiwane. w polskim prawie istnieje obowiązek zawiadomienia o przestępstwie. w przypadku cyberprzemocy przestępstwami ściganymi z urzędu są: włamania, groźby: karalna i bezprawna

27 Co należy zrobić, aby chronić nasze dzieci przed cyberprzemocą Należy rozmawiać i uświadamiać dzieciom na czym polega problem i jakie może mieć konsekwencje zarówno dla ofiary jak i dla sprawcy. Dzieci muszą wiedzieć jak się zachować w sytuacji doświadczenia przemocy w Sieci i gdzie szukać pomocy.

28 Należy wpajać dziecku zasady odpowiedzialnego korzystania z Internetu i telefonu komórkowego. Zwrócić uwagę na to: Co robić, żeby nie zostać ofiarą cyberprzemocy? dbać o prywatność swoich danych osobowych, nadawać swoim profilom w sieci bezpieczny status (prywatny), chronić swoje hasła i loginy, nie zamieszczać w sieci swoich zdjęć i filmów, nie wymieniać się z kolegami telefonami komórkowymi.

29 Należy pouczyć dziecko jak korzystać z Internetu i telefonu, żeby nie krzywdzić innych traktować innych z szacunkiem (nie wyzywać, nie obrażać, nie straszyć itp.), nie zamieszczać w Internecie materiałów (filmów, zdjęć, tekstów), które mogą kogoś skrzywdzić, zawsze pytać o zgodę, jeżeli chcemy komuś zrobić zdjęcie lub nakręcić film z jego udziałem, nie rozsyłać za pomocą telefonu komórkowego zdjęć, filmów oraz tekstów, które mogą komuś sprawić przykrość.

30 Należy poinformować dziecko co ma robić, gdy będzie świadkiem cyberprzemocy nie przesyłać dalej krzywdzących materiałów, które otrzymuje w sieci, zawsze pomagać kolegom i koleżankom, którzy padli ofiarą cyberprzemocy, informować o krzywdzie kolegi lub koleżanki kogoś dorosłego nauczyciela, pedagoga szkolnego, rodziców, polecić ofierze cyberprzemocy kontakt z Helpline.org.pl lub skontaktować się z Helpline osobiście.

31 Być wyrozumiałym dla swojego dziecka. Dziecko musi czuć, że zawsze może liczyć na naszą pomoc, że może nam zaufać. Filmik STOP Cyberprzemocy

32 Źródło - Internet d=15&layout=blog&itemid=69 coraz-wiecej-przypadkow-w- Polsce,wid, ,wiadomosc.html?ticaid=114bab

33 Prezentację przygotowała Karolina Łania