UCHWAŁA NR XXIX/213/17 RADY GMINY ŁAGIEWNIKI. z dnia 23 lutego 2017 r.

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR XXIX/213/17 RADY GMINY ŁAGIEWNIKI z dnia 23 lutego 2017 r. w sprawie zmiany uchwały Nr XXVI/192/16 Rady Gminy Łagiewniki z dnia 24 listopada 2016 r. w sprawie przyjęcia Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Łagiewniki na lata Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2016r., poz. 446) oraz na podstawie,,wytycznych w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata ,Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 3 lipca 2015 r. (MIiR/H /20(01)/07/2015), uchwala się co następuje: 1. W uchwale Nr XXVI/192/16 Rady Gminy Łagiewniki z dnia 24 listopada 2016 r. w sprawie przyjęcia Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Łagiewniki na lata , treść załącznika pod nazwą: Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Łagiewniki na lata , przyjmuje brzmienie jak w załączniku do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Łagiewniki. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 3. Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 1

2 Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Łagiewniki na lata Łagiewniki, 2016 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 1

3 Spis treści WPROWADZENIE... 2 I. Diagnoza stanu... 4 I.1. Ogólna charakterystyka gminy w układzie lokalnym i regionalnym... 4 I.1.1. Sfera społeczna... 5 I.1.2. Sfera gospodarcza I.1.3. Sfera techniczna...19 I.1.4. Sfera środowiskowa I.2. Obszary zdegradowane w przestrzeni gminy I.1.1. Sfera społeczna I.2.2. Sfera gospodarcza I.2.3. Sfera techniczna I.2.4. Sfera środowiskowa I.2.5. Sfera przestrzenno-funkcjonalna I.3. Skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych I.4. Delimitacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji II. Realizacja przedsięwzięć rewitalizacyjnych II.1. Wizja rozwoju II.2. Cele strategiczne i operacyjne II.3 Przedsięwzięcia rewitalizacyjne - lista podstawowa "A" II.4 Przedsięwzięcia rewitalizacyjne - lista uzupełniająca "B" III. Wdrażanie przedsięwzięć rewitalizacyjnych III.1. Mechanizm integrowania działań i przedsięwzięć rewitalizacyjnych III.2. Ramy finansowe III.3. Partycypacja społeczna III.4. System monitorowania i wprowadzania zmian...77 IV. Spójność Lokalnego Programu Rewitalizacji z innymi dokumentami strategicznymi gminy Spis rysunków Spis tabel Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 2

4 WPROWADZENIE Lokalny Program Rewitalizacji to dokument, który służy projektowaniu i wdrażaniu przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Podkreślić tu należy, że nie chodzi jedynie o rewitalizację przestrzeni - jej zagospodarowanie, lepszą jakość i funkcjonalność czy remonty budynków, dzięki którym poprawiają się ich wartości estetyczne. Rewitalizacja rozumiana jest szerzej i zakłada kompleksowe podejście do poprawy życia społecznego, gospodarczego, stanu środowiska naturalnego czy wreszcie infrastruktury. Należy bowiem pamiętać, że jedynie spójne oddziaływanie w wielu sferach przyniesie pozytywne efekty. Podstawę prawną dla opracowania niniejszego dokumentu stanowią Wytyczne dotyczące rewitalizacji w programach operacyjnych na lata Pozostaje on również zgodny z Ustawą o rewitalizacji oraz Wytycznymi programowymi IZ RPO WD dotyczącymi zasad przygotowania lokalnych programów rewitalizacji (lub dokumentów równorzędnych) w perspektywie finansowej W ramach prac nad Lokalnym Programem Rewitalizacji została przeprowadzona pogłębiona diagnoza gminy Łagiewniki. W pierwszej części dokonano porównania wskaźników statystycznych dla gminy Łagiewniki ze wskaźnikami dla województwa dolnośląskiego i powiatu dzierżoniowskiego. Posiłkowano się tu przede wszystkim ogólnodostępnymi danymi zawartymi w Banku Danych Lokalnych GUS czy na stronie internetowej Powiatowego Urzędu Pracy w Dzierżoniowie. Druga część ma charakter pogłębionej diagnozy, przeprowadzonej w sferze społecznej, gospodarczej, środowiskowej, technicznej i przestrzennofunkcjonalnej. Oprócz tego, wyniki tej analizy uzupełnione zostały o propozycje/uwagi członków zespołu ds. rewitalizacji pracującego nad dokumentem. Na podstawie tych danych oraz spotkań konsultacyjnych dokonano delimitacji obszarów zdegradowanych w obrębie gminy Łagiewniki, a następnie dokonano wyboru obszarów rewitalizacji. Zostały również przygotowane mapy, ułatwiające zorientowanie się w granicach obszarów zdegradowanych i rewitalizacji. Drugi element Programu to część zasadnicza - kwestie związane z wdrażaniem dokumentu. Wskazano tu wizję obszaru rewitalizacji po realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Następnie wyznaczono dwa cele strategiczne i odpowiadające im cztery kierunki działań. Dokument zawiera również listę podstawową przedsięwzięć 2 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 3

5 rewitalizacyjnych (lista "A") i listę uzupełniającą, scharakteryzowane zgodnie z Wytycznymi Instytucji Zarządzającej RPO WD. Lista "A" zawiera nazwę projektu, określenie podmiotu realizującego, określenie problemów, jakie przedsięwzięcie ma rozwiązywać, cel, któremu służy, zakres zadania, szacunkowy koszt oraz prognozowane produkty wraz ze sposobem ich mierzenia. Lista "B" z kolei zawiera trzy zasadnicze elementy: informację o projekcie, charakterystykę przedsięwzięć rewitalizacyjnych oraz oddziaływania planowanych przedsięwzięć. Trzecia część dokumentu koncentruje się na kwestiach "organizacyjnych", związanych z realizacją zapisów dokumentu. Zawarto w niej przede wszystkim opis komplementarności przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Ponadto w podrozdziale dotyczącym ram finansowych wskazano wszystkie projekty z listy "A" i listy "B" z przedstawieniem szacunkowych kosztów ich realizacji oraz możliwych źródeł finansowania. Podrozdział dotyczący partycypacji społecznej opisuje, jakie metody konsultacji i włączania społeczności lokalnej zostały zastosowane w ramach prac nad dokumentem. Zaproponowano również system zarządzania i monitorowania stopnia realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych oraz pomiaru ich skuteczności. Ostatnia część dokumentu to podsumowanie dotyczące spójności Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Łagiewniki z innymi dokumentami strategicznymi - na poziomie gminy, powiatu i województwa. 3 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 4

6 I. Diagnoza stanu I.1. Ogólna charakterystyka gminy w układzie lokalnym i regionalnym Gmina Łagiewniki leży na terenie województwa dolnośląskiego w powiecie dzierżoniowskim. Sąsiaduje ona bezpośrednio z gminami: Dzierżoniów, Jordanów Śląski, Kondratowice, Marcinowice, Niemcza i Sobótka. Gmina jest członkiem Stowarzyszenia Ślężanie Lokalna Grupa Działania, które zajmuje się m.in. promocją turystyczną regionu. Przez teren gminy przebiegają drogi krajowe nr 8 oraz nr 39 (rozpoczyna się w Łagiewnikach), a także droga wojewódzka nr 384. W jej bliskim sąsiedztwie biegnie także droga krajowa nr 35 i droga wojewódzka nr 382. Rys. 1 Położenie gminy Łagiewniki. Źródło: 4!1s0x470e34bbab70f0fb:0x612532bf95bdf065!8m2!3d !4d Powierzchnia gminy wynosi 124,9 km 2, co stanowi 26,1% powierzchni powiatu dzierżoniowskiego i 0,6% obszaru województwa dolnośląskiego. W skład gminy wchodzi 19 miejscowości: Jaźwina, Ligota Wielka, Łagiewniki, Młynica, Oleszna, Przystronie, Radzików, Ratajno, Sieniawka, Sienice, Słupice, Sokolniki, Stoszów, 4 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 5

7 Trzebnik, Domaszów, Janczowice, Kuchary, Mniowice, Uliczno. W ramach gminy wyodrębniono także 14 sołectw. I.1.1. Sfera społeczna Ludność W gminie Łagiewniki na koniec 2015 r. mieszkało 7541 osób, co stanowiło 7,3% populacji całego powiatu dzierżoniowskiego i 0,2% populacji województwa. Od 2010 r. liczba mieszkańców gminy spadła ogółem o 0,5% (przy niewielkim wzroście na przełomie lat: 2010/2011 i 2014/2015). Największy spadek ludności nastąpił pomiędzy 2011 a 2012 r., gdy ubyło 51 mieszkańców. Pomiędzy 2010 a 2015 r. spadek ludności w powiecie wyniósł 2,6%, a w województwie dolnośląskim 0,4%. W tym kontekście sytuacja demograficzna w gminie Łagiewniki nie należy do najgorszych. Rys. 2 Liczba mieszkańców gminy Łagiewniki w latach Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. Przy uwzględnieniu liczby mieszkańców w podziale na płeć okazuje się, że w gminie Łagiewniki liczba kobiet i mężczyzn jest prawie równa, a relacja ta nie ulega znaczącym zmianom na przestrzeni lat. W przypadku powiatu i województwa sytuacja wygląda inaczej, a większą część mieszkańców obu jednostek, stanowią kobiety (odpowiednio: 52,4% i 51,9%). Ponadto w województwie dolnośląskim w omawianym okresie liczba mężczyzn spadała szybciej niż liczba kobiet. 5 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 6

8 Rys. 3 Liczba ludności w gminie Łagiewniki w latach z uwzględnieniem płci. Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. Osoby przed 18 rokiem życia stanowiły w 2015 r. w gminie Łagiewniki 18% wszystkich mieszkańców. W wieku poprodukcyjnym było zaś 18,2% wszystkich zameldowanych w gminie osób. Najwięcej, bo 63,8%, to osoby w wieku produkcyjnym. Dane zawarte w poniższej tabeli pokazują, że na przestrzeni ostatnich lat w strukturze społecznej gminy nieznacznemu zmniejszeniu uległ udział osób w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym, a zwiększeniu udział osób w wieku poprodukcyjnym. Jednocześnie w porównaniu z powiatem i województwem zmiany te są de facto nieznaczne, niemniej jednak ogólny trend nie może być uznany za pozytywny. Negatywną tendencję potwierdza także wzrost wskaźnika obciążenia demograficznego mierzonego jako liczba osób w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym. 6 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 7

9 Tab. 1 Udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w ogólnej liczbie mieszkańców w województwie dolnośląskim, powiecie dzierżoniowskim i gminie Łagiewniki w latach [%]. mieszkańcy w wieku [%] przedprodukcyjnym produkcyjnym poprodukcyjnym województwo dolnośląskie 16,9 16,8 16,8 64,2 63,5 62,8 19,0 19,7 20,5 powiat dzierżoniowski 15,8 15,7 15,6 63,7 63,1 62,3 20,4 21,3 22,1 gmina Łagiewniki 18,3 18,0 18,0 64,9 64,4 63,8 16,8 17,5 18,2 Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. Tab. 2 Wskaźnik obciążenia demograficznego w województwie dolnośląskim, powiecie dzierżoniowskim i gminie Łagiewniki w latach [%] r r r. województwo dolnośląskie 29, ,6 powiat dzierżoniowski 32,1 33,7 35,5 gmina Łagiewniki 25,9 27,2 28,5 Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. Bezrobocie Zgodnie z danymi Powiatowego Urzędu Pracy w Dzierżoniowie na koniec 2015 r. jako bezrobotni zarejestrowanych było 286 mieszkańców gminy Łagiewniki, co stanowiło 3,8% ogółu mieszkańców i 5,9% mieszkańców w wieku produkcyjnym. W tym samym czasie w powiecie dzierżoniowskim status bezrobotnych posiadało 3,3% mieszkańców, a w województwie - 3,4% 1. Generalnie więc w gminie bezrobocie utrzymuje się na minimalnie wyższym poziomie niż w pozostałych wymienionych jednostkach. Wśród bezrobotnych w gminie Łagiewniki dominują kobiety - stanowiły one w 2015 r. 59,8% wszystkich bezrobotnych. Na poziomie powiatu i województwa problem bezrobocia wśród kobiet ma znacznie mniejszą skalę, odpowiednio: 51,5% oraz 51,6% 2. 1 Informacja o sytuacji na rynku pracy w powiecie dzierżoniowskim w GRUDNIU 2015 roku, s Informacje za Banku Danych Lokalnych GUS: 7 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 8

10 W perspektywie pięciu ostatnich lat widać, iż bezrobocie w gminie Łagiewniki systematycznie spadało. Tylko między rokiem 2011 i 2012 wzrosło ono znacząco, aż o 23,5%. W pozostałych latach bezrobocie malało, najszybciej pomiędzy 2013 a 2014 r. (0 23.3%) i między 2014 a 2015 rokiem (o 32,1%). Porównując sytuację gminy Łagiewniki z tym, co się działo w powiecie i województwie, widać, iż wszędzie zmiany bezrobocia były podobne i zgodne z generalnym trendem. Jednocześnie zauważyć należy, że największa dynamika zarówno wzrostów i spadków zachodziła właśnie w gminie Łagiewniki. Rys. 4 Zmiany w zakresie bezrobocia w latach na terenie województwa dolnośląskiego, powiatu dzierżoniowskiego i gminy Łagiewniki [%]. Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. Poziom bezrobocia w liczbach bezwzględnych w gminie Łagiewniki na tle pozostałych gmin powiatu dzierżoniowskiego jest jednym z niższych. Niepracujący mieszkańcy tej gminy stanowią bowiem 5,8% wszystkich bezrobotnych powiatu. Dla porównania, w mieście Dzierżoniów mieszka ich 32,1%, a w Bielawie 25,8%. Przy uwzględnieniu udziału liczby osób bezrobotnych w ogóle mieszkańców gminy w wieku produkcyjnym sytuacja także nie wygląda źle. W gminie Łagiewniki stopa bezrobocia wynosi 4,1% i jest najniższa w całym powiecie. Należy także dodać, iż w 2015 r. w Łagiewnikach wśród bezrobotnych 58 nie ukończyło 25 roku życia, a 84 miało 50 lat i więcej (stanowili oni odpowiednio 29,1% i 42,2% wszystkich 8 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 9

11 bezrobotnych w gminie). Ponadto aż 51,7% wszystkich bezrobotnych to osoby długotrwale pozbawione pracy, dla województwa średnia to 36% wszystkich bezrobotnych, a w powiecie 47,5%. W związku z powyższym należy uznać, iż długotrwałe bezrobocie jest w gminie Łagiewniki poważnym problemem społecznym. Rys. 5 Udział osób bezrobotnych w ogóle mieszkańców w wieku produkcyjnym gmin powiatu dzierżoniowskiego w 2015 roku [%]. Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. Pomoc społeczna W województwie dolnośląskim daje się zauważyć spadek liczby osób korzystających z pomocy społecznej w różnych kategoriach. Największy spadek dotyczył świadczeń przyznawanych z powodu niepełnosprawności i wyniósł 30%. Prawie o 1 /10 zmniejszyła się liczba świadczeń z tytułu bezrobocia. Niewielki spadek dotyczy zaś świadczeń z tytułu alkoholizmu i narkomanii. 9 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 10

12 Rys. 6 Wybrane powody przyznawania świadczeń pomocy społecznej w województwie dolnośląskim w latach Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych i Oceny zasobów pomocy społecznej w gminach i powiatach województwa dolnośląskiego w 2013 roku, W powiecie dzierżoniowskim zauważyć się daje, że najwięcej osób korzysta z pomocy społecznej z tytułu ubóstwa oraz bezrobocia. Przy uwzględnieniu liczby mieszkańców powiatu w 2014 r. oznacza to, że wsparcie z powodu ubóstwa otrzymywało prawie 17 osób na 1000, a z powodu bezrobocia Niewielka liczba świadczeń trafiała do mieszkańców ze względu na zjawisko przemocy w rodzinie - wskaźnik liczby korzystających osób wynosił w tym wypadku 0,2. Z powodu alkoholizmu pomoc otrzymywały łącznie 6833 osoby, czyli 3 osoby na Tab. 3 Liczba osób korzystających z pomocy społecznej w 2014 r. w powiecie dzierżoniowskim i województwie dolnośląskim. województwo dolnośląskie powiat dzierżoniowski ubóstwo bezrobocie niepełnosprawność przemoc w rodzinie alkoholizm, narkomania Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. Na tle województwa i powiatu gmina Łagiewniki uzyskuje korzystniejsze wartości wskaźników - znacznie mniej osób (na 1000 mieszkańców) korzysta ze świadczeń pomocy społecznej. 10 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 11

13 Rys. 7 Liczba świadczeń pomocy społecznej na 1000 mieszkańców - porównanie wskaźnika dla województwa, powiatu i gminy. Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych i Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łagiewnikach. Bezpieczeństwo Choć poziom bezpieczeństwa często określany jest jako element subiektywny, to do jego analizy wykorzystuje się różnego rodzaju wskaźniki. Na podstawie danych dotyczących liczby stwierdzonych czynów karalnych, opracowano wskaźnik przestępczości - w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. Dla trzech porównywanych jednostek samorządowych, najwyższą wartość wskaźnik ten osiągnął dla gminy Łagiewniki (36 ), dosyć wysoki był także w województwie dolnośląskim (27,3 ). Statystycznie najniższy poziom przestępczości odnotowano w powiecie dzierżoniowskim, gdzie wskaźnik przestępczości wyniósł 15,6 (Rys. 8). Jak widać, wskaźnik przestępczości w gminie szczególnie na tle powiatu jest wysoki. 11 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 12

14 Rys. 8 Wskaźnik przestępczości w województwie dolnośląskim, powiecie dzierżoniowskim i gminie Łagiewniki w 2015 r. [ ]. Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS i Komendy Powiatowej Policji w Dzierżoniowie. Najczęściej popełniane przestępstwa w powiecie dzierżoniowskim w 2015 r. miały charakter kryminalny (49,3% wszystkich przestępstw) lub przeciwko mieniu (34,6%). Z kolei najmniej stwierdzono przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu (1,9%). Struktura przestępstw popełnianych w powiecie dzierżoniowskim na przestrzeni ostatnich lat jest dosyć stabilna. Jednocześnie wyraźnie zarysowały się dwa równoległe trendy, mowa tu o wzroście udziału przestępstw o charakterze kryminalnym i spadku tych o charakterze gospodarczym. Tab. 4 Kategorie przestępstw stwierdzonych przez Policję w powiecie dzierżoniowskim w latach roku [%]. Jednostka o charakterze kryminalnym 40,5 44,3 49,3 o charakterze gospodarczym 16,4 10,7 6,5 drogowe 10,5 7,0 7,7 przeciwko życiu i zdrowiu 2,2 1,5 1,9 przeciwko mieniu 30,4 36,4 34,6 Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. 12 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 13

15 Oświata W gminie Łagiewniki w 2015 r. działało: Przedszkole Publiczne Na Akacjowym Wzgórzu w Łagiewnikach, Zespół Szkół Samorządowych Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II i Gimnazjum im. Piastów Śląskich w Łagiewnikach, Szkoła Podstawowa w im. Janusza Korczaka w Olesznej, Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Jaźwinie 3. W roku szkolnym 2014/2015 do przedszkoli uczęszczało 209 dzieci, do szkół podstawowych 451 uczniów, a do gimnazjum 188. Średnio na jeden oddział (klasę) w szkole podstawowej przypadało 18 uczniów, a w gimnazjum Relacja liczby uczniów uczących się na danym poziomie kształcenia do wszystkich zameldowanych osób w wieku odpowiadającym temu poziomowi nauczania tworzy wskaźnik skolaryzacji brutto. Jak wynika z poniższej tabeli, w przypadku szkół podstawowych z roku na rok mniej uczniów uczęszcza do szkół w gminie Łagiewniki niż jest tu zameldowanych. Co więcej, na przestrzeni ostatnich lat różnica ta systematycznie rośnie i dzieje się tak podobnie również w powiecie dzierżoniowskim, jak i całym województwie. Dla gimnazjów sytuacja jest nieco odmienna, liczba dzieci uczęszczających do tej szkoły zmienia się nieznacznie i oscyluje w okolicach 90%. Tab. 5 Współczynnik skolaryzacji brutto w województwie dolnośląskim, powiecie dzierżoniowskim i gminie Łagiewniki w latach [%]. szkoły podstawowe gimnazja województwo dolnośląskie 97,32 93,22 89,83 98,91 97,84 97,7 powiat dzierżoniowski 95,5 91,23 87,14 95,96 95,69 97,49 gmina Łagiewniki 97,97 93,28 89,49 90,38 90,82 89,57 Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. W przypadku sprawdzianu szóstoklasisty średnie wyniki uczniów w 2015 r. ze szkół w gminie Łagiewniki są niższe od średniej powiatowej i wojewódzkiej. Na tle innych gmin powiatu dzierżoniowskiego, Łagiewniki wypadają dość słabo (tylko 3 Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Łagiewniki na lata , s Statystyczne Vademecum Samorządowca Gmina Wiejska Łagiewniki 2015, s Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 14

16 miasto Piława Górna ma gorsze średnie wyniki). Ogólnie uczniowie z gminy Łagiewniki lepiej zdają język polski niż matematykę. W przypadku tego drugiego przedmiotu przeciętne wyniki uczniów z tej gminy odbiegają znacząco od średniej dla województwa dolnośląskiego. Tab. 6 Wyniki sprawdzianu szóstoklasisty w gminach i powiecie dzierżoniowskim oraz województwie dolnośląskim w 2015 roku [%]. średnie wyniki ogółem język polski średnie wyniki matematyka średnie wyniki województwo dolnośląskie 66,0 72,7 59,0 powiat dzierżoniowski 62,8 71,2 53,8 gmina Dzierżoniów 61,2 71,0 50,7 gmina Łagiewniki 60,2 68,9 51,0 gmina Niemcza 66,8 73,5 59,8 miasto Bielawa 62,6 71,6 53,2 miasto Dzierżoniów 66,0 72,3 59,4 miasto Pieszyce 61,3 72,3 49,7 miasto Piława Górna 49,9 63,3 35,8 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej we Wrocławiu, Egzamin gimnazjalny uczniowie z gminy Łagiewniki zdali średnio lepiej niż ich koledzy z gmin Niemcza i miasta Piława Górna. W pozostałych gminach powiatu dzierżoniowskiego uczniowie zdali egzamin lepiej. Wyniki uczniów z gminy Łagiewniki są także niższe od średnich dla powiatu dzierżoniowskiego i województwa dolnośląskiego (w tym drugim wypadku o prawie 6 punktów procentowych). Przy uwzględnieniu podziału na poszczególne przedmioty widać, że wyniki z języka polskiego nie odbiegają wyraźnie od średniej powiatowej, zaś znacznie gorzej wygląda to w przypadku matematyki. 14 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 15

17 Tab. 7 Wyniki egzaminu gimnazjalnego w gminach i powiecie dzierżoniowskim oraz województwie dolnośląskim w 2015 r. [%] średnie wyniki ogółem język polski średnie wyniki matematyka średnie wyniki województwo dolnośląskie 61,0 61,2 46,8 powiat dzierżoniowski 50,2 59,0 44,0 gmina Dzierżoniów 51,9 54,8 39,3 gmina Łagiewniki 47,2 54,0 41,6 gmina Niemcza 43,8 53,2 39,1 miasto Bielawa 48,6 59,4 42,3 miasto Dzierżoniów 56,2 63,1 49,8 miasto Pieszyce 50,7 54,8 38,5 miasto Piława Górna 43,4 53,3 38,0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej we Wrocławiu, Aktywność społeczna W wyborach parlamentarnych, które odbyły się 25 października 2015 r., w województwie dolnośląskim wzięło udział 49,42% uprawnionych do głosowania. W powiecie dzierżoniowskim głosowało 44,8%, a najwyższą frekwencję odnotowano w mieście Dzierżoniów (49,07%). W gminie Łagiewniki osiągnęła ona poziom 41,3% i był to przeciętny wynik w skali powiatu. 15 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 16

18 Rys. 9 Frekwencja wyborcza w wyborach parlamentarnych 2015 r. w poszczególnych gminach powiatu dzierżoniowskiego. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Państwowej Komisji Wyborczej, Innym elementem aktywności społecznej jest zaangażowanie obywateli w działalność organizacji pozarządowych. W 2016 r. w Krajowym Rejestrze Sądowym zarejestrowanych było organizacji pozarządowych z terenu Dolnego Śląska. Z kolei z terenu powiatu dzierżoniowskiego do rejestru wpisanych jest 270 podmiotów społecznych. Obok nich istnieją oczywiście m.in. stowarzyszenia zwykłe, które nie podlegają wpisowi do KRS, jednak w związku z tym nie ma możliwości określenia ich liczby. Na terenie gminy Łagiewniki funkcjonowało w 2015 r. 25 organizacji pozarządowych, w których formalnie działało 1080 osób. Tab. 8 Organizacje pozarządowe w gminie Łagiewniki. Organizacja pozarządowe Ludowy Uczniowski Klub Sportowy "Nefryt" przy Szkole Podstawowej w Olesznej, Stowarzyszenie Akademia Piłkarska "Orlik" Łagiewniki, Ludowy Klub Sportowy "Czarni" Sieniawka, Ludowy Klub Sportowy "Zieloni" Łagiewniki, Ludowy Klub Sportowy "Sparta" Oleszna, Klub Sportowy "Delta" Słupice, Gminny Szkolny Związek Sportowy w Łagiewnikach, Ludowy Klub Sportowy "Płomień" Sokolniki Charakter działalności sportowe 16 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 17

19 Stowarzyszenie wędkarskie "Cukrownik" Fundacja Canva Rozwój, Zrzeszenie Plantatorów Roślin Okopowych Cukrowni "Łagiewniki", Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Dozoru Technicznego i Administracji Cukrowni "Łagiewniki" S.A. W Łagiewnikach Stowarzyszenie "Nasza wieś Ratajno", Stowarzyszenie na rzecz rozwoju wsi Ligota Wielka "Ligota Wielka nad Krasawą", Stowarzyszenie rozwoju wsi "Jaźwina bez granic", Stowarzyszenie "Towarzystwo Świętojańskie Sieniawka", Stowarzyszenie "Towarzystwo Miłośników Ziemi Łagiewnickiej", Fundacja Zabytków Genius Loci Fundacja Misericordia Cantabo Stowarzyszenia Ochotniczy Straży Pożarnych - w Jaźwinie, Ligocie Wielkiej, Łagiewnikach, Olesznej, Sienicach hobbystyczne branżowe rozwój lokalny/ społeczność lokalna działalność w sferze społecznej bezpieczeństwo Źródło: opracowanie własne na podstawie Krajowego Rejestru Sądowego i strony internetowej gminy Łagiewniki, Życie kulturalne W gminie Łagiewniki funkcjonuje Gminny Ośrodek Kultury, Bibliotek i Sportu w Łagiewnikach, w którego strukturze znajdują się 4 biblioteki: w Łagiewnikach, Jaźwinie, Olesznej i Sieniawce. Poza wypożyczaniem książek, biblioteki organizują różnorodne wydarzenia kulturalne oraz promują czytelnictwo zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Księgozbiór liczony w woluminach na 1000 mieszkańców jest w gminie Łagiewniki ponad dwukrotnie większy niż średnio w województwie dolnośląskim czy powiecie dzierżoniowskim. Tab. 9 Księgozbiór bibliotek na 1000 mieszkańców [woluminy]. województwo dolnośląskie 3 111,5 powiat dzierżoniowski 3 448,4 gmina Łagiewniki 7 844,2 Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. W latach w gminie Łagiewniki odnotowano wzrost liczby czytelników korzystających z bibliotek publicznych o 21,5%. Odmienne tendencje występują w województwie i powiecie, gdzie liczba czytelników w przeliczeniu na 1000 mieszkańców zmniejszyła się odpowiednio o 5,3% i 15,8%. 17 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 18

20 Rys. 10 Czytelnicy bibliotek publicznych na 1000 mieszkańców. Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. I.1.2. Sfera gospodarcza Kolejną grupę wskaźników, jakie zostały przeanalizowane przy opracowywaniu tego dokumentu są te o charakterze gospodarczym. W całym województwie wskaźnik przedsiębiorczości (liczba przedsiębiorstw w przeliczeniu na 1000 mieszkańców) osiągnął w 2015 r. wartość 123, w powiecie dzierżoniowskim 135,3, zaś w gminie Łagiewniki 138,8. Z perspektywy trzech ostatnich lat widać wyraźnie, że wskaźnik przedsiębiorczości rósł dość szybko w skali całego województwa oraz powiatu dzierżoniowskiego, a znacznie wolniej w gminie Łagiewniki. Tab. 10 Wskaźnik przedsiębiorczości w latach [ ]. województwo dolnośląskie 2013 r r r. 119,4 120,7 123,0 powiat dzierżoniowski 133,2 134,7 135,3 gmina Łagiewniki 137,2 137,6 138,8 Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. 18 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 19

21 Drugi wskaźnik przedstawia stosunek liczby firm zamykanych do nowo powstających. W gminie Łagiewniki w całym 2015 r. zarejestrowanych zostało 58 nowych jednostek gospodarczych, a zamknięto 70, co przekłada się na średni wskaźnik na poziomie 120,7%. Jest to wartość wyraźnie wyższa od średniej województwa (79,9%) i powiatu (96,5%). Ilościowa przewaga zamykanych nad nowo otwieranymi firmami w gminie świadczyć może o pojawieniu się ograniczeń dla rozwoju gospodarczego w tej jednostce samorządu terytorialnego. Tab. 11 Podmioty gospodarcze zarejestrowane i wyrejestrowane w województwie dolnośląskim, powiecie dzierżoniowskim i gminie Łagiewniki w 2015 r. województwo dolnośląskie wyrejestrowane zarejestrowane stosunek wykreślonych do zarejestrowanych podmiotów [%] ,9 powiat dzierżoniowski ,5 gmina Łagiewniki ,7 Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS i danych z Urzędu Gminy Łagiewniki. I.1.3. Sfera techniczna W 2015 r. w gminie Łagiewniki znajdowało się 1519 budynków mieszkalnych (niezależnie od formy własności). Przeciętna powierzchnia użytkowa jednego mieszkania wyniosła 88,7 m 2 i była wyższa niż w powiecie (63,3 m 2 ) i województwie (72,2 m 2 ). Jednak przy uwzględnieniu powierzchni mieszkania przypadającej na jednego "domownika", gmina nie wypada już tak dobrze, oferując 25,6 m 2, podczas gdy wskaźnik ten wynosi dla powiatu 24 m 2, a dla województwa 27,9 m 2. Mieszkania w gminie Łagiewniki są w 98,8% podłączone do sieci wodociągowej i jest to poziom zbliżony do średniej powiatu i województwa. Lepiej gmina wypada w zakresie wyposażenia mieszkań w łazienkę i centralne ogrzewanie. 19 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 20

22 Rys. 11 Wyposażenie mieszkań w instalacje techniczno-sanitarne w ogóle mieszkań [%]. Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS. I.1.4. Sfera środowiskowa Na terenie gminy Łagiewniki nie jest zlokalizowana żadna ze stacji pomiarowych Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska we Wrocławiu, przez co nie ma dokładnych danych dotyczących zanieczyszczeń powietrza. Najbliższa mieści się w Dzierżoniowie przy ul. Piłsudskiego. Jedną z substancji, która stanowi zagrożenia dla zdrowia, jest dwutlenek siarki. Pomiary wykonywane w 2015 r. wskazały, że właśnie w Dzierżoniowie odnotowano najwyższy wzrost stężeń tej substancji (w sezonie grzewczym o 252%). 20 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 21

23 Rys. 12 Stężenia średnioroczne i średnie sezonowe dwutlenku siarki na terenie województwa dolnośląskiego w 2015 roku. Źródło: Ocena jakości powietrza na terenie województwa dolnośląskiego w 2015 roku, s. 16. Średnie 24-godzinne maksymalne stężenie pyłu PM10 wyniosło 66,7 µg/m 3, podczas kiedy dopuszczalne wynosi 50 µg/m 3 i może wystąpić do 35 razy w roku. Przekroczenie odnotowano w 67 przypadkach. Średnia roczna wynosi w przypadku stacji w Dzierżoniowie 36 µg/m 3, co stanowi 90% normy. Poza stacjami ulokowanymi we Wrocławiu przy ul. Korzeniowskiego oraz w Ząbkowicach Śląskich, jest to najwyższy wynik wśród wszystkich miejsc, w których przeprowadza się pomiary. W pyle PM10 odnotowano ponadto przekroczenie stężenia benzo(a)pirenu. Duże znaczenie dla wysokiego poziomu pyłu PM10 w powietrzu ma emisja powierzchniowa, czyli pochodząca z ogrzewania indywidualnego. Dodatkowo niesprzyjający może być ruch pojazdów na drogach. Można więc przypuszczać, że problem ten występuje więc również w gminie Łagiewniki, zwłaszcza w tych miejscowościach, przez które przebiega droga krajowa nr Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 22

24 Rys. 13 Stężenia średnioroczne oraz liczba dni z przekroczeniami normy dobowej pyłu PM10 na terenie województwa dolnośląskiego w 2015 roku. Źródło: Ocena jakości powietrza na terenie województwa dolnośląskiego w 2015 roku, s. 29. I.2. Obszary zdegradowane w przestrzeni gminy Do stworzenia planu przedsięwzięć rewitalizacyjnych niezbędne jest sporządzenie diagnozy, pozwalającej na określenie obszarów, na których występuje koncentracja negatywnych zjawisk. Kluczowe znaczenie dla wytyczenia obszaru zdegradowanego mają problemy w sferze społecznej, jak bezrobocie, ubóstwo, przestępczość, poziom edukacji, udział w życiu publicznym i kulturalnym. Dodatkowo jednak muszą zaistnieć negatywne zjawiska w jednej ze sfer: środowiskowej, technicznej, przestrzenno-funkcjonalnej lub gospodarczej. Określenie "wielkości" tych problemów powinno nastąpić w drodze porównania wskaźników w odniesieniu do danych dla całej gminy. Opracowanie niniejszej diagnozy oparto na obiektywnych danych pozyskanych z różnych instytucji, przede wszystkim Urzędu Gminy Łagiewniki, Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łagiewnikach, Zespołu Szkół Samorządowych Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II i Gimnazjum im. Piastów Śląskich w Łagiewnikach, 22 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 23

25 Szkoły Podstawowej im. Adama Mickiewicza w Jaźwinie, Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Olesznej, Komendy Powiatowej Policji w Dzierżoniowie, Posterunku Policji w Łagiewnikach, Gminnego Ośrodka Kultury, Bibliotek i Sportu w Łagiewnikach, Powiatowego Urzędu Pracy w Dzierżoniowie, Urzędu Statystycznego we Wrocławiu. I.1.1. Sfera społeczna Ludność Na dzień 31 grudnia 2015 r. gminę Łagiewniki zamieszkiwały 7424 osoby, przy czym 36,5% stanowili mieszkańcy wsi Łagiewniki. Ponad ⅔ mieszkańców gminy to osoby w wieku produkcyjnym, czyli kobiety między 18 a 60 rokiem życia i mężczyźni między 18 a 65 rokiem życia. Osoby, które nie ukończyły 18 lat to 18,4% mieszkańców. Prawie 14% osób zameldowanych w gminie osiągnęło już wiek poprodukcyjny. Choć wydaje się, że udział osób nieaktywnych zawodowo nie jest tak wysoki jak w niektórych gminach, to jednak należy to uwzględnić przy projektowaniu różnych działań rewitalizacyjnych. Wśród miejscowości z terenu gminy największy udział osób w wieku poprodukcyjnym odnotowano w Mniowicach, gdzie stanowią oni 33,33% mieszkańców. Wyższe wartości wskaźnik ten uzyskuje w obrębie niektórych ulic Olesznej i Łagiewnik, przy czym należy tu pamiętać, że nierzadko ma to związek z niewielką liczbą zameldowanych na nich osób. W Łagiewnikach połowa mieszkańców ulicy Błękitnej to osoby w wieku poprodukcyjnym, zaś w Olesznej ponad ¼ osób zameldowanych przy ul. Ogrodowej ukończyła 60 lub 65 rok życia (26,92%). 23 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 24

26 Tab. 12 Miejscowości i ulice w gminie Łagiewniki, gdzie udział osób w wieku poprodukcyjnym jest wyższy niż średnio w gminie [%]. Miejscowość / ulica Udział osób w wieku poprodukcyjny m średnia gminy - 13,66 Miejscowość / ulica Udział osób w wieku poprodukcyjny m Jaźwina 15,84 Os.Wrocławskie 16,67 Kuchary 8,62 ul. Polna 25,00 Ligota Wielka 15,87 ul. Poprzeczna 20,00 Łagiewniki ul. Przemysłowa 14,29 ul. Błękitna 50,00 ul. Wrocławska 19,23 ul. Boczna 33,33 Mniowice 33,33 ul. Cukrownicza 16,67 Oleszna ul. Górna 29,41 ul. Boczna 18,75 ul. Jedności Narodowej 14,18 ul. Ogrodowa 26,92 ul. Kłodzka 25,00 ul. Ślężna 13,92 ul. Kolejowa 26,32 ul. Wąska 23,53 ul. Kwiatowa 15,00 Ratajno 15,54 ul. Łowiecka 19,23 Sienice 16,08 ul. Nowa 20,81 Słupice 16,19 ul. Ogrodowa 21,92 Uliczno 14,29 Bezrobocie Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Łagiewniki. Na terenie gminy Łagiewniki na koniec 2015 r. jako osoby bezrobotne zarejestrowanych było 3,85% mieszkańców, czyli 286 osób. Największą część bezrobotnych stanowią mieszkańcy Łagiewnik - 22,72% bezrobotnych z terenu gminy. Jest to największa w gminie miejscowość (pod względem liczby mieszkańców), co przekłada się również na liczbę bezrobotnych. W kolejnych miejscowościach, w których liczba bezrobotnych jest duża, zarejestrowano ich już znacznie mniej - 8,04% w Olesznej i 7,69% w Jaźwinie. Średni wskaźnik dla gminy przekroczony został tylko w trzech miejscowościach, przy czym w Sokolnikach prawie dwukrotnie. Ponadto przekroczenia odnotowano w przypadku niektórych ulic Łagiewnik i Olesznej. 24 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 25

27 Tab. 13 Udział bezrobotnych w ogólnej liczbie mieszkańców - z uwzględnieniem przekroczeń wskaźnika w stosunku do średniej gminy [%]. Miejscowość / ulica Udział bezrobotnych w ogólnej liczbie mieszkańców Miejscowość / ulica Udział bezrobotnych w ogólnej liczbie mieszkańców średnia gminy - 3,85 Łagiewniki Oleszna ul. Górna 5,88 ul. Ogrodowa 3,85 ul. Kłodzka 4,17 ul. Spokojna 10,00 ul. Południowa 4,73 Przystronie 4,05 ul. Półwiejska 6,14 Sieniawka 5,09 ul. Wrocławska 6,92 Sokolniki 7,14 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Powiatowego Urzędu Pracy w Dzierżoniowie. Wśród 286 zarejestrowanych bezrobotnych, 58 osób nie ukończyło jeszcze 25 roku życia. Najwięcej (10 osób, 17,24% ogółu bezrobotnych) takich osób zameldowanych jest w Łagiewnikach. W przypadku Młynicy z kolei żadna z osób bezrobotnych nie ma jeszcze 25 lat, w Przystroniu ponad 80% osób między 18 a 25 rokiem życia nie ma pracy. Tab. 14 Udział bezrobotnych do 25 roku życia w ogólnej liczbie bezrobotnych - z uwzględnieniem przekroczeń wskaźnika w stosunku do średniej gminy [%]. Miejscowość / ulica Udział bezrobotnych do 25 roku życia w ogóle bezrobotnych Miejscowość / ulica Udział bezrobotnych do 25 roku życia w ogóle bezrobotnych średnia gminy - 20,28 Łagiewniki ul. Ślężna 21,43 ul. Górna 50,00 ul. Wesoła 33,33 ul. Mickiewicza 50,00 Przystronie 85,71 ul. Nowa 33,33 Ratajno 50,00 ul. Półwiejska 42,86 Sieniawka 30,00 ul. Wierzbowa 50,00 Słupice 25,00 Młynica 100,00 Sokolniki 22,22 Oleszna Stoszów 25,00 ul. Spokojna 100,00 Trzebnik 50,00 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Powiatowego Urzędu Pracy w Dzierżoniowie. Osiemdziesiąt cztery osoby spośród 286 skończyło już 50 rok życia (29,37% bezrobotnych w gminie Łagiewniki). Prawie ¼ osób należących do tej grupy mieszka 25 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 26

28 w Łagiewnikach. Wszyscy bezrobotni zameldowani przy ulicach Przemysłowej i Witosa ukończyli już 50 lat. Tab. 15 Udział bezrobotnych powyżej 50 roku życia w ogólnej liczbie bezrobotnych - z uwzględnieniem przekroczeń wskaźnika w stosunku do średniej gminy [%]. Miejscowość / ulica Udział bezrobotnych powyżej 50 roku życia w ogóle bezrobotnych Miejscowość / ulica Udział bezrobotnych powyżej 50 roku życia w ogóle bezrobotnych średnia gminy - 29,37 Jaźwina 40,91 ul. Południowa 57,14 Kuchary 50,00 ul. Przemysłowa 100,00 Ligota Wielka 40,00 ul. Wierzbowa 50,00 Łagiewniki ul. Witosa 100,00 ul. Dolna 50,00 Sieniawka 40,00 ul. Jedności Narodowej 50,00 Sienice 37,50 ul. Mickiewicza 50,00 Słupice 33,33 ul. Nadrzeczna 42,86 Sokolniki 38,89 ul. Nowa 33,33 Stoszów 75,00 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Powiatowego Urzędu Pracy w Dzierżoniowie. Ponad połowa bezrobotnych w gminie Łagiewniki (51,75%) posiada status długotrwale bezrobotnych. W przypadku Janczowic, Młynicy, Ratajna, Trzebnika oraz niektórych ulic w Łagiewnikach - wszystkie mieszkające tam osoby zarejestrowane jako bezrobotne, posiadają status długotrwale bezrobotnych. Tab. 16 Udział długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie bezrobotnych z uwzględnieniem przekroczeń wskaźnika w stosunku do średniej gminy [%]. Miejscowość / ulica Udział długotrwale bezrobotnych w ogóle bezrobotnych Miejscowość / ulica Udział długotrwale bezrobotnych w ogóle bezrobotnych średnia gminy - 51,75 Janczowice 100,00 Młynica 100,00 Jaźwina 54,55 Oleszna Łagiewniki ul. Lipowa 66,67 ul. Jedności Narodowej 83,33 ul. Wesoła 66,67 ul. Konopnickiej 100,00 Przystronie 57,14 26 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 27

29 ul. Nowa 100,00 Ratajno 100,00 ul. Południowa 57,14 Sieniawka 70,00 ul. Przemysłowa 100,00 Sienice 62,50 ul. Sportowa 100,00 Stoszów 75,00 ul. Witosa 100,00 Trzebnik 100,00 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Powiatowego Urzędu Pracy w Dzierżoniowie. Pomoc społeczna W ramach analizy sfery społecznej uwzględniono również wskaźnik związany z liczbą osób korzystających z pomocy społecznej w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. W całej gminie pomocą objętych jest 158 osób, czyli 2,13% wszystkich jej mieszkańców. Najwyższe wartości - najbardziej odbiegające od średniej gminy - wskaźnik przyjmuje na ul. Poprzecznej w Łagiewnikach, a spośród miejscowości - w Kucharach. Tab. 17 Wskaźnik liczby osób objętych pomocą społeczną - z uwzględnieniem przekroczeń wskaźnika w stosunku do średniej gminy [ ]. Miejscowość / ulica Liczba osób objętych pomocą społeczną na 1000 mieszkańców Miejscowość / ulica Liczba osób objętych pomocą społeczną na 1000 mieszkańców średnia gminy - 21,15 Kuchary 51,72 Młynica 44,87 Ligota Wielka 31,75 Oleszna Łagiewniki ul. Orzechowa 52,63 ul. Dolna 25,00 ul. Sportowa 57,14 ul. Jedności Narodowej 33,51 ul. Ślężna 32,48 ul. Kolejowa 52,63 ul. Wesoła 43,80 ul. Krótka 50,00 Sieniawka 25,45 ul. Ogrodowa 41,10 Sienice 35,42 ul. Poprzeczna 66,67 Słupice 23,50 ul. Sportowa 22,90 Stoszów 49,69 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Ośrodka Pomocy Społecznej w Łagiewnikach. Ze względu na potrzebę uwzględnienia problemu ubóstwa w diagnozie i delimitacji obszarów zdegradowanych, dodatkowo przygotowano wskaźnik liczby 27 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 28

30 osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa (również w przeliczeniu na 1000 mieszkańców). W gminie wsparcie z tego tytułu otrzymuje 36 osób, czyli 22,92% wszystkich objętych pomocą społeczną. Jedna trzecia tych osób mieszka w Łagiewnikach, zaś 19,44% w Sienicach. Wartość wskaźnika dla całej gminy wynosi niecałe 5 i najbardziej przekroczona jest właśnie w Sienicach (19,07 ) oraz Kucharach (17,24 ). Tab. 18 Wskaźnik liczby osób objętych pomocą społeczną z powodu ubóstwa - z uwzględnieniem przekroczeń wskaźnika w stosunku do średniej gminy [ ]. Miejscowość / ulica Liczba osób objętych pomocą społeczną z powodu ubóstwa na 1000 mieszkańców Miejscowość / ulica Liczba osób objętych pomocą społeczną z powodu ubóstwa na 1000 mieszkańców średnia gminy - 4,85 Kuchary 17,24 ul. Sportowa 7,63 Ligota Wielka 9,52 ul. Witosa 16,95 Łagiewniki Młynica 6,41 ul. Dolna 12,50 Przystronie 5,78 ul. Jedności Narodowej 10,31 Sieniawka 7,63 ul. Nowa 13,42 Sienice 19,07 ul. Ogrodowa 13,70 Stoszów 12,42 Os. Wrocławskie 7,25 Trzebnik 8,77 Bezpieczeństwo Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Ośrodka Pomocy Społecznej w Łagiewnikach. Sytuacja w gminie Łagiewniki pod względem poziomu przestępczości została przeanalizowana na podstawie dwóch wskaźników. Pierwszy z nich to poziom przestępczości liczony jako liczba popełnionych przestępstw i wykroczeń na 1000 mieszkańców. W 2015 r. stwierdzono na terenie gminy popełnienie 267 czynów karalnych, przy czym 38,2% z nich miało miejsce w Łagiewnikach, w tym spora część przy ul. Wrocławskiej (15,36% wszystkich czynów). Wpływ na tak wysoki wskaźnik w tym miejscu ma fakt, iż ul. Wrocławska to fragment drogi krajowej nr 8, a w statystykach uwzględniono również wykroczenia drogowe. Jedenaście czynów karalnych miało miejsce w Olesznej, jednak stanowią one tylko 4,12% wszystkich czynów karalnych popełnionych w gminie. Wskaźnik przestępczości wykazuje bardzo 28 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 29

31 wysokie przekroczenia (w stosunku do całości gminy) przy ul. Kłodzkiej w Łagiewnikach. Przyczyną tego również jest fakt, iż przebiega tamtędy fragment DK 8, a dodatkowo również stosunkowo niewielka liczba zameldowanych przy tej ulicy osób. Tab. 19 Wskaźnik przestępczości w gminie Łagiewniki - z uwzględnieniem przekroczeń wskaźnika w stosunku do średniej gminy [ ]. Miejscowość / ulica Wskaźnik przestępczości Łagiewniki średnia gminy -35,96 ul. Kłodzka 500,00 ul. Nowa 46,98 ul. Poprzeczna 66,67 ul. Przemysłowa 228,57 ul. Wrocławska 315,38 Oleszna - ogółem 12,07 ul. Sportowa 85,71 Stoszów 37,27 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Komendy Powiatowej Policji w Dzierżoniowie. Drugim wskaźnikiem wziętym pod uwagę przy analizie poziomu przestępczości jest liczba Niebieskich kart, odnosząca się do przemocy w rodzinie. Opiera się on na wskazaniu liczby Niebieskich kart na 1000 mieszkańców (spójne z wcześniejszym wskaźnikiem przestępczości). W gminie wdrożono 38 procedur, z czego najwięcej przypada na Łagiewniki (11, czyli 28,95%) i Oleszną (8, czyli 21,05%). Tab. 20 Wskaźnik liczby Niebieskich kart w gminie Łagiewniki - z uwzględnieniem przekroczeń wskaźnika w stosunku do średniej gminy [ ]. Miejscowość / ulica Liczba Niebieskich kart na 1000 mieszkańców Miejscowość / ulica Liczba Niebieskich kart na 1000 mieszkańców średnia gminy - 3,77 Jaźwina 5,24 Młynica 6,41 Łagiewniki Oleszna ul. Cukrownicza 5,95 ul. Lipowa 14,29 ul. Dolna 12,50 ul. Ogrodowa 38,46 29 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 30

32 ul. Jedności Narodowej 7,73 ul. Ślężna 11,60 ul. Konopnickiej 25,64 Przystronie 5,78 ul. Nadrzeczna 4,41 Sienice 5,45 ul. Wrocławska 7,69 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Ośrodka Pomocy Społecznej w Łagiewnikach. Oświata Poziom edukacji w gminie Łagiewniki przeanalizowano na podstawie wyników sprawdzianu szóstoklasisty oraz egzaminu gimnazjalnego z 2015 roku. Uwzględniono przy tym oczywiście wyniki słabsze niż średnia gminy, która w przypadku sprawdzianu szóstoklasisty wyniosła 57,09%. Najgorszy wynik osiągnęli uczniowie z Jaźwiny oraz Stoszowa, nie przekraczając nawet 40%. Tab. 21 Wyniki sprawdzianu szóstoklasisty - z uwzględnieniem wyników gorszych niż średnia gminy [%]. Miejscowość / ulica Średni wynik sprawdzianu szóstoklasisty Miejscowość / ulica Średni wynik sprawdzianu szóstoklasisty średnia gminy - 57,09 Janczowice 40,00 Os. Wrocławskie 50,00 Jaźwina 31,58 ul. Sportowa 57,08 Łagiewniki Sieniawka 54,11 ul. Boczna 55,33 Sienice 52,45 ul. Mickiewicza 45,67 Stoszów 35,88 ul. Nadrzeczna 47,23 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Łagiewniki. Z kolei egzamin gimnazjalny najsłabiej napisali uczniowie z miejscowości Sienice, a także zamieszkujący ul. Nadrzeczną i Kłodzką w Łagiewnikach. W przypadku uczniów z Łagiewnik, nie przekroczyli oni nawet progu 30%. 30 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 31

33 Tab. 22 Wyniki egzaminu gimnazjalnego - z uwzględnieniem wyników gorszych niż średnia gminy [%]. Miejscowość / ulica Średni wynik egzaminu gimnazjalnego Miejscowość / ulica Średni wynik egzaminu gimnazjalnego średnia gminy - 48,67 Jaźwina 35,02 ul. Południowa 37,78 Ligota Wielka 31,00 ul. Słowiańska 45,00 Łagiewniki ul. Wierzbowa 38,50 ul. Jedności Narodowej 40,07 Przystronie 47,80 ul. Kłodzka 29,83 Sienice 31,92 ul. Nadrzeczna 23,67 Sokolniki 44,50 ul. Nowa 47,67 Stoszów 44,83 Os. Wrocławskie 36,80 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Łagiewniki. Aktywność społeczna Jako wskaźnik pozwalający mierzyć udział mieszkańców gminy w życiu publicznym, wybrana została frekwencja wyborcza. Wzięto pod uwagę frekwencję w wyborach parlamentarnych, które miały miejsce w październiku 2015 roku. W całej gminie 40,66% mieszkańców wzięło udział w wyborach, natomiast najgorszą frekwencję odnotowano w Sokolnikach i Trzebniku, gdzie wyniosła ona 33,8%. Tab. 23 Frekwencja wyborcza w gminie Łagiewniki - z uwzględnieniem frekwencji niższej niż średnia dla gminy [%]. Miejscowość / ulica Frekwencja wyborcza średnia gminy - 40,66 Radzików 33,80 Sokolniki 33,80 Trzebnik 33,80 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Państwowej Komisji Wyborczej, Poziom aktywności społecznej mieszkańców gminy mierzono liczbą organizacji pozarządowych na 1000 mieszkańców. W przypadku wielu miejscowości czy ulic wskaźnik wynosi 0, ponieważ nie zarejestrowano w nich żadnej organizacji. Oparto 31 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 32

34 się jednak na założeniu, że w miejscowościach wiejskich popularne są chociażby grupy odnowy wsi, a jeśli ich brakuje, wówczas można wnioskować o niewielkiej aktywności społecznej. Tab. 24 Liczba organizacji pozarządowych w przeliczeniu na 1000 mieszkańców - z uwzględnieniem wskaźnika o wartości niższej niż średnia dla gminy [ ]. Miejscowość / ulica Liczba ngo na 1000 mieszkańców Miejscowość / ulica Liczba ngo na 1000 mieszkańców średnia gminy - 3,37 Domaszów 0,00 ul. Wierzbowa 0,00 Janczowice 0,00 ul. Wiosenna 0,00 Jaźwina 2,62 ul. Witosa 0,00 Kuchary 0,00 ul. Wrocławska 0,00 Łagiewniki ul. Zboińskiej 0,00 ul. Błękitna 0,00 ul. Zimowa 0,00 ul. Boczna 0,00 Młynica 0,00 ul. Dolna 0,00 Mniowice 0,00 ul. Górna 0,00 Oleszna ul. Jesienna 0,00 ul. Błękitna 0,00 ul. Kolejowa 0,00 ul. Boczna 0,00 ul. Konopnickiej 0,00 ul. Cicha 0,00 ul. Krótka 0,00 ul. Krucza 0,00 ul. Kwiatowa 0,00 ul. Lipowa 0,00 ul. Łowiecka 0,00 ul. Ogrodowa 0,00 ul. Nadrzeczna 0,00 ul. Orzechowa 0,00 ul. Nowa 0,00 ul. Polna 0,00 ul. Ogrodowa 0,00 ul. Spokojna 0,00 ul. Orla 0,00 ul. Sportowa 0,00 Os. Wrocławskie 0,00 ul. Świerkowa 0,00 ul. Polna 0,00 ul. Wesoła 0,00 ul. Południowa 0,00 Przystronie 0,00 ul. Poprzeczna 0,00 Radzików 0,00 ul. Poziomkowa 0,00 Sienice 2,72 ul. Półwiejska 0,00 Słupice 2,61 ul. Przemysłowa 0,00 Stoszów 0,00 ul. Słowiańska 3,09 Trzebnik 0,00 ul. Ślężna 0,00 Uliczno 0,00 ul. Truskawkowa 0,00 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Łagiewniki. 32 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 33

35 Życie kulturalne Jako wskaźnik udziału mieszkańców gminy w życiu kulturalnym wybrano liczbę kart bibliotecznych w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. Ze względu na fakt, że większość imprez gminnych nie wymaga posiadania biletów, niemożliwe staje się określenie liczby ich uczestników ani tym bardziej ich miejsca zamieszkania. W gminie założone są 1094 karty biblioteczne, co oznacza, że posiada je 14,74% mieszkańców. Wśród nich najwięcej jest osób mieszkających w Łagiewnikach (555-50,73% kart) i Jaźwinie (205-18,74% kart). W przypadku jednak niektórych ulic w Łagiewnikach oraz miejscowości Domaszów i Mniowice, żadna z mieszkających tam osób nie jest zapisana do biblioteki. Tab. 25 Liczba kart bibliotecznych w przeliczeniu na 1000 mieszkańców - z uwzględnieniem wskaźnika o wartości niższej niż średnia dla gminy [ ]. Miejscowość / ulica Liczba kart bibliotecznych na 1000 mieszkańców Miejscowość / ulica Liczba kart bibliotecznych na 1000 mieszkańców średnia gminy Domaszów 0 ul. Błękitna 136 Janczowice 118 ul. Boczna 125 Kuchary 86 ul. Cicha 63 Ligota Wielka 29 ul. Krucza 56 Łagiewniki ul. Lipowa 21 ul. Boczna 0 ul. Polna 0 ul. Górna 29 ul. Ślężna 125 ul. Jesienna 0 ul. Świerkowa 0 ul. Krótka 50 Przystronie 75 ul. Lipowa 0 Radzików 47 ul. Mickiewicza 80 Ratajno 56 ul. Nowa 134 Sieniawka 145 ul. Przemysłowa 114 Sienice 82 ul. Zimowa 0 Słupice 44 Młynica 51 Sokolniki 36 Mniowice 0 Trzebnik 70 Oleszna Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Łagiewniki. 33 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 34

36 I.2.2. Sfera gospodarcza W ramach analizy sfery gospodarczej za jeden ze wskaźników ją opisujących przyjęto wskaźnik przedsiębiorczości, czyli liczbę podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców. Ogółem w gminie na koniec 2015 r. zarejestrowanych było 1051 podmiotów gospodarczych, co daje wskaźnik 139 podmiotów na 1000 mieszkańców. Prawie ⅓ przedsiębiorstw zarejestrowana jest w miejscowości Łagiewniki, 16,1% w Olesznej, a 13,6% w Jaźwinie. W gminie nie ma miejscowości, w której nie byłby zarejestrowany przynajmniej jeden podmiot. Tab. 26 Wskaźnik przedsiębiorczości w gminie Łagiewniki - z uwzględnieniem wskaźnika o wartości niższej niż średnia gminy. Miejscowość / ulica Liczba podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców Kuchary 52 średnia gminy Miejscowość / ulica ul. Przemysłowa Liczba podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców Łagiewniki ul. Sportowa 107 ul. Błękitna 0 ul. Ślężna 105 ul. Boczna 0 ul. Truskawkowa ul. Cukrownicza 77 ul. Wierzbowa 107 ul. Dolna 100 ul. Wiosenna 0 ul. Górna 118 ul. Wrocławska 100 ul. Jedności Narodowej 129 ul. Zboińskiej 68 ul. Jesienna 0 ul. Zimowa 0 ul. Kolejowa 53 Młynica 122 ul. Konopnickiej 103 Oleszna ul. Krótka 100 ul. Błękitna 136 ul. Kwiatowa 117 ul. Krucza 111 ul. Lipowa 0 ul. Polna 0 ul. Nadrzeczna 62 ul. Spokojna 100 ul. Nowa 54 ul. Świerkowa 100 ul. Ogrodowa 123 ul. Wesoła 124 Os. Wrocławskie 51 Radzików 104 ul. Polna 125 Sieniawka 132 ul. Południowa 81 Sienice Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 35

37 ul. Poprzeczna 133 Sokolniki 71 ul. Poziomkowa 0 Stoszów 1112 ul. Półwiejska 88 Uliczno 107 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Łagiewniki. Drugi wskaźnik o charakterze gospodarczym, który został uwzględniony, to stosunek zamykanych podmiotów gospodarczych do podmiotów nowo rejestrowanych. Ma on określać kondycję lokalnych przedsiębiorstw. Generalnie w 2015 r. w gminie Łagiewniki wykreślonych z rejestru przedsiębiorstw zostało 70 podmiotów, zaś zarejestrowanych 58. Powyższy wskaźnik wykazuje największe odchylenie w miejscowości Przystronie, gdzie czterokrotnie więcej przedsiębiorstw zostało zamkniętych niż zarejestrowanych. Tab. 27 Stosunek liczby zamykanych do nowo rejestrowanych podmiotów gospodarczych - z uwzględnieniem wartości wskaźnika wyższych niż średnia gminy [%]. Stosunek liczby zamykanych podmiotów Miejscowość / ulica gospodarczych do nowo rejestrowanych średnia gminy - 120,69 Kuchary 200,00 Ligota Wielka 133,33 Łagiewniki ul. Cukrownicza 300,00 ul. Jedności Narodowej 125,00 ul. Południowa 200,00 Przystronie 400,00 Ratajno 200,00 Sieniawka 233,33 Sokolniki 200,00 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Łagiewniki. I.2.3. Sfera techniczna W gminie Łagiewniki znajduje się 26 budynków, których gmina jest właścicielem lub w których posiada udziały. Nieco ponad 30% z nich zlokalizowanych jest na terenie Łagiewnik, zaś 15% w Olesznej. W wielu miejscach gminy wszystkie budynki posiadające tę formę własności, wybudowane zostały przed 1945 rokiem. 35 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 36

38 Tab. 28 Udział budynków sprzed 1945 r. w ogóle budynków komunalnych lub takich, w których gmina posiada udziały - z uwzględnieniem wartości wskaźnika wyższych niż średnia gminy [%]. Miejscowość / ulica Udział budynków komunalnych sprzed 1945 r. Miejscowość / ulica Udział budynków komunalnych sprzed 1945 r. średnia gminy - 80,77 Jaźwina 100,00 ul. Ślężna 100,00 Ligota Wielka 100,00 ul. Wesoła 100,00 Łagiewniki 62,50 Radzików 100,00 ul. Jedności Narodowej 100,00 Sieniawka 100,00 ul. Nadrzeczna 100,00 Sienice 100,00 Młynica 100,00 Stoszów 100,00 Oleszna 100,00 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Łagiewniki. Wśród budynków komunalnych, część wymaga przeprowadzenia termomodernizacji, która skutkować będzie zwiększeniem efektywności energetycznej i jednocześnie przyczyni się do obniżenia kosztów utrzymania budynków. W Jaźwinie i Stoszowie każdy z budynków wymaga termomodernizacji. Tab. 29 Udział budynków wymagających termomodernizacji - z uwzględnieniem wartości wskaźnika wyższych niż średnia gminy [%]. Miejscowość / ulica Udział budynków wymagających termomodernizacji średnia gminy - 11,54 Jaźwina 100,00 Stoszów 100,00 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Łagiewniki. Ponadto w czasie warsztatów mieszkańcy wskazywali na degradację obiektów budowlanych, które dawniej były siedzibą cukrowni (ul. Przemysłowa - Jedności Narodowej, Łagiewniki) czy ubojni zwierząt (ul. Dolna - Jedności Narodowej, Łagiewniki). Zlokalizowane tam budynki są niezabezpieczone, przez co stanowią zagrożenia dla przebywających tam osób. 36 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 37

39 I.2.4. Sfera środowiskowa Ocena stanu środowiska na terenie gminy jest bardzo trudna, ponieważ na jej terenie nie znalazła się żadna ze stacji pomiarowych Wojewódzkiego Inspektoratu Środowiska we Wrocławiu. Analizy stanu wód powierzchniowych dokonywane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska wskazały na obecność szkodliwych substancji w wodach rzeki Ślęzy płynących powyżej cukrowni w Łagiewnikach. Elementy biologiczne zostały włączone do klasy IV, a więc ich stan i potencjał określono jako słaby (w pięciostopniowej skali). Badania z 2015 r. wykazały przekroczenia poziomów fosforanów i fosforu ogólnego, benzoperylenu i indenopirenu (substancje uznane za szczególnie niebezpieczne dla stanu środowiska wodnego). Ogólna ocena stanu wody została określona jako zła. Ponadto uczestnicy warsztatu problemowego wskazywali na: zanieczyszczanie potoku płynącego wzdłuż wsi Słupice ściekami z gospodarstw domowych, które koncentrują się w stawie w centrum wsi; dzikie wysypiska śmieci na terenach dawnej cukrowni i ubojni w Łagiewnikach. I.2.5. Sfera przestrzenno-funkcjonalna Problemy w tej sferze zostały omówione z uczestnikami warsztatu problemowego. Wskazywano m.in. następujące elementy: zły stan techniczny urządzeń na placu zabaw i terenie rekreacyjnym przy ul. Sportowej w Łagiewnikach, niewystarczający poziom zagospodarowania tego terenu, który jest często dewastowany; niezagospodarowany do celów rekreacyjnych teren wokół zbiornika "Tama" w Łagiewnikach; niski poziom obsługi komunikacyjnej poza Łagiewnikami; brak kanalizacji w Ligocie Wielkiej; niezagospodarowany i nieuporządkowany teren parku w Młynicy. 37 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 38

40 I.3. Skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych W celu określenia potrzeb rewitalizacyjnych w gminie Łagiewniki i wyznaczenia obszarów zdegradowanych oraz rewitalizacji, wykonana została pogłębiona diagnoza w sferach społecznej, gospodarczej, technicznej, środowiskowej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. W sferze społecznej analiza wskaźników wykazała wysoki udział osób w wieku poprodukcyjnym w ogóle mieszkańców. Jest to oczywiście problem ogólnopolski, jednak powoduje, że gminy muszą przygotować ofertę dla osób w tym wieku. Kolejny problem społeczny to wysoki poziom bezrobocia, zarówno ogółem - w stosunku do liczby osób w wieku produkcyjnym, jak i wśród osób po 50 roku życia. Zwłaszcza ta druga grupa bezrobotnych wymaga szczególnego wsparcia, ponieważ ich zaktywizowanie jest uznawane za trudniejsze oraz - co za tym idzie - bardziej kosztochłonne. Problem stanowi wysoka liczba osób korzystających z pomocy społecznej. Duże znaczenie ma tu z pewnością fakt wysokiego poziomu bezrobocia, które stanowi jeden z czynników generujących biedę. W gminie pojawiają się również patologie, głównie alkoholizm, przemoc w rodzinie oraz inne czyny o charakterze przestępczym. Wszelkie analizy dokonywane przez pracowników społecznych pokazują, że wyżej wymienione problemy są ze sobą powiązane i wymagają kompleksowego wsparcia. Gorsze wartości niż średnia gminy wystąpiły również w przypadku innych sfer. Dość wysoka jest rotacja podmiotów gospodarczych, czyli stosunek przedsiębiorstw zamykanych do nowo otwartych. Ograniczenie tego problemu może wymagać wsparcia merytorycznego dla podejmujących działalność gospodarczą bądź przygotowania systemu zachęt, który uczyni gminę bardziej przyjazną dla przedsiębiorców. Dużym wyzwaniem dla gminy jest również stan techniczny budynków (stosunkowo stare budynki, wysoki poziom pokrycia azbestem), który wpływa negatywnie na estetykę przestrzeni publicznej oraz stan środowiska. Do problemów sfery środowiskowej zaliczyć należy w szczególności przekroczenia poziomów fosforanów i fosforu ogólnego, benzoperylenu i indenopirenu który jest problemem całego powiatu dzierżoniowskiego. Zaś głównymi problemami przestrzenno-funkcjonalnymi gminy są m.in. zły stan techniczny części urządzeń na placach zabaw i terenach rekreacyjnych oraz niezagospodarowanie terenów wokół zbiornika wodnego "Tama" w Łagiewnikach. 38 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 39

41 I.4. Delimitacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Uznanie fragmentu gminy za zdegradowany może nastąpić w odniesieniu do obszaru, na którym występuje stan kryzysowy, charakteryzujący się kumulacją negatywnych zjawisk społecznych oraz innych, przynajmniej z jednej ze sfer - gospodarczej, technicznej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej. W przypadku większości analizowanych wskaźników wartość wyższa od średniej gminy świadczy o wystąpieniu stanu kryzysowego w danym zakresie. Inaczej jest tylko w przypadku liczby organizacji pozarządowych, ich członków na 1000 mieszkańców oraz wskaźnika przedsiębiorczości. Na podstawie analizy wskaźników (Tab. 30) zostały wytyczone obszary zdegradowane które obejmują: miejscowości: Jaźwina (9 wskaźników), Ligota Wielka (8 wskaźników), Młynica (9 wskaźników), Przystronie (9 wskaźników), Sieniawka (11 wskaźników), Sienice (12 wskaźników), Sokolniki (8 wskaźników) i Stoszów (12 wskaźników), w Łagiewnikach ulice: Jedności Narodowej i Nowa (po 10 wskaźników). 39 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 40

42 udział osób w wieku poprodukcyjnym [%] udział bezrobotnych w ogólnej liczbie mieszkańców [%] udział bezrobotnych do 25 r.ż. w ogóle bezrobotnych [%] udział bezrobotnych po 50r.ż. w ogóle bezrobotnych [%] udział długotrwale bezrobotnych w ogóle bezrobotnych [%] liczba osób otrzymujących pomoc społeczną na 1000 mieszkańców liczba osób objętych pomocą społeczną ze względu na ubóstwo na 1000 mieszkańców [ ] wskaźnik przestępczości (liczba czynów karalnych na 1000 mieszkańców [ ] liczba "Niebieskich kart" na 1000 mieszkańców [ ] średni wynik sprawdzianu szóstoklasisty [%] średni wynik sprawdzianu gimnazjalnego [%] frekwencja wyborcza [%] liczba ngo na 1000 mieszkańców [ ] liczba kart bibliotecznych na 1000 mieszkańców [ ] wskaźnik przedsiębiorczości (liczba podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców ) [ ] stosunek liczny zamykanych firm do nowo otwartych [%] udział budynków komunalnych sprzed 1945 r. w ogóle budynków komunalnych [%] udział budynków komunalnych wymagających termomodernizacji w ogóle budynków komunalnych [%] Tab. 30 Podsumowanie wskaźników delimitacyjnych. Gmina Łagiewniki ogółem 13,66 3,85 20,28 29,37 51,75 21,15 4,85 35,96 3,77 57,09 48,67 40,66 3, ,69 80,77 11,54 Domaszów 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Janczowice 11,76 1,47 0,00 0,00 100,00 14,71 0,00 14,71 0,00 40,00 40,72 0, ,00 0,00 0,00 Jaźwina 15,84 2,88 18,18 40,91 54,55 15,71 1,31 9,16 5,24 31,58 35,02 40,72 2, ,00 100,00 100,00 Kuchary 8,62 3,45 0,00 50,00 0,00 51,72 17,24 0,00 0,00 40,72 0, ,00 0,00 0,00 Ligota Wielka 15,87 1,59 20,00 40,00 40,00 31,75 9,52 6,35 3,17 61,33 31,00 43,10 6, ,33 100,00 0,00 Łagiewniki - ogółem 13,40 2,40 15,38 30,77 50,77 16,99 4,43 37,67 4,06 62,93 45,52 42,17 4, ,00 62,50 0,00 Błękitna 50,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Boczna 33,33 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 55,33 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Cukrownicza 16,67 0,00 0,00 0,00 0,00 5,95 0,00 5,95 5,95 43,06 5, ,00 0,00 0,00 Dolna 10,00 2,50 0,00 50,00 0,00 25,00 12,50 0,00 12,50 73,67 43,06 0, ,00 0,00 0,00 Górna 29,41 5,88 50,00 0,00 50,00 0,00 0,00 29,41 0,00 43,06 0, ,00 0,00 0,00 Jedności Narodowej 14,18 1,55 0,00 50,00 83,33 33,51 10,31 33,51 7,73 65,33 40,07 42,38 5, ,00 100,00 0,00 Jesienna 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Kłodzka 25,00 4,17 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 500,00 0,00 29,83 41,69 41, ,00 0,00 0,00 Kolejowa 26,32 0,00 0,00 0,00 0,00 52,63 0,00 0,00 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 40 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 41

43 Konopnickiej 0,00 2,56 0,00 0,00 100,00 0,00 0,00 25,64 25,64 43,06 0, ,00 0,00 0,00 Krótka 10,00 0,00 0,00 0,00 0,00 50,00 0,00 0,00 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Kwiatowa 15,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 16,67 0,00 43,06 0, ,00 0,00 0,00 Lipowa 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 41, , ,00 0,00 0,00 Łowiecka 19,23 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Mickiewicza 6,82 2,27 50,00 50,00 0,00 0,00 0,00 11,36 0,00 45,67 43,06 11, ,00 0,00 0,00 Nadrzeczna 9,25 3,08 14,29 42,86 28,57 4,41 4,41 4,41 4,41 47,23 23,67 41,69 0, ,00 100,00 0,00 Nowa 20,81 2,01 33,33 33,33 100,00 20,13 13,42 46,98 0,00 80,17 47,67 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Ogrodowa 21,92 2,74 0,00 0,00 50,00 41,10 13,70 27,40 0,00 75,33 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Orla 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Osiedle Wrocławskie 16,67 0,00 0,00 0,00 0,00 7,25 7,25 0,00 0,00 50,00 36,80 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Polna 25,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Południowa 9,46 4,73 14,29 57,14 57,14 20,27 0,00 6,76 0,00 65,33 37,78 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Poprzeczna 20,00 0,00 0,00 0,00 0,00 66,67 0,00 66,67 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Poziomkowa 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 55,33 43,06 0, ,00 0,00 0,00 Półwiejska 12,28 6,14 42,86 14,29 14,29 17,54 0,00 26,32 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Przemysłowa 14,29 2,86 0,00 100,00 100,00 0,00 0,00 228,57 0,00 49,17 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Słowiańska 11,73 2,16 14,29 0,00 42,86 15,43 3,09 18,52 3,09 70,17 45,00 41,69 3, ,14 0,00 0,00 Sportowa 9,16 3,82 0,00 20,00 100,00 22,90 7,63 0,00 0,00 57,08 53,50 43,06 22, ,00 50,00 0,00 Ślężna 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 73,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Truskawkowa 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 43,06 0, ,00 0,00 0,00 Wierzbowa 5,33 2,67 50,00 50,00 50,00 0,00 0,00 0,00 0,00 38,50 43,06 0, ,00 0,00 0,00 Wiosenna 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Witosa 11,86 1,69 0,00 100,00 100,00 16,95 16,95 0,00 0,00 43,06 0, ,00 0,00 0,00 Wrocławska 19,23 6,92 0,00 22,22 44,44 15,38 0,00 315,38 7,69 72,17 59,50 41,69 0, ,00 0,00 0,00 Zboińskiej 13,56 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 16,95 0,00 43,06 0, ,00 0,00 0,00 Zimowa 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 41,69 0, ,00 0,00 0,00 41 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 42

44 Młynica 12,82 0,64 100,00 0,00 100,00 44,87 6,41 6,41 6,41 61,08 42,03 0, ,00 100,00 0,00 Mniowice 33,33 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 43,10 0, ,00 0,00 0,00 Oleszna - ogółem 12,84 2,52 21,74 13,04 47,83 28,54 1,10 12,07 8,78 71,49 67,70 42,03 3, ,73 100,00 0,00 Błękitna 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Boczna 18,75 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Cicha 6,25 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Krucza 5,56 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 59,00 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Lipowa 12,86 2,14 0,00 0,00 66,67 21,43 0,00 14,29 14,29 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Ogrodowa 26,92 3,85 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 38,46 78,67 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Orzechowa 5,26 0,00 0,00 0,00 0,00 52,63 0,00 0,00 0,00 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Polna 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Spokojna 0,00 10,00 100,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Sportowa 2,86 2,86 0,00 0,00 0,00 57,14 0,00 85,71 0,00 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Ślężna 13,92 3,25 21,43 21,43 50,00 32,48 2,32 11,60 11,60 61,96 67,70 42,03 4, ,00 100,00 0,00 Świerkowa 5,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 42,03 0, ,00 0,00 0,00 Wąska 23,53 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 42,03 58, ,00 0,00 0,00 Wesoła 8,76 2,19 33,33 0,00 66,67 43,80 0,00 7,30 0,00 86,33 42,03 0, ,00 100,00 0,00 Przystronie 13,29 4,05 85,71 0,00 57,14 17,34 5,78 17,34 5,78 57,17 47,80 43,10 0, ,00 0,00 0,00 Radzików 13,42 2,01 0,00 16,67 50,00 16,78 3,36 13,42 3,36 48,25 33,80 0, ,00 100,00 0,00 Ratajno 15,54 0,80 50,00 0,00 100,00 3,98 0,00 11,95 0,00 62,22 56,48 43,10 3, ,00 0,00 0,00 Sieniawka 10,69 5,09 30,00 40,00 70,00 25,45 7,63 15,27 0,00 54,11 43,10 5, ,33 100,00 0,00 Sienice 16,08 2,18 0,00 37,50 62,50 35,42 19,07 2,72 5,45 52,45 31,92 41,69 2, ,00 100,00 0,00 Słupice 16,19 3,13 25,00 33,33 41,67 23,50 2,61 5,22 2,61 84,67 67,33 42,03 2, ,00 0,00 0,00 Sokolniki 11,90 7,14 22,22 38,89 33,33 19,84 0,00 15,87 0,00 67,25 44,50 33,80 3, ,00 33,33 0,00 Stoszów 9,32 2,48 25,00 75,00 75,00 49,69 12,42 37,27 0,00 35,88 44,83 40,72 0, ,00 100,00 100,00 Trzebnik 7,89 1,75 50,00 0,00 100,00 8,77 8,77 17,54 0,00 63,83 33,80 0, ,00 0,00 0,00 Uliczno 14,29 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 40,72 0, ,00 0,00 0,00 Źródło: opracowanie własne. 42 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 43

45 Rys. 14 Obszary zdegradowane w gminie Łagiewniki. Źródło: opracowanie własne z wykorzystaniem OpenStreetMap. 43 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 44

46 Zgodnie z Wytycznymi Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata oraz Ustawą o rewitalizacji, obszar rewitalizacji musi obejmować całość lub część obszaru zdegradowanego, na którym występuje koncentracja negatywnych zjawisk oraz posiadać istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego. Należy jednocześnie uwzględnić w jego przypadku ograniczenia dotyczące powierzchni (może mieć powierzchnię równą max 20% powierzchni całej gminy) oraz mieszkańców (może być zamieszkiwany przez max 30% mieszkańców całej gminy). W gminie Łagiewniki jako obszary rewitalizacji proponuje się miejscowości Ligota Wielka, Sieniawka, Sokolniki (w każdym przypadku chodzi o zamieszkane części miejscowości), centralną część Jaźwiny oraz fragmenty Łagiewnik. W drodze konsultacji społecznych m.in. z zespołem ds. rewitalizacji, w przypadku Jaźwiny wyznaczono centralną część miejscowości, gdzie znajduje się m.in. szkoła podstawowa, boisko sportowe i kościół. Obszar ten wykorzystywany jest w różnej formie przez większość mieszkańców, a jego rewitalizacja przełoży się na poprawę warunków ich życia. Z kolei w przypadku Łagiewnik obszar rewitalizacji obejmuje fragment miejscowości ograniczony ulicami: Przemysłową, Wrocławską, Jedności Narodowej, Ślężną i Nową. Dodatkowo także na podstawie uwag mieszkańców w Łagiewnikach dołączono podobszar rewitalizacji obejmujący zbiornik wodny "Tama Łagiewniki". Uczestnicy spotkania uznali, że zagospodarowanie tego terenu również może przyczynić się do zmniejszenia bezrobocia oraz stworzenia nowych terenów rekreacyjnych w gminie, co jest istotne zarówno z punktu widzenia mieszkańców, jak i potencjalnych turystów. Ponadto wskazano, że po przeprowadzeniu działań rewitalizacyjnych teren ten zarządzany będzie przez Gminny Ośrodek Kultury, Bibliotek i Sportu w Łagiewnikach. W powstałych na tym obszarze obiektach zatrudnienie znajdą bezrobotni z obszarów rewitalizacji w gminie Łagiewniki. Tak więc poza zagospodarowaniem na cele wypoczynkowe i rekreacyjne, działania nad zbiornikiem "Tama Łagiewniki" przełożą się bezpośrednio na poprawę w zakresie zdiagnozowanych problemów społecznych. Wyznaczone obszary rewitalizacji zamieszkuje 1512 osób, co stanowi 20,4% mieszkańców gminy. Jego powierzchnia wynosi 255,65 ha, czyli 2,06% powierzchni całej gminy. 44 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 45

47 Rys. 15 Obszar rewitalizacji Łagiewniki. Źródło: opracowanie własne z wykorzystaniem OpenStreetMap. 45 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 46

48 Rys. 16 Obszar rewitalizacji Ligota Wielka. Źródło: opracowanie własne z wykorzystaniem OpenStreetMap. 46 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 47

49 Rys. 17 Obszar rewitalizacji Sieniawka. Źródło: opracowanie własne z wykorzystaniem OpenStreetMap. 47 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 48

50 Rys. 18 Obszar rewitalizacji Sokolniki. Źródło: opracowanie własne z wykorzystaniem OpenStreetMap. 48 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 49

51 Rys. 19 Obszar rewitalizacji Jaźwina Źródło: opracowanie własne z wykorzystaniem OpenStreetMap. 49 Id: 282AEA76-71B8-42C2-BA2D-07A19C51DB20. Uchwalony Strona 50