TO INACZEJ PRZEMOC Z UŻYCIEM MEDIÓW ELEKTRONICZNYCH (PRZEDE WSZYSTKIM INTERNETU I TELEFONÓW KOMÓRKOWYCH)

Transkrypt

1 TO INACZEJ PRZEMOC Z UŻYCIEM MEDIÓW ELEKTRONICZNYCH (PRZEDE WSZYSTKIM INTERNETU I TELEFONÓW KOMÓRKOWYCH)

2 CO TO TAKIEGO? CYBERPRZEMOC STOSOWANIE PRZEMOCY POPRZEZ: PRZEŚLADOWANIE, ZASTRASZANIE, NĘKANIE, WYŚMIEWANIE INNYCH OSÓB Z WYKORZYSTANIEM INTERNETU I NARZĘDZI TYPU ELEKTRONICZNEGO TAKICH JAK: SMS, , WITRYNY INTERNETOWE, FORA DYSKUSYJNE W INTERNECIE I INNE

3 KIEDY SIĘ POJAWIŁA? Cyberprzemoc pojawiła się na przełomie XX i XXI wieku. Napastnicy prześladują swoje ofiary złośliwymi i obraźliwymi SMS-ami lub ami. Bardziej drastyczną formą ataku jest sporządzanie witryn internetowych, wpisów na forach dyskusyjnych czy dręczenia przez komunikatory sieciowe takie, jak Gadu-Gadu lub Tlen.pl.

4 CHARAKTERYSTYKA ZAMIAREM INTERNETOWYCH CHULIGANÓW JEST ZDYSKREDYTOWANIE KONKRETNEJ OSOBY LUB GRUPY LUDZI CZY NAWET CAŁYCH SPOŁECZNOŚCI. TAKIE DZIAŁANIA WYNIKAJĄ Z POCZUCIA ANONIMOWOŚCI LUB BEZKARNOŚCI SPRAWCÓW I UŁATWIANE SĄ NP. ZAMIESZCZENIEM WITRYNY INTERNETOWEJ NA SERWERZE W KRAJU, W KTÓRYM PISEMNE GROŹBY NIE SĄ PRZESTĘPSTWEM.

5 CHARAKTERYSTYKA TAKA FORMA ZNĘCANIA SIĘ NAD SWOIMI OFIARAMI, ZDANIEM PSYCHOLOGÓW WYNIKA Z TEGO, ŻE ŁATWIEJ PONIŻAD, DYSKREDYTOWAD I SZYKANOWAD, GDY ISTNIEJE SZANSA UKRYCIA SIĘ ZA INTERNETOWYM PSEUDONIMEM I NIE MA POTRZEBY KONFRONTACJI Z OFIARĄ OKO W OKO.

6 CHARAKTERYSTYKA PRZEŚLADOWANIE PRZEZ INTERNET JEST SZCZEGÓLNIE GROŹNE DLATEGO, ŻE KOMPROMITUJĄCE CZY PONIŻAJĄCE MATERIAŁY SĄ DOSTĘPNE W KRÓTKIM CZASIE DLA WIELU OSÓB I POZOSTAJĄ W SIECI NA ZAWSZE, JAKO KOPIE NA WIELU KOMPUTERACH, NAWET PO USTALENIU I UKARANIU SPRAWCY

7 JAK POWINNA ZACHOWAD SIĘ OFIARA CYBERPRZMOCY A) nie odpowiadad na zaczepki w Sieci, B) zachowad dowody przemocy (np. maile, SMS) C) blokowad w komunikatorach i poczcie elektronicznej kontakt z niepożądanymi osobami, D) zapewniad swoim profilom w Sieci status prywatny E) wymagad natychmiastowego skasowania filmu lub zdjęcia zarejestrowanego wbrew woli ofiary, F) prosid administratora serwisu o usunięcie kompromitujących materiałów z Sieci,

8 POMOCY MOŻNA SZUKAD A) dzieci i młodzież u zaufanej osoby dorosłej (nauczyciela, rodziców), B) u konsultantów Helpline.org.pl komunikator na stronie telefon: , poczta helpline@helpline.org.pl

9 FORMY CYBERPRZEMOCY ROZSYŁANIE KOMPROMITUJĄCYCH MATERIAŁÓW WŁAMANIA NA KONTA POCZTOWE I KONTA KOMUNIKATORÓW W CELU ROZSYŁANIA KOMPROMITUJĄCYCH WIADOMOŚCI DALSZE ROZSYŁANIE OTRZYMANYCH DANYCH I WIADOMOŚCI JAKO ZAPISU ROZMOWY, CZY KOPII A TWORZENIE KOMPROMITUJĄCYCH I OŚMIESZAJĄCYCH STRON INTERNETOWYCH

10 JAK SIĘ ZACHOWYWAD, ŻEBY ZMNIEJSZYD RYZYKO ZOSTANIA OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? 1) Zanim dołączysz. Kontakty z ludźmi na portalach społecznościowych, podobnie jak kontakty z ludźmi w świecie rzeczywistym, rządzą się pewnymi zasadami. Zastanów się w jaki sposób działa portal zanim utworzysz na nim swój profil. Przede wszystkim zainteresuj się jaki poziom prywatności gwarantuje Ci dany portal. Informacji tego typu szukaj w regulaminie, który powinien jasno określad zasady twojego uczestnictwa w serwisie

11 JAK SIĘ ZACHOWYWAD, ŻEBY ZMNIEJSZYD RYZYKO ZOSTANIA OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? 2) Prywatnośd. Kontroluj dostęp do Twoich danych i innych informacji, które umieszczasz w swoim profilu. Bezpieczny portal społecznościowy powinien pozwolid Ci nadad sobie taki status prywatności, który zagwarantuje, że informację o Tobie będą dostępne tylko dla znajomych, których świadomie dodałeś/aś do swojej listy.

12 JAK SIĘ ZACHOWYWAD, ŻEBY ZMNIEJSZYD RYZYKO ZOSTANIA OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? 3) Informacje o mnie. Zamieszczając informacje o sobie pamiętaj, że potencjalnie każdy może je zobaczyd. Dbaj o to, żeby nie ujawniad swoich danych osobowych. Stwórz bezpieczny Nick, który nie zdradzi Twojej prawdziwej tożsamości. Sied daje nam możliwośd bycia kimś innymi niż w codziennym życiu. Znaj jednak swoje granice tej zabawy - myśl jak się prezentujesz.

13 JAK SIĘ ZACHOWYWAD, ŻEBY ZMNIEJSZYD RYZYKO ZOSTANIA OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? 4) Zdjęcia. Zastanów się dobrze zanim zamieścisz w Sieci swoje zdjęcia, które mogą byd użyte, przez innych użytkowników Sieci, w sposób jakiego byś sobie nie życzył/a lub skopiowane do miejsca, w którym byś ich nie zamieścił/a. Jeżeli już na pewno chcesz zamieścid swoje zdjęcia w Internecie ustaw taki status prywatności, który zagwarantuje Ci bezpieczeostwo.

14 JAK SIĘ ZACHOWYWAD, ŻEBY ZMNIEJSZYD RYZYKO ZOSTANIA OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? 5) Kontakty z innymi. Bądź czujny/a w kontaktach z osobami znanymi wyłącznie Sieci. Flirt z nieznajomym/ą może byd dobrą zabawą, ale może też mied niebezpieczne konsekwencje. W Sieci ludzie często udają kogoś kim nie są ukrywając w ten sposób swoje prawdziwe intencje. Bądź bardzo ostrożny/a, jeżeli nowy internetowy przyjaciel chce się z Tobą spotkad w realu.

15 JAK SIĘ ZACHOWYWAD, ŻEBY ZMNIEJSZYD RYZYKO ZOSTANIA OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? 6) Odpowiedzialnośd za informacje. Jeżeli piszesz coś w Internecie będąc pod wpływem silnych emocji, przeczytaj to dwa razy. Daj sobie czas żeby się uspokoid i sprawdź czy to, co planujesz wysład jest tego warte. Pamiętaj także, że czasem szkoła, rodzice lub pracodawcy mają możliwośd monitorowania Twojej korespondencji i Twoich działao w Sieci.

16 JAK SIĘ ZACHOWYWAD, ŻEBY ZMNIEJSZYD RYZYKO ZOSTANIA OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? 7.) Szanuj innych. Bądź miły/a dla innych w Sieci. Zastanów się czy adresat życzyłby sobie zobaczyd taki wpis i czy Ty powiedziałbyś/abyś lub pokazał/a to samo podczas spotkania twarzą w twarz? Poczucie humoru, poglądy i zasady innych ludzi bywają różne także w Sieci. Respektuj innych w Internecie, a jeżeli kogoś urazisz znajdź metodę, żeby sprawę wyjaśnid i go przeprosid.

17 JAK SIĘ ZACHOWYWAD, ŻEBY ZMNIEJSZYD RYZYKO ZOSTANIA OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? 8) Działaj mądrze. Ktoś Cię prowokuje? Nie daj mu satysfakcji. Zazwyczaj jest to metoda na zwrócenie na siebie uwagi, jeżeli takiego kogoś zignorujesz prawdopodobnie da Ci spokój.

18 JAK SIĘ ZACHOWYWAD, ŻEBY ZMNIEJSZYD RYZYKO ZOSTANIA OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? 9.) Pomoc. Masz prawo do godności w Internecie. Jeżeli jesteś atakowany/a, ktoś Cię straszy lub grozi Ci działaj w swojej obronie. Zgłoś fakt cyberprzemocy odpowiednim instytucjom (szkoła, policja, helpline.org.pl ) i osobom, które mogą Ci udzielid pomocy: rodzice, psycholog szkolny, nauczyciel. Razem szybko i skutecznie rozwiążecie problem

19 JAK SIĘ ZACHOWYWAD, ŻEBY ZMNIEJSZYD RYZYKO ZOSTANIA OFIARĄ CYBERPRZEMOCY? 10.) Pamiętaj o realu Internet jest fajny, ale nie zapominaj o realnym świecie. Kontroluj to, ile czasu spędzasz w Sieci. Dbaj o kontakty z ludźmi w świecie rzeczywistym. Nawet mając pięciuset znajomych na portalu społecznościowym możesz czud się samotnym/ą. Nic nie zastąpi prawdziwych znajomości.

20 ODPOWIEDZIALNOSC PRAWNA CYBERPRZEMOC NIE JEST CZYNEM ZABRONIONYM STYPIZOWANYM W JAKIMKOLWIEK POLSKIM PRZEPISIE KARNYM. KARALNE JEST NATOMIAST M.IN. POMÓWIENIE, ZNIEWAGA, GROŹBA KARALNA, NISZCZENIE DANYCH INFORMATYCZNYCH I UTRUDNIANIE DOSTĘPU DO DANYCH INFORMATYCZNYCH, KTÓRE SĄ PRZEJAWAMI CYBERPRZEMOCY.

21 ODPOWIEDZIALNOSC PRAWNA NIEZALEŻNIE OD OCHRONY PRAWNOKARNEJ POKRZYWDZONEGO, OSOBA TAKA MOŻE POZWAD PRZEŚLADOWCĘ JAKO POSZKODOWANY W PROCESIE CYWILNYM O NP. NARUSZENIE DÓBR OSOBISTYCH.

22

23

24

25

26

27

28 ZASADY BEZPIECZEOSTWA Nie ufaj osobom poznanym przez Internet Nigdy nie masz pewności, z kim naprawdę rozmawiasz. Może wcale nie jest Twoim rówieśnikiem, a na zdjęciu, które Ci przesłał, jest ktoś inny? Może wcale nie o przyjaźo z Tobą tu chodzi? Nie podawaj swoich danych imienia i nazwiska, adresu, numeru telefonu czy nazwy i adresu szkoły. Byd może nie wszyscy z osób odwiedzających Twojego bloga czy ulubiony czat mają dobre zamiary. Posługuj się nickiem Nie używaj nicka, w którym podajesz datę urodzenia lub wiek np.: karolina1993 lub jacek14 lepiej, żeby nikt obcy nie wiedział ile masz lat. Wykorzystaj imię bohatera ulubionego filmu lub słowo z piosenki. Użyj swojej fantazji. Na pewno wymyślisz coś ciekawego! Dbaj o bezpieczeostwo swoich przyjaciół Nie podawaj nikomu ich danych, nie publikuj zdjęd bez ich zgody. Nie wiesz, jaki ktoś zrobi z nich użytek, a kiedy je wysyłasz lub umieszczasz w Internecie, nie masz już nad nimi kontroli. Przecież nie chcesz, by przyjaciel wpadł w kłopoty.

29 ZASADY BEZPIECZEOSTWA Powiedz dorosłemu, któremu ufasz, gdy coś w Internecie Cię zaniepokoi jeśli ktoś przysłał Ci wulgarnego a lub nęka Cię za pomocą komunikatora. Powiedz też, jeśli szukając informacji, trafiłeś na stronę, która namawia do nienawiści lub do czegoś dziwnego. Bądź ostrożny, gdy spotykasz się z kimś poznanym w Sieci Zawsze skonsultuj to z rodzicami. Zabierz na pierwsze spotkanie zaufanego dorosłego lub przynajmniej kolegę lub koleżankę. Spotykaj się tylko w miejscach publicznych, nigdy w mieszkaniu nieznajomego/nieznajomej. Wród do domu przed zmrokiem. Internet daje złudne poczucie anonimowości i bezkarności Wcale tak nie jest! Szanuj innych użytkowników Internetu i wymagaj, by Ciebie szanowano. Chod nie zdajemy sobie z tego sprawy, zostawiamy w Internecie wiele śladów. Gdy ktoś narusza Twoje prawa, można go odnaleźd. Sam też staraj się nie naruszad czyichś praw! Dbaj o swoje hasło jak o największą tajemnicę Wymyśl takie, które będzie trudne do odgadnięcia. Niech to nie będzie Twoje imię ani imię najlepszej przyjaciółki.

30 ZASADY BEZPIECZEOSTWA Zabezpiecz komputer Używaj dobrego programu antywirusowego, dbaj by baza wirusów była aktualna. Nie otwieraj i od nieznajomych, nie klikaj na linki podesłane przez obcą osobę mogą Ci zawirusowad komputer! Szanuj prawo własności w Sieci Zawsze podawaj źródło pochodzenia materiałów znalezionych w Internecie. Chod wydaje się, że wszyscy wokół ściągają z Internetu muzykę i filmy, trzeba pamiętad, że łamią w ten sposób prawo. Zastanów się, czy warto ryzykowad. Istnieją strony z bezpłatnym dostępem do muzyki. Rozmawiaj z dorosłymi o Internecie Prawdopodobnie lepiej orientujesz się w temacie niż Twoi rodzice czy opiekunowie. Może mógłbyś ich czegoś nauczyd? Pokaż im, które strony Cię interesują. Wytłumacz, do czego jeszcze oprócz szukania informacji może Internet służyd.