POMOC SPOŁECZNA Zasady udzielania pomocy społecznej

Transkrypt

1 POMOC SPOŁECZNA Obowiązek pomocy społecznej, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, dzieli między siebie samorząd terytorialny zadania własne i administracja rządowa zadania zlecone. Wykaz zadań jest szczegółowo określony w ustawie o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.). W zależności od ustalonych potrzeb Ośrodek, w ramach posiadanych środków, udziela: pomocy finansowej (zasiłek stały, zasiłek okresowy, zasiłek celowy i celowy specjalny), pomocy rzeczowej (schronienie, posiłek, odzież i obuwie, sprawienie pogrzebu, opał z dowozem do miejsca zamieszkania), pomocy usługowej (usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze) poradnictwo i pomoc instytucjonalna. Zasady udzielania pomocy społecznej Przy ubieganiu się o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej musi być spełnione kryterium dochodowe określone w art. 8 ust. 1 o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku wynoszące aktualnie: zł na osobę samotnie gospodarującą* zł na osobę w rodzinie* (*kryteria dochodowe podlegają weryfikacji co 3 lata) przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z dysfunkcji: - ubóstwa, - sieroctwa, - bezdomności, - bezrobocia, - niepełnosprawności, - długotrwałej lub ciężkiej choroby, - przemocy w rodzinie, - potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi, - potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, - bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, - trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, - trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, - alkoholizmu lub narkomanii, - zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, - klęski żywiołowej lub ekologicznej.

2 Świadczenia pomocy społecznej udzielane są na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego, bądź innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej. Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej następuje w formie decyzji administracyjnej. Decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia wydaje się po przeprowadzeniu przez pracownika socjalnego rodzinnego wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania osoby lub rodziny albo w miejscu ich pobytu. W toku wywiadu ustala się sytuację osobistą i materialną osoby lub rodziny ubiegającej się o przyznanie świadczeń pomocy społecznej oraz powody ubiegania się o te świadczenia. Wywiad powinien być przeprowadzony w ciągu 14 dni roboczych od daty otrzymania informacji o potrzebie przyznania świadczeń, a w sytuacjach wymagających bezzwłocznego przyznania świadczeń nie później niż w ciągu 2 dni. Sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osoby lub rodziny ustala się na podstawie następujących dokumentów: 1. dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość; 2. skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka lub książeczki zdrowia dziecka (do wglądu); 3. dokumentów określających status cudzoziemca w Rzeczypospolitej Polskiej; 4. decyzji właściwego organu w sprawie renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, uposażenia w stanie spoczynku, renty strukturalnej, renty socjalnej. 5. orzeczenia komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia wydanego przed dniem 1 września 1997 r., orzeczenia lekarza orzecznika o niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, orzeczenia komisji lekarskiej; 6. orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności; 7. zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, zawierającego informacje o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenia chorobowe; 8. zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych), zawierającego informacje o potrąconej zaliczce na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe; 9. zaświadczenia albo oświadczenia o okresie zatrudnienia, w tym o okresach, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne oraz o okresach nieskładkowych; 10. dowodu otrzymania renty lub emerytury, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, uposażenia w stanie spoczynku, renty strukturalnej, renty socjalnej. 11. zaświadczenia z urzędu gminy albo oświadczenia o powierzchni gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych;

3 12. zaświadczenia albo oświadczenia o kontynuowaniu nauki w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej; 13.decyzji starosty o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną, utracie statusu osoby bezrobotnej, o przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu, wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia szkoleniowego, stypendium, dodatku aktywizacyjnego albo oświadczenia o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych lub poszukujących pracy; 14. decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu kapitału początkowego; 15. zaświadczenia albo oświadczenia o zobowiązaniu do opłacania składki na ubezpieczenie społeczne rolników; 15a. dowodu opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne rolników, 15b. dowodu opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, 16. zaświadczenia albo oświadczenia o zadeklarowanej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą 17.decyzji organów przyznających świadczenia pieniężne; 18.zaświadczenia albo oświadczenia o uzyskiwanym dochodzie, o którym mowa w art. 8 ust. 11 i oświadczenia o stanie majątkowym. Nie wliczamy do dochodu: - jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego, - zasiłku celowego, - pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty, - wartości świadczeń w naturze, - świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych, - świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej, o których mowa w ustawie z dnia 20 marca 2015 roku o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych, - dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego. -świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia r. O pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz dodatku wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, - świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 8a, ust. 1 ustawy z dnia r. o Karcie Polaka. Pracownik socjalny jest obowiązany poinformować osobę zainteresowaną lub rodzinę ubiegającą się o świadczenie, że udzielenie informacji niezgodnych ze stanem faktycznym lub nie zgłoszenie o zmianie sytuacji osobistej lub majątkowej stanowi przesłankę do dochodzenia przez ośrodek pomocy społecznej zwrotu niezależnie pobranych świadczeń. W wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego pracownik socjalny wspólnie z osobą zainteresowaną ustala wstępny plan działań i pomocy (w indywidualnych przypadkach sporządzenie kontraktu socjalnego) w zakresie: 1. niezbędnych działań, do których zobowiązuje się osoba lub rodzina, mających na celu przezwyciężenie trudnej sytuacji, w której się znalazły,

4 2. proponowanych przez pracownika socjalnego świadczeń na rzecz osoby zainteresowanej lub rodziny. U osób, którym przyznano świadczenie pomocy społecznej, wywiad środowiskowy powinien być aktualizowany nie rzadziej niż co 6 miesięcy. Osoby i rodziny korzystające ze świadczeń pieniężnych pomocy społecznej są obowiązane poinformować właściwy organ o każdej zmianie ich sytuacji osobistej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń. Formy pomocy: Zasiłek stały art. 37 ustawy o pomocy społecznej przysługuje: 1. pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; 2. pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Zasiłek stały ustala się w wysokości: 1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby z tym, że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 604 zł miesięcznie; 2. w przypadku osoby w rodzinie różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie; Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie; Zasiłek okresowy art. 38 ustawy o pomocy społecznej przysługuje: 1. w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego, 2. osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; 3. rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny. Zasiłek okresowy ustala się: 1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby z tym, że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie; 2. w przypadku rodziny do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 % różnicy między: 1. kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby 2. kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

5 Zasiłek celowy art. 39 ustawy o pomocy społecznej może być przyznany: 1. na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu; 2. osobom bezdomnym i innym osobom niemającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne; 3. w formie biletu kredytowanego. Art. 40 ust.: 1, 2 zasiłek celowy może być przyznawany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego; osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej. Specjalny zasiłek celowy art. 41 ustawy o pomocy społecznej może być przyznany w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny. Wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd art. 53 a ustawy o pomocy społecznej wypłaca się w wysokości ustalonej przez sąd. Świadczenia niepieniężne Składka na ubezpieczenie emerytalne i rentowe art. 42 ustawy o pomocy społecznej za osobę, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem. Ośrodek pomocy społecznej opłaca składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby opiekującej się nie przekracza 150 % kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie i osoba opiekująca się nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów lub nie otrzymuje emerytury i renty. Dotyczy to również osób, które w związku z koniecznością sprawowania opieki pozostają na bezpłatnym urlopie. Przez ojca i matkę należy rozumieć również ojca i matkę współmałżonka. Konieczność sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki stwierdza lekarz ubezpieczenia zdrowotnego w zaświadczeniu wydanym nie wcześniej, niż na 14 dni przed złożeniem wniosku o przyznanie świadczenia. Składka na ubezpieczenie zdrowotne art. 17 ust. 1 pkt. 20 ustawy o pomocy społecznej, opłacana jest: - za osoby pobierające zasiłek stały niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu; - za osoby objęte indywidualnym programem zatrudnienia socjalnego lub realizujące kontrakt socjalny, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.

6 Inne zadania zlecone : Wydawanie decyzji w sprawie stwierdzania prawa do świadczeń zdrowotnych zgodnie z art. 54 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Dotyczy to osób wymagających leczenia, a nie posiadających ubezpieczenia zdrowotnego, których dochód nie przekracza kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej, AKTY PRAWNE - ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz. 930 z poźn. zm.) - ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz. 23) - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 sierpnia 2016r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. Z 2016, poz ze zm) - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 listopada 2010 roku w sprawie wzoru kontraktu socjalnego (Dz. U. z 2010 r., nr 218, poz. 1439) - Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 roku w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1058) - ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm)) - ustawa z dnia 5 grudnia 2014 roku o Karcie Dużej Rodziny (Dz. U.z 2016r. poz. 785)