Pomoc społeczna. Rodzaje świadczeń z pomocy społecznej. Komu przysługuje świadczenie pieniężne?

Transkrypt

1 Pomoc społeczna Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Zadaniem pomocy społecznej jest podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Rodzaje świadczeń z pomocy społecznej. Świadczeniami z pomocy społecznej są: 1. świadczenia pieniężne: zasiłek stały, zasiłek okresowy, zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy, pomoc dla rodzin zastępczych, pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki. 2. świadczenia niepieniężne: praca socjalna, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składki na ubezpieczenie społeczne, sprawienie pogrzebu, poradnictwo specjalistyczne, interwencja kryzysowa, schronienie, posiłek, niezbędne ubranie, usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy, specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia, mieszkanie chronione, pobyt i usługi w domu pomocy społecznej, Komu przysługuje świadczenie pieniężne? Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje: 1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 634 zł, 2. osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 514 zł,

2 3. rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie - przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w ( art.7 ustawy o pomocy społecznej ): okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej. Pomocy udziela się w szczególności z powodu ( art.7 ustawy o pomocy społecznej ): 1. ubóstwa, 2. sieroctwa, 3. bezdomności, 4. bezrobocia, 5. niepełnosprawności, 6. długotrwałej choroby, lub ciężkiej choroby, 7. przemocy w rodzinie, 7a.potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi, 8. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, 9. bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, 10.trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy, 11.trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, 12.alkoholizmu lub narkomanii, 13. zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, 14. klęski żywiołowej lub ekologicznej, Zasiłek stały przysługuje : Osobie samotnej, której dochód nie przekracza kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej tj. kwoty 634 zł. Osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kryterium dochodowego na osobę w rodzinie tj. kwoty 514 zł. Zasiłek stały jest świadczeniem obligatoryjnym ( obowiązkowym )przysługuje na podstawie art.37 ustawy o pomocy społecznej osobom całkowicie niezdolnym do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, spełniającym kryterium dochodowe i stanowi uzupełnienie dochodu tych osób do kryterium ustawowego. Zasiłek stały ustala się w wysokości: - w przypadku osoby samotnie gospodarującej różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 604 zł miesięcznie. - w przypadku osoby w rodzinie różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie

3 a dochodem na osobę w rodzinie. Zasiłek stały przysługuje: 1) pełnoletniej osobie prowadzącej samodzielne gospodarstwo domowe: a) niezdolnej do pracy z powodu wieku, lub b) całkowicie niezdolnej do pracy lub całkowicie niezdolnej do pracy i samodzielnej egzystencji, co musi być potwierdzone orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS albo zaliczonej do I lub II grupy inwalidów albo legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności stwierdzonym orzeczeniem Powiatowego Zespołu d.s. orzekania o niepełnosprawności jeżeli dochód nie przekracza kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej, wynoszącego 634 zł netto. 2) pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie: a) niezdolnej do pracy z powodu wieku, lub b) całkowicie niezdolnej do pracy lub całkowicie niezdolnej do pracy i samodzielnej egzystencji, co musi być potwierdzone orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS albo zaliczonej do I lub II grupy inwalidów albo legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności jeżeli jej dochód jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie wynoszącego 514 zł netto. Zasiłek stały nie przysługuje osobom posiadającym uprawnienie do renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego. Podstawa prawna : a) Art.8 ust.1 pkt.1 i 2, art.18, art.37 ust.1 pkt.1,2 i ust.4, art.102, art.106 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej ( t. j. Dz.U r. poz. 930 z póź. zm.) b) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej ( Dz. U. 2015, poz. 1058)

4 Zasiłek okresowy przysługuje : 1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej (634 zł.). Zasiłek wypłaca się do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby. 2. rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny (514 zł) Zasiłek wypłaca się do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny, a dochodem tej rodziny. Kwota tak ustalonego zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 % różnicy pomiędzy : - kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej rodziny, - kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Zgodnie ustawą o pomocy społecznej minimalna wysokość zasiłku okresowego wynosi: - w przypadku osoby samotnie gospodarującej 50 % różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej rodziny, - w przypadku rodziny 50 % różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem rodziny. Przyznanie zasiłku okresowego z powodu braku możliwości zatrudnienia zobowiązuje do aktywnego poszukiwania zatrudnienia, które nie może ograniczyć się jedynie do zarejestrowania w urzędzie pracy. Zasiłek okresowy jest przyznawany w zależności od indywidualnej sytuacji osoby lub rodziny oraz możliwości finansowych ośrodka. Podstawa prawna : 1. Art.8 ust.1 pkt.1 i 3, art.17 ust.1 pkt.4, art.38 ust.1, art.102, art.106, art.147 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz.U r. poz. 930 z póź. zm.) 2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej ( Dz. U. z 2015, poz. 1058) Zasiłek celowy Zasiłek celowy jest udzielany osobom i rodzinom na zaspokojenie niezbędnych potrzeb bytowych, pokrycie części lub całości koszów, zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży itp. przy zachowaniu zasady ( Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej powinny zostać uwzględnione, jeśli odpowiadają, celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej ). Pomoc celowa jest udzielana jeżeli zasoby pieniężne rodziny nie wystarczają na zaspokojenie

5 ich niezbędnych potrzeb, w szczególności z uwagi na : ubóstwo, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwałą chorobę. Zasiłek celowy może być przyznany osobie lub rodzinie, które poniosły straty w wyniku : Zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej niezależnie od wysokości dochodu. W szczególnie uzasadnionych przypadkach stwierdzonych przez pracownika socjalnego osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany; 1. specjalny zasiłek celowy w wysokości nie przekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi, 2. zasiłek okresowy, zasiłek celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową. Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej wynosi 634 zł, a kryterium dochodowe rodziny wynosi 514 zł razy ilość członków rodziny. Zasiłek celowy jest świadczeniem fakultatywnym przyznawanym na podstawie art. 39 ustawy o pomocy społecznej na zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej, a w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Osobom bezdomnym i innym osobom nie posiadającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń zdrowotnych może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne. Zasiłek celowy na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego jest świadczeniem przysługującym na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej i może być przyznane osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego. W takim przypadku może być przyznany niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi. Zasiłek celowy na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną jest świadczeniem przysługującym na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej i może być przyznane osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej. W takim przypadku może być przyznany niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi. Specjalny zasiłek celowy Jest świadczeniem przysługującym na podstawie art. 41 ustawy o pomocy społecznej i może

6 być przyznane w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium ustawowe - w wysokości nie przekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny. Dożywianie dzieci w szkole, zakup gorącego posiłku Świadczenie w formie gorącego posiłku przysługuje uczniowi uczęszczającemu do szkoły na wniosek rodziców ucznia, jego opiekuna prawnego, rodziców zastępczych, a także dyrektora szkoły, wychowawcy klasy, pracownika socjalnego lub innej osoby, za zgodą przedstawiciela ustawowego lub rodziców zastępczych. Posiłek przysługuje nieodpłatnie uczniowi w przypadku gdy dochód na osobę w rodzinie ucznia nie przekracza 150% kryterium dochodowego (771 zł). Podstawa prawna: 1. Art. 8 ust. 1 pkt. 2, art. 17 ust. 1 pkt. 3, art. 48 ust. 1 i 4, art. 102, art ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz.U r. poz. 930 z póź. zm) 1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2015, poz. 1058) 2. Art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie dożywiania (Dz. U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2259). 3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie realizacji programu wieloletniego Pomoc państwa w zakresie dożywiania na lata (Dz. U Nr 221, poz. 1024). Gorący posiłek Pomoc w postaci gorącego posiłku może być przyznana bezpłatnie, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 150 % kryterium dochodowego. Pomoc w formie posiłku może zostać przyznana: - dzieciom do 7 roku życia, - uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej, w szczególności z powodu: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, przemocy w rodzinie, potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej lub ekologicznej. Pomoc może być przyznana także osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym lub niepełnosprawnym, - w formie posiłku lub świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub

7 żywności. Zasiłek celowy na zasadach zwrotu Świadczenie to może być przyznane w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe, ale pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku (art. 41 ustawy o pomocy społecznej). Podstawa prawna: 1. Art. 8 ust. 1 pkt. 1 i 3, art. 17 ust. 1 pkt. 5, art. 39 ust.1 i 2, art. 40, art. 41, art. 102, art. 106 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz.U r. poz. 930 z póź. zm.) 2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1058) Wysokość i rodzaj pomocy zależna jest od okoliczności i oceny sprawy na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego w miejscu zamieszkania. Korzystający ze świadczeń pieniężnych pomocy społecznej ma obowiązek poinformować Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej o każdej zmianie jego sytuacji osobistej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń. Osobie odbywającej karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo do świadczeń z pomocy społecznej. Świadczenia nienależnie pobrane podlegają zwrotowi niezależnie od dochodu rodziny. Usługi opiekuńcze Pomoc w formie usług opiekuńczych przyznawana jest na wniosek osoby zainteresowanej, rodziny, pracownika socjalnego lub każdej innej osoby, która zauważy w środowisku potrzebę udzielenia takiej pomocy. Po otrzymaniu zgłoszenia, pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy. W przypadku, gdy dochód osoby lub rodziny nie przekracza kryterium dochodowego (634 zł ) w przypadku osoby samotnie gospodarującej, (514 zł ) na osobę w rodzinie usługi opiekuńcze świadczone są nieodpłatnie. W innej sytuacji wysokość odpłatności uzależniona jest od dochodów zgodnie z podjętą uchwałą Rady Gminy Radziemice dotyczącą odpłatności za usługi opiekuńcze świadczone przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Kierowanie do Domów Pomocy Społecznej i ponoszenie odpłatności Kierowanie do Domu Pomocy Społecznej odbywa się na wniosek osoby zainteresowanej,

8 a w przypadku osoby ubezwłasnowolnionej, przedstawiciela ustawowego. Pracownik socjalny Ośrodka Pomocy Społecznej przeprowadza wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania wnioskodawcy. Na podstawie wywiadu przeprowadza się ocenę sytuacji bytowej osoby i wnioskuje o ewentualne umieszczenie w domu pomocy społecznej. Jeśli wskazane jest umieszczenie osoby w DPS gromadzona jest niezbędna dokumentacja, w tym przeprowadzenie wywiadów alimentacyjnych u najbliższej rodziny. Po zebraniu kompletu dokumentów Kierownik ośrodka wydaje decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej. Następnie całość dokumentacji przekazuje do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, który wydaje decyzję o umieszczeniu osoby w domu pomocy społecznej lub w razie niemożności umieszczenia z powodu braku wolnych miejsc powiadomienia o wpisaniu na listę oczekujących wraz z podaniem przewidywanego terminu oczekiwania na przyjęcie do DPS. Podstawa prawna: 1. Art. 17 ust. 1 pkt 16, art. 19 pkt 10, art. 54 ust. 1 i 2, art. 55, art. 59 ust. 1-3, art. 61 ust. 1 pkt. 2, art. 106 ust. 1 i 4, art. 110 ust. 1 oraz ust. 7, art. 112 ust. 2 i 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz.U r. poz. 930 z póź.zm.) Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. Nr 217, poz z póź. zm.). Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny według następujących zasad: mieszkaniec domu, nie więcej niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu małżonek, zstępni (dzieci, wnukowie) przed wstępnymi (rodzice, dziadkowie), zgodnie z umową zawartą na podstawie ustawy o pomocy społecznej gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej, w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej a opłatami wnoszonymi przez osoby w/w. Pomoc w formie sprawienia pogrzebu Sprawienie pogrzebu w tym osobom bezdomnym jest zadaniem własnym obowiązkowym gminy, regulowanym Uchwałą Rady Gminy Radziemice, zgodnie z którą: 1. zwrot wydatków poniesionych w związku z pochówkiem zmarłego przysługuje osobom i podmiotom, które pokryły koszty pogrzebu, 2. zwrot kosztów pogrzebu przysługuje za sprawienie pochówku osobom nie posiadającym uprawnień do zasiłku pogrzebowego z ubezpieczenia społecznego, 3. zwrot kosztów pogrzebu zorganizowanego zgodnie z wyznaniem zmarłego dokonuje się według udokumentowanych kosztów pogrzebu.

9 Podstawa prawna: 1. Art. 17 ust.1 pkt 15, Art. 44, 96 ust. 3 Art. 102 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz.U r. poz. 930 z póź. zm). Opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe Składka na ubezpieczenie emerytalne i rentowe opłacana jest za osobę, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie nie zamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem, jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby opiekującej się nie przekracza 150% kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie i osoba opiekująca się nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów lub nie otrzymuje emerytury albo renty. Dotyczy to również osób, które w związku z koniecznością sprawowania opieki pozostają na bezpłatnym urlopie. Przez ojca i matkę należy rozumieć również ojca i matkę współmałżonka. Konieczność sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki stwierdza lekarz ubezpieczenia zdrowotnego w zaświadczeniu wydanym nie wcześniej niż na 14 dni przed złożeniem wniosku o przyznanie świadczenia. Składka na ubezpieczenie emerytalne i rentowe jest opłacana przez okres sprawowania opieki w wysokości określonej przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych. Podstawa prawna: 1.Art. 8 ust.1 pkt. 2, art. 17 ust. 1 art. 9, art.42 ust. 1, art.102, art. 106 z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz.U r. poz. 930 z póź. zm). Składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie przysługuje osobie, która w dniu złożenia wniosku o przyznanie świadczenia: ukończyła 50 lat i nie posiada okresu ubezpieczenia (składkowego i nie składkowego) wynoszącego co najmniej 10 lat, posiada okres ubezpieczenia (składkowy i nie składkowy) wynoszący 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn. Przy ustalaniu okresu ubezpieczenia okresy nie składkowe ustala się w wymiarze nie przekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych. Świadczenie pracy socjalnej Praca socjalna to według definicji zawartej w ustawie o pomocy społecznej to działalność zawodowa mająca na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi.

10 Pomoc w ramach pracy socjalnej obejmuje: udzielanie informacji na temat przysługujących uprawnień, udostępnianie informacji dot. domów pomocy społecznej, placówek samopomocowych oraz terapeutycznych wraz z ich ofertą, pomoc w załatwianiu trudnych spraw bytowych, pomoc w uzyskaniu miejsca w różnego rodzaju placówkach opiekuńczych, wychowawczych, leczniczych i innych, konsultacje: prawne, pedagogiczne, pomoc osobom uzależnionym i ich rodzinom (przekazywanie informacji na temat możliwości i trybu podjęcia leczenia specjalistycznego, udostępnianie informacji o placówkach leczniczych i terapeutycznych, praca socjalna z osobami uzależnionymi i ich rodzinami), poradnictwo dotyczące sposobów poszukiwania pracy i radzenia sobie z problemami związanymi z bezrobociem, współpraca ze środowiskiem lokalnym. Podstawa prawna: 1.Art. 17 ust.1 pkt. 10, art. 45 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz.U r. poz. 930 z póź. zm.). Praca socjalna świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich miejscu zamieszkania. Praca socjalna jest świadczona osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.