Gwarancje oraz poręczenia spłaty kredytów inwestycyjnych

Transkrypt

1 Gwarancje oraz poręczenia spłaty kredytów inwestycyjnych Rozdział I Podmioty mogące ubiegać się o udzielanie gwarancji lub poręczeń spłaty kredytów inwestycyjnych 1. O udzielenie gwarancji lub poręczenia spłaty kredytu inwestycyjnego, zwanych dalej gwarancją lub poręczeniem, mogą ubiegać się osoby fizyczne lub osoby prawne oraz inne jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej kredytobiorcą, które: 1) spełniają warunki do uzyskania kredytu inwestycyjnego, przeznaczonego na realizację inwestycji, zgodnie z ww. rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2009r. w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, 2) nie posiadają pełnego i wymaganego procedurami banku zabezpieczenia kredytu, 3) posiadają według oceny banku zdolność do spłaty zabezpieczonego przez Agencję kredytu wraz z odsetkami, w terminach określonych w umowie kredytu. 2. Udzielenie gwarancji lub poręczenia Agencja uzależnia od niezalegania przez kredytobiorcę z płatnościami z tytułu podatków, składek na ubezpieczenia społeczne oraz wymagalnych zobowiązań wobec Agencji z tytułu udzielonej pomocy. Rozdział II Warunki udzielania gwarancji lub poręczeń spłaty kredytów inwestycyjnych 1. Gwarancje lub poręczenia są terminowe, tj. udzielane są na okres objęty umową kredytu wydłużony o 30 dni. 2. Poręczenia mogą być udzielane przez Agencję do wysokości 60% wykorzystanej kwoty przyznanego kredytu i nie więcej niż do kwoty 1 mln zł. 3. Gwarancje mogą być udzielane przez Agencję do wysokości 80% wykorzystanej kwoty przyznanego kredytu i nie więcej niż do kwoty 1 mln zł. 4. Gwarancją lub poręczeniem nie mogą być objęte odsetki, prowizje i inne opłaty należne bankowi, jak również wszelkie koszty zaspokojenia wierzytelności banku. 5. Łączna kwota zaangażowania Agencji z tytułu gwarancji lub poręczeń udzielonych jednemu podmiotowi, nie może przekroczyć kwoty 1mln zł. 6. Gwarancją lub poręczeniem nie mogą być objęte kredyty zabezpieczane jednocześnie przez Bank Gospodarstwa Krajowego lub przez inne podmioty, do których mają zastosowanie przepisy o udzielaniu pomocy publicznej. 7. Z tytułu udzielonej gwarancji lub udzielonego poręczenia Agencja pobiera jednorazowo prowizję w wysokości uzależnionej od okresu, na jaki ma zostać udzielona gwarancja lub poręczenie tj.: 1) do 5 lat włącznie- 0,3 % kwoty poręczenia lub 0,75% kwoty gwarancji, 2) powyżej 5 lat do 10 lat włącznie- 0,4 % kwoty poręczenia lub 1 % kwoty gwarancji, 3) powyżej 10 lat- 0,5 % kwoty poręczenia lub 1,5 % kwoty gwarancji. 1

2 8. Prowizja wpłacana jest przez kredytobiorcę na rachunek wskazany przez Agencję w umowie o udzielenie gwarancji lub umowie o udzielenie poręczenia, za pośrednictwem banku, nie później niż do dnia uruchomienia gwarantowanego lub poręczonego przez Agencję kredytu inwestycyjnego. 9. Wpłacona prowizja nie podlega zwrotowi. Rozdział III Procedura udzielania poręczeń w trybie uproszczonym 1. W trybie uproszczonym udzielane są poręczenia spełniające łącznie następujące warunki: 1) poręczenie posiada charakter warunkowy, tj. zawiera warunek, że bank będzie zaspokajał swoją wierzytelność w pierwszej kolejności z majątku kredytobiorcy oraz innych niż poręczenie Agencji zabezpieczeń kredytowych, 2) udzielone poręczenie nie przekracza wysokości 60 % wykorzystanej kwoty przyznanego kredytu i nie przekracza kwoty zł. 2. Podstawą ubiegania się o udzielenie poręczenia w trybie uproszczonym jest: 1) zawarcie pomiędzy bankiem a kredytobiorcą warunkowej umowy kredytu, tj. zawierającej warunek, że bank uruchomi kredyt po podpisaniu umowy poręczenia przez Agencję i bank, 2) złożenie przez kredytobiorcę w banku podpisanego Wniosku o udzielenie poręczenia spłaty kredytu inwestycyjnego, zwanego dalej wnioskiem, który sporządzany jest według wzoru określonego w załączniku nr 1. Wniosek podpisywany jest przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych kredytobiorcy ubiegającego się o poręczenie. Do wniosku kredytobiorca załącza następujące dokumenty: a) plan inwestycji, b) zaświadczenia o niezaleganiu z płatnościami podatków oraz składek na ubezpieczenia społeczne, c) dokumenty potwierdzające formę prawną prowadzonej działalności, d) sprawozdanie finansowe z ostatnich 2 lat, w przypadku podmiotu prowadzącego księgi rachunkowe, zgodnie z przepisami o rachunkowości, e) oświadczenie o sytuacji finansowej, w przypadku podmiotu nieprowadzącego ksiąg rachunkowych, sporządzone zgodne z wzorem określonym w załączniku nr 1 do wniosku, o którym mowa w pkt Bank przyjmuje wniosek wraz z niezbędnymi dokumentami wymienionymi w ust. 2 pkt 2, sprawdza jego poprawność i kompletność oraz sporządza analizę wniosku kredytowego, o której mowa w ust. 4 pkt 2, a także wypełnienia załącznik nr 2 do wniosku. 4. Wniosek, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 przekazywany jest za pośrednictwem banku do Centrali Agencji wraz z wypełnionym przez bank załącznikiem nr 2 do wniosku oraz łącznie z następującymi dokumentami: 1) warunkową umową kredytu, o której mowa w ust. 2 pkt 1, 2) analizą wniosku kredytowego sporządzoną przez bank zgodnie z jego procedurami, zawierającą w szczególności analizę wskazującą na posiadanie przez kredytobiorcę zdolności do spłaty zabezpieczonego przez Agencję kredytu wraz z odsetkami, w terminach określonych w umowie kredytu, 3) zaświadczeniami o niezaleganiu z płatnościami podatków oraz składek na ubezpieczenia społeczne. 2

3 5. Dokumenty przedkładane są Agencji w postaci oryginałów lub kopii poświadczonych za zgodność z oryginałem przez bank. 6. Wniosek złożony do Agencji po uruchomieniu kredytu nie podlega rozpatrzeniu. 7. Wnioski składane w trybie uproszczonym rozpatrywane są przez Agencję w terminie 15 dni roboczych od daty wpływu kompletu dokumentacji. 8. O sposobie rozpatrzenia wniosku Agencja informuje bank i kredytobiorcę. W przypadku negatywnego rozpatrzenia wniosku Agencja informuje o przyczynach odmowy udzielenia poręczenia. 9. W celu udzielenia poręczenia w trybie uproszczonym Agencja sporządza i jednostronnie podpisuje po dwa egzemplarze: 1) Umowy o udzielenie poręczenia zawieranej z kredytobiorcą, 2) Umowy poręczenia zawieranej z bankiem. 10. Umowy, o których mowa w ust. 9 przesyłane są do banku celem ich podpisania. 11. Umowy o udzielenie poręczenia podpisywane są z kredytobiorcami w banku, w obecności pracownika banku, który potwierdza własnoręczność złożonych podpisów. 12. Bank, działając w imieniu Agencji przyjmuje weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową, zgodny z wzorem określonym w załączniku nr 2, który stanowi zabezpieczenie udzielonego poręczenia. Podpisany przez kredytobiorcę weksel bank przekazuje Agencji, wraz z zawartą Umową o udzielenie poręczenia i Umową Poręczenia. 13. W imieniu kredytobiorcy Umowę o udzielenie poręczenia podpisują osoby upoważnione do składania oświadczeń woli w zakresie jego praw i obowiązków majątkowych. W przypadku, gdy kredytobiorcą jest osoba fizyczna będącą w związku małżeńskim umowę oraz weksel, o którym mowa w ust. 12 podpisują małżonkowie z wyłączeniem małżeństw, które udokumentują posiadanie rozdzielności majątkowej. W przypadku, gdy kredytobiorcą jest osoba fizyczna, która ubiega się o udzielenie kredytu i poręczenia Agencji w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w formie spółki cywilnej, Umowę o udzielenie poręczenia oraz weksel, o którym mowa w ust. 12 podpisują wszyscy wspólnicy spółki cywilnej. 14. Umowa o udzielenie poręczenia, po podpisaniu jej w trybie określonym w ust. 13 przekazywana jest w jednym egzemplarzu do Agencji łącznie z Umową poręczenia, którą podpisują w imieniu banku osoby upoważnione do składania oświadczeń woli. Rozdział IV Procedura udzielania gwarancji lub poręczeń w trybie zwykłym 1. Poręczenia, które nie spełniają warunków określonych w rozdziale III niniejszego załącznika oraz gwarancje udzielane są przez Agencję w trybie zwykłym. 2. Podstawą ubiegania się o udzielenie gwarancji lub poręczenia w trybie zwykłym jest: 3

4 1) zawarcie pomiędzy bankiem a kredytobiorcą warunkowej umowy kredytu, tj. umowy kredytu zawierającej warunek, że bank uruchomi kredyt po przyjęciu udzielonej przez Agencję gwarancji lub po podpisaniu umowy poręczenia przez Agencję i bank, 2) złożenie do Centrali Agencji za pośrednictwem banku Wniosku o udzielenie gwarancji lub poręczenia spłaty kredytu inwestycyjnego, zwanego dalej wnioskiem, który sporządzany jest według wzoru określonego w załączniku nr 1. Wniosek podpisywany jest przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych kredytobiorcy ubiegającego się o gwarancje lub poręczenie. Wniosek złożony do Agencji po uruchomieniu kredytu nie podlega rozpatrzeniu. 3. W trybie zwykłym łącznie z wnioskiem i warunkową umową kredytu, przedkładane są Agencji za pośrednictwem banku, dokumenty wyszczególnione we wniosku, niezbędne do ustalenia sytuacji ekonomiczno- finansowej oraz prawnej kredytobiorcy. Ponadto Agencja może żądać również przedłożenia innych dodatkowych dokumentów i wyjaśnień np. dotyczących planowanej inwestycji lub świadczących o kredytobiorcy. 4. Dokumenty przekładane są Agencji w postaci oryginałów lub kopii poświadczonych za zgodność z oryginałem przez bank. 5. Wnioski składane w trybie zwykłym rozpatrywane są przez Agencję w terminie 30 dni od daty wpływu kompletu wymaganych dokumentów do Agencji. 6. Przedkładany do Agencji wniosek sprawdzany jest w pierwszej kolejności pod kątem jego kompletności z listą wyszczególnioną we wniosku. W przypadku, gdy wniosek lub dokumentacja są niekompletne, Agencja zawiadamia na piśmie bank i kredytobiorcę o stwierdzonych brakach i wyznacza 30-dniowy termin na ich uzupełnienie za pośrednictwem banku. Za datę uzupełnienia wniosku przyjmuje się datę wpływu dokumentacji do Centrali Agencji. 7. Wniosek nieuzupełniony w ciągu 30 dni nie podlega rozpatrzeniu. W przypadku, gdy termin uzupełnienia dokumentacji został przekroczony z udokumentowanych i niezależnych od kredytobiorcy przyczyn, wniosek może zostać ponownie rozpatrzony. 8. W przypadku rozpatrywania wniosku w trybie zwykłym Agencja w terminie ustalonym z kredytobiorcą, przeprowadza inspekcję w miejscach prowadzonej przez kredytobiorcę działalności. Ponadto Agencja może zasięgać opinii banków oraz innych podmiotów i instytucji. 9. O sposobie rozpatrzenia wniosku Agencja pisemnie informuje bank i kredytobiorcę. 10. Agencja może zastrzec, że udzielone poręczenie będzie miało charakter warunkowy, co oznacza, że bank może wystąpić do Agencji o realizację poręczenia po przeprowadzeniu egzekucji z innych niż udzielone poręczenie zabezpieczeń kredytu oraz z majątku kredytobiorcy. 11. Agencja może żądać od kredytobiorcy ustanowienia na jej rzecz zabezpieczeń udzielonej gwarancji lub poręczenia, a także poddania się egzekucji w trybie art pkt 4 Kodeksu postępowania cywilnego. Sposób zabezpieczenia ustalany jest z kredytobiorcą 4

5 w oparciu o wyniki analizy ryzyka Agencji z tytułu wnioskowanej gwarancji lub poręczenia. 12. Koszt prawnego zabezpieczenia gwarancji lub poręczenia ponosi kredytobiorca. 13. W celu udzielenia gwarancji lub poręczenia w trybie zwykłym Agencja zawiera: 1) z kredytobiorcą Umowę o udzielenie gwarancji lub Umowę o udzielenie poręczenia, 2) z bankiem odpowiednio Umowę poręczenia lub udziela Gwarancji. 14. Umowę, określoną w ust. 13 pkt 1 podpisują osoby upoważnione do składania oświadczeń woli w zakresie jego praw i obowiązków majątkowych. W przypadku, gdy kredytobiorcą jest osoba fizyczna będącą w związku małżeńskim umowę podpisują małżonkowie z wyłączeniem małżeństw, które udokumentują posiadanie rozdzielności majątkowej. W przypadku, gdy kredytobiorcą jest osoba fizyczna, która ubiega się o udzielenie kredytu i gwarancji lub poręczenia Agencji w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w formie spółki cywilnej, umowę podpisują wszyscy wspólnicy spółki cywilnej. Przedmiotowa umowa podpisywana jest z kredytobiorcą w Centrali Agencji. 15. Po ustanowieniu zabezpieczeń, o których mowa w ust. 11 Agencja podpisuje jednostronnie dwa egzemplarze Umowy poręczenia, które następnie przekazuje do banku w celu ich podpisania przez osoby reprezentujące bank upoważnione do składania oświadczeń woli. W przypadku udzielonej gwarancji Agencja podpisuje dwa egzemplarze Gwarancji, które wysyła do banku. Bank po podpisaniu Umowy poręczenia lub potwierdzeniu przyjęcia Gwarancji, odsyła po jednym egzemplarzu powyższych dokumentów do Agencji. Rozdział V Obowiązki banku oraz kredytobiorcy wynikające z zawartych gwarancji lub umów poręczeń 1. W okresie obowiązywania gwarancji lub poręczenia bank i kredytobiorca mają obowiązek przekazywania do Agencji okresowych sprawozdań i raportów oraz dokumentów i informacji niezbędnych do oceny sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy. Agencja może także badać i kontrolować realizację postanowień umowy o udzielenie poręczenia lub gwarancji oraz stan zabezpieczeń, bezpośrednio u kredytobiorcy. 2. Bank przekazuje informacje o: stanie zadłużenia, wywiązywaniu się kredytobiorcy z warunków umowy kredytu, jego sytuacji ekonomiczno-finansowej, ewentualnym zagrożeniu w spłacie kredytu oraz przebiegu postępowań egzekucyjnych z tytułu zaciągniętych kredytów. Ww. informacje bank przedkłada w terminie do 15 dnia po zakończeniu każdego kwartału kalendarzowego. Bank zobowiązany jest również potwierdzić stan gwarantowanych lub poręczonych kredytów poprzez podanie ich nie spłaconej wartości (kapitału i odsetek) oraz ich kwalifikacji do odpowiedniej kategorii, określonej zgodnie z przepisami wydanymi przez Ministra Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków. 3. Bank ma obowiązek kontroli łącznej wysokości pomocy udzielonej kredytobiorcy w formie poręczeń lub gwarancji kredytów bankowych, dopłat do oprocentowania kredytu lub częściowej spłaty kapitału kredytu w celu zapewnienia zgodności z 11 ust. 9 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 2009r. w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. Nr 22 poz. 121). 5

6 4. Wysokość pomocy w formie gwarancji lub poręczenia spłaty kredytu bankowego obliczana jest zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 4. Rozdział VI Utrata ważności i wygaśnięcie zobowiązań z tytułu udzielonej gwarancji lub poręczenia Gwarancja lub poręczenie utraci ważność automatycznie i całkowicie, jeśli wystąpi jeden lub więcej następujących przypadków: 1) kredyt zostanie uruchomiony w części lub całości przez bank na inne cele niż określone w umowie kredytu, 2) kredyt zostanie wykorzystany w części lub całości przez kredytobiorcę na inne cele niż określone w umowie kredytu, 3) zostanie ustanowione dodatkowe zabezpieczenie w postaci poręczenia lub gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego lub innego podmiotu, do którego zastosowanie mają przepisy o udzielaniu pomocy publicznej, 4) nie zostaną ustanowione, inne niż gwarancja lub poręczenie ARiMR, prawne zabezpieczenia spłaty kredytu wskazane w umowie kredytu zawartej pomiędzy bankiem i kredytobiorcą, 5) do dnia uruchomienia kredytu inwestycyjnego kredytobiorca nie zapłaci należnej Agencji prowizji w wysokości uzależnionej od okresu na jaki ma zostać udzielona gwarancja lub poręczenie, 6) nie zostanie zawarta pomiędzy Agencją a kredytobiorcą w trybie uproszczonym Umowa o udzielenie poręczenia spłaty kredyt inwestycyjnego, 7) bank w imieniu i na rzecz Agencji nie przyjmie od kredytobiorcy zabezpieczenia poręczenia, udzielonego w trybie uproszczonym, w formie określonej w rozdziale III ust. 12 niniejszych zasad oraz nie przekaże go do Agencji. Rozdział VII Realizacja roszczeń z tytułu udzielonych gwarancji lub poręczeń 1. Roszczenia banku z tytułu udzielonej gwarancji lub poręczenia mogą być zgłaszane wyłącznie w okresie ważności gwarancji lub poręczenia i tylko względem zdarzeń, które miały miejsce w okresie ich ważności. 2. Wykonanie zobowiązań z tytułu udzielonej gwarancji lub udzielonego poręczenia następuje na podstawie wezwania banku do realizacji gwarancji lub poręczenia. 3. W przypadku poręczeń mających charakter warunkowy bank może wystąpić do Agencji z roszczeniem z tytułu udzielonych poręczeń w przypadku niewyegzekwowania lub niepełnego wyegzekwowania wierzytelności banku z majątku kredytobiorcy oraz innych niż poręczenie Agencji zabezpieczeń przyjętych przez bank przy udzielaniu kredytu. 4. Wraz z wezwaniem do zapłaty z tytułu udzielonej gwarancji lub udzielonego poręczenia bank przekazuje do Agencji niżej wymienione dokumenty: 1) wyciąg z ksiąg rachunkowych banku, stwierdzający stan zadłużenia kredytobiorcy, na dzień wezwania do zapłaty, 2) kopię umowy kredytu wraz z zawartymi aneksami oraz udokumentowanym rozliczeniem wykorzystanego kredytu, 3) kopię planu inwestycji, 6

7 4) odpis z Krajowego Rejestru Sądowego, w którym bank jest wpisany, aktualny na dzień doręczenia Agencji wezwania do zapłaty oraz pełnomocnictwa, jeżeli wymienione dokumenty i wezwanie zostaną podpisane przez osoby, które w świetle odpisu z KRS nie są upoważnione do składania oświadczeń woli w imieniu banku kredytującego lub inny będzie sposób reprezentacji (w przypadku reprezentacji banku przez pełnomocników należy dołączyć również odpis z rejestru na dzień wydania pełnomocnictw), 5) w przypadku realizacji poręczeń o charakterze warunkowym - dokumenty wykazujące nieskuteczność lub niepełną skuteczność postępowania egzekucyjnego prowadzonego z majątku kredytobiorcy i innych niż poręczenie Agencji zabezpieczeń kredytu tj. postanowienie komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z powodu jego nieskuteczności lub braku majątku podlegającego egzekucji wraz zestawieniem uzyskanych kwot z przeprowadzonej egzekucji oraz informacją o uzyskanej kwocie z tytułu sprzedaży ruchomości przewłaszczonych na rzecz banku, stanowiących zabezpieczenie kredytu, a także dokumenty wymienione w rozdziale III ust. 2 pkt 2 lit. a, c, d lub e. 5. Agencja może żądać przedłożenia również innych dokumentów i wyjaśnień w przedmiocie wykorzystania kredytu oraz prowadzonego postępowania egzekucyjnego. 6. Wezwanie do zapłaty, o którym mowa w ust. 2 i 4 oraz wyciąg z ksiąg bankowych wymieniony w ust. 4 pkt 1 winny być podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń woli w imieniu banku kredytującego i z zachowaniem sposobu reprezentacji. 7. Dokumenty przedkładane w postaci kopii, powinny być poświadczone za zgodność z oryginałem przez osoby upoważnione do składania oświadczeń woli w imieniu banku lub przez radcę prawnego bądź adwokata reprezentującego bank, który zobowiązany jest do przesłania Agencji odpowiednich pełnomocnictw w tym zakresie. 8. Brak któregokolwiek z dokumentów wymienionych w ust. 4 stanowi podstawę do odmowy realizacji zgłoszonego roszczenia. 9. Zaspokojenie roszczenia banku, z tytułu uzyskanej gwarancji lub poręczenia może nastąpić po udokumentowaniu przez bank spełnienia warunków określonych w gwarancji lub umowie poręczenia. 10. Wezwanie do zapłaty rozpatrywane jest przez Agencję w ciągu 30 dni od daty otrzymania wezwania oraz kompletu dokumentów, określonych w ust. 4 i 5. W przypadku uznania zgłoszonego roszczenia Agencja przekazuje środki na rachunek banku wskazany w wezwaniu do zapłaty. 11. W przypadku nie uznania roszczenia banku z tytułu udzielonej gwarancji lub poręczenia, Agencja informuje bank o przyczynach nie uznania roszczenia w terminie 30 dni od daty otrzymania wezwania. 12. Po realizacji roszczeń banku z tytułu udzielonej gwarancji lub poręczenia Agencja wzywa kredytobiorcę do zwrotu wszelkich kosztów poniesionych z tytułu realizacji gwarancji lub poręczenia wraz z odsetkami ustawowymi. W przypadku nie uregulowania zobowiązań wobec Agencji przez kredytobiorcę, Agencja uprawniona jest do zaspokojenia swoich roszczeń z jego majątku oraz z zabezpieczeń ustanowionych na rzecz Agencji. 7