PL B1. SZUSTER MIROSŁAW, Naramice, PL PRZEDSIĘBIORSTWO INŻYNIERII ŚRODOWISKA EkoWodrol SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Koszalin, PL

Transkrypt

1 PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl. E03B 9/10 ( ) E03F 5/22 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: (54) Kolumna osłonowa odgałęzienia rurociągu ciśnieniowego (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 18/10 (73) Uprawniony z patentu: SZUSTER MIROSŁAW, Naramice, PL PRZEDSIĘBIORSTWO INŻYNIERII ŚRODOWISKA EkoWodrol SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Koszalin, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 07/13 (72) Twórca(y) wynalazku: MIROSŁAW SZUSTER, Naramice, PL LECH WOJCIECHOWSKI, Konikowo, PL

2 2 PL B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest kolumna osłonowa odgałęzienia rurociągu ciśnieniowego, zwłaszcza do odpowietrzania i napowietrzania rurociągu ciśnieniowego ścieków, jak również do płukania i opróżniania rurociągu ciśnieniowego ścieków. Przedmiot wynalazku może być stosowany do innych instalacji przesyłającej ciecz pod ciśnieniem, w tym w sieciach wodociągowych i przemysłowych, a jego rozwiązania można również wykorzystywać przy modernizacji już istniejących rurociągów ciśnieniowych. Często przewody ciśnieniowe ścieków wyposażone są w instalacje napowietrzająco-odpowietrzające, w instalacje płuczące oraz w instalacje spustu ścieków (cieczy), które stanowią odgałęzienia rurociągu ciśnieniowego ściekowego. Coraz powszechniej stosowane są gotowe do zabudowy doziemnej studzienki odpowietrzająco-napowietrzające, które zakończone są niewłazową osłoną w postaci pionowej kolumny. Ich zadaniem jest odpowietrzanie i/lub napowietrzanie w rurociągach ciśnieniowych sieci wodno-kanalizacyjnych. W znanej z opisu wzoru użytkowego DE kolumnie osłonowej zamocowany jest zawór odpowietrzający na rurze uruchamiającej, przy czym walcowy tłok zaworu odpowietrzającego z dwoma uszczelkami umieszczonymi w jego rowkach jest mocowany w walcowym kołnierzu uszczelniającym. Takie szybkozłącze wymaga jednak bardzo precyzyjnego prowadzenia współosiowego tłoka zaworu odpowietrzającego w stosunku do kołnierza, celem uszczelnienia tego połączenia, co można uzyskać tylko w zastosowaniu do czystych cieczy. Grubsze zanieczyszczenia występujące w ściekach mogą uniemożliwić połączenie tego szybkozłącza lub je zablokować. Rura uruchamiająca wraz z zaworem odpowietrzającym blokowana jest na kolumnie osłonowej za pomocą prowadnicy wrzeciona mocowanej na bocznej ściance rury osłonowej. Nie ułatwia to szybkiej obsługi zaworu odpowietrzającego oraz zamiany tego zaworu na zestaw płucząco-spustowy mocowanego również w tej prowadnicy. Ze względu na konstrukcję uszczelnienia omówionego wyżej złącza, trudno go zastosować do ciśnieniowej kanalizacji ściekowej tak, aby można było łatwo zamieniać zawór odpowietrzający na zestaw płucząco-spustowy. Istniejące na rynku rozwiązanie armatury napowietrzająco-odpowietrzającej ścieków do zabudowy w ziemi, np. znane z katalogu firmy Hawle jako armatura napowietrzająco-odpowietrzająca do bezpośredniej zabudowy w ziemi nr kat ma bardzo ograniczone możliwości płukania jak i spustu ścieków z rurociągu, celem jego udrożnienia. Podobne w działaniu rozwiązanie prezentuje firma Airvalve. W katalogu firmy Airvalve (nr katalogowy D-025-BEVG - edycja 1/2008) rozdawanym na targach IFAT 2008 w Monachium oraz w umieszczonym na stronie o numerze katalogowym BEVG-D025 i/lub D-025 SB pokazano kanalizacyjną studzienkę napowietrzająco-odpowietrzającą do zabudowy w ziemi. Zasuwa odcinająca przepływ medium (gazu i/lub cieczy) z rurociągu ciśnieniowego do zaworu napowietrzająco-odpowietrzającego znajduje się w tych rozwiązaniach na pionowym odgałęzieniu rurociągu ciśnieniowego ścieków łączącym przewód ciśnieniowy zakończony dolnym elementem szybkozłącza zaworu napowietrzająco-odpowietrzającego z rurociągiem ciśnieniowym ścieków, co komplikuje instalację napowietrzająco-odpowietrzającą i utrudniają dostęp do samego zaworu, jego montażu i demontażu z kolumny osłonowej. Mimo niewątpliwych zalet w/w rozwiązań, takich jak wyeliminowanie niebezpieczeństwa związanego ze schodzeniem do tradycyjnych studzienek włazowych betonowych są one mało uniwersalne, kłopotliwe w obsłudze i nie tworzą jednolitego systemu do napowietrzania i odpowietrzania rurociągu ciśnieniowego ścieków, jak i do jego płukania i opróżniania. Rozwiązania te praktycznie nie spełniają warunków do pełnego płukania przewodu ciśnieniowego ściekowego i jego opróżniania, z wykorzystaniem tych samych kolumn osłonowych. Służą one jedynie obsłudze do płukania i czyszczenia samych zaworów odpowietrzająco-napowietrzających. Do płukania przewodów ściekowych i spustu ścieków z przewodów ciśnieniowych ściekowych stosuje się odmienne rozwiązania w postaci specjalnych włazowych studni betonowych lub za pomocą specjalnych hydrantów do ścieków o pełnym przelocie. Brak jest na rynku uniwersalnej kolumny osłonowej niewłazowej do zabudowy w ziemi, która spełniałaby, po jej szybkim przezbrojeniu, funkcję instalacji napowietrzająco-odpowietrzającej, instalacji płuczącej oraz instalacji spustu ścieków (cieczy). Brak jest również jednolitego rozwiązania systemowego, które spełniałoby wszystkie wyżej wymienione funkcje. Jednocześnie brakuje względnie taniego i prostego rozwiązania systemowego, które sprostałoby wymaganiom płukania przewodu ciśnieniowego w dowolnym kierunku, z wykorzystaniem kolumny osłonowej instalacji napowietrzająco-odpowietrzającej.

3 PL B1 3 W związku z tym oczekiwania operatorów gospodarki wodno-ściekowej wspomagane coraz bardziej restrykcyjnymi przepisami odnośnie zapewnienia ochrony środowiska w strefie zamieszkania i przebywania ludzi w pobliżu obiektów kanalizacyjnych oraz zapewnienia możliwie higienicznych warunków ich obsługi, zmierzają w kierunku pozbywania się nieprzyjemnych i niebezpiecznych dla zdrowia i życia ludzkiego odorów, w tym hermetyzacji systemów kanalizacyjnych, a także większej ich sprawności i niezawodności. Zatem powyższe czynniki, a zwłaszcza minimalizacja czasu pracy obsługi w środowisku ściekowym, jak i w warunkach terenowych powinny być szczególnie brane pod uwagę przy konkretnych nowoczesnych rozwiązaniach związanych z obsługą rurociągów ciśnieniowych ścieków. Celem wynalazku jest opracowanie kolumny osłonowej odgałęzienia rurociągu ciśnieniowego, która pozbawiona jest niedogodności związanych z rozwiązaniami znanymi ze stanu techniki i umożliwia powstanie jednolitego rozwiązania systemowego dla instalacji napowietrzająco-odpowietrzającej, instalacji płuczącej oraz instalacji spustu ścieków (cieczy). Istota wynalazku polega na tym, że kolumna osłonowa odgałęzienia rurociągu ciśnieniowego połączonego hydraulicznie z przewodem ciśnieniowym zakończonym zasadniczo pionowo usytuowanym dolnym elementem szybkozłącza oraz posiadająca rurę osłonową ma poziomy odcinek przewodu ciśnieniowego, a zasadniczo pionowo usytuowany dolny element szybkozłącza połączony jest zasadniczo prostopadle z poziomym odcinkiem przewodu ciśnieniowego, przy czym oba końce poziomego odcinka przewodu ciśnieniowego połączone są z rurociągiem ciśnieniowym. W pierwszym wariancie wykonania, do obu końców poziomego odcinka przewodu ciśnieniowego zamocowane są zasuwy odcinające z wyprowadzonymi zasadniczo pionowo trzpieniami. W drugim wariancie wykonania, zwłaszcza dla większych średnic rurociągów ciśnieniowych, do obu końców poziomego odcinka przewodu ciśnieniowego zamocowane są kolana połączone z rurociągiem ciśnieniowym za pomocą króćców, a rurociąg ciśnieniowy ma zamocowane na nim zasuwy odcinające tranzytowe z wyprowadzonymi zasadniczo pionowo trzpieniami, które znajdują się po zewnętrznych stronach odcinka rurociągu ciśnieniowego, łączącego króćce. Korzystnie kolumna posiada górny element szybkozłącza w postaci tulei tłokowej, na której, w jednym końcu, zamocowana jest uszczelka typu o-ring. W pierwszej odmianie wykonania do drugiego końca tulei tłokowej zamocowany jest dolny otwór wlotowo-wylotowy zaworu napowietrzająco-odpowietrzającego. Korzystnie górna część zaworu napowietrzająco-odpowietrzającego posiada wspornik mocujący połączony z prętem dociskowym posiadającym gwint zewnętrzny z nakręconymi na nim dwiema parami nakrętek oraz, pomiędzy którymi zamocowana jest obrotowo tulejka z zamocowanymi do niej poprzecznie dwoma prętami blokującymi. Rura osłonowa może posiadać wycięcia boczno-oporowe, które zatrzaskują dwa pręty blokujące w położeniu pracy zaworu napowietrzającego-odpowietrzającego. W drugiej odmianie wykonania drugi koniec tulei tłokowej jest zamknięty szczelnie zaślepką. W trzeciej odmianie wykonania drugi koniec tulei tłokowej jest połączony z rurą stojaka hydrantowego. Drugi koniec tulei tłokowej posiada bolce prowadzące, a dolny element szybkozłącza posiada wycięcia boczno-zatrzaskowe, które zatrzaskują bolce prowadzące, w położeniu zaślepienia dolnego elementu szybkozłącza lub w położeniu zapięcia stojaka hydrantowego. Korzystnie do drugiego końca tulei tłokowej przymocowany jest przedłużacz z poprzecznymi dolnymi prętami prowadzącymi i z poprzecznymi górnymi prętami zabezpieczająco-prowadzącymi. Korzystnie do rury stojaka hydrantowego przymocowane są poprzeczne dolne bolce prowadzące i poprzeczne górne bolce zabezpieczająco-prowadzące. Celem zapewnienia bezpieczeństwa konstrukcji rura osłonowa posiada dźwignię zabezpieczającą. Korzystnie trzpienie zasuw odcinających połączone są z obudowami, które wprowadzone są luźno poprzez otwory prowadzące wsporników rury osłonowej. W odmiennym wykonaniu trzpienie zasuw odcinających tranzytowych połączone są z obudowami, które wprowadzone są do skrzynek ulicznych lub do otworów prowadzących płyty przykrywającej studzienki osłonowej. Korzystnie rura osłonowa jest połączona trwale z poziomym odcinkiem przewodu ciśnieniowego. Kolumna według wynalazku eliminuje niebezpieczeństwo związane ze schodzeniem do tradycyjnych studzienek włazowych betonowych, a jednocześnie jest mało kłopotliwa w obsłudze, zarówno

4 4 PL B1 jako studzienka napowietrzająco-odpowietrzająca jak i jako studzienka płucząco-spustowa. Rozwiązanie według wynalazku tworzy jednolity system do napowietrzania i odpowietrzania rurociągu ciśnieniowego ścieków, jak i do jego płukania oraz opróżniania. Kolumna według wynalazku może posiadać tuleję tłokową szybkozłącza o średnicy równej średnicy rurociągu ciśnieniowego lub taką jak maksymalna średnica przelotu pompy doprowadzającej ścieki do rurociągu ciśnieniowego. Dlatego rozwiązanie to spełnia warunki do pełnego płukania przewodu ciśnieniowego ściekowego i jego opróżniania z wykorzystaniem również tych samych kolumn osłonowych, które służą do napowietrzania i odpowietrzania rurociągu ciśnieniowego ścieków. Właściwość tę uzyskano, między innymi, dzięki temu, że zastosowano poziomy odcinek przewodu ciśnieniowego, co umożliwia zastosowanie standardowych zasuw nożowych lub z klinem gumowanym do zabudowy w gruncie. Jest to rozwiązanie mniej kosztowne w wykonaniu niż zastosowanie jednocześnie specjalnych zasuw nożowych na pionowym przewodzie ciśnieniowym odgałęzienia rurociągu ciśnieniowego kolumny osłonowej zaworu odpowietrzająco-napowietrzającego, czy też specjalnej zasuwy nożowej o pełnym przelocie do zabudowy bezpośrednio w gruncie. Dzięki zastosowaniu zasuw odcinających na poziomym odcinku przewodu ciśnieniowego możliwe jest płukanie rurociągu ciśnieniowego w dowolnym kierunku, co ułatwia jego oczyszczanie z powstałych w nim zatorów. Nieoczekiwanym efektem ekonomicznym rozwiązania kolumny według wynalazku, dzięki wykorzystaniu studni napowietrzających jako również studni płucząco-spustowych, możliwe jest zmniejszenie ilości instalowanych studzienek płucząco-spustowych na rurociągu ciśnieniowym, nawet o połowę. Rozwiązanie według wynalazku może mieć również zastosowanie do innych mediów. Rozwiązanie według wynalazku jest jednolitym rozwiązaniem systemowym kolumny osłonowej niewłazowej do zabudowy w ziemi o uniwersalnym zastosowaniu, która spełniała, po jej szybkim przezbrojeniu, funkcję instalacji napowietrzająco-odpowietrzającej, instalacji płuczącej oraz instalacji spustu ścieków (cieczy). Oczekiwania operatorów gospodarki wodno-ściekowej wspomagane coraz bardziej restrykcyjnymi przepisami odnośnie zapewnienia ochrony środowiska w strefie zamieszkania i przebywania ludzi w pobliżu obiektów kanalizacyjnych oraz zapewnienia możliwie higienicznych warunków ich obsługi, zmierzają w kierunku pozbywania się nieprzyjemnych i niebezpiecznych dla zdrowia i życia ludzkiego odorów, w tym hermetyzacji systemów kanalizacyjnych, a także większej ich sprawności i niezawodności. Zatem powyższe czynniki, a zwłaszcza minimalizacja czasu pracy obsługi w środowisku ściekowym, jak i w warunkach terenowych są obecnie szczególnie brane pod uwagę przy konkretnych nowoczesnych rozwiązaniach związanych z obsługą rurociągów ciśnieniowych ścieków. Przedmiot wynalazku jest dokładniej pokazany w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia kolumnę w przekroju wzdłużnym z boku w pierwszej odmianie wykonania; fig. 2 przedstawia kład wycięcia boczno-oporowego rury osłonowej z jednej strony, a fig. 3 - z drugiej strony; fig. 4 przedstawia kład wycięcia boczno-zatrzaskowego dolnego elementu szybkozłącza; fig. 5 przedstawia rzut z góry kolumny z fig. 1 w półwidoku i w półprzekroju; fig. 6 przedstawia kolumnę w przekroju wzdłużnym z boku w drugiej odmianie wykonania; fig. 7 przedstawia rzut z góry kolumny z fig. 6 w przekroju; fig. 8 przedstawia kolumnę w przekroju wzdłużnym z boku w trzeciej odmianie wykonania; fig. 9 przedstawia rzut z góry kolumny z fig. 8 w przekroju; fig. 10 przedstawia poglądowo, w przekroju wzdłużnym z boku kolumnę według wynalazku zabudowaną w gruncie, w pierwszym wariancie wykonania; fig. 11 przedstawia poglądowo, w przekroju wzdłużnym z boku kolumnę według wynalazku zabudowaną w gruncie, w drugim wariancie wykonania z zabudową obudów trzpieni zasuw odcinających w skrzynkach ulicznych; fig. 12 przedstawia poglądowo, w przekroju wzdłużnym z boku kolumnę według wynalazku zabudowaną w gruncie, w drugim wariancie wykonania z zabudową obudów trzpieni zasuw odcinających w otworach prowadzących płyty przykrywającej; fig. 13 przedstawia poglądowo, w przekroju wzdłużnym z boku profil rurociągu ciśnieniowego z zamontowanymi na nim kolumnami według wynalazku podczas płukania i/lub opróżniania tego rurociągu. Kolumnę według wynalazku z jej trzema odmianami wykonania pokazano na fig Figura przedstawia jej przykładowy montaż w terenie. Kolumna według wynalazku posiada szybkozłącze 1, którego dolny element 1.1 ma możliwość szybkiego łączenia się i rozłączania się z jego górnym elementem 1.2. Dolny element 1.1 szybkozłącza 1, połączony jest z poziomym odcinkiem przewodu ciśnieniowego 2, przy czym zasadniczo pionowo usytuowany dolny element 1.1 szybkozłącza 1 połączony jest zasadniczo prostopadle z pozio-

5 PL B1 5 mym odcinkiem przewodu ciśnieniowego 2. Oba końce 2.1, 2.2 poziomego odcinka przewodu ciśnieniowego 2 połączone są z rurociągiem ciśnieniowym 3. W pierwszym wariancie wykonania do obu końców 2.1, 2.2 poziomego odcinka przewodu ciśnieniowego 2 zamocowane są zasuwy odcinające 4.1, 4.2 z wyprowadzonymi zasadniczo pionowo trzpieniami 5.1, 5.2, co pokazano na fig. 1. W drugim wariancie wykonania, dla rurociągów ciśnieniowych ścieków o większej średnicy, do obu końców 2.1, 2.2 poziomego odcinka przewodu ciśnieniowego 2 zamocowane są kolana 6.1, 6.2 połączone z rurociągiem ciśnieniowym 3 za pomocą króćców 7.1, 7.2, a rurociąg ciśnieniowy 3 ma zamocowane na nim zasuwy odcinające tranzytowe 8.1, 8.2 z wyprowadzonymi zasadniczo pionowo trzpieniami 5.1, 5.2, które znajdują się po zewnętrznych stronach odcinka rurociągu ciśnieniowego 9, łączącego króćce 7.1, 7.2, co uwidoczniono na fig. 11 i fig. 12. Górny element 1.2 szybkozłącza 1 jest wykonany w postaci tulei tłokowej 10, na której w jednym końcu zamocowana jest uszczelka typu o-ring 11. W pierwszej odmianie wykonania do drugiego końca tulei tłokowej 10 zamocowany jest dolny otwór wlotowo-wylotowy 12 zaworu napowietrzająco-odpowietrzającego 13. Górna część zaworu napowietrzająco-odpowietrzającego 13 posiada wspornik mocujący 14 połączony z prętem dociskowym 15 posiadającym gwint zewnętrzny z nakręconymi na nim dwiema parami nakrętek 16.1, 16.2 oraz 17.1, 17.2, pomiędzy którymi zamocowana jest obrotowo tulejka 18 z zamocowanymi do niej poprzecznie dwoma prętami blokującymi 19.1, Rura osłonowa 20 posiada wycięcia bocznooporowe 21.1, W drugiej odmianie wykonania drugi koniec tulei tłokowej 10 jest zamknięty szczelnie zaślepką 22. W trzeciej odmianie wykonania drugi koniec tulei tłokowej 10 jest połączony z rurą 23 stojaka hydrantowego 24. Drugi koniec tulei tłokowej 10 posiada bolce prowadzące 25, a dolny element 1.1 szybkozłącza 1 posiada wycięcia boczno-zatrzaskowe 26. Do drugiego końca tulei tłokowej 10 przymocowany jest przedłużacz 27 z poprzecznymi dolnymi prętami prowadzącymi 28 i z poprzecznymi górnymi prętami zabezpieczająco-prowadzącymi 29. Do rury 23 stojaka hydrantowego 24 przymocowane są poprzeczne dolne bolce prowadzące 30 i poprzeczne górne bolce zabezpieczająco-prowadzące 31. Rura osłonowa 20 posiada dźwignię zabezpieczającą 32 i jest połączona trwale z poziomym odcinkiem przewodu ciśnieniowego 2. Trzpienie 5:1, 5.2 zasuw odcinających 4.1, 4.2 połączone są z obudowami 33, które wprowadzone są luźno poprzez otwory prowadzące 34 wsporników 35 rury osłonowej 20. W odmiennym wykonaniu, jak to pokazano na fig. 11 i fig. 12, trzpienie 5.1, 5.2 zasuw odcinających tranzytowych 8.1, 8.2 połączone są z obudowami 33, które wprowadzone są do skrzynek ulicznych 36 lub do otworów prowadzących 37 płyty przykrywającej 38 studzienki osłonowej 39. Działanie kolumny według wynalazku przedstawionej na fig. 1, jako studzienki odpowietrzająconapowietrzającej, polega na tym, że podczas normalnej pracy zawór odpowietrzająco-napowietrzający 13 działa normalnie, a zasuwy odcinające 4.1 i 4.2 są w pełni otwarte. Powietrze znajdujące się w płynących ściekach rurociągiem ciśnieniowym 3, poprzez poziomy odcinek przewodu ciśnieniowego 2, dolny element 1.2 szybkozłącza 1 i tuleję tłokową 10 przedostaje się do dolnego otworu wlotowowylotowego 12 zaworu napowietrzająco-odpowietrzającego 13, a następnie wydostaje się na zewnątrz. Gdy powstanie podciśnienie w rurociągu ciśnieniowym, to powietrze zabierane jest poprzez zawór napowietrzająco-odpowietrzającego 13 w odwrotnym kierunku. Gdy zawór napowietrzająco-odpowietrzającego 13 jest zablokowany zanieczyszczeniami stałymi to zamykamy zasuwy odcinające 4.1, 4.2, a następnie otwieramy dźwignię zabezpieczającą 32, odblokowujemy dwa pręty blokujące 19.1, 19.2 z wycięć boczno oporowych 21.1, 21.2 i wyciągamy pręt dociskowy 15 wraz ze wspornikiem 14 i zaworem napowietrzająco-odpowietrzającym 13. Po usunięciu zanieczyszczeń z zaworu napowietrzającoodpowietrzającego 13, postępujemy w odwrotnej kolejności. Uszczelnienie dolnego elementu 1.1 z górnym elementem 1.2 szybkozłącza zapewnia nam uszczelka typu o-ring 11, a siłę docisku regulujemy za pomocą dwóch par nakrętek 16.1, 16.2, oraz 17.1, 17.2, pomiędzy którymi znajduje się mocowana obrotowo tulejka 18 z przymocowanymi do niej dwoma prętami blokującymi 19.1, W innym wykonaniu możemy zawór napowietrzająco-odpowietrzający 13 zablokować jednocześnie lub alternatywnie w podobny sposób za pomocą bolców prowadzących 25 w wycięciach bocznozatrzaskowych 26, przy jednoczesnym silnym zablokowaniu dwoma parami nakrętek 6.1, 16.2, oraz 17.1, 17.2 tulejki 18. Aby umożliwić obsługę zasuw odcinających z powierzchni gruntu 4.1, 4.2, ich trzpienie 5.1 i 5.2 łączymy z obudowami 33, które stabilizowane są w otworach 34 wsporników 35 mocowanych do rury osłonowej 20. Alternatywnie, w miejsce zaworu napowietrzająco-odpowie-

6 6 PL B1 trzającego 13, możemy zamontować tuleję tłokową 10 zamkniętą zaślepką 22, jak to pokazano na fig. 2 lub zamontować rurę 23 stojaka hydrantowego 24, jak to pokazano na fig. 6. Na fig. 6 przedstawiono kolumnę według wynalazku w drugim wariancie wykonania, jako studzienki zaślepionej, której działanie polega na tym, że w miejsce zaworu napowietrzająco-odpowietrzającego 13 lub stojaka hydrantowego 24, na dolnym elemencie 1.1 szybkozłącza 1 montowana jest tuleja tłokowa 10 zamknięta od góry zaślepką 22, do której przytwierdzona jest trwale przedłużacz 27 z przymocowanymi do niego poprzecznymi dolnymi prętami prowadzącymi 28, które blokowane są w wycięciach boczno-zatrzaskowych 26 oraz z przymocowanymi do niego poprzecznymi górnymi prętami zabezpieczająco-prowadzącymi 29, które zapewniają prawidłowe quasi-współosiowe prowadzenie przedłużacza 27 wewnątrz rury osłonowej 20. Obsługa tej kolumny działa w ten sam sposób jak opisana zgodnie z fig. 1, z tym, że w miejsce tulei tłokowej 10 zamkniętej zaślepką 22 możemy zamontować zawór napowietrzająco-odpowietrzający 13 lub zamontować rurę 23 stojaka hydrantowego 24, jak to pokazano na fig. 1 i fig. 8. Na fig. 8 przedstawiono kolumnę według wynalazku w trzecim wariancie wykonania, jako studzienki płucząco-spustowej, której działanie polega na tym, że w miejsce zaworu napowietrzającoodpowietrzającego 13 lub tulei tłokowej 10 zamkniętej od góry zaślepką 22 na dolnym elemencie 1.1 szybkozłącza 1 montowana jest tuleja tłokowa 10 połączona trwale z rurą 23 stojaka hydrantowego 24. Przymocowane poprzeczne dolne bolce prowadzące 30 do rury 23 stojaka hydrantowego 24 zatrzaskuje się w wycięciach boczno-zatrzaskowych 26 a górne bolce zabezpieczająco-prowadzące zapewniają prawidłowe quasi-współosiowe prowadzenie rury 23 stojaka hydrantowego 24 wewnątrz rury osłonowej 20. Obsługa tej kolumny działa w ten sam sposób jak opisana zgodnie z fig. 1 i fig. 6. Na fig. 11 i fig 12 pokazano drugi wariant wykonania kolumny według wynalazku, gdzie poziomy odcinek przewodu ciśnieniowego 2 jest włączony równolegle do rurociągu ciśnieniowego 3. Takie rozwiązanie ma zastosowanie dla większych średnic rurociągów ciśnieniowych, np. dla średnic powyżej DN 200. Dzięki zastosowaniu stożkowego dolnego elementu 1.1 szybkozłącza 1 z rozwartym kielichem zwróconym ku górze, możliwy jest łatwy montaż i demontaż tego szybkozłącza, jak i pewność szczelności jego połączenia, mimo miękkich nieczystości stałych, które się znajdują w miejscu jego uszczelnienia. Na fig. 13 przedstawia poglądowo, w przekroju wzdłużnym z boku profil rurociągu ciśnieniowego 3 z zamontowanymi na nim kolumnami według wynalazku podczas płukania i/lub opróżniania tego rurociągu. Jak widać na tej figurze płukanie oraz opróżnianie rurociągu ciśnieniowego 3 można prowadzić we wszystkich możliwych kierunkach, również z wykorzystaniem rur osłonowych 20 zaworów odpowietrzająco-napowietrzających 13. Tego rodzaju kolumny można stosować dla zespołów napowietrzająco-odpowietrzających przesyłające wodę pitną, wodę przemysłową i ścieki, które to zespoły można szybko wymieniać na zestawy płucząco-spustowe. Powyższe przykłady wykonania nie wyczerpują wszystkich możliwości wykonania i zastosowania urządzenia według wynalazku objętych zastrzeżeniami patentowymi od 1 do 16. Wykaz oznaczeń 1 - szybkozłącze dolny element górny element 2 - poziomy odcinek przewodu ciśnieniowego (2.1, 2.2) - końce 3 - rurociąg ciśnieniowy (4.1, 4.2) - zasuwy odcinające (5.1, 5.2) - trzpienie (6.1, 6.2) - kolana (7.1, 7.2) - króćce (8.1, 8.2) - zasuwy odcinające tranzytowe 9 - odcinek rurociągu ciśnieniowego 10 - tuleja tłokowa 11 - uszczelka typu o-ring 12 - dolny otwór wlotowo-wylotowy

7 PL B zawór napowietrzający-odpowietrzający 14 - wspornik mocujący 15 - pręt dociskowy (16.1, 16.2); (17.1, 17.2) - dwie pary nakrętek 18 - tulejka (19.1, 19.2) - dwa pręty blokujące 20 - rura osłonowa (21.1,21.2) - wycięcia boczno-oporowe 22 - zaślepka 23 - rura 24 - stojak hydrantowy 25 - bolce prowadzące 26 - wycięcia boczno-zatrzaskowe 27 - przedłużacz 28 - poprzeczne dolne pręty prowadzące 29 - poprzeczne górne pręty zabezpieczająco-prowadzące 30 - poprzeczne dolne bolce prowadzące 31 - poprzeczne górne bolce zabezpieczająco-prowadzące 32 - dźwignia zabezpieczająca 33 - obudowy 34 - otwory 35 - wsporniki 36 - skrzynki uliczne 37 - otwory prowadzące 38 - płyta przykrywająca 39 - studzienka osłonowa Zastrzeżenia patentowe 1. Kolumna osłonowa odgałęzienia rurociągu ciśnieniowego połączonego hydraulicznie z przewodem ciśnieniowym zakończonym zasadniczo pionowo usytuowanym dolnym elementem szybkozłącza oraz posiadająca rurę osłonową, znamienna tym, że ma poziomy odcinek przewodu ciśnieniowego (2), a zasadniczo pionowo usytuowany dolny element (1.1) szybkozłącza (1) połączony jest zasadniczo prostopadle z poziomym odcinkiem przewodu ciśnieniowego (2), przy czym oba końce (2.1, 2.2) poziomego odcinka przewodu ciśnieniowego (2) połączone są z rurociągiem ciśnieniowym (3). 2. Kolumna według zastrz. 1, znamienna tym, że do obu końców (2.1, 2.2) poziomego odcinka przewodu ciśnieniowego (2) zamocowane są zasuwy odcinające (4.1, 4.2) z wyprowadzonymi zasadniczo pionowo trzpieniami (5.1, 5.2). 3. Kolumna według zastrz. 1, znamienna tym, że do obu końców (2.1, 2.2) poziomego odcinka przewodu ciśnieniowego (2) zamocowane są kolana (6.1, 6.2) połączone z rurociągiem ciśnieniowym (3) za pomocą króćców (7.1, 7.2), a rurociąg ciśnieniowy (3) ma zamocowane na nim zasuwy odcinające tranzytowe (8.1, 8.2) z wyprowadzonymi zasadniczo pionowo trzpieniami (5.1, 5.2), które znajdują się po zewnętrznych stronach odcinka rurociągu ciśnieniowego (9), łączącego króćce (7.1, 7.2). 4. Kolumna według zastrz. 1-3, znamienna tym, że górny element (1.2) szybkozłącza (1) jest wykonany w postaci tulei tłokowej (10), na której w jednym końcu zamocowana jest uszczelka typu o-ring (11). 5. Kolumna według zastrz. 4, znamienna tym, że do drugiego końca tulei tłokowej (10) zamocowany jest dolny otwór wlotowo-wylotowy (12) zaworu napowietrzająco-odpowietrzającego (13). 6. Kolumna według zastrz. 5, znamienna tym, że górna część zaworu napowietrzająco-odpowietrzającego (13) posiada wspornik mocujący (14) połączony z prętem dociskowym (15) posiadającym gwint zewnętrzny z nakręconymi na nim dwiema parami nakrętek (16.1, 16.2) oraz (17.1, 17.2), pomiędzy którymi zamocowana jest obrotowo tulejka (18) z zamocowanymi do niej poprzecznie dwoma prętami blokującymi (19.1, 19.2). 7. Kolumna według zastrz. 1, znamienna tym, że rura osłonowa (20) posiada wycięcia bocznooporowe (21.1, 21.2).

8 8 PL B1 8. Kolumna według zastrz. 4, znamienna tym, że drugi koniec tulei tłokowej (10) jest zamknięty szczelnie zaślepką (22). 9. Kolumna według zastrz. 4, znamienna tym, że drugi koniec tulei tłokowej (10) jest połączony z rurą (23) stojaka hydrantowego (24). 10. Kolumna według zastrz. 8 albo 9, znamienna tym, że drugi koniec tulei tłokowej (10) posiada bolce prowadzące (25), a dolny element (1.1) szybkozłącza (1) posiada wycięcia boczno-zatrzaskowe (26). 11. Kolumna według zastrz. 8, znamienna tym, że do drugiego końca tulei tłokowej (10) przymocowany jest przedłużacz (27) z poprzecznymi dolnymi prętami prowadzącymi (28) i z poprzecznymi górnymi prętami zabezpieczająco-prowadzącymi (29). 12. Kolumna według zastrz. 9, znamienna tym, że do rury (23) stojaka hydrantowego (24) przymocowane są poprzeczne dolne bolce prowadzące (30) i poprzeczne górne bolce zabezpieczająco-prowadzące (31). 13. Kolumna według zastrz. 1-12, znamienna tym, że rura osłonowa (20) posiada dźwignię zabezpieczającą (32). 14. Kolumna według zastrz. 2, znamienna tym, że trzpienie (5.1, 5.2) zasuw w odcinających (4.1, 4.2) połączone są z obudowami (33), które wprowadzone są luźno poprzez otwory prowadzące (34) wsporników (35) rury osłonowej (20). 15. Kolumna według zastrz. 2, znamienna tym, że trzpienie (5.1, 5.2) zasuw odcinających tranzytowych (8.1, 8.2) połączone są z obudowami (33), które wprowadzone są do skrzynek ulicznych (36) lub do otworów prowadzących (37) płyty przykrywającej (38) studzienki osłonowej (39). 16. Kolumna według zastrz. 1-14, znamienna tym, że rura osłonowa (20) jest połączona trwale z poziomym odcinkiem przewodu ciśnieniowego (2).

9 PL B1 9 Rysunki

10 10 PL B1

11 PL B1 11

12 12 PL B1

13 PL B1 13

14 14 PL B1

15 PL B1 15

16 16 PL B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 4,92 zł (w tym 23% VAT)