ZINTEGROWANY PLAN ROZWOJU TRANSPORTU PUBLICZNEGO W STAROGARDZIE GDAŃSKIM. na lata

Transkrypt

1 ZINTEGROWANY PLAN ROZWOJU TRANSPORTU PUBLICZNEGO W STAROGARDZIE GDAŃSKIM na lata Stargard Gdański, kwiecień czerwiec 2009

2 Spis treści 1. Wprwadzenie Charakterystyka sytuacji spłeczn-gspdarczej Stargardu Gdańskieg Sytuacja spłeczn-gspdarcza Stargardu Gdańskieg w 2009 r...4 Zagspdarwanie przestrzenne miasta...4 System transprtu publiczneg...10 Tabr MZK w Stargardzie Gdańskim...13 Jakść usług MZK w Stargardzie Gdańskim...15 PKP Pmrski Zakład Przewzów Reginalnych spółka z...15 Reginalne Przewzy Autbuswe...16 Demgrafia i gspdarka...17 Sfera spłeczna...18 Inne czynniki determinujące funkcjnwanie transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim.19 Wpływ transprtu na stan śrdwiska naturalneg...20 Pzim bezpieczeństwa drgweg Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim...22 Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające ze Strategii Rzwju Wjewództwa Pmrskieg...22 Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające z Reginalnej Strategii Rzwju Transprtu w Wjewództwie Pmrskim na lata Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające z Planu Zagspdarwania Przestrzenneg Wjewództwa Pmrskieg...26 Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające z Uwarunkwań i Kierunków Rzwju Turystyki w Wjewództwie Pmrskim...28 Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające z Reginalneg Prgramu Operacyjneg w Wjewództwie Pmrskim na lata Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające ze Strategii Rzwju Spłeczn-Gspdarczeg Miasta Stargard Gdański Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające ze Studium Uwarunkwań i Kierunków Zagspdarwania Przestrzenneg Miasta Stargard Gdański...31 Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające z Białej Księgi eurpejskiej plityki transprtwej 2010 r Analiza SWOT transprtu miejskieg w Stargardzie Gdańskim Delimitacja bszaru realizacji planu Prgram na lata Wizja i cele rzwju transprtu publiczneg Rzwój pszczególnych pdsystemów transprtu publiczneg...39 Klej reginalna i reginalny transprt drgwy...39 Transprt miejski Integracja transprtu publiczneg z indywidualnym

3 4.4. Zachęcanie mieszkańców d krzystania z transprtu publiczneg Pwiązania prjektów z celami dkumentów strategicznych dtyczących rzwju przestrzenn-gspdarczeg miasta Oczekiwane wskaźniki siągnięć planu Finanswanie rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim System wdrażania Spsby mnitrwania System mnitrwania prjektu Spsby ceny realizacji planu...56 Załącznik nr 1 d Zintegrwaneg Planu Rzwju Transprtu Publiczneg w Stargardzie Gdańskim na lata

4 1. Wprwadzenie W transprcie publicznym w Stargardzie Gdańskim dntwan w statnich 5,5 latach wy-raźny spadek liczby pasażerów. Liczba pasażerów MZK w Stargardzie Gdańskim zakładu budżetweg miasta Stargard Gdański, rganizująceg i realizująceg bsługę kmunikacyjną miasta i gminy zmniejszyła się 27,5%. Zdekapitalizwany tabr kmunikacji miejskiej determinujący relatywnie niski kmfrt pdróży, brak integracji taryfw-biletwej i funkcjnalnej transprtu miejskieg i reginalneg raz wzrastająca liczba samchdów sbwych, graniczają ppyt na usługi transprtu zbirweg na bszarze miasta Stargard Gdański i pwiatu stargardzkieg. Przyjęte w niniejszym Zintegrwanym Planie Rzwju Transprtu Publiczneg załżenia planistyczne, mają przeciwdziałać tempu zmniejszania się ppytu w transprcie zbirwym. Główny nacisk płżn na wzrst knkurencyjnści transprtu publiczneg pprzez zakup nwczesnych autbusów dla transprtu miejskieg raz integrację taryfw-biletwą transprtu miejskieg i reginalneg.

5 2. Charakterystyka sytuacji spłeczn-gspdarczej Stargardu Gdańskieg 2.1. Sytuacja spłeczn-gspdarcza Stargardu Gdańskieg w 2009 r. Zagspdarwanie przestrzenne miasta Stargard Gdański jest miastem pwiatwym, pwierzchni 25,27 km2, płżnym w płudniwej części wjewództwa pmrskieg, w dległści 50 km na płudnie d aglmeracji trójmiejskiej, w centrum bszaru etniczn-kulturweg, któreg pwierzchnia wynsi kł km2. Miast znajduje się w strefie ddziaływania krytarza transprtweg VI (Gdańsk Warszawa), autstrady A-1 i krytarza płudniweg, przy drdze krajwej nr 22, drdze wjewódzkiej 222 i linii klejwej 203, łączącej Grzów Wielkplski z węzłem klejwym w Tczewie. Planwana jest mdernizacja drgi krajwej nr 22 biegnącej d granicy państwa z Republiką Federalną Niemiec przez: Kstrzyn, Grzów Wielkplski, Wałcz, Człuchów, Chjnice, Stargard Gdański, Malbrk, Elbląg, Grzechtki d granicy państwa z Rsją, jak drgi głównej ruchu przyspieszneg lub drgi ekspreswej. Przebieg tej drgi w płudniwej części miasta rzpatrywany jest jak jeg bwdnica. Obszar miasta charakteryzuje się bgatą rzeźbą terenu, z dużym zróżnicwaniem wyskści d 70 m npm d 118 m npm i zróżnicwaną budwą gelgiczną, którą twrzą gliny mrenwe z warstwami piasków i żwirów, trfy, piaski kwarcwe z warstwami węgla brunatneg, piaski i namuły. Miast taczają liczne dlinki i wzniesienia, jezira (kł 200) i lasy, które w kierunku płudniwym przechdzą w kmpleks Brów Tuchlskich. Przez bszar Stargardu Gdańskieg przepływa rzeka Wierzyca, wpływając w isttny spsób na urzmaicenie krajbrazu i funkcjnalnść miasta. Silne pwiązania z miastem wykazuje pzstająca w jeg bezpśrednim tczeniu Gmina Stargard Gdański pw. 196 km2 i liczbie ludnści wynszącej pnad 13 tys. sób. Gminę tę twrzy 27 słectw. Charakteryzuje ją najwyższa w wjewództwie dynamiką migracji ludnści (przede wszystkim z miasta Stargard Gdański). Na bszarze gminy wiejskiej w statnich latach wzrsł znaczenie funkcji mieszkaniwych, związanych głównie z budwnictwem jednrdzinnym i gspdarczym. Rzwjwi gminy

6 wiejskiej Stargard Gdański nie twarzyszy zgdny z zasadami zrównważneg rzwju rzwój pwiązań kmunikacyjnych z miastem. Determinantami rzwju miasta Stargard Gdański charakterze funkcjnalnym są: pełnienie funkcji miasta pwiatweg; lkalizacja znacząceg w kraju śrdka przemysłu farmaceutyczneg; funkcjnwanie znacząceg w reginie śrdka high-tech i śrdka medyczneg; walry turystyczne i kulturwe miasta raz bszarów przyległych. W strukturze urbanistycznej miasta mżna wydrębnić: Stare Miast pełniące funkcję usługwą; Śródmieście mieszanej funkcji mieszkaniw-usługwej; względnie słab zainwestwany bszar centrum w rejnie ul. Zielnej i ul. Kchanki, z przeznaczeniem na realizację funkcji gspdarcz-usługwych; bszar brzeża Śródmieścia, wkół któreg zlkalizwane są największe zakłady przemysłwe raz tereny p niefunkcjnujących już becnie zakładach przemysłwych; bszar intensywnie rzwijającej się zabudwy mieszkaniwej, w tym wielrdzinnej, w płudniwej i zachdniej części miasta (siedla Łapiszew i Żabn, zabudwa tzw. siedla Kcbrwskieg, teren Szpitala dla Nerww i Psychicznie Chrych w Kcbrwie) raz zwartych zespłów zabudwy jednrdzinnej wlnstjącej; bszary rlne płżne w półncnej części miasta; rezerwę rzwjwą miasta (budwnictw mieszkaniwe jedn i wielrdzinne raz usługi) płżną w jeg płudniw-zachdniej części, na płudnie d. ul. Zblewskiej; bszar wschdniej części miasta słabym zainwestwaniu i niewielkich funkcjach mieszkaniwych; ze względu na uwarunkwania przyrdnicze (lasy, rejn jezira Kchanka) jest t rejn, w którym płżne są gródki działkwe, część czyszczalni ścieków miejskich i przemysłwych raz tereny zajmwane przez Zakłady Farmaceutyczne Plpharma. Strukturę gruntów według kryterium ich kwalifikacji i przeznaczenia przedstawin w tabeli 1.

7 Tabela 1 Rdzaje gruntów na bszarze Stargardu Gdańskieg w 2007 r. Rdzaje gruntów Pwierzchnia [ha] Udział [%] Użytki rlne , ,35 sady 25 0,99 łąki trwałe 95 3,76 pastwiska trwałe 74 2,93 grunty rlne zabudwane 92 3,64 rwy 5 0, ,78 lasy i grunty leśne 199 7,87 grunty zadrzewine i zakrzewine 23 0,91 Grunty zabudwane i zurbanizwane ,23 tereny mieszkaniwe ,09 tereny przemysłwe 101 3,99 inne tereny zabudwane 114 4,51 zurbanizwane tereny niezabudwane 68 2,69 tereny rekreacyjn-wypczynkwe 40 1,58 drgi 208 8,23 kleje 54 2,14 Nieużytki i tereny różne 62 2,45 Wdy 17 0,67 stjące 1 0,04 płynące 16 0, ,00 grunty rne w tym Użytki leśne raz grunty zadrzewine w tym w tym w tym rwy Razem Źródł: Raprt stanie miasta. Urząd Miasta w Stargardzie Gdańskim. Wydział Rzwju Stargardu Gdańskieg. 2008, s. 62.

8 Układ ulic i dróg Stargardu Gdańskieg twrzy sieć 120,4 km dróg, pwierzchni 486,2 tys. m2 w tym: 5,7 km dróg krajwych; 5,1 km dróg wjewódzkich; 8,6 km dróg pwiatwych; 101,0 km dróg gminnych. Udział dróg utwardznych wynsi 61,3%. drgi krajwe 5% drgi wjewódzkie 4% drgi pwiatwe 7% drgi gminne 84% Rys. 1. Drgi w Stargardzie Gdańskim według kryterium ich zarządcy w 2007 r. Źródł: pracwanie własne na pdstawie: Raprt stanie miasta. Urząd Miasta Stargard Gdański. Wydział Rzwju. 2008, s. 62. Wewnętrzny system drgwy miasta bejmuje 228 ulic, w tym: ulice w ciągu dróg krajwych: Zblewska, Jagiełły, Sikrskieg i Mickiewicza; ulice w ciągu dróg wjewódzkich: Gdańska, Niepdległści, dcinek ul. Pelplińskiej d ul. Pmrskiej d granicy miasta, ul. Pmrska; 32 ulice w ciągu dróg pwiatwych; 180 ulic na drgach gminnych.

9 W mieście zlkalizwanych jest miejsc parkingwych1. Rejn ulicy Rynek bjęty jest strefą płatneg parkwania. W 2009 r. płaty parkingwe bwiązywały w dni pwszednie w gdzinach 9-18 i w sbty w gdzinach Rys. 2. Parkmetr zlkalizwany przy ul. Rynek Źródł: pracwanie własne. Na kniec 2008 r. w pwiecie stargardzkim był zarejestrwanych kł samchdów sbwych. Obciążenie ruchem drgwym na głównych ciągach miasta w 2005 r. szacwane był: na wewnętrznym dcinku drgi krajwej nr 22 d d pj./dbę; na drgach wltwych d miasta w przekrju śródmiejskim d d pj./dbę; 1 Zmiany studium uwarunkwań i kierunków zagspdarwania przestrzenneg Miasta Stargard Gdański. Star- gard Gdański 2005, s. 29.

10 na głównym skrzyżwaniu ul. Sikrskieg, ul. Gdańskiej, ul. Mickiewicza i ul. Hallera d d pj./dbę. Obciążenie ruchem drgwym układu zewnętrzneg w 2005 r. wynsił: na drdze krajwej nr 222: na dcinku Zblew Stargard Gdański: pj./dbę; na dcinku wewnątrzmiejskim: pj./dbę; na dcinku Stargard Gdański drga krajwa nr 1: pj./dbę; na drdze krajwej nr 2223: na dcinku Gdziszew Stargard Gdański: pj./gdz.; na dcinku wewnątrzmiejskim: pj./gdz.; na dcinku Stargard Gdański Jabłw: pj./gdz. Natężenie ruchu drgweg w 2008 r. mżna szacwać pwiększając 15% wyżej przedstawine dane dla 2005 r.4 D pdstawwych elementów stargardzkieg węzła transprtweg znaczeniu reginalnym należy zaliczyć: sieć uliczn-drgwą w ciągu ulic: Skarszewskiej, Gdańskiej, Mickiewicza, Owidzkiej, Pelplińskiej, Lubichwskiej i Zblewskiej; bwiednie bszaru centralneg miasta, ulice: Mickiewicza, Sikrskieg, Jagiełły, Niepdległści, Pmrską; dwrzec klejwy na linii klejwej Grzów Wielkplski Tczew (10 par pciągów na dbę); dwrzec autbuswy reginalny, bsługujący reginalne drgwe przewzy pasażerskie realizwane przez PKS Stargard Gdański S.A. i innych przewźników; sieć linii transprtu miejskieg realizwaneg przez MZK Stargard Gdański. 2 Dane GDDKiA: Internet: z dn r. 3 Prgnzy na 2005 r. na pdstawie: Zmiany studium uwarunkwań i kierunków zagspdarwania przestrzenne- g Miasta Stargard Gdański. Stargard Gdański 2005, s Pmiary ruchu prwadzne przez GDDKiA na drgach wjewództwa pmrskieg wskazują na wzrst ruchu w 2008 r. w stsunku d 2005 r % w zależnści d punktu pmiarweg.

11 Z punktu widzenia dstępnści w pdróżach wewnętrznych wymieniny układ stwarza dść dgdne mżliwści pdróży (pza technicznymi graniczeniami na ul. Skarszewskiej). Główną zaletą istniejąceg układu uliczn-drgweg jest mżliwść realizwania pdróży wewnątrzmiejskich przy wykrzystaniu bwiedni, bez kniecznści przejeżdżania przez centrum miasta. W pdróżach zewnętrznych (d i z miasta), układ uliczn-drgwy także zapewnia krzystne warunki bsługi wszystkich rejnów miasta. W pdróżach tranzytwych, istniejący układ uliczn-drgwy determinuje kniecznść ich prwadzenia przez bszar centralny miasta, z wykrzystaniem bwiedni 5. System transprtu publiczneg System kmunalneg transprtu publiczneg Stargardu Gdańskieg twrzy sieć linii autbuswych. Ofertę przewzwą transprtu miejskieg rganizuje i realizuje Miejski Zakład Kmunikacyjny w Stargardzie Gdańskim zakład budżetwy Gminy Miast Stargard Gdański. Pza systemem kmunalneg transprtu zbirweg w Stargardzie Gdańskim funkcjnuje: klej reginalna rganizwana i realizwana przez PKP Pmrski Zakład Przewzów Reginalnych spółkę z..; reginalna kmunikacja autbuswa rganizwana i realizwana przez Przedsiębirstw Kmunikacji Samchdwej w Stargardzie Gdańskim S.A.; reginalna kmunikacja autbuswa rganizwana i realizwana przez prywatnych przewźników minibuswych i autbuswych. Obsługa kmunikacyjna realizwana przez MZK w Stargardzie Gdańskim6. Na dzień 30 kwietnia 2009 r., zasięg terytrialny działania MZK w Stargardzie Gdańskim bejmwał miast Stargard Gdański raz miejscwści: Kteże, Nwa Wieś Rzeczna i Rkcin, płżne w kalającej miast Gminie Stargard Gdański. Tabela 2 Miejscwści bsługiwane liniami stargardzkiej kmunikacji miejskiej (stan na 30 kwietnia 2009 r.) 5 Zmiany studium uwarunkwań, s Analiza pdaży i ppytu na usługi kmunikacji miejskiej w Stargardzie Gdańskim w świetle wyników badań marketingwych. Marcin Grmadzki Public Transprt Cnsulting. Reda Stargard Gdański, marzec maj 2009 r.

12 Miejscwść Stargard Gdański Kteże Nwa Wieś Rzeczna Rkcin Gmina Miast Stargard Gdański Gmina Stargard Gdański Razem wszystkie miejscwści Liczba mieszkańców Linia wszystkie , 15, 19 i , 19 i Źródł: Analiza pdaży i ppytu na usługi kmunikacji miejskiej w Stargardzie Gdańskim w świetle wyników badań marketingwych. Marcin Grmadzki Public Transprt Cnsulting. Reda Stargard Gdański, marzec maj 2009 r. Na sieć stargardzkiej kmunikacji miejskiej składa się dziewięć stałych, dziennych linii autbuswych: cztery linie trasach niewykraczających pza granice administracyjne miasta Stargardu Gdańskieg nr: 14, 16, 17 i 27; trzy linie trasach wykraczających pza granice administracyjne miasta w pdstawwych wariantach ich trasy nr: 7, 15 i 25; dwie linie trasach wykraczających pza granice administracyjne miasta tylk w jednym z wariantów trasy (w wybranych kursach) nr 12 i 19. Z uwagi na dminujący udział bszaru miasta w trasach każdej z wymieninej linii bsługujących także tereny pza miastem raz dminujące przewzy wewnątrzmiejskie, żadnej z nich nie mżna zakwalifikwać jak linii pdmiejskiej. Kryterium zakresu kurswania pszczególnych linii stargardzkiej kmunikacji miejskiej pzwala je pdzielić na: sześć linii całtygdniwych nr: 12, 14, 16, 17, 19 i 25; trzy linie funkcjnujące tylk w dni pwszednie d pniedziałku d piątku nr: 7, 15 i 27. Tabela 3 Częsttliwść kurswania pjazdów na pszczególnych liniach stargardzkiej kmunikacji miejskiej (stan na 30 kwietnia 2009 r.)

13 Dzień pwszedni Linia Sbta Niedziela Gdziny szczytów przewzwych [min] Gdziny pzaszczytwe [min] w płudnie [min] w płudnie [min] /20/ /20/ /20/ /20/ Źródł: Analiza pdaży i ppytu na usługi kmunikacji miejskiej w Stargardzie Gdańskim w świetle wyników badań marketingwych. Marcin Grmadzki Public Transprt Cnsulting. Reda Stargard Gdański, marzec maj 2009 r. Według kryterium intensywnści pracy eksplatacyjnej, mierznej liczbą kursów, linie stargardzkiej kmunikacji miejskiej mżna pdzielić na dwie grupy, w skład których wchdzą: cztery linie pdstawwe stanwiące trzn bsługi kmunikacyjnej, d których zaliczn linie: 12, 14, 16 i 19; pięć linii uzupełniających linie pdstawwe, d których zaliczn linie: 7, 15, 17, 25 i 27. W 2008 r. autbusy MZK W Stargardzie Gdański zrealizwały wzkilmetrów. Kszt bsługi kmunikacyjnej ukształtwał się na pzimie zł. Przychdy ze sprzedaży biletów wynisły zł. Wskaźnik dpłatnści stargardzkiej kmunikacji miejskiej wyniósł 54%. Tabela 4 Wielkść przewzów gółem i w przeliczeniu na 1 wzkilmetr raz udział w pracy eksplatacyjnej na pszczególnych liniach MZK w Stargardzie Gdańskim w przeciętnym miesiącu kreślne na pdstawie wyników badań marketingwych z 2009 r.

14 Linia Miesięczna liczba przewżnych pasażerów Liczba pasażerów na 1 wzkm Udział linii w przewzach mierzny liczbą wzkm [%] Linie pdstawwe ,1 21, ,4 17, ,4 20, ,5 25,57 Linie uzupełniające ,0 1, ,9 1, ,4 6, ,0 4, ,5 1,47 Sieć ,3 100,00 Źródł: Analiza pdaży i ppytu na usługi kmunikacji miejskiej w Stargardzie Gdańskim w świetle wyników badań marketingwych. Marcin Grmadzki Public Transprt Cnsulting. Reda Stargard Gdański, marzec maj 2009 r. W prównaniu z 2004 r., dntwan zmniejszenie się liczby pasażerów w przeciętnym miesiącu z d sób, tj. 27,5%. Liczba pasażerów w przeliczeniu na wzkilmetr zmniejszyła się z 4,0 d 3,3, tj. 18%. W latach przychdy ze sprzedaży biletów MZK w Stargardzie Gdańskim nie zmniejszyły się w isttny spsób. W 2008 r. dntwan dczuwalny w prównaniu z 2007 r. 7% spadek przychdów ze sprzedaży. Z punktu widzenia realizacji efektywnej plityki transprtwej, knieczna jest więc racjnalizacja ferty przewzwej raz wzrst jakści usług, pdnszący knkurencyjnść kmunikacji miejskiej w Stargardzie Gdańskim w stsunku d pdróży realizwanych samchdami sbwymi. Tabr MZK w Stargardzie Gdańskim Tabr MZK w Stargardzie Gdańskim bejmuje łącznie 30 pjazdów. Struktura tabru przedstawia się następując (w nawiasach pdan symble typu tabru):

15 4 autbusy standardwe niskpdłgwe (SN) Scania CN113 (3 szt.) i Gräf & Stift NL202 (1 szt.); 11 midibusów niskpdłgwych mniejszej pjemnści (MN) Neplan N4009; 7 midibusów niskpdłgwych większej pjemnści (KN) Slaris Urbin 10 (6 szt.), Neplan N4010NF (1 szt.); 8 midibusów wyskpdłgwych (K) Autsan H9-35. Strukturę wiekwą autbusów MZK w Stargardzie Gdańskim według typów przedstawin w tabeli Tabela 5. Tabela 5 Struktura wiekwa autbusów MZK w Stargardzie Gdańskim według typów (stan w kwietniu 2009 r.) Typ Wiek Liczba autbusów Autsan H Autsan H Autsan H Gräf & Stift NL Neplan N Neplan N4010NF 10 1 Scania CN113CLL 12 3 Slaris Urbin Źródł: pracwanie własne. Średni wiek autbusów MZK w Stargardzie Gdańskim wynsi (stan na 2009 r.) 10,6 lat. W prównaniu ze średnią krajwą wynszącą 10 lat7, wiek tabru MZK w Stargardzie Gdańskim nie dbiega d przeciętnej. Wskaźnik gtwści technicznej wyniósł w 2008 r. 90%, natmiast wskaźnik średnieg wykrzystania tabru 75%. Pzstałe dane charakteryzujące kmunikację miejską rganizwaną przez MZK w Stargardzie Gdańskim przedstawin w tabeli 6. 7 Kmunikacja miejska w liczbach. Dane ze 12 miesięcy 2008 r. Izba Gspdarcza Kmunikacji Miejskiej. Warsza- wa 2009, s. 7.

16 Tabela 6 Prównanie wskaźników bsługi kmunikacyjnej w Stargardzie Gdańskim z wielkściami zalecanymi (2009 r.) rzeczywista Wielkść zalecana/ średnia* Spełnianie wielkści zalecanych /średnich Pkrycie pw. miasta trasami kmunikacji autbuswej [km/km2] 1,64 2,0-2,5 Nie Długść tras autbuswych /1000 mieszkańców 0,86 0,83 Pwyżej średniej Długść linii autbuswych /1000 mieszkańców 1,73 2,31 Pniżej średniej Wskaźnik gęstści przystanków kmunikacji autbuswej na 1 km trasy 2,92 2,54 Pwyżej średniej Średnia dległść między przystankami w kmunikacji autbuswej [km] 0,4-0,5 0,4-0,6 Tak Prędkść eksplatacyjna kmunikacji autbuswej [km/h] 16,8 19,8 Parametr Wielkść Nie Źródł: System analiz samrządwych. Mnitring usług publicznych w miastach. T II. Analiza prównawcza. Związek Miast Plskich. Pznań Jakść usług MZK w Stargardzie Gdańskim Kntrla wewnętrzna MZK w Stargardzie Gdańskim wskazuje, że udział kursów niewyknanych w łącznej liczbie kursów przewidzianych w rzkładzie jazdy w 2008 r. wyniósł: 0,03% (dla prównania w Gdyni i Elblągu dpwiedni 0,03 i 0,14%). PKP Pmrski Zakład Przewzów Reginalnych spółka z.. System przewzów klejwych, rganizwany przez PKP Pmrskie Przewzy Reginalne, spółkę z.., bejmuje płączenia znaczeniu reginalnym. W kwietniu 2009 r. ze Stargardu Gdańskieg pciągi kurswały d Tczewa (10 płączeń), Chjnic (9 płączeń), Gdyni (2 płączenia) i Piły (1 płączenie). W 2009 r. Urząd Marszałkwski Wjewództwa Pmrskieg przewiduje głszenie przetargu na realizację przewzów reginalnych, bejmujących wszystkie płączenia ze Stargardem Gdańskim. Jeg rzstrzygnięcie jest planwane na II półrcze 2009 r.

17 Reginalne Przewzy Autbuswe PKS w Stargardzie Gdańskim S.A. jest głównym przewźnikiem realizującym przewzy pasażerskie w reginalnym pasażerskim transprcie drgwym. Przewźnik ten jest spółką akcyjną, której akcjnariuszami są: pwiat stargardzki i Skarb Państwa. PKS w Stargardzie Gdańskim S.A. jest właścicielem dwrca autbusweg. Dstępnść d dwrca jest graniczna wyłącznie dla przewźników z dawnej grupy PPKS. PKS w Stargardzie Gdańskim S.A. psiada placówkę terenwą w Kścierzynie. W inwentarzu teg przewźnika znajduje się kł 150 autbusów. Rys. 2. Minibus firmy Owsiak przed dwrcem PKP Stargard Gdański Źródł: pracwanie własne. Pza PKS w Stargardzie Gdańskim przewzy reginalne realizują przewźnicy prywatni, wśród których największe znaczenie mają: firma Owsiak, wyknująca przewzy ze Stargardu Gdańskieg d: Brzechwa, Pelplina, Smętwa i Skórcza; firma Matebus, wyknująca przewzy d Gdańska, Skarszew i Tczewa.

18 Demgrafia i gspdarka Miast Stargard Gdański liczył mieszkańców (stan na 30 kwietnia 2009 r.). Większy (52%) udział kbiet w ppulacji jest charakterystyczny dla większści miast w Plsce. Gęstść zaludnienia wynsiła mieszkańców/km2. Przekrój demgraficzny wskazuje, iż większść, tj. 63%, stanwiły sby w wieku prdukcyjnym. Dane statystyczne wskazują, że d pczątku XXI w. zmniejszył się udział sób w wieku przedprdukcyjnym (z 25% w 2001 r. d 20% w 2007 r.), nie zmienił się udział sób w wieku prdukcyjnym i wzrósł udział sób w wieku pprdukcyjnym (z 13% w 2001 r. d 17% w 2007 r.). W 2007 r. dntwan ddatni przyrst naturalny na pzimie 3,4 w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. Jest n wyższy d przeciętneg wskaźnika dla wjewództwa pmrskieg, który w tym rku wyniósł 2,7 (1,0 w miastach i 6,1 na wsi)8. W tym samym rku dntwan w Stargardzie ujemne sald migracji, któreg wartść jednak zmniejsza się d 2004 r. (z 595 d 435 mieszkańców). Stpa bezrbcia w pwiecie stargardzkim kształtuje się na pzimie 16,7%9. Tabela 7 Struktura własnściwa pdmitów gspdarczych w Stargardzie Gdańskim w 2007 r. Wyszczególnienie Liczba Udział % Pdmity publiczne 156 3,0% Pdmity prywatne ,0% Ogółem Źródł: Rcznik Statystyczny Wjewództwa Pmrskieg. Wjewódzki Urząd Statystyczny w Gdańsku r. W tabeli 7 przedstawin strukturę pdmitów gspdarczych w Stargardzie Gdańskim. Wśród pdmitów prwadzących działalnść gspdarczą w Stargardzie Gdańskim dminują pdmity prywatne (97% gółu przedsiębirstw). Wśród pdmitów prywatnych przeważają sby fizyczne prwadzące działalnść gspdarczą (84%). Struktura segmentu sób fizycznych prwadzących działalnść gspdarczą w Stargardzie Gdańskim, przedstawia się następując: handel i naprawy (41,0%); budwnictw (12,5%); 8 Dane za: Wjewódzki Urząd Statystyczny w Gdańsku: z dn r. 9 Dane za marzec 2009 r. Wjewódzki Urząd Pracy w Gdańsku: z dn r.

19 bsługa nieruchmści i firm (10,8%); przetwórstw przemysłwe (9,7%); transprt i gspdarka magazynwa (7,4%); pśrednictw finanswe (4,3%); htele i restauracje (1,9%); pzstałe (12,4%). D największych pdmitów gspdarczych zlkalizwanych w Stargardzie Gdańskim należą: Zakłady Farmaceutyczne "Plpharma" S.A.; Fabryka Mebli Okrętwych "Fams"; Innwacyjn-Wdrżeniwe Labratrium Farmaceutyczne Labfarm; Destylarnia Sbieski S.A; Brker Hurtwnie materiałów budwlanych; ZPHU Plmet Zakład Pracy Chrninej. Sfera spłeczna Rzwój transprtu publiczneg zdeterminwany jest plityką zrównważneg rzwju miasta raz realizwanymi plitykami: spłeczną i transprtwą, których celem jest zapewnienie wszystkim mieszkańcm czekiwaneg pzimu ruchliwści kmunikacyjnej, niezależnie d statusu materialneg i miejsca zamieszkania. Jednym z pdstawwych kryteriów decydujących zachwaniach kmunikacyjnych mieszkańców raz zakresie stswanych ulg i zwlnień w płatach, jest wiek (Tabela 8). Wyniki badań ppytu w innych miastach, w tym w miastach wjewództwa pmrskieg, wskazują, że wśród sób uprawninych d przejazdów ulgwych dminują10: uczniwie (40-50% uprawninych d przejazdów ulgwych); studenci (20-25%); emeryci i renciści (20-25%). W segmencie sób uprawninych d przejazdów bezpłatnych dminują: 10 Wyniki badań marketingwych ppytu z Kszalina, Grzwa Wielkplskieg, Sptu, Rumi i Żukwa.

20 sby, które ukńczyły 70 rk życia (60-70% sób uprawninych d przejazdów bezpłatnych); inwalidzi i młdzież dtknięta inwalidztwem (12-18%); dzieci d 4 rku życia (4-5%). Tabela 8 Struktura wiekwa mieszkańców pwiatu stargardzkieg (2007 r.) Wiek [lata] Liczba sób [%] D , , , , , , , , , ,6 pw ,0 Źródł: Rcznik Statystyczny Wjewództwa Pmrskieg. Wjewódzki Urząd Statystyczny w Gdańsku Inne czynniki determinujące funkcjnwanie transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim Pzstałe czynniki determinujące rzwój transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim t11: 11 przeciętne wynagrdzenie brutt (w pwiecie stargardzkim): 2 595,63 zł; liczba zarejestrwanych bezrbtnych: 2 919; liczba bezrbtnych bez prawa d zasiłku: 2 472; stpa bezrbcia (IV kw. 2008): 14,5%; Dane na pdstawie: Wjewództw Pmrskie. Pdreginy. Pwiaty. Gminy. Urząd Statystyczny w Gdańsku, Gdańsk 2008.

21 liczba ddanych mieszkań (2008 r.): 85; liczba szkół pdstawwych (w tym Katlicka Szkła Pdstawwa): 5; liczba uczniów szkół pdstawwych: 3 454; liczba gimnazjów (w tym Zespół Szkół Publicznych i Stargardzkie Autnmiczne Gimnazjum): 5; liczba uczniów gimnazjów (w tym specjalnych i dla drsłych): 2 072; liczba liceów gólnkształcących (w tym specjalnych i dla drsłych): 4; liczba uczelni wyższych wraz z filiami: 1. Wpływ transprtu na stan śrdwiska naturalneg Transprt wymieniany jest jak jedn z pięciu głównych źródeł zanieczyszczeń atmsferycznych w Stargardzie Gdańskim. Transprt jest dpwiedzialny za emisję zanieczyszczeń wzdłuż elementów infrastruktury liniwej ciągów transprtu drgweg i klejweg raz infrastruktury punktwej (parkingi, zespły garaży, place pstjwe, przystanki, dwrce). Na terenie miasta zlkalizwana jest stacja mnitrującą stężenie dwutlenku siarki, dwutlenku aztu i pyłów zawiesznych. Wyniki pmiarów wskazują, że średnirczne stężenia SO 2 i pyłów zawiesznych nie przekraczały nrm załżnych w Wjewódzkim Prgramie Ochrny Śrdwiska na lata Średni pzim zanieczyszczeń w Stargardzie Gdańskim i w rejnie ratusza przedstawin w tabeli 9. Tabela 9 Pzim zanieczyszczeń pwietrza w Stargardzie Gdańskim w 2007 r.

22 Wartści dla Stargardu Gdańskieg Rdzaj zanieczyszczeń Zmiana [%] NO2 [μg/m3] SO2 [μg/m3] 15,6 8,6-45% Pył zawieszny [μg/m3] 20,3 17,3 +15% Rejn Ratusza w Stargardzie Gdańskim Wartść Rdzaj zanieczyszczeń Wartść średnia minimalna Wartść maksymalna NO2 [μg/m3] 39, SO2 [μg/m3] 8, Pył zawieszny [μg/m3] 17, Źródł: Opracwanie własne na pdstawie danych WSSI: Internet: z dn. 12 maja 2009 r. Transprt uznawany jest za najbardziej uciążliwe źródł hałasu. Na hałas przekraczający dpuszczalne nrmy, narażnych jest 10% mieszkańców miasta. Przekraczanie nrm hałasu w znacznym stpniu jest spwdwane ruchem tranzytwym prwadznym przez miast. Obwiązujące nrmy hałasu12 dpuszczają następujące pzimy hałasu w rejnie elementów infrastruktury transprtwej: db w gdz. 6-22; 50 db w gdz Według danych z 2005 r., prblemy z uciążliwścią hałasu dtyczyły transprtu drgweg, klejweg i przemysłu (klice Elektrciepłwni Stargard Gd. Sp. z..) raz imprez maswych. Uciążliwści związane z hałasem kmunikacyjnym występują na terenach zabudwanych przy drdze wjewódzkiej nr 222 przechdzącej przez Skórcz, Bbw i Stargard Gdański i drdze krajwej nr 22, przecinającej miejscwści Kaliska, Czarna Wda, Zblew, Stargard Gdański raz na niektórych drgach pwiatwych. Hałas kmunikacyjny w głów- 12 Rzprządzenie Ministra Śrdwiska z dnia 29 lipca 2004 r. w sprawie dpuszczalnych pzimów hałasu w śr- dwisku (Dz. U. Nr 178, pz. 1841).

23 nej mierze pwdują pjazdy wielkgabarytwe. Uciążliwść nadmierneg hałasu dczuwają również mieszkańcy budynków mieszkalnych przy linii klejwej.13 W 2000 r. Pmrski Wjewódzki Inspektrat Ochrny Śrdwiska w Gdańsku prwadził badania hałasu kmunikacyjneg na terenie Stargardu Gdańskieg, pzwalające kreślić liczbę sób narażnych na hałas. Badania zrealizwan m.in. w następujących punktach: ul. Mickiewicza, hałas drgwy, liczba sób narażnych k. 1600, ul. Zblewska 23, hałas drgwy, liczba sób narażnych k. 300; ul. Lubichwska 30, hałas drgwy, liczba sób narażnych k. 1000; ul. Skarszewska/Destylarnia Sbieski, hałas drgwy, liczba sób narażnych k. 500; ul. Skarszewska 88, hałas drgwy, liczba sób narażnych k W statnich latach WIOŚ nie wyknywał pmiarów. Pzim bezpieczeństwa drgweg W 2008 r. dntwan 176 wypadków drgwych. D najczęstszych przyczyn wypadków zalicza się: niedstswanie prędkści d warunków ruchu drgweg (34%); nieudzielanie pierwszeństwa (16%); nieprawidłwe zachwanie się pieszych (11%) Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające ze Strategii Rzwju Wjewództwa Pmrskieg Determinantami rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim, wynikającymi ze Strategii Rzwju Wjewództwa Pmrskieg, są14: 13 elementy analizy SWOT reginu, w tym: Aktualizacja prgramu chrny śrdwiska dla gmin będących udziałwcami zakładu utylizacji dpadów kmu- nalnych Stary las sp. z.. na lata , z perspektywą na lata Stargard Gdański Maszynpis.

24 niska dstępnść transprtwa na tle innych reginów Plski i UE; niedrżnść systemu transprtweg i niska wewnątrzreginalna spójnść transprtwa. załżenia charakteryzujące prirytet dstępnści reginu, w tym pstulat dbreg pwiązania reginu z tczeniem zewnętrznym pprzez zintegrwany i bezpieczny reginalny system transprtwy wspierający mbilnść ludzi, które pwinny być siągnięte pprzez: pprawę dstępnści transprtwej reginu dzięki mdernizacji płączeń drgwych; pprawę jakści pwiązań pmiędzy bszarami peryferyjnymi a bszarem metrplitalnym i miastami pwiatwymi; rzwój i integrację systemu transprtu pasażerskieg; pprawę bezpieczeństwa transprtu w wjewództwie pprzez stwrzenie rganizacyjnych i finanswych warunków d prwadzenia skutecznych i długfalwych działań w tym zakresie; zmniejszanie ddziaływania transprtu samchdweg na śrdwisk i ludzi, m.in. pprzez zapewnienie wyskieg udziału alternatywnych (przyjaznych dla śrdwiska) śrdków transprtu sób. Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające z Reginalnej Strategii Rzwju Transprtu w Wjewództwie Pmrskim na lata Determinanty rzwju transprtu w Stargardzie Gdańskim wynikające z Reginalnej Strategii Rzwju Transprtu w Wjewództwie Pmrskim na lata są zawarte w diagnzie systemu transprtu wjewództwa pmrskieg, w której wskazan na: niewystarczającą spójnść przestrzenn-funkcjnalną i transprtwą wjewództwa pmiędzy bszarami pszczególnych starych wjewództw, które weszły w skład becneg wjewództwa pmrskieg; 14 Uchwała nr 587/XXXV/05 Sejmiku Wjewództwa Pmrskieg z dnia 18 lipca 2005 r. w sprawie przyjęcia Stra- tegii Rzwju Wjewództwa Pmrskieg. 15 Uchwała nr 604/XXVI/08 Sejmiku Wjewództwa Pmrskieg z dnia 29 września 2008 r.

25 niedpwiadające rsnącym ptrzebm parametry techniczne i funkcjnalne sieci drgwej (kł 12% dróg krajwych i 50% dróg wjewódzkich kwalifikuje się d pilneg remntu, względnie pprawy stanu techniczneg); brak taryfwej i rzkładwej krdynacji reginalneg transprtu autbusweg i klejweg raz funkcjnalnych węzłów integracyjnych znaczeniu zarówn metrplitalnym jak i reginalnym raz lkalnym; bserwwany stały spadek ppytu na usługi transprtu miejskieg, zmniejszenie się knkurencyjnści ferty usługwej teg transprtu w stsunku d indywidualneg transprtu samchdweg; wynika t między innymi z braku uprzywilejwania pjazdów transprtu publiczneg w ruchu drgwym, zwłaszcza w bszarach centralnych raz słabej integracji. Reginalna strategia rzwju transprtu w wjewództwie pmrskim na lata wyznacza cele, wśród których w dniesieniu d transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim należy wymienić: pprawę dstępnści transprtwej i pprawę jakści transprtu jak elementu rzwju śrdków sadniczych; pprawę dstępnści transprtwej i pprawę jakści transprtu jak czynników pdnszących pzim życia mieszkańców reginu i usuwających bariery rzwjwe gspdarki reginu; pprawę infrastruktury transprtwej w dstswaniu d nwych ptrzeb transprtwych mieszkańców; zapbieganie wzrstwi ruchu drgweg pprzez stwrzenie zintegrwanej struktury rganizacyjnej, funkcjnalnej i przestrzennej systemu transprtweg w skali reginu; pprawę spójnści reginu pprzez zwiększenie dstępnści czaswej d centrów subreginalnych; zwiększenie dstępnści transprtwej bszarów turystycznych wjewództwa; zmniejszenie uciążliwści transprtu dla śrdwiska naturalneg. Rzwój transprtu miejskieg i reginalneg wymaga ustalenia racjnalneg pdziału zadań przewzwych pmiędzy transprt zbirwy i indywidualny. Załżnym celm strategicznym systemu transprtweg wjewództwa dpwiada strategia zrównważneg rzwju syste-

26 mu transprtweg, zakładająca stwrzenie warunków dla sprawneg i bezpieczneg przemieszczania ludzi i ładunków. Na lata przyjmuje się kniecznść utrzymania pdziału zadań przewzwych, mierzneg liczbą realizwanych pdrży transprtem zbirwym i samchdami sbwymi, w następujących prprcjach: w miastach pza aglmeracją trójmiejską liczbie mieszkańców pw. 35 tys., w których funkcjnuje system transprtu miejskieg 50:50; w miastach pza aglmeracją trójmiejską liczbie mieszkańców d. 35 tys., w których funkcjnuje system transprtu publiczneg 25:75; na pzstałym bszarze wjewództwa 25:75. Reginalna strategia wskazuje na następujące działania pzwalające zrealizwać załżne cele: rewitalizację i rzbudwę linii klejwych dla bsługi reginu; rzwój frm i śrdków transprtu alternatywneg dla pdrży samchdem sbwym, szczególnie w bszarach granicznej pjemnści śrdwiskwej lub granicznej dstępnści kmunikacyjnej; rzwój pdsystemu rwerweg i jeg integrację z infrastrukturą transprtu zbirweg. Śrdkami dla realizacji teg celu strategiczneg pwinny być: kncentracja miejsc pracy i usług w bszarach dbrze bsługiwanych transprtem zbirwym; bezwzględne przestrzeganie zasady uwzględniania dla nwpwstających siedli mieszkaniwych bsługi transprtem zbirwym; kształtwanie wielfunkcyjnych struktur siedlwych (mieszanie funkcji mieszkaniwych, pracy, usług i rekreacji) w celu graniczenia ptrzeb pdróżwania na większe dległści i stwrzenia mżliwści siągnięcia celu pdrży piesz, bądź rwerem; uwzględnianie w prjektwaniu urbanistycznym ptrzeb ruchu pieszeg i rwerweg, w tym zapewnienie dgdnych i bezpiecznych djść d przystanków transprtu zbirweg; rezerwwanie w planach zagspdarwania przestrzenneg terenów na parkingi i węzły integracyjne w bezpśrednim sąsiedztwie przystanków i stacji klejwych raz

27 peryferyjnych przystanków transprtu zbirweg w celu rzwijania systemu Park and Ride, Bike and Ride i Kiss and Ride; dprwadzenie d pełneg uwzględnienia wymgów niepełnsprawnych użytkwników. Pprawa systemu infrastruktury transprtu w dstswaniu d nwych ptrzeb transprtwych mieszkańców pwinna być realizwana przez: mdernizację istniejących i budwę nwych węzłów transprtwych: lkalnych, reginalnych, krajwych i międzynardwych, umżliwiających sprawną zmianę śrdka transprtu, minimalizację czasu przesiadek i zapewniających wyczerpującą infrmację mżliwściach realizacji pdróży; graniczanie użytkwania samchdów sbwych w bszarach centralnych miast i realizację plityki parkingwej pprzez funkcjnwanie w miastach psiadających system transprtu publiczneg (miejskieg) płatnych miejsc parkingwych w pwiązaniu z pzimem i strukturą cen w transprcie miejskim; zrealizwanie wskazanych już w planach zagspdarwania przestrzenneg układów tras rwerwych wraz z infrastrukturą; finanswe wspieranie działań integrujących pdsystemy transprtu zbirweg raz zbirweg i indywidualneg; integrację transprtu reginalneg i miejskieg w spsób umżliwiający krzystanie z różnych śrdków transprtu publiczneg na pdstawie jedneg biletu; zwiększenie udziału tabru transprtu zbirweg zasilaneg paliwami preklgicznymi; pracwanie i realizwanie prgramu kształtwania pżądanych zachwań transprtwych, w tym działalnści edukacyjnej i prmcyjnej. Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające z Planu Zagspdarwania Przestrzenneg Wjewództwa Pmrskieg Determinantą rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim przewidzianą w Planie zagspdarwania przestrzenneg wjewództwa pmrskieg16 jest przyjęcie generalnej zasady wprwadzania efektywnści na nwym, pdwyższnym pzimie przez długkreswe równważenie rzwju różnych sfer życia w przestrzeni wjewództwa. Zagspdarwanie 16 Uchwała nr 639/XLVI/02 Sejmiku Wjewództwa Pmrskieg z dnia 30 września 2002 r.

28 przestrzeni wjewództwa będzie następwać w wyniku realizacji prirytetów kreślnych w Strategii Rzwju Wjewództwa Pmrskieg, w tym pprzez rzbudwę i mdernizację infrastruktury służącej wzmcnieniu knkurencyjnści i spójnści reginu. Stargard Gdański wymieniany jest jak element główneg kierunku kształtwania funkcjnalneg sieci sadniczej, w paśmie aktywizacji wzdłuż głównych ciągów infrastruktury technicznej, pwiązanym kmunikacyjnie z centrum reginu metrplitarneg Trójmiasta, śrdkami pdreginalnymi i terenami rekreacyjnymi. Plan wskazuje na główne kierunki rzwju infrastruktury transprtwej wjewództwa, którymi są między innymi: pprawa dstępnści transprtwej wjewództwa, zwłaszcza jeg bszarów służących knkurencyjnści reginu (prty, centra gspdarcze, bszary rekreacyjne); budwa infrastruktury drgwej wjewództwa raz linii klejwych dużej szybkści w międzynardwych krytarzach transprtwych; pprawa spójnści reginu pprzez zmniejszenie czasu dstępnści d bszaru metrplitalneg i centrów pdreginów; mdernizacja dróg djazdwych d dużych śrdków kncentracji miejsc pracy i usług pnadlkalnych; mdernizacja linii klejwych reginalnych i wprwadzenie lekkieg tabru klejweg; integracja infrastrukturalna i rganizacyjna reginalneg transprtu pasażerskieg; pprawa bezpieczeństwa ruchu drgweg i zmniejszenie uciążliwści pprzez budwę bwdnic miast, twrzenie zhierarchizwanych sieci drgwych reginalnych i miejskich, twrzenie struktur przestrzennych minimalizujących ryzyk występwania knfliktów pmiędzy różnymi użytkwnikami infrastruktury transprtwej, zmtryzwanymi i niezmtryzwanymi.

29 Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające z Uwarunkwań i Kierunków Rzwju Turystyki w Wjewództwie Pmrskim Głównymi determinantami rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikającymi z Uwarunkwań Rzwju Turystyki w Wjewództwie Pmrskim17 są: zapewnienie wymaganej dstępnści transprtwej d bszarów turystycznych; charakter turystyki i rekreacji w Stargardzie Gdańskim i nad jezirami reginu Kciewia wraz z ich pszczególnymi elementami, które wpisane zstały jak markwe prdukty turystyczne wjewództwa pmrskieg Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające z Reginalneg Prgramu Operacyjneg w Wjewództwie Pmrskim na lata Determinanty wskazujące na ptencjalne kierunki rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim zawarte w celach strategicznych Reginalneg Prgramu Operacyjneg w Wjewództwie Pmrskim na lata wskazują na: pprawę atrakcyjnści inwestycyjnej śrdków miejskich i usprawnienie pwiązań między nimi, zwłaszcza w dniesieniu d miast liczbie mieszkańców przekraczającej 35 tysięcy (Gdańsk, Gdynia, Słupsk, Tczew, Stargard Gdański, Wejherw, Rumia, Spt, Chjnice, Malbrk, Kwidzyn i Lębrk). pprawę spójnści i efektywnści systemu transprtweg; system transprtwy wjewództwa wymaga mdernizacji i rzwju sieci drgwej raz sieci klejwej znaczeniu reginalnym, a także usprawnienia isttnych węzłów transprtwych; realizwane przedsięwzięcia będą przyczyniać się d pprawy spójnści przestrzennej wjewództwa, d sprawniejszeg pwiązania układu reginalneg z krajwym i eurpejskim systemem transprtwym, jak również d lepszeg wykrzystania ptencjału gspdarczeg pszczególnych bszarów, a także d pprawy bezpieczeństwa w transprcie; 17 Uwarunkwania i Kierunki Rzwju Turystyki w Wjewództwie Pmrskim. Internet: htttp:// skie.pl/ z dnia r. 18 Reginalny Prgram Operacyjny dla Wjewództwa Pmrskieg na lata Dkument przyjęty przez Zarząd Wjewództwa Pmrskieg w dniu 2 października 2007 r.

30 pprawę jakści śrdwiska naturalneg; pzytywne efekty śrdwiskwe czekiwane są dzięki realizacji prjektów ukierunkwanych na lepsze wykrzystanie zasbów energii dnawialnej w reginie, a także na wdrażanie rzwiązań umżliwiających szczędniejsze gspdarwanie energią. RPO przewiduje następującą alkację śrdków na realizację pszczególnych celów: 1. Rzwój i innwacje w MŚP: 21,0%. 2. Spłeczeństw wiedzy: 7,0%. 3. Funkcje miejskie i metrplitalne: 12,0%. 4. Reginalny system transprtwy: 23,0%. 5. Śrdwisk i energetyka przyjazna śrdwisku: 7,0%. 6. Turystyka i dziedzictw kulturwe: 5,0%. 7. Ochrna zdrwia i system ratwnictwa: 4,0%. 8. Lkalna infrastruktura pdstawwa: 14,0%. 9. Lkalna infrastruktura spłeczna i inicjatywy bywatelskie: 4,0%. 10. Pmc techniczna: 3,0%. Wsparcie przewidziane w Osi Prirytetwej 3. Funkcje miejskie i metrplitalne prmuje ideę zrównważneg rzwju głównie pprzez ukierunkwanie na rzwój i integrację efektywnych i przyjaznych śrdwisku systemów transprtu zbirweg w miastach i ich tczeniu funkcjnalnym. Wpłynie t przede wszystkim na wzrst wykrzystania czystych śrdków transprtu i jednczesne zmniejszenie negatywnych ddziaływań śrdwiskwych. Wsparcie finanswe jest przewidziane dla zakupu nweg lub mdernizację istniejąceg tabru na ptrzeby miejskieg transprtu zbirweg (w tym trlejbusweg, szynweg i autbusweg). Realizwane przedsięwzięcia pwinny zmierzać d pdnszenia efektywnści i pzimu bezpieczeństwa transprtu zbirweg raz jeg lepszej integracji z innymi śrdkami transprtu, przyczyniając się d pprawy wewnętrznej spójnści bszarów miejskich i zmniejszenia negatywneg ddziaływania na śrdwisk. Przewidziane jest wsparcie finanswe ze śrdków unijnych na pzimie 70%, przy minimalnej kwcie inwestycji 2 mln. Pzytywny wpływ na śrdwisk będą miały prjekty związane z rzbudwą reginalnej sieci

31 klejwej raz rzbudwą węzłów integrujących różne rdzaje transprtu (m.in. drgwy, klejwy, wdny) w ramach Osi Prirytetwej 4. Reginalny system transprtwy. Inwestycje w zakresie równważenia transprtu drgweg innymi gałęziami transprtu przyjaznymi śrdwisku umżliwią zwiększenie udziału tych rdzajów transprtu w bsłudze transprtwej reginu. Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające ze Strategii Rzwju Spłeczn-Gspdarczeg Miasta Stargard Gdański Z diagnzy przedstawinej w ramach analizy SWOT d Strategii Rzwju Spłeczn-Gspdarczeg Miasta Stargard Gdański w latach , wynikają następujące determinanty rzwju transprtu publiczneg w mieście: zły stan techniczny dróg; zbyt mała przepustwść dróg; zły stan techniczny tabru kmunikacji miejskiej; duża liczba wypadków drgwych na ul. Zblewskiej, al. Jana Pawła II raz ul. Lubichwskiej. Wśród zagrżeń związanych z funkcjnwaniem transprtu publiczneg wymienia się: marginalizację płączeń reginalnych przebiegających przez Stargard Gdański; zmniejszającą się liczbę płączeń reginalneg transprtu drgweg z i d Stargardu Gdańskieg; wzrst natężenia ruchu drgweg. Rzwój transprtu publiczneg jest elementem trzecieg celu główneg Strategii pprawy infrastruktury miasta której główną sią realizacji jest budwa nwych dróg w ramach pprawy planu kmunikacyjneg miasta. Miernikami realizacji celu są m.in.: pprawa stanu dróg, zmniejszenie hałasu raz pprawa jakści życia mieszkańców. 19 Uchwała nr XXIII/217/2008 Rady Miejskiej Stargardu Gdańskieg z dnia 14 maja 2008 r. w sprawie przyjęcia Strategii Rzwju Spłeczn Gspdarczeg Miasta Stargard Gdański

32 Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające ze Studium Uwarunkwań i Kierunków Zagspdarwania Przestrzenneg Miasta Stargard Gdański Studium Uwarunkwań i Kierunków Zagspdarwania Przestrzenneg20 determinuje rzwój transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim przez załżenia dtyczące: rzwju przestrzenneg miasta; rzbudwy i mdernizacji istniejąceg układu drgweg; kierunków rzwju transprtu miejskieg w Stargardzie Gdańskim. W załżeniach dtyczących rzwju przestrzenneg miasta wskazuje się na główne kierunki rzwjwe terenów mieszkaniwych, w tym na: zagspdarwanie terenów na płudnie d ul. Zblewskiej, jak kntynuację wyznacznych planami miejscwymi nwych siedli (kierunek ten jest d wielu lat wskazywany jak rzwjwy, w klejnych edycjach pracwań planu gólneg miasta); kntynuację rzbudwy wyznacznych terenów mieszkaniwych Żabna wzdłuż si ul. Kalinwskieg w kierunku płudniwym i na zapleczu terenów szpitala w Kcbrwie; kntynuację prcesu urbanizacji rejnu ul. Grzybka w kierunku d ul. Skarszewskiej d wsi Kkszkwy; nwe tereny na półnc d ul. Bp. Dminika jak dalszy rzwój siedla Łapiszew; nwe tereny mieszkaniwe: siedle Nad Stawem, Osiedle Derdwskieg raz Osiedla Przylesie-Skśna; nwe kierunkwe tereny mieszkaniwe przy płudniwej granicy miasta, na płudnie d bwdnicy. Rzwój funkcji usługwych jest przewidziany w rejnach: śródmiejskim: ul. Zblewskiej w sąsiedztwie kściła, na terenach zajmwanych becnie przez Pakmet ; 20 w rejnie planwanej bwdnicy; na płudniu prjektwaneg siedla Bhaterów Getta, w rejnie Hermanwa; w rejnie ul. Skarszewskiej ul. Biskupa Dminika i ul. Nwej Grzybka; Uchwała nr XXXVIII/353/2005 Rady Miejskiej Stargardu Gdańskieg.

33 na terenach wzdłuż ul. Skarszewskiej naprzeciw cmentarza kmunalneg. Pzstałe dwa rejny przeznaczne dla funkcji usługwych, w pwiązaniu z funkcją rekreacyjną, t rejn ul. Klejwej-Gdańskiej i Wzgórza św. Jana. Rzwój funkcji przemysłwych przewiduje się w rejnach: ul. Zielnej i ul. Kchanki, ul. Jabłwskiej i ul. Pelplińskiej; przy wylcie z miasta w kierunku węzła autstradweg Pelplin (lkalizacja pnadlkalnej np. pwiatwej specjalnej strefy eknmicznej; w sąsiedztwie Pmrskiej Specjalnej Strefy Eknmicznej przy Pelplińskiej); ul. Kściuszki, wschdnieg dcinka ul. Pmrskiej (aż d linii klejwej) i klicy dwrca klejweg Stargard-Przedmieście, a także mniejszych bszarw fragmentów płżnych przy ul. Klejwej, ul. Skarszewskiej, w sąsiedztwie granicy półncnej miasta na styku z bszarem wsi Kkszkwy, w bszarze Hermanwa, na płudnie d planwanej bwdnicy i w klicy destylarni przy ul. Skarszewskiej, na terenie płżnym przy ul. Tczewskiej i w sąsiedztwie czyszczalni ścieków. Główne kierunki rzwju terenów zielnych i eklgicznych bejmują: ciąg rzeki Wierzycy wraz z zagspdarwaniem rekreacyjnym, tereny planwanych parków miejskich w części zachdniej i płudniwej miasta przy bwdnicy i siedlu Nad Stawem raz w półncnej części miasta, jak kntynuacja zieleni przyszpitalnej raz jak przedłużenie zielneg klina miedzy terenami zespłów zabudwy, a także przy kściele w Łapiszewie. Zakłada się utwrzenie nwych terenów zieleni, p przekształceniu becnych grdów działkwych np. przy szkle przy ul. Zblewskiej i w rejnie zakli Wierzycy w sąsiedztwie czyszczalni. Rzwój układu drgweg kncentruje się na budwie nwych i mdernizacji istniejących dcinków dróg i ulic, w tym: bwdnicy płudniwej; bwdnicy wschdniej; drgi krajwej nr 22; drgi wjewódzkiej nr 222; tzw. małej bwdnicy płudniwej;

34 ciągu ul. Skarszewskiej, ul. Lubichwskiej, ul. Pelplińskiej, Drgi Nwwiejskiej i ul. Kściuszki. W ramach mdernizacji układu drgweg przyjmuje się budwę trzech stref, dla których bwiązywałyby zróżnicwane zasady parkwania. W Studium szczegółw kreśln zasady plityki transprtwej miasta. Wśród 8 celów głównych należy wymienić następujące cele determinujące rzwój transprtu publiczneg: Cel 1. Ograniczanie wzrstu gólnych ptrzeb transprtwych pprzez lkalizację intensywnej zabudwy mieszkaniwej, kncentrację miejsc pracy i usług jak najbliżej linii transprtu zbirweg, zapewniającą dbre warunki dla pdróży pieszych i rwerwych, stymulwanie rzwju bszarów wielfunkcyjnych (mieszkalnictw praca usługi) na terenach rzwjwych, uzależnianie wydawania decyzji lkalizacyjnych dla nwych źródeł ruchu d wyników prfesjnalnej analizy knsekwencji ruchwej lkalizacji (dtyczy t np. dużych biektów handlwych). Cel 2. Pprawa jakści bsługi transprtem zbirwym i pwstrzymanie spadku udziału transprtu zbirweg w przewzach pasażerskich pprzez dknywanie stpniwej wymiany tabru autbusweg, wprwadzanie krekt układu linii autbuswych, stswnie d zmieniająceg się zagspdarwania przestrzenneg, wprwadzanie nwczesneg systemu infrmacji dla pasażerów i usuwanie barier przestrzennych dla pasażerów niepełnsprawnych. Cel 4. Pprawa sprawnści funkcjnwania układu uliczneg miasta pprzez zwiększenie zakresu działań mdernizacyjnych i utrzymaniwych dla zahamwania degradacji istniejącej infrastruktury drgwej, rzbudwanie układu uliczneg elementy usprawniające pwiązania zewnętrzne i stwarzające mżliwść graniczenia ruchu tranzytweg i ciężarweg w bszarze centrum, wprwadzenie systemu parkwania z parkingami strategicznymi i graniczeniami dstępnści pjazdów indywidualnych d strefy centralnej miasta. Cel 5. Zmniejszenie negatywneg ddziaływania transprtu na warunki życia mieszkańców pprzez dstswanie infrastruktury transprtwej d ptrzeb sób niepełnsprawnych, eliminwanie barier przestrzennych spwdwanych przez układ drgwy i klejwy, ppieranie eklgicznych śrdków transprtu sób i twarów raz stswanie eklgicznych paliw, cenę zamierzeń inwestycyjnych w transprcie analizujących ich skutki dla śrdwiska przyrdniczeg.

35 Cel 6. Usprawnienie zarządzania drgami, ruchem drgwym i przewzami pprzez systematyczne prwadzenie badań ruchu drgweg, budwę systemu sterwania ruchem ulicznym z prirytetami dla transprtu zbirweg. Nwa baza MZK w Stargardzie Gdańskim płżna przy ul. Tczewskiej, zapewnia prawidłwą bsługę pjazdów będących becnie w inwentarzu MZK, jak również umżliwia rzwój kmunikacji pprzez zwiększenie liczby tabru. Nie przewiduje się wprwadzania innych śrdków kmunikacji publicznej jak również, wykrzystania klei d pdróży wewnątrzmiejskich. Determinanty rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim wynikające z Białej Księgi eurpejskiej plityki transprtwej 2010 r. Pdstawwą determinantą rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim, wynikającą z Białej Księgi eurpejskiej plityki transprtwej , jest dążenie d zmiany w prprcjach wykrzystywania śrdków transprtu przez: plitykę zrównważneg planwania miasta, której celem pwinn być unikanie nieptrzebneg wzrstu mbilnści; plitykę transprtu miejskieg zmierzającą d uzyskania równwagi między mdernizacją transprtu publiczneg a bardziej racjnalnym wykrzystaniem samchdu sbweg; plitykę budżetwą i fiskalną zmierzającą d pełnej internalizacji ksztów zewnętrznych i pbierania płat za użytkwanie infrastruktury; plitykę knkurencji zapewniającą twieranie się rynku usług przewzwych; badanie systemów transprtu; zasadę subsydiarnści, między innymi przez wspieranie zwiększneg wykrzystania czystych pjazdów i frm transprtu publiczneg dstępnych dla wszystkich użytkwników, w tym sób niepełnsprawnych. 21 Biała Księga eurpejska plityka transprtwa Czas na pdjęcie decyzji. Wydawnictw Naukwe Uni- wersytetu Szczecińskieg. Szczecin 2002.

36 2.3. Analiza SWOT transprtu miejskieg w Stargardzie Gdańskim Silne strny: wyska zdlnść przewzwa; krzyści skali; niezauważalne szczyty przewzwe; dbry i kresw dstswywany d zmian w ppycie układ linii autbuswych MZK w Stargardzie Gdańskim. Słabe strny: przestarzały w znacznym stpniu tabr przewźnika kmunalneg; brak integracji usług przewźnika kmunalneg i przewźników reginalnych, w tym klejweg; relatywnie niski pzim przychdów MZK w Stargardzie Gdańskim z biletów w przeliczeniu na 1 wzkm (2,36 zł/wzkm w 2008 r.). Szanse: przyspieszenie tempa dtwarzania tabru; wzrst jakści usług dzięki inwestycjm w tabr i nwczesny system infrmacji; integracja funkcjnalna i taryfw-biletwa kmunikacji miejskiej raz przewźników reginalnych; rzwój preklgicznej kmunikacji autbuswej dzięki dfinanswaniu z Unii Eurpejskiej; wprwadzenie nwczesnych rzwiązań taryfw-biletwych zwiększających atrakcyjnść krzystania z transprtu publiczneg i pwiązanie ich z plityką parkingwą; utrzymanie c najmniej dtychczasweg udziału transprtu publiczneg w pdróżach miejskich; przeprwadzenie badań marketingwych ptrzeb przewzwych i ppytu raz preferencji i zachwań kmunikacyjnych mieszkańców, których wyniki determinwać będą zakres i charakter ferty przewzwej kmunikacji miejskiej raz pzwlą na budwę

37 zestawu wskaźników d mnitrwania efektywnści prgramów rzwju kmunikacji miejskiej finanswanych ze śrdków Unii Eurpejskiej; plityka transprtwa zmniejszająca atrakcyjnść wykrzystywania samchdu sbweg (płaty parkingwe, strefy ruchu uspkjneg) skuteczne przeciwdziałanie niekntrlwanemu wzrstwi ruchu samchdów sbwych, mgącemu dprwadzić d znaczneg pgrszenia przepustwści dróg i ulic miejskich raz wzrstu liczby wypadków. Zagrżenia: mżliwść braku wli plitycznej d przyjęcia zakładanej plityki dtwarzania tabru MZK w Stargardzie Gdańskim; mżliwść braku zaintereswania ze strny PKS w Stargardzie Gdańskim S.A. i innych przewźników współtwrzeniem zintegrwaneg systemu transprtu publiczneg; brak śrdków finanswych na realizację prgramu restrukturyzacji i mdernizacji systemu transprtu publiczneg; pstępująca dekapitalizacja tabru i infrastruktury transprtu publiczneg; niekntrlwany wzrst ruchu samchdów sbwych; niesprzyjająca rzwjwi transprtu publiczneg plityka spłeczn-gspdarcza rządu; utrata pasażerów przez transprt publiczny na rzecz samchdu sbweg.

38 3. Delimitacja bszaru realizacji planu Pdstawą wyznaczenia granic bszaru przestrzenneg realizacji zintegrwaneg planu rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim są następujące załżenia: Stargard Gdański jak samdzielna jednstka samrządu terytrialneg ma bezpśredni wpływ na kształt transprtu publiczneg głównie w swich granicach administracyjnych; bszar działania lkalneg transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim bejmuje także funkcjnalnie z nim pwiązane bszary, znajdujące się w granicach administracyjnych gminy Stargard Gdański. Załżenie pierwsze jednznacznie wyznacza minimum bszaru realizacji zintegrwaneg planu rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim dpwiada n granicm administracyjnym miasta Stargard Gdański. Rzwój transprtu publiczneg wymaga skrelwania z becnym zagspdarwaniem przestrzennym i z planwanymi kierunkami zagspdarwania przestrzenneg miasta. Z załżeń gólnych Studium Uwarunkwań i Kierunków Zagspdarwania Przestrzenneg Miasta Stargard Gdański wynika, że szczególne znaczenie dla kreślenia zakresu funkcjnwania lkalneg transprtu zbirweg ma strategia działań w zakresie kształtwania struktury funkcjnaln-przestrzennej miasta dtycząca prgramów charakterze rzwjwym, która bejmuje: kształtwanie zróżnicwanych frm śrdwiska mieszkalneg, przy załżeniu utrzymania wyznacznych kierunków rzwju; kształtwanie systemu usług pdstawwych, przy załżeniu kncentracji przestrzennej biektów usługwych w śrdkach zróżnicwanym zasięgu bsługi; stymulwanie rzwju usług pnadlkalnych, przy załżeniu wytwrzenia reprezentacyjneg centrum usługweg miasta, rzwinięcia i wzbgacenia prgramu funkcjnalneg i wykrzystania przewidzianych planem rezerw jak ferty rzwjwej; kształtwanie zespłów prdukcyjn-składwych, przy załżeniu maksymalneg graniczenia uciążliwści dla tczenie i śrdwiska raz zapewnienia sprawnej bsługi kmunikacyjnej; kształtwanie twartych terenów rekreacyjn-wypczynkwych przy załżeniu wykrzystania i uatrakcyjniania walrów śrdwiska.

39 Załżenie drugie wskazuje na kniecznść bjęcia planem także bszarów przyległych d miasta Stargard Gdański, bsługiwanych jedncześnie przez MZK w Stargardzie Gdańskim i przewźników reginalnych, przede wszystkim PKS w Stargardzie Gdańskim S.A., tj. miejscwści: Kteże, Nwa Wieś Rzeczna i Rkcin.

40 4. Prgram na lata Wizja i cele rzwju transprtu publiczneg W celu realizacji strategii zrównważneg rzwju w zakresie transprtu publiczneg zakłada się twrzenie warunków dla sprawneg i bezpieczneg przemieszczania sób i twarów przy integracji pdsystemów transprtu zbirweg i graniczaniu uciążliwści transprtu dla śrdwiska Rzwój pszczególnych pdsystemów transprtu publiczneg Klej reginalna i reginalny transprt drgwy Pdstawwym mankamentem lkalizacji infrastruktury transprtu reginalneg w Stargardzie Gdańskim jest dległść kł 500 m, dzieląca dwrzec klejwy d dwrca autbusweg (reginalneg). Funkcjnujący przy budynku dwrca klejweg przystanek autbuswy, na którym zatrzymują się autbusy miejskie i przewźników reginalnych (PKS w Stargardzie Gdańskim S.A. i firmy Matebus), trudn uznać za węzeł integracyjny. Rys. 3. Oddalne d siebie kł 500 m dwrce PKP i PKS (na zdjęciu p prawej widczny w prawym narżniku dwrzec klejwy). Źródł: pracwanie własne. Nie przewiduje się znaczącej zmiany rli klei w bsłudze reginu. Przyjmuje się, że utrzymane zstaną dtychczaswe płączenia. Władze samrządu wjewódzkieg planują rewitaliza-

41 cję niektórych reginalnych płączeń klejwych, jednak nie dtyczy t w pierwszej klejnści przywrócenia, pstulwaneg w niektórych pracwaniach strategicznych, płączenia Stargard Gdański Skórcz. Mżna natmiast załżyć, birąc pd uwagę zakładany wzrst knkurencji w wyniku głaszanych przetargów przez samrząd wjewódzki na realizację przewzów reginalnych i w ich rezultacie, pprawę efektywnści eksplatacyjnej raz mżliwy wzrst liczby płączeń na becnie eksplatwanych trasach, tj. d Chjnic raz Tczewa. Pdbnie nie przewiduje się w najbliższym czasie isttnych zmian w fercie przewzwej PKS w Stargardzie Gdańskim S.A., zmieniających w zasadniczy spsób jej kształt raz zmian w strukturze majątku przedsiębirstwa. Rzwój płączeń reginalneg transprtu drgweg będzie zdeterminwany przez ppyt raz skalę integracji ferty przewźników z kleją reginalną i transprtem miejskim w Stargardzie Gdańskim. Rys. 4. Przykład tablicy wyświetlającej infrmację djazdach pjazdów transprtu zbirweg w Zielnej Górze (2007 r.) Źródł: Internet: z dnia r. O ppycie na usługi transprtu zbirweg w reginie decydwać będą, pza czekiwaną liczbą płączeń, także inne elementy decydujące jakści usług, w tym w pierwszej klejnści integracja taryfw-biletwa i funkcjnalna. Wprwadzenie wspólnych biletów miesięcz-

42 nych MZK w Stargardzie Gdańskim i PKS w Stargardzie Gdańskim S.A. pdniesie w znaczący spsób atrakcyjnść pdróżwania transprtem zbirwym. Pdjęcie działań w tym zakresie należy uznać jak tzw. działania miękkie uzupełniające główne zadania planu rzwju transprtu publiczneg w Stargardzie Gdańskim. Wprwadzenie zintegrwaneg biletu na usługi MZK w Stargardzie Gdańskim i PKS w Stargardzie Gdańskim S.A. pwinn zstać zrealizwane pprzez pdpisanie przumienia transprtweg przez władze miasta Stargard Gdański i PKS w Stargardzie Gdańskim S.A. Ułatwieniem we wzajemnych rzliczeniach bu przewźników z tytułu sprzedaży i hnrwania biletów zintegrwanych będzie wprwadzenie nśnika w pstaci biletu elektrniczneg. Ograniczenie integracji w pierwszym etapie tylk d dwóch przewźników i biletu kresweg ma swje uzasadnienie względami funkcjnalnymi, rynkwymi i frmalnymi. Obydwaj przewźnicy stanwią własnść samrządów. Osiągnięcie przumienia na tym etapie będzie więc znacznie łatwiejsze, niż w przypadku bjęcia biletem zintegrwanym także drgwych przewźników prywatnych i przewźnika klejweg. Pzytywne efekty, którymi będzie c najmniej zmniejszenie tempa spadku liczby pasażerów w transprcie zbirwym, mgą zachęcić klejweg przewźnika i drgwych przewźników prywatnych d przystąpienia d przumienia transprtweg. W klejnych latach przewźnicy (MZK i PKS) mgą także rzważyć wprwadzenie w ramach własnych systemów taryfwych mżliwści płacania z karty elektrnicznej każdeg przejazdu p załadwaniu na kartę kreślnej liczby impulsów wyrażnej kwtą pieniężną22. Tabela 10 Prgram integracji taryfw-biletwej i infrmacyjnej transprtu miejskieg i drgweg transprtu reginalneg w Stargardzie Gdańskim Okres planwania Nazwa zadania 1. Wprwadzenie wspólneg biletu miesięczneg elektrniczneg MZK w Stargardzie Gdańskim i PKS w Stargardzie Gdańskim S.A. 2. Wprwadzenie wspólnej dynamicznej infrmacji przyjazdach i djazdach autbusów PKS w Stargardzie Gdańskim S.A. i autbusów MZK w Stargardzie Gdańskim Integrwane pdsystemy kmunikacja miejska drgwy transprt reginalny Najważniejsze zadania d realizacji Pdpisanie przumienia wprwadzeniu biletu zintegrwaneg i dynamicznej infrma22 Szerzej wstępną kncepcję integracji taryfw-biletwej w Stargardzie Gdańskim pisan w Załączniku nr 1 d Planu.

43 Okres planwania cji pasażerskiej (przumienie transprtwe) Czas realizacji Instytucje i pdmity uczestniczące MZK w Stargardzie Gdańskim taryfw-biletwa i funkcjnalna (krdynacja rzkładów jazdy) integracja pdsystemów transprtu publiczneg zapewnienie dgdnych przesiadek dla pasażerów krzystających z różnych pdsystemów transprtu zbirweg PKS w Stargardzie Gdańskim Urząd Miasta Stargard Gdański władze pwiatu stargardzkieg Oczekiwane rezultaty zmniejszenie tempa spadku liczby pasażerów w transprcie zbirwym lub ustabilizwanie się liczby pasażerów w transprcie zbirwym Przewidywane nakłady* Bilet zintegrwany integracja taryfw-biletwa pwinna zakładać 20-30% rabat dla sób kupujących bilety zintegrwane (kreślenie ksztów funkcjnwania relatywnie tańszych biletów zintegrwanych będzie wymagał wzrstu dpłat budżetwych); system zintegrwaneg biletu parteg na karcie elektrnicznej: 150 autbuswych terminali sprzedaży z kasami fiskalnymi (z mżliwścią dczytu zapisu na karcie) dla PKS w Stargardzie Gdańskim S.A.: 150 x zł = zł;; 20 autkmputerów i kmplety kaswników (3 szt. na pjazd) dla MZK w Stargardzie Gdańskim: 20 x = zł 10 czytników kntrli biletów: 10 X zł = zł kmputerwy system sterując-rzliczeniwy wraz z prgramwaniem, urządzenia d mapwania kart raz urządzenia łącznści: zł; 4 stacjnarne terminale sprzedaży: 4 x zł = zł karty mifare: szt. x 5 zł = zł Razem: zł System dynamicznej infrmacji przyjazdach i djazdach zakup i instalacja 5 tablic z dynamiczną infrmacją wraz z przyrządwaniem i prgramwaniem: 5x = zł. wypsażenie wszystkich autbusów MZK w nadajniki GPS i wybranych autbusów PKS: ; Razem: zł Razem bilet zintegrwany i system infrmacji dynamicznej przyjazdach i djazdach: zł * ceny w 2009 r. Żródł: pracwanie własne.

44 Transprt miejski Rzwój sieci płączeń autbuswych następwać będzie pd wpływem zmian w ppycie na usługi przewzwe, realizacji inwestycji tabrwych raz integracji ferty transprtu zbirweg (miejskieg i reginalneg). lepsze warunki (wygda) jazdy samchdem 30.49% krótszy czas jazdy samchdem 27.26% brak kniecznści czekiwania 13.60% brak kniecznści djścia d i z przystanku 11.32% wykrzystywanie samchdu jak narzędzia pracy bezpieczeństwnarażenie na agresję ze strny innych sób niższy kszt pdróży samchdem 7.27% 3.54% 1.96% Rys. 5. Przyczyny wybru samchdu sbweg w pdróżach miejskich Źródł: Preferencje i zachwania kmunikacyjne mieszkańców Gdyni w 2008 r. Raprt z badań marketingwych. ZKM w Gdyni, Gdynia Dla utrzymania, zgdnie z załżeniami dkumentów strategicznych, pdziału zadań przewzwych pmiędzy transprt zbirwy i indywidualny w prprcji 50:50, knieczna jest realizacja strategii dtwarzania tabru, która pzwli na eksplatwanie d 2011 r. wyłącznie niskpdłgwych autbusów z preklgicznymi silnikami Eur 4 lub Eur 5. Zapewni t wydatne pdniesienie jakści bsługi, wzrst wskaźnika gtwści technicznej i zmniejszenie emisji szkdliwych substancji d śrdwiska. W ramach realizacji teg przedsięwzięcia, planwany jest zakup 11 niskpdłgwych autbusów. Pdniesienie jakści usług pprzez zakup nwczesnych niskpdłgwych autbusów będzie pzytywnie ddziaływać na kmfrt pdróży, przy załżeniu utrzymania w rzkładach jazdy MZK w Stargardzie Gdańskim atrak-

45 cyjnej dla pasażerów częsttliwści kurswania i dpuszczalneg wykrzystania zdlnści przewzwej. Wygda pdróży jest wymieniana przez pasażerów transprtu miejskieg jak jeden z głównych pstulatów przewzwych23. Pnadt wygda pdróży uznawana jest także za główną przyczynę wybru samchdu sbweg w pdróżach miejskich (Rys. 5), stąd jej pdnszenie w transprcie miejskim pzwala na zmianę zachwań kmunikacyjnych mieszkańców i wybór transprtu zbirweg w realizacji pdróży. Rys. 6. Autbusy Autsan H9-35 przeznaczne d wymiany na nwy preklgiczny tabr niskpdłgwy Źródł: pracwanie własne. Zakup nwych autbusów przyczyni się także d zmniejszenia emisji szkdliwych substancji d atmsfery. Tabela 11 Wskaźniki pzimu jednstkwych zanieczyszczeń emitwanych przez silniki autbusów 23 A. Rudnicki: Jakść kmunikacji miejskiej. Zeszyty Naukw-Techniczne Oddziału SITK w Krakwie. Kraków 2001, s raz W. Starwicz, K. Gretkwska: Wyniki badań preferencji i cen pasażerów w zakresie jakści kmunikacji zbirwej w Krakwie. Transprt Miejski 2003, nr 7-8, s