Co Ty wiesz o bursztynie, czyli ignorancja kosztuje
|
|
- Michalina Marek
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Co Ty wiesz o bursztynie, czyli ignorancja kosztuje Bursztyn przyciąga ignorantów. Niektórzy z nich to ci niegodziwi bursztynnicy, którzy z chęci zysku specjalizują się w podgrzewaniu bursztynu w autoklawie. Uzyskują w ten sposób pożądaną barwę żywicy (ciemniejszą niż ta, którą miała bryłka przed usmażeniem), a także wewnętrzne spękania, które nazywają łuską, a które zastąpić mają inkluzje. Są nawet tacy, którzy tłumaczą, że to prawdziwe rybie łuski zaklęte w żywicy sprzed milionów lat. Są też naiwni klienci. Tacy, którzy nie potrafią odróżnić bursztynu (przypomnijmy: wiek 40 do 55 milionów lat) od kopalu, młodej (do miliona lat) żywicy, która pochodzi najczęściej z Kolumbii, a nawet od kalafonii, produktu ubocznego powstałego w trakcie chemicznego rozkładu bursztynu i zarazem bardzo młodej żywicy (kilkadziesiąt tysięcy lat), która po sproszkowaniu wykorzystywana jest na przykład w przemyśle muzycznym do natłuszczania strun 17 bursztynowy szlak ver 7.indd :07
2 instrumentów. Ani kopal, ani na pewno kalafonia, ani większość znanych żywic kopalnych nie nadaje się do obróbki ze względu na swoją kruchość. To wiedziałam z lektur. Wydało mi się jednak zastanawiające, dlaczego wciąż tak mało wiemy o składzie bursztynu i jego prawdziwych, a nie mitycznych właściwościach. Wybrałyśmy się więc z Lidią do bursztynowej guru: kobiety, która wie wszystko i widzi wszystko (nawet z daleka). Guru nazywa się profesor Barbara Kosmowska-Ceranowicz i od 1956 roku można ją zastać w rozległych, acz bardzo już proszących o remont wnętrzach Muzeum Ziemi PAN, w Warszawie na Skarpie. Kiedyś oszukana przez nieuczciwego jubilera założyłam fałszywe bursztyny, czyli szklane mleczne kule. Ich obecność na mojej ambasadorki szyi podczas pewnego gdańskiego święta została natychmiast stwierdzona przez naszą guru, a skandal, jaki towarzyszył tej nowinie, odbił się wysoką bałtycką falą na całej trójmiejskiej społeczności. Może dlatego perspektywa spotkania z panią profesor budziła we mnie niezrozumiały lęk, ale Lidia powiedziała, że nie należy bać się kobiet, więc poszłyśmy. 18 Pani profesor okazała się bardzo sympatyczna. Stwierdziła nawet, że kobiety są lepszymi szefami, bo sprawniej organizują pracę i bardziej dbają o otoczenie. Z tym nie mogłam się nie zgodzić. Zaczęłyśmy od obejrzenia imponującej pary metasekwoi w ogrodzie muzeum. Drzewa te miały jakieś 35 metrów wyso- bursztynowy szlak ver 7.indd :07
3 Monika Richardson z profesor Barbarą Kosmowską-Ceranowicz kości, piękne, ciemne, pionowo poorane pnie i delikatne modrzewiowate listki. Pewnie bym się nie przejęła tymi okazami, gdyby nie to, że sama mam kilka tych drzew w ogrodzie i nie przyszło mi do głowy, że mogą z nich wyrosnąć takie kolosy w ciągu zaledwie czterdziestu paru lat. Potem obejrzałyśmy jeszcze przepiękny tulipanowiec (z rodziny magnoliowatych) z liśćmi w kształcie sukienek oraz dumę pani profesor: trzyletni ambrowiec balsamiczny (Liquidambar styraciflua), który jest nadzieja niedługo zacznie żywicować. Wyobraziłam sobie nawet panią profesor skradającą się pod osłoną nocy z kozikiem, żeby trochę poranić ambrowca i zobaczyć, czy żywica drzewa bursztynowego jest bursztynem w wersji instant. Ten obrazek ostatecznie mnie rozbroił, a opowieści pani profesor przy prawdziwej kawie plujce były jeszcze ciekawsze. 19 bursztynowy szlak ver 7.indd :07
4 Imponujące eksponaty w Muzeum Ziemi Okazało się między innymi, że przynależność żywicy do konkretnego rodzaju bursztynu, takiego jak sukcynit (nazwany tak w 1820 roku), symetyt (bursztyn sycylijski) czy rumenit (występujący w łuku Karpat) można zbadać za pomocą spektroskopii absorpcyjnej, badania w podczerwieni, które wykazuje różną długość fali światła w zależności od przepuszczalności bursztynu. Żywice, których badanie wykazuje obecność tzw. ramienia bałtyckiego na odcinku cm-1, kwalifikowane są jako sukcynit. Jak widać, nie ma nic bardziej mylnego niż kojarzenie pochodzenia bursztynu z Bałtykiem. Bałtyk to morze bardzo młode (i zimne). Ma mniej niż lat i w czasie powstawania bursztynu było lądem, a klimat panował tu 20 bursztynowy szlak ver 7.indd :07
5 Zbiory są szczegółowo opisywane ciepły i wilgotny. Ten ląd nazwano umownie Fennoskandią, kontynentem, na który składała się lwia część dzisiejszej Europy. W trzeciorzędzie część Fennoskandii porastał las drzew bursztynodajnych, według Pliniusza był to rodzaj sosny, który nazwał pino succynifera, według współczesnych były to raczej modrzewiowate z rodziny pseudolarix. W pewnym momencie drzewa te zaczęły żywicować bardziej niż zwykle, by ostatecznie całkowicie wyginąć. Pytanie brzmi: dlaczego? Obfite żywicowanie to znak choroby, w ten sposób drzewa krwawią. Co spowodowało chorobę? Czy były to zwierzęta, Bakterie? Interwencja żywiołów? 21 bursztynowy szlak ver 7.indd :07
6 Zmiany klimatyczne? Mówimy o trzeciorzędzie, wiele milionów lat przed czwartorzędowymi zlodowaceniami, nie była to więc raczej nagła zmiana klimatu. Jedna z teorii brzmi: wulkanizm. Może dlatego pyły wulkaniczne znad Islandii, które niedawno doprowadziły do zamknięcia przestrzeni powietrznej nad Europą, ucieszyły panią profesor. Wystarczyło bowiem zrobić mapę rozprzestrzenienia się pyłów z ostatnich wybuchów wulkanu o trudnej nazwie i porównać ją z domniemaną mapą lasów bursztynowych Fennoskandii. Te mapy są niemal identyczne. Na Islandii wybuchł tylko jeden mniejszy z dwóch czynnych tam wulkanów, ale geolodzy odkryli obecność 167 kolejnych warstw pyłów wulkanicznych w glebie islandzkiej. Łatwo więc sobie wyobrazić noc wulkaniczną nad Fennoskandią, która przecież mogła trwać wieleset lat i mamy możliwe rozwiązanie jednej z fascynujących zagadek przeszłości. Bursztyn bałtycki to odmiana kopalnej żywicy, która miała kontakt z wodą morską. Pani profesor Ceranowicz i inni badacze udowodnili, że tylko tzw. transgresja morska nadaje bursztynowi cechy chemiczne, które posiada sukcynit. W pewnym sensie mamy więc prawo nazywać go bursztynem bałtyckim. Te i inne rozważania towarzyszyły nam przy kawie, w końcu jednak musiałyśmy iść dalej. Przed wyruszeniem na bursztynowy szlak Rzymian postanowiłyśmy raz jeszcze odwiedzić Gdańsk. Naszym celem było tym razem Muzeum Inkluzji: do czasu zdobycia osobnego lokalu dwa pokoiki w Katedrze Paleontologii i Zoologii Bezkręgowców Uniwersytetu Gdańskiego. 22 bursztynowy szlak ver 7.indd :07
Historia zaklęta w bursztynie
Historia zaklęta w bursztynie Andrzej Piotrowski, Justyna Relisko-Rybak Zdjęcie ze strony: http://www.deutsches-bernsteinmuseum.de/ Na brzegach morza eoceńskiego Rozmieszczenie lądów i mórz w eocenie górnym
Bardziej szczegółowoWielki powrót bursztynu
1 z 7 2014-10-31 14:22 Wielki powrót bursztynu Zaloguj się Polub Kobieta INTERIA.PL na Facebooku Zaloguj się Zerwijmy ze stereotypem bursztynu jako nudnej babcinej biżuterii - apeluje Anna Sado, dziennikarka
Bardziej szczegółowoRok Nowa grupa śledcza wznawia przesłuchania profesorów Unii.
Rok 2017. Nowa grupa śledcza wznawia przesłuchania profesorów Unii. Czego dowiemy się o podejrzanych? Jak potoczy się śledztwo? Czy przyznają się do winy? 1/5 Pierwszym oskarżonym będzie Profesor Tomasz
Bardziej szczegółowoWeronika Łabaj. Geometria Bolyaia-Łobaczewskiego
Weronika Łabaj Geometria Bolyaia-Łobaczewskiego Tematem mojej pracy jest geometria hiperboliczna, od nazwisk jej twórców nazywana też geometrią Bolyaia-Łobaczewskiego. Mimo, że odkryto ją dopiero w XIX
Bardziej szczegółowoWYBUCHAJĄCE KROPKI ROZDZIAŁ 1 MASZYNY
WYBUCHAJĄCE KROPKI ROZDZIAŁ 1 MASZYNY Witaj w podróży. Jest to podróż matematyczna oparta na historii mojej, Jamesa, która jednak nie wydarzyła się naprawdę. Kiedy byłem dzieckiem, wynalazłem maszynę -
Bardziej szczegółowoSprawdzian kompetencji trzecioklasisty 2014
Imię i nazwisko Klasa III Sprawdzian kompetencji trzecioklasisty 2014 Zestaw humanistyczny Kurs fotografii Instrukcja dla ucznia 1. Wpisz swoje imię i nazwisko oraz klasę. 2. Bardzo uważnie czytaj tekst
Bardziej szczegółowoSIEDEM HAIKU NA OGRÓD JAPOŃSKI W BRZEŹNIE - Lucyna Idasiak. {gallery}tori{/gallery}
SIEDEM HAIKU NA OGRÓD JAPOŃSKI W BRZEŹNIE - Lucyna Idasiak {gallery}tori{/gallery} nie jest duży (w porównaniu z innymi częściami Ogrodu). Że go zrobię wiedziałam na pewno, ale jego składniki rodziły się
Bardziej szczegółowoChłopcy i dziewczynki
Chłopcy i dziewczynki Maja leżała na plaży. Zmarzła podczas kąpieli w morzu i cała się trzęsła. Mama Zuzia owinęła ją ręcznikiem. Maja położyła się na boku i przesypuje piasek w rączce. Słońce razi ją
Bardziej szczegółowoŚladami mamutów. W wykładzie szczegółowo poruszone zostały następujące zagadnienia: 1. Przynależność systematyczna mamutów
Śladami mamutów. W dniu 20.10.2012 r. tj. sobota, wybraliśmy się z nasza Panią od geografii do Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego na tegoroczną XI już edycję cyklu Tajemnice Ziemi
Bardziej szczegółowoBałtyk morzem szelfowym i śródlądowym
Konspekt lekcji z geografii dla klasy III gimnazjum Cele lekcji: Bałtyk morzem szelfowym i śródlądowym Cel ogólny: poznanie środowiska geograficznego Bałtyku oraz przyczyn zasolenia Sfera poznawcza cele
Bardziej szczegółowoBursztyn prasowany - serwis jubilerski - biżuteria, zegarki,gemmologia. Bursztyn prasowany
Bursztyn prasowany Prasowany bursztyn pojawił się w West- preussische Provinzial Museum w Gdańsku po raz pierwszy jako dar Beckera z Palmnicken w 1891 roku i wywołał nieukrywany zachwyt. Ponownie w 1892
Bardziej szczegółowoListopad w ogrodzie - przygotowania do zimy
Listopad w ogrodzie - przygotowania do zimy Listopad to miesiąc, w którym zdecydowanie czuć już zbliżającą się wielkimi krokami zimę. Jeśli odpowiednio zadbamy o nasz ogród właśnie teraz, na wiosnę odwdzięczy
Bardziej szczegółowoScenariusz lekcji klasa IV Na podstawie programu Matematyka z plusem
Opracowała: Elżbieta Flis Szkoła Podstawowa Nr 1 w Nowogardzie ul. Wojska Polskiego 6 72-200 Nowogard Scenariusz lekcji klasa IV Na podstawie programu Matematyka z plusem Temat: Prosta, półprosta i odcinek
Bardziej szczegółowoUwaga, niebezpieczeństwo w sieci!
W samo południe 14 Uwaga, niebezpieczeństwo w sieci! przed czytaniem 1. W internecie można znaleźć wiele rzeczy. W internecie, czyli właściwie gdzie? Opracujcie hasło INTERNET na podstawie własnych skojarzeń
Bardziej szczegółowoWrzosy są prawdziwą ozdobą jesiennych kompozycji. Dekorują nie tylko ogród, ale również balkony i tarasy, a także wnętrza naszego domu.
Jesienne wrzosy. Kolorowe wrzosowisko w ogrodzie Wrzosy to pełne uroku krzewinki, które są wspaniałą dekoracją ogrodów jesienią, kiedy inne rośliny przekwitają. Założenie i uprawa wrzosowiska w ogrodzie
Bardziej szczegółowoBAJKA O PRÓCHNOLUDKACH I RADOSNYCH ZĘBACH
PREZENTUJE: BAJKA O PRÓCHNOLUDKACH I RADOSNYCH ZĘBACH SCENARIUSZ I RYSUNKI: DOROTA MILCZARSKA CZEŚĆ, pewnie często słyszysz, że mycie zębów jest bardzo ważne, no i że musimy to robić najlepiej po każdym
Bardziej szczegółowoSzczęść Boże, wujku! odpowiedział weselszy już Marcin, a wujek serdecznie uściskał chłopca.
Sposób na wszystkie kłopoty Marcin wracał ze szkoły w bardzo złym humorze. Wprawdzie wyjątkowo skończył dziś lekcje trochę wcześniej niż zwykle, ale klasówka z matematyki nie poszła mu najlepiej, a rano
Bardziej szczegółowoProgram Coachingu dla młodych osób
Program Coachingu dla młodych osób "Dziecku nie wlewaj wiedzy, ale zainspiruj je do działania " Przed rozpoczęciem modułu I wysyłamy do uczestników zajęć kwestionariusz 360 Moduł 1: Samoznanie jako część
Bardziej szczegółowoKATOWICE GOSPODARZEM SZCZYTU KLIMATYCZNEGO ONZ W POLSCE. Wpisany przez Administrator2 czwartek, 01 czerwca :29
W 2018 r. Polska będzie gospodarzem 24. sesji Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych (UNFCCC) w sprawie zmian klimatu (COP24). Miastem, w którym odbędzie się szczyt klimatyczny, będą
Bardziej szczegółowoMISTRZÓW. Niezwykłe spotkanie
1 Niezwykłe spotkanie MISTRZÓW Andrzej Fogtt to malarz wizjoner, niezwykle aktywny i dynamiczny. Jego prace intrygują, inspirują. Artystę odwiedziłam w nowej, klimatycznej pracowni na warszawskiej Pradze,
Bardziej szczegółowoERASMUS COVILHA, PORTUGALIA
ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA UNIVERSIDADE DA BEIRA INTERIOR SEMESTR ZIMOWY 2014/2015 JOANNA ADAMSKA WSTĘP Cześć! Mam na imię Asia. Miałam przyjemność wziąć udział w programie Erasmus. Spędziłam 6 cudownych
Bardziej szczegółowoAkademia Zaruskiego III edycja r.szk.2016/2017 ODZNAKA MATEMATYK KLASA I
Akademia Zaruskiego III edycja r.szk.2016/2017 ODZNAKA MATEMATYK KLASA I Uczeń starający się o odznakę matematyk powinien systematycznie wywiązywać się z prac i zadań matematycznych w ramach lekcji a ponadto
Bardziej szczegółowoi na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa II, pakiet 133, s. 1 KARTA:... Z KLASY:...
Ad@ i J@ś na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa II, pakiet 133, s. 1 1 Dinozaury Przeczytaj uważnie informacje o dinozaurach. Dinozaury fascynujące stworzenia sprzed setek milionów lat wciąż
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9
GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9 I PLANETA ZIEMIA. ZIEMIA JAKO CZĘŚĆ WSZECHŚWIATA 1. Pierwotne wyobrażenia o kształcie Ziemi i ich ewolucja 11 2. Wszechświat. Układ Słoneczny 12 3. Ruch obrotowy Ziemi i jego konsekwencje
Bardziej szczegółowoAnioł Nakręcany. - Dla Blanki - Tekst: Maciej Trawnicki Rysunki: Róża Trawnicka
Maciej Trawnicki Anioł Nakręcany - Dla Blanki - Tekst: Maciej Trawnicki Rysunki: Róża Trawnicka Wersja Demonstracyjna Wydawnictwo Psychoskok Konin 2018 2 Maciej Trawnicki Anioł Nakręcany Copyright by Maciej
Bardziej szczegółowoCZYTANIE B1/B2 W małym europejskim domku (wersja dla studenta) Wywiad z Moniką Richardson ( Świat kobiety nr????, rozmawia Monika Gołąb)
CZYTANIE B1/B2 W małym europejskim domku (wersja dla studenta) Wywiad z Moniką Richardson ( Świat kobiety nr????, rozmawia Monika Gołąb) Proszę przeczytać tekst, a następnie zrobić zadania: Dziennikarka.
Bardziej szczegółowoRysunek zwykle bardziej przemawia do wyobraźni niż kolumna liczb. Dlatego tak często dane statystyczne przedstawia się graficznie.
PROCENTY I DIAGRAMY Rysunek zwykle bardziej przemawia do wyobraźni niż kolumna liczb. Dlatego tak często dane statystyczne przedstawia się graficznie. Często spotykamy się z diagramami kołowymi. Przedstawiają
Bardziej szczegółowoLekcja 3 Temat: Ziemia w Układzie Słonecznym. Ruch obrotowy Ziemi i jego następstwa. Zasoby
192 - Geografia - zajęcia pozalekcyjne Jesteś zalogowany(a) jako Recenzent (Wyloguj) Kreatywna szkoła ZP_192 Osoby Uczestnicy Certificates Fora dyskusyjne Quizy Zadania Szukaj w forum Zaawansowane Administracja
Bardziej szczegółowoDrewno. Zalety: Wady:
Drewno Drewno to naturalny surowiec w pełni odnawialny. Dzięki racjonalnej gospodarce leśnej w Polsce zwiększają się nie tylko zasoby drewna, lecz także powierzchnia lasów. łatwość w obróbce, lekkość i
Bardziej szczegółowo10 kluczowych zasad efektywnego uczenia się tradingu
10 kluczowych zasad efektywnego uczenia się tradingu Prowadzący: Agenda 1. 5 najpoważniejszych błędów traderów podczas nauki tradingu 2. Uczenie się na błędach - czy na pewno to jest dobre? 3. Dlaczego
Bardziej szczegółowoThe voice of Students
Szkoła Podstawowa im Tadeusza Kościuszki w Zalasiu Zalas 533 32-067, Tenczynek Numer 17 11/17 WWWJUNIORMEDIAPL ORGANIZATOR PROJEKTU PARTNER ZAPRASZAMY NA KOLEJNY WYWIAD Z CYKLU: "LUDZIE Z PASJĄ WOKÓŁ NAS"-
Bardziej szczegółowoWZAJEMNY SZACUNEK DLA WSZYSTKICH CZŁONKÓW RODZINY JAKO FUNDAMENT TOLERANCJI WOBEC INNYCH
WZAJEMNY SZACUNEK DLA WSZYSTKICH CZŁONKÓW RODZINY JAKO FUNDAMENT TOLERANCJI WOBEC INNYCH Dla każdego z nas nasza rodzina to jedna z najważniejszych grup, wśród których i dla których żyjemy. Nie zawsze
Bardziej szczegółowo1 Ojcostwo na co dzień. Czyli czego dziecko potrzebuje od ojca Krzysztof Pilch
1 2 Spis treści Wstęp......6 Rozdział I: Co wpływa na to, jakim jesteś ojcem?...... 8 Twoje korzenie......8 Stereotypy.... 10 1. Dziecku do prawidłowego rozwoju wystarczy matka.... 11 2. Wychowanie to
Bardziej szczegółowoSKALA ZDOLNOŚCI SPECJALNYCH W WERSJI DLA GIMNAZJUM (SZS-G) SZS-G Edyta Charzyńska, Ewa Wysocka, 2015
SKALA ZDOLNOŚCI SPECJALNYCH W WERSJI DLA GIMNAZJUM (SZS-G) SZS-G Edyta Charzyńska, Ewa Wysocka, 2015 INSTRUKCJA Poniżej znajdują się twierdzenia dotyczące pewnych cech, zachowań, umiejętności i zdolności,
Bardziej szczegółowoDzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze.
Przedmowa Kiedy byłem mały, nawet nie wiedziałem, że jestem dzieckiem specjalnej troski. Jak się o tym dowiedziałem? Ludzie powiedzieli mi, że jestem inny niż wszyscy i że to jest problem. To była prawda.
Bardziej szczegółowoGdzie widać rybę? Marcin Braun Autor podręczników szkolnych
FOTON 128, Wiosna 2015 35 Gdzie widać rybę? Marcin Braun Autor podręczników szkolnych Jednym z najbardziej znanych przykładów załamania światła jest fakt, że gdy znad wody patrzymy na przepływającą rybę,
Bardziej szczegółowoRozkład tematów z geografii w Gimnazjum nr 53
Rozkład tematów z geografii w Gimnazjum nr 53 Rozkład materiału nauczania w podziale na poszczególne jednostki lekcyjne (tematy) przy 2 godzinach geografii w tygodniu w klasie drugiej gimnazjum. Nr lekcji
Bardziej szczegółowop l s i k Czy świat jest symetryczny? No, ale po kolei! GAZETKA MATEMATYCZNA KWIECIEŃ 2018 Całkiem podobnie (tylko inaczej ) jest z SYMETRIĄ OSIOWĄ:
p l s i k No, ale po kolei! GAZETKA MATEMATYCZNA KWIECIEŃ 2018 Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż mi, a zapamiętam. Cześć Pozwól mi zrobić, a zrozumiem. Całkiem podobnie (tylko inaczej ) jest z SYMETRIĄ OSIOWĄ:
Bardziej szczegółowoMOTYWACJA, czyli jak oswoić własną siłę?
Jak motywują się Ci, którzy inspirują się sami? MOTYWACJA, czyli jak oswoić własną siłę? 1. DOBRA WIADOMOŚĆ. 2. MOTYWACJA ZEWNĘTRZNA I WEWNĘTRZNA. 3. TECHNIKI MOTYWACYJNE. MOTYWACJA czyli co? RODZAJE MOTYWACJI
Bardziej szczegółowogrupa a Człowiek i środowisko
grupa a Człowiek i środowisko................................................. Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 18 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową
Bardziej szczegółowow klasie pierwszej gimnazjum Nr lekcji Sugerowany temat lekcji Jednostki tematyczne w podręczniku Planeta Nowa 1 Dział: Podstawy geografii
Propozycja rozkładu materiału nauczania w podziale na poszczególne jednostki lekcyjne (tematy) do podręcznika Planeta Nowa 1 przy 1 godzinie geografii w tygodniu w klasie pierwszej gimnazjum. Nr lekcji
Bardziej szczegółowoPOMORSKI PROGRAM EDUKACJI MORSKIEJ
POMORSKI PROGRAM EDUKACJI MORSKIEJ SKARBY BAŁTYKU BURSZTYN CZYM JEST BURSZTYN? Bursztyn - jantar, amber to kopalna żywica drzew iglastych, a w rzadszych przypadkach żywicujących liściastych drzew Bursztyn
Bardziej szczegółowoWYSTAWY CZASOWE Bursztyn Myrta Wystawa pod patronatem Profesora Władysława Bartoszewskiego Prezentowana od 14 czerwca do 30 września 2007
Bursztyn Myrta Wystawa pod patronatem Profesora Władysława Bartoszewskiego Prezentowana od 14 czerwca do 30 września 2007 Centrum Wystawowo-Konferencyjne Zamku Królewskiego na Wawelu Dzieła zadziwiające
Bardziej szczegółowoĆwiczenia do pobrania z Internetu
1 Ćwiczenia do pobrania z Internetu październik 2011 2 Pociąg zwrotów grzecznościowych. Wytnij obrazki i wklej je do zeszytu w odpowiedniej kolejności. Pokoloruj go według własnego pomysłu. Używamy zwrotów
Bardziej szczegółowoPoniżej: wysokość pokrywy śnieżnej na 26 stycznia, model GFS.
Idzie zima? Ostatnimi czasy model GFS sugeruje, jakoby po 20 stycznia temperatury znacznie spadły, a co więcej, na niektórych obszarach naszego kraju pokrywa śnieżna miałaby na nizinach przekroczyć 10cm,
Bardziej szczegółowoTrójkąty i ich własności klasa V
Trójkąty i ich własności klasa V Opracowała Barbara Wichowska Nauczycielka matematyki Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi Nr 9 w Sopocie Listopad 2007 rok SPIS TREŚCI 1. Temat: Z jakich odcinków
Bardziej szczegółowoCopyright 2015 Monika Górska
1 To jest moje ukochane narzędzie, którym posługuję się na co dzień w Fabryce Opowieści, kiedy pomagam swoim klientom - przede wszystkim przedsiębiorcom, właścicielom firm, ekspertom i trenerom - w taki
Bardziej szczegółowoPRAWDZIWA CEGŁA WYPALANA TRADYCYJNIE
PŁYTKI Z RĘCZNIE FORMOWANEJ CEGŁY PRAWDZIWA CEGŁA WYPALANA TRADYCYJNIE Wygodne fotele, ogień w kominku i piękne, stare cegły na ścianach kto z nas choć raz nie zamarzył o takiej aranżacji przestrzeni?
Bardziej szczegółowoImię, nazwisko NACIONALINIS EGZAMINŲ CENTRAS. Klasa Kod ucznia
2018 Imię, nazwisko NACIONALINIS EGZAMINŲ CENTRAS Klasa Kod ucznia 1 Na podstawie przykładu zaznacz strzałką, gdzie na osi liczbowej znajduje się liczba 25. 12 25 0 10 20 30 40 50 2 Napisz liczbę większą
Bardziej szczegółowo[Wpisz tekst] Tok zasadniczy: 1-przedstawienie celu lekcji. 2-wprowadzenie nowych treści.
Typ szkoły: Gimnazjum Dział: Optyka : Odbicie światła. Obrazy w zwierciadle płaskim. Cel główny: uczeń podaje treść prawa odbicia, wskazuje kąt padania i odbicia. Cele szczegółowe: uczeń demonstruje i
Bardziej szczegółowo1 Działania na zbiorach
M. Beśka, Wstęp do teorii miary, rozdz. 1 1 1 Działania na zbiorach W rozdziale tym przypomnimy podstawowe działania na zbiorach koncentrując się na własnościach tych działań, które będą przydatne w dalszej
Bardziej szczegółowoMisja Przyroda Zielone Szkoły w Parkach Narodowych
Misja Przyroda Zielone Szkoły w Parkach Narodowych Międzynarodowa konferencja Razem ku zielonej przyszłości Fundusze Norweskie i EOG na rzecz edukacji ekologicznej 16.09.2015, WROCŁAW Konferencja finansowana
Bardziej szczegółowoNiech wiedzą dzieci, jak się traktuje elektrośmieci!
Niech wiedzą dzieci, jak się traktuje elektrośmieci! Witaj, Miło Cię poznać! Nazywam się EkoTolka, mam 10 lat i pokażę Ci, jak prawidłowo postępować ze zużytym sprzętem i bateriami. Pamiętaj, że każdy
Bardziej szczegółowoPTAK. Metoda projektów badawczych. Grupa II (3 i 4 latki) Prowadząca: Monika Żylewska. Etap I (wstęp)
PTAK Metoda projektów badawczych Grupa II (3 i 4 latki) Prowadząca: Monika Żylewska Etap I (wstęp) Na przełomie miesięcy: luty, marzec w naszej grupie zrealizowaliśmy kolejny projekt. Tym razem padło na
Bardziej szczegółowoChoinka Sztuczna NA PNIU ŚWIERK SYBERYJSKI 215 cm
Dane aktualne na dzień: 22-04-2019 11:21 Link do produktu: http://www.twojachoinka.pl/choinka-sztuczna-na-pniu-swierk-syberyjski-215-cm-p-6.html Choinka Sztuczna NA PNIU ŚWIERK SYBERYJSKI 215 cm Cena 299,00
Bardziej szczegółowoZostań młodym ekologiem
Metadane scenariusza Zostań młodym ekologiem 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń: - zna pojęcie ekologia, - wie, kogo możemy nazywać ekologiem. b) Umiejętności Uczeń potrafi: - dokonać autorefleksji nad
Bardziej szczegółowoChoinka Sztuczna NA PNIU SOSNA DIAMENTOWA W BIAŁEJ DONICY 180cm
Dane aktualne na dzień: 07-04-2019 14:11 Link do produktu: http://www.twojachoinka.pl/choinka-sztuczna-na-pniu-sosna-diamentowa-w-bialej-donicy-180cm-p-1.html Choinka Sztuczna NA PNIU SOSNA DIAMENTOWA
Bardziej szczegółowoBałtycki Festiwal Nauki
Bałtycki Festiwal Nauki W dniach 27-29 maja 2010r. członkowie Koła Naukowego Nawigator po raz kolejny aktywnie uczestniczyli w organizacji Bałtyckiego Festiwalu Nauki. Główną atrakcją przygotowaną przez
Bardziej szczegółowomnw.org.pl/orientujsie
mnw.org.pl/orientujsie Jesteśmy razem, kochamy się. Oczywiście, że o tym mówimy! Ale nie zawsze jest to łatwe. agata i marianna Określenie bycie w szafie nie brzmi specjalnie groźnie, ale potrafi być naprawdę
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE - KLASA 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ - GEOGRAFIA
WYMAGANIA EDUKACYJNE - KLASA 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ - GEOGRAFIA OCENA DOPUSZCZAJĄCA Uczeń: wyjaśnia czym jest wulkanizm, wskazuje na mapie strefy aktywności sejsmicznej i zasięg Pacyficznego Pierścienia
Bardziej szczegółowoDzień, w którym przestałam krzyczeć na moje dziecko
Dzień, w którym przestałam krzyczeć na moje dziecko Człowiek dorosły, a rodzic w szczególności, musi sobie odpowiedzieć na jedno zajebiście, ale to zajebiście ważne pytanie: dlaczego krzyczy. I przestać
Bardziej szczegółowoLiczą się proste rozwiązania wizyta w warsztacie
Liczą się proste rozwiązania wizyta w warsztacie Dawniej nasz magazyn był co najmniej trzy razy większy. Specjalista w dziedzinie konstrukcji metalowych, Yves Antoni, w rozmowie o prowadzeniu magazynu.
Bardziej szczegółowoWewnętrzne procesy geologiczne
Konspekt lekcji z geografii dla klasy I gimnazjum Wewnętrzne procesy geologiczne Cel ogólny: opis na przykładach działania procesów geologicznych wewnętrznych i omówienie ich rzeźbiotwórczej działalności.
Bardziej szczegółowoMłode Opalenie PROJEKTU. Kraków opanowany... Wilhelm Weldman
Zespół Szkół w Opaleniu ulkslwarneckiego 10 83136, Opalenie Numer 10 02/15 WWWJUNIORMEDIAPL ORGANIZATOR PROJEKTU PARTNER Kraków opanowany Gimnazjum w Opaleniu w Krakowie Kto chce poznać duszę Polski niech
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI. (podstawa programowa pkt 7. Uczeń rozpoznaje i nazywa figury: punkt, prosta, półprosta i odcinek).
SCENARIUSZ LEKCJI 1. Informacje wstępne Data 07.01.2013 r. Klasa IV c PSP 20 w Opolu Czas trwania zajęć 2 45 minut Nauczany przedmiot matematyka Nauczyciel przedmiotu Małgorzata Jackowska 2. Program nauczania
Bardziej szczegółowoKolorowanka. Wronki. z zagadkami. gmina przyjazna dzieciom. Cześć!
Kolorowanka z zagadkami Cześć! ię a M m na im a k n Wro Wronki gmina przyjazna dzieciom Wronki gmina przyjazna dzieciom Cześć! Mam na imię Wronka. Witam Cię w moim wyjątkowym mieście. Tutaj możesz miło
Bardziej szczegółowoRELACJE Z PIENIĘDZMI
RELACJE Z PIENIĘDZMI Zapewne sprawdziłaś już w quizie, kim jesteś w relacji z pieniędzmi. Chomikiem? Strusiem? Motylem? Czy Mikołajem? Każda z tych osobowości ma swoje słabe i mocne strony: CHOMIK ma przymus
Bardziej szczegółowoDom.pl Malwy. Uprawa malw w przydomowym ogrodzie
Malwy. Uprawa malw w przydomowym ogrodzie Malwy to rośliny dwuletnie, które najlepiej wysiać w czerwcu. Teraz jest więc najlepszy moment, by w doniczkach czy na rozsadniku posiać malwy, by za rok cieszyć
Bardziej szczegółowoRefinansowanie już od jakiegoś czasu mam kredyt, czy mogę obniżyć jego koszt?
Refinansowanie już od jakiegoś czasu mam kredyt, czy mogę obniżyć jego koszt? Poniższy tekst jest przeniesiony z książki TAJNA BROŃ KREDYTOBIORCY praktycznego poradnika dla wszystkich kredytobiorców. Założenie
Bardziej szczegółowoKazanie na uroczystość ustanowienia nowych animatorów. i przyjęcia kandydatów do tej posługi.
SŁUŻYĆ JEDNEMU PANU. Kazanie na uroczystość ustanowienia nowych animatorów i przyjęcia kandydatów do tej posługi. Katowice, krypta katedry Chrystusa Króla, 18 czerwca 2016 r. "Swojemu słudze Bóg łaskę
Bardziej szczegółowoWYNIKI ANKIETY PRZEPROWADZONEJ WŚRÓD UCZESTNIKÓW WARSZTATÓW W DNIACH
WYNIKI ANKIETY PRZEPROWADZONEJ WŚRÓD UCZESTNIKÓW WARSZTATÓW W DNIACH 21-23.02.2017 TYTUŁ ANKIETY: Ankietę Poglądy na temat istoty nauki przeprowadzono wśród uczestników warsztatów Natura nauki i jej powiązania
Bardziej szczegółowoRaport: Co wiemy o alternatywnych inwestycjach?
Inwestycje alternatywne w Polsce do niedawna nie były szczególnie popularne, a wiedza na ich temat była znikoma. Jednak od paru lat ta sytuacja się zmienia, a nasze portfele inwestycyjne coraz częściej
Bardziej szczegółowoNAUKA JAK UCZYĆ SIĘ SKUTECZNIE (A2 / B1)
NAUKA JAK UCZYĆ SIĘ SKUTECZNIE (A2 / B1) CZYTANIE A. Mówi się, że człowiek uczy się całe życie. I jest to bez wątpienia prawda. Bo przecież wiedzę zdobywamy nie tylko w szkole, ale również w pracy, albo
Bardziej szczegółowoBURSZTYN BAŁTYCKI SKARB ZATOKI GDAŃSKIEJ BALTIC AMBER TREASURE OF THE BAY OF GDAŃSK
BURSZTYN BAŁTYCKI SKARB ZATOKI GDAŃSKIEJ BALTIC AMBER TREASURE OF THE BAY OF GDAŃSK BURSZTYN BAŁTYCKI SKARB ZATOKI GDAŃSKIEJ Bursztyn bałtycki w nauce, kulturze, jubilerstwie i promocji regionu BALTIC
Bardziej szczegółowoŁ AZIENKI K RÓLEWSKIE
Ł AZIENKI K RÓLEWSKIE Pałac na Wyspie Pałac Myślewicki Biały Domek Stara Pomarańczarnia Podchorążówka Stara Kordegarda Amfiteatr Stajnie i wozownie Wejścia do Łazienek Królewskich 2 3 O CO TU CHODZI? Kto
Bardziej szczegółowoFriedrichshafen 2014. Wjazd pełen miłych niespodzianek
Friedrichshafen 2014 Wjazd pełen miłych niespodzianek Do piątku wieczora nie wiedziałem jeszcze czy pojadę, ale udało mi się wrócić na firmę, więc po powrocie do domu szybkie pakowanie i rano o 6.15 wyjazd.
Bardziej szczegółowoTajemniczy KFS urząd wychodzi naprzeciw
Szkolić trzeba każdego. Bez tego nawet największe umiejętności z czasem trafią do szuflady. Dla młodych pokoleń i ich szefów jest to oczywiste. Wiedzą, że w dzisiejszych czasach raz zdobyte kwalifikacje
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy O sztuce wyznaczania i osiągania celów Małgorzata Dębowska Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 14 maja 2015 r. Cel to zamierzony rezultat Daje poczucie sprawczości Świadomość,
Bardziej szczegółowoCopyright 2015 Monika Górska
1 Wiesz jaka jest różnica między produktem a marką? Produkt się kupuje a w markę się wierzy. Kiedy używasz opowieści, budujesz Twoją markę. A kiedy kupujesz cos markowego, nie zastanawiasz się specjalnie
Bardziej szczegółowoPodstawowym zadaniem edukacji w Faktorii jest propagowanie wiedzy archeologicznej wśród dzieci i młodzieży odwiedzających Pruszcz Gdański.
Podstawowym zadaniem edukacji w Faktorii jest propagowanie wiedzy archeologicznej wśród dzieci i młodzieży odwiedzających Pruszcz Gdański. Nasza oferta obejmuje lekcje żywej archeologii z zakresu pradziejów
Bardziej szczegółowoJAK WYKORZYSTAĆ STORYTELLING DO SPRZEDAŻY W SOCIAL MEDIACH? STRESZCZENIE VIDEO SZKOLENIA
JAK WYKORZYSTAĆ STORYTELLING DO SPRZEDAŻY W SOCIAL MEDIACH? STRESZCZENIE VIDEO SZKOLENIA ODCINEK TRZECI OD CZEGO ZACZYNA SIĘ TWORZENIE OPOWIEŚCI SPRZEDAŻOWEJ? Najpierw przypomnienie: W poprzednich dwóch
Bardziej szczegółowoZADANIE WIELOCZYNNOŚCIOWE (I) Moje miasto Gorzów Wlkp. 2. Co oznacza skrót MZK?... Ilość uczniów... Cena biletu ulgowego. Obliczenia..
ZADANIE WIELOCZYNNOŚCIOWE (I) Moje miasto Gorzów Wlkp. Nazwisko i imię... Klasa.. 1. Udaj się na przystanek autobusowy lub tramwajowy znajdujący się w pobliŝu Twojej szkoły. 2. Co oznacza skrót MZK?...
Bardziej szczegółowowww.harcerskanatura.eu PROJEKT
PROJEKT kampania edukacyjna dla dzieci i młodzieży 4 żywioły przyjaciele człowieka cykl konkursów w szkołach główna nagroda w konkursach wymiana dzieci i młodzieży między Partnerami projektu program edukacyjny
Bardziej szczegółowoBURSZTYNOWY SEN. ALEKSANDRA ADAMCZYK, 12 lat
BURSZTYNOWY SEN ALEKSANDRA ADAMCZYK, 12 lat Jestem bursztynnikiem. Myślę, że dobrym bursztynnikiem. Mieszkam w Gdańsku, niestety, niewiele osób mnie docenia. Jednak jestem znany z moich dziwnych snów.
Bardziej szczegółowoCzyli Wprowadzenie do logiki
Czyli Wprowadzenie do logiki DZISIAJ Dowiemy się, czym zajmuje się logika formalna Na kilku przykładach zastanowimy się, po co warto się jej uczyć Dowiemy się, co trzeba zrobić, by zaliczyć ten przedmiot
Bardziej szczegółowoPRZYRODNICZE AZYLE W MIEJSKICH PRZEDSZKOLACH RAPORT NR 14. Drzewa.
14. Gatunki i rola drzew w przyrodzie. Zadanie: sadzenie drzewa. Dzieci z Przedszkola nr 16 w Koszalinie 10 października obchodziły ŚWIETO DRZEWA. Tegoroczne Święto Drzewa odbyło się pod hasłem DRZEWO
Bardziej szczegółowoProjekt Jak wykorzystać zasoby Internetu do efektywnej nauki biologii w gimnazjum?
Projekt Jak wykorzystać zasoby Internetu do efektywnej nauki biologii w gimnazjum? Autorzy: Weronika Frąckowiak Katarzyna Dobrowolska Paulina Dominiak Agata Bukowiecka Opiekun: Katarzyna Kowalska Spis
Bardziej szczegółowoStreszczenie. Streszczenie MIKOŁAJEK I JEGO KOLEDZY
Streszczenie MIKOŁAJEK I JEGO KOLEDZY 8 Kleofas ma okulary! MIKOŁAJEK I JEGO KOLEDZY Mikołajek opowiada, że po przyjściu do szkoły on i wszyscy koledzy z klasy bardzo się zdziwili, gdy zobaczyli, że Kleofas,
Bardziej szczegółowoRozdział II. Wraz z jego pojawieniem się w moim życiu coś umarło, radość i poczucie, że idę naprzód.
Rozdział II Kupiłam sobie dwa staniki. Jeden biały, z cienkimi ramiączkami, drugi czarny, trochę jak bardotka, cały koronkowy. Czuję się w nim tak, jakby mężczyzna trzymał mnie mocno za piersi. Stanik
Bardziej szczegółowoNa skraju nocy & Jarosław Bloch Rok udostępnienia: 1994
Na skraju nocy & Jarosław Bloch Rok udostępnienia: 1994 NA SKRAJU NOCY Moje obrazy Na skraju nocy widziane oczyma dziecka Na skraju nocy życie wygląda inaczej Na moich obrazach...w nocy Życie w oczach
Bardziej szczegółowoPaździernik. TYDZIEŃ 1.: co nam niesie zmiany w lesie?
Październik TYDZIEŃ 1.: co nam niesie zmiany w lesie? Projekt sytuacji edukacyjnych (oprac. mgr Sylwia Kustosz, Edukator Froebel.pl) Przebieg spotkania w Porannym kole: PONIEDZIAŁEK: dary lasu 1. Nauczyciel
Bardziej szczegółowoDRZEWO projekt edukacyjny
DRZEWO projekt edukacyjny Tworzymy mapę myśli. Zapoznajemy się z budową drzewa. Nazywamy części budowy drzewa : Korona Gałęzie Korzenie ,,Budowa drzewa praca plastyczna Staramy się samodzielnie narysować
Bardziej szczegółowoWIosenne przebudzenie w Mazurolandii!
WIosenne przebudzenie w Mazurolandii! Już od marca Mazurolandia zaprasza na żywą lekcję przyrody. Będziecie mogli zajrzeć do Chaty Leśnego Czarodzieja, gdzie posłuchacie ciekawych opowieści o żyjących
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PLANERZE PANI SWOJEGO CZASU
PRZEWODNIK PO PLANERZE PANI SWOJEGO CZASU A MOJA DROGA PANI SWOJEGO CZASU Gdy 23 sierpnia 2014 roku zakładałam Panią Swojego Czasu, nawet nie śniłam o tym, że pewnego dnia stworzę autorskie narzędzie do
Bardziej szczegółowoWitaj, Odważ się i podejmij wyzwanie- zbuduj wizję kariery, która będzie odzwierciedleniem Twoim unikalnych umiejętności, talentów i pragnień.
Witaj, Nazywam się Magdalena Kluszczyk. Jestem self-leadership coachem i coachem kariery. Wspieram ludzi w budowaniu i odkrywaniu sukcesu na własnych warunkach. Stwórz wizję kariery to pierwszy krok na
Bardziej szczegółowoPOMPA CIEPŁA - POWIETRZNA CZY GRUNTOWA?
JAKĄ POMPĘ CIEPŁA WYBRAĆ? POMPA CIEPŁA - POWIETRZNA CZY GRUNTOWA? Pompy ciepła to urządzenia uznane za jedne z najnowocześniejszych, najbardziej ekologicznych i ekonomicznych rozwiązań w zakresie ogrzewania
Bardziej szczegółowoRośliny Ogrodowe - śliwa w przydomowym sadzie
Rośliny Ogrodowe - śliwa w przydomowym sadzie Dojrzałe śliwki to jeden z przysmaków drugiej połowy lata. Są nie tylko pyszne, ale i zdrowe, poza tym ich hodowla nie jest zbyt skomplikowana. Warto zatem
Bardziej szczegółowoMANIPULACJA W COACHINGU
MANIPULACJA W COACHINGU Arkadiusz Siechowicz Krzysztof Filarski SŁOWNICZEK, A JEDNOCZEŚNIE PLAN SPOTKANIA COACHING OSOBISTY COACHING W BIZNESIE MANIPULACJA I PODATNOŚĆ PRZYKŁADY SYTUACJI MANIPULACJI W
Bardziej szczegółowo