PODPISZ PALCEM. Badanie cech fizycznych człowieka. Wojna z gotówką (71)

Transkrypt

1 Wojna z gotówką Wojna z gotówką (71) PODPISZ PALCEM Termin biometria pochodzi z języka greckiego: bios życie oraz metron pomiar. W internetowej Wikipedii jest definiowana jako pomiar własności istot żywych, w odniesieniu do bankowości oznacza wykorzystanie unikalnych danych osoby do weryfikacji (autoryzacji) jej tożsamości. Badanie cech fizycznych człowieka dotyczy np. tęczówki lub siatkówki oka, linii papilarnych, układu naczyń krwionośnych na dłoni lub przegubie ręki, kształt dłoni, rozkładu temperatur na twarzy czy też rozmieszczenia zębów. Biometria obejmuje także cechy behawioralne osób (sposób chodzenia, podpis odręczny, pisanie na klawiaturze). Jako rokującą największe nadzieje na stworzenie w pełni bezpiecznego systemu identyfikacji badania wskazały biometrię naczyń krwionośnych. Udowodnio- 12/

2 no, że wzór naczyń krwionośnych jest unikatowy dla każdego palca i dla każdej z osób, więc dopóki pozostaje ukryty pod powierzchnią skóry, dopóty fałszerstwo będzie wręcz niemożliwe. Pierwsze technologie bazujące na tym systemie zostały zastosowane w bankowych systemach uwierzytelniania, fizycznej kontroli dostępu (np. w drzwiach) oraz przy logowaniu do komputerów i aplikacji. Made in Japan Światowym liderem w wykorzystywaniu technologii biometrycznych w celu uwierzytelniania transakcji bankowych jest Japonia. Jak mówi Tadeusz Woszczyński, dyrektor w firmie Hitachi Europe, Kraj Kwitnącej Wiśni wdrożył biometrię już na tyle, że jest stosowana nawet w automatach Coca-Coli. W 1997 r. koncern Hitachi przygotował nową technologię uwierzytelniania dedykowaną dla użytku publicznego (banki, instytucje rządowe, systemy kontroli i bezpieczeństwa, urządzenia mobilne, internet). Banki japońskie zmagały się wtedy już od kilku lat z drastycznym wzrostem liczby przestępstw kartowych i nielegalnymi wypłatami gotówki z kont. W większości przypadków klienci składali pozwy przeciwko bankom, domagając się wysokich odszkodowań. Stało się to bodźcem do wprowadzenia metod najnowszej generacji do uwierzytelniania transakcji. SUPERBONUS DO KONTA T. Woszczyński uważa, że płatności biometryczne w przyszłości zastąpią transakcje za pomocą kart lub też będą je uzupełniać (zastępować kod PIN). W Japonii projekt uzyskał status ogólnonarodowego i był efektem doskonałej współpracy organów Przepisy podatkowe umożliwiają odpisanie do 50 proc. kosztów projektu wykorzystującego innowacyjne technologie, w tym także wdrożonych rozwiązań biometrycznych. LESŁAW WOJTAS, prezes Podkarpackiego Banku Spółdzielczego: Zaletą biometrii jest autoryzacja płatności w sposób przyjazny dla wszystkich, nawet dla osób wykluczonych elektronicznie. Dane osób uprawnionych do wypłaty zasiłku bank otrzymuje raz w miesiącu z urzędu pracy lub MOPS-u w formie elektronicznej. Taka lista ładowana jest do biobankomatu, który wie, komu, ile i do kiedy może wypłacać. W okresie wypłaty zasiłków, jak i poza nim bankomat pracuje jak każdy inny realizuje wypłaty z kart, dzięki czemu bank może w pełni wykorzystać urządzenie. Stawiając na szali z jednej strony koszt, a z drugiej cel, doszliśmy do konsensusu, że nakłady na wdrożenie innowacyjnej technologii przyniosą nam wymierne korzyści w dłuższej perspektywie. Po zakończeniu procesu kompletowania bazy danych wszystkie oddziały banku będą oferowały płatności biometryczne, zwłaszcza autoryzację w bankowości internetowej. Usługi te, podobnie jak karty zbliżeniowe, udostępniamy klientom bezpłatnie, jako wartość dodaną, darmowy bonus do rachunku. Jestem pozytywnie zaskoczony popularnością nowej technologii w małych środowiskach, także wśród osób starszych. Proste i wygodne płatności akceptują nawet ci, którzy do tej pory obawiali się wszelkich nowinek z zakresu elektroniki i systemów kartowych. państwowych i bankowych. Związek banków rekomendował użycie biometrii do zabezpieczenia systemu płatniczego jako rozwiązanie przeciwko wzrastającej liczbie przestępstw kartowych. Fot. PBS w Sanoku Dzięki zastosowaniu biometrii japońskie banki uatrakcyjniły ofertę, w szczególności poprzez udostępnienie tzw. bezpiecznych kont. Innowacyjna technologia pozytywnie wpłynęło też na wizerunek banków i bankierów. Japończycy nadal jednak korzystają z gotówki, i to często bez umiaru. Przeciętny obywatel tego kraju po całym tygodniu pracy ma zwyczaj w weekendy wypłacać sporo gotówki, aby po zakupach zwrócić pozostałość, poprzez wpłatomat, na swój rachunek bankowy. Pieniądze w zasięgu dłoni W systemie Hitachi palec jest skanowany, aby stworzyć unikalny, biometryczny wzorzec naczyń krwionośnych. System pracuje na zasadzie transmisji światła bliskiej podczerwieni do wewnątrz palca za pomocą diod LED, znajdujących się wewnątrz skanera. Światło penetruje strukturę 20 Nowoczesny Bank Spółdzielczy

3 Wojna z gotówką palca i jest absorbowane przez hemoglobinę, znajdującą się w żyłach. Umożliwia to uzyskanie obrazu struktury, uchwyconej przez kamerę CCD. Następnie otrzymany obraz jest tak przetwarzany, aby odtworzyć wzór struktury żył palca, który jest następnie zamieniany na wersję cyfrową, kompresowany i umieszczany jako wzornik na karcie chipowej, wykorzystującej jako platformę bezpieczny system operacyjny MULTOS. Spośród biometrycznych technologii uwierzytelniających, analizujących tak indywidualne wyróżniki, jak odcisk palca, tęczówkę oka, budowę twarzy czy układ żył, to właśnie Finger Vein charakteryzuje się zdecydowanie największą niezawodnością i bezpieczeństwem. Technologia oparta na identyfikacji indywidualnego układu żył w palcach dodatkowo pozwala użytkownikom zachować prywatność. Na sukces systemu Finger Vein w bankowości, oprócz bezpieczeństwa i zachowania prywatności, wpływają także szybkość i wygoda użytkowania. BIOMETRIA NA STRAŻY BANKU Bankomat z technologią Finger Vein_02. Biobankomat w celu weryfikacji tożsamości używa obraz wzoru naczyń krwionośnych palca pobrany poprzez prześwietlenie go światłem bliskiej podczerwieni. Zeskanowany Jeden z największych szwajcarskich banków Pictet & Cie Private Banquiers jako pierwszy ochrania swoje dobra techniką biometrii. System zbudowany przez firmę Bioscrypt tworzy trójwymiarowy obraz twarzy, opierając się na punktów służących do identyfikacji. Analiza twarzy odbywa się w drzwiach wejściowych do banku. Każdy z ok pracowników, wchodząc do budynku, jest filmowany przez kamery, ale o zgodzie na wejście decyduje system komputerowy na podstawie opinii oprogramowania. Twarz wchodzącej do banku osoby jest skanowana wiązką promieni podczerwonych. Uzyskane w ten sposób dane służą stworzeniu trójwymiarowego komputerowego modelu twarzy, który system porównuje z modelem zapisanym w bazie danych. palec posiada rozpoznawalny znak, i nie chodzi w tym przypadku o linie papilarne, lecz o strukturę żył, które są unikatowe dla każdego człowieka i nie ulegają zmianie od 10. roku życia aż do śmierci. Pozyskanych w ten sposób danych w żaden sposób nie da się pobrać bez wiedzy użytkownika, co zarzucano innym technologiom, takim jak biometria odcisku palca lub kształtu twarzy. Premia podatkowa Technologia Finger Vein jest rekomendowana przez ZBP jako sposób walki z przestępczą kradzieżą tożsamości. Wskaźnik błędu rejestracji dla systemu rozpoznawania układu żył wynosi < 0,03 proc. FAR (False Acceptance Rate) wynosi 0,0001 proc. Prawdopodobieństwo, aby osoba zarejestrowana mogła nie być uwierzytelniona wynosi dokładnie 0,01 proc. Proces skanowania jest bardzo szybki, trwa około 0,5 sekundy. Metoda jest prosta, skuteczna, odporna na fałszerstwa i efekty starzenia się organizmu Fot. Wincor Nixdorf 12/

4 Udział aktywnych klientów bankowości internetowej w ogólnej liczbie klientów posiadających umowy umożliwiające korzystanie z usług tego typu 15,7 mln 16,2 mln 16,5 mln 16,8 mln Liczba klientów MŚP mających podpisaną umowę dotyczącą usług bankowości internetowej (w tys.) ,1 mln 9,2 mln 9,4 mln 9,9 mln Aktywni klienci Klienci mający umowy dot. BI Proporcja między tymi grupami utrzymuje się na stałym poziomie, udział klientów aktywnych wynosi ponad 59 proc., pomimo wzrostu liczby klientów indywidualnych o blisko 2,5 mln w ciągu ostatnich 12 miesięcy I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw Mimo kwartalnych wahań od końca 2006 do II kw r. liczba aktywnych klientów bankowości internetowej z sektora MŚP wzrosła o ponad 620 tys. (wzrost o ponad 145 proc.). PODSUMOWANIE AKTYWNOŚCI KLIENTÓW INDYWIDUALNYCH Kategoria Zmiana II kw. 2010/ II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. II kw Liczba klientów indywidualnych z dostępem do BI ,28 proc. Liczba aktywnych klientów indywidualnych ,88 proc. Średnia wartość przelewu na jednego klienta (w zł) ,39 proc. Średnia wartość rozliczeń na jednego klienta (w zł) 5,4 tys. 5,9 tys. 6,2 tys. 6,6 tys. 5,8 tys. 7,41 proc. Dynamicznemu wzrostowi liczby klientów towarzyszy wzrost średniej wartości przelewu, o blisko 13,5 proc. w obserwowanym okresie oraz wzrost wartości rozliczeń o ponad 7,4 proc.; W przypadku dwóch ostatnich wskaźników można jednak zaobserwować wartości niższe niż w drugiej połowie 2010 r. Udział aktywnych klientów bankowości internetowej w ogólnej liczbie klientów MŚP posiadających umowy umożliwiające korzystanie z usług tego typu 1,58 mln 1,60 mln 1,61 mln 1,61 mln Średnia miesięczna wartość transakcji i średnia wartość pojedynczej transakcji kartami kredytowymi (w zł) ,03 mln 1,02 mln 9,04 mln 1,04 mln Aktywni klienci Aktywni klienci mający umowy dot. BI W podobnym tempie rośnie liczba klientów MŚP mających dostęp do bankowości internetowej jak i grupa aktywnie z niej korzystająca. Proporcja utrzymuje się na stałym poziomie (około 65 proc.). Średnia kwartalna wartość transakcji kartami kredytowymi Średnia wartość pojedynczej transakcji kartami II kwartał 2011 r. przyniósł wzrosty zarówno wartości obrotów jak i średniej wartości pojedynczej transakcji. W skali 12 miesięcy odnotowano wzrost obrotów o ponad 21 proc. i minimalny wzrost średniej kwoty o 1 proc. PODSUMOWANIE AKTYWNOŚCI KLIENTÓW MSP Kategoria Zmiana II kw. 2010/ II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. II kw Liczba klientów MŚP z dostępem do BI ,07 proc. Liczba aktywnych klientów MŚP ,77 proc. Średnia wartość przelewu na jednego klienta MŚP (w zł) ,77 proc. Średnia wartość rozliczeń na jednego klienta MŚP (w zł) 55 tys. 56 tys. 66 tys. 57 tys. 58 tys. 5,45 proc. Średnie wartości przelewów i rozliczeń podmiotów MŚP w II kw r. są nieznacznie wyższe niż 12 miesięcy wcześniej, odpowiednio 1,77 proc. i 5,45 proc. Odnotowane statystyki są niższe niż w IV kw. minionego roku. Jest to jednak naturalny skutek terminów regulowania rozliczeń podatkowych. Pomimo zawirowań na międzynarodowych rynkach finansowych, zaufanie sektora MŚP do banków i bankowości elektronicznej jest stale wysokie. Źródło: Raport ZBP NETB@NK Bankowość internetowa i płatności bezgotówkowe. 22 Nowoczesny Bank Spółdzielczy

5 Wojna z gotówką oraz choroby, a także wygodna dla użytkowników. Dotychczas na świecie największy sukces we wdrożeniach biometrycznych w systemach samoobsługowych odniosły technologie biometrii naczyniowej: biometria naczyń krwionośnych palca (ponad 33 tys. bankomatów w Japonii) i naczyń krwionośnych dłoni (ok. 7 tys. bankomatów w Japonii). Przewaga tych technologii wynika z faktu, że zostały one opracowane specjalnie na potrzeby biometrycznej autoryzacji transakcji bankomatowych. Spełniają one wygórowane metody bezpieczeństwa w połączeniu z szybkością, wygodą ubytkowania oraz małym rozmiarem czytników. Obecnie największy udział w kosztach mają czytniki. W grę wchodzą miliony lub dziesiątki milionów euro w każdym banku. Dlatego np. w japońskich bankach rozwiązanie to jest wprowadzane stopniowo. Co ważne, od niedawna polskie prawo podatkowe umożliwia odpisanie do 50 proc. kosztów projektu wykorzystującego innowacyjne technologie. Pozwala to bankom na odpisanie od podatku wdrożonych rozwiązań biometrycznych, zwłaszcza że system na bazie czytników Finger Vein wraz z oprogramowaniem otrzymał w 2011 r. opinię Instytutu Maszyn Matematycznych umożliwiającą ubieganie się o taką ulgę. Zasiłek bez kolejki Usługi biometryczne są już od roku obecne w Grupie BPS i SGB, liderami na rynku krajowym są Bank BPS oraz Podkarpacki Bank Spółdzielczy, w lipcu br. pierwsze biobankomaty uruchomił także Bank Spółdzielczy w Pruszczu Gdańskim (SGB). System wdrażany w sektorze spółdzielczym jest dedykowany Jeśli skan palca pobrany przez bankomat podczas wypłaty pasuje do tego z rejestracji, zasiłek jest wypłacany z dokładnością do jednego grosza (dzięki zainstalowanemu dyspenserowi monet) MIEJ OKO NA ZŁODZIEJA do środowiska osób pobierających zasiłki socjalne, a więc tylko w niewielkim stopniu korzystających z nowoczesnych usług bankowych i kart płatniczych. Jak wygląda scenariusz obsługi? Klient przychodzi do oddziału banku i w okienku rejestruje swój biometryczny skan naczyń krwionośnych palca. Rejestracji dokonuje się za pomocą specjalnego czytnika biometrycznego W badaniu firmy Unisys 80 proc. respondentów za największą zaletę technik biometrycznych uznało wygodę nie trzeba pamiętać haseł ani loginów, a weryfikacja tożsamości przebiega szybciej. Ponad 30 proc. wybrałoby metodę sprawdzania tożsamości opartą na rozpoznawaniu głosu, tyle samo odciski palców, 20 proc. rozpoznawanie rysów twarzy, 12 proc. geometrię ręki, a 10 proc. skan tęczówki oka. MATRIX: REWOLUCJA W raporcie Banking Technology Vision White Paper międzynarodowa firma doradcza Accenture wskazuje biometrię jako powszechną technologię uwierzytelniania w bankowości w ciągu najbliższych 5 lat. Za wprowadzeniem takich zabezpieczeń opowiada się większość menedżerów w europejskich firmach. u pracownika placówki bankowej. Następnie udaje się do bankomatu wyposażonego w czytnik naczyń krwionośnych palca. Prosty interfejs prosi go o identyfikator, tj. wpisanie daty urodzenia z klawiatury, a następnie o przyłożenie palca do czytnika. Jeśli skan pobrany przez bankomat podczas wypłaty pasuje do tego pobranego podczas rejestracji, zasiłek jest wypłacany z dokładnością do jednego grosza (dzięki zainstalowanemu dyspenserowi monet), a klient otrzymuje stosowne potwierdzenie. W kolejnych miesiącach klient udaje się po wypłatę już bezpośrednio do bankomatu biometrycznego, bez konieczności wchodzenia do placówki banku. Nie ma możliwości podwójnej wypłaty zasiłku (tzn. z okienka i z bankomatu), albowiem oprogramowanie, którego do wypłaty użyje pracownik okienka, komunikuje się on-line z tym w biobankomacie. 12/