INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH

Transkrypt

1 Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O KARTACH PŁATNICZYCH III KWARTAŁ r. Warszawa, grudzień r.

2 SPIS TREŚCI Karty płatnicze strona 4 Karty płatnicze w podziale wg sposobu rozliczania transakcji strona 5 Karty debetowe strona 5 Karty kredytowe strona 6 Karty obciążeniowe strona 7 Karty płatnicze w podziale wg technologii zapisu danych strona 8 Transakcje z wykorzystaniem kart płatniczych strona 1 Transakcje bezgotówkowe strona 12 Transakcje gotówkowe z wykorzystaniem karty płatniczych strona 16 Transakcje w bankomatach strona 19 Transakcje w punktach handlowo-usługowych strona 22 Podsumowanie strona 26 Załącznik nr 1 Załącznik nr 2 Załącznik nr 3 Załącznik nr 4 Załącznik nr 5 Załącznik nr 6 Załącznik nr 7 Załącznik nr 8 Karty płatnicze: Liczba wyemitowanych kart w podziale na karty debetowe, kredytowe oraz obciążeniowe według danych z banków - w kolejnych kwartałach od roku Karty płatnicze: Liczba transakcji dokonanych poszczególnymi typami kart według danych z banków - w kolejnych kwartałach od roku Karty płatnicze: Liczba transakcji dokonanych poszczególnymi typami kart według danych z banków - w kolejnych kwartałach od roku Karty płatnicze: Wartość transakcji dokonanych poszczególnymi typami kart według danych z banków - w kolejnych kwartałach od roku Karty płatnicze: Liczba transakcji (transakcje bezgotówkowe oraz transakcje w bankomatach) - w kolejnych kwartałach od 25 roku Wartość transakcji przeprowadzonych przy użyciu kart płatniczych (w tym transakcji bezgotówkowych oraz transakcji w bankomatach) - w kolejnych kwartałach od 25 roku na podstawie danych z banków Liczba i wartość transakcji przeprowadzonych przy użyciu kart płatniczych (w tym transakcji gotówkowych) - w kolejnych kwartałach od 25 roku na podstawie danych z banków Dane o liczbie i wartości operacji rejestrowanych przez agentów rozliczeniowych na przestrzeni kolejnych kwartałów od 25 roku Strona 2

3 Tabela nr 1. Wybrane wskaźniki charakteryzujące rynek kart płatniczych w kwartale i RYNEK KART PŁATNICZYCH Zmiana dane z banków: Liczba wyemitowanych kart 31,745 mln 32,486 mln +2,3% Liczba transakcji kartowych 352,8 mln 358, mln +1,5% w tym : transakcji bezgotówkowych udział w ogólnej liczbie transakcji 174,5 mln 49,5% 18,8 mln 5,5% +3,5% Wartość transakcji 83,69 mld zł 86,2 mld zł +3,% w tym : transakcji bezgotówkowych udział w ogólnej liczbie transakcji 19,3 mld zł 23,1% 19,9 mld zł 23,1% +3,% Liczba bankomatów ,5% dane od agentów rozliczeniowych: Liczba terminali POS ,2% Liczba punktów handlowo-usługowych z terminalami POS ,5% Strona 3

4 KARTY PŁATNICZE Według stanu na koniec września r., w obiegu znajdowało się 32,5 mln kart płatniczych (załącznik nr 1). Liczba wydanych kart płatniczych wzrosła o 2,3% w stosunku do kwartału poprzedniego. Porównując liczbę kart z analogicznym okresem poprzedniego roku nastąpił wzrost o 11% (wykres nr 1). Wykres nr 1. Tempo wzrostu liczby wyemitowanych kart płatniczych w Polsce od 23 r. (wzrost procentowy w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) mln kart +11% +19% +16% +14% +13% +11% Pozycję dominującą na rynku polskim nadal utrzymuje system VISA, do którego należy 66,1% wydanych w Polsce kart płatniczych (wykres nr 3). W porównaniu do lat poprzednich udział ten ulega niewielkim zmianom. Wykres nr 2.. Struktura wydanych kart wg poszczególnych systemów (stan na koniec kwartału ) 66,1% 3,5% VISA MasterCard 3,4% Pozostałe Strona 4

5 Karty płatnicze w podziale wg sposobu rozliczania transakcji Karty debetowe Tak jak we wcześniejszych okresach, wśród wydanych kart dominują karty debetowe. W III kwartale r. w porównaniu do kwartału poprzedniego odnotowano: - wzrost liczby kart debetowych do liczby 21,6 mln szt., - spadek udziału kart debetowych w rynku kart płatniczych z 67,4% do 66,6%. Są to karty umożliwiające dokonanie zakupów tylko do wysokości środków zgromadzonych na rachunku bankowym. Wszystkie transakcje dokonywane przy użyciu kart debetowych są autoryzowane tzn. że przy każdym użyciu karty sprawdzana jest autentyczność, status (brak zastrzeżeń) oraz dostępność środków zgromadzonych na rachunku. Karty debetowe, jako produkt o najwyższym poziomie bezpieczeństwa, są wydawane przez większość banków standardowo do każdego otwieranego rachunku bankowego. Od wielu lat obserwuje się stałą tendencję wzrostu liczby wyemitowanych kart debetowych na rynku polskim, przy równoczesnym stałym wzroście liczby transakcji realizowanych za pomocą tego instrumentu płatniczego, co ilustruje wykres nr 3. Wykres nr 3. Liczba kart debetowych i liczba transakcji wykonanych przy ich użyciu (w analogicznych kwartałach na przestrzeni lat 25 - ) mln kart 25 2 KARTY DEBETOWE liczba kart liczba transakcji mln transakcji Strona 5

6 Karty kredytowe Drugie pod względem powszechności na polskim rynku są karty kredytowe. Ich liczba systematycznie i dość dynamicznie wzrasta. Na przestrzeni ostatnich sześciu lat (tj. w okresie 23 ), liczba wyemitowanych przez banki kart kredytowych wzrosła 11-krotnie. W III kwartale r. w porównaniu do kwartału poprzedniego odnotowano: - wzrost liczby kart kredytowych do liczby 1,5 mln szt., - wzrost udziału kart kredytowych w rynku kart płatniczych z 31,4% do 32,2%. Są to karty umożliwiające posiadaczowi karty skorzystanie z oferowanego przez bank kredytu (do wyznaczonego przez bank limitu). Posiadacz karty samodzielnie podejmuje decyzję o terminie spłaty i spłaca zadłużenie dokonując przelewów lub wpłat gotówkowych na rachunek karty. Tak więc, posiadanie karty kredytowej nie wiąże się z koniecznością otwarcia rachunku bieżącego w banku. Ze względu na możliwość swobodnego dysponowania środkami w obrębie przyznanego limitu kredytowego, popularność tego instrumentu płatniczego jest coraz większa. Rośnie zarówno liczba wydawanych kart kredytowych, jak i liczba transakcji przy użyciu kart kredytowych, co ilustruje wykres nr 4. Wykres nr 4. Liczba kart kredytowych i liczba transakcji wykonanych przy ich użyciu (w analogicznych kwartałach na przestrzeni lat 25 - ) mln kart 12 1 KARTY KREDYTOWE liczba kart liczba transakcji mln transakcji Strona 6

7 Karty obciążeniowe W III kwartale r. w porównaniu do kwartału poprzedniego odnotowano: - spadek liczby kart obciążeniowych do liczby,39 mln szt., - spadek udziału kart obciążeniowych w rynku kart płatniczych z 1,3% do 1,2%. Karty obciążeniowe (zwane charge ) pozwalają na korzystanie ze środków, którymi posiadacz karty w danym okresie nie dysponuje. Jest to możliwe, gdyż bank ustala miesięczny limit wydatków, do wysokości którego zostanie posiadaczowi karty przyznany krótkoterminowy kredyt. Posiadacz karty obciążeniowej rozlicza się z bankiem w określonym w umowie terminie (zazwyczaj raz w miesiącu). Zazwyczaj posiadanie karty obciążeniowej wiąże się z koniecznością otwarcia rachunku bieżącego w banku, który wydał kartę. Strukturę wydanych kart w podziale na karty debetowe, kredytowe i obciążeniowe na koniec III kwartału r. prezentuje wykres nr 5. Wykres nr 5. Struktura wydanych kart wg typu rozliczenia transakcji (stan na koniec kwartału ) 66,6% 32,2% liczba kart debetowych: 21,62 mln szt. liczba kart kredytowych: 1,5 mln szt. liczba kart obciążeniowych:,4 mln szt. 1,2% Szczegółowe dane dotyczące liczby wyemitowanych kart płatniczych w podziale na karty debetowe, kredytowe i obciążeniowe w kolejnych kwartałach odpowiednio od r. prezentuje załącznik nr 2. Strona 7

8 Karty płatnicze w podziale wg technologii zapisu danych Informacja o kartach płatniczych - III kwartał r. Karty płatnicze wyemitowane w Polsce są w przeważającej większości kartami wyposażonymi wyłącznie w pasek magnetyczny. Na koniec września r. takich kart było 25,1 mln szt. (wykres nr 6). Ich udział w rynku wynosi 77,4%. W porównaniu do poprzedniego kwartału liczba takich kart zmniejszyła się o,6% (tabela nr 2). Wykres nr 6. Liczba wydanych w Polsce kart wyposażonych wyłącznie w pasek magnetyczny na przestrzeni kolejnych kwartałów od 24 r mln szt Karty z paskiem magnetycznym Dynamicznie rośnie liczba emitowanych przez banki kart wyposażonych zarówno w pasek magnetyczny, jak i mikroprocesor. Kart tego typu jest obecnie na rynku około 7,3 mln szt. (wykres nr 7), co daje udział w rynku na poziomie 22,3%. W porównaniu do kwartału poprzedniego nastąpił wzrost liczby tego typu kart o 13,9%. Wykres nr 7. Liczba wydanych w Polsce kart wyposażonych zarówno w pasek magnetyczny, jak i mikroprocesor na przestrzeni kolejnych kwartałów od 24 r mln szt. Karty z paskiem magnetycznym i mikroprocesorem Strona 8

9 Od 24 roku na rynku polskim występują również tzw. karty wirtualne, przeznaczone jedynie do płatności w Internecie (ewentualnie innych płatności dokonywanych bez fizycznego przedstawienia karty, np. płatności przez telefon). Ich liczba systematycznie wzrasta. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano wzrost ich liczby o 7,3%. Na koniec III kwartału r. kart wirtualnych w Polsce było 8,3 tys. szt. Tabela nr 2. Struktura kart wyemitowanych w Polsce wg technologii zapisu danych w i LICZBA KART PŁATNICZYCH Zmiana Karty z paskiem magnetycznym ,6% udział w ogólnej liczbie 79,65% 77,4% Karty z paskiem magnetycznym oraz mikroprocesorem ,9% udział w ogólnej liczbie 2,6% 22,3% Karty wirtualne ,3% udział w ogólnej liczbie,24%,25% Karty z mikroprocesorem ,% udział w ogólnej liczbie,6%,5% RAZEM: ,3% Strona 9

10 TRANSAKCJE Z WYKORZYSTANIEM KART PŁATNICZYCH W III kwartale r., według danych z banków, przeprowadzono przy użyciu kart płatniczych: - 358, mln transakcji (transakcji gotówkowych oraz bezgotówkowych) - na ogólną kwotę 86,2 mld zł. Wykres nr 8. Liczba transakcji kartami wg danych z banków w analogicznych kwartałach od 24 roku z wyszczególnieniem udziału transakcji bezgotówkowych mln szt. udział transakcji bezgotówkowych ,1% 43,6% 39,4% 34,3% 3,7% 5,5% Wykres nr 9. Wartość transakcji kartami wg danych z banków w analogicznych kwartałach od 24 roku z wyszczególnieniem udziału transakcji bezgotówkowych mld zł 4,8 48,3 udział transakcji bezgotówkowych 56,7 68,4 79,7 86, ,1% 23,1% 2,5% 19,2% 15,6% 17,1% Strona 1

11 W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: - wzrost o 1,5% liczby transakcji kartami z 352,8 do 358, mln (wykres nr 8), - wzrost o 3,% wartości transakcji kartami z 83,7 do 86,2 mld zł (wykres nr 9). Szczegółowe dane dotyczące liczby oraz wartości transakcji dokonanych kartami w kolejnych kwartałach od r. prezentują załączniki nr 3 i 4. Wykres nr 1. Tempo wzrostu liczby transakcji (gotówkowych oraz bezgotówkowych) dokonywanych przy użyciu kart na przestrzeni kolejnych lat od 24 r. (wzrost procentowy w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) 4 35 mln transakcji +15% +14% % +17% +18% W III kwartale r. przeważająca większość transakcji (tj. 85,%) była dokonywana kartami debetowymi. Mniej liczne były transakcje dokonywane kartami kredytowymi (13,9%) oraz kartami obciążeniowymi (1,1%) wykres nr 11. Wykres nr 11. Struktura liczby przeprowadzonych transakcji przy użyciu kart wg typu rozliczenia transakcji ( III kwartał roku) 85,% 13,9% liczba transakcji przy użyciu kart debetowych liczba transakcji przy użyciu kart kredytowych liczba transakcji przy użyciu kart obciążeniowych 1,1% W III kwartale r. średnia wartość transakcji wyniosła 241 zł - w poprzednim kwartale wynosiła 237 zł. Strona 11

12 TRANSAKCJE BEZGOTÓWKOWE Według danych z banków, w III kwartale r. przeprowadzono - 18,8 mln transakcji bezgotówkowych (wykres nr 12), - na łączną kwotę 19,9 mld zł (wykres nr 13). Wykres nr 12. Liczba transakcji bezgotówkowych według danych z banków - w kolejnych kwartałach od roku Informacja o kartach płatniczych - III kwartał r mln szt Wykres nr 13. Wartość transakcji bezgotówkowych według danych z banków - w kolejnych kwartałach od roku 25 mld zł. 2 19,9 17, , 1,9 1 5 Strona 12

13 W III kwartale r., w porównaniu do poprzedniego kwartału, odnotowano: - wzrost o 3,5% liczby transakcji bezgotówkowych przy użyciu kart płatniczych (z 174,5 do 18,8 mln szt.), - wzrost o 3,% wartości przeprowadzonych transakcji bezgotówkowych (z 19,4 do 19,9 mld zł). Szczegółowe dane dotyczące liczby oraz wartości transakcji dokonanych kartami z wyszczególnieniem transakcji bezgotówkowych w kolejnych kwartałach od 25 r. prezentują załączniki nr 5 i 6. W III kwartale r. średnia wartość transakcji bezgotówkowej przeprowadzonej przy użyciu karty wynosiła 11 zł (w poprzednim kwartale 111 zł). Średnia liczba transakcji bezgotówkowych przeprowadzonych pojedynczą kartą płatniczą wyniosła 5,6 (w poprzednim kwartale wynosiła 5,5) - wykres nr 14. Wskaźnik ten charakteryzuje popularność kart płatniczych jako instrumentu płatniczego w obrocie bezgotówkowym. Wykres nr 14. Średnia liczba transakcji bezgotówkowych realizowanych pojedynczą kartą płatniczą - w kolejnych kwartałach od 24 roku 6 5, 5,6 5 4, ,1 3,5 4, Strona 13

14 W III kwartale r., w porównaniu do poprzedniego kwartału, odnotowano: - wzrost udziału liczby transakcji bezgotówkowych w ogólnej liczbie transakcji dokonanych kartami z 49,5% do 5,5% (wykres nr 15), - wzrost udziału wartości transakcji bezgotówkowych w ogólnej wartości obrotu kartami z 23,12% do 23,1% (wykres nr 16). Wykres nr 15. Udział transakcji bezgotówkowych w ogólnej liczbie transakcji kartowych na podstawie danych z banków - w analogicznych kwartałach od 24 roku 1% udział transakcji bezgotówkowych 8% 6% 4% 2% 3% 33% 38% 42% 46% 5,5% % Wykres nr 16. Udział transakcji bezgotówkowych w ogólnej wartości obrotu kartami na podstawie danych z banków - w analogicznych kwartałach od 24 roku 1% udział transakcji bezgotówkowych 8% 6% 4% 2% % 16% 17% 19% 2% 22% 23,1% Strona 14

15 Tabela nr 3. Liczba oraz wartość transakcji bezgotówkowych przeprowadzonych przy użyciu kart wyemitowanych przez polskie banki w kolejnych kwartałach od 24 roku Liczba transakcji TRANSAKCJE KARTOWE BEZGOTÓWKOWE Wartość /mln zł/ Średnia wartość transakcji /zł/ Średnia liczba transakcji realizowanych pojedynczą kartą ROK , ,8 ROK , , ROK , ,1 ROK , ,3 ROK , ,1 ROK , ,4 ROK , ,4 ROK , ,7 ROK , ,6 ROK , ,9 ROK , , ROK , ,2 ROK , ,2 ROK , ,5 ROK , ,5 ROK , ,9 ROK , ,6 ROK , ,1 ROK , ,1 ROK , ,2 ROK , , ROK , ,5 ROK , ,6 Strona 15

16 TRANSAKCJE GOTÓWKOWE Z WYKORZYSTANIEM KART PŁATNICZYCH Informacja o kartach płatniczych - III kwartał r. Według danych z banków, w III kwartale r. przeprowadzono przy użyciu kart 177,2 mln transakcji gotówkowych (wykres nr 17), na łączną kwotę 66,3 mld zł (wykres nr 18). Wykres nr 17. Liczba transakcji gotówkowych przeprowadzonych przy użyciu kart według danych z banków - w kolejnych kwartałach od roku 2 mln szt ,9 129,2 139,4 154, 165,7 177, Wykres nr 18. Wartość transakcji gotówkowych przeprowadzonych przy użyciu kart według danych z banków - w kolejnych kwartałach od roku mld zł. 62,1 66,3 54,4 34,5 4, 45, Strona 16

17 W III kwartale r., w porównaniu do poprzedniego kwartału, odnotowano: - spadek o,6% liczby transakcji gotówkowych przy użyciu kart płatniczych z 178,3 do 177,2 mln szt., - wzrost o 3,1% wartości transakcji gotówkowych przy użyciu kart płatniczych z 64,3 do 66,3 mld zł, - spadek udziału transakcji gotówkowych w ogólnej liczbie transakcji kartowych, tj. z 5,5% do 49,5%, - spadek udziału transakcji gotówkowych w ogólnej wartości obrotu kartami, tj. z 77,2%. do 76,88% Szczegółowe dane dotyczące liczby oraz wartości transakcji dokonanych kartami z wyszczególnieniem transakcji gotówkowych w kolejnych kwartałach od 25 r. prezentuje załącznik nr 7. Średnia liczba transakcji gotówkowych przeprowadzonych pojedynczą kartą płatniczą wyniosła 5,5 (w poprzednim kwartale wynosiła 5,6). W III kwartale r. średnia wartość transakcji gotówkowej przeprowadzonej przy użyciu karty wynosiła 374 zł (w poprzednim kwartale wynosiła 361 zł). Strona 17

18 Tabela nr 4. Liczba oraz wartość transakcji gotówkowych przeprowadzonych przy użyciu kart wyemitowanych przez polskie banki w kolejnych kwartałach od 24 roku Liczba /szt./ TRANSAKCJE KARTOWE GOTÓWKOWE Wartość /zł/ Średnia wartość transakcji /zł/ Średnia liczba transakcji realizowanych pojedynczą kartą ROK ,6 ROK ,1 ROK , ROK , ROK ,5 ROK ,9 ROK ,6 ROK ,5 ROK ,1 ROK ,5 ROK ,2 ROK , ROK , ROK ,3 ROK ,9 ROK , ROK ,6 ROK , ROK ,7 ROK ,5 ROK ,2 ROK ,6 ROK ,5 Strona 18

19 TRANSAKCJE W BANKOMATACH Według danych otrzymywanych od banków i niebankowych operatorów bankomatów, systematycznie wzrasta liczba bankomatów w Polsce. Na koniec września r. liczba bankomatów w Polsce wynosiła szt. (wykres nr 19). W porównaniu do poprzedniego kwartału liczba ta wzrosła o 4,5%. Wykres nr 19. Liczba bankomatów w Polsce na koniec kolejnych kwartałów od roku. 16. szt Podmioty nadzorujące urządzenia bankomatowe dysponują danymi dotyczącymi liczby i wartości transakcji przeprowadzanych w bankomatach. Wśród transakcji dokonywanych przy użyciu bankomatów wyróżnia się kilka kategorii, tj.: - wypłaty gotówki, - depozyty gotówkowe, - przelewy, - zakupy towarów bądź usług, - inne transakcje. Strona 19

20 Dane dotyczące obrotów gotówkowych realizowanych w bankomatach dotyczą wszystkich transakcji dokonywanych zarówno przez posiadaczy kart wydanych przez polskich wydawców kart, jak i obcokrajowców przebywający na terenie naszego kraju. Zatem liczba i wartość wypłat gotówkowych przeprowadzanych w bankomatach będzie różnić się od liczby i wartości transakcji gotówkowych realizowanych przy użyciu kart płatniczych wydanych przez polskie banki (dane raportowane przez banki), które obejmują również transakcje dokonane polskimi kartami za granicą. Według danych z banków, w III kwartale r. zarejestrowano: - 169,6 mln transakcji wypłat gotówki z bankomatów - na ogólną kwotę 63,1 mld zł. W III kwartale r., w porównaniu do kwartału poprzedniego, odnotowano: - spadek o 1,8% liczby dokonywanych wypłat gotówki z bankomatów z 172,7 do 169,6 mln szt. (wykres nr 2), - wzrost o 1,2 % wartości dokonywanych wypłat gotówki z bankomatów (z 62,3 do 63,1 mld zł). Wykres nr 2. Liczba transakcji gotówkowych przeprowadzanych w bankomatach w analogicznych kwartałach od roku. 16, mln 128,7 mln Wypłaty gotówki z bankomatu Liczba transakcji 14,8 mln 156,1 mln 162,9 mln 169,6 mln Średnia wartość transakcji gotówkowych realizowanych w bankomacie w omawianym okresie wynosiła 372 zł (tabela nr 5). W III kwartale r. realizowano dziennie średnio 124 transakcje wypłaty gotówki w przeliczeniu na jedno stanowisko bankomatowe (w poprzednim kwartale 132 transakcje wypłaty). Strona 2

21 Tabela nr 5. Liczba bankomatów oraz liczba i wartość transakcji gotówkowych w nich realizowanych w kolejnych kwartałach od 23 roku Liczba bankomatów Liczba transakcji /mln/ BANKOMATY WYPŁATY GOTÓWKI Wartość /mln zł/ Średnia wartość transakcji /zł/ ROK , ,5 28 ROK , ,4 282 ROK , ,1 31 ROK , ,2 317 ROK , ,3 291 ROK , ,6 294 ROK , ,2 37 ROK , ,5 311 ROK , ,2 297 ROK , ,2 39 ROK , ,4 33 ROK , ,1 334 ROK , ,2 329 ROK ,1 52.2,2 333 ROK , ,5 354 ROK , 55.81,6 353 ROK , ,5 342 ROK , ,8 373 ROK , ,1 371 ROK , ,5 368 ROK , ,5 354 ROK , ,7 361 ROK , ,7 374 Strona 21

22 TRANSAKCJE W PUNKTACH HANDLOWO-USŁUGOWYCH Z danych uzyskanych od agentów rozliczeniowych wynika, iż na koniec września r. na rynku polskim funkcjonowało: -17,9 tys. punktów handlowo-usługowych akceptujących płatności dokonywane kartami płatniczymi, -28,9 tys. terminali POS (wykres nr 21). Wykres nr 21. Liczba urządzeń akceptujących elektroniczne instrumenty płatnicze w podziale na terminale POS oraz imprintery w III kwartale r. 93,6% 6,4% Terminale POS : szt. Imprintery: szt. W III kwartale r. odnotowano na podstawie danych od agentów rozliczeniowych: - wzrost o 3,5% liczby punktów handlowo-usługowych wyposażonych w terminale POS z do (wykres nr 22), - wzrost o 2,2% liczby terminali POS z 24,3 do 28,9 tys. szt. (wykres nr 23). Strona 22

23 Wykres nr 22. Liczba punktów handlowo - usługowych wyposażonych w terminale POS - na przestrzeni kolejnych kwartałów od roku tys Wykres nr 23. Liczba terminali POS w Polsce - na przestrzeni kolejnych kwartałów od roku 24 2 tys. szt. 179,1 188,2 22,1 28, ,5 133,5 144,6 159, Strona 23

24 Na podstawie ww. danych można stwierdzić, że rosnąca dostępność tego typu urządzeń jest jednym z ważnych elementów sprzyjających popularyzacji elektronicznych instrumentów płatniczych i przekłada się na wzrost liczby i wielkości operacji bezgotówkowych dokonywanych przy użyciu kart płatniczych. Tempo wzrostu liczby terminali POS oraz tempo wzrostu liczby transakcji realizowanych w terminalach POS przedstawia odpowiednio wykres nr 24 i 25. Wykres nr 24. Tempo wzrostu liczby terminali POS na przestrzeni kolejnych lat od 24 r. - wzrost procentowy w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego Tysiące szt. Terminale POS wskaźnik wzrostu w stosunku do analogicznego okresu w poprzednim roku % +1% +2% +18% +11% Wykres nr 25. Tempo wzrostu liczby transakcji na przestrzeni kolejnych lat od 24 r. (wzrost procentowy w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) Liczba transakcji w terminalach POS 2 1 mln szt. wskaźnik wzrostu w stosunku do analogicznego okresu w poprzednim roku +22% +26% +27% +37% +34% Strona 24

25 Szczegółowe dane od agentów rozliczeniowych dotyczące liczby urządzeń akceptujących elektroniczne instrumenty płatnicze, liczby punktów handlowo-usługowych, w których te urządzenia są wykorzystywane oraz liczby i wartości transakcji bezgotówkowych prezentuje załącznik nr 8. Z danych od agentów rozliczeniowych wynika, że w III kwartale r.: - liczba transakcji bezgotówkowych wyniosła 18, mln szt. (wykres nr 26), - wartość transakcji bezgotówkowych wyniosła 19,6 mld zł (wykres nr 27). W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano: - wzrost o 2,8% liczby transakcji bezgotówkowych, - wzrost o 2,5% wartości transakcji bezgotówkowych. Wykres nr 26. Liczba operacji bezgotówkowych rozliczanych przez agentów w kolejnych kwartałach od roku mln szt Wykres nr 27. Wartość operacji bezgotówkowych rozliczanych przez agentów w kolejnych kwartałach od roku mld zł 8,5 1,3 1,9 12,3 11,3 13,2 14, 15,6 14,6 16,9 17,3 18,5 16,2 19,2 19,6 Strona 25

26 PODSUMOWANIE Obserwowane zjawiska dotyczące funkcjonowania rynku kart płatniczych w Polsce nie powodują konieczności podejmowania szczególnych działań ze strony Narodowego Banku Polskiego. Na podkreślenie zasługuje utrzymująca się dynamika wzrostu liczby kart płatniczych, jak i liczby transakcji realizowanych z ich użyciem. W szczególności po raz pierwszy, należy odnotować w statystykach przewagę transakcji bezgotówkowych nad wypłatami gotówki z bankomatów, co jest bardzo pozytywnym wskaźnikiem pokazującym powolną zmianę zachowań posiadaczy kart. Opracowała: Magdalena Rabong Departament Systemu Płatniczego Wydział Nadzoru magdalena.rabong@nbp.pl Strona 26

27 Narodowy Bank Polski Załącznik nr 1 Departament Systemu Płatniczego Informacja o kartach płatniczych KARTY PŁATNICZE LICZBA WYEMITOWANYCH KART W PODZIALE NA KARTY DEBETOWE, KREDYTOWE ORAZ OBCIĄŻENIOWE W KOLEJNYCH KWARTAŁACH OD ROKU 35, 3, 25, 2, mln szt. 21,2 mln 22,3% 21,9 mln 22,6 mln 23,6% 24,8% 23,8 mln 26,6% 27,1% 27,7% 28,9% karty obciążeniowe karty kredytowe karty debetowe 24,3 mln 24,9 mln 25,9mln 26,5 mln 29,5% 27,3 mln 29,6% 28,2 mln 29,2mln 3,4% 3,6% 3,3 mln 31,1% 32,5mln 31,7mln 31,1 mln 32,3% 31,2% 31,4% 15, 1, 75,% 73,8% 72,8% 71,1% 7,7% 7,3% 69,2% 68,9% 68,9% 68,1% 67,9% 67,6% 67,5% 67,4% 66,6% 5,, Opr. Magdalena Rabong, Wydział Nadzoru, DSP -> System płatniczy -> Karty płatnicze

28 Narodowy Bank Polski Załącznik nr 2 Departament Systemu Płatniczego Informacja o kartach płatniczych KARTY PŁATNICZE LICZBA WYEMITOWANYCH KART PŁATNICZYCH W PODZIALE WEDŁUG POSZCZEGÓLNYCH KATEGORII W KOLEJNYCH KWARTAŁACH - ROKU Podział kart ROK ROK ROK ROK A. wg rodzaju użytej karty 1. karty debetowe w tys , , , , , , , , , , , 2.456, , , , w % 75,% 73,8% 72,8% 71,1% 7,7% 7,3% 69,2% 68,9% 68,9% 68,1% 67,9% 67,6% 67,5% 67,4% 66,6% 2. karty obciążeniowe w tys. 565,5 573,4 55, 55,2 523,5 51,3 51,2 428,2 419,2 43,1 424, 414,5 45,3 398,9 388,9 w % 2,7% 2,6% 2,4% 2,3% 2,2% 2,1% 1,9% 1,6% 1,5% 1,5% 1,5% 1,4% 1,3% 1,3% 1,2% 3. karty kredytowe w tys , , , ,2 6.6, , , ,5 8.71, , ,4 9.44,6 9.71, , , w % 22,3% 23,6% 24,8% 26,6% 27,1% 27,7% 28,9% 28,5% 29,6% 3,4% 3,6% 31,1% 31,2% 31,4% 32,3% RAZEM : w tys , , , , , , , , , , , ,5 31.8, , ,8 w % 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% B. wg technologii zapisu danych 1. karty wyposażone w tys , , , , , , , , , , , , , , ,1 w pasek magnetyczny w % 96,5% 95,8% 95,1% 94,3% 93,6% 93,2% 92,9% 92,3% 9,9% 89,2% 85,9% 83,6% 81,6% 79,7% 77,4% 2. karty wyposażone w pasek w tys. 683,9 862,7 1.38,3 1.38,8 1.5, 1.646, 1.775, ,9 2.44, ,1 4.26, , , 6.367,3 7.25,7 magnetyczny i mikroprocesor w % 3,2% 3,9% 4,6% 5,5% 6,2% 6,7% 6,9% 7,5% 8,8% 1,5% 13,8% 16,1% 18,2% 2,1% 22,3% 3. karty wyposażone w tys. 16,2 16,2 17,1 16,7 12,7 11,3 12,1 12,6 12,7 13,5 14,6 15,4 15,9 17,6 16,7 w mikroprocesor w %,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1% 4. karty wirtualne w tys. 34,8 35,8 37, 38,9 4,6 41,3 42,1 49,7 53,1 59,8 65,7 68,3 7,6 74,9 8,3 w %,16%,16%,2%,2%,17%,17%,2%,2%,19%,21%,23%,2%,23%,24%,25% RAZEM : w tys , , , , , , , , , , , ,5 31.8, , ,8 w % 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% Opr. Wydział Nadzoru, -> System płatniczy -> Karty płatnicze

29 Narodowy Bank Polski Załącznik nr 3 Departament Systemu Płatniczego Informacja o kartach płatniczych KARTY PŁATNICZE LICZBA TRANSAKCJI DOKONANYCH POSZCZEGÓLNYMI TYPAMI KART W KOLEJNYCH KWARTAŁACH - ROKU Podział kart ROK ROK ROK A. wg rodzaju użytej karty 1. karty debetowe w tys , , , , , , , , , , , w % 86,9% 86,8% 86,1% 85,9% 85,9% 86,% 85,3% 85,3% 85,5% 85,8% 85,1% 2. karty obciążeniowe w tys ,3 4.69, 4.412, ,3 4.59, , ,6 4.95, ,3 3.92, ,5 w % 1,8% 1,7% 1,6% 1,5% 1,5% 1,4% 1,3% 1,3% 1,2% 1,1% 1,1% 3. karty kredytowe w tys , , , , , ,9 42.4, , , , ,7 w % 11,3% 11,5% 12,3% 12,6% 12,7% 12,6% 13,4% 13,4% 13,3% 13,1% 13,9% RAZEM : w tys , , , , , , , , , , ,1 w % 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% B. wg technologii zapisu danych 1. karty wyposażone w tys , , , , , , , , , , ,7 w pasek magnetyczny w % 93,8% 93,5% 93,1% 93,1% 92,4% 9,8% 87,7% 85,1% 82,1% 79,9% 76,8% 2. karty wyposażone w pasek w tys , , , , , , , , , , ,5 magnetyczny i w % 6,2% 6,5% 6,8% 6,8% 7,6% 9,2% 12,2% 14,8% 17,8% 2,1% 23,2% mikroprocesor 3. karty wyposażone w tys. 16,6 17, 19,1 19,6 112,5 12,1 125,8 128,2 124,5 137,9 136,7 w mikroprocesor w %,4%,%,4%,4%,4%,4%,4%,4%,4%,4%,4% 4. karty wirtualne w tys. 75,5 76,1 77,8 89, 113,4 121,4 124,5 19,7 97,1 94,9 1,3 w %,3%,3%,3%,3%,4%,4%,4%,3%,3%,3%,3% RAZEM : Opr. Wydział Nadzoru, Magdalena Rabong w tys , , , , , , , , , , ,1 w % 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% -> System płatniczy -> Karty płatnicze

30 Narodowy Bank Polski Załącznik nr 4 Departament Systemu Płatniczego Informacja o kartach płatniczych KARTY PŁATNICZE WARTOŚĆ TRANSAKCJI DOKONANYCH POSZCZEGÓLNYMI TYPAMI KART W KOLEJNYCH KWARTAŁACH - ROKU Podział kart A. wg rodzaju użytej karty 1. karty debetowe w mln zł , , , , , , , 72.29, , 75.61, ,7 w % 89,6% 89,8% 89,6% 89,2% 89,1% 89,3% 89,3% 89,2% 89,1% 89,7% 89,7% 2. karty obciążeniowe w mln zł 1.64, 1.683, , ,3 1.48, , , , , , ,3 w % 2,8% 2,6% 2,3% 2,2% 2,1% 2,% 1,8% 1,8% 1,8% 1,6% 1,6% 3. karty kredytowe w mln zł 4.481,3 5.24, ,9 6.2, , ,2 7.14, 7.292,4 6.85, , , w % 7,6% 7,7% 8,1% 8,6% 8,8% 8,6% 8,9% 9,% 9,2% 8,7% 8,8% RAZEM : w mln zł 59.53, , , , , , , , , , , w % 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% B. wg technologii zapisu danych 1. karty wyposażone w mln zł , , , , ,9 7.3,8 7.59, , , , 67.28,5 w pasek magnetyczny w % 93,8% 93,5% 93,2% 93,2% 92,3% 9,8% 87,9% 85,5% 89,1% 8,8% 78,% 2. karty wyposażone w pasek w mln zł 3.593,1 4.17, , ,5 5.66, , 9.577, , , , ,4 magnetyczny i mikroprocesor w % 6,1% 6,5% 6,7% 6,7% 7,6% 9,1% 12,% 14,3% 16,9% 19,% 21,9% 3. karty wyposażone w mln zł 6,6 61,3 67,2 68,6 65, 66,5 77,9 86,6 75,1 85,9 88,4 w mikroprocesor w %,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1%,1% 4. karty wirtualne w mln zł 16,5 16,7 16,6 18,1 24,3 26,9 27,1 23,8 21,5 22,2 22,7 w %,3%,3%,2%,3%,4%,3%,3%,3%,3%,3%,3% RAZEM : w mln zł 59.53, , , , , , , , , , , w % 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% Opr.Magdalena Rabong, Wydział Nadzoru, DSP ->System płatniczy -> Karty płatnicze

31 Narodowy Bank Polski Załącznik nr 5 Departament Systemu Płatniczego KARTY PŁATNICZE: LICZBA TRANSAKCJI (transakcje bezgotówkowe oraz transakcje w bankomatach) w kolejnych kwartałach od 25 roku Informacja o kartach płatniczych LICZBA TRANSAKCJI w szt. KWARTAŁY TRANSAKCJE KARTAMI TRANSAKCJE BEZGOTÓWKOWE TRANSAKCJE W BANKOMATACH OGÓŁEM KRAJ POZA KRAJEM RAZEM Udział w transakcjach kartowych KRAJ POZA KRAJEM RAZEM Udział w transakcjach kartowych ,37% ,31% ,14% ,55% ,27% ,25% ,19% ,29% ,16% ,35% ,78% ,85% ,44% ,29% ,84% ,93% ,7% ,72% ,81% ,5% ,26% ,59% ,25% ,52% ,27% ,54% ,8% ,82% ,7% ,89% ,54% ,43% ,19% ,75% ,47% ,53% ,5% ,5% Opr. na podstawie danych kwartalnie raportowanych przez banki do Departamentu Systemu Płatniczego -> System płatniczy -> Karty płatnicze

32 Narodowy Bank Polski Załącznik nr 6 Departament Systemu Płatniczego WARTOŚĆ TRANSAKCJI PRZEPROWADZONYCH PRZY UŻYCIU KART PŁATNICZYCH (w tym TRANSAKCJI BEZGOTÓWKOWYCH oraz TRANSAKCJI W BANKOMATACH) W KOLEJNYCH KWARTAŁACH OD 25 ROKU (opracowano na podstawie danych kwartalnie raportowanych przez banki do Departamentu Systemu Płatniczego) Informacja o kartach płatniczych WARTOŚĆ TRANSAKCJI w zł KWARTAŁY TRANSAKCJE KARTAMI TRANSAKCJE BEZGOTÓWKOWE TRANSAKCJE W BANKOMATACH OGÓŁEM KRAJ POZA KRAJEM RAZEM Udział w transakcjach kartowych KRAJ POZA KRAJEM RAZEM Udział w transakcjach kartowych ,53% ,86% ,91% ,5% ,5% ,19% ,87% ,44% ,5% ,65% ,4% ,27% ,18% ,27% ,18% ,21% ,74% ,57% ,15% ,57% ,46% ,48% ,3% ,66% ,82% ,2% ,21% ,83% ,9% ,9% ,6% ,13% ,85% ,1% ,12% ,6% ,13% ,11% Opr. Magdalena Rabong, Wydział Nadzoru -> System płatniczy -> Karty płatnicze

33 Narodowy Bank Polski Załącznik nr 7 Departament Systemu Płatniczego Informacja o kartach płatniczych LICZBA I WARTOŚĆ TRANSAKCJI PRZEPROWADZONYCH PRZY UŻYCIU KART PŁATNICZYCH (w tym TRANSAKCJI GOTÓWKOWYCH) W KOLEJNYCH KWARTAŁACH OD 25 ROKU (opracowano na podstawie danych kwartalnie raportowanych przez banki do Departamentu Systemu Płatniczego) ŚREDNIA WARTOŚĆ KWARTAŁY TRANSAKCJE TRANSAKCJE TRANSAKCJE TRANSAKCJE TRANSAKCJI GOTÓWKOWEJ KARTAMI GOTÓWKOWE KARTAMI GOTÓWKOWE / w zł/ OGÓŁEM LICZBA Udział w transakcjach kartowych OGÓŁEM WARTOŚĆ /w zł/ Udział w transakcjach kartowych ,63% ,47% 292, ,86% ,9% 294, ,73% ,95% 39, ,81% ,13% 31, ,84% ,5% 298, ,22% ,96% 36, ,56% ,82% 328, ,16% ,82% 334, ,93% ,26% 325, ,19% ,85% 334, ,74% ,54% 353, ,75% ,7% 354, ,39% ,18% 342, ,92% ,79% 353, ,93% ,91% 374, ,46% ,94% 371, ,81% ,15% 355, ,53% ,88% 36, ,49% ,87% 374, Opr. Magdalena Rabong, Wydział Nadzoru -> System płatniczy-> Karty płatnicze

34 Narodowy Bank Polski Załącznik nr 8 Departament Systemu Płatniczego Informacja o kartach płatniczych Dane o liczbie i wartości operacji rejestrowanych przez agentów rozliczeniowych dokonanych na przestrzeni kolejnych kwartałów od 25 roku Liczba akceptantów Liczba punktów handlowousługowych Liczba urządzeń akceptujących elektroniczne instrumenty płatnicze Liczba operacji /w szt./ Wartość operacji /w zł./ terminale POS imprintery sprzedaż w internecie terminale POS imprintery sprzedaż w internecie terminale POS imprintery RAZEM RAZEM RAZEM RAZEM RAZEM terminale POS imprintery sprzedaż w internecie terminale POS imprintery sprzedaż w internecie Opr. Magdalena Rabong, Wydział Nadzoru, -> System płatniczy -> Karty płatnicze