platforma edukacy jna eodra.pl

Transkrypt

1 platforma edukacy jna eodra.pl Platforma edukacy jna eodra.pl powstała w ramach realizacji KOMPLEKSOWEGO PROGRAMU EDUKACYJNEGO nt. OCHRONY ŚRODOWISKA NATURALNEGO RZEK I AKWENÓW WROCŁAWIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY współfinansowanego ze środków Gminy Wrocław.

2 Źródła zanieczyszczenia wód ZJAWISKA NATURALNE, AWARIE i WYPADKI

3 ... Źródła naturalne i zdarzenia losowe Na zanieczyszczenia naturalne i zdarzenia losowe w większości nie mamy wpływu. Kataklizmy, awarie i wypadki zdarzały się zawsze, a im bardziej eksploatujemy Ziemię, tym większe prawdopodobieństwo, że ich skutki destrukcyjnie wpłyną na środowisko w tym również na wody powierzchniowe. Zatrucie wód gruntowych w wyniku awarii lub kataklizmu jest mniej prawdopodobne, jednak skutki tego są również ogromne, szczególnie dla najbliższej okolicy (m.in. brak źródła czystej wody do picia).

4 ... Źródła naturalne Zjawiska naturalne Źródła naturalne i zdarzenia losowe jako przyczyny zanieczyszczenia rzek

5 ... Źródła naturalne kwaśne deszcze Zjawiska naturalne powodujące zanieczyszczenia wód powierzchniowych naturalne zanieczyszczenia biologiczne (produkty przemiany materii organizmów i procesy gnilne) kataklizmy

6 ... Kwaśne deszcze Kwaśne deszcze to opady atmosferyczne o ph mniejszym niż 5,6. Mogą powstawać zarówno jako efekt czynników naturalnych, jak i antropogenicznych (związanych z działalnością człowieka). Oprócz kwaśnych deszczów istnieją też kwaśne mgły, kwaśne śniegi itp. Co powoduje kwaśne deszcze: wybuchy wulkanów, pyły i materia organiczna są naturalnym źródłem kwaśnych deszczów, gdyż stanowią (średnio) 50% emisji tlenków siarki i azotu na świecie zanieczyszczenia z fabryk i elektrociepłowni, spaliny i niewłaściwie stosowane nawozy to główne źródła zanieczyszczeń atmosfery pochodzenia antropogenicznego niewielkie opady są bardziej kwaśne niż obfite, gdyż te drugie rozcieńczają kwaśne substancje.

7 Źródło: Kwaśne deszcze

8 ... Skutki kwaśnych deszczów Skutki kwaśnych deszczów dla wód powierzchniowych Zmiana ph wody wymywanie z gleby toksycznych substancji, np. glinu wymieranie organizmów zaburzenie cyklu życiowego organizmów wodnych Przy ph wody równym 5,4 ustaje reprodukcja wszystkich ryb

9 Skutki kwaśnych deszczów Źródło: Kwaśne deszcze w latach 80 zniszczyły w Polsce lasy górskie na terenie 15 tys. km2. To była największa tego typu katastrofa ekologiczna w Europie! Źródło:

10 ... Naturalne zanieczyszczenia biologiczne wód nadmierna ilość powoduje zakwity wód zużywają bardzo dużo tlenu, powodując jego deficyty w wodzie i duszenie się organizmów wodnych zatrucie wód ich produktami przemiany materii, np. toksynami sinicowymi Mikroorganizmy wodne (przede wszystkim bakterie) są niezbędną częścią łańcucha pokarmowego mineralizują materię organiczną i przyczyniają się do samooczyszczania się rzek

11 ... Naturalne zanieczyszczenia biologiczne wód Sinice z jeziora Turawskiego wpływają do Odry

12 ... Kataklizmy Źródła naturalne i zdarzenia losowe jako przyczyny zanieczyszczenia rzek

13 ... Kataklizmy Kataklizmy (klęski żywiołowe) to ekstremalne zjawiska naturalne, powodujące znaczące szkody na danym terenie. Zaliczamy do nich: powódź, suszę, rozległy pożar terenu, trzęsienie ziemi, wybuch wulkanu, tsunami, huragan, tornado, obfite opady śniegu oraz lawiny śnieżne, ekstremalny upał lub mróz, szczególnie w dłuższym okresie, osuwiska ziemi, katastrofy kosmiczne upadek meteorytu, eksplozja meteoru, wybuch bliskiej supernowej.

14 ... Kataklizmy Jednym z największych kataklizmów XX w. była powódź w Chinach w 1931 r. Źródło: Liczbę ofiar powodzi szacuje się nawet na 4 mln osób, a ponad 100 mln osób straciło dach nad głową

15 ... Kataklizmy Podczas powodzi w Polsce w 1997 r. zostały zalane zakłady przemysłowe, oczyszczalnie ścieków i składowiska odpadów. W Odrze zanotowano znaczny wzrost ilości metali ciężkich, herbicydów i ftalanów. Na szczęście ogromna ilość wody sprawiła, że stężenie tych substancji nie spowodowało degradacji ekosystemów wodnych i nie doprowadziło do skażenia okolicznych terenów. Źródło: Wrocław podczas powodzi w 1997.

16 ... Cieka wostka Schematyczny plan Wrocławia z zaznaczonymi obszarami zalania przez powódź, na podstawie planu sporządzonego przez Urząd Miejski Wrocławia

17 ... Kataklizmy W 2011 r. trzęsienie ziemi i powstała w jego wyniku fala tsunami uszkodziła elektrownię jądrową w Fukushimie. Oprócz 19 tysięcy ofiar śmiertelnych, odnotowano dramatyczne skutki związane z radioaktywnym skażeniem wody. Źródło: Woda z uszkodzonego reaktora skaziła radioaktywnie ocean

18 ... Kataklizmy Woda z uszkodzonego reaktora skaziła radioaktywnie cały ocean niestety pręty paliwowe będą chłodzone jeszcze przez wiele lat co oznacza, że substancje promieniotwórcze przez cały ten czas będą spływały do wód powierzchniowych. Źródło: Zasięg radioaktywnego skażenia Oceanu Spokojnego.

19 ... Kataklizmy Skutków katastrofy w Fukushimie nie udało się usunąć do dziś, skażenie gleb oraz wód będzie neutralizowane jeszcze przez długie lata Źródło: Jednym z pierwszych gatunków, na których zauważono szkodliwe skutki mutacji, były motyle Pseudozizeeria maha

20 ... Kataklizmy W kwietniu 2015 roku (4 lata po katastrofie) naukowcy odkryli w okolicach Fukushimy kilkanaście martwych delfinów. Przyczyną ich śmierci było niedokrwienie płuc, spowodowane komplikacjami po styczności z wodą, zawierającą toksyczne substancje, wydobywające się z uszkodzonej elektrowni w Fukushimie. Źródło:

21 ... Awarie i wypadki Źródła naturalne i zdarzenia losowe jako przyczyny zanieczyszczenia rzek

22 ... Awarie i wypadki W razie wypadku i wycieku niebezpiecznych związków najbardziej zagrożone są wody powierzchniowe, tj. rzeki i jeziora. Należy pamiętać, że gdy zanieczyszczenia dostaną się do rzeki, będą one przez nią niesione nawet przez setki kilometrów, zatruwając całą okolicę na tym obszarze.

23 ... Awarie i wypadki Pożar w fabryce chemicznej wody pożarnicze wpłynęły do Renu razem z 30 tonami pestycydów. Źródło: Źródło: Martwe węgorze wyławiane z Renu, to tylko ułamek katastrofy. Nastąpiła degradacja życia biologicznego na szwajcarskich, francuskich i niemieckich odcinkach rzeki; zginęło tam ponad pół miliona ryb.

24 ... Awarie i wypadki Wyciek z osadnika w Rumunii zatruł cy jankiem trzy rzeki na długości setek kilometrów. Węgry wyceniły straty na 143 mln dolarów. Katastrofa ekologiczna doprowadziła na zatrutym obszarze do śmierci niedźwiedzi, jeleni, wydr, orłów bielików, czapli oraz wielu gatunków ryb. Źródło: Martwe ryby zatrute cy jankiem. Źródło:

25 ... Awarie i wypadki Katastrofy, na szczęście na dużo mniejszą skalę, mają również miejsce w Polsce. W 2007 roku, niedaleko Płocka wykoleiło się 8 cystern z olejem opałowym. Część z nich spadła z nasypu, co doprowadziło do pęknięcia zbiorników i wycieku oleju do niewielkiej rzeki. Skutki wypadku likwidowane były przez miesiąc. Źródło: Wykolejone cysterny były przyczyną lokalnej katastrofy ekologicznej.

26 ... Awarie i wypadki Corocznie dochodzi w Polsce do przynajmniej kilku poważnych wypadków komunikacy jnych, zagrażających lokalnym ekosystemom. Źródło: Po wypadku cysterny płynny asfalt dostał się do Noteci (dorzecze Odry).

27 ... Awarie i wypadki Corocznie dochodzi w Polsce do przynajmniej kilku poważnych wypadków komunikacy jnych, zagrażających lokalnym ekosystemom. Źródło: Wyciąganie samochodu osobowego z Odry na szczęście nie doszło do wycieku paliwa.

28 ... Czy wiesz, że...? Cieka wostka Olej tworzy na powierzchni wody warstewkę uniemożliwiającą pobranie tlenu z powietrza, przez co organizmy wodne nie mają wystarczającej do życia ilości tego związku. Zanieczyszczenia olejem niszczą siedliska oraz miejsca tarła ryb.

29 ... Awarie i wypadki Wypadki mają również destrukcy jny wpływ na ekosystemy morskie. Źródła zanieczyszczeń olejowych morza z atmosfery 9% wydobywanie ropy 2% źródła naturalne 7% ścieki przemysłowe i wody burzowe z obszarów miejskich 37% katastrofy zbiornikowców 12% normalna eksploatacja statków 33% Źródło: Szacuje się że 12% zanieczyszczeń olejowych Bałtyku to skutek katastrof zbiornikowców

30 ... Awarie i wypadki Źródło: Największa katastrofa na Bałtyku miała miejsce w 1981 roku, przy wejściu do portu Kłajpeda. Nastąpiło wtedy wylanie się do morza 16,5 tysiąca ton ciężkiego oleju opałowego i 250 ton paliwa. Spowodowało to lokalną katastrofę ekologiczną i zaniczyszczenie wielu kilometrów linii brzegowej

31 ... Awarie i wypadki W 2010 r. doszło do największej w historii katastrofy platformy wiertniczej. W Zatoce Meksykańskiej doszło do pożaru i wycieku ropy, która utworzyła plamę mającą powierzchnię 60 %. terytorium Polski (180 tys. km2). Wyciek udało się zaplombować dopiero po 5 miesiącach. Źródło: W wyniku wybuchu zginęło 11 pracowników, 17 zostało rannych.

32 ... Czy wiesz, że...? Cieka wostka Po przedstawieniu oficjalnych raportów służb badających sprawę, wyszły na jaw informacje, że katastrofy można było uniknąć, gdyby nie ignorancja ze strony władz koncernu. Na platformie prowadzony był niedostateczny nadzór, a zasady bezpieczeństwa były bagatelizowane.

33 ... Awarie i wypadki Katastrofa zniszczyła w większości ekosystem wodny Zatoki Meksykańskiej, powodując śmierć setek tysięcy ptaków i milionów stworzeń morskich. Źródło: Pelikan oklejony ropą po katastrofie ekologicznej.

34 ... Dobre praktyki

35 ... Oszczędzaj energię mniej zużytego prądu to mniej zanieczyszczeń wpływających na powstawanie kwaśnych deszczów. Dobre praktyki Źródło:

36 ... Mniej potrzebnego paliwa to mniej tankowców na morzach i cystern na drogach, a więc mniejsze prawdopodobieństwo wypadku: używaj roweru i spaceruj, zamiast jeździć samochodem Dobre praktyki używaj środków komunikacji miejskiej lub organizuj transport grupowy Źródło: Tramwaj nie stoi w korkach :) Wrocławskim rowerem miejskim możesz się przemieszczać całkowicie za darmo.

37 Źródło: praktyki Takie widoki to żaden wyścig rowerowy, to codzienność w Kopenhadze Dobre

38 ... Kupuj lokalne produkty brak konieczności transportu to nie tylko oszczędność paliwa, ale również niższa cena i wspieranie lokalnej gospodarki Dobre praktyki Źródło:

39 ... Bądź świadomym konsumentem Dobre praktyki Wybieraj producentów, którzy przestrzegają prawa i spełniają normy bezpieczeństwa w zakresie ochrony środowiska naturalnego. Wybieraj producentów, którzy prowadzą swój biznes w sposób społecznie odpowiedzialny. Chcesz wiedzieć więcej (społeczna odpowiedzialność biznesu - CSR).

40 ... Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR)

41 ... Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) (CSR) Zobowiązanie biznesu (przedsiębiorstw) do etycznego zachowania i przyczyniania się do rozwoju ekonomicznego poprzez ochronę środowiska naturalnego oraz poprawę jakości życia pracowników wraz z ich rodzinami, jak również lokalnych społeczności i społeczeństwa jako całości. Firmy społecznie odpowiedzialne: przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju, czyli dbania o środowisko naturalne, dobrobyt i zdrowie społeczeństwa nie zdobywają zysków kosztem pracowników (np. dzięki niskim wynagrodzeniom, złym warunkom pracy), klientów (produkty niskiej jakości, zawierające szkodliwe substancje) oraz środowiska naturalnego (np. brak oczyszczalni ćwieków, filtrów na kominach itd.) uwzględniają oczekiwania interesariuszy (właścicieli, pracowników, obywateli, konkurencji, organizacji pozarządowych itd.) są zgodne z obowiązującym prawem i spójne z międzynarodowymi normami postępowania Społeczna odpowiedzialność biznesu

42 ... Bądź świadomym obywatelem Dobre praktyki Oczekuj od władz Twojego miasta konkretnych działań na rzecz polepszenia i usprawnienia komunikacji publicznej. Oczekuj od władz Twojego miasta częstych i rygorystycznych kontroli w fabrykach oraz innych obiektach, w których produkowane są substancje niebezpieczne dla człowieka i środowiska naturalnego.

43 ... Zadania dla ucznia Sprawdź ile czasu traci Twoja rodzina stojąc w korkach. Poproś wszystkich domowników aby przez tydzień spisywali ile minut stali w korkach. Oblicz ile czasu średnio każdy z Was traci w ten sposób w ciągu roku? Wspólnie zastanówcie się jak możecie to zmienić.