Jak utrwalać efekty realizacji projektu Zostań przyjacielem wody oraz realizować lokalne programy ochrony wód?

Transkrypt

1 Jak utrwalać efekty realizacji projektu Zostań przyjacielem wody oraz realizować lokalne programy ochrony wód? Janina Kawałczewska RCEE w Płocku Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Projekt realizowany w partnerstwie:

2 1. Dlaczego realizowaliśmy projekt Zostań przyjacielem wody? Wodo, nie jesteś potrzebna do życia; jesteś samym życiem Jesteś najważniejszym i najwrażliwszym bogactwem, jakie istnieje na świecie wg Antoine Saint Exupery Woda jest najlepszą ze wszystkich rzeczy Pindar

3 Woda, będąca jednym z żywiołów (obok Ziemi, Powietrza, Ognia) towarzyszy ludziom od najdawniejszych czasów. Woda stanowi ok. 70% naszego organizmu. Woda to źródło życia. Czy dziś, odkręcając kran, marnując wodę, zanieczyszczając rzeki ściekami, odpadami pamiętamy o tym?, jeśli: polskie rzeki prowadzą wody o niskiej jakości, w tym także Wisła, tylko część wód podziemnych, które są zbiornikami wody do picia, można uznać za czyste, znaczna część ścieków bytowych, przemysłowych, opadowych nie jest oczyszczana i jako surowe ścieki wprowadzane do środowiska, duże ilości zużywanej wody marnuje się,

4 są duże dysproporcje w ilości zużywanej wody i ilości zarejestrowanych, odprowadzanych ścieków oraz w stopniu zwodociągowania (blisko 100%) i skanalizowania (około 30%) terenów wiejskich, niewłaściwe zagospodarowanie przestrzenne terenów nadwiślańskich potęguje problemy powodziowe (tereny są zamieszkałe, brak polderów przeciwpowodziowych, zbiorników retencyjnych), niski stan świadomości ekologicznej społeczeństwa (dotyczy ochrony zasobów wód i ich jakości) oraz aktywności społeczności na rzecz ochrony wód (na podłączenie domów do kanalizacji).

5 2. Projekt skierowany był do: przedstawicieli gmin, bo to oni odpowiadają z mocy prawa za zaopatrzenie mieszkańców w wody dobrej jakości, odprowadzanie ścieków (ustawy: o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków, Prawo wodne, ustawa o samorządzie gminnym), nauczycieli: kształtujących właściwe postawy najmłodszego pokolenia i rodziców, uczniów, gdyż oni będą odpowiadać za zrównoważony rozwój swoich terenów.

6 3. Stosowane metody: warsztaty terenowe (ujęcie wody, stacja uzdatniania wody, przepompownie ścieków, oczyszczalnia ścieków), bezpośrednia obserwacja rzeki, zbiornika wodnego, badanie i ocena jakości wód, szukanie źródeł degradacji wód i przekazywanie efektów monitoringu do urzędu gminy, a następnie informowanie, jak wykorzystano wyniki do tworzenia lokalnych programów ochrony wód (likwidacji źródeł degradacji wód odprowadzenie ścieków nieoczyszczonych, wylewanie ich do rzek, stosowania gnojowicy, likwidacja dzikich wysypisk, budowa przydomowych oczyszczalni ścieków).

7 4. Jak utrwalić efekty realizacji projektu? wykorzystywać materiały edukacyjne wytworzone w trakcie realizacji projektu: materiały z konferencji, warsztatów dla dorosłych, uczniów, poradnik dla nauczycieli Ochrona zasobów wód i ich jakości zawierający podstawowe informacje dotyczące ochrony wód. Poradnik ten powinien być w każdej bibliotece gminnej, szkolnej, centrów edukacji. W Poradniku są podstawowe informacje o wodzie, zanieczyszczeniu wód, skutkach zdrowotnych tego, prawne aspekty ochrony wód, problemy gospodarki wodnej, metody ochrony wód, metody ochrony wód przed zanieczyszczeniem, rola wody w środowiskach: miejskim i wiejskim, zagrożenie powodziowe, monitoring wód, edukacja ekologiczna społeczeństwa z zakresu ochrony wód z przykładowymi scenariuszami zajęć.

8 kalendarz edukacyjny Kropelka do kropelki, który powinien zachęcić społeczeństwo do oszczędzania wody, rady zamieszczone w poszczególnych miesiącach kalendarza powinny na trawle zakorzenić się w zwyczajach społeczeństwa (zakręcanie wody przy goleniu, myciu, troski o szczelność instalacji wodociągowej, likwidacja przecieków wody, kąpiel pod prysznicem, mycie naczyń w zmywarce, pranie wówczas, każdy uzbiera się pełna pralka, itd..)

9 wykorzystywać pomoce naukowe walizka ekobadacza, które otrzymają dziś szkoły uczestniczące w projekcie do ciągłej obserwacji wód w rejonie działania szkoły. Wyniki monitoringu wód przekazać do urzędu gminy, a odwrotnie pracownik urzędu gminy winien poinformować uczniów, jak wykorzystano wyniki monitoringu,

10 organizacja imprez w szkole, gminie poświęconych ochronie wód ich zasobów i jakości: konkursy wiedzy, plastyczne, fotograficzne, happeningi z tematyką ochrony wód, badanie stanu świadomości społeczeństwa dotyczące ochrony wód, analiza ankiet, zwiedzanie stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, informacje o działaniach dotyczących realizacji lokalnych programów ochrony wód (ilość zużytej wody, ilość odprowadzonych ścieków, nowe sieci kanalizacyjne, przyłącza, nowe przydomowe oczyszczalnie ścieków), czy jesteśmy przygotowani na suszę, powódź debaty).

11

12 Konkurs dla uczestników konferencji i happeningu 1. Jaki jest zdaniem Pani/Pana powierzchniowych w gminie? stan czystości wód a) dobry b) zły c) nie wiem 2. Czy występują widoczne negatywne skutki zanieczyszczenia jezior/rzek? a. śnięcia ryb, b. zakwity glonów c. wzrost mętności i zmiany barwy wody 3. Czy zanieczyszczenia wody stanowią ograniczenia możliwości rozwoju gminy w zakresie: a) turystyki i wypoczynku b) gospodarki wodochłonnej, produkcji art. Spożywczych c) możliwości zaopatrzenia w wodę d) inna (jakie?)

13 4. Jakie są źródła zanieczyszczeń wód? a) rolnictwo b) ścieki bytowe c) ścieki przemysłowe d) składowiska odpadów e) wody opadowe f) inne (jakie?) 5. Czy występują objawy zmniejszenia się zasobów wód? a) wysychanie rzek, jezior b) zmniejszenie wydajności ujęć wody c) przesuszenie i zmniejszenie areału obszarów podmokłych, bagiennych d) inne przejawy (jakie?) 6. Czy stan jakości wód i ich dostępność wpływa na standard życia mieszkańców? a) tak b) nie c) nie wiem