ROLA AGROTURYSTYKI W ROZWOJU WIELOFUNKCJYJNYM WSI I DYWERSYFIKACJA ŹRÓDEŁ DOCHODU GOSPODARSTW ROLNYCH

Transkrypt

1 ROLA AGROTURYSTYKI W ROZWOJU WIELOFUNKCJYJNYM WSI I DYWERSYFIKACJA ŹRÓDEŁ DOCHODU GOSPODARSTW ROLNYCH Prof. dr hab. Bogusław Sawicki Katedra Turystyki i Rekreacji Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

2 ISTOTA OBSZARÓW WIEJSKICH (specyficzne cechy) Specyficzny krajobraz Niska gęstość zaludnienia Przewaga ludności związanej zawodowo z gospodarką rolną, leśną i rybacką Tradycyjny styl życia Ekstensywne używanie ziemi Rzadka zabudowa i rozproszone osadnictwo Poczucie mieszkańców, że mieszkają na wsi

3 PROBLEMY OBSZARÓW WEJSKICH Monofunkcyjne rolnictwo produkcja surowców Brak alternatywnych miejsc pracy Słaba infrastruktura techniczna Ciągłe uwalnianie osób z pracy w sektorze rolniczym Deprecjacja ekonomiczna i kulturowa wsi Starzejące się społeczeństwo Wyjazdy młodzieży do miasta oraz za granicę

4 SPOSOBY PRZECIWDZIAŁANIA W/W PROBLEMOM 1. Rozwój wielofunkcyjny obszarów wiejskich (UE, Jan Szaniecki Ordynacja Pińczowska 1812 r.): rozbudowa infrastruktury technicznej i społecznej przetwarzanie surowców rolniczych na obszarach ich produkcji tworzenie nowych miejsc pracy w zawodach pozarolniczych, np. usługi: turystyczne, edukacyjne, motoryzacyjne, kosmetyczne, krawieckie itd. wprowadzenie nowych technologii produkcji rolnej rolnictwo ekologiczne produkcja paliw odtwarzalnych w postaci finalnej renty strukturalne, dotacje UE

5 SPOSOBY PRZECIWDZIAŁANIA W/W PROBLEMOM c.d 2. Rozwój zrównoważony stabilny rozwój, uwzględniający takie zmiany, w których eksploatacja zasobów, główne działy inwestowania, kierunki postępu technicznego oraz zmiany instytucjonalne pozostają ze sobą w spójnej relacji. Taka harmonia działań stanowi zapewnienie zaspokojenia potrzeb aktualnie żyjących i przyszłych pokoleń ludzkości. (Agenda 21, Deklaracja z Rio de Janerio)

6 Schemat wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich (Komisja Europejska Deklaracja z Cork 1996 r.)

7 KORZYŚCI Z AGROTURYSTYKI Wzrost dochodów ludności wiejskiej i nowe miejsca pracy (1=10) Wpływ na zahamowanie deprecjacji ekonomicznej i kulturowej wsi Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej Sprzedaż bezpośrednia produktów rolniczych, a w tym szczególnie produktów rolnictwa ekologicznego Zapewnienie miejsc wypoczynku miejskiej ludności o mało zasobnym portfelu Propagowanie zdrowego stylu życia a w tym zdrowego wyżywienia Wpływ na rozwój innych rodzajów usług

8 LICZBA GOSPODARSTW AGROTURYSTYCZNYCH W POLSCE ( = ẋ 10,3%) - 15,5-7, r r r ,5-19,2-3,1 +7,8-11,8-8 +5,4-4, ,1 +7,9-57,9-1,8

9 OBIEKTY HOTELOWE I AGROTURYSTYKA W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM (2011 R.) Lp. Rodzaj obiektu Liczba obiektów Liczba miejsc noclegowych Udział w % Hotele Motele Pensjonaty Inne obiekty hotelowe agroturystyka ,6 4,2 2,5 19,9 37,8 6. OGÓŁEM

10 LICZBA GMIN I GOSPODARSTW AGROTURYSTYCZNYCH W POLSCE ORAZ W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM W 2011 R. Lp. Wyszczególnienie Polska Województwo lubelskie Udział w % 1. Liczba gmin 2478 (100%) 213 9,4 2. Liczba gmin z kwaterami agroturystycznymi 1327 (53,6%) 90 (42,2%) 6,8

11 LICZBA GOSPODARSTW W POWIATACH WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO

12 STRUKTURA DOCHODÓW ROLNIKÓW W BADANYCH GOSPODARSTWACH Schemat dochodów w % Lp. Źródła dochodów przed podjęciem działalności agroturystycznej po podjęciu działalności agroturystycznej 1. Działalność rolnicza 38,9 28,1 2. Agroturystyka - 24,0 3. Praca poza gospodarstwami 43,6 31,3 4. Emerytury i renty 15,0 15,5 5. Darowizny - 0,1 6. Inne 2,5 1,0

13 SCHEMAT ZŁOŻONOŚCI TURYSTYKI (agroturystyki) Turystyka to zjawisko psychologiczne, kulturowe, ekonomiczne i społeczne powodujące przepływ ludzi do miejsc znajdujących się poza ich codziennym otoczeniem

14 BARIERY ROZWOJU AGROTURYSTYKI W POLSCE 1. Brak szerokiej wiedzy turystycznej wśród rolników 2. Zbyt słaba praca i współpraca organizacji pozarządowych (Stowarzyszenia agroturystyczne, LGD, LOT itd.) 3. Brak tradycji w tworzeniu integrowanego produktu turystycznego wśród gospodarstw agroturystycznych 4. Słaba promocja sprzedaży bezpośredniej w agroturystyce a w tym usług gastronomicznych 5. Brak tradycji i wiedzy w zakresie przetworzenia surowców na produkty finalne (sery twarde, pieczywo i wypieki, przetwory owocowe i mięsne) 6. Słaby udział samorządów terytorialnych w kreowaniu agroturystyki poprzez instruktaż oraz promocję produktu turystycznego 7. Małe możliwości ODR-ów w szerokiej działalności doradczej 8. Brak współpracy z touroperatorami 9. Słaba instytucjonalna informacja turystyczna 10. Brak zdolności zmiany konkurencji na współpracę 11. Oferowanie głównie noclegów, rzadziej wyżywienia (50%) i jeszcze rzadziej brak bazy uzupełniającej 12. Sezonowość w agroturystyce

15 PODSUMOWANIE

16 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ