Starostwo Powiatowe Rada Powiatu Pabianickiego ul. Piłsudskiego Pabianice

Transkrypt

1 WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ROŚLIN I NASIENNICTWA W ŁODZI ODDZIAŁ W ŁODZI ul. Siewna 13a, Łódź tel. (042) , fax o-lodz@piorin.gov.pl OŁÓ Łódź, dnia r. Starostwo Powiatowe Rada Powiatu Pabianickiego ul. Piłsudskiego Pabianice Sprawozdanie z działalności WIORiN w Łodzi Oddział w Łodzi za okres r r. dla Rady Powiatu Pabianickiego w celu rozpatrzenia na sesji planowanej w październiku 2013 roku Podstawowe zadania Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa to: 1) Nadzór nad stanem fitosanitarnym upraw i obrotem roślinami, produktami roślinnymi i przedmiotami w kraju, na terenie UE i do krajów trzecich, 2) Nadzór nad obrotem i stosowaniem środków ochrony roślin, rejestracja przedsiębiorców prowadzących obrót lub konfekcjonowanie środków ochrony roślin, 3) Nadzór nad wytwarzaniem, oceną i obrotem materiałem siewnym, szkółkarskim, rejestracja przedsiębiorców i dostawców materiału siewnego. Obszarem nadzoru i działania inspektorów WIORiN w Łodzi Oddział w Łodzi są dwa powiaty: powiat m. Łódź i powiat pabianicki. Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa wykonuje zadania na podstawie dwóch ustaw: 1. Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz. 849 ze zm.), 2. Ustawa z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie (Dz. U. z 2012 r., poz ze zm.) data wejścia w życie r., która zastąpiła ustawę z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 41, poz. 271 ze zm.) oraz na podstawie rozporządzeń szczegółowych do tych ustaw. 1

2 I. Rejestry przedsiębiorców stan na koniec 2012 roku Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa na podstawie ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin oraz na podstawie ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 672 ) rejestruje przedsiębiorców ze względu na różne typy działalności przez nich prowadzonych. W związku z tym wyróżniamy 5 rejestrów: 1. Rejestr przedsiębiorców na podstawie art. 12 ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin - dotyczy działalności prowadzonej w zakresie fitosanitarnym (głównie producenci i dystrybutorzy roślin ozdobnych, sadowniczego materiału szkółkarskiego i ziemniaka konsumpcyjnego). Liczba zarejestrowanych ogółem w Oddziale w Łodzi przedsiębiorców z czego: podmiotów mających siedzibę na terenie powiatu pabianickiego - 84 (w tym producenci i/lub dystrybutorzy ziemniaka - 30) podmiotów mających siedzibę na terenie powiatu m. Łódź - 65 (w tym producenci i/lub dystrybutorzy ziemniaka - 23). 2. Rejestr przedsiębiorców dokonujących obrotu materiałem siewnym na podstawie art. 54 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie. Liczba zarejestrowanych ogółem w Oddziale w Łodzi - 80 przedsiębiorców, z czego: 2 firmy nasienne - wytwarzanie materiału siewnego, 7 hurtowni (2 powiat pabianicki, 5 powiat m. Łódź), 65 sklepów prowadzących obrót (23 powiat pabianicki, 42 powiat m. Łódź), 6 podmiotów zarejestrowanych, które prowadzą obrót materiałem siewnym na targowiskach (1 powiat Pabianice, 5 powiat m. Łódź). 3. Rejestr podmiotów prowadzących obrót materiałem siewnym /rejestr rolników/ na podstawie art. 54 a ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie brak wpisów. 4. Rejestr przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie konfekcjonowania lub obrotu środkami ochrony roślin na podstawie art. 64 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin. Liczba zarejestrowanych ogółem w Oddziale w Łodzi - 49 przedsiębiorców, z czego: Powiat pabianicki 15 przedsiębiorców Powiat m. Łódź 34 przedsiębiorców Punkty obrotu środkami ochrony roślin znajdujące się na terenie: powiat pabianicki - 22, w tym 2 hurtownie, powiat m. Łódź - 36, w tym 4 hurtownie, 1 punkt konfekcjonowania środków ochrony roślin. 2

3 5. Rejestr przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie prowadzenia szkoleń w zakresie ochrony roślin na podstawie art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin oraz Rejestr podmiotów prowadzących szkolenia w zakresie ochrony roślin na podstawie art. 75 a ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin. Liczba zarejestrowanych ogółem w Oddziale w Łodzi prowadzących szkolenia w zakresie ochrony roślin - 7, w tym: Powiat pabianicki 1 jednostka Powiat m. Łódź 6 jednostek. jednostek szkoleniowych II. Kontrola obrotu i stosowania środków ochrony roślin W roku 2012 wydano 6 nowych zaświadczeń o wpisie do rejestru przedsiębiorców prowadzących obrót i konfekcjonowanie środków ochrony roślin, w tym 3 zaświadczenia z terenu powiatu pabianickiego. Na terenie tego powiatu zarejestrowanych jest 15 przedsiębiorców, którzy prowadzą sprzedaż środków ochrony roślin w 22 punktach. Ponadto na terenie powiatu m. Łódź i powiatu pabianickiego sprzedaż środków ochrony roślin prowadzona jest także przez podmioty zarejestrowane w innych powiatach oraz województwach. Obecnie sprzedaż i konfekcjonowanie środków ochrony roślin są prowadzone w 58 punktach przez podmioty zarejestrowane na terenie działania Oddziału oraz z poza terenu powiatów pabianickiego i m. Łodzi. Działalność kontrolna Zgodnie z przyjętym harmonogramem kontroli zatwierdzonym przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Łodzi prowadzone były następujące typy kontroli: Typu A w hurtowniach, sklepach prowadzących obrót środkami ochrony roślin, materiałem siewnym zawierającym środki ochrony roślin oraz konfekcjonowanie środków ochrony roślin - 41 kontroli (w tym 35 na terenie powiatu pabianickiego), Typu B u rolników, producentów stosujących środki ochrony roślin 35 kontroli (w tym 22 na terenie powiatu pabianickiego). W obrębie kontroli typu B - 8 kontroli B CC w zakresie zasad wzajemnej zgodności cross-compliance (w tym 2 na terenie powiatu pabianickiego), Typu C na terenie Oddziału w Łodzi brak jednostek upoważnionych do przeprowadzania badań sprawności technicznej opryskiwaczy, skontrolowano objazdowe stacje kontroli opryskiwaczy. Kontrole odbywały się u rolników, gdzie opryskiwacze były badane przez te jednostki 4 kontrole (jedna na terenie powiatu pabianickiego pozostałe na terenie powiatu m. Łódź), Typu D w jednostkach upoważnionych do przeprowadzania szkoleń w zakresie ochrony roślin tj. konfekcjonowania i obrotu środkami ochrony roślin oraz stosowania środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwaczy 2 kontrole (jedna na terenie powiatu pabianickiego, druga na terenie powiatu m. Łódź). 3

4 W wyniku przeprowadzonych w 2012 roku kontroli typu A stwierdzono 2 nieprawidłowości w zakresie obrotu i konfekcjonowania środków ochrony roślin: - brak szkolenia w zakresie obrotu środkami ochrony roślin, naruszono art. 64, ust. 4 pkt. 1 lit. a ustawy o ochronie roślin, - brak dokumentacji potwierdzającej dopuszczenie pomieszczenia do obrotu środkami ochrony roślin, naruszono art. 64 ust. 4 pkt. 3 ustawy o ochronie roślin. W 2012 roku Oddział w Łodzi przeprowadził działania kontrolne w ramach porozumienia pomiędzy Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa, a Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w sprawie współpracy w zakresie prowadzenia kontroli wzajemnej zgodności (cross-compliance). W przypadku stosowania środków ochrony roślin i/lub produktów biobójczych przez rolnika na terenie swojego gospodarstwa podczas kontroli wymogów wzajemnej zgodności (crosscompliance), przeprowadzanych przez inspektorów PIORiN, sprawdzeniu podlegały: 1. czy przestrzegany jest obowiązek stosowania wyłącznie środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu, 2. czy środki ochrony roślin i/lub produkty biobójcze zostały zastosowane zgodnie z etykietą-instrukcją stosowania, ściśle z podanymi w niej zaleceniami oraz w taki sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia zdrowia, człowieka, zwierząt lub środowiska; 3. czy środki ochrony roślin są przechowywane zgodnie z zaleceniami zawartymi na etykiecie-instrukcji stosowania, 4. czy rolnik przestrzega obowiązku prowadzenia ewidencji zabiegów wykonywanych przy użyciu środków ochrony roślin (dokumentacji dotyczącej stosowania środków ochrony roślin), która powinna zawierać: czas zastosowania, uprawy na których zastosowano środek ochrony roślin, obszar, zastosowany środek ochrony roślin nazwa preparatu i zastosowana dawka i ewentualne uwagi, 5. czy rolnik przechowuje ewidencję zabiegów ochrony roślin co najmniej przez okres 2 lat od dnia wykonania zabiegu, 6. czy rolnik posiada ewidencję (dokumentację) dotyczącą stosowania produktów biobójczych, która powinna zwierać: datę zastosowania preparatu biobójczego, miejsce zastosowania preparatu biobójczego, rodzaj preparatu (nazwa), zastosowana dawka, nazwisko osoby stosującej (dotyczy osób/firm zatrudnionych), 7. czy przestrzegany jest obowiązek, żeby osoba wykonująca zabiegi przy użyciu środków ochrony roślin w produkcji rolnej, posiadała aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony roślin, 8. czy przestrzegany jest obowiązek stosowania środków ochrony roślin za pomocą sprzętu sprawnego technicznie, który użyty zgodnie z przeznaczeniem nie spowoduje zagrożenia zdrowia człowieka, zwierząt lub środowiska. W 2012 Oddział w Łodzi przeprowadził 8 kontroli B CC w zakresie zasad wzajemnej zgodności Cross-compliance, w tym 2 kontrole na terenie powiatu pabianickiego. Podczas przeprowadzanych kontroli Cross-compliance nie stwierdzono niezgodności. 4

5 Działalność szkoleniowa Na terenie powiatu pabianickiego i m. Łodzi zarejestrowanych jest 7 jednostek szkoleniowych do prowadzenia szkoleń w zakresie ochrony roślin: - Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. mjr pil. Wł. Szcześniewskiego w Widzewie, Ksawerów ul. Szkolna 12, (w zakresie stosowania środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwaczy, - Zakład Doskonalenia Zawodowego, ul. Łąkowa 4, Łódź, (w zakresie obrotu i konfekcjonowania środków ochrony roślin), - SAM-ROL Sp. z o.o., ul. Północna 27/29, Łódź, (w zakresie stosowania środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwaczy), - Przedsiębiorstwo Zwalczania Szkodników Żywności AGROPEST, ul. Górnicza 12/14, Łódź, (w zakresie stosowania środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwaczy i stosowania środków ochrony roślin metodą fumigacji), - Związek Ogrodniczy w Łodzi, ul. Św. Teresy 56/58, Łódź, (w zakresie integrowanej produkcji), - Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Ogrodnictwa Oddział Łódzki, Plac Komuny Paryskiej 5 a, Łódź, (w zakresie integrowanej produkcji), - Tomasz Kuciński Firma Usługowo-Szkoleniowa, ul. Marysińska 69/17, Łódź, (w zakresie obrotu i konfekcjonowania środków ochrony roślin i stosowania środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwaczy). Na terenie działania Oddziału w Łodzi w 2012 roku przeprowadzono 13 szkoleń w zakresie ochrony roślin: - 5 szkoleń w zakresie obrotu i konfekcjonowania środków ochrony roślin, w wyniku których wydano 55 zaświadczeń potwierdzających pozytywne ukończenie szkolenia, - 8 szkoleń w zakresie stosowania środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwaczy, w wyniku których wydano 222 zaświadczenia potwierdzające pozytywne ukończenie szkolenia. Obowiązkowe badania techniczne opryskiwaczy Na terenie powiatów m. Łódź i pabianickiego nie ma jednostek upoważnionych do prowadzenia badań sprzętu służącego do stosowania środków ochrony roślin. W związku z tym badania sprawności technicznej opryskiwaczy na terenie powiatów pabianickiego i m. Łodzi są najczęściej przeprowadzane przez objazdowe Stacje Kontroli Opryskiwaczy. Informacje dotyczące Stacji Kontroli Opryskiwaczy można uzyskać na naszej stronie internetowej oraz poprzez bezpośredni kontakt z pracownikami WIORiN. W 2012 roku przebadano 74 opryskiwacze, w tym 73 polowe i 1 sadowniczy. Na terenie powiatu pabianickiego przebadano 60 opryskiwaczy polowych i 1 sadowniczy, pozostałą ilość przebadano na terenie powiatu m. Łódź. Wszystkie badania sprawności technicznej opryskiwaczy zakończono wynikiem pozytywnym. 5

6 Monitoring płodów rolnych na zawartość pozostałości środków ochrony roślin oraz środków ochrony roślin pod względem ich jakości W 2012 roku w ramach planowanych kontroli pobrano 2 próby środków ochrony roślin: Agill 100 EC oraz Marker 360 SL. Środki te spełniały wymagania jakościowe, czyli uzyskały atesty analityczne potwierdzające, że nadają się do obrotu handlowego i do użytku. Analizy dokonano w Instytucie Ochrony Roślin Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu Oddział Sośnicowice. W roku 2012 w ramach monitoringu płodów rolnych na pozostałości środków ochrony roślin pobrano 5 prób (tj. 1 próbę pomidora szklarniowego, 1 próbę ogórka szklarniowego, 1 próbę gruszek, 1 próbę kukurydzy oraz 1 próbę jabłek). W badanej próbie jabłek wykryto pozostałości środków ochrony roślin, jednakże nie stwierdzono przekroczenia ich najwyższych dopuszczalnych poziomów. III. Kontrola wytwarzania i obrotu materiałem siewnym, szkółkarskim W roku 2012 wydano jedenaście nowych zaświadczeń o wpisie do rejestru przedsiębiorców dokonujących obrotu materiałem siewnym, w tym cztery zaświadczenia dla podmiotów z terenu powiatu pabianickiego. Cztery podmioty z terenu powiatu m. Lodzi zostały wykreślone z przedmiotowego rejestru przedsiębiorców. W zadaniach z zakresu nasiennictwa realizowanych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa należy wydzielić trzy najważniejsze grupy: - Ocena polowa plantacji nasiennych oraz szkółek drzewek owocowych, - Kontrola obrotu materiałem siewnym i szkółkarskim, - Kontrola rolników deklarujących uprawy ekologiczne. Ocena polowa obejmuje kontrolę dokumentacji materiału siewnego i szkółkarskiego zgłoszonego do kwalifikacji oraz lustracje plantacji nasiennych i szkółek drzew owocowych. Celem tych działań jest nadzór nad produkcją materiału siewnego i szkółkarskiego, pozwalający na zagwarantowanie jakości nasion, sadzonek drzew i krzewów owocowych oraz sadzeniaków ziemniaka będących w obrocie. W 2012 r. na terenie powiatu pabianickiego oceną polową materiału szkółkarskiego (tj. grusze, jabłonie, morele, wiśnie, śliwy i czereśnie) objęto 3 plantacje o łącznej wielkości 0,47 ha. Oceną polową materiału rolniczego objęto 25 plantacji o łącznej powierzchni 112,67 ha, w tym: - 10 plantacji roślin zbożowych o łącznej powierzchni 84,14 ha, zdyskwalifikowano 9,00 ha, - 7 plantacji traw (życica wielokwiatowa) o łącznej powierzchni 14,6 ha, zdyskwalifikowano 9,8 ha, - 3 plantacje łubinu wąskolistnego o powierzchni 5,23 ha, - 3 plantacje łubinu żółtego o powierzchni 6,70 ha, 6

7 - 1 plantacja koniczyny łąkowej o powierzchni 1,00 ha - 1 plantacja sadzeniaka ziemniaka o powierzchni 1,00 ha. Ogólna liczba plantacji przyjętych do oceny przez WIORiN Oddział w Łodzi w 2012 roku z terenu powiatu pabianickiego wynosiła 25 o łącznej powierzchni 112,67 ha. Zdyskwalifikowano 6 plantacji (5 plantacji życicy wielokwiatowej i 1 plantację pszenicy zwyczajnej jarej) o powierzchni ogólnej 18,80 ha, co stanowiło 16,8% powierzchni wszystkich plantacji roślin rolniczych (z wyłączeniem sadzeniaka ziemniaka) przyjętych do oceny polowej. Zakwalifikowano ogółem 93,87 ha. Dyskwalifikacja materiału siewnego traw - życicy wielokwiatowej była spowodowana wymarznięciem plantacji, z tego powodu w czterech przypadkach plantacje zostały zaorane przez producentów. Natomiast materiał siewny pszenicy zwyczajnej jarej zdyskwalifikowano ze względu na występowanie w plantacji owsa głuchego. Obrót materiałem siewnym i kontrola rolnictwa ekologicznego Głównym celem jest nadzór nad przestrzeganiem prawa z zakresu nasiennictwa. Realizowane jest to przez kontrole obrotu materiałem siewnym oraz materiałem szkółkarskim. Kontrolę obrotu materiałem siewnym przeprowadzono u 46 podmiotów. Ogółem przeprowadzono 68 kontroli, czynności kontrolne prowadzone były u producentów nasiennych, w hurtowniach, sklepach, marketach, u rolników ekologicznych, u dostawców materiału szkółkarskiego i na targowiskach. Podczas kontroli w sklepach skontrolowano 590 partii materiału siewnego tj. materiał siewny warzyw, strączkowych, motylkowych drobnonasiennych, oleistych i włóknistych, buraka pastewnego, mieszanek traw oraz zboż jarych i ozimych. Ogółem zostało skontrolowanych 6,387 t (133 partii) materiału siewnego z wyłączeniem warzyw oraz 344,2 kg (457 partii) nasion warzyw. Skontrolowano również materiał rozmnożeniowy warzyw, tj.: cebuli dymki w ilości 770 kg. W wyniku przeprowadzonych kontroli u dostawców materiału szkółkarskiego skontrolowano 480 szt. drzewek owocowych (w tym 335 stanowił materiał kategorii CAC 1 ) oraz 182 szt. krzewów jagodowych kategorii CAC. Kontrola obejmowała materiał siewny kategorii kwalifikowany i standard znajdujący się w obrocie pod względem formalnym (w zakresie ważności świadectw o uznaniu materiału siewnego po ocenie laboratoryjnej, prawidłowości oznakowania i opakowania oraz jakościowym (ocena laboratoryjna i tożsamości odmianowej materiału siewnego). Podczas przeprowadzania kontroli obrotu materiałem siewnym pobrano 27 prób kontrolnych z obrotu materiałem siewnym. 1 materiał szkółkarski CAC (Conformitas agraria communitatis) oznacza materiał szkółkarski roślin sadowniczych wytworzony przez dostawcę i przez niego oceniony, spełniający wymagania w zakresie wytwarzania i jakości określone dla tego materiału. (Ustawa z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie (Dz. U. z 2012 r., poz ze zm.). 7

8 W 2012 r. nie nałożono mandatów karnych z tytułu naruszenia przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie. IV. Nadzór fitosanitarny nad obrotem wewnętrznym roślinami, produktami roślinnymi i zwalczaniem organizmów kwarantannowych Wykrywanie, identyfikacja i zwalczanie organizmów kwarantannowych Głównym zadaniem Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w zakresie nadzoru fitosanitarnego jest wykrywanie i identyfikacja tzw. organizmów kwarantannowych, ich zwalczanie z urzędu i zapobieganie ich rozprzestrzenianiu się. W związku z czym Inspekcja przeprowadza liczne lustracje upraw materiału szkółkarskiego drzew owocowych, materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin ozdobnych, plantacji nasiennych roślin rolniczych (np. sadzeniaki ziemniaka) oraz pobieranie prób gleby, materiału roślinnego, produktów pochodzenia roślinnego i przedmiotów do badań laboratoryjnych. Zgodnie z działaniami zmierzającymi do zapobiegania rozprzestrzenianiu się organizmów kwarantannowych przeprowadzono: 1080 lustracji zarówno upraw jak i roślin znajdujących się w obrocie, lustracjom poddano szt. roślin (głównie różnych gatunków roślin ozdobnych i drzewek owocowych), 510,518 ton bulw ziemniaków po zbiorze oraz 159,653 ton półproduktów spożywczych przeznaczonych na eksport (płatki migdałowe, mączka migdałowa, wiórki i chipsy kokosowe, rodzynki, suszona żurawina, ziarno sezamu, prażone: jabłka, morele, truskawki i wiśnie). Ważnym elementem w kontrolach zdrowotności, szczególnie pod nasadzenia materiału roślinnego rozmnożeniowego, jest badanie podłoża i gleby z pól na obecność organizmów szkodliwych, których formy przetrwalnikowe zimują w glebie oraz nicieni. Dotyczy to w szczególności Globodera rostochiensis (mątwik ziemniaczany) i Globodera pallida (mątwik agresywny) oraz Synchytrium endobioticum (rak ziemniaka). Na obecność tych organizmów pobrano łącznie 95 prób (59 - mątwiki, 36 - rak ziemniaka). W wyniku przeprowadzonych analiz laboratoryjnych nie stwierdzono występowania powyższych organizmów szkodliwych w glebie i podłożu uprawowym. Lustracji i pobierania prób dokonuje się również ze względu na wiele innych organizmów kwarantannowych. Najważniejszymi z nich są: - Diabrotica virgifera (zachodnia kukurydziana stonka korzeniowa) - przeprowadzono 18 kontroli zdrowotności na plantacjach kukurydzy, łącznie zlustrowano 27,86 ha, W 2012 roku prowadzono monitoring występowania Diabrotica virgivera za pomocą pułapek feromonowych do odłowu samców zachodniej kukurydzianej stonki korzeniowej, które wystawiono w 2 lokalizacjach tj. przy Porcie Lotniczym Łódź im. Władysława Reymonta 8

9 w Łodzi oraz na plantacji kukurydzy w miejscowości Babice gm. Lutomiersk na terenie powiatu pabianickiego, która znajduje się w strefie ryzyka. W wyniku prowadzonych lustracji nie stwierdzono występowania osobników dorosłych zachodniej kukurydzianej stonki korzeniowej, - Clavibacter michiganensis subsp. sepedonicus - (bakterioza pierścieniowa ziemniaka) ze zbiorów ziemniaków w 2012 roku pobrano do badan laboratoryjnych 11 prób bulw ziemniaka z 11 partii o łącznej masie 150 ton. W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych bulw ziemniaków nie wykryto Clavibacter michiganensis subsp. Sepedonicus, - Ralstonia solanacearum (śluzak) - ze zbiorów ziemniaków w 2012 roku pobrano 11 prób bulw ziemniaka z 11 partii o łącznej masie 150 ton, pobrano również 6 próbek wody z Grupowej Oczyszczalni Ścieków w Łodzi. W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych bulw ziemniaków i wody nie wykryto Ralstonia solanacearum, - Plum pox virus (wirus ospowatości śliwy, szarka) - wykonano 41 lustracji na różnych gatunkach rodzaju Prunus (tj. śliwa domowa, brzoskwinia, morela, wiśnia, wiśnia piłkowana, czereśnia, czereśnia ptasia), będących żywicielami wirusa w szkółkach drzew owocowych i ozdobnych. Pobrano 46 prób do badań laboratoryjnych na obecność Plum pox virus, w tym 37 prób obowiązkowych z poszczególnych odmian gatunków drzew owocowych tj. śliwa, brzoskwinia i morela i 9 prób w ramach monitoringu z poszczególnych odmian czereśni i wiśni - wyniki badań laboratoryjnych były negatywne, - Phytophthora ramorum 156 inspekcji wizualnych na roślinach żywicielskich (głównie różanecznik, azalia, cis, dąb, kalina, buk, brzoza, daglezja, klon, wrzos, jesion, grab, wierzba, lilak, modrzewnica, pieris, brzoza, cyprysik, magnolia, laurowiśnia, borówka). Pobrano 6 prób z roślin różanecznika do badań laboratoryjnych, w wyniku których nie wykryto Phytophthora ramorum, - Bursapchelenchus xylophilus (węgorek sosnowiec) 300 inspekcji wizualnych na roślinach ozdobnych iglastych tj. świerk, jodła, sosna, choina, daglezja, kosodrzewina, limba, modrzew. W 2012 pobrano 2 próby z opakowań drewnianych pochodzących z Portugali oraz 1 próbę z opakowania drewnianego pochodzącego z Chin do badań laboratoryjnych na obecność węgorka sosnowca. W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych nie wykryto Bursapchelnchus xylophilus. Kontrola zarejestrowanych podmiotów i paszportowanie roślin Urzędowe kontrole u zarejestrowanych producentów i dystrybutorów oraz wydawanie paszportów roślin wynika z wprowadzenia systemu zdrowotności roślin opartego na stosowaniu przez kraje Unii Europejskiej jednolitych standardów zdrowotności i jakości materiału roślinnego, zgodnie z postanowieniami zawartymi w dyrektywach fitosanitarnych UE. 9

10 W 2012 roku wydano szt. paszportów na szt. roślin. Paszporty roślin były wydawane na materiał rozmnożeniowy i nasadzeniowy drzew i krzewów owocowych, ozdobnych, bylin, rozsadę warzyw, sadzonki roślin zielnych (np.: różanecznik, chryzantema, gerbera, jodła, świerk, sosna, modrzew, jarząb, głóg, pigwowiec, irga, jabłoń, grusza, wiśnia, czereśnia, śliwa, morela, brzoskwinia, kalina, kosodrzewina, dąb, rozsada ogórka i pomidora, sadzonki roślin zielnych: fiołek, bratek, pierwiosnek, dzwonek, lewizja, pantofelnik). W 2012 roku nie nałożono mandatów karnych w zakresie nadzoru fitosanitarnego, nałożono natomiast jedną opłatę sanacyjną w wysokości zł, w związku z naruszeniem art. 12 ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 roku o ochronie roślin tj. wprowadzanie lub przemieszczanie bulw ziemniaka na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez wymaganego wpisu do rejestru przedsiębiorców (Dz. U. z 2008 Nr 133, poz. 849 ze zm.) Nadzór fitosanitarny nad obrotem z zagranicą Wymiana towarowa pomiędzy państwami niesie ze sobą duże zagrożenie dla roślin ze względu na możliwość zawleczenia organizmów kwarantannowych dotychczas nie występujących na terenie kraju. Warunki eksportu roślin i produktów roślinnych zawarte są w ustawie o ochronie roślin z dnia 18 grudnia 2003 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz. 849 ze zm.) oraz w przepisach fitosanitarnych poszczególnych państw trzecich. Zgodnie z powyższą ustawą każda partia roślin, produktów roślinnych i przedmiotów eksportowana z Polski do państw trzecich musi być zaopatrzona w świadectwo fitosanitarne, wystawione zgodnie z przepisami fitosanitarnymi kraju przeznaczenia. W roku 2012 na terenie działania Oddziału w Łodzi wystawiono: - 53 świadectwa fitosanitarne dla eksportu. Towary eksportowane to głównie: sadzonki roślin ozdobnych (róża, borówka wysoka, gerbera, różanecznik, azalia, jałowiec, ligustr, thuja, sosna, świerk, cyprysik, jodła), suszone półprodukty spożywcze (wiórki i chipsy kokosowe, płatki migdałowe, mączka migdałowa, rodzynki, ziarno sezamu, suszona żurawina, prażone: jabłka, morele, truskawki i wiśnie), drewno egzotyczne, skrzynie drewniane, artykuły ozdobne z suszonych roślin. Główne kierunki eksportu to: Białoruś, Ukraina, Kazachstan, Federacja Rosyjska, pojedyncze wysyłki do Korei Południowej, Chorwacji, USA, Algierii, Albanii, Uzbekistanu, Indii, USA, Kanady, Iraku. Organizmy szkodliwe nie podlegające obowiązkowi zwalczania Jednym z wielu zadań Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Roślin i Nasiennictwa jest sygnalizacja i rejestracja organizmów szkodliwych nie podlegających obowiązkowi zwalczania. Są to choroby i szkodniki występujące w uprawach rolniczych, sadowniczych i warzywnych dość powszechnie, które mogą powodować straty gospodarcze. 10

11 Zadaniem Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa jest ustalenie terminów zwalczania agrofagów oraz udostępnienie i rozpowszechnienie informacji na temat terminów ich zwalczania. Sygnalizację terminów zwalczania przeprowadza się w oparciu o wizualne lustracje upraw w terenie oraz odłowy owadów na pułapki feromonowe i lepowe. Komunikaty sygnalizacyjne na temat terminów zwalczania poszczególnych agrofagów w wybranych powiatach Inspekcja zamieszcza na stronie internetowej (zakładka sygnalizacja). Komunikaty sygnalizacyjne wysyłane są również drogą ową do Urzędów Gmin, Starostwa Powiatowego, Ośrodka Doradztwa Rolniczego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W 2012 roku wydano komunikaty sygnalizacyjne dla upraw: - zbóż tj. pszenica ozima (mączniak prawdziwy zbóż i traw, skrzypionki, mszyce, rdza brunatna pszenicy, - ziemniaka (zaraza ziemniaka, stonka ziemniaczana), - jabłoni domowej (parch jabłoni, owocówka jabłkóweczka, owocnica jabłkowa), - śliwy domowej (owocówka śliwkóweczka), - czereśni (nasionnica trześniówka). Małgorzata Pazurek Kierownik Oddziału w Łodzi 11