STAN BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU ŚWIECKIEGO W 2014 ROKU

Transkrypt

1 PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W ŚWIECIU STAN BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU ŚWIECKIEGO W 2014 ROKU Świecie, marzec 2015

2 Spis treści: Wstęp 3 Sytuacja epidemiologicznej chorób zakaźnych 3 Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi 11 Zapobiegawczy nadzór sanitarny 14 Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej i kąpielisk 16 Stan sanitarny podmiotów leczniczych 18 Warunki sanitarno higieniczne środowiska pracy 19 Warunki sanitarno higieniczne placówkach nauczania, wychowania i wypoczynku 22 Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku 23 Oświata zdrowotna i promocja zdrowia 27 Podsumowanie 32 2

3 Wstęp Państwowa Inspekcja Sanitarna została powołana w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu działając na podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej nadzoruje na terenie powiatu świeckiego warunki: higieny środowiska higieny pracy w zakładach pracy higieny procesów nauczania i wychowania higieny wypoczynku i rekreacji zdrowotne żywności, żywienia i przedmiotów użytku higieniczno sanitarne, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których udzielane są świadczenia zdrowotne Niniejsze opracowanie przedstawia stan bezpieczeństwa sanitarnego powiatu świeckiego w 2014 r. w obszarze nadzorowanego przez Państwową Inspekcję Sanitarną zakresu higieny i epidemiologii. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych W Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Świeciu prowadzony jest nadzór epidemiologiczny nad zakażeniami i chorobami zakaźnymi poprzez stałe i systematyczne gromadzenie oraz weryfikowanie danych epidemiologicznych dotyczących zakażeń i chorób zakaźnych, w tym danych o biologicznych czynnikach chorobotwórczych, danych o zgonach z powodu chorób zakaźnych. W 2014 roku do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świeciu zgłoszono 1309 przypadków podejrzeń i zachorowań na choroby zakaźne, które zgodnie z ustawą o chorobach zakaźnych i zakażeniach podlegały obowiązkowi zgłoszenia, w związku z podejrzeniem lub rozpoznaniem choroby zakaźnej przeprowadzono 346 dochodzeń epidemiologicznych. W omawianym okresie sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych na terenie powiatu świeckiego była zróżnicowana. Podobnie jak w latach poprzednich na terenie powiatu świeckiego nie wystąpiły takie niebezpieczne choroby, jak: dur brzuszny, błonica, tężec, poliomyelitis, bąblowica, wścieklizna, także nie zarejestrowano zachorowań na czerwonkę bakteryjną, odrę, wirusowe zapalenie wątroby typu A, nie zgłoszono też żadnego przypadku kleszczowego zapalenia mózgu. W odniesieniu do niektórych jednostek chorobowych podlegających rejestracji zaobserwowano wzrost liczby zachorowań (zatrucia pokarmowe salmonellozowe, wirusowe zakażenia 3

4 jelitowe wywołane przez rotawirusy) natomiast w odniesieniu np. do płonicy, boreliozy, ospy wietrznej, różyczki zanotowano spadek liczby przypadków. krztusiec W roku 2014 zgłoszono 3 zachorowania na tę jednostkę chorobową, natomiast w roku 2013 odnotowano 2 przypadki krztuśca. Wartość współczynnika zapadalności dla powiatu świeckiego wynosiła 3,01, a dla województwa kujawsko pomorskiego 14,30. świnka (nagminne zapalenie przyusznic) Zapadalność na nagminne zapalenie przyusznic w analizowanym okresie sprawozdawczym wzrosła w porównaniu z rokiem poprzednim. W roku 2014 zarejestrowano 14 przypadków zachorowań (w 2013 roku zgłoszono 7 przypadków zachorowań tego typu). W 2014 roku z powodu zachorowań na w/w jednostkę chorobową lub z powodu powikłań nie hospitalizowano żadnej osoby. Wartość współczynnika zapadalności dla powiatu świeckiego wynosiła 14,03, natomiast dla województwa kujawsko pomorskiego 8,47. różyczka Sytuacja epidemiologiczna dotycząca zachorowań na różyczkę uległa zmianie. Poziom zachorowań na tę jednostkę chorobową spadł w porównaniu do poprzedniego okresu sprawozdawczego. W roku 2014 zarejestrowano 8 przypadków zachorowań, tj o 68 mniej niż w porównywanym okresie. U jednej osoby wykonano badanie laboratoryjne, które potwierdziło zachorowanie na ww. jednostkę chorobową. Z powodu zachorowania na różyczkę nie poddano hospitalizacji żadnej osoby. Wartość współczynnika zapadalności dla powiatu świeckiego wynosiła 8,02, natomiast dla województwa kujawsko pomorskiego 13, powiat świecki województwo kujawsko - pomorskie Współczynnik zapadalności na różyczkę (liczba zachorowań na 100 tys. mieszkańców) ospa wietrzna 4

5 Cykliczną zmiennością typową dla niektórych chorób zakaźnych można tłumaczyć spadek zachorowań na ospę wietrzną. Ospa wietrzna z uwagi na drogi szerzenia się zakażenia jest jedną z najbardziej zaraźliwych chorób wieku dziecięcego. W zakresie zachorowań na tę jednostkę chorobową w analizowanym okresie zaobserwowano spadek. W roku 2014 zarejestrowano 533 przypadki ospy wietrznej (5 osób poddano hospitalizacji), przy 957 zachorowaniach zgłoszonych w roku poprzednim. Najliczniejszą grupę wśród chorych stanowili uczniowie szkół podstawowych oraz uczniowie gimnazjów, a także dzieci w wieku przedszkolnym. Wartość powiatowego współczynnika zapadalności wynosiła 534,29, natomiast wartość współczynnika zapadalności dla województwa kujawsko pomorskiego 675, powiat świecki województwo kujawsko - pomorskie Współczynnik zapadalności na ospę wietrzną (liczba zachorowań na 100 tys. mieszkańców) Inne choroby wysypkowe wieku dziecięcego - płonica (szkarlatyna) Zapadalność na płonicę (szkarlatynę) w analizowanym okresie sprawozdawczym znacznie zmalała w porównaniu z rokiem poprzednim. W 2014 roku zarejestrowano 28 zachorowań, natomiast 69 przypadków zgłoszono w 2013 roku. Wartość współczynnika zapadalności dla powiatu świeckiego wynosiła 28,07, a dla województwa kujawsko pomorskiego 87,00. Zatrucia i zakażenia pokarmowe wywoływane przez czynniki biologiczne salmonellozy W roku sprawozdawczym zaobserwowano znaczący wzrost zachorowań na salmonellozy, odnotowano 36 przypadków sporadycznych zatruć wywołanych pałeczkami Salmonella; 7 przypadków zachorowań zarejestrowano jako przypadki prawdopodobne, a 29 - jako potwierdzone laboratoryjnie (pałeczki Samonella Enteritidis 14 przypadków, Salmonella Typhimurium 11 przypadków, Salmonella z gr. B 1 przypadek, Salmonella Infantis 1 przypadek, Salmonella spp. 1 przypadek). Natomiast w roku poprzednim zarejestrowano 9 przypadków zachorowań na salmonellozowe zatrucia 5

6 pokarmowe. Wartość współczynnika zapadalności dla powiatu świeckiego wynosiła 36,09 i była wyższa od średniej wojewódzkiej, która wynosiła 22,67. wirusowe zakażenia jelitowe Na terenie powiatu świeckiego odnotowano 190 przypadków zachorowań na wirusowe zakażenia jelitowe, w tym 162 przypadki zachorowań na wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez Rotawirusy, 7 przypadków zachorowań wywołanych przez Norowirusy, 14 przypadków zachorowań na wirusowe zakażenia jelitowe inne określone oraz 7 przypadków zachorowań na wirusowe zakażenia jelitowe nie określone. Współczynnik zapadalności dla powiatu świeckiego wynosił 190,46, a dla województwa kujawsko pomorskiego 158,74. W zakresie wirusowych zakażeń jelitowych u dzieci do lat 2 w analizowanym okresie zaobserwowano spadek zachorowań. W 2014 roku odnotowano 84 przypadki, natomiast w roku 2013 zarejestrowano 96 przypadków tego typu. Ponieważ do zakażeń przewodu pokarmowego u dzieci do lat 2 dochodzi głównie w środowisku domowym, w zapobieganiu zakażeniom zasadnicza rola przypada oświacie zdrowotnej kształtującej zachowania prozdrowotne na rzecz zwiększania higieny osobistej oraz higieny przygotowywania posiłków w rodzinach dzieci w wieku do 2 roku życia. Współczynnik zapadalności dla naszego powiatu był wyższy (4 177,03) niż dla województwa kujawsko pomorskiego (3 592,03). biegunka i zapalenie żołądkowo - jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 W zakresie zachorowań na biegunkę i zapalenie żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2 w analizowanym okresie zaobserwowano tendencję wzrostową. Na terenie powiatu świeckiego w 2014 roku odnotowano 28 przypadków zachorowań na wyżej wspomnianą jednostkę chorobową natomiast w 2013 roku 25 przypadków. Współczynnik zapadalności dla naszego powiatu jest niższy (1 392,34) niż dla województwa kujawsko pomorskiego (1 393,81). ogniska zatruć i zakażeń pokarmowych W okresie sprawozdawczym na terenie działania Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Świeciu wystąpiły 3 ogniska zatruć/zakażeń pokarmowych o charakterze masowym. Pierwsze ognisko o charakterze masowym dotyczyło szpitalnego ogniska zakażenia pokarmowego. Zachorowało 9 pacjentów - łącznie dochodzeniem epidemiologicznym objęto 152 osoby, w tym: 59 pacjentów, 62 opiekunów przebywających w oddziale oraz 22 osoby z personelu medycznego. W związku z wystąpieniem ogniska Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych podjął działania zapobiegawcze i przeciwepidemiczne w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia, m.in. wprowadzono zakaz odwiedzin w oddziale, ograniczono przemieszczanie się pacjentów w obrębie oddziału i szpitala, wprowadzono izolację chorych (zakażonych), zaostrzono przestrzeganie zasad higieny żywienia, pacjenci używali wyłącznie naczyń szpitalnych bądź naczyń jednorazowych, bielizna od pacjentów 6

7 podejrzanych o zakażenie traktowana była jako bielizna skażona, personel medyczny przestrzegał zasad mycia i dezynfekcji rąk, stosując preparaty o odpowiednim spektrum działania, stosowano dodatkowe środki ochrony indywidualnej, zabiegi diagnostyczne i lecznicze (w miarę możliwości) przeprowadzano w oddziale i pokoju pacjenta, rygorystycznie przestrzegano zasad sprzątania i dezynfekcji powierzchni w oddziale. U wszystkich osób chorych, u których wystąpiły objawy chorobowe ze strony układu pokarmowego, w badanych próbkach kału potwierdzono obecność Rotawirusów. Ustalono, iż zakażenie szerzyło się drogą kontaktową. Do drugiego ogniska zatrucia pokarmowego o charakterze masowym doszło w czasie przyjęcia urodzinowego przygotowanego w mieszkaniu prywatnym, w którym uczestniczyło 6 osób. U wszystkich uczestników przyjęcia urodzinowego wystąpiły objawy zatrucia pokarmowego, hospitalizacji poddano jedno dziecko. U większości osób chorych wykonano badania mikrobiologiczne kału, z pobranego materiału wyizolowano czynnik etiologiczny Salmonella Enteritidis. Przeprowadzona analiza prospektywna i retrospektywna wskazała potrawę ciasto przygotowane z półproduktów nośnik zatrucia potwierdzony epidemiologicznie. Krem budyniowy użyty do przełożenia ciasta przygotowany został przy użyciu mieszadła, które po przygotowaniu ciasta na biszkopt (z dodatkiem surowych jaj) nie zostało dokładnie umyte. Doszło do wtórnego skażenia pałeczkami Salmonella kremu budyniowego użytego do sporządzenia ciasta. Trzecie ognisko zatrucia pokarmowego o charakterze masowym miało miejsce podczas przyjęcia urodzinowego w mieszkaniu prywatnym, w którym uczestniczyło 25 osób. Ustalono, że 3 osoby nie będące uczestnikami ww. przyjęcia spożywały potrawy serwowane na przyjęciu urodzinowym. Ponadto ustalono, iż u 15 z 25 osób uczestniczących w przyjęciu urodzinowym oraz u 2 z trzech osób nie biorących udziału w ww. przyjęciu, wystąpiły objawy zatrucia pokarmowego. Hospitalizacji poddano 4 osoby dorosłe oraz jedno dziecko. U wszystkich osób wykonano badania mikrobiologiczne kału, z pobranego materiału wyizolowano czynnik etiologiczny Salmonella Typhimurium. Nośnikiem zatrucia pokarmowego było (na podstawie badań prospektywnych i retrospektywnych) ciasto wyprodukowane w mieszkaniu prywatnym, do przygotowania którego użyto między innymi kremu z dodatkiem surowych jaj. Choroby przenoszone przez naruszenie ciągłości tkanek W zakresie zachorowań na wzw B aktualną sytuację epidemiologiczną można uznać za korzystną, głównie z powodu szerokiego rozpowszechnienia szczepień ochronnych. W 2014 roku zarejestrowano 12 przypadków zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B (przewlekłe i bliżej nie określone). Inaczej kształtowały się zachorowania wywołane wirusem zapalenia wątroby typu C. W roku 2014 zarejestrowano 10 zachorowań na przewlekłe wzw typu C wg definicji przypadku 2014 r. (zachorowania bezobjawowe) oraz 6 zachorowań na wzw typu C wg definicji przypadku 2005 r. (zachorowania objawowe). Z wywiadów epidemiologicznych wynika, że źródło zakażenia mogło wiązać się między innymi z zabiegami stomatologicznymi, wielokrotnymi hospitalizacjami połączonymi 7

8 z zabiegami operacyjnymi czy innymi czynnikami ryzyka np. przekłucie uszu, tatuaże. Zakażenie większości osób powiązane było z narażeniem z kilku źródeł jednocześnie. Brak precyzyjnych i prostych kryteriów rozpoznawania i klasyfikowania różnych postaci zakażeń HCV utrudnia właściwą ocenę sytuacji epidemiologicznej. Współczynnik zapadalności dla naszego powiatu w porównaniu z wojewódzkim w zakresie wyżej wymienionych jednostek chorobowych wynosił odpowiednio dla wzw typu B (przewlekłe i BNO) 12,03 i 12,44, dla wzw typu C 10,02 (2014r.) i 6,01 (2005r.), a dla województwa kujawsko-pomorskiego 16,45 (2014r.) i 12,53 (2005r.). Inwazyjne zakażenia podlegające rejestracji Streptoccus pyogenes - róża W odniesieniu do w/w jednostki chorobowej w analizowanym okresie odnotowano nieznaczny wzrost liczby zachorowań (52 przypadki) w porównaniu do 2013 roku, kiedy zarejestrowano 49 przypadków tego typu. Wszystkie przypadki zostały sklasyfikowane na podstawie objawów klinicznych (gorączka, obrzęk, ostry stan zapalny skóry i tkanki podskórnej, zmiany wyraźnie odgraniczone od reszty ciała) jako przypadki możliwe. Współczynnik zapadalności dla powiatu świeckiego był znacznie wyższy (52,13) niż dla województwa kujawsko pomorskiego (21,19). Neuroinfekcje W 2014 roku jak i w 2013 roku nie zarejestrowano przypadków wirusowego zapalenia mózgu. Zarejestrowano natomiast 7 przypadków wirusowego zapalenia opon mózgowych (w 2013 roku - 1 przypadek). Współczynnik zapadalności dla powiatu i województwa w zakresie tej jednostki chorobowej wynosi odpowiednio 7,02 i 5,36. W 2014 roku zarejestrowano 1 przypadek bakteryjnego zapalenia opon mózgowych i/lub mózgu w pozycji inne, nie określone. Współczynnik zapadalności dla powiatu i województwa w zakresie tej jednostki chorobowej wynosi odpowiednio 1,00, i 0,81. Choroby przenoszone przez kleszcze - borelioza Wśród chorób przenoszonych przez kleszcze w powiecie świeckim podobnie jak w roku zarejestrowano wyłącznie zachorowania na boreliozę. W 2014 roku liczba zachorowań na boreliozę zmalała w porównaniu z rokiem ubiegłym. W 2014 roku zgłoszono 45 zachorowań tego typu tj. o 13 zachorowań mniej niż w roku U 38 chorych potwierdzono pokąsanie przez kleszcze. Wszystkie przypadki przebiegały z objawami charakterystycznymi dla boreliozy. Wśród chorych zgłoszonych w 2014 roku odnotowano 10 osób zawodowo związanych z pracą w lesie. Wartość wskaźnika zapadalności dla naszego powiatu wynosiła 45,11, natomiast dla województwa 19,80. 8

9 powiat świecki województwo kujawsko - pomorskie Współczynnik zapadalności na boreliozę (liczba zachorowań na 100 tys. mieszkańców) Gruźlica Na terenie powiatu świeckiego w roku 2014 odnotowano 16 zachorowań na gruźlicę (w roku ubiegłym odnotowano 17 przypadków), 15 przypadków dotyczyło nowych zachorowań, 2 przypadki dotyczą wznowy. Osoby z otoczenia chorych objęte są czynnym nadzorem epidemiologicznym. Grypa i zachorowania grypopochodne W omawianym okresie sprawozdawczym na terenie powiatu świeckiego nie odnotowano przypadków zachorowań na grypę. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu kontynuował działania związane z funkcjonowaniem zintegrowanego nadzoru epidemiologicznego i wirusologicznego nad grypą oraz innymi wirusami oddechowymi, opartego na systemie Sentinel, ze zwróceniem szczególnej uwagi na pozyskiwanie materiału biologicznego do badań wirusologicznych. Celem nadzoru nad grypą i innymi wirusami oddechowymi, opartego na systemie Sentinel jest pozyskiwanie określonych danych na temat aktywności tych wirusów na danym terenie, w danej populacji, które obejmują informacje epidemiologiczne oraz dane wirusologiczne. W 2014 roku w powiecie świeckim przeciwko grypie zaszczepiło się 1719 osób, natomiast w roku 2013 szczepieniu przeciwko grypie poddały się 1573 osoby. Profilaktyka wścieklizny u ludzi W zakresie zapobiegania wściekliźnie u ludzi rozwiązania wymaga zarówno problem bezpańskich zwierząt jak i organizacja obserwacji weterynaryjnej zwierząt w kierunku wścieklizny. W 2014 roku w stosunku do roku 2013 zanotowano wzrost liczby osób poddanych szczepieniom przeciwko wściekliźnie po narażeniu na zachorowanie. Do szczepienia zakwalifikowano 25 osób, przy czym w 2013 roku było 17 przypadków. Osoby, u których rozpoczęto szczepienia, zostały pokąsane przez nieznane psy (17 osób), koty (6 osób) oraz zwierzęta dzikie (lis - 1 osoba, kuna 1 osoba). Żadnej z pokąsanych osób nie hospitalizowano. Na bieżąco wystosowywano pisma do Powiatowego Lekarza 9

10 Weterynarii w Świeciu z informacją o konieczności podjęcia obserwacji zwierząt, których właścicieli udało się ustalić. Wartość współczynnika zapadalności dla naszego powiatu wynosiła 25,06 i była wyższa od współczynnika wojewódzkiego, który wynosił 23,77. Ocena szerzenia się chorób zawleczonych z innych krajów, zachorowania na choroby szczególnie niebezpieczne i wysoce zakaźne (cholera, dżuma, ospa prawdziwa, gorączki krwotoczne) oraz zdarzenia stanowiące zagrożenia dla zdrowia publicznego. Na terenie powiatu świeckiego w 2014 roku nie odnotowano przypadków zachorowań na choroby szczególnie niebezpieczne i wysoce zakaźne (cholera, dżuma, ospa prawdziwa, gorączki krwotoczne). Mimo, iż nie odnotowano przypadków tego typu, wraz z nasilonym ruchem turystycznym zarówno dotyczącym Polaków jak i turystów przybywających z obszarów endemii do Polski, należy spodziewać się częstszych przypadków zawlekania nietypowych chorób dla naszego regionu. Ocena realizacji programu szczepień ochronnych W analizowanym roku nie zarejestrowano zachorowań na błonicę, tężec, poliomyelitis czy odrę, co było między innymi konsekwencją dobrze realizowanych w powiecie świeckim szczepień ochronnych dzieci i młodzieży. Wysoki odsetek zaszczepionych osób w poszczególnych kategoriach wiekowych świadczy o utrzymującej się stabilizacji w zakresie wykonawstwa szczepień ochronnych i pozwala sądzić, że istnieje społeczna akceptacja szczepień. Właściwa realizacja Programu Szczepień Ochronnych, wysoki odsetek zaszczepionej populacji ogranicza liczbę zachorowań na daną jednostkę chorobową. Powstanie odporności zbiorowiskowej zmniejsza liczbę źródeł zakażenia chorobami zakaźnymi, a w efekcie powoduje zahamowanie krążenia drobnoustrojów chorobotwórczych w środowisku. Wśród społeczeństwa wzrasta świadomość o możliwości zapobiegania chorobom zakaźnym i inwazyjnym poprzez profilaktykę szczepień ochronnych. W ramach szczepień zalecanych w 2014 roku profilaktyczne szczepienie przeciw grypie wykonano u 1719 osób dla porównania w 2013 roku zaszczepiono 1573 osoby. Przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A w 2014 roku zaszczepiono 30 osób (w roku osoby). Przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu zaszczepiono 82 osoby (w 2013 roku 79 osób). Szczepienia przeciw durowi brzusznemu wykonano u 48 osób, szczepienia te dotyczyły pracowników służb komunalnych. W roku 2013 szczepionką przeciw durowi brzusznemu zaszczepiono 33 osoby. Szczepienia przeciw Streptococcus pneumoniae wykonano u 297 osób, w roku 2013 zaszczepiono ogółem 300 osób. W 2014 roku przeciw zakażeniu wirusem brodawczaka ludzkiego zaszczepiono jedynie 1 osobę, w poprzednim okresie sprawozdawczym zaszczepiono 5 osób. 10

11 Szczepienie przeciwko grypie Szczepienie przeciwko Neisseria mengitidis Szczepienie przeciwko Streptococcus pneumoniae Szczepienie przeciwko rotawirusom Szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu Szczepienie przeciwko ospie wietrznej Szczepienie przeciwko durowi brzusznemu Szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A Szczepienie przeciwko wirusowi brodawczaka Szczepienia zalecane wykonane w 2014 roku na terenie powiatu świeckiego Wnioski Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób zakaźnych była zróżnicowana, ale względnie stabilna Obserwowany wzrost zapadalności na niektóre choroby zakaźne wskazuje, że choroby te nadal pozostają problemem zdrowotnym i epidemiologicznym Niekorzystnym zjawiskiem było wystąpienie 3 ognisk masowych zatruć pokarmowych Obowiązkowe szczepienia ochronne realizowane w ramach Programu Szczepień Ochronnych wykonane zostały w odsetkach zapewniających odporność zbiorowiskową Na teren powiatu świeckiego nie zostały zawleczone żadne z chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych Istotną rolę w zapobieganiu chorobom zakaźnym spełnia rzetelne upowszechnianie wiedzy o chorobach zakaźnych w społeczeństwie Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Podstawą prowadzonego nadzoru jakości wody dostarczanej konsumentom jest ocena jej zgodności z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu w roku 2014 realizował monitoring kontrolny i przeglądowy jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w 39 wodociągach. W ramach monitoringu kontrolnego i przeglądowego pobrano łącznie 168 prób wody do spożycia oraz przeprowadzono 39 kontroli urządzeń wodociągowych (w tym 6 kontroli sprawdzających). W 2014 roku Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu wydał: 5 decyzji dotyczących poprawy stanu sanitarnego urządzeń wodociągowych 11

12 4 decyzje dotyczące poprawy jakości wody przeznaczonej do spożycia 15 decyzji płatniczych w związku z przekroczeniami parametrów fizykochemicznych wody i stanu sanitarnego urządzeń wodociągowych Wodociągi o wydajności <100 m3/dobę Wodociągi o wydajności m3/dobę Wodociągi o wydajności m3/dobę 3 Inne podmioty Infrastruktura zaopatrzenia w wodę na terenie powiatu świeckiego w 2014 r. Wodociągi o produkcji wody poniżej 100 m³/dobę Do tej grupy zaliczono 3 wodociągi zaopatrujące łącznie 1420 osoby, długość sieci wodociągowej wynosiła 43 km. W 2014 roku pobrano do badań 8 próbek wody do spożycia, w tym 2 próbki w zakresie parametrów monitoringu przeglądowego. W wykonanych analizach próbek nie stwierdzono przekroczeń badanych parametrów. Skontrolowano i oceniono pod względem stanu sanitarno - technicznego, a także jakości produkowanej wody wszystkie urządzenia wodociągowe, nie stwierdzono nieprawidłowości. Wodociągi o produkcji wody m³/dobę W tej grupie w ewidencji były 23 wodociągi zaopatrujące osób, długość sieci wodociągowej kilometrów. W roku sprawozdawczym pobrano 120 próbek wody do spożycia, w tym 23 próbki w zakresie monitoringu przeglądowego. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że okresowe przekroczenia wskaźników jakości wody wystąpiły w 4 wodociągach - wodociągu publicznym w Drzycimiu (mętność), wodociągu publicznym w Topolnie (mętność), wodociągu publicznym w Dragaczu (ogólna liczba mikroorganizmów w 22º C po 72 h), wodociągu publicznym w Jeżewie (mangan). Właściciele lub administratorzy sieci po otrzymaniu zawiadomienia o stwierdzonych przypadkach przekroczeń wskaźników fizykochemicznych i mikrobiologicznych, podejmowali konkretne działania (zwiększano częstotliwość płukania sieci, dobierano odpowiednie parametry napowietrzania, odgazowywania oraz parametry przepływu wody przez filtry), które doprowadzały w ciągu nie więcej niż 30 dni do poprawy jakości wody do spożycia. Potwierdzały to analizy wody do spożycia, wykonywane przez laboratoria z potwierdzonym systemem jakości oraz zatwierdzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. 12

13 W wyniku kontroli przeprowadzonych w 2014 r. stwierdzono nieprawidłowości na terenie stacji uzdatniania wody w Tleniu, stacji uzdatniania wody w Bochlinie, stacji uzdatniania wody w Trylu. W toku jest postępowanie administracyjne dotyczące jakości wody do spożycia w wodociągu publicznym w Drzycimiu. Wydano decyzję o warunkowej przydatności wody do spożycia dostarczanej wodociągiem sieciowym w Drzycimiu ze względu na ponadnormatywną zawartość manganu. W ramach działań naprawczych administrator/właściciel zobowiązał się ustabilizować procesy technologiczne oraz został zlecony projekt Rozbudowy Stacji Uzdatniania Wody w miejscowości Drzycim (modernizacja Stacji Uzdatniania Wody w Drzycimiu). Wodociągi o produkcji wody m³/dobę W ewidencji PSSE w Świeciu w tej grupie znajdowały się 2 wodociągi (Świecie, Nowe), które zaopatrywały w wodę do spożycia osób, długość sieci wodociągowej wynosiła 214 km. W roku 2014 r. pobrano do badania 21 próbek wody do spożycia, w tym 3 w zakresie monitoringu przeglądowego W wykonanych analizach nie stwierdzono przekroczeń badanych parametrów. Przeprowadzone kontrole sanitarne stacji uzdatniania wody nie wykazały nieprawidłowości technicznych. Inne podmioty zaopatrujące w wodę W 2014 r. w ewidencji PSSE w Świeciu znajdowało się 11 innych podmiotów zaopatrujących w wodę do spożycia (spółdzielnie mieszkaniowe, szpital, zakłady mięsne, zakłady mleczarskie, zakład przemysłowy). W okresie sprawozdawczym pobrano do badania 12 próbek wody, w tym w zakresie 2 próby w zakresie monitoringu przeglądowego. Niewłaściwą jakość wody pod względem parametru mikrobiologicznego (Clostridium perfringens) trzykrotnie stwierdzono w jednym z wodociągów zakładowych. W związku z powyższym wydane były decyzje zakazujące spożywania wody do czasu uzyskania prawidłowych wyników badania wody. Ponadto w okresie sprawozdawczym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu wydał 1 decyzję dotyczącą zakazu spożywania wody w zakładzie produkcyjnym (zanieczyszczenie wewnętrznego odcinka sieci w związku z rozbudową zakładu). W 2014 roku przeprowadzono 11 kontroli sanitarnych urządzeń wodociągowych, wydane zostały 2 decyzje administracyjne dotyczące doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnego - technicznego urządzeń wodociągowych. Na terenie powiatu świeckiego od kilku lat widać poprawę jakości wody. Związane jest to zapewne z zaostrzeniem przepisów prawnych, które zobowiązują przedsiębiorstwa wodociągowe do prowadzenia kontroli wewnętrznej jakości wody, a także z przeznaczaniem przez jednostki samorządowe środków własnych lub dotacji z Unii Europejskiej na modernizację sieci wodociągowej. 13

14 W roku sprawozdawczym producenci wody prowadzili wewnętrzną kontrolę jej jakości polegającą na wykonywaniu własnych badań. Kontrole były prowadzone w oparciu o harmonogramy uzgodnione z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarny w Świeciu. Na podstawie wyników przekazywanych do PSSE w Świeciu stwierdzono, że większość producentów wykonywała w pełni zamierzenia wynikające z harmonogramów. Analizy powyższe stanowiły uzupełnienie kontroli prowadzonej przez inspekcję sanitarną i były pomocne przy ocenie ryzyka narażenia konsumentów wody. Głównymi przyczynami występowania przypadków niewłaściwej jakości wody do spożycia było nieefektywne usuwanie naturalnych składników wody występujących w warstwie wodonośnej. Działaniami służącymi usuwaniu zanieczyszczeń w wodzie dostarczanej odbiorcom powinny być planowane modernizacje urządzeń, a także eliminowanie błędów eksploatacyjnych. Wnioski W 2014 roku w powiecie świeckim nadzorem sanitarnym objęto 28 wodociągów zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz 11 innych podmiotów zaopatrujących w wodę Jakość wody w większości wodociągów odpowiadała obowiązującym wymaganiom Zapobiegawczy nadzór sanitarny Istotnym zadaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie zdrowia publicznego jest eliminowanie nieprawidłowości natury sanitarnej już na etapie programowania, planowania, projektowania, realizacji i dopuszczania do użytku obiektów budowlanych. Zadanie to jest realizowane w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego w szczególności przez uzgadnianie studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, uwarunkowań do decyzji środowiskowych, dokumentacji projektowej inwestycji, w szczególności projektów budowlanych, udział w procedurach dopuszczania do użytku obiektów budowlanych. W ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego 2014 r. wydano 198 opinii sanitarnych, w tym: 2 opinie uzgadniające zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko 2 opinie dotyczące projektu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wraz z prognozą oddziaływania na środowisko 37 opinii dotyczących studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin 37 opinii co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 8 opinii w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 14

15 68 uzgodnień dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych 19 decyzji o spełnieniu wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą 16 opinii o dopuszczeniu do użytkowania obiektu budowlanego 9 innych spraw związanych z nadzorem zapobiegawczym W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 16 kontroli obiektów po zakończeniu budowy uczestniczenie w dopuszczeniu do użytkowania obiektu 2013 uzgadnianie dokumentacji projektowej % 20% 40% 60% 80% 100% Odsetek wydanych opinii w latach opinie do decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych inne sprawy decyzje płatnicze Liczba wydanych opinii Liczba wydanych opinii Wnioski W porównaniu z rokiem ubiegłym widać tendencję malejącą ogólnej liczby załatwianych spraw, co wynika w dużej mierze ze zmniejszającej się liczby przedsięwzięć inwestycyjnych Przedstawione do uzgodnienia projekty w zdecydowanej większości przypadków nie wymagały znaczących korekt w zakresie spełnienia wymagań sanitarno - higienicznych 15

16 Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej i kąpielisk W 2014 roku podobnie jak w latach ubiegłych Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu sprawował bieżący nadzór sanitarny nad obiektami użyteczności publicznej tj. nad hotelami, motelami, zakładami fryzjerskimi i kosmetycznymi, zakładami odnowy biologicznej, dworcami, cmentarzami, ustępami, kąpieliskami, miejscami wykorzystywanymi do kąpieli itp. W 2014 r. w ewidencji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świeciu były 404 obiekty użyteczności publicznej zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznejj i tatuażu cmentarze 141 obiekty hotelarskie inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej domy pomocy społecznej tereny rekreacyjne 32 ustępy publiczne i ogólnodostępne dworce i stacje kolejowe Inne obiekty użyteczności publicznej noclegownie i domy dla bezdomnych Ewidencja obiektów użyteczności publicznej w 2014 r. W okresie sprawozdawczym skontrolowano 223 obiekty użyteczności publicznej. Najliczniejszą grupą (19,30%) spośród obiektów objętych nadzorem sanitarnym były zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej oraz zakłady świadczące wyżej wymienione usługi łącznie, kolejne 13,45% skontrolowanych obiektów stanowiły hotele, motele, pensjonaty, domy wycieczkowe i inne obiekty świadczące usługi hotelarskie. Kontrolami objęto znaczną grupę obiektów (41,26%) nie wliczanych do żadnej z wymienionych kategorii, określaną jako inne obiekty użyteczności publicznej. Należały do niej różnorodne ogólnodostępne obiekty, będące w ewidencji Państwowej Inspekcji Sanitarnej (obiekty sportowe, kulturalno widowiskowe, stacje paliw, zakłady pogrzebowe, parking, pralnie itp.) jak i te niezewidencjonowane. 16

17 74 zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznejj i tatuażu cmentarze obiekty hotelarskie 7 inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej domy pomocy społecznej noclegownie i domy dla bezdomnych ustępy publiczne i ogólnodostępne dworce i stacje kolejowe Inne obiekty użyteczności publicznej Obiekty użyteczności publicznej objęte kontrolą sanitarną w 2014 roku w poszczególnych grupach W czasie kontroli niewłaściwy stan sanitarno - techniczny stwierdzono w 4 obiektach użyteczności publicznej, wydano: - 1 decyzję dotyczącą poprawy stanu sanitarno technicznego ścian w pomieszczeniach sanitarno higienicznych i pomieszczeniach do ćwiczeń oraz doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnego tapicerki sprzętu sportowego w obiekcie, w którym prowadzona jest działalność fitness i siłowni - 1 decyzję dotyczącą doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno - technicznego zadaszenia peronów i dróg komunikacyjnych dworca autobusowego (nierówności, zastoiska wody) - 1 decyzję dotyczącą niewłaściwego stanu sanitarno - technicznego ścian w pomieszczeniach szatni oraz zaplecza obiektu sportowego - 1 decyzję dotyczącą doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno - technicznego ścian w pomieszczeniach socjalnych, biurowych i komunikacyjnych stacji paliw. Istotnym problemem w prowadzeniu bieżącego nadzoru sanitarnego nad obiektami użyteczności publicznej jest brak uregulowań prawnych dotyczących wymagań sanitarnych dla obiektów świadczących usługi fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej, ponieważ stanowią one jedną z najliczniejszych grup wszystkich obiektów użyteczności publicznej. W 2014 roku nadzorem sanitarnym objęto kąpieliska oraz miejsce wykorzystywane do kąpieli. W ubiegłym roku na terenie powiatu świeckiego funkcjonowały 2 kąpieliska i 1 miejsce wykorzystywane do kąpieli. W ww. obiektach stwierdzono właściwy stan sanitarno - higieniczny. Zgodnie z planem pobrano do badań laboratoryjnych 2 próbki wody z kąpielisk; przeprowadzone badania wykazały, że woda w kąpieliskach spełniała warunki rozporządzenia. 17

18 Wnioski Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej ulega sukcesywnej poprawie Brak uregulowań prawnych dotyczących wymagań sanitarnych dla obiektów świadczących usługi fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej oraz jakości wody w basenach jest istotnym problemem w prowadzeniu bieżącego nadzoru sanitarnego Stan sanitarny podmiotów leczniczych Wszystkie placówki służby zdrowia zlokalizowane na terenie powiatu świeckiego podlegają kontroli Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świeciu. Nadzór nad podmiotami leczniczymi prowadzony jest w zakresie oceny stanu sanitarno - higienicznego, czystości bieżącej, przestrzegania procedur dezynfekcji, sterylizacji, postępowania z niebezpiecznymi odpadami medycznymi, komunalnymi, gospodarki wodno - ściekowej oraz postępowania z bielizną zarówno brudną jak i czystą. W ewidencji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świeciu w 2014 r. było 125 podmiotów działalności leczniczej: 2 szpitale, 1 zakład opiekuńczo leczniczy, 27 przychodni, ośrodków zdrowia, poradni, 1 medyczne laboratorium diagnostyczne, 3 zakłady rehabilitacji leczniczej, 5 innych podmiotów leczniczych, 86 indywidualnych praktyk lekarskich. W 79 skontrolowanych w ubiegłym roku obiektach przeprowadzono łącznie 105 kontroli sanitarnych, w wyniku których wydano 23 decyzje administracyjne (w tym 17 decyzji dotyczących spełnienia wymagań, jakie powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą). W 2014 roku wydano postanowienie o nałożeniu grzywny szpitale zakłady pielęgnacyjno-opiekuńcze przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie labolatoria diagnostyczne 26 zakłady rehabilitacji leczniczej inne 59 indywidualne praktyki lekarskie indywidualne praktyki lekarzy dentystów Ewidencja podmiotów działalności leczniczej w 2014 roku Szpitale - na terenie powiatu świeckiego zlokalizowane były 2 szpitale, w 2014 roku przeprowadzono w nich 21 kontroli, w wyniku których wydano 11 decyzji (w tym 5 decyzji dotyczących spełnienia wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego 18

19 działalność leczniczą), wydano 1 postanowienie o nałożeniu grzywny. W placówkach tych opracowano i stosowano procedury w zakresie min. higienicznego mycia rąk, dezynfekcji, mycia i dezynfekcji powierzchni szpitalnych, postępowania po ekspozycji na krew i inny potencjalnie zakaźny materiał, postępowania z czystą i brudną bielizną szpitalną, postępowania z odpadami medycznymi (niebezpiecznymi), postępowania w przypadku zgonu chorego zmarłego na chorobę zakaźną, inne procedury zapewniające ochronę przed zakażeniem w zależności od specyfiki oddziału, postępowania z odpadami komunalnymi. Szpitale posiadały programy dostosowawcze, realizowane według wyznaczonych terminów. Nadal prowadzone jest postępowanie administracyjne dotyczące poprawy stanu sanitarno technicznego pomieszczeń szpitalnych. Przychodnie, poradnie, ośrodki zdrowia - na terenie powiatu świeckiego było 27 obiektów tej grupy. W 2014 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu wydał 9 decyzji dotyczących spełnienia wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Indywidualne praktyki lekarskie, praktyki pielęgniarek i położnych w 2014 roku na terenie powiatu świeckiego prowadziło działalność 86 placówek, w tym 59 obiektów indywidualnych praktyk lekarskich i 26 indywidualnych praktyk lekarzy dentystów, 1 indywidualna praktyka pielęgniarek. W okresie sprawozdawczym skontrolowano 21 indywidualnych praktyk lekarskich i 23 indywidualne praktyki lekarzy dentystów. Łącznie w ww. obiektach przeprowadzono 46 kontroli. Stan sanitarny i funkcjonalny tej grupy obiektów w 2014 r. oceniono jako dobry. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu wydał 2 decyzje dotyczące spełnienia wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Wnioski Podmioty świadczące usługi lecznicze posiadają opracowane i wdrożone procedury, mające na celu zminimalizowanie zakażeń Stan sanitarny podmiotów leczniczych ulega sukcesywnej poprawie Warunki sanitarno higieniczne środowiska pracy Nadzór sanitarny nad warunkami pracy służy ujawnianiu i ocenie zagrożeń zdrowotnych związanych ze środowiskiem pracy, stymulowaniu pracodawców do poprawy warunków pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami. W 2014 roku w ewidencji PPIS w Świeciu zarejestrowano 764 zakłady pracy. Zdecydowana większość zakładów to zakłady zatrudniające do 9 pracowników 435 (57%) oraz od 10 do 49 pracowników 268 (35%). 19

20 powyżej 250 pracowników od 50 do 249 pracowników od 10 do 49 pracowników do 9 pracowników Struktura zakładów pracy w ewidencji pionu higieny pracy na terenie powiatu świeckiego 2014 r. według liczby zatrudnionych pracowników W minionym roku w zakresie higieny pracy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu przeprowadził 201 kontroli w 130 zakładach pracy zatrudniających pracowników. Kontrole przeprowadzono w zakresie m.in.: przestrzegania wybranych zagadnień Kodeksu pracy oraz ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, stanu sanitarno - higienicznego przestrzegania przepisów dotyczących wprowadzania do obrotu produktów biobójczych przestrzegania przepisów rozporządzenia REACH w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów przestrzegania przepisów i zasad bhp podczas prac usuwania bądź zabezpieczania wyrobów zawierających azbest nadzoru nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami, detergentami i nad prekursorami narkotyków kategorii 2 i 3 W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami PPIS w Świeciu wydał 63 decyzje, które obejmowały 477 nakazów. Nakazy najczęściej dotyczyły: biologicznych czynników w środowisku pracy - 68 przeprowadzenia badań i pomiarów czynników szkodliwych - 61 braku oceny ryzyka zawodowego i/lub brak zapoznania z oceną ryzyka zawodowego - 60 doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno technicznego pomieszczeń pracy - 44 substancji chemicznych i ich mieszanin - 49 doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno technicznego pomieszczeń higieniczno sanitarnych - 25 zapewnienia odpowiedniej ilości urządzeń higieniczno sanitarnych - 23 zapewnienia wentylacji w pomieszczeniach pracy - 18 zapewnienia rejestru chorób zawodowych oraz zgłoszeń podejrzeń chorób zawodowych

21 W ramach prowadzonych postępowań egzekucyjnych w związku z niewykonaniem nakazów decyzji administracyjnych Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świeciu wydano 1 tytuł wykonawczy oraz 2 postanowienia o nałożeniu grzywny celem przymuszenia do wykonania nakazów decyzji. W ubiegłym roku do PPIS w Świeciu zgłoszono 6 podejrzeń chorób zawodowych. W 2014 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu wydał 3 decyzje stwierdzające chorobę zawodową (przewlekłe choroby układu ruchu, przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego, obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu) oraz 4 decyzje o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej Liczba decyzji stwierdzających chorobę zawodową w poszczególnych latach W trakcie prowadzonych kontroli PPIS w Świeciu podejmował działania mające na celu profilaktykę chorób zawodowych. W ramach promocji zdrowia informowano o ryzyku zawodowym wynikającym ze środowiska pracy, szczególnie na stanowiskach, gdzie były stwierdzane przekroczenia normatywów higienicznych. Warunki sanitarno higieniczne w zakładach pracy na terenie powiatu świeckiego ulegają poprawie, a ich stan uzależniony jest od wielu aspektów, między innymi kondycji finansowej i świadomości pracodawców. Wnioski Większość przedsiębiorstw będących w ewidencji - podobnie jak w roku stanowiły zakłady zatrudniające do 9 pracowników (57%) Liczba chorób zawodowych na terenie powiatu świeckiego od kilku lat utrzymuje się na niskim poziomie w 2014 r. wydano 3 decyzje stwierdzające chorobę zawodową 21

22 Warunki sanitarno higieniczne w szkołach i innych placówkach oświatowo wychowawczych W 2014 r. pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świeciu było 146 placówek oświatowo wychowawczych (88 placówek stałych, 58 placówek sezonowych). 60 Placówki wypoczynku Szkoły wyższe Inne placówki oświatowowychowawcze Szkoły Przedszkola, w tym "Małe Przedszkola" Żłobki Ewidencja placówek nauczania, wychowania i wypoczynku w 2014 r. W okresie sprawozdawczym w placówkach oświatowo wychowawczych przeprowadzono 163 kontrole. Działalność PIS koncentrowała się na prowadzeniu nadzoru sanitarno higienicznego nad placówkami nauczania i wychowania oraz na prowadzeniu nadzoru sanitarno higienicznego nad placówkami wypoczynku. 60 Placówki wypoczynku Inne placówki oświatowowychowawcze Szkoły Przedszkola, w tym "Małe Przedszkola" Żłobki Placówki oświatowo wychowawcze skontrolowane w 2014 r. 22

23 W 2014 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świeciu wydał 13 decyzji dotyczących warunków sanitarno higienicznych placówek oświatowo wychowawczych. Wydane decyzje nakazywały doprowadzenie do właściwego stanu sanitarno - higienicznego i technicznego podłóg i posadzek, ścian i sufitów, stolarki drzwiowej w pomieszczeniach szkolnych i w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych oraz zapewnienia skutecznej wentylacji w pomieszczeniach nauczania i wychowania, zapewnienia bieżącej ciepłej wody w gabinecie profilaktyki zdrowotnej. W okresie sprawozdawczym badaniami objęto: tygodniowy rozkład lekcji skontrolowano 255 oddziałów (510 oznaczeń), meble edukacyjne przeprowadzono 147 badań (294 oznaczenia), temperaturę pomieszczeń 67 badań (201 oznaczeń), oświetlenie 41 badań (380 oznaczeń). Łącznie przeprowadzono 510 badań (1 385 oznaczeń), badania nie wykazały przekroczeń norm. W skontrolowanych placówkach nie stwierdzono ponadnormatywnego zagęszczenia w klasach, zmianowość w skontrolowanych obiektach nie występowała. W wyniku pomiarów temperatury i oświetlenia nie stwierdzono odchyleń od obowiązujących norm. Przeprowadzona ocena mebli edukacyjnych, urządzeń i sprzętu sportowego wykazała, że placówki nauczania i wychowania nadal są tylko częściowo wyposażone w meble i urządzenia posiadające certyfikaty lub atesty. W roku sprawozdawczym przeprowadzono: ocenę higieny procesu nauczania uczenia się uczniów w 10 % szkół podstawowych powiatu świeckiego, placówki otrzymały ocenę pozytywną ocenę przygotowania szkół do rozpoczęcia nowego roku szkolnego 2014/2015. Podczas sprawowania nadzoru sanitarnego nad placówkami wypoczynku letniego i zimowego nie odnotowano nieprawidłowości. Stan sanitarno higieniczny placówek oświatowo wychowawczych na terenie powiatu świeckiego, pomimo trudności finansowych, co roku ulega znacznej poprawie. Wnioski W dobrym stanie sanitarnym/technicznym była większość skontrolowanych placówek nauczania i wychowania Dzieciom i młodzieży zapewniono właściwe i higieniczne warunki pobytu w trakcie zimowego/letniego wypoczynku Wszystkie skontrolowane placówki oświatowo wychowawcze miały zapewnioną ciepłą wodę w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku Pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świeciu w 2014 r. znajdowało się 908 obiektów, w których przeprowadzono łącznie 714 kontroli. 23

24 automaty do lodów piekarnie ciastkarnie przetwórnie owocowo - warzywne zakłady garmażeryjne zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego wytwórnie koncentratów spożywczych inne wytwórnie żywności sklepy spożywcze magazyny hurtowe obiekty ruchome i tymczasowe środki transportu inne obiektyobrotu żywnością zakłady żywienia zbiorowego otwarte zakłady żywienia zbiorowego zamknięte wytwórnie przedmiotów i materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością Ewidencja obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku w 2014 rok L.p. Tabela 1. Liczba obiektów w ewidencji w poszczególnych grupach Grupy obiektów wg arkusza Mz-48 Liczba obiektów nadzorowanych Automaty do lodów Piekarnie Ciastkarnie Przetwórnie owocowo-warzywne i grzybowe Zakłady garmażeryjne Zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego Wytwórnie koncentratów spożywczych Inne wytwórnie żywności Sklepy spożywcze Magazyny hurtowe Obiekty ruchome i tymczasowe Środki transportu Inne obiekty obrotu żywnością Zakłady żywienia zbiorowego otwarte Zakłady żywienia zbiorowego zamknięte Wytwórnie przedmiotów i materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością Miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością Ogółem Spośród obiektów ujętych w ewidencji skontrolowano 545 zakładów, z czego 255 były to obiekty obrotu żywnością, obiekty żywienia zbiorowego, 59 - obiekty produkcji żywności, 3 - miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością, 2 - wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. W przypadku 376 obiektów dokonano oceny ich stanu sanitarnego, w oparciu aktualnie obowiązujące arkusze, które stanowią jednolite w skali kraju kryterium oceny zakładów żywności, żywienia i przedmiotów użytku. 24

25 Tabela 2. Działalność kontrolna i represyjna 2014 r. Rodzaj obiektów wg rejestru zakładów Liczba obiektów w tym: zatwierdzonych skontrolowanych ocenionych na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego Liczba przeprowadzonych kontroli i rekontroli razem w tym interwencyjnych razem wydano decyzji administracyjnych unieruchomienia/ przerwania działalności całego lub części zakładu w tym zakazu wprowadzenia produktu do obrotu Działalność represyjna nałożono mandatów razem na kwotę liczba wniosków o ukaranie razem w tym liczba wniosków o nałożenie kar pieniężnych przez PWIS liczba aktów oskarżenia i zawiadomień do prokuratury Obiekty produkcji żywności Obiekty obrotu żywnością Obiekty żywienia zbiorowego Wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością Miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością OGÓŁEM W wyniku kontroli przeprowadzonych w 2014 roku wydano 55 decyzji administracyjnych dotyczących nieprawidłowości techniczno sanitarnych. Za usterki wynikające ze stanu sanitarno higienicznego nałożono 22 mandaty karne, do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy skierowano 2 wnioski o nałożenie kary pieniężnej. W jednym przypadku wniosek dotyczył wprowadzania do obrotu żywności w zakresie niezgodnym z decyzją o zatwierdzeniu zakładu oraz nie przestrzegania wymagań w zakresie znakowania środków spożywczych, drugi natomiast dotyczył prowadzenia działalności bez złożenia wniosku o uzyskanie zatwierdzenia i wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów PIS Obiekty produkcji żywności Miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością Obiekty żywienia zbiorowego 226 Wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością obiekty obrotu żywnością 3 59 Liczba obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku objętych kontrolą sanitarną w 2014 r. 25

26 W roku sprawozdawczym wydano 93 decyzje zatwierdzające zakłady. W większości przypadków odbiory sanitarne dotyczyły obiektów wprowadzających do obrotu środki spożywcze oraz zakładów żywienia zbiorowego otwartego, które uległy wcześniej likwidacji. Odnotowano pojedyncze przypadki rozpoczęcia działalności w nowych obiektach. W ramach urzędowej kontroli i monitoringu pobrano 176 próbek żywności, kosmetyków i przedmiotów użytku, z których tylko 3 zostały zakwestionowane (jedna ze względu na nieprawidłowe oznakowanie, dwie ze względu na przekroczenie parametrów mikrobiologicznych próby pobrane w ognisku zatrucia) Liczba zakwestionowanych próbek żywności i przedmiotów użytku Liczba pobranych próbek żywności i przedmiotów użytku Liczba pobranych i zakwestionowanych próbek żywności i przedmiotów użytku Analizując dokumentację sanitarną można stwierdzić, że sytuacja w zakresie przestrzegania higieny z roku na rok ulega znacznej poprawie, ze względu na wzmożony nadzór, edukację zdrowotną społeczeństwa i działania w zakresie promocji zdrowia. W dalszym ciągu monitorowany jest proces wdrażania w zakładach dobrej praktyki higienicznej i produkcyjnej oraz zasad systemu HACCP w obszarach żywności i żywienia, ze szczególnym uwzględnieniem prowadzenia kontroli wewnętrznej w obiektach, zachowania ciągłości łańcucha chłodniczego oraz zapewnienia funkcjonalności pomieszczeń, zapewniających minimalizowanie zagrożeń mających wpływ na bezpieczeństwo żywności. W celu dostosowania obiektów do wymogów sanitarno - technicznych wydano 55 decyzji administracyjnych, w tym w część to decyzje zmieniające. Liczba ta w porównaniu z rokiem ubiegłym jest trzykrotnie mniejsza, co może wskazywać na to, iż stan sanitarno-techniczny obiektów cały czas ulega poprawie. Poddając analizie uchybienia natury higienicznej, można zauważyć niewielką poprawę. Dużym problemem tak jak w roku ubiegłym wydaje się znaczna liczba wprowadzanych do obrotu przeterminowanych środków spożywczych, co może być spowodowane pogarszającą się sytuację finansową przedsiębiorców. Za stwierdzone uchybienia sanitarno higieniczne nałożono mniej mandatów karnych niż w roku 2013 (odpowiednio 22 i 35). 26

27 Stan sanitarno - techniczny zakładów produkujących środki spożywcze ulega systematycznej poprawie. W większości zakładów produkcyjnych przeprowadzone były prace modernizacyjne o dużym zakresie. Zwiększa się wyposażenie zakładów w specjalistyczny sprzęt i urządzenia produkcyjne wykonane z materiałów ułatwiających utrzymanie higieny. Zarówno podczas trwania kontroli, jak i na miejscu w stacji udzielano podmiotom informacji koniecznych do wdrażania dobrej praktyki higienicznej i produkcyjnej oraz zasad systemu HACCP. Zalecano korzystanie z dostępnych na rynku broszur i opracowań, w tym polecanych przez GIS, które mogły być pomocne w przypadku wynikających wątpliwości. Wnioski Stan sanitarno techniczny oraz higieniczny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku w porównaniu z rokiem 2013 uległ poprawie, o czym świadczy mniejsza ilość wydanych decyzji administracyjnych oraz mniejsza ilość nałożonych mandatów karnych Dużym problemem, tak jak w roku ubiegłym, wydaje się znaczna liczba wprowadzanych do obrotu przeterminowanych środków spożywczych, co może być spowodowane pogarszającą się sytuację finansową przedsiębiorców. Na podstawie wyników badań laboratoryjnych należy stwierdzić, że procent zdyskwalifikowanych próbek na przestrzeni ostatnich lat był niski, co świadczy o dobrej jakości środków spożywczych znajdujących się w obrocie Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia W 2014 roku działalność oświatowo zdrowotna dotyczyła realizacji: 8 programów krajowych: Trzymaj formę, Profilaktyka HIV/AIDS, Profilaktyczny Program w Zakresie Przeciwdziałania Uzależnieniu od Alkoholu, Tytoniu i Innych Środków Psychoaktywnych ARS, czyli jak dbać o miłość Program Ograniczenia Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu : Znajdź właściwe rozwiązanie, Nie pal przy mnie proszę, Czyste powietrze wokół nas, 4 krajowych interwencji nieprogramowych: Światowy Dzień Zdrowia, Światowy Dzień Bez Tytoniu, Rzuć palenie razem z nami, Światowy Dzień AIDS 2 wojewódzkich interwencji nieprogramowych: Bezpieczne wakacje, Profilaktyka chorób pasożytniczych 1 powiatowej lokalnej interwencji nieprogramowej Zapobiec wszawicy Program Trzymaj formę! Cel: edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży szkolnej poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety, w oparciu o odpowiedzialność indywidualną i wolny wybór jednostki. 27

28 Grupa docelowa: uczniowie szkół gimnazjalnych i ostatnich klas (V, VI) szkół podstawowych oraz ich rodzice. W roku szkolnym 2013/2014 działaniami objęto 1852 uczniów i 526 rodziców, opiekunów w 8 szkołach gimnazjalnych i 10 szkołach podstawowych powiatu świeckiego. Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Cel: ograniczenie używania tytoniu, alkoholu i innych substancji psychoaktywnych przez kobiety w wieku prokreacyjnym, tj. między 15 a 49 rokiem życia. Grupa docelowa: bezpośrednio kobiety w wieku prokreacyjnym, kobiety w ciąży, natomiast pośrednio działania kierowane są również do rodzin kobiet, partnerów, znajomych, lekarzy, nauczycieli, pracodawców, jak i ogółu społeczeństwa. W ramach programu realizowano kampanię społeczną i informacyjną mającą na celu ekspozycje baneru i materiałów edukacyjno - profilaktycznych w miejscach użyteczności publicznej oraz wdrożenie profilaktyki uzależnień podczas Obchodów Światowego Dnia bez Tytoniu jak i podczas akcji letniej Bezpieczne wakacje - kierowanej min. do uczestników wypoczynku letniego. Ekspozycja baneru i materiałów edukacyjno-informacyjnych w siedzibie PSSE w Świeciu ARS, czyli jak dbać o miłość Program edukacyjno - profilaktyczny realizowany w ramach unijnego projektu Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych, 28