Przedmiotowe Zasady Oceniania z języka polskiego w Szkole Podstawowej im. Władysława Jagiełły w Czerwińsku n. Wisłą

Transkrypt

1 Przedmiotowe Zasady Oceniania z języka polskiego w Szkole Podstawowej im. Władysława Jagiełły w Czerwińsku n. Wisłą Przedmiotowe Zasady Oceniania z języka polskiego dla uczniów klas IV -VI są zgodne z programem nauczania języka polskiego Czytać,myśleć, uczestniczyć oraz z Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania zawartymi w Statucie Gminnego Zespołu Szkół w Czerwińsku n. Wisłą. Nr dopuszczenia programu Czytać, myśleć, uczestniczyć MEN: DKOS /04 Głównym celem nauczania języka polskiego w szkole podstawowej jest kształcenie u uczniów sprawności mówienia, słuchania, pisania i czytania. Szczegółowe cele nauczania języka polskiego w szkole podstawowej: Słuchanie słuchanie wypowiedzi nauczyciela i innych na różne tematy rozumienie ogólnego sensu prostych sytuacji komunikacyjnych słuchanie i rozumienie poleceń nauczyciela rozpoznawanie intencji i uczuć nadawcy na podstawie barwy, siły głosu, intonacji 1

2 Mówienie zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi nazywanie własnych uczuć i formułowanie sądów skuteczne porozumiewanie się w różnych sytuacjach dobieranie właściwych argumentów podczas dyskusji uwzględnianie poglądów innych ludzi wypowiadanie się na temat przeczytanej lektur oraz innych tekstów kultury doskonalenie umiejętności poprawnego wypowiadania się na różne tematy dostrzeganie różnego rodzaju związków i zależności (przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych, czasowych i przestrzennych) recytowanie wierszy z odpowiednią intonacją. Czytanie doskonalenie techniki głośnego czytania poznawanie tekstów należących do różnych gatunków literackich kształcenie umiejętności czytania ze zrozumieniem korzystanie ze słowników i innych źródeł informacji odczytywanie różnych tekstów kultury, w tym kształtujących tożsamość narodową i postawę obywatelską: - źródeł i tekstów historycznych, między innymi: fragmentów listów, pamiętników, polskich pieśni patriotycznych - tekstów literackich, między innymi: baśni, legend, mitów, opowiadań, utworów poetyckich - tekstów użytkowych, między innymi: zaproszeń, zawiadomień, instrukcji, przepisów, ogłoszeń, kartek pocztowych, listów, notatek - przedstawień teatralnych, słuchowisk radiowych, filmów określanie cech charakterystycznych dla danego tekstu rozumienie i posługiwanie się czynnie pojęciami: świat przedstawiony, fikcja literacka, wątek, akcja, nadawca, odbiorca, podmiot liryczny, narrator, bohater, narracja, poezja, nastrój wiersza, epitet, porównanie, metafora, personifikacja, animizacja, wyraz dźwiękonaśladowczy, zdrobnienie, zgrubienie, rym, rytm, strofa, refren, baśń, legenda, mit, symbol, alegoria. 2

3 Pisanie dostrzeganie różnic między fonetyczną a graficzną formą wyrazu konstruowanie różnych form wypowiedzi przewidzianych w materiale nauczania (plan, opis, opowiadanie, dialog, charakterystyka, kartka pocztowa, list, kartka z pamiętnika, zawiadomienie, ogłoszenie, zaproszenie, sprawozdanie, streszczenie, przepis, instrukcja, notatka, tekst reklamowy) poprawne budowanie zdań pojedynczych i złożonych doskonalenie ortografii i interpunkcji pisanie zgodnie z tematem i celem, przy użyciu odpowiednich form wypowiedzi formułowanie wypowiedzi zgodnie ze świadomością celu poprawne budowanie tekstu z zastosowaniem środków językowych i przy przestrzeganiu reguł ortograficznych, gramatycznych i interpunkcyjnych wyróżnianie części tekstu zgodnie z jego strukturą dostosowywanie zapisu do formy wypowiedzi. Powyższe cele, obok kształcenia umiejętności typowo polonistycznych, pozwalają również na realizację ścieżek edukacyjnych. Należą do nich: edukacja czytelnicza i medialna edukacja ekologiczna edukacja prozdrowotna wychowanie do życia w społeczeństwie - wychowanie do życia w rodzinie - edukacja regionalna dziedzictwo kulturowe w regionie - wychowanie patriotyczne i obywatelskie Przedmiot oceniania Oceny bieżące i oceny klasyfikacyjne śródroczne ustala się w stopniach według następującej skali: Stopień celujący 6 3

4 Stopień bardzo dobry 5 Stopień dobry 4 Stopień dostateczny 3 Stopień dopuszczający 2 Stopień niedostateczny 1 Dopuszcza się stosowanie (+) i (-) przy wystawianiu ocen cząstkowych, (+) oznacza, że uczeń umie więcej, niż na wystawioną ocenę, (-) oznacza, że uczeń umie mniej, niż na wystawioną ocenę, nie ma oceny 6+. Przy ocenie sprawdzianów stosuje się następującą skalę procentową: 30% - dopuszczający 50% - dostateczny 71% - dobry 86% - bardzo dobry 95% (jeśli sprawdzian zawiera zadanie problemowe) lub 86% + zadanie dodatkowe celujący Ocenianie Prace klasowe i sprawdziany zapowiadane są z tygodniowym wyprzedzeniem i poprzedzone są lekcją powtórzeniową. Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie może napisać sprawdzianu w wyznaczonym terminie musi napisać go w ciągu 2 tygodni (w terminie wyznaczonym przez nauczyciela). Nauczyciel ocenia sprawdzian w ciągu 2 tygodni od dnia, w którym został napisany. Oceny bieżące umieszczone w dzienniku elektronicznym są opatrzone komentarzem zawierającym zakres ocenianego materiału. 4

5 Zeszyt przedmiotowy lub zeszyt ćwiczeń może podlegać ocenie. Na ocenę zeszytu mają wpływ: kompletność notatek i prac domowych, ortografia oraz estetyka zeszytu. Sprawdzone prace kontrolne są udostępniane uczniom podczas zajęć i przez uczniów udostępniane do wglądu rodzicom. Prace klasowe i dłuższe prace domowe są opatrzone komentarzem nauczyciela w formie ustnej lub pisemnej. Prace domowe są sprawdzane i oceniane systematycznie według zasad ustalonych przez nauczyciela. Niezgłoszenie nauczycielowi na początku lekcji braku pracy domowej, zeszytu, itp. upoważnia nauczyciela do wystawienia stopnia niedostatecznego. W semestrze nauczyciel przeprowadzi: - dwie lub trzy prace klasowe (wypracowania), - dwa lub trzy sprawdziany w formie testu zawierającego elementy czytania ze zrozumieniem i nauki o języku (zadania na sprawdzianie powinny mieć różnorodną formę czyli: wielokrotnego wyboru, na dobieranie typu prawda- fałsz, krótkiej i rozszerzonej odpowiedzi), - dwa lub trzy dyktanda. Ocenione będą również: - kartkówki z trzech ostatnich lekcji lub z podanego materiału, - pisemne prace domowe, - dłuższe formy wypowiedzi, - zeszyt przedmiotowy, - recytacja poezji lub prozy, - wypowiedzi ustne, w szczególności pod kątem umiejętności uzasadniania własnych sądów i poprawności językowej, 5

6 - prace dodatkowe, - zaangażowanie w proces uczenia się, na które mają wpływ: aktywność lub jej brak na lekcji oraz odmowa wykonania polecenia praca w grupie, przynoszenie materiałów na zajęcia praktyczne (wycinki prasowe, ilustracje, publikacje itp.), przeczytanie lektury w wyznaczonym terminie, dbanie o estetyczny wygląd zeszytu przedmiotowego, samoocena stwarzanie sytuacji umożliwiających samoocenę np. współudział w ocenie pracy w grupie, lub stosowanie dyskusji punktowanej, przestrzeganie Regulaminu Zachowania ucznia na lekcji, systematyczne uczęszczanie na zajęcia, zaangażowanie w prace pozalekcyjne np. organizację apeli,, udział w konkursach. nie poprawia ocen z kartkówek, odpowiedzi ustnych oraz prac pisemnych, zadań domowych, referatów, itp. natomiast korzystając ze wskazówek nauczyciela obowiązek uzupełnić braki. W wyjątkowych przypadkach nauczyciel może jednak wyrazić zgodę na poprawę tego rodzaju aktywności ucznia; Klasyfikacja Ocena półroczna i roczna nie jest średnią matematyczną ocen cząstkowych. Ocena sumuje pracę za całe półrocze / rok szkolny i wyliczana jest przy pomocy średniej ważonej przy czym waga pełni rolę pomocniczą przy wystawianiu ocen. Ostateczną decyzję o ocenie klasyfikacyjnej podejmuje nauczyciel. Oceny klasyfikacyjne wynikają z ocen cząstkowych, którym przypisane są następujące wagi: sprawdzian, praca klasowa, wypracowanie klasowe, czytanie ze zrozumieniem, dyktando 3, kartkówka, odpowiedź ustna, odpowiedź pisemna, dłuższa forma wypowiedzi pisemnej 2, praca domowa, wypracowanie domowe, recytacja, praca w grupie, zeszyt przedmiotowy, praca dodatkowa, postawa 1. Kolory stosowane w dzienniku elektronicznym: 6

7 sprawdzian (praca klasowa, dyktando, test) czerwony kartkówka zielony odpowiedź ustna żółty praca domowa niebieski aktywność pomarańczowy recytacja bladoróżowy praca w grupie brązowy inne (zeszyt przedmiotowy, praca dodatkowa) fioletowy Tryb poprawiania ocen Uczeń ma możliwość poprawienia oceny ze sprawdzianu lub pracy klasowej w ciągu 2 tygodni od jej otrzymania według zasad ustalonych przez nauczyciela, każdy sprawdzian można poprawić raz. O zakresie materiału, formie i trybie poprawy decyduje nauczyciel, oceną ostateczną z poprawy jest ocena wyższa, jest ona wstawiana do dziennika i brana pod uwagę przy klasyfikacji, jeśli uczeń lub rodzic nie zgadza się z przewidywaną roczną oceną klasyfikacyjną z języka polskiego zgłaszają do dyrektora szkoły swoje zastrzeżenia w formie pisemnej w terminie 2 dni roboczych od dnia zapoznania się rodzica z propozycją oceny, w ciągu trzech dni roboczych od złożenia wniosku nastąpi sprawdzenie wiedzy i umiejętności ucznia z całego materiału programowego danej klasy, sprawdzenie wiedzy i umiejętności ucznia w części pisemnej i ustnej przeprowadza nauczyciel przedmiotu w obecności innego nauczyciela wskazanego przez dyrektora szkoły, warunkiem koniecznym do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o sprawdzenie rocznej klasyfikacji z zajęć edukacyjnych są: uzyskanie w ciągu roku szkolnego co najmniej 50% ocen cząstkowych 7

8 wyższych od oceny przewidywanej (dotyczy ubiegania się o ocenę wyższą niż dopuszczająca) oraz aktywność na zajęciach i wysiłek wkładany przez ucznia w proces uczenia się. liczne uwagi negatywne wpisane w e-dzienniku dotyczące pracy ucznia podczas zajęć edukacyjnych mogą być podstawą do odrzucenia wyżej wymienionego wniosku. Uczeń Ogólne kryteria oceniania dotyczące wiadomości i umiejętności, jakie uczeń powinien opanować po drugim etapie edukacyjnym: Aby uzyskać ocenę: celującą - uczeń powinien samodzielnie rozwijać zainteresowania, wykazywać się wiedzą dodatkową, wykraczającą poza program nauczania przedmiotu w danej klasie, uczestniczyć w konkursach przedmiotowych, odznaczać się elokwencją, kulturą języka w przekazywaniu wiadomości.; bardzo dobrą - uczeń powinien wykazać się nie tylko dużą wiedzą, ale też potrafić samodzielnie wyciągać wnioski, nazywać własne uczucia i wrażenia, uzasadniać własne stanowisko, określać funkcje elementów tekstu, redagować różne formy wypowiedzi z zastosowaniem reguł ortograficznych, interpunkcyjnych i gramatycznych; dobrą - uczeń powinien wykazywać się aktywnością, korzystać ze słowników i encyklopedii, wypowiadać się o utworach literackich, posługując się odpowiednim słownictwem, płynnie i głośno czytać, tworzyć różne formy wypowiedzi, rozpoznawać części mowy i zdania, dostrzegać różnicę między głoską a litera, poprawnie dzielić wyrazy na sylaby, akcentować, wyodrębniać cząstki słowotwórcze; dostateczną - uczeń powinien czytać utwory ze zrozumieniem, dostrzegać najprostsze związki przyczynowo-skutkowe, odszukiwać w tekście najistotniejsze informacje, rozpoznawać intencję 8

9 mówiącego, znać podstawowe pojęcia gramatyczne; dopuszczającą - uczeń powinien opanować minimum zakresu treści kształcenia niezbędnej w dalszym nauczaniu, rozwiązywać z pomocą nauczyciela zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim stopniu trudności, wyjaśniać przy pomocy nauczyciela podstawowe pojęcia. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą. Hierarchia wymagań i odpowiadające im stopnie szkolne: treści konieczne ocena dopuszczająca (2) treści podstawowe ocena dostateczna (3) treści rozszerzające ocena dobra (4) treści dopełniające ocena bardzo dobra (5) Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny stanowią załącznik do PZO. Opracowała Danuta Dąbrowa 9

10 WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY JĘZYK POLSKI KLASA IV Cele kształcenia Słuchanie Kształcenia literacko-kulturowe Przewidywane osiągnięcia ucznia konieczne podstawowe Rozszerzające dopełniające samodzielnie odczytuje -aktywnie i uważnie słucha komunikaty niewerbalne wypowiedzi innych osób -odróżnia nadawcę od odbiorcy -rozpoznaje intencję mówiącego -słucha i rozumie wypowiedzi -odróżnia komunikaty werbalne od niewerbalnych -wykonuje polecenia -stosuje w życiu codziennym komunikaty niewerbalne -odróżnia informacje ważne od mniej ważnych -rozpoznaje intencję mówiącego 10

11 Mówienie Czytanie -udziela samodzielnie odpowiedzi na proste pytania w krótszej i dłuższej formie -w kilku prostych zdaniach opowiada o sobie i otaczającej go rzeczywistości -przy pomocy nauczyciela lub samodzielnie przekazuje treść przeczytanego tekstu -zna lektury we wskazanych przez nauczyciela fragmentach -rozumie różnicę pomiędzy światem przedstawionym utworu a świtem rzeczywistym -wyodrębnia główne postacie literackie -łączy tytuły utworów z nazwiskami autorów -potrafi wyodrębnić najważniejsze wydarzenia w utworze literackim -opowiada tym co widzi na obrazie, fotografii lub ilustracji -wygłasza z pamięci krótkie fragmenty utworów -czyta cicho i głośno oraz z podziałem na role, -wyszykuje w tekście najprostsze informacje sformułowane wprost, -odróżnia wiersz od pozy, -wskazuje w wierszu wers, strofę, rym i refren, -rozpoznaje czas i miejsce akcji, -wymienia bohaterów utworów, -opowiada o różnych wydarzeniach dotyczących otaczającej go rzeczywistości -samodzielnie odtwarza treści tekstów po cichym przeczytaniu -samodzielnie wypowiada się na temat przeczytanej lektury i innych utworów literackich -opowiada przebieg wydarzeń -odróżnia dobre i złe zachowanie bohaterów -rozróżnia postacie zmyślone od rzeczywistych, fantastyczne od realistycznych -opisuje ustnie osoby, zwierzęta, przedmioty -wypowiada się w kilku zdaniach na temat programu telewizyjnego -wygłasza z pamięci dłuższe fragmenty utworów literackich -odnajduje w wierszu epitety i porównania, -określa, kim jest osoba wypowiadająca się w wierszu i utworze epickim, -wyróżnia w tekście dialog, opis i opowiadanie, -rozwiązuje proste krzyżówki, rebusy i zagadki, -odróżnia reklamę od innych komunikatów, -zna i potrafi przedstawić elementy świata przedstawionego, -potrafi oceniać postępowanie bohatera literackiego, -potrafi przedstawić treść utworu literackiego w formie ilustracji, scenki dramatycznej lub krótkiej inscenizacji -mówi z przejrzystością intencji, z uwzględnianiem różnorodnych sytuacji, -wyraża swoje refleksje i odczucia, -opowiada przebieg wydarzeń zgodnie z chronologią, -stosuje we własnych tekstach mówionych opis i opowiadanie, -czyta głośno i cicho z odpowiednią artykulacją i uwzględnieniem znaków przystankowych, -wyszukuje w tekście informacje, -określa temat utworu, -wyjaśnia, co to jest wers, strofa, rym i refren, -przedstawia fabułę utworu, -dostrzega pozytywne i negatywne postawy bohaterów literackich, -rozwiązuje i układa proste -odróżnia pojęcia narratora i podmiotu lirycznego -dokonuje autoprezentacji z uwzględnieniem własnych zainteresowań -wypowiada się na temat utworów literackich z wykorzystaniem przewidzianej w klasie IV terminologii -układa spójną wypowiedź z elementami oceny na temat obrazów, fotografii i ilustracji -wypowiada się na temat programu telewizyjnego z uwzględnieniem oceny dzieła -wyróżnia w utworze obrazy poetyckie. -przedstawia dosłowne i przenośne znaczenie utworu poetyckiego, -wskazuje w tekście onomatopeje, ożywienia i uosobienia, -omawia podstawowe elementy świata przedstawionego, -analizując obraz, odróżnia portret od pejzażu i martwej natury, określa kolorystykę, opowiada o 11

12 Pisanie -odróżnia baśń od legendy, -rozpoznaje komiks, -korzysta ze Słownika ortograficznego Słownika języka polskiego -tworzy krótkie wypowiedzi pisemne, -tworzy krótki opis przedmiotu, zwierzęcia, osoby, -układa prosty dialog, -z pomocą nauczyciela redaguje proste formy użytkowe: zawiadomienie i kartkę pocztową, -tworzy , -wskazuje akapity w tekście, -redaguje prostą kilkuzdaniową notatkę -wskazuje różne źródła informacji, -odczytuje proste dane z wykresów -porządkuje wg. chronologii plan ogólny wydarzeń, -samodzielnie redaguje proste formy użytkowe: zawiadomienie, kartkę pocztową i ogłoszenie, -układa krótki list o charakterze prywatnym, -samodzielnie redaguje kilkuzdaniową notatkę, -potrafi w formie pisemnej zredagować opowiadanie odtwórcze, -próbuje częściowo scharakteryzować bohatera literackiego krzyżówki, rebusy i zagadki, -podaje najważniejsze cechy charakterystyczne dla baśni, legendy i komiksu, -korzysta ze Słownika wyrazów bliskoznacznych, -korzysta z innych źródeł informacji, np. Internetu -konstruuje wypowiedzenia jednozdaniowe różnego typu z zachowaniem reguł ortograficznych, -podejmuje próbę sporządzenia planu ogólnego wydarzeń, -układa poprawnie i zapisuje dialog, -redaguje list z zastosowaniem zwrotów grzecznościowych, -redaguje krótkie opowiadanie twórcze oparte na własnych doświadczeniach, -wspólnie redaguje i zapisuje krótką rozmowę związaną z codzienną sytuacją nastroju obrazu, -odczy7tuje dane z wykresów, -określa plusy i minusy korzystania z komputera i oglądania telewizji -redaguje krótki plan na podstawie opowiadania, -redaguje opis przedmiotu, zwierzęcia i osoby, -układa samodzielnie baśń, -na podstawie informacji zapisuje dane w postaci graficznej, -stosuje akapity w dłuższych wypowiedziach pisemnych, -pisze o przeżyciach i stanach psychicznych bohaterów, -podejmuje samodzielne próby wprowadzania dialogu do opowiadania Odniesienie do podstawy programowej 1. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi (np. pytam, odpowiadam, informuję, proszę) 2. Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. 3. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. 4. Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu. 5. Terminy: bohater, wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. 6. Pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, podmiot mówiący, narrator, narracja, przenośnia, rytm. Nauka o języku 12

13 Formy porozumiewania się Czasownik Rzeczownik Przymiotnik i przysłówek -umiejętnie komunikuje się w sytuacjach codziennych, -używa form grzecznościowych -odróżnia czasownik od innych części mowy, -odmienia czasownik przez osoby -odróżnia rzeczownik od innych części mowy, -odmienia rzeczownik przez przypadki -odróżnia przymiotnik i przysłówek od innych części mowy, -odmienia przymiotnik przez przypadki Przyimek i spójnik -odróżnia przyimek i spójnik od innych części mowy Zdanie -buduje zdania pojedyncze, -rozumie pojęcie zdania; potrafi je wyodrębnić w mowie i w piśmie -przedstawia się w zależności od sytuacji -odróżnia formy osobowe od nieosobowych, -odróżnia rodzaj męskoosobowy od niemęskoosobowego -stosuje różne formy rzeczowników w zdaniach, -określa rodzaj rzeczownika -wyszukuje przymiotniki i przysłówki w tekście -tworzy wyrażenia przyimkowe -odróżnia zdanie od innych wypowiedzeń, -buduje zdania pojedyncze nierozwinięte, -rozumie pojęcie zdania nierozwiniętego i rozwiniętego; potrafi rozwinąć zdanie proste, -na podstawie liczby orzeczeń -wyraża własne uczucia, -formułuje prośbę i podziękowanie, -rozróżnia nadawcę i odbiorcę -tworzy poprawne formy trudnych czasowników, -odmienia czasowniki i używa ich w zdaniu -odróżnia rzeczowniki pospolite od własnych i poprawnie je zapisuje, -ustala, o czym informują liczby i przypadki rzeczownika, -określa formy rzeczowników -umie zastosować odpowiednie formy przymiotnika w zdaniu, -posługuje się przysłówkami w zdaniu -używa spójników i przyimków w zdaniach -samodzielnie rozróżnia zdanie pojedyncze od złożonych, -buduje zdania pojedyncze rozwinięte -dobiera właściwe argumenty, -zna podstawową zasadę akcentowania, poprawnie akcentuje dane przykłady -używa bezokoliczników, -poprawnie stosuje czasowniki w różnych rodzajach -buduje zdania z różnymi formami rzeczowników, -ustala, jakich przypadków rzeczownika wymagają poszczególne czasowniki -uzupełnia tekst odpowiednimi formami przymiotnika, -dostrzega związki między przysłówkiem a czasownikiem oraz przymiotnikiem i rzeczownikiem -ustala funkcje przyimków i spójników w zdaniach -używa zdań zgodnie z intencją nadawcy, -stosuje odpowiednie znaki interpunkcyjne w tekście 13

14 Podmiot i orzeczenie Litery i głoski Formy wypowiedzi -wskazuje różnice między częścią mowy a częścią zdania -ustala kolejność liter w alfabecie, -wymienia samogłoski i spółgłoski, -dzieli wyrazy na sylaby -wskazuje nadawcę i odbiorcę, -wyróżnia elementy kartki pocztowej i listu, -umiejętnie adresuje kartkę pocztową i list, -konstruuje zwięzłe wypowiedzi rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone -odszukuje w zdaniu główne części zdania -dostrzega różnicę między głoską a literą, -wie co to jest akcent -używa zwrotów grzecznościowych, -odróżnia opis od innych form wypowiedzi, -wskazuje różnicę między opisem postaci i przedmiotu, -tworzy opowiadanie na podstawie podanego planu, -tworzy krótkie wypowiedzi z dialogiem, -uzupełnia dialogiem komiks -dodaje określenia do podmiotu i orzeczenia, -zauważa związki między podmiotem i orzeczeniem -porządkuje wyrazy w kolejności alfabetycznej, -ustala różnicę między głoską a literą, -odróżnia samogłoski od spółgłosek -poprawnie konstruuje wypowiedź, -określa tematykę ogłoszenia i zawiadomienia, -zachowuje chronologię wydarzeń w opowiadaniu, -prawidłowo zapisuje dialog -rozwija zdania poprzez dodawanie określeń do podmiotu i orzeczenia -odróżnia głoski dźwięczne i bezdźwięczne, twarde i miękkie, ustne i nosowe, -poprawnie akcentuje wyrazy -tworzy opis na podstawie ilustracji lub zdjęcia, -wplata do opowiadania inne formy wypowiedzi, -pisze poprawnie pod względem ortograficznym, interpunkcyjnym i gramatycznym Odniesienie do podstawy programowej 1. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi. 2. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. 3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym zdania i równoważniki zdań. 4. Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia. 5. Rodzaje głosek. 6. Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia. 7. Akcent wyrazowy, intonacja. Ortografia i interpunkcja 14

15 Ortografia -poprawnie przenosi wyrazy Interpunkcja -stawia przecinek przed niektórymi spójnikami -podejmuje próbę pisania z zachowaniem reguł ortograficznych -podejmuje próbę samodzielnego zapisu dialogu z użyciem odpowiednich znaków interpunkcyjnych -formułuje podstawowe reguły ortograficzne i stosuje je w praktyce -określa przed jakimi spójnikami stawia się przecinki, a które spójniki tego nie wymagają -świadomie stosuje reguły ortograficzne -stosuje wiedzę w praktyce Wymagania na ocenę celującą: j.w. oraz: Uczeń : - czyta teksty spoza listy lektur obowiązkowych; - samodzielnie gromadzi i twórczo opracowuje wiadomości z różnych źródeł na wskazany temat; - swobodnie prezentuje rozległą wiedzę na wskazany lub wybrany temat; - inicjuje dyskusje, podsumowuje rozważania; - świadomie posługuje się różnymi środkami stylistycznymi w celu ożywienia i uplastycznienia własnej wypowiedzi; - redaguje teksty przemyślane pod względem kompozycyjnym, bogate treściowo, wyróżniające się twórczym ujęciem problemu i napisane żywym, barwnym językiem; - aktywnie uczestniczy i odnosi sukcesy w szkolnych i pozaszkolnych konkursach polonistycznych. Ocenę niedostateczną otrzymuje ja uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą, tzn. nie opanował on podstawowych wiadomości w zakresie fleksji i składni, słownictwa, frazeologii i redagowania wypowiedzi oraz elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego, przewidzianych podstawą programową. Poza tym nie opanował techniki głośnego i cichego czytania, nie potrafi sformułować poprawnej pod względem językowym i rzeczowym wypowiedzi, w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych. Nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności. 15

16 WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY JĘZYK POLSKI KLASA V Cele kształcenia Przewidywane osiągnięcia ucznia konieczne Podstawowe Rozszerzające Dopełniające Kształcenie literacko- kulturowe Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV Słuchanie -słucha z uwagą i zrozumieniem, -rozpoznaje uczucia mówiącego, np. radość, smutek -wskazuje najbardziej typowe dla słuchowisk radiowych środki wyrazu -rozpoznaje intencje i uczucia nadawcy, -dokonuje selekcji informacji, -wymienia elementy odróżniające słuchowisko radiowe od utworów literackich -układa informacje od najbardziej szczegółowych do najbardziej ogólnych, -potrafi określić funkcje tła akustycznego w słuchowiskach radiowych Mówienie -opowiada o sobie i zdarzeniach rzeczywistych lub fikcyjnych, -określa różnice między kłótnią a dyskusją -odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości -potrafi opowiedzieć treść mitu o Prometeuszu, Dedalu i Ikarze oraz Syzyfie, obejrzanego filmu i wysłuchanego słuchowiska -podejmuje próbę sformułowania argumentów, -objaśnia znaczenie podstawowych związków frazeologicznych pochodzenia mitologicznego i próbuje włączyć je do swojego języka, -wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy -bierze udział w dyskusji i przestrzega jej zasad, -potrafi opowiedzieć prawdziwą historię z elementami fikcji, -samodzielnie formułuje argumenty -potrafi opowiedzieć treść wybranych mitów i opowieści biblijnych -recytuje wiersze i fragmenty prozy z uwzględnieniem zasad recytacji -wyjaśnia motywy postępowania bohaterów -wyjaśnia dosłowne i przenośne znaczenie frazeologizmów pochodzenia mitologicznego i biblijnego -posługuje się wyrażeniami odwołującymi się do Biblii i mitologii, włącza je do języka 16

17 radiowego czynnego Czytanie -czyta wyraziście -odróżnia autora od narratora -korzysta ze Słownika wyrazów obcych -krótko potrafi opowiedzieć treść filmu -odróżnia film dokumentalny od fabularnego i animowanego -odróżnia teksty reklamowe od tekstów literackich -wskazuje w tekście i posługuje się pojęciami: świat przedstawiony, bohater, narrator, proza, poezja -wskazuje alegorię w bajce -odróżnia utwór o tematyce biblijnej od mitologii - analizując film, czynnie posługuje się terminami: reżyser, aktor, scenariusz -podaje tytuły przynajmniej trzech adaptacji filmowych -czyta różne teksty literackie, publicystyczne, popularnonaukowe -rozróżnia je ze względu na tematykę i język -potrafi wytłumaczyć różnice między autorem a narratorem -wyjaśnia funkcję środków stylistycznych w wierszu -dostrzega różnicę między instrukcją a przepisem -wyjaśnia różnicę między utworem literackim a jego filmową adaptacją -wymienia podstawowe gatunki filmowe -posługuje się czynnie terminami wątek, fikcja literacka -dostrzega uniwersalne wartości tekstów literackich -omawia charakterystyczne elementy mitu, bajki, legendy, opowieści biblijnej -wyjaśnia różnicę między filmem dokumentalnym, fabularnym i animowanym -czynnie posługuje się terminami: scenarzysta, producent, kostiumolog, charakteryzator, scenograf, dubbing, kaskader, statysta, plan, scena, ujęcie, operator Pisanie -potrafi ułożyć swój plan dnia -redaguje krótkie formy użytkowe -odróżnia teksty reklamowe od tekstów literackich -sporządza krótką notatkę na dowolny temat - buduje zdania pojedyncze i złożone -redaguje plan na podstawie opowiadania -przekształca dialog na wypowiedź ciągłą -odróżnia sprawozdanie od streszczenia - redaguje dłuższe formy użytkowe -układa plan szczegółowy -tworzy opowiadanie twórcze i odtwórcze -redaguje opowiadanie z użyciem dialogu -potrafi zredagować sprawozdanie z różnych wydarzeń -odróżnia i podaje wyróżniki przepisu i instrukcji -sporządza notatkę w postaci schematu, tabeli, wykresu -tworzy opowiadanie twórcze i odtwórcze, sprawozdanie z zachowaniem reguł ortograficznych, interpunkcyjnych i gramatycznych -tworzy teksty poetyckie, w tym bajki -potrafi stworzyć reklamę i własny komiks -przekształca komiks w opowiadanie z dialogiem Odniesienie do podstawy programowej 17

18 1. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. 2. Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. 3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym równoważniki zdań i zdania. 4. Terminy: bohater, wątek, akcja, autor, narrator, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. 5. Pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rytm. 6. Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu. Nauka o języku Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV Formy porozumiewania się -używa słowa przepraszam -odróżnia przeprosiny od innego rodzaju wypowiedzi -stosuje formy grzecznościowe -wymienia okoliczności składania życzeń -odróżnia list od a -prowadzi rozmowę telefoniczną -odróżnia prawdę od kłamstwa -rozpoznaje nieprawdę w wypowiedziach -stosuje formy grzecznościowe w przekazie pisemnym -rozpoznaje intencję mówiącego -wymienia stałe elementy zaproszenia -wskazuje różnice między przekazem ustnym a pisemnym Czasownik -wskazuje tryby czasownika - używa formy prostej i złożonej czasu przyszłego - odróżnia czasowniki dokonane od niedokonanych -poprawnie stosuje tryby czasownika w zdaniach -poprawnie zapisuje cząstki -bym, - byś, -by -używa czasowników dokonanych i niedokonanych w zależności od charakteru wypowiedzi Rzeczownik -rozróżnia rzeczowniki pospolite i własne, żywotne i nieżywotne, osobowe i nieosobowe -używa rzeczowników w zdaniu -rozpoznaje rzeczowniki odczasownikowe -potrafi zastosować rzeczowniki pospolite i własne, żywotne i nieżywotne, osobowe i nieosobowe w zdaniach -tworzy rzeczowniki od czasowników Przymiotnik -określa formy przymiotnika -odróżnia rodzaje przymiotników -dostrzega związek przymiotnika z rzeczownikiem -używa w zdaniach przymiotników w -potrafi ustalić, na czym polega związek przymiotnika z rzeczownikiem 18

19 rodzaju męskoosobowym i niemęskoosobowym Przysłówek Liczebnik -potrafi odnaleźć przysłówki w zdaniu -odróżnia liczebnik od innych części mowy -odróżnia przysłówki nie utworzone od przymiotników od przysłówków utworzonych od przymiotników -używa liczebników w zdaniu -rozróżnia liczebniki główne, porządkowe, ułamkowe i zbiorowe -tworzy samodzielnie przysłówki od przymiotników -dostrzega związki pomiędzy liczebnikiem a rzeczownikiem -odmienia liczebniki -poprawnie używa przysłówków oznaczających sposób, miejsce i czas -stosuje liczebniki ułamkowe -potrafi zastosować liczebniki zbiorowe w zdaniach Zdanie Związki wyrazów -zauważa różnicę między zdaniem a równoważnikiem zdania -wskazuje różnicę między zdaniem pojedynczym a złożonym -wskazuje w zdaniu związki wyrazowe -rozróżnia zdania złożone współrzędnie i podrzędnie -oddziela przecinkiem współrzędne składniki zdania -potrafi odszukać w zdaniach wyrazy łączące się w związki -potrafi przekształcić zdania na równoważniki zdań i odwrotnie -wyodrębnia zdania składowe w zdaniach złożonych -odczytuje ze zdań i równoważników intencje nadawcy -rozróżnia wyraz nadrzędny i podrzędny -przekształca zdania pojedyncze na złożone i odwrotnie -tworzy zdania złożone współrzędnie i podrzędnie -przedstawia na wykresie zdania złożone współrzędnie i podrzędnie -przedstawia graficznie związki wyrazów -wskazuje związki współrzędne Części zdania -potrafi dopasować orzeczenie i podmiot pod względem formy i znaczenia -rozwija zdania poprzez dodawanie do podmiotu i orzeczenia przydawek, dopełnień i okoliczników -potrafi sporządzić wykres zdania -sporządza wykres zdania nazywając wszystkie części zdania Litery i głoski -odróżnia głoskę od litery -wyjaśnia znaczenie wyrazów utworzonych poprzez wymianę -tworzy nowe wyrazy poprzez zamianę głosek: ustnej na nosową, -poprawnie akcentuje różne formy danego wyrazu 19

20 głosek twardej na miękką, dźwięcznej na bezdźwięczną Formy wypowiedzi -wyróżnia najważniejsze elementy sprawozdania -skonstruować proste przepisy -odróżnia plan szczegółowy od ramowego -potrafi napisać plan dnia -wyszukuje najważniejsze wydarzenia w utworze -odróżnia przepis od instrukcji -odróżnia narrację pierwszoosobową od trzecioosobowej -samodzielnie potrafi zebrać informacje do napisania sprawozdania -przekształca plan ramowy w plan szczegółowy -umiejętnie pisze wstęp, rozwinięcie i zakończenie w określonej formie wypowiedzi -stosuje narrację pierwszoi trzecioosobową -pisze streszczenie na podstawie planu -opisuje krajobraz i dzieło sztuki -potrafi skonstruować opis postaci -pisze sprawozdania z autentycznych wydarzeń -konstruuje instrukcję -tworzy plan na podstawie opowiadania -przekształca plan w opowiadanie -prawidłowo zapisuje dialog w opowiadaniu -pisze streszczenie na podstawie opowiadania -podaje cel stosowania planu -wplątuje dialog w opowiadanie -tworzy opowiadanie na podstawie komiksu -ukazuje uczucia w opisie przeżyć wewnętrznych -pisze poprawnie pod względem ortograficznym, interpunkcyjnym i gramatycznym Odniesienie do podstawy programowej 1. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi. 2. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. 3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym zdania i równoważniki zdań. 4. Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia. 5. Związki znaczeniowe między wyrazami. 6. Rodzaje głosek. 7. Akcent wyrazowy, intonacja. Ortografia i interpunkcja Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie IV 20

21 Ortografia Interpunkcja -poprawnie zapisuje cząstki trybu przypuszczającego -wskazuje zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy -wstawia przecinek przed powtórzonym spójnikiem -poprawnie zapisuje rzeczowniki z zakończeniami -arz, -erz, -aż, -eż -oddziela przecinkiem jednorodne człony zdania -poprawnie zapisuje i, j po spółgłoskach i samogłoskach -poprawnie stosuje znaki interpunkcyjne w zdaniach pojedynczych i złożonych -poprawnie zapisuje liczebniki i przymiotniki złożone -stosuje wiedzę w praktyce Wymagania na ocenę celującą: j.w. oraz: Uczeń : - czyta teksty spoza listy lektur obowiązkowych; - samodzielnie gromadzi i twórczo opracowuje wiadomości z różnych źródeł na wskazany temat; - swobodnie prezentuje rozległą wiedzę na wskazany lub wybrany temat; - inicjuje dyskusje, podsumowuje rozważania; - świadomie posługuje się różnymi środkami stylistycznymi w celu ożywienia i uplastycznienia własnej wypowiedzi; - redaguje teksty przemyślane pod względem kompozycyjnym, bogate treściowo, wyróżniające się twórczym ujęciem problemu i napisane żywym, barwnym językiem; - jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne i dojrzałe; - nie powiela poglądów innych, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości; - aktywnie uczestniczy i odnosi sukcesy w szkolnych i pozaszkolnych konkursach polonistycznych. Ocenę niedostateczną otrzymuje ja uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą. 21

22 WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY JĘZYK POLSKI KLASA VI Cele kształcenia Przewidywane osiągnięcia ucznia konieczne Podstawowe rozszerzające dopełniające Kształcenie literacko- kulturowe Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie V Słuchanie -stara się koncentrować na słuchaniu wypowiedzi rozmówców, -rozpoznaje uczucia mówiącego, np. radość, smutek -koncentruje się na słuchaniu wypowiedzi rozmówców -krytycznie słucha wypowiedzi innych -przygotowuje słuchowisko i scenkę dramatyczną -słucha wypowiedzi krytycznie i dostrzega przenośny sens tekstu -wskazuje błędy w wypowiedziach innych osób, uzupełnia wypowiedź niepełną Mówienie -stara się wypowiadać na temat -stosuje wypowiedzenia proste i rozwinięte, pojedyncze i złożone w procesie mówienia i pisania -mówi o swoich przeżyciach w danej sytuacji, nazywa przeżycia bohatera literackiego -nazywa cechy bohatera, wyciąga proste wnioski dotyczące jego postępowania -wygłasza z pamięci krótsze teksty -odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości -uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej -stara się budować spójne i logiczne wypowiedzi posługując się poprawnym słownictwem -odróżnia język potoczny od literackiego -stosuje się do zasad kulturalnej dyskusji i potrafi sformułować jeden argument -podejmuje próby scharakteryzowania i oceny bohatera literackiego -buduje spójne i logiczne wypowiedzi posługując się poprawnym słownictwem -uczestniczy w dyskusji na dany temat, przedstawia logiczne, rzeczowe argumenty, stara się przekonać uczestników dyskusji do przyjęcia jego stanowiska -wzbogaca wypowiedzi o niewerbalne środki wyrazu stosowne do sytuacji -mówi o swoich przeżyciach w danej sytuacji, nazywa przeżycia bohatera literackiego -buduje spójne i logiczne wypowiedzi posługując się poprawnym i bogatym słownictwem -dokonuje oceny moralnej bohatera -wygłasza z pamięci teksty, podejmuje próbę interpretacji głosowej 22

23 - wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy -próbuje ocenić wypowiedź swoją i innych -nazywa środki masowego przekazu i określa ich podstawowe funkcje -charakteryzuje i ocenia bohatera literackiego -wygłasza z pamięci teksty i dobiera odpowiednio barwę i ton głosu -zwraca uwagę na poprawność językową i stylistyczną swoich wypowiedzi -przeprowadza wywiad Czytanie -poprawnie czyta i wygłasza tekst poetycki -czyta odpowiednio dobrane teksty literacki i w większości rozumie ich treść -odczytuje teksty kultury: komiks, obraz, rzeźbę -wskazuje rymy w wierszu -wie, czym różni się opowiadanie od powieści -umie wskazać elementy świata przedstawionego w literaturze -zauważa podobieństwa i różnice między utworem literackim a jego adaptacją filmową czy teatralną -wskazuje w tekście i posługuje się pojęciami: świat przedstawiony, bohater, narrator, podmiot liryczny, proza, poezja -czyta ze zrozumieniem tekst literacki -rozpoznaje podstawowe środki stylistyczne -wyróżnia gatunki powieści -wyszukuje i określa elementy świata przedstawionego w literaturze -wskazuje rymy i odróżnia rymy męskie i żeńskie -zauważa w tekście reklamy słownictwo wyrażające perswazję -określa rodzaje czasopism -rozpoznaje środki stylistyczne i wskazuje ich funkcje -posługuje się terminami: fabuła, akcja, wątek -wskazuje cechy powieści i opowiadania -korzysta ze słownika frazeologicznego -analizując tekst posługuje się większością terminów i pojęć zapisanych w podstawie programowej -wyjaśnia różnicę między utworem literackim a jego filmową adaptacją -wymienia podstawowe gatunki filmowe -na podstawie analizy utworów literackich podejmuję próbę interpretacji znaczenia i miejsca człowieka w świecie -wyjaśnia mechanizmy oddziaływania reklam -dostrzega różnicę między tekstem literackim a naukowym i publicystycznym Pisanie -redaguje krótkie formy użytkowe -dokonuje przekładu intersemiotycznego wysłuchanego komunikatu, np. wykonuje ilustracje do tekstu piosenki -wplata dialog w tekst -stara się zachować poprawność językową i stylistyczna dłuższych wypowiedzi -redaguje fragment dziennika, kartkę z pamiętnika, opis z elementami charakterystyki, list oficjalny, notatkę -zachowuje poprawność językową i stylistyczną dłuższych wypowiedzi; -dobiera odpowiednio słownictwo bliskoznaczne -redaguje fragment dziennika, kartkę z pamiętnika, charakterystykę, list oficjalny, notatkę, sprawozdanie -na podstawie wysłuchanego tekstu tworzy notatkę, potrafi stworzyć mapę mentalną -zachowuje poprawność językową i stylistyczną dłuższych wypowiedzi -pisze różnorodne wypowiedzi 23

24 narracyjny -usiłuje zredagować opowiadanie twórcze i odtwórcze - streszcza tekst -umie napisać ramowy plan wypowiedzi -w opowiadaniu twórczym i odtwórczym stosuje opis przedmiotu, miejsca, postaci oraz wplata dialog -podejmuje próby spójnego opisu dzieła plastycznego -streszcza tekst w porządku chronologicznym -próbuje skonstruować szczegółowy plan wydarzeń -podejmuje próbę opisu postaci uwzględniając jej cechy charakteru i osobowości -dzieli tekst na akapity -buduje wypowiedź o trójdzielnej kompozycji z zachowaniem reguł interpunkcyjnych, ortograficznych i językowych -dostosowuje zapis do formy wypowiedzi -stosuje słownictwo odpowiednie do rodzaju i celu wypowiedzi -opisuje dzieło plastyczne -konstruuje szczegółowy plan wydarzeń -dba o estetykę zapisu -charakteryzuje postać, ocenia jej postępowanie i dostrzega motywy działania dostosowane do sytuacji komunikacyjnej -wyjaśnia treści przenośne i symboliczne oraz konteksty interpretacyjne w opisie dzieła plastycznego -poprawia własne błędy językowe i stylistyczne Odniesienie do podstawy programowej 1. Terminy związane z przekazami ikonicznymi, radiem, telewizją, filmem, teatrem, prasą. 2. Właściwości opowiadania, opisu, dialogu oraz prostych form użytkowych. 3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym równoważniki zdań i zdania. 4. Terminy: bohater, wątek, akcja, autor, narrator, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, opowiadanie, powieść, proza, poezja. 5. Pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja, przenośnia, rytm. 6. Różnice między językiem potocznym a językiem literatury oraz językiem regionu. Nauka o języku Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie V Formy porozumiewania się, odmienne i nieodmienne części mowy, zdanie, związki -potrafi rozróżnić intencje wypowiedzi -rozpoznaje z pomocą nauczyciela formę odmiennych części mowy -wskazuje nieodmienne części mowy -zauważa różnicę między zdaniem a równoważnikiem -rozpoznaje odmienne i nieodmienne części mowy -stosuje zasady koniugacji i deklinacji -zna pojęcie głoski i litery, rozróżnia rodzaje głosek -dzieli wyrazy na sylaby i przenosi -buduje zdania z różnymi typami podmiotu i orzeczenia -rozpoznaje zdanie bezpodmiotowe -stara się wykonać wykresy poszczególnych rodzajów zdań -tworzy rodzinę wyrazów i bada budowę słowotwórczą wyrazu -poprawnie używa form odmiennych i nieodmiennych części mowy, analizuje ich funkcję w zdaniu -dokonuje rozbioru gramatycznego i logicznego wypowiedzenia pojedynczego, 24

25 wyrazów, części zdania, litery i głoski, formy wypowiedzi zdania -wskazuje różnicę między zdaniem pojedynczym a złożonym -zna pojęcie głoski i litery -dzieli wyrazy na sylaby -z pomocą nauczyciela rozróżnia części zdania i rodzaje zdań -potrafi zinterpretować proste związki frazeologiczne i zastosować je w zdaniu wyraz -dostrzega różnicę między zapisem a wymową głosek -rozróżnia części zdania i rodzaje zdań -rozróżnia zdania pojedyncze i złożone i potrafi je przekształcać -zna rodzaje zdań złożonych -potrafi zinterpretować związki frazeologiczne i zastosować je w zdaniu rysuje wykres -porządkuje rodziny wyrazów -wskazuje różnice między przekazem ustnym a pisemnym. Odniesienie do podstawy programowej 1. Pojęcia nadawcy i odbiorcy, sposoby rozpoznawania intencji wypowiedzi. 2. Odmienne i nieodmienne części mowy oraz podstawowe kategorie fleksyjne. 3. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, w tym zdania i równoważniki zdań. 4. Związki wyrazów w zdaniu, w tym rola podmiotu i orzeczenia. 5. Związki znaczeniowe między wyrazami. 6. Rodzaje głosek. 7. Akcent wyrazowy, intonacja. Ortografia i interpunkcja Doskonalenie umiejętności nabytych w klasie V Ortografia -w zakresie ortografii doskonali umiejętności nabyte w klasach poprzednich -zna zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy -stara się poprawnie zapisywać liczebniki -poprawnie przenosi wyrazy zawierające przedrostek -stara się stosować zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy -pisze poprawnie liczebniki -poprawnie zapisuje przedrostki -stosuje zasady pisowni i, j po przedrostkach zakończonych na spółgłoskę -stosuję wiedzę w praktyce 25

26 Interpunkcja -stara się stosować zasady interpunkcyjne poznane w klasach 4 i 5 -stosuje zasady interpunkcyjne poznane w klasach 4 i 5 Jak obok. -poprawnie stosuje wszystkie znaki interpunkcyjne w wypowiedziach Wymagania na ocenę celującą: Wiedza ucznia znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania. Uczeń : - czyta teksty spoza listy lektur obowiązkowych; - twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania; - swobodnie prezentuje rozległą wiedzę na wskazany lub wybrany temat; - inicjuje dyskusje, podsumowuje rozważania; - proponuje rozwiązania oryginalne, wykraczające poza materiał programowy; - świadomie posługuje się różnymi środkami stylistycznymi w celu ożywienia i uplastycznienia własnej wypowiedzi; - jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne, przemyślane pod względem kompozycyjnym, bogate treściowo, wyróżniające się twórczym ujęciem problemu i napisane żywym, barwnym językiem; - aktywnie uczestniczy i odnosi sukcesy w szkolnych i pozaszkolnych konkursach polonistycznych. Ocenę niedostateczną otrzymuje ja uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą. DOSTOSOWANIE ZASAD WEWNĄTRZSZKOLNEGO OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO DO MOŻLIWOŚCI UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI Zasady wewnątrzszkolnego oceniania z języka polskiego uwzględniają pisemne opinie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej i zakładają obniżenie wymagań edukacyjnych w stosunku do uczniów, u których stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe. Na lekcjach języka polskiego indywidualizowana jest praca z uczniem. O formie indywidualizacji decyduje nauczyciel. Nauczyciel jest zobowiązany, na podstawie pisemnej opinii Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej dostosować wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się. Dysfunkcje nie zwalniają ucznia z obowiązku opanowania materiału przewidzianego podstawą programową. 26