Projekt TUNING dla pielęgniarstwa doświadczenie z pracy w grupie roboczej. kierunek: pielęgniarstwo Prof. dr hab. Irena Wrońska

Transkrypt

1 Projekt TUNING dla pielęgniarstwa doświadczenie z pracy w grupie roboczej kierunek: pielęgniarstwo Prof. dr hab. Irena Wrońska

2 Plan prezentacji 1. Plan działania grupy roboczej 2. Działania kontrolne środowiska kliniczno-uczelnianego 3. Wykorzystanie metodologii wypracowanej w ramach projektu TUNING przy opracowaniu programów nauczania

3 Dostosowanie do struktur kształcenia pielęgniarek w Europie TUNING Educational Structure in Europe Julia Gonzales koordynator Hiszpania Uczestnicy projektu: Finlandia, Hiszpania, Belgia, Dania, Irlandia, Niemcy, Wielka Brytania, Węgry, Polska, Słowenia, Malta; We współpracy z: Francją, Grecją, Włochami, Portugalią, Szwecją, Słowenią, Estonią, Litwą, Luxemburgiem i Turcją.

4

5 Plan działania 1. Wstępne zebranie kompetencji 19 maj Opracowanie listy kompetencji 26 maj Rozesłanie listy do uczestników projektów 26 maj Dodanie nowych kompetencji do listy (po konsultacjach) koniec czerwca Opracowanie uzgodnionej listy kompetencji (poprawki, analizy) lipiec Ostateczne uzgodnienie listy kompetencji sierpień Przygotowanie kwestionariusza sierpień Przeprowadzenie badań wrzesień Analiza statystyczna wyników październik Interpretacja analiz (Ateny) listopad 2003

6 Dyskusja 1. Konsultacje ze środowiskiem akademickim własnych uczelni 2. Konsultacje ze środowiskiem akademickim innych uczelni 3. Konsultacje z grupami zawodowymi 4. Konsultacje z organizacjami zajmującymi się pielęgniarstwem 5. Konsultacje z organizacjami międzynarodowymi m.in. ICN, WHO

7 Minimum 50% programu stanowi uczenie się przez doświadczenie w środowisku klinicznym/praktycznym oraz w miejscu pracy (środowisko kliniczno-uczelniane), w którym interaktywna sieć różnych czynników wpływa na wyniki studenta w nauce Dunn i Burnett, 1985.

8 Osoby, które uczą, asystują podczas praktyk mentorzy, trenerzy, asystenci, nauczyciele, kierowcy. Symbol Osoba ułatwiająca komunikację Osoba dyscyplinująca Mentor Nauczyciel Osoba pomagająca rozwijać się Znawca Kolega Idol Człowiek Adwokat studentów Przewodnik Konsultant Osoba podejmująca decyzje

9 Kontrola środowiska kliniczno-uczelnianego - podjęta przez uczelnię, organa regulujące lub komisje akredytacyjne. Podczas działań kontrolnych ocenia się następujące elementy: Liczbę, doświadczenie i kwalifikacje pracowników klinicznych, Motywację kadry pracowniczej, Bazę badawczą i bazę zbierającą doświadczenia z dziedziny praktyki klinicznej, Liczbę pacjentów przypadających na jednego pracownika, Możliwości uczenia się oraz jakość sprawowanego nadzoru nad studentami, Rozwój kadry pracowniczej, Jakość opieki nad pacjentem.

10 Taksonomia Blooma Idea dyferencjacji jest niezwykle istotna, aby umożliwić pielęgniarstwu jego rozwój, progresję, osiągnięcie bezpiecznej, inteligentnie prowadzonej praktyki w prawdziwym świecie, gdzie studenci stykają się z pacjentem, ich rodzinami i bliskimi. Wiele typologii nauczania nie przypisuje istotnej roli praktykom, stażom, a takie metody uczenia się mają przecież fundamentalne znaczenie w przyswojeniu umiejętności w zawodzie, w którym obcuje się z drugim człowiekiem.

11 Przykłady użycia taksonomii Blooma Poziom 1: Wiedza podstawowa Definiowanie, oświadczanie, obliczanie, rozpoznawanie. Umiejętność określania wachlarza terapeutycznego popularnych leków.

12 Przykłady użycia taksonomii Blooma Poziom 2: Rozumienie Przekazywanie, formułowanie wiedzy za pomocą własnych słów, wyjaśnianie, pokazywanie różnic. Umiejętność zauważania różnic między środkami moczopędnymi (diurektykami) podwyższającymi poziom potasu a tymi nie posiadającymi takich właściwości.

13 Przykłady użycia taksonomii Blooma Poziom 3: Zastosowanie Demonstrowanie, wyjaśnianie, wykorzystywanie posiadanej wiedzy. Wiedza o działaniu sterydów pozwala studentowi na objaśnienie przyjmującemu ten rodzaj leków potrzeby monitorowania poziomu glukozy.

14 Poziom 4: Analiza Przykłady użycia taksonomii Blooma Znajdowanie istotnych informacji pośród wielu innych, znajdowanie powiązań, rozpoznawanie, krytykowanie, porównywanie. Przeprowadzenie wywiadu z pacjentem na temat jego stanu zdrowia, utrzymywania przez pacjenta reżimu przyjmowania leków. Objaśnienie pacjentowi powodów, dla których przepisano daną terapię medyczną.

15 Przykłady użycia taksonomii Blooma Poziom 5: Synteza Wyciąganie wniosków, znajdowanie powiązań, porównywanie. Pacjent cierpi na nudności, zwłaszcza przy wstawaniu z łóżka. Przeprowadzenie wywiadu z pacjentem, wyciągnięcie wniosku, że dwa leki mogą powodować złe samopoczucie pacjenta.

16 Poziom 6: Ocenianie Przykłady użycia taksonomii Blooma Wyciąganie wniosków, obrona, uzasadnienie, podejmowanie decyzji. Zauważenie, że pacjent cierpi z powodu bólu; sprawdzenie dokumentacji medycznej, listy leków, które pacjent przyjmuje, przeprowadzenie wywiadu medycznego, rozmowy z pacjentem, wybór odpowiedniego leku z listy medykamentów, sugerowanie zmiany terapii po ocenie jej efektywności.

17 Kompetencje pielęgniarki Co sprawia, że pielęgniarka jest pielęgniarką? Jakie kompetencje powinna posiadać pielęgniarka? 1. Ogólne kompetencje (generic competences) związane z zawodowymi wartościami i rolą pielęgniarki (poznawcze). 2. Specyficzne kompetencje (specific competences) związane z podejmowaniem klinicznych decyzji i pracą zespołową.

18 Kompetencje pielęgniarek I. Kompetencje związane z zawodowymi wartościami i rolą pielęgniarek II. Kompetencje dotyczące praktyki pielęgniarskiej i podejmowania klinicznych decyzji III. Kompetencje poznawcze IV. Kompetencje interpersonalne włącznie z technologią komunikacji V. Kompetencje kierownicze, organizacyjne związane z pracą zespołową

19 I. Kompetencje pielęgniarek związane z zawodowymi wartościami i rolą pielęgniarek 1. Działanie jako odpowiedzialny i samodzielny pracownik zgodnie z wymogami zawodowymi, etycznymi, organizacyjnymi i prawnymi, reagujące kwestie i dylematy moralno-etyczne w codziennej praktyce.

20 I. Kompetencje pielęgniarek związane z zawodowymi wartościami i rolą pielęgniarek 2. Postępowanie w sposób holistyczny, tolerancyjny i opiekuńczy z poszanowaniem wieku, płci, poglądów, kultury, religii, narodowości, stylu życia, przekonań i życzeń każdej osoby.

21 I. Kompetencje pielęgniarek związane z zawodowymi wartościami i rolą pielęgniarek 3. Umiejętność pracy w różnorodnych sytuacjach dla promowania, wspierania i dbania o zdrowie, dobre samopoczucie i zadowolenie każdego człowieka, który może być zdrowy bądź umierający, słabego zdrowia, w niedoli, chorobie bądź niepełnosprawności.

22 I. Kompetencje pielęgniarek związane z zawodowymi wartościami i rolą pielęgniarek 4. Świadomość różnych ról, obowiązków i zadań pielęgniarki oraz umiejętności dostosowywania roli w zależności od oczekiwań pacjenta, społeczności.

23 I. Kompetencje pielęgniarek związane z zawodowymi wartościami i rolą pielęgniarek 5. Umiejętność, w razie potrzeby kontrolowania zastanych warunków/sytuacji celem realizacji potrzeb/oczekiwań pacjenta, społeczności.

24 I. Kompetencje pielęgniarek związane z zawodowymi wartościami i rolą pielęgniarek 6. Przyjęcie odpowiedzialności za własny rozwój zawodowy i kształcenie celem poprawy jakości wykonywanych zadań (praktyki pielęgniarskiej).

25 II. Kompetencje pielęgniarek dotyczące praktyki pielęgniarskiej i podejmowania klinicznych decyzji 1. Dokonywanie wszechstronnej i systematycznej oceny stosując odpowiednie metody i uwzględniając istotne czynniki natury fizycznej, społecznej, kulturalnej (religijnej i etnicznej), psychologicznej i środowiskowej.

26 II. Kompetencje pielęgniarek dotyczące praktyki pielęgniarskiej i podejmowania klinicznych decyzji 2. Rozpoznawanie i interpretowanie objawów zdrowia, choroby, zagrożenia życia, niesprawności (ocena), diagnoza.

27 II. Kompetencje pielęgniarek dotyczące praktyki pielęgniarskiej i podejmowania klinicznych decyzji 3. Uwzględnianie indywidualnych potrzeb pacjenta poprzez planowanie odpowiednich, zindywidualizowanych programów opieki we współpracy z pacjentem, jego opiekunami, rodzinami bądź innymi pracownikami służby zdrowia i opieki społecznej.

28 II. Kompetencje pielęgniarek dotyczące praktyki pielęgniarskiej i podejmowania klinicznych decyzji 4. Umiejętność krytycznej oceny, interpretowania i syntezy informacji i danych klinicznych celem ułatwienia pacjentowi wyboru oraz zapewnienia właściwych standardów opieki.

29 II. Kompetencje pielęgniarek dotyczące praktyki pielęgniarskiej i podejmowania klinicznych decyzji 5. Właściwe wykorzystanie umiejętności pielęgniarskich oraz przeprowadzanie zabiegów, by zapewnić jak najlepszą opiekę, np.: a. zachowanie godności pacjenta, prywatności, poufności;

30 II. Kompetencje pielęgniarek dotyczące praktyki pielęgniarskiej i podejmowania klinicznych decyzji b. zachowanie zasad higieny, zdrowia i bezpieczeństwa, m.in. zapobieganie infekcjom, pierwsza pomoc i procedury ratowania życia; c. podawanie leków, przeprowadzania zabiegów i wykonywanie czynności terapeutycznych w bezpieczny i odpowiedzialny sposób;

31 II. Kompetencje pielęgniarek dotyczące praktyki pielęgniarskiej i podejmowania klinicznych decyzji d. zapewnienie emocjonalnej, fizycznej i personalnej opieki obejmującej potrzebę żywienia, higieny osobistej oraz umożliwiającej pacjentowi spełnianie czynności koniecznych w życiu codziennym;

32 II. Kompetencje pielęgniarek dotyczące praktyki pielęgniarskiej i podejmowania klinicznych decyzji e. odpowiadanie na indywidualne potrzeby pacjenta stosowanie do całego okresu życia i doświadczeń dotyczących zdrowia i choroby; f. informowanie/edukowanie pacjenta i jego rodziny.

33 III. Kompetencje poznawcze 1. Posiadanie odpowiedniej wiedzy i właściwe jej stosowanie: a. z zakresu teorii pielęgniarstwa, paradygmatów b. nauki przyrodnicze i biologiczne c. nauki społeczne i behawioralne d. nauki o zdrowiu e. nauki etyczne, prawnicze i humanistyczne f. biotechnologia i informatyka g. rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji 2. Krytyczne analizowanie i interpretowanie danych i źródeł informacji.

34 IV. Kompetencje interpersonalne włącznie z technologią komunikacji 1. Umiejętność skutecznego porozumiewania się z ludźmi: pacjentami, rodzinami, grupami społecznymi włączając tych, którzy mają trudności w porozumiewaniu się.

35 IV. Kompetencje interpersonalne włącznie z technologią komunikacji 2. Umożliwianie pacjentom wyrażania niepokojów i zmartwień oraz właściwe na nie odpowiadanie. 3. Zdolność do stosownego przedstawiania punktu widzenia pacjenta oraz przestrzegania jego praw i godności.

36 IV. Kompetencje interpersonalne włącznie z technologią komunikacji 4. Stosowanie całej gamy środków porozumiewania się dla wspierania pacjenta: a. udzielania porad; b. rozpoznawania i radzenia sobie z trudnymi zachowaniami; c. rozpoznawania obaw, stresu i załamań; d. udzielania emocjonalnego wsparcia, gdy taka porada i interwencja jest konieczna. 5. Zdolność do dokładnego przedstawiania zapisu i dokumentowania opieki stosując odpowiednie techniki.

37 V. Kompetencje kierownicze, organizacyjne związane z pracą zespołową 1. Świadomość, że dobry stan pacjenta, podopiecznego jest osiągany w drodze wspólnych działań wszystkich członków opieki zdrowotno-socjalnej; 2. Zdolność do współpracy w ramach zespołu opieki zdrowotno-socjalnej, kierowania i koordynowania pracą zespołu, gdy zachodzi potrzeba.

38 V. Kompetencje kierownicze, organizacyjne związane z pracą zespołową 3. Zdolność oceny zagrożeń/ryzyka oraz umiejętność aktywnego wspierania dobrego samopoczucia i bezpieczeństwa wszystkich osób w miejscu pracy (łącznie z sobą). 4. Stosowanie odpowiednich metod do oceny i rewizji opieki zgodnie z obowiązującymi standardami jakości.

39 V. Kompetencje kierownicze, organizacyjne związane z pracą zespołową 5. Umiejętność, w ramach pracy klinicznej, kształcenia, oceniania i wspierania studentów pielęgniarstwa i innych pracowników służby zdrowia/pracowników socjalnych. 6. Świadomość zasad finansowania opieki zdrowotnej/socjalnej oraz efektywne wykorzystanie tych dostępnych środków.

40 Wnioski Kompetencje ogólne i specyficzne pielęgniarek powinny stanowić warunek edukacji studentów kierunku pielęgniarstwa na poziomie akademickim. Wykorzystanie metodologii wypracowanej w ramach projektu TUNING może być pomocne przy opracowaniu programów nauczania w oparciu o nowe standardy kształcenia.

41 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe. 1. Umiejętność zbierania informacji Sprawdzamy, jak student przeprowadza wywiad chorobowy, czy potrzebne informacje zbiera w sposób świadomy, przemyślany i dokładny, czy używa pośrednich i bezpośrednich technik komunikacyjnych.

42 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe Anamneza, czyli wywiad chorobowy wykonanie całego wywiadu chorobowego, użycie adekwatnych technik komunikacyjnych, poprawne badanie problemu, umiejętność słuchania.

43 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe Informacje przedmiotowe dokonanie oględzin i obserwacji, pomoc przy fizycznym badaniu pacjenta, które musi być odpowiednie dla danej choroby, zlecenie badań laboratoryjnych i innych oraz ich organizacja, przeprowadzenie badań z użyciem instrumentów i przyrządów medycznych.

44 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe Dokumentacja systematyzacja informacji o pacjentach, dokładne formułowanie informacji, dokładne i zwięzłe rejestrowanie danych, prowadzenie rejestru czasu i rezultatów interwencji.

45 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe Przegląd danego przypadku chorobowego wywiad chorobowy na temat każdego problemu, rejestracja dokładnego statusu pielęgniarskiego, rejestracja przebytych chorób, operacji, zwięzły i profesjonalny raport o pacjencie.

46 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe. 2. Umiejętności podejmowania decyzji klinicznych Sprawdzamy, czy student podejmuje przemyślane decyzje, czy zna rezultat tych działań, czy potrafi rozwiązywać problemy, z którymi styka się w trakcie pracy z pacjentami.

47 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe Ułożenie pielęgniarskiego planu działania: bardzo dokładne zebranie informacji, postawienie właściwej diagnozy pielęgniarskiej, wybranie odpowiedniego sposobu działania spośród kilku możliwości, wybranie odpowiedniego postępowania w przypadku zmiany stanu zdrowia pacjenta, oszacowanie rezultatu podjętych działań, wprowadzenie potrzebnych modyfikacji.

48 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe Egzekwowanie planu terapeutycznego dokładne wybranie medykamentów, poprawne przeprowadzenie interwencji terapeutycznej, zlecenie badania z instrumentami, przyrządami medycznymi i organizacja tych badań, wykrycie komplikacji i podjęcie odpowiedniej akcji, użycie środków pierwszej pomocy m.in. bandaży.

49 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe Organizacja prac utrzymanie porządku, dyscypliny i higieny, prawidłowy podział pracy pomiędzy członków kadry pielęgniarskiej, dobra współpraca z członkami kadry opieki zdrowotnej, dobra komunikacja z jednostkami diagnostycznymi, zapewnianie lekarstw, środków pierwszej pomocy, bandaży potrzebnych do opieki nad pacjentem, uzupełnianie brakujących instrumentów medycznych, wymiana źle działających przyrządów.

50 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe. 3. Rozwój osobowy Sprawdzamy, czy zachowanie studenta zmieniło się w odpowiedni sposób w trakcie praktyk, czy student spełnia wymagania behawioralne stawiane adeptom pielęgniarstwa.

51 Przykład z Węgier Tuning Educational Structures in Europe. używanie skutecznych technik komunikacyjnych przez studenta, budowanie dobrych relacji z jej/jego pacjentami i ze współpracownikami, zdobycie umiejętności indywidualnego podejmowania decyzji, stosownie do kompetencji, znajomość uwarunkowań prawnych i etycznych w swojej pracy, umiejętność zachowania się w sposób zawsze odpowiadający zaistniałej sytuacji, umiejętność wydajnej pracy jako członka kadry medycznej, umiejętność ciągłego rozwoju zawodowego.

52 Przykład z Norwegii M. Gobbi: TUNING Educational Structures in Europe. Unicversities Contribution to the Bologna Process. Final Report. Pilot Project Phase 2. Socrates. Ed. J. Gonzales, R. Wagenaar. Bilbao 2005, s Cele praktyk pielęgniarskich Do obowiązków studenta należy: uczenie się i branie udziału w praktykach pielęgniarskich na różnych oddziałach szpitalnych, również na oddziałach opieki psychiatrycznej, w ośrodkach opieki dla osób starszych oraz branie udziału w praktykach pielęgniarskich odbywanych w domu pacjenta;

53 Przykład z Norwegii M. Gobbi: TUNING Educational Structures in Europe. Unicversities Contribution to the Bologna Process. Final Report. Pilot Project Phase 2. Socrates. Ed. J. Gonzales, R. Wagenaar. Bilbao 2005, s Do obowiązków studenta należy: posiadanie wiedzy pielęgniarskiej, zdobywanie doświadczenia pielęgniarskiego i doświadczenia we współpracy z innymi grupami zawodowymi w prewencyjnej opiece zdrowotnej, opiece prenatalnej i postnatalnej.

54 Przykład z Norwegii M. Gobbi: TUNING Educational Structures in Europe. Unicversities Contribution to the Bologna Process. Final Report. Pilot Project Phase 2. Socrates. Ed. J. Gonzales, R. Wagenaar. Bilbao 2005, s W trakcie praktyk do obowiązków studenta należy: uczenie się, nabywanie doświadczenia i kompetencji pielęgniarskich stykając się z różnymi przypadkami chorobowymi, z różnymi sytuacjami, w których znajduje się pacjent; w trakcie praktyki nadzorowanej: zdobycie wiedzy pracując bezpośrednio z pacjentami, ich rodziną i innymi grupami zawodowymi;

55 Przykład z Norwegii M. Gobbi: TUNING Educational Structures in Europe. Unicversities Contribution to the Bologna Process. Final Report. Pilot Project Phase 2. Socrates. Ed. J. Gonzales, R. Wagenaar. Bilbao 2005, s W trakcie praktyk do obowiązków studenta należy: zdobycie umiejętności pielęgniarskich współpracując z doświadczonymi profesjonalistami; uzmysłowienie sobie własnych ograniczeń oraz kwalifikacji posiadanych przez inne osoby; zastanowienie się nad kwestiami etycznymi, problemami, z jakimi można się spotkać w pracy pielęgniarskiej, dyskutowanie na powyższe tematy;

56 Przykład z Norwegii M. Gobbi: TUNING Educational Structures in Europe. Unicversities Contribution to the Bologna Process. Final Report. Pilot Project Phase 2. Socrates. Ed. J. Gonzales, R. Wagenaar. Bilbao 2005, s W trakcie praktyk do obowiązków studenta należy: nabycie umiejętności i chęci do współpracy z różnymi grupami zawodowymi; instruowanie i nadzorowanie pacjentów i ich rodzin; zdobycie wiedzy o strukturze, organizacji opieki zdrowotnej i socjalnej; nabycie wiedzy i umiejętności, które będą podstawą dla dalszej edukacji.

57 Dobre nauczanie oznacza, że kadra naukowa, podobnie jak uczniowie, także zdobywa wiedzę Boyer 1990: 23-4