Klucz odpowiedzi do konkursu biologicznego dla gimnazjum

Transkrypt

1 Klucz odpowiedzi do konkursu biologicznego dla gimnazjum Nr Max zad. punktów Prawidłowe odpowiedzi Punktacja Uwagi 1. 3 Typ: Strunowce Podtyp: Kręgowce Gromada: Ssaki Podgromada: Łożyskowce Rząd: Naczelne Za poprawne wpisanie 8 jednostek systematycznych - 3 pkt 7-6 jednostek 2 pkt 5-4 jednostek 3-0 jednostek 0 pkt Rodzina: Człowiekowate Rodzaj: Człowiek Gatunek: Człowiek rozumny Wysklepiona stopa. 2. Kości miednicy szerokie, wklęsłe, wysunięte do przodu. 3. Esowato wygięty kręgosłup. 4. Szkielet kończyny górnej krótszy od szkieletu kończyny dolnej. Za podanie 4 poprawnych cech 3 pkt 3 cech 2 pkt 2 cech 1-0 cech 0 pkt Punkty przyznajemy tylko za wypisanie takich cech, które są następstwem wykształcenia u człowieka pionowej postawy ciała Zdanie fałszywe - d Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi Mięsień czworoboczny. 2. Mięsień brzuchaty łydki. 3. Miesień prostownik grzbietu Schemat. 2. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana. 3. Mięśnie międzyżebrowe. Za każde poprawne wpisanie nazwy mięśnia Za poprawną odpowiedź Za poprawną odpowiedź Za poprawną odpowiedź Obecność rzęsek ułatwia wyłapywanie zanieczyszczeń pyłowych z wydychanego powietrza. Obecność gruczołów śluzowych, (ich wydzielina powleka powierzchnię nabłonka), umożliwia nawilgocenie wdychanego powietrza, (zlepianie zanieczyszczeń pyłowych, co ułatwia ich usuwanie). Za prawidłowe przedstawienie każdej z dwóch adaptacji nabłonka do pełnionej funkcji po 1 pkt W przypadku, gdy uczeń nieco inaczej sformułuje odpowiedzi, ale są one poprawne przyznaje się 1 pkt S t r o n a 1 z 6

2 7. 2. Proces I zachodzi w płucach (pęcherzykach płucnych, naczyniach włosowatych płuc) Proces II zachodzi w tkankach organizmu (w narządach, w naczyniach włosowatych narządów). Za prawidłową lokalizację każdego z procesów po 1 pkt 8. 1 Prawidłowa odpowiedź -b Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi 9. 1 Prawidłowa odpowiedź - c Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi Prawidłowa odpowiedź - a Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi Naczynia, w których płynie krew odtlenowana to: żyła główna górna, żyła główna dolna, żyła wątrobowa, tętnica płucna Prawda. 2. Prawda. 3. Prawda. 4. Prawda Związek Osocze Mocz chemiczny pierwotny Woda Sole min iałko Związki azotowe Glukoza Mocz ostateczny Za poprawne wypisanie 4 naczyń 3 pkt 3 naczyń 2 pkt 2 naczyń -1 pkt 1-0 naczyń 0 pkt Za prawidłową ocenę każdego ze zdań po1 pkt Za podanie prawidłowego składu osocza 1pkt Za podanie prawidłowego składu moczu pierwotnego 1pkt Za podanie prawidłowego składu moczu ostatecznego 1pkt S t r o n a 2 z 6

3 14. 2 Prawidłowa odpowiedź -b Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi 2 pkt 15 2 Za prawidłowe zaznaczenie 3 miejsc - 2 pkt 2 miejsc 1-0 miejsc 0 pkt Ułatwia przyswajanie wapnia w jelicie cienkim i wbudowywanie go w kości. Zwiększa odporność organizmu, przyśpiesza gojenie ran, w największej ilości występuje w owocach dzikiej róży. Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, mięśni, serca, przy braku choroba beri-beri. Przy braku tej witaminy występuje niedowidzenie o zmierzchu oraz zmiany nabłonka skóry. Wytwarzana w organizmie człowieka w obecności flory jelitowej, niezbędna w procesie krzepnięcia krwi. Witaminy rozpuszczalne w wodzie to: witamina C i Za poprawne przyporządkowanie 5 witamin do ich charakterystyki 3 pkt 4-3 witamin 2 pkt 2 witamin 1-0 witamin 0 pkt Za właściwe podkreślenie 2 witamin Podkreślenie tylko 1 witaminy 0 pkt. S t r o n a 3 z 6

4 a,d * 2b,c * 3b,c * 4a,d Za poprawne przyporządkowanie sposobów zarażenia do 4 pasożytów 3pkt 3 pasożytów 2 pkt 2 pasożytów 1-0 pasożytów 0 pkt Prawidłowa odpowiedź - e Za prawidłową odpowiedź 1pkt Jeśli do danego pasożyta nie zostaną prawidłowo przyporządkowane 2 sposoby zarażenia, wówczas takiej odpowiedzi nie traktujemy jako poprawnej Nazwa choroby Czynnik etiologiczny (przyczyna) grypa W krztusiec rzęsistkowica P angina opryszczka W lamblioza P tężec kiła żółtaczka zakaźna W dur brzuszny toksoplazmoza P Nowotwory skóry (czerniak). 2. Przyśpieszenie procesu starzenia skóry (odwodnienie skóry). 3. Zmniejszenie odporności organizmu na zarażenia chorobami wirusowymi np. opryszczką. 4. Negatywny wpływ na narząd wzroku (ograniczone widzenie, utrata wzroku). Za poprawne przypisanie 11 czynników etiologicznych do chorób 5 pkt 10-9 czynników 4 pkt 8-7 czynników 3 pkt 6-5 czynników 2 pkt 4-3 czynników 2-0 czynników 0 pkt Za poprawne wypisanie 4 skutków 3 pkt 3 skutków 2 pkt 2 skutków 1-0 skutków 0pkt S t r o n a 4 z 6

5 21. 4 Luki powinny być uzupełnione następująco: - dezoksyrybozy - zasad azotowych - guanina - tymina - pirymidyny - dwóch - T - G ezprzecinkowy nie ma znaków przestankowych między kodonami. Uniwersalny u wszystkich organizmów kodony mają to samo znaczenie. Trójkowy kodon zawsze zawiera trzy nukleotydy. Jednoznaczny jeden kodon koduje jeden aminokwas. Niezachodzący kodony nie zachodzą na siebie. Za poprawne uzupełnienie wszystkich 8 luk w tekście 4 pkt 7 6 luk 3 pkt 5-4 luk 2 pkt 3 2 luki 1-0 luk 0 pkt Za poprawne przyporządkowanie 5 cech kodu genetycznego i ich wyjaśnienia 3 pkt 4-3 cech 2 pkt 2 cech - 1 pkt 1-0 cech 0 pkt Prawidłowa odpowiedź -a Za zaznaczenie poprawnej odpowiedzi A brak jednego chromosomu płci: Zespół Turnera występują 3 chromosomy w 21 parze: Zespół Downa C występują trzy chromosomy płci, dodatkowy chromosom X: Zespół Klinefeltera arwa czarna sierści () dominuje nad brązową (b) 2. Świnka czarna -, świnka brązowa bb 3. Świnka czarna -, świnka brązowa b 4. Genotyp F 1 : b, fenotyp F 1 : barwa czarna sierści 5. Gamety F 1:,b Za prawidłowe wyjaśnienie nieprawidłowości i nazwanie każdego z trzech zespołów chorobowych po Za każdą prawidłową odpowiedź po S t r o n a 5 z 6

6 Genotypy rodziców: X A X a, X a Y Genotypy dzieci: X A X a, X a X a, X A Y, X a Y. 3. Odpowiedź na pytanie 1-25%. 4. odpowiedź na pytanie drugie chłopiec Genotypy rodziców: I A i o, I A I 2. Genotypy dzieci: I A I A, I A I, I A i o, I i o 3. Prawdopodobieństwo urodzenia się dziecka o grupie krwi : 25% Pobranie z organizmu chorego komórki(komórek). 2. Wprowadzenie do niej terapeutycznego genu. 3. Tak zmodyfikowaną genetycznie komórkę wszczepia się z powrotem do organizmu. Poprzez ekspresję terapeutycznego genu w organizmie odbywa się synteza brakującego białka i wyleczenie choroby, Za każdą poprawną odpowiedź -po 1 pkt. Za każdą prawidłową odpowiedź -po Za poprawne opisanie każdego z trzech etapów po Aby przyznać punkty, genotypy obojga rodziców jak i wszystkich dzieci muszą być poprawnie zapisane. Aby przyznać punkty, genotypy obojga rodziców jak i wszystkich dzieci muszą być poprawnie zapisane. W przypadku, gdy uczeń nieco inaczej sformułuje odpowiedzi, ale są one poprawne przyznaje się po S t r o n a 6 z 6