KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS BIOLOGICZNY ETAP SZKOLNY 2015/16

Transkrypt

1 KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS BIOLOGICZNY ETAP SZKOLNY 2015/16 Nr Max ilość zad. punktów 1. 4 pkt A. WIRUSY ROŚLINNE Jako materiał genetyczny mają RNA. Do komórki gospodarza wnikają całe, po wcześniejszym mechanicznym uszkodzeniu ściany komórkowej. Prawidłowe odpowiedzi Punktacja Uwagi WIRUSY ZWIERZĘCE Jako materiał genetyczny posiadają DNA lub RNA. Do komórki wnikają całe. Mają na ogół kształt bryłowaty. BAKTERIOFAGI Ich materiałem genetycznym jest częściej DNA niż RNA., który wprowadzają do komórki gospodarza, natomiast kapsyd zostaje na zewnątrz Za poprawny wpis do wszystkich kolumn tabeli 1 pkt Priony zbudowane są z białka. Priony głównie infekują komórki układu nerwowego. Jedną z chorób wywoływanych przez priony jest choroba Creutzfeldta- Jacoba / choroba szalonych krów / choroba kuru z Nowej Gwinei). Choroby wywoływane przez priony są śmiertelne/ lekarze nie znają sposobów leczenia tych chorób/ są nieuleczalne pkt Królestwo: Bakterie Uzasadnienie (przykłady): brak jądra komórkowego, występowanie nukleoidu, brak mitochondriów, występowanie mezosomów Za udzielenie 3 prawidłowych odpowiedzi na 4 pytania 3 pkt 3pytania 2 pkt 2pytania 1-0 pytań 0 pkt Za wskazanie właściwego królestwa Za 2 argumenty Odpowiedzi mogą Strona 1 z 5

2 3. 2 pkt Zdania należy uzupełnić następująco: U protistów słodkowodnych istnieje różnica stężeń między hipertonicznym wnętrzem komórki a hipotonicznym środowiskiem słodkowodnym. Aby zapobiec stałemu napływowi wody do wnętrza komórki wodniczka tętniąca usuwa swoją zawartość za zewnątrz organizmu. Za prawidłowe uzupełnienie 4 luk w tekście 2 pkt 3 2 luk 1-0 luk 0 pkt 4. 4 pkt A. Mitochondria komórki protistów, grzybów, roślin i zwierząt Chloroplasty komórki roślinne i części protistów/ glonów Mitochondria przeprowadzanie procesu oddychania tlenowego/ wytwarzanie energii Chloroplasty przeprowadzanie fotosyntezy C Prawidłowa odpowiedź: c Za wypisanie wszystkich komórek z mitochondriami 1 pkt i z chloroplastami. Za wykonanie polecenia B i C po 1 pkt W poleceniach A i B 5. 2 pkt 1. Witamina C 2. Witamina A 3. Witamina B 1 4. Witamina B 2 Za podanie 4 poprawnych symboli witamin 2 pkt 3 2 witamin 1 0 witamin 0 pkt 6. 4 pkt A. komórki martwe, jedna warstwa komórek, komórki pokryte kutykulą, komórki żywe, występują aparaty szparkowe, wiele warstw komórek, występują przetchlinki 1. P 2. F 3. P 4. P 5. F Za podkreślenie wszystkich cech korka. Za prawidłową ocenę ocenę 5 zdań -3 pkt 4 zdań 2 pkt 3 2 zdań 1-0 zdań 0 pkt Strona 2 z 5

3 7. 1 pkt Prawidłowa odpowiedź: D Zaznaczenie prawidłowej odpowiedzi 8. 3 pkt A. Przykładowe odpowiedzi: W torebce zwiększyła się wilgotność powietrza z powodu utraty wody przez liść w procesie transpiracji. Przez liście roślina traci wodę w procesie transpiracji. Rośliny jednoliścienne A Rośliny dwuliścienne B Uzasadnienie (jeden argument): Liść rośliny dwuliściennej posiada nerwację pierzastą / liść rośliny jednoliściennej ma nerwację równoległą. Liść rośliny dwuliściennej posiada ogonek liściowy, którego brak u roślin jednoliściennych / liść rośliny dwuliściennej ma ogonek liściowy. Za prawidłowe wyjaśnienie wyników doświadczenia Za prawidłowe wskazanie liści. Za uzasadnienie 1 pkt. W poleceniach A i B 9. 2 pkt A. 1.pękniecie dojrzałej zarodni i uwolnienie zarodników przenoszonych przez wiatr 7 tworzenie zarodni po spodniej stronie liści 2 rozwój przedrośla 4 przepłyniecie w kropli wody plemnika do rodni 6 wyrośnięcie nowego sporofitu 5 zapłodnienie komórki jajowej 3 tworzenie rodni i plemni z gametami Jest rośliną jednopienną, gdyż na jednym przedroślu występują rodnie i plemnie. Za prawidłowe uporządkowanie etapów cyklu rozwojowego paprotki Za poprawną odpowiedź wraz z uzasadnieniem 1pkt Odpowiedź może być sformułowana inaczej, jeżeli jest poprawna punkt pkt A. A 3, B 6, C 5, D2, E4, F1 Za 6 prawidłowych przyporządkowań roślin do rodzajów owoców- 4 pkt Strona 3 z 5

4 a) W powstawaniu owocu jabłoni bierze udział zalążnia słupka oraz dno kwiatowe. b)takie owoce nazywamy szupinkowymi / pozornymi / rzekomymi / jabłko pkt A. u tulipana termonastie u bodziszka fotonastie ruchy wzrostowe 12. 3pkt A. Przykładowe wnioski: Do kiełkowania nasion pszenicy światło jest czynnikiem obojętnym. Do kiełkowania nasion czarnuszki światło jest czynnikiem hamującym. Kiełkowanie nasion dziurawca następuje tylko pod wpływem światła. Wpływ światła na kiełkowanie nasion gatunków roślin jest różny. Nasiona różnych gatunków roślin różnią się wymaganiami świetlnymi podczas kiełkowania. 1. Obecność tlenu. 2. Odpowiednia temperatura/ stopni Celsjusza. 3. Wilgotność/ odpowiednia ilość wody pkt a) C b) D c) C d) nabłonek wydzielniczy/ gruczołowy 5przyporządkowań 3 pkt 4-3 przyporządkowania 2 pkt 2 przyporządkowania 1-0 przyporządkowań 0 pkt Za nazwy ruchów roślin w poleceniu A i w poleceniu B. Za każdy z poprawnie sformułowanych wniosków po 1 pkt. Za podanie 3 poprawnych czynników niezbędnych do kiełkowania nasion. Za wykonanie polecenia a, b, c, d po 1 pkt W poleceniu B punkt/punkty/. W poleceniu A być inne lub inaczej sformułowane, jeżeli są punkt/punkty/. Strona 4 z 5

5 14. 3 pkt A. 1. Tkanka mięśniowa gładka 2. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa 3. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca Glista ludzka 1 / tylko mięśnie gładkie Szympans 1, 2, 3 / wszystkie rodzaje tkanki mięśniowej pkt A. Cykl rozwojowy tasiemca- A 1. Jedząc zainfekowane / z larwami mięso świni. 2.Jedząc zainfekowane / z larwami mięso bydła domowego / krowy pkt Dzięki dużemu napięciu powierzchniowemu pkt Cechy organizmów Numery przypisane gatunkom skrzelodyszne 4 z 2 krwioobiegami 1, 2, 3, 5 stałocieplne 2, 5 bezowodniowce 3, 4 objęte całkowitą 1, 2, 3, 4, 5 ochroną gatunkową Za podanie nazw wszystkich przedstawionych tkanek Za przyporządkowanie tkanek mięśniowych do glisty ludzkiej oraz do szympansa Za wskazanie właściwego cyklu rozwojowego Za podanie sposobów zarażenia Uwaga! Nie uznajemy odpowiedzi: zarażamy się mięsem wieprzowym lub wołowym, gdy uczeń nie napisze, że to mięso jest zainfekowane lub z larwami. Za udzielenie j odpowiedzi Za uzupełnienie każdego wiersza tabeli po 1 pkt Odpowiedzi mogą punkt. Odpowiedź może być sformułowana inaczej, jeżeli jest poprawna punkt. Strona 5 z 5