ZMIENNOŚĆ NAJWYŻSZYCH DOBOWYCH i MIESIĘCZNYCH OPADÓW W KOMPLEKSIE LEŚNYM W STRÓŻY W OKRESIE V-IX ( )

Transkrypt

1 ZMIENNOŚĆ NAJWYŻSZYCH DOBOWYCH i MIESIĘCZNYCH OPADÓW W KOMPLEKSIE LEŚNYM W STRÓŻY W OKRESIE V-IX ( ) Marta CEBULSKA Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej Politechnika Krakowska

2 Cel: określenie zmienności rocznej i wieloletniej najwyższych sum dobowych oraz najwyższych sum miesięcznych opadów atmosferycznych w okresie V-IX w punktach pomiarowych kompleksu leśnego oraz Hydrologicznej Stacji Badawczej (HSB) w Stróży.

3 Lokalizacja obszaru badań

4 Lokalizacja stanowisk pomiarowych: Hydrologiczna Stacja Badawcza Leśne stanowiska pomiarowe

5 Lokalizacja stanowisk pomiarowych: Hydrologiczna Stacja Badawcza Leśne stanowiska pomiarowe Leśne Ogródek pola meteorologiczny badawcze

6 Zmienność najwyższych dobowych opadów atmosferycznych ( ) Najczęściej opady te pojawiały się w czerwcu i lipcu nieco ponad 60% wszystkich przypadków. Przebieg najwyższych dobowych opadów

7 Zmienność najwyższych dobowych opadów atmosferycznych W obszarze drzew liściastych procentowy udział najwyższego dobowego opadu w sumie miesięcznej opadów miesiąca, w którym wystąpił wyniosło 52%. Miało to miejsce 10 czerwca 2005 roku, kiedy to najwyższy opad dobowy wyniósł 51mm, a suma tego miesiąca 98,5 mm. Spośród najwyższych dobowych opadów zmierzonych pod okapami drzew iglastych w kilku przypadkach opady te stanowiły ponad 40% opadu miesięcznego. Natomiast w Hydrologicznej Stacji Badawczej najwyższy opad dobowy (48,4 mm) nie przekroczył 55% sumy miesięcznej (93,2 mm) 12 lipca 1992 roku. 5 kwietnia 2000 roku zmierzony wówczas opad dobowy (57 mm) stanowił 60% sumy opadu tego miesiąca (95 mm)

8 Zmienność najwyższych miesięcznych opadów atmosferycznych W okresie V-IX najwyższy opad miesięczny może wystąpić w każdym miesiącu, jednak najczęściej miało to miejsce w lipcu i czerwcu (ponad 50% wszystkich przypadków), a sporadycznie we wrześniu Przebieg najwyższych miesięcznych opadów atmosferycznych

9 Zmienność najwyższych dobowych opadów atmosferycznych w Stróży ( ) Liczba dni z silnymi opadami (10-20 mm) w kolejnych pentadach Liczba dni z bardzo silnymi opadami (>20 mm) w kolejnych pentadach

10 Zmienność najwyższych dobowych opadów atmosferycznych w Stróży ( ) Przedziały sum/ Intervals of totals Period V VI VII VIII IX > mm Liczba dni z bardzo silnymi i silnym opadami w okresach: i Przedziały sum/ Intervals of totals Period % > , , mm , ,5

11 Związek najwyższych dobowych opadów z cyrkulacją Najwięcej najwyższych dobowych opadów występuje w trzech typach cyrkulacji cyklonalnej północnej (Nc) i północno-wschodniej (NEc) oraz bruździe cyklonalnej (Bc). Przy tych typach cyrkulacji wystąpiło 68% przypadków opadów wyznaczonych zarówno w lesie jak i w stacji pomiarowej (HSB).

12 Najwyższe opady dobowe w różnych masach powietrznych Najwięcej najwyższych opadów dobowych w lesie występuje w dniach z masami powietrza polarnego morskiego świeżego (PPm) 24% lub starego (PPms) 44-48% Natomiast w HSB w tych typach mas powietrznych było ok. 65% przypadków opadów. Podczas frontów: okluzji i zimnych wystąpiło 56% dni z tymi opadami.

13 Podsumowanie W leśnym obszarze badań dostrzeżono, wyższe sumaryczne wartości opadów w sąsiednich stanowiskach pomiarowych zlokalizowanych pod okapami drzew liściastych. W punktach pomiarowych zlokalizowanych pod okapami drzew liściastych różnice pomiędzy najwyższymi opadami nie przekraczają wartości bezwzględnej 15 mm (73%) w maju, natomiast pod okapami drzew iglastych 16,3 mm (96%). W pozostałych miesiącach największa różnica nie przekroczyła 26 mm. Najwyższy opad dobowy w rozpatrywanym wieloleciu we wszystkich stanowiskach pomiarowych zaobserwowany został 8 sierpnia 1985 roku. W dniach poprzedzających jego wystąpienie, opad sumaryczny przekroczył 50 mm.

14 Podsumowanie Najpóźniej najwyższy opad dobowy w Stróży pojawił się 7 września 1996 r. Udział maksymalnego opadu dobowego w sumie miesięcznej miesiąca, w którym wystąpił dochodzi do 60%. Najwięcej dni z opadami >20mm wystąpiło w sierpniu (41) a z opadami bardzo silnymi 10-20mm w lipcu (55), a także w maju (52) i wrześniu (51). W ostatnim 12-leciu dostrzeżono wzrost liczby dni z opadami silnymi (o 0,7%) i bardzo silnymi (1,4%) w porównaniu do liczby tych dni z lat

15 Podsumowanie W okresie 25-lecia w środowisku leśnym 3-krotnie opad miesięczny przekroczył wartość 300 mm, miało to miejsce w sierpniu 1985, w lipcu 1997 oraz w 2001 roku. Również w HSB opady w tych miesiącach były wysokie, jednak ich sumaryczna wartość nie przekroczyła 300 mm. Stanowiły one ponad 200% średniej wieloletniej danego miesiąca. Najwięcej najwyższych opadów dobowych w obszarze badań wystąpiło w typach cyrkulacji cyklonalnej północnej (Nc), północno-wschodniej (NEc) oraz bruździe cyklonalnej (Bc). Łącznie przy tych typach cyrkulacji wystąpiło 68% przypadków najwyższych opadów dobowych

16 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ