Mazowieckie Dni Technik Satelitarnych 2009

Transkrypt

1 Mazowieckie Dni Technik Satelitarnych 2009 Warsztaty Od wizji do rzeczywistości W ramach Mazowieckich Dni Technik Satelitarnych 2009 Stowarzyszenie Klaster technologii kosmicznych, Agencja Rozwoju Mazowsza S.A. oraz Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów (PIAP) organizują serię warsztatów tematycznych Od wizji do rzeczywistości. Celem warsztatów jest sformułowanie wstępnej wizji rozwiązań systemowych, które pozwolą na szersze i efektywniejsze wykorzystywanie technik satelitarnych w regionach. Warsztaty mają charakter roboczy i nieformalny. Po pierwsze informacja! Zintegrowany system udostępniania i wymiany informacji geoprzestrzennych dla usprawnienia współpracy centrów zarządzania kryzysowego i służb ratowniczych 1 czerwca (panel:13.30) Collegium Civitas, sala 1222, XII p. PKiN, Pl. Defilad 1 Przewidzieć powódź System oceny zagrożeń powodziowych oparty na analizie danych satelitarnych 2 czerwca PIAP, al. Jerozolimskie 202, Warszawa Jak odkorkować miasto? Mechanizm udostępniania informacji o natężeniu ruchu drogowego dla systemów nawigacji satelitarnej 3 czerwca (panel: 13.15) Hotel Courtyard Marriott, ul. Żwirki i Wigury 1 (port lotniczy) Z góry widać lepiej System udostępniania i analizy zdjęć satelitarnych dla potrzeb administracji samorządowej 5 czerwca PIAP, al. Jerozolimskie 202, Warszawa Mazovia Przegląd i ocena korzyści technologicznych dla polskich firm uczestniczących w budowie małego satelity obserwacyjnego 5 czerwca PIAP, al. Jerozolimskie 202, Warszawa Prosimy zwrócić uwagę na konieczność internetowej rejestracji prelegentów i uczestników (patrz także informacje na stronie 2) Równocześnie mamy przyjemność zaprosić Państwa do uczestnictwa w tradycyjnej, corocznej Konferencji Dni Technik Satelitarnych. W tym roku konferencja odbędzie się 18 i 19 czerwca w Józefowie pod Warszawą pod tytułem Techniki satelitarne = innowacje dla regionów

2 OD WIZJI DO RZECZYWISTOŚCI Celem serii pięciu warsztatów jest sformułowanie wstępnej wizji rozwiązań systemowych, które pozwolą na szersze i efektywniejsze wykorzystywanie technik satelitarnych w regionach. Każdy z warsztatów poświęcony jest jednemu obszarowi tematycznemu. Warsztaty powinny zainicjować proces, którego celem będzie przekształcenie realnych elementów prezentowanych wizji w rzeczywistość: Warsztaty tematyczne (1-5 czerwca) posłużą przedstawieniu i ewaluacji wstępnych wizji rozwiązań systemowych Podczas Konferencji Dni Technik Satelitarnych (18-19 czerwca) koncepcje te zostaną przedstawione użytkownikom z administracji samorządowej W oparciu o wnioski z dyskusji i zainteresowanie potencjalnych użytkowników powinno dojść do zainicjowania prac nad projektami pilotażowymi, które pozwoliłyby ocenić praktyczną użyteczność proponowanych rozwiązań Wraz z uruchomieniem pilotaży rozpoczną się pracę nad przygotowaniem dużych projektów (ok. 3- letnich), służących wdrożeniu tych koncepcji, które zostaną uznane za użyteczne. Formułowane rozwiązania systemowe powinny opierać się na standaryzacji wymiany informacji i mieć charakter modułowy, tzn. wdrażane niezależnie w różnych regionach powinny sprawnie ze sobą współpracować i zapewniać efektywne funkcjonowanie całości. Oczekujemy, iż cały proces doprowadzi do właściwego zdefiniowania najbardziej obiecujących rozwiązań systemowych służących wykorzystywaniu technik satelitarnych, ich praktycznej weryfikacji i następnie wcielenia w życie. REJESTRACJA UCZESTNIKÓW Ze względu na wymogi formalne sponsora (projekt MDTS jest finansowany ze środków UE), wszyscy uczestnicy warsztatów MUSZĄ zarejestrować się w systemie na stronie Następnie MUSZĄ wydrukować otrzymane mailem potwierdzenia uczestnictwa i oddać je organizatorom podczas rejestracji. Na potwierdzeniu musi znaleźć się pieczątka instytucji i podpis zwierzchnika. Obowiązek rejestracji obejmuje także prelegentów. Drukowane zgłoszenia nie są wymagane od uczestników będących pracownikami administracji centralnej (czyli ministerstwa i centralne instytucje rządowe). Jednakże pracownicy oddziałów regionalnych administracji rządowej powinni dostarczyć wydrukowane i podpisane potwierdzenia. Osoby, które rejestrowały się już poprzednio na stronie mdts.pl (system odmawia ponownej rejestracji) proszę o przesyłanie informacji o uczestnictwie na adres jryzenko@piap.pl

3 Po pierwsze informacja! Zintegrowany system udostępniania i wymiany informacji geoprzestrzennych dla usprawnienia współpracy centrów zarządzania kryzysowego i służb ratowniczych 1 czerwca (panel:13.30) Collegium Civitas, sala 1222, XII p. PKiN, Pl. Defilad 1 Jednym z podstawowych elementów sprawnego zarządzania kryzysowego jest zarządzanie informacją. Na każdym szczeblu decyzyjnym istnieje potrzeba pozyskiwania rzetelnych, aktualnych i jasno sformułowanych informacji, które pozwalają na podjęcie najbardziej efektywnej w danym momencie decyzji. Informacje geoprzestrzenne są jednymi z najbardziej użytecznych, a techniki satelitarne dostarczają wielu z nich. Obecnie nawigacja satelitarna jest wykorzystywana w niektórych jednostkach pogotowia ratunkowego i policji. Okazjonalnie zaczyna pojawiać się także w straży pożarnej. W ograniczonym stopniu wykorzystuje się systemy GIS. Wraz z upowszechnianiem GIS i coraz naturalniejszym posługiwaniem się nawigacją satelitarną, coraz istotniejszym wyzwaniem staje się zapewnienie wymiany informacji pomiędzy służbami z wykorzystaniem tych systemów. Nie istnieją bariery techniczne dla stworzenia rozwiązań mogących istotnie poprawić sytuację. W większości przypadków ich rozwój nie wymaga także dużych nakładów inwestycyjnych. Wyzwania są natury decyzyjnej i organizacyjnej. Wizja: Pojazdy różnych służb ratowniczych, stanowiska kierowania i centra zarządzania kryzysowego władz lokalnych dysponują zintegrowanym systemem wymiany informacji, opartym na mapach cyfrowych i graficznej informacji na tych mapach umieszczanej. W efekcie system podczas działań stwarza spójny obraz sytuacji taktycznej i zapewnienia dostęp doń dla wszystkich potrzebujących. Przy zdarzeniach wielkoobszarowych i długotrwałych odwzorowuje także sytuację strategiczną. Wprowadzenie tych rozwiązań pozwoliło na zwiększenie efektywności działań w zakresie zarządzania kryzysowego, a w szczególności poprawiło wymianę informacji pomiędzy różnymi służbami, zapewniając lepszą koordynację i bardziej efektywne kierowanie działaniami. Dlaczego tego rodzaju rozwiązanie nie jest dziś w użyciu? W jaki sposób mogłoby ono powstać?

4 Warsztaty organizowane są we współpracy z Collegium Civitas, Centrum Badań nad Terroryzmem, jako panel tematyczny w ramach warsztatów: Elementy systemu Proteus i ich wykorzystanie w działaniach służb odpowiedzialnych za przeciwdziałanie zagrożeniom terrorystycznym 9:00 9:15 prezentacja systemu Proteus (PIAP) PROGRAM 9:15 9:45 omówienie scenariusza Symultaniczne zamachy terrorystyczne w Warszawie w trakcie EURO 2012 (dr Tomasz Aleksandrowicz) 9:45 10:45 panel 1: mobilne centrum dowodzenia (MCD) 10:45 11:45 panel 2: Roboty 11:45 12:00 poczęstunek 12:00 13:00 panel 3: bezzałogowy statek latający (BSL) 13:00 13:30 podsumowanie pierwszej części warsztatów 13:30 15:30 panel 4: Techniki satelitarne od wizji do rzeczywistości. Po pierwsze informacja! Zintegrowany system udostępniania i wymiany informacji geoprzestrzennych dla usprawnienia współpracy centrów zarządzania kryzysowego i służb ratowniczych Wizje: Marcin Smolarkiewicz, Marek Cypryś, Jakub Ryzenko Ewaluacja o W jaki sposób doprowadzić do współpracy różnych systemów informacyjnych, w sytuacji gdy ich właścicielami są odrębne, niezależne podmioty? o Kto powinien uczestniczyć w systemie i jakimi informacjami się dzielić? o Jakie będą główne bariery przy implementacji tej koncepcji? Jak je przełamywać? o Jak może wyglądać projekt pilotażowy, który pozwoli użytkownikom na praktyczne zapoznanie się z możliwościami tego rodzaju systemu?

5 Przewidzieć powódź System oceny zagrożeń powodziowych oparty na analizie danych satelitarnych 2 czerwca PIAP, al. Jerozolimskie 202, Warszawa W warunkach polskich powodzie są zagrożeniem naturalnym o najbardziej rozległych skutkach. Dane satelitarne, w szczególności dzięki stopniowemu upowszechnianiu radarowych systemów obserwacyjnych, mogą być jednym z najistotniejszych źródeł informacji, które pozwolą na precyzyjniejszą ocenę zagrożeń oraz prognozowanie ich efektów. Wykorzystanie danych satelitarnych nie powinno sprowadzać się wyłącznie do korzystania z gotowych zdjęć czy ortofotomap do użytku bezpośredniego. Kluczem do szerokiego i efektywnego wykorzystywania danych satelitarnych będzie połączenie ich z innymi źródłami informacji geoprzestrzennej. Wizja: System analityczny, dzięki dostępowi do realnych i aktualizowanych danych, jest w stanie oceniać ryzyko powodzi oraz prognozować dynamikę zalewnia terenów wzdłuż dolin rzecznych. Pozwala symulować rozkład i przemieszczanie się fali powodziowej i szacować jej skutki. Ukazuje te informacje w różnorodnych kontekstach tematycznych, wskazując obiekty wrażliwe: szpitale, szkoły czy choćby zakłady przemysłowe. Informacjami tymi dysponują ośrodki zarządzania kryzysowego, ale także mieszkańcy, potencjalni inwestorzy czy osoby zainteresowane budową domu bez trudu mogą w internecie uzyskać szacunkową informację o ryzyku powodziowym w dowolnej lokacji. System ma także swoje zastosowanie w okresie powodzi. Pozwala na szybką, półautomatyczną ocenę zagrożenia i upowszechnienie tej informacji. W efekcie stacje telefonii komórkowej rozsyłają wiadomości alarmujące o zagrożeniu na wszystkie telefony komórkowe znajdujące się w zasięgu strefy zagrożonej. Wyznaczane są drogi ewakuacji, a w internecie mogą znaleźć się informacje o nieprzejezdności dróg, wyłączeniu z ruchu, miejscu zbiórek czy lokalizacji punktów wydawania pomocy. Zaś mieszkańcy okolicznych rejonów mogą na bieżąco śledzić poziom alarmów przeciwpowodziowych, bieżące i prognozowane opady oraz poznać szacunki na temat ich skutków. Czy istnieje realna możliwość stworzenia tego rodzaju systemu? W jaki sposób powinien się on rozwijać, aby jak najwcześniej osiągnąć funkcjonalność, a docelowo zapewnić możliwie największą użyteczność?

6 ZAKRES TEMATYCZNY Prowadzenie warsztatów: Przemysław Turos i Piotr Janusz Koza Warsztaty mają służyć znalezieniu odpowiedzi na pytanie jak należy stworzyć efektywny system oceny zagrożenia powodziowego dla Mazowsza z wykorzystaniem danych i technik satelitarnych. Do zadań systemu należy: gromadzenie danych aktualizacja danych udostępnianie danych przeprowadzanie analiz przestrzennych oraz zapytań do bazy tworzenie wizualizacji i produktów kartograficznych Podstawowym zagadnieniem jest określenie funkcjonalności systemu. W obecnej formie zakłada się, że system oceny zagrożenia powodziowego powinien realizować dwie podstawowe funkcje: ocenę zagrożenia powodziowego w oparciu o dane archiwalne ocenę ryzyka w momencie wystąpienia powodzi oraz funkcje wspomagające zarządzanie kryzysowe w sytuacji powodzi Pierwsze zadanie systemu jest komplementarne z zadaniami określonymi w Dyrektywie Powodziowej, zgodnie z którą kraje europejskie zobowiązane są do stworzenia systemów pozwalających precyzyjnie określić ryzyko wystąpienia powodzi na danym obszarze. Analizy takie przeprowadzone mogą zostać z wykorzystaniem danych archiwalnych i modelowania hydrograficznego dla określonych prawdopodobieństw wystąpienia powodzi (dla tak zwanych wód 100-letnich, wód 5-cio letnich itp.). Drugie zadanie systemu stanowi kompetencje zarządzania ryzykiem (zarządzania kryzysowego) i poza danymi wykorzystywanymi w realizacji zadania pierwszego system realizujący funkcje wspomagające zarządzanie w momencie wystąpienia powodzi musi zostać zasilony danymi aktualnymi o zasięgach powodzi, o dalszych planowanych opadach zasilających odpływ i tym podobnych. Dodatkowo taki system powinien umożliwiać przeprowadzanie analiz on-line w czasie zbliżonym do rzeczywistego. Analizy takie służyć powinny wyznaczeniu obszarów objętych powodzią, planowaniu ewakuacji ludności, jak również powinny pomóc w przewidywaniu dalszego postępu fali powodziowej. Ostatnia z wymienionych analiz ze względu na skomplikowanych charakter prawdopodobnie nie jest możliwa do realizacji w czasie zbliżonym do rzeczywistego i zastąpiona powinna być uproszczonym wnioskowaniem w oparciu o analizy archiwalne. Z zadań sytemu wynikają implikacje dla konstrukcji techniczno organizacyjnej systemu. Naturalnym wydaje się, że pierwsze zadanie może być realizowane centralnie w trybie off-line, a wyniki tych analiz mogą być udostępniane z znaczącym opóźnieniem. Natomiast drugie zadanie systemu wymaga realizacji w bardzo krótkim czasie i zasilenia systemu również w dane aktualne. Należy rozważyć, czy zadanie to powinno być realizowane centralnie, czy w sposób rozproszony z wykorzystaniem terminali klienckich w terenie. Niezależnie od wyboru systemu organizacji podkreślić należy wypracowanie efektywnych procedur służących minimalizacji czasu od wystąpienia zagrożenia do przeprowadzenia analiz. Dodatkowo należy zauważyć, że schemat organizacyjny zadania drugiego może zawierać w sobie procedury realizacji zadania pierwszego. Integracja obu zadań w jednym systemie pozwala unikać redundancji danych i zasobów oraz zapewnia zgodność informacji w obu podsystemach.

7 Zaproszenia do aktywnego udziału w warsztatach System oceny zagrożeń powodziowych z wykorzystaniem analizy danych satelitarnych wystosowane zostały do następujących instytucji: Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności, Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej Szkoła Główna Służby Pożarniczej JW1300, Pruszcz Gdański Zakład Hydrologii Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego Główny Urząd Geodezji i Kartografii Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej Wydział Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o. AutoGuard S.A. Zagadnienia do dyskusji: Jak powinien przebiegać stopniowy rozwój takiego systemu? Jakie będą główne bariery przy implementacji tej koncepcji? Jak je przełamywać? Jak może wyglądać projekt pilotażowy, który pozwoli użytkownikom na praktyczne zapoznanie się z możliwościami tego rodzaju systemu? Jaki powinien być model organizacyjny i finansowy takiego przedsięwzięcia? W szczególności, jaką rolę mogą odgrywać firmy ubezpieczeniowe? Jak bardzo użyteczny będzie taki system w działaniach prewencyjnych? Na ile użyteczny będzie w reagowaniu kryzysowym?

8 Jak odkorkować miasto? Mechanizm udostępniania informacji o natężeniu ruchu drogowego dla systemów nawigacji satelitarnej 3 czerwca (panel: 13.15) Hotel Courtyard Marriott, ul. Żwirki i Wigury 1 (port lotniczy) Już obecnie duża ilość informacji o natężeniu ruchu jest gromadzona w systemach sterowania ruchem i w centrach monitoringu. Służby ratownicze dysponują informacją o wypadkach i wynikających z tego utrudnieniach w ruchu. Z kolei zarządcy dróg posiadają wiedzę na temat utrudnień związanych z remontami czy okresowymi zamknięciami dróg. Wszystkie te informacje nie są jednak upowszechniane i nie istnieje jednolity obraz sytuacji, pomimo iż jego elementy są znane różnym instytucjom. Stworzenie jednolitego standardu wymiany tego rodzaju informacji i udostępniania jej operatorom systemów nawigacyjnych pozwoli na świadome i całościowe zarządzanie natężeniem ruchu. Czy nie warto zacząć już dziś? Wizja: W warunkach powszechnego wykorzystywania terminali nawigacyjnych możliwe będzie przekazywanie informacji o wypadkach i wyznaczanie objazdów. Indywidualne decyzje kierowców przełożą się na większą sprawność transportu, oszczędność czasu, a także ograniczenie niepotrzebnej emisji spalin. W dalszej zaś perspektywie realne powinno okazać się prognozowanie natężenia ruchu i rekomendowanie optymalnych tras, na podobieństwo systemów kontroli ruchu lotniczego. Przy tej okazji powinien zostać również przyjęty powszechny standard wymiany informacji o położeniu pojazdów służb publicznych. Obecnie systemy monitorowania położenia są wprowadzane, jednakże stanowią izolowane wyspy. Przełamanie tej bariery stworzy warunki do efektywniejszej współpracy różnych służb, zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych. Czy jesteśmy w stanie stworzyć zintegrowane, innowacyjne rozwiązanie, dzięki któremu łatwiej będzie omijać korki? Czy potrafimy zbudować system nowatorski w Europie? Jeśli tak, co należy zrobić?

9 Warsztaty organizowane są we współpracy z Computerworld, jako panel tematyczny w ramach konferencji: Kosmos 2009 Człowiek w podróży Otwarcie konferencji PROGRAM Infrastruktura podróży a nawigacja satelitarna Sławomir Kosieliński Kolejne referaty patrz program Techniki satelitarne i kosmiczne w zarządzaniu państwem Tomasz Wątor, Agencja Rozwoju Mazowsza Dyskusja: Jak odkorkować miasto? Jakub Ryzenko - PIAP, Robert d Aystetten - Sprint, Cezariusz Pawłowski - IBM Polska Prowadzenie: Sławomir Kosieliński - Computerworld Zakończenie konferencji Kosmos Obiad Warsztaty: Nawigacja satelitarna z informacją o korkach od wizji do rzeczywistości Wizja: Sławomir Kosieliński, Andrzej Gontarz - Computerworld Dyskusja: Jak powinno wyglądać systemowe rozwiązanie, które pozwoli na szersze i efektywniejsze wykorzystywanie technik satelitarnych dla zredukowania korków? Jakie będą główne bariery przy implementacji tej koncepcji? Jak je przełamywać? Jak może wyglądać projekt pilotażowy, który pozwoli użytkownikom na praktyczne zapoznanie się z możliwościami tego rodzaju systemu? Jaki powinien być model organizacyjny i finansowy takiego przedsięwzięcia? Jakie znaczenie dla płynności ruchu może mieć upowszechnienie takiego rozwiązania?

10 Z góry widać lepiej System udostępniania i analizy zdjęć satelitarnych dla potrzeb administracji samorządowej 5 czerwca PIAP, al. Jerozolimskie 202, Warszawa Ocenia się, iż 80% decyzji podejmowanych w sektorze publicznym, zarówno politycznych, jak i czysto administracyjnych, opiera się na informacjach przestrzennych. W tej sytuacji łatwy dostęp do aktualnej i precyzyjnej wiedzy może owocować zwiększeniem trafności i szybkości ich podejmowania. Głównymi barierami ograniczającymi wykorzystywanie produktów obserwacji satelitarnej w administracji publicznej są brak wiedzy dotyczącej istniejących możliwości, brak przekonania i zaufania do tych produktów, koszty, brak podstaw prawnych do ich stosowania oraz brak prostego mechanizmu dostępu do danych. Czy łatwy dostęp do bazy zobrazowań satelitarnych, bezpłatny na każdym szczeblu administracji publicznej, poprzez certyfikowany system zapewniający operatorowi możliwość samodzielnej detekcji zmian i wykonywania prostej analizy może poprawić tę sytuację? Czy regularne aktualizowanie takiej bazy zobrazowań satelitarnych, zapewniające możliwość detekcji zmian w przewidywalnym i powtarzalnym cyklu, zachęci znacznie szersze grono użytkowników do korzystania z systemu? Mazovia Przegląd i ocena korzyści technologicznych dla polskich firm uczestniczących w budowie małego satelity obserwacyjnego 5 czerwca PIAP, al. Jerozolimskie 202, Warszawa Decyzja o budowie w Polsce małego satelity obserwacyjnego zależy przede wszystkim od oceny znaczenia autonomicznego dostępu do zobrazowań satelitarnych dla polskiego sektora bezpieczeństwa. Jednakże w przypadku podjęcia takiej decyzji, realizacja programu powinna zostać wykorzystana dla: wzmocnienia pozycji konkurencyjnej polskich przedsiębiorstw w obszarze technologii satelitarnych i przetwarzania zobrazowań satelitarnych; oraz zapewnienia administracji publicznej możliwie najszerszego, bezpłatnego dostępu do zobrazowań terytorium Polski. Czy udział polskich firm w takim projekcie pozwoli na opanowanie nowych, atrakcyjnych rynkowo technologii? Czy przyniesie im istotne korzyści i poprawi ich konkurencyjność?

11 PROGRAM System udostępniania i analizy zdjęć satelitarnych dla potrzeb administracji samorządowej Prezentacja wprowadzająca i prowadzenie sesji Katarzyna Dąbrowska-Zielińska, IGiK Prezentacje wprowadzające Panel dyskusyjny Wizja systemu oferującego internetowy dostęp do zdjęć satelitarnych z możliwości ich analizy (od niskiej do wysokiej rozdzielczości). Jak mogłaby wyglądać praca użytkownika z takim systemem? Jakiego rodzaju narzędzia analityczne są dostępne i mogą zostać udostępnione użytkownikowi nie posiadającemu specjalistycznego przeszkolenia? Jakie zastosowania systemu byłyby najbardziej atrakcyjne? Możliwości wykorzystania danych dostarczanych przez małego satelitę do regularnego odświeżania bazy dostępnych zdjęć Jakiego rodzaju przetworzeniu powinny podlegać zobrazowania? Jak często baza powinna być odświeżana? Projekt pilotażowy Jak może wyglądać projekt pilotażowy, który pozwoli użytkownikom na praktyczne zapoznanie się z możliwościami tego rodzaju systemu? O ile to możliwe, należy sformułować od 2 do 4 proponowanych opcji (które zostaną przedstawione użytkownikom podczas konferencji MDTS 19 czerwca) Poczęstunek Przegląd i ocena korzyści technologicznych dla polskich firm uczestniczących w budowie małego satelity obserwacyjnego Prezentacja wprowadzająca i prowadzenie sesji Marek Banaszkiewicz, CBK PAN Prezentacje wprowadzające Programy kosmiczne czyli katalizator przemysłu wysokich technologii Marek Banaszkiewicz, CBK PAN Mazovia technologie kosmiczne, które warto rozwijać w Polsce Piotr Orleański, CBK PAN Program kosmiczny jak wykorzystać szanse? Wasko SA Technologie kosmiczne innowacyjność z perspektywy małych firm (do potwierdzenia) Panel dyskusyjny Jak może wyglądać zaangażowanie tych firm w projekt? Jakiego rodzaju korzyści mogą odnieść polskie firmy uczestniczące w budowie polskiego satelity obserwacyjnego? W jaki sposób te korzyści powstaną? Jakie są oczekiwania firm w stosunku do koordynatorów projektu? Jakie warunki powinny być spełnione, aby powstało zainteresowanie firm projektem? Orientacyjny czas zakończenia warsztatów