Tadeusz Różewicz. to i owo

Transkrypt

1

2 Tadeusz Różewicz to i owo Biuro Literackie Wrocław

3 Poezje 85 Tadeusz Różewicz: to i owo Opracowanie, redakcja i posłowie Jan Stolarczyk Zdjęcia Janusz Szyndler (okładka), Elżbieta Małecka (s. 34) Grafiki Tadeusz Różewicz, Eugeniusz Get-Stankiewicz (s. 61), Mieczysław Porębski (s. 71), Wisława Szymborska (s. 76) Projekt okładki, opracowanie materiałów graficznych Wojtek Świerdzewski Projekt typograficzny Artur Burszta Korekta Anna Krzywania Skład Mateusz Martyn Druk i oprawa Zakład Poligraficzny Moś i Łuczak, Poznań Wydane przy wsparciu Miasta Wrocław i Miejskiej Biblioteki Publicznej we Wrocławiu Copyright by Tadeusz Różewicz Copyright by Janusz Szyndler, 2012 Copyright by Elżbieta Małecka, 2012 Copyright by Biuro Literackie, 2012 Biuro Literackie Przejście Garncarskie 2, Wrocław tel , poczta@biuroliterackie.pl Oprawa twarda isbn Oprawa miękka isbn

4 zawód: literat widzę i opisuję to jest epika powieść opowieść czuję i opisuję to jest liryka poezja myślę i opisuję to jest filozofia poezja dydaktyczna czuję widzę myślę i muszę To opisać to jest natchnienie czytanie przepisywanie poprawianie i czytanie milczenie i wściekłość odczytywanie to jest właśnie zawód pisarza poety i literata 2010 r. 7

5 na ty z Czesławem Nie ty-kaliśmy się nie wypiliśmy bruderszaftu ( brudzia ) zawsze mówiliśmy do siebie per pan była zgoda że ty nam nie pasuje a znaliśmy się chyba 55 lat ja nie mówiłem ani Czesławie ani Czesiu ani Cesiek nie było to potrzebne ani Panu ani mnie między panami nie ma pewnych form które mogą zaistnieć między Tadziem i Ceśkiem 8

6 To lubię Ona chce robić to co lubi ale co ona lubi? ona lubi siebie lubi też pisać malować reżyserować spać ale gdzie się u diabła zapodział ten kawałek wiersza To lubię udaję przed sobą że mi zależy na odnalezieniu i dopełnieniu godzi się bowiem klasykowi (mistrzu, mistrzu) wysłać do redakcji cały wiersz porażający a nie jakiś głodny kawałek 11

7 Połów błękitnieje płowieje bieleje wietrzeje krajobraz i obraz człowieka dlaczego nie mogę tego biedaka dotknąć wierszem piórem jeszcze raz powołać do życia złowiłem go przypadkiem a teraz przez pamięć przez słowa przecieka odpływa w nieistnienie a przecież to mgnienie zdjęcie zrobione moimi oczami było objawieniem Istoty Ludzkiej żadnego głosu z nieba tylko dwa słowa dobre utro i jego stara twarz w niebieskim drelichu oczy wypłowiałe biaława szczecina czapka wymięta zamiast laski kijek sękaty czarne (zakurzone) buty 15/16 lipca 1978 r., Dom Pracy Twórczej w Sitniakowie, Bułgaria 12

8 Kruche jest nasze życie Kruche jest nasze życie kruche miłości słowa wiersze kruszeją góry opoka zamienia się w piasek tylko kruche ciasteczko firmy nadzieja nadaje sens życiu pewnej kobiety 13

9 * * * jestem molestowaną amazonką nasze miasteczko jest małe a ja mam wielki rzucający się w oczy biust na ulicy a także w tramwaju autobusie i innych środkach masowego przekazu pożerają mie seniorzy a także samce w sile wieku oraz wyrostki a nawet chłopcy z zerówki rozbierają mie oczami i robią różne miny połączone ze słowami które wywołują rumieniec nie tylko na twarzy ale na szyi pod pachą w pachwinie i innych dawniej intymnych miejscach (których swędzenie zwalczysz przy pomocy wpłacając 1% na Fundację wargi wstydliwe ) 24

10 Światowy dzień teatru a! jeszcze jeden teatr teatr ciała w teatrze ciała gra się ciałem każda panienka jest dyrektorem dramaturgiem kierownikiem artystycznym teatru swojego ciała ale może być teatr włosów (na głowie pod pachą itd.) osobno lub razem teatr nogi ręki rąk i nóg pomylonych teatr pupy (puppentheater) teatr palca w dziurawym bucie teatr zębów teatr języka teatr palca wskazującego teatr palca w nosie teatr z fajką teatr od pasa w górę i teatr od pasa w dół 25

11 Z szuflady 2 listopada 2007 r., Wrocław 31 lipca zmarł Michelangelo Antonioni (cytuję za Dziennikiem ), znany jest z cytatu Aktorzy są jak krowy. Musisz doprowadzić ich pod samo ogrodzenie nie wiem, czy cytujący zna język cytaty są często niedbałe, z błędami (np. cytaty z moich wierszy, wypowiedzi itp.). Antonioniemu zawsze zazdrościłem Moniki Vitti często bywałem zakochany w gwiazdach filmu Ingrid Bergman, Claudii Cardinale, Marii Schell i w takiej aktorce która grała w Symfonii pastoralnej miała niezwykłe oczy w Liz Taylor Kleopatrze w młodej Zofii Loren, a także ze strachem w Marlenie Dietrich Wytrych jak mawiał Pan Piecyk i jeszcze w wielu innych także polskich aktorkach ale milcz serce bo jeszcze mnie opiszą w jakichś wysokich i gorących obcasach albo w Filipince w każdym razie mogę zdradzić, że jedna to była Jadwiga Smosarska, była też Barszczewska, Nora Ney (?), a z żyjących Basia, Halina, Anna (zmarła niedawno) nie nie! Starzejąca się genialna cudowna przypominająca mi kurę dziobiącą ziarno Meryl Streep ech, Tadziu, Tadziu (nie wiem czemu pomyślałem o Tadziu, który został reżyserem, o Czyżewskiej i Laskowskiej Irenie Szkoda, że i ja nie zostałem reżyserem choćby teatralnym) wracając jednak do cytatu z Antonioniego (ale po co wracać) Tadzia K. podejrzewam, że reżyserem został wyłącznie z powodu, za sprawą kobiety jako reżyser miał do nich inny stosunek i dostęp niż ma np. pisarz Taki cichutki Tadzio uwodzicielski Grały u niego piękne niezwykłe aktorki niby scena dialogi zbliżenie zaciemnienie to i owo znam reżyserów filmowych dwóch Stasiów jednego Wojtka twórców naszej polskiej szkoły filmowej moralnego niepokoju (o niepokoju wiem dużo z natury rzeczy i dużo mógłbym powiedzieć o moich lekturach de rerum natura ) 26

12 71

13 Spis utworów I..... zawód: literat na ty z Czesławem jeszcze jeden dzień To lubię Połów Kruche jest nasze życie * * * [Mietek w dołku z balkonikiem] Polska jako sojusznik O jedną literę bez tytułu marca 2006 r., poniedziałek boję się bezsennych nocy Kuchnia wasza nać * * * [jestem molestowaną amazonką] Światowy dzień teatru Z szuflady Hic liber mihi est Olimpiada Propozycja dodatkowej umowy Frak Adaptacja i adopcja Szekspira

14 II Rękopisy III Grafiki, dedykacje, podobizny stron IV Ostatnia Kartoteka Dopowiadając to i owo (Jan Stolarczyk) Wykaz pierwodruków

15

16