SCENARIUSZ ZAJĘĆ. Przedstawienie na temat globalnego ocieplenia. Przebieg warsztatu/przedstawienia (dla dzieci kl. 6 SP):

Transkrypt

1 SCENARIUSZ ZAJĘĆ Przedstawienie na temat globalnego ocieplenia. Przebieg warsztatu/przedstawienia (dla dzieci kl. 6 SP): 1. Przedstawienie schematu omawiającego czynniki składające się na efekt ocieplenia klimatu. Wyjaśnienie trudnych pojęć, co to efekt cieplarniany, globalne ocieplenie, gazy cieplarniane etc. Omówienie skutków. 2. Przedstawienie (utrwalenie podanych wcześniej wiadomości). 3. Pogadanka na temat globalnego ocieplenia (Jak myślicie, jaki jest koniec tej opowieści? Co się stanie z Ziemią i istotami ją zamieszkującymi? Co możemy zrobić, aby ochronić Ziemię? Co jest główną przyczyną globalnego ocieplenia? Itd.). Czy można temu zapobiec? 1. Klimat - stan pogody na jakimś obszarze (np. wiemy, że na Saharze jest klimat ciepły, na Antarktydzie jest przeważnie zimno). W Polsce panuje klimat umiarkowany ciepły morski. Efekt cieplarniany (szklarniowy) - jest to zjawisko naturalne, dzięki któremu na Ziemi panują odpowiednie warunki do życia. Gdyby nie jego występowanie, temperatura na Ziemi utrzymywałaby się średnio na poziomie poniżej 0 stopni C. Polega ono na zatrzymywaniu ciepła w atmosferze ziemskiej przez gazy cieplarniane. Jednak, gdy w atmosferze gazów tych jest za dużo, może to doprowadzić do zatrzymywania zbyt dużej ilości ciepła, przez co temp. na powierzchni Ziemi wzrasta. (omówienie schematu) Globalne ocieplenie- Jest to suma procesów/ zjawisk prowadzących do wzrostu temperatury na całej kuli ziemskiej i globalnych, (czyli dotykających całej Ziemi) zmian klimatycznych. Są dwa rodzaje źródeł globalnego ocieplenia: a) działalność człowieka - ogólnie trudno ocenić, jak bardzo człowiek wpływa na rozwój gazów cieplarnianych; transport, wycinanie lasów, niekontrolowany rozwój przemysłu

2 b) naturalne procesy- ilość wysyłanej energii słonecznej (wpływa to na ilość opadów, temp. Itd ogólnie na pogodę), ilość pyłu wulkanicznego w atmosferze, uwalnianie gazów cieplarnianych z bagien. Gazy cieplarniane - to dwutlenek węgla, metan, prawdopodobnie również para wodna. Pochodzą one z naturalnych źródeł jak i są emitowane do atmosfery przez człowieka. Ich zadaniem jest zatrzymanie promieniowania odbitego od Ziemi. Pochodzenie dwutlenku węgla: powstaje w procesach oddychania, gnicia i spalania. duże ilości CO 2 magazynowane są przez wody mórz i oceanów wybuchy wulkanów Pochodzenie pary wodnej: z odparowania wody z jezior, rzek, ziemi (powierzchni gruntów), roślin Pochodzenie metanu: jest uwalniany z bagien i terenów podmokłych powstaje na składowiskach odpadów i w ściekach jest on uwięziony w zmarzniętym gruncie (tzw. wieloletnia zmarzlina, gdzie gleba jest skuta lodem na kilka, kilkadziesiąt m w głąb ziemi) na obszarach polarnych. Podczas ocieplenia dochodzi do rozmarzania gruntu i metan jest w ten sposób uwalniany powstaje w procesach pokarmowych zwierząt domowych Ozon - gaz znajdujący się w atmosferze i tworzący warstwę ozonową, której zadaniem jest ochrona kuli ziemskiej przed szkodliwym promieniowaniem słonecznym. Działa jak parasol chroniący przed upałem. Freony - występujące w atmosferze są gazami, lecz np. w chłodziarkach, gdzie są wykorzystywane, występują jako ciecze. Ponadto stosowano go w dezodorantach i gaśnicach. Jeden freon potrafi rozbić wiele cząsteczek ozonu, co powoduje powstanie dziury ozonowej. Zniszczony ozon, budujący warstwę ozonową, przepuszcza do powierzchni Ziemi więcej promieniowania słonecznego (ultrafioletowego, szkodliwego), co przyczynia się do globalnego ocieplenia klimatu. SKUTKI globalnego ocieplenia:

3 a) topnienie pokryw lodowych-> podniesienie stanu wód-> wkroczenie morza na obszary lądowe b) susze-> brak pożywienia c) powodzie-> zagrożenie zalania osiedli ludzkich d) huragany e) wzmożona migracja zwierząt f) rośliny zasiedlają tereny dotychczas niedostępne z powodu mrozu np. nowe gatunki roślin zasiedlają obszar na północy g) trudności w dostosowaniu się do nowych warunków klimatycznych zwierząt (ewolucja postępuje zbyt wolno) 2. Przedstawienie. Opis: Głównym założeniem przedstawienia jest aktywny udział wszystkich dzieci. Nauczyciel/ osoba prowadząca zajęcia wchodzi w rolę lektora. Czyta poniższy tekst na głos jak bajkę. Każde dziecko ma wyznaczoną rolę (opis poniżej). Kiedy lektor wspomni o poszczególnym aktorze, np. "...wokół złocistego Słońca..." dziecko będące słoneczkiem pokazuje, że świeci. 1 dziecko: Słońce 1 Ziemia 1 Freon 7-10 dzieci: warstwa ozonowa (będą stać wokół Ziemi trzymając się za ręce, ale oczywiście będzie również między nimi przerwa-dziura ozonowa, którą zrobi freon) Ok. 7 promyczków 3 złe (szkodliwe promieniowanie słoneczne) i 4 dobre (nieszkodliwe promieniowanie), wchodzą w atmosferę ziemską, odbijają się od planety, 2 złe i 2 dobre promyczki zostają zatrzymane przez gazy cieplarniane, reszta ulatuje w przestrzeń kosmiczną 3 pozostałe osoby (lub więcej): para wodna, CO2 i metan, ich zadaniem jest powstrzymać promyczki przed ucieczką w przestrzeń Reszta może być np. gwiazdkami w odległej galaktyce i będą świecić na zawołanie

4 Tekst: Nie tak dawno temu, za siedmioma mgławicami, za siedmioma zaiste przepięknymi gwiazdozbiorami, nie tak znowuż blisko od jądra Drogi Mlecznej, wokół złocistego Słońca (Słoneczko świeci) kręciła się błękitna planeta- Ziemia (Ziemia krąży wokół słońca). Uroczy to był zakątek kosmosu, ponieważ przed galaktycznymi chuliganami chroniła go najlepsza agencja ochroniarska w ówczesnym świecie: OZONsekiurity (dzieciaki-ozony pokazują mięśnie, jakie to one nie są silne, okrążają Ziemię i łapią się za ręce), mająca swoją siedzibę w stratosferze. Azaliż pewnego razu Słońce, wokół którego jak wiemy krążyła Ziemia, zaświeciło mocniej niż zwykle i z reakcji jądrowych o ogromnej mocy wydało na świat Promyczki(Promyczki trzymają się Słońca) - czworo z nich było dobrymi, grzecznymi dzieciątkami, niestety troje wręcz przeciwnie. Jak to w życiu bywa, nadszedł czas, aby Promyczki się usamodzielniły, pożegnały się więc z kochającym Słońcem (Promyczki żegnają się ze słoneczkiem) i powędrowały na Ziemię. Czas przedstawić kolejnych bohaterów. Oto Para Wodna(Para Wodna wchodzi w wewnątrz kręgu zrobionego przez osoby grające ozon, to samo robią kolejne gazy cieplarniane), której w powietrzu jest najwięcej i posiada dwie twarze- z jednej strony wytwarzają się z niej chmury, które dają życiodajny deszcz. Jednak z drugiej strony jest naturalnym gazem, który prawdopodobnie również ogrzewa naszą planetę. Z całej tej trójki największym celebrytą bez wątpienia jest dwutlenek węgla. Sławą wręcz dorównuje Dodzie, nie schodząc z głównych tytułów rozpraw naukowych i artykułów brukowcowych. Pamiętajmy, że w przeciwieństwie do Pary Wodnej powstaje m. in. w kominach fabryk. Najskromniejszy jest Metan powstający na bagnach, podczas wybuchów wulkanów Ale powiadam Wam, iż jest on równie skromny, co niebezpieczny i cwany niczym lis! Wszyscy troje założyli grupę terrorystyczną, która najprawdopodobniej odpowiada za dramatyczne ocieplenie klimatu. Niech nasza historia wróci do Promyczków, które właśnie prawie dotarły na Ziemię. Nie wszystkim udało się przejść przez ochronną warstwę OZON-u. Jeden zły Promyczek, zwany szkodliwym promieniowaniem UV, nie przeszedł pod czujnym okiem OZONsekiurity! Ależ co to? Innym złym może się to jednak udać, ponieważ Freon powoduje robicie warstwy ozonowej i powstaje przejście dla

5 innych szkodliwych promieni, zwane przez jajogłowych naukowców Dziurą Ozonową. Wszystkie promienie, które dostały się na Ziemię, ogrzały ją milutko na tyle, aby nikt na jej powierzchni nie zamarzł. Kiedy już spełniły swój obowiązek, chciały ulecieć dalej w przestrzeń kosmiczną. Wzięły rozbieg, odbiły się od Ziemi i skoczyły wysoko, tak wysoko, aby zdołać przebić się przez atmosferę i aby mogły podróżować dalej. Niestety, przeszkodziła im wspomniana wcześniej grupa terrorystyczna! Para Wodna, Metan i Dwutlenek Węgla nie pozwalają wydostać się niektórym Promyczkom. Tylko dwójce udało się uciec i mogły swobodnie podróżować dalej. Ci, co zostali nie mieli na Ziemi nic innego do roboty, jak tylko dalej ogrzewać Ziemię, na której powoli stawało się coraz cieplej i cieplej i cieplej Jak myślicie, jaki jest koniec tej opowieści? Co się stanie z Ziemią i istotami ją zamieszkującymi? Autorka: Natalia Wachowiak