Realne zagrożenie czy medialny szum? Dotarł do Dani

Transkrypt

1 , ul. Kochanowskiego 21, Realne zagrożenie czy medialny szum? Rozprzestrzenia się coraz szybciej Atakuje dzieci Dotarł do Dani

2 Fakt podstawowy Pierwotnie głównym gospodarzem wirusa Zika były małpy. Na drodze przemian urbanizacyjnych w Afryce nowym gospodarzem stał się człowiek. Spekulacje pojawiają się na temat: - informacji o samym wirusie - ewentualnego zagrożenia wirusem Zika w Polsce - możliwości zawleczenia inwazyjnych gatunków komarów na teren Polski

3 WIRUS Informacje o wirusie

4 Wirus Zika zaliczany jest do rodziny Flawiwirusów, w której występuje ok. 65 różnych wirusów, w tym m.in.: wirus żółtej gorączki, dengi, chikungunya i inne. Są to wirusy spokrewnione ze sobą genetycznie i antygenowo. Rodzaj tych wirusów (flawiwirusów) jest bardzo stary- liczy miliony lat. Głównie przenoszony jest przez komary. Z punktu widzenia epidemiologicznego ważne są 2 grupy komarów Aedes: 1. Aedes aegypti: wektor wirusów żółtej gorączki, dengi, chikungunya, zika. Występowanie: region tropikalny lub subtropikalny, w Europie to Wybrzeże Morza Czarnego 2. Aedes albopictus: nazywany komarem azjatyckim lub tygrysim To wektor 20 arbowirusów YFV, DENV, CHIKV, Zika, WNV, japońskie zapalenie mózgu, wschodnie, zachodnie i wenezuelskie końskie zapalenie mózgu. Odporny na niskie temperatury. W Japonii stwierdzany gdzie izoterma wynosiła +12 st. C. Ekspansja na cały świat w Europie od lat 70 tych XX wieku Wektor: stawonóg, w którym wirus namnaża się

5 Historia ekspansji zakażeń wirusem Zika: Wirus ten został wyizolowany po raz pierwszy w Ugandzie w 1947 z małpy z gatunku makak królewski podczas badań żółtej gorączki prowadzonych w lesie Zika.

6 do 2006r. - obecny na terenach tropikalnych Afryki i Południowo-Wschodniej Azji. w 2007r. - epidemia na wyspie Yap (Mikronezja), potem ekspansja na inne wyspy Pacyfiku. w 2015r. - wirus dotarł do Ameryki Południowej. w 2016r. - wykryto zawleczenie wirusa Zika do Wielkiej Brytanii, Danii oraz Hiszpanii.

7 Lata Odnotowano 114 przypadków zawleczeń wirusa w Europie (Austria, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Malta, Niemcy, Portugalia, Słowenia, Szwecja, Wielka Brytania, Włochy i ostatnio Czechy).

8 Źródło: dnia

9 Najważniejsze problemy związane z wirusem ZIKA: 1. Małogłowie u noworodków urodzonych przez kobiety, które przeszły zakażenie wirusem ZIKA w ciąży. Już wiadomo, że wirus ZIKA na pewno jest w stanie przejść przez łożysko i dotrzeć do płodu, uszkadzając go. Brazylia: od listopada 2015r. do 24 stycznia 2016r. zgłoszono 4180 przypadków mikrocefalii.

10 USA zakażenie kobiet w ciąży

11 Najważniejsze problemy związane z wirusem ZIKA: 2. Możliwość transmisji zakażenia wirusem ZIKA poprzez kontakty seksualne. Wirus Zika został wykryty w płynach ustrojowych (nasienie) zatem MOŻE BYĆ przenoszony drogą płciową (przypadek osoby z USA, która nie podróżowała na tereny występowania transmisji wirusa, ale odbyła stosunek seksualny z osobą, która powróciła z Wenezueli i była zakażona wirusem Zika). 3. Wirusa wykryto w moczu. Zbadano, że wirus utrzymuje się dłużej w moczu- ok. 2-3 tygodnie, aniżeli we krwi. 4. Możliwość introdukcji wirusa na teren Europy. Introdukcja: wprowadzenie nierodzimego gatunku na nowy teren.

12 Wrota zakażenia: skóra. Wirus namnaża się w komórkach skóry. Pojawia się wysoki odsetek zakażeń wirusem Zika bez objawów, ok %. Okres inkubacji trwa od 3-12 dni od ukąszenia komara. Wiremia pojawia się do 7 dnia, objawy pojawiają się od 2 do 12 dni, objawy trwają do 7 dni od momentu pojawienia się. Możliwe objawy zakażenia wirusem ZIKA: Z punktu widzenia klinicznego najbardziej charakterystycznym objawem są bóle mięśniowe i stawowe

13 Jak dochodzi do zakażenia człowieka wirusem Zika: -w wyniku ukąszenia przez zakażonego komara -istnieje możliwość zakażenia drogą krwi ( transfuzja krwi) - poprzez kontakty seksualne (wirus utrzymuje się w nasieniu nawet przez 3 tygodnie-okres ten może ulec zmianie ze względu na trwające badania nad zakażeniem Zika).

14 Diagnostyka zakażeń wirusem Zika: 1. Materiał genetyczny, w którym może być wykryty wirus Zika to: -Krew ( wirusa we krwi można wykryć TYLKO w pierwszych dniach po zakażeniu, maksimum do 7 dni. -Mocz, nasienie (w moczu i nasieniu wirus utrzymuje się dłużej-nawet 3 tygodnie) 2. Metodą wykrywania wirusa Zika jest badanie genetyczne zwane inaczej badaniem PCR, które ma na celu wykrycie określonego kodu genetycznego (może to być fragment DNA lub RNA czynnika chorobotwórczego czyli wirusa) w badanym materiale genetycznym. Wirus Zika należy do wirusów RNA! 3. Metodą potwierdzenia obecności wirusa w organizmie człowieka jest badanie serologiczne. - aby można było potwierdzić zakażenie krew musi być pobrana nie wcześniej niż 7-10dni od zakażenia - oznaczane są przeciwciała IgM i IgG - wyniki badań serologicznych czasami są trudne do interpretacji ponieważ występują reakcje krzyżowe w obrębie flawiwirusów

15 Z punku widzenia diagnostycznego problem polega na tym że wirusy: Denga, Zika, WNV (Wirus Zachodniego Nilu) z rodziny Flawiwirusów Mają podobne antygeny i wchodzą w reakcje krzyżowe zatem testem serologicznym NIE OKREŚLI się czy mamy do czynienia z wirusem Zika czy innym flawiwirusem Test neutralizacji może to określić!!! Obecnie w NIZP-PZH trwają prace nad wprowadzeniem testu RT-PCR ukierunkowanego na wykrywanie zakażeń wirusem Zika.

16 Obraz kliniczny zakażenia wirusem Zika Rozpoznanie czy zachorowanie jest spowodowane wirusem Denga, Zika lub Chikunguya tylko na podstawie objawów klinicznych jest prawie NIEMOŻLIWE. Bóle stawów/mięśni są obserwowane w większej liczbie przypadków zachorowań spowodowanych wirusem Zika niż Denga czy Chikunguya. dodatkowa informacja: Koszt badania IgM i IgG w PZH wynosi 510 zł.

17 WHO - Epidemia wirusa Zika nadal rozprzestrzenia się w obu Amerykach - 1 lutego 2016 roku WHO uznało, że wirus ten stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym

18 Zalecenia! Leczenie!

19 Kobiety w ciąży, które przebywały na terenach epidemii Zika + nawet jeśli nie mają objawów zakażenia powinny zgłosić się na badania ( w okresie od 2-12 tygodni od powrotu). + jeśli mają objawy (gorączka, wysypka, bóle mięśni, zaczerwienione oczy, zapalenie spojówek) powinny wykonać badanie w kierunku Zika w czasie występowanie objawów + poleca się badanie serologiczne o niskim wskaźniku reakcji krzyżowych (np. NS1). Schemat postępowania kończy się testami neutralizującymi

20 Mężczyźni, którzy wrócili z terenów występowania Zika + stosowanie zabezpieczeń + unikanie stosunku z partnerką w ciąży

21 Jeśli czujesz się źle ( zalecenia CDC): z autorskiego tłumaczenia + weź leki. Najlepiej takie jak paracetamol na uśmierzenie bólu i złagodzenie gorączki. Nie bierz aspiryny czy innych produktów zawierających aspirynę ani takich które działają przeciwzapalnie, np. ibuprofen. + pij dużo wody i odpoczywaj + dodatkowo zabezpieczaj się przed ugryzieniem przez komary aby uniknąć rozprzestrzeniania się choroby CDC- Centrum Zwalczania i Zapobiegania Chorobom Zakaźnym, siedziba w Atlancie, USA.

22 Nie opracowano skutecznego specyficznego leczenia przeciwwirusowego ZIKV, ani żadnej skutecznej szczepionki przeciw wirusowi. Leczenie choroby jest wyłącznie objawowe i obejmuje leczenie przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, podawanie płynów i odpoczynek. Badacze zaznaczają, że w budowie wirusa znajdują się 3 białka: C, prm, E, które będą obiektem działania leków.

23 MOŻLIWOŚCI ZAWLECZENIA INWAZYJNYCH GATUNKÓW KOMARÓW DO POLSKI

24 Aedes albopictus czyli komar z gatunku najbardziej inwazyjnego. Rozmnaża się i rozwija w wodzie. Przy czym nie potrzebuje dużo wody. Do złożenia i wylęgu jaj wystarczą malutkie pojemniki z wodą.

25 Na poziomie wysokiej wody składają jaja, potem osadzają się na granicy z wodą i tak mogą przetrwać nawet miesiące zimowe. Larwy wylęgają się ratami. W momencie kiedy podnosi się woda kolejna partia jaj jest zmywana przez wodę i rozwija się w niej. Miejscem rozwoju może tez być roślina o nazwie: Dracena i Lucky Bamboo Są to rośliny sprowadzane z Azji i tutaj może rozwinąć się komar- tj. w pojemniku z wodą, w którym ta roślina jest transportowana. Innym miejscem rozwoju larw komara tygrysiego są używane opony wypełnione wodą, kontenery w których panuje niższa temperatura, a nawet wypalone znicze, w których zbiera się woda; pojemniki w ogródkach działkowych, beczki, dziuple drzew, fontanny, betonowe zbiorniki na wodę, wazony, skorupy orzechów kokosowych.

26 Drogi zawleczenia Wpływ globalizacji na rozmieszczenie się komarów i przenoszonych przez nie patogenów jest w dobie dzisiejszych czasów bardzo znaczący!

27 Istnieje zdolność komarów do współczesnych środków transportu i nowych typów miejsc rozwojowych

28 Szlaki handlowe : autostrady, promy, stacje napraw samochodów to drogi zawleczenia komarów. Strategie umożliwiające rozprzestrzenianie się inwazyjnych gatunków komarów to: odporność jaj na wysychanie ponad rok; możliwość pozostania w miejscach ich depozycjiosadzania (zużyte opony, doniczki roślin ozdobnych); zdolność jaj do diapauzy (okresowego zwolnienia procesów rozwojowych) podczas miesięcy zimowych; wylęg larw na raty.

29 nie ma danych - stwierdzono, że go nie ma jest, żyje zaaklimatyzował się ; ż-zdobywa tereny, ale nie są to populacje stałe

30 Kolor szary- nie ma danych; zielony- stwierdzono, że go nie ma; czerwony-jest, żyje zaaklimatyzował się; żółtyzdobywa tereny, ale nie są to populacje stałe

31 Wymagania środowiskowe dla komara Aedes Albopictus Średnia temperatura roczna Średnia temperatura letnia > 11 st. C > 17 st. C Średnia temperatura zimowa > - 2 st. C Opady > 500 mm/rok W przełożeniu na warunki atmosferyczne panujące w Polsce, które byłyby korzystne dla aklimatyzacji komara tygrysiego to obecnie głównym czynnikiem ograniczającym jest temperatura. W latach jest ona niższa od wymaganej dla tych komarów.

32 Średnia temperatura roczna > 11 o C Źródło: dnia

33 Średnia temperatura w zimie > - 2 o C Średnia temperatura w lecie > 17 o C Źródło: dnia

34 Średnia ilość opadów > 500 mm/rok Źródło: dnia

35 Żegluga śródlądowa Możliwe drogi transportu Ae. Albopictus do Polski Handel używanymi oponami (Niemcy-Francja) Handel roślinami ( import z Holandii, Niemiec) Transport i turystyka w Europie (Włochy, Szwajcaria, Niemcy, Holandia) za pomocą autokarów i samochodów

36 Społeczny projekt: monitoring komarów w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem komara tygrysiego Polowanie na tygrysy W Polsce badania nad fauną komarów podczas ostatnich 30 latach prowadzone były wybiórczo. Nie wiemy jak zmienił się skład gatunkowy komarów w Polsce. Celem projektu jest poznanie aktualnego składu fauny komarów w Polsce. Monitoring komarów w Niemczech i krajach Europy zachodniej działa od 2007r.

37 Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w m.st. Warszawie Oddział Promocji Zdrowia & Oddział Epidemiologii DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Opracowanie: Agnieszka Podlaszczak, Magdalena Bilińska, Ewelina Górecka Warszawa, 2016r.