T R A T E G I A R O Z W O J U MIASTA I GMINY DRAWSKO POMORSKIE DRAWSKO POMORSKIE, MARZEC 2000R.

Transkrypt

1 URZĄD MIASTA I GMINY W DRAWSKU POMORSKIM Ul. Sikorskiego 41, Drawsko Pomorskie tel ; fax ; drawsko@post.pl S T R A T E G I A R O Z W O J U MIASTA I GMINY DRAWSKO POMORSKIE DRAWSKO POMORSKIE, MARZEC 2000R.

2 S P I S T R E Ś C I I. WPROWADZENIE... 3 II. ANALIZA STANU OBECNEGO Wiadomości ogólne... 3 a) położenie... 3 b) stan środowiska przyrodniczego Ludność Gospodarka... 6 a) turystyka... 7 b) rolnictwo... 8 c) przemysł d) handel i usługi Oświata Kultura Ochrona zdrowia i opieka społeczna Infrastruktura komunalna (techniczna) a) transport (drogi, kolej) b) gospodarka wodno-ściekowa c) gazyfikacja d) energetyka III. ANALIZA POTENCJAŁU GMINY Mocne i słabe strony Szanse i zagrożenia rozwojowe IV. OKREŚLENIE CELÓW STRATEGICZNYCH GMINY V. KIERUNKI I SPOSOBY ROZWOJU GMINY (Planowane inwestycje) Gospodarka (turystyka, rolnictwo, przemysł) Infrastruktura komunalna Ochrona środowiska przyrodniczego Oświata Kultura Opieka społeczna, bezpieczeństwo socjalne Bezpieczeństwo publiczne... 25

3 3 I. WPROWADZENIE Gmina Drawsko Pomorskie znajdując się w nowej rzeczywistości zmieniającej się nieomal z każdym dniem we wszystkich wymiarach tj. gospodarczym, społecznym i kulturowym, stanęła przed koniecznością podjęcia działań umożliwiających dalszy rozwój i osiągnięcie sukcesu wśród dużej konkurencji. Głównymi celami postawionymi przed samorządem lokalnym jest wzrost potencjału gospodarczego gminy, poprawa jego konkurencyjności i sprawności funkcjonowania, podniesienie poziomu infrastruktury technicznej i społecznej. Jednym z narzędzi, które umożliwią osiągnięcie ww. celów będzie Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Drawsko Pomorskie. Posiadanie strategii rozwoju pozwoli realizować wyznaczone cele w sposób optymalny, gwarantujący zrównoważony wzrost oraz zapewniający godziwe warunki życia obecnym i przyszłym pokoleniom. Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Drawsko Pomorskie jest wynikiem prac Rady Miejskiej, Zarządu Miasta i Gminy, zespołu ekspertów i konsultantów oraz społeczności lokalnej. Do opracowania strategii konieczne było zebranie dużej ilości informacji. Jako źródła danych posłużyły m.in.: Informacje i materiały z Urzędu Statystycznego i innych wyspecjalizowanych jednostek, Wyniki ankiety przeprowadzonej w gminie wśród firm i instytucji mających znaczący wpływ na życie społeczo-gospodarcze gminy, Wyniki prac analitycznych przeprowadzonych przez zespół ekspertów (liderów lokalnych), Opracowania koncepcyjne i planistyczne odnoszące się do poszczególnych dziedzin. Prace nad strategią zostały podjęte w październiku 1999 roku, a ukończone w marcu 2000 roku. II. ANALIZA STANU OBECNEGO 1. Wiadomości ogólne a) Położenie Drawsko Pomorskie administracyjnie wchodzi w skład województwa zachodniopomorskiego ze stolicą w Szczecinie. Gmina zajmuje obszar 344,5 km 2 w środkowej części województwa. Geograficznie obszar gminy Drawsko Pomorskie wchodzi w skład Pojezierza Drawskiego, które jest częścią składową większej jednostki - Pojezierza Pomorskiego. Na terenie gminy występuje bardzo zróżnicowana rzeźba terenu ukształtowana przez ostatnie zlodowacenie zwane Bałtyckim. Cechą charakterystyczną gminy jest występowanie dużej ilości jezior (22 jeziora o pow. pow. 5 ha) i znaczne zalesienie (34% powierzchni gminy). Drawsko Pomorskie posiada dogodne połączenia drogowe i kolejowe z resztą kraju. Odległość od Szczecina, Koszalina i Piły jest jednakowa i wynosi 100 km. Do przejścia granicznego w Kołbaskowie oraz do bazy promowej w Świnoujściu odległość wynosi 120 km. b) Stan środowiska przyrodniczego Północna część gminy charakteryzuje się bardzo pofałdowanym terenem i jest określana jako Wysoczyzna Morenowa, która nie opada poniżej 150 m npm (okolice wsi Łabędzie). Natomiast cześć południowa stanowi Równinę Sandrową. Wśród wielu porośniętych lasem wzniesień moreny czołowej znajdują się 22 jeziora o powierzchni powyżej 5 ha, począwszy od małych oczek wodnych po ciągi jezior rynnowych. Przez gminę przebiega główny wododział Pomorza a w związku z tym niektóre rzeki (w tym Drawa) płyną w odwrotnym kierunku tzn. z północy na południe. Gmina Drawsko Pomorskie w 34% pokryta jest lasami, które obfitują w runo leśne a także stanowią niewątpliwą atrakcję dla myśliwych. Pod względem geologicznym profil tego terenu składa się z zalegających warstw (ok m) utworów czwartorzędowych zalegających na piaskach, mułkach i iłach trzeciorzędowych oraz starszych osadach kredowych i jurajskich.

4 Na południe od Drawska Pomorskiego miąższość utworów czwartorzędowych wynosi m. Osady polodowcowe tworzą piaski i żwiry akumulacji rzeczno lodowcowej tzw. sandry, gliny zwałowe, piaski z głazami, piaski ze żwirem i skupienia głazów akumulacji czołowo lodowcowej. Występujące tu podłoże jest jednocześnie bazą do powstawania dość ubogich gleb bielicowych piaszczystych lub gliniastych, rzadko brunatnych i tylko śladowo mad (w bezpośrednim sąsiedztwie wód). Na terenie Gminy Drawsko Pomorskie znajdują się cztery pomniki przyrody (dęby szypułkowe: 3 w Drawsku Pom i 1 w Suliszewie) oraz uznane za użytek ekologiczny bagno o pow. 5,96 ha zlokalizowane w okolicach wsi Łabędzie. Skład gatunkowy drzewostanów na terenie gminy Drawsko Pomorskie 1. sosna - 71% 2. świerk - 6,2% 3. dąb, jesion, klon, jawor, wiąz - 4,5% 4. buk - 8,1% 5. grab, brzoza - 7,8% 6. olcha - 3,3% 7. topola, osika - 0,1% Stany dzikich zwierząt na terenie gminy Drawsko Pomorskie 1. Jelenie szt. 2. Daniele - 27 szt. 3. Sarny szt. 4. Dziki szt. 5. Kuny szt. 6. Lisy szt. 7. Zające szt. 8. Kuropatwy szt. 9. Borsuki - 41 szt. 10. Wilki - 5 szt. 4 Stan czystości wód powierzchniowych Zbiornik wodny Klasa czystości Rok badania Rzeka Stara Rega II klasa 1994 Rzeka Kokna e) 7,0 km (50 %) f) 7,0 km (50 %) Rzeka Drawa g) 29,5 km (32,5 %) h) 31,4 km (34,6 %) i) 29,9 km (32,9 %) III klasa poza klasą II klasa III klasa poza klasą Jezioro Lubie III klasa 1995 Jezioro Zarańsko II klasa 1981 Jezioro Okra (Okunino) III klasa 1988 Jezioro Jelenie II klasa 1993 Jezioro Wielkie Dąbie II klasa 1993 Jezioro Ostrowiec poza klasą 1993 Jezioro Gągnowo poza klasą 1993 Jezioro Chudowo (Zieliniec) III klasa 1988 Jezioro Chociebąrz Wielki (Kosobudy) III klasa 1989 Jezioro Bucierz II klasa 1984 Jezioro Czaple II klasa 1984 Źródło: Informator o stanie środowiska naturalnego w byłym woj. koszalińskim. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska. Koszalin 1998.

5 5 2. Ludność W skład Gminy Drawsko Pomorskie wchodzą 33 miejscowości zamieszkane przez mieszkańców z czego osób mieszka w Drawsku Pomorskim. Miasto i Gmina podzielone zostały na 12 sołectw i dwa samorządy mieszkańców: - Sołectwa: Suliszewo, Gudowo, Linowno, Mielenko Dr., Konotop, Jankowo, Zagozd, Zarańsko, Żółte, Rydzewo, Nętno, Łabędzie. - Samorząd Mieszkańców Nr 1 i Samorząd Mieszkańców Nr 2. Gęstość zaludnienia wynosi 49,9 osoby na 1 km 2 (średnia dla powiatu wynosi 34,3 osoby na 1 km 2 i jest najsłabiej zaludnionym powiatem w województwie zachodniopomorskim). Struktura ludności wg. płci i wieku. Stan na dzień r. Wyszczególnienie Ludność Ogółem Mężczyźni Kobiety W wieku Przedprodukcyjn W wieku Produkcyjny W wieku poprodukcyjnym ym m Powiat Drawski Miasto i Gmina Drawsko Pom w tym miasto Źródło: Powiaty województwa zachodniopomorskiego. Urząd Statystyczny w Szczecinie. 1999r. Przyrost naturalny w Gminie Drawsko Pomorskie za 1998 rok wyniósł 66 osób co daje największy wynik wśród pozostałych gmin powiatu drawskiego (Czaplinek 41 osób, Złocieniec 37 osób, Ostrowice 17 osób, Kalisz Pom. 16 osób, Wierzchowo 8 osób. Saldo migracji dla wszystkich gmin w powiecie było ujemne i wynosiło odpowiednio: Drawsko Pomorskie 47, Czaplinek 68, Złocieniec 51, Ostrowice 30, Kalisz Pom. 6, Wierzchowo 13. Pracujący w gosp. Narodowej Powiat Drawski ogółem Rynek pracy w Powiecie Drawskim Stan na dzień Drawsko Czaplinek Kalisz Pom. Ostrowice Wierzchowo Złocieniec Pom W tym: - rolnictwo - przemysł - budownictwo - handel i naprawy - transport, łączność - administracja i obrona narodowa - edukacja - ochrona zdrowia i opieka społ Rolnictwo indywidualne Źródło: Powiaty województwa zachodniopomorskiego. Urząd Statystyczny w Szczecinie. 1999r

6 6 Powiat Drawski ogółem Bezrobocie na dzień r. Drawsko Pom. Czaplinek Kalisz Pom. Ostrowice Wierzchowo Złocieniec Bezrobotni ogółem Na 100 osób w wieku produkcyjnym 16,2 13,5 16,9 19,4 19,3 21,1 15,4 Źródło: Powiaty województwa zachodniopomorskiego. Urząd Statystyczny w Szczecinie. 1999r. 3. Gospodarka Stan gospodarki Gminy Drawsko Pomorskie najlepiej scharakteryzuje analiza liczby podmiotów gospodarczych działających w poszczególnych branżach. Od momentu obowiązywania ustawy o działalności gospodarczej tj. od 1989 roku zarejestrowanych zostało podmiotów gospodarczych z czego na dzień dzisiejszy działa podmiotów, a zostało zlikwidowanych. BILANS ZAREJESTROWANYCH I WYREJESTROWANYCH DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZYCH NA PRZESTRZENI LAT Branża Liczba działających Podmiotów gospodarczych Liczba zlikwidowanych podmiotów gospodarczych Liczba podmiotów gospodarczych powstałych w 1999 roku Ogółem Przemysł razem w tym: - Produkcja wyrobów - Usługi przemysłowe - Produkcja, usługi Budownictwo Transport Handel Gastronomia Pozostałe usługi materialne Usługi niematerialne Źródło: Ewidencja działalności gospodarczej. UMiG Drawsko Pom Informacje zawarte w powyższej tabeli wskazują na duży udział podmiotów handlowych (ok. 40%) i usługowych (ok. 30%) w ogólnej ilości funkcjonujących firm. Mało jest przedsiębiorstw z branży przemysłowej, budownictwa oraz drobnej wytwórczości. Rozwój przedsiębiorczości w Gminie przejawia raczej niską dynamikę, głównie ze względu na: brak kapitału; brak lokalnych i zewnętrznych inwestorów strategicznych; wysoką stopę bezrobocia; wysoką stopę ubóstwa mieszkańców; brak tradycji w zakresie przedsiębiorczości; niski stopień edukacji ekonomicznej mieszkańców. Dodatkowym czynnikiem ograniczającym rozwój przedsiębiorczości jest znaczne oddalenie od dużych miast, które dostarczają wysoko wykwalifikowane kadry, ułatwiają dostęp do administracji a poza tym stanowią źródło potencjalnych odbiorców dóbr i usług wytworzonych w gminie. Słabość drawskiej gospodarki wpływa na dochody mieszkańców oraz na dochody i funkcjonowanie samorządu terytorialnego. Dochody gminy w przeliczeniu na jednego mieszkańca są najniższe w powiecie i należą do najniższych w województwie.

7 7 Budżety gmin powiatu drawskiego (1998r.) Budżety gmin w tys. zł Drawsko Pom. Czaplinek Kalisz Pom. Złocieniec Ostrowice Wierzchowo Dochody całkowite , , , , , ,9 w tym własne 4.343,7 (29,6%) Dochód na jednego mieszkańca 4.070,9 (35,4%) 2.299,6 (28,1%) 4.382,1 (29,4%) 581,3 (23,1%) 1.746,6 (37,1%) 849,56 933, ,6 900,31 944, ,27 Wydatki całkowite , , , , , ,3 w tym na inwestycje 2.828,0 (19,0%) 1.897,4 (16,9%) 1.682,8 (21,4%) 4.497,3 (29,1%) 323,6 (12,5%) 462,1 (10,0%) Źródło: Powiat Drawsko Pomorskie. Stowarzyszenie Komunalne Euroregionu Pomerania. Instytut Aktywizacji Społeczno-Gospodarczej Gmin i Regionu. Podobna sytuacja jest z dochodami mieszkańców. Płace osiągane w powiecie drawskim są jednymi z najniższych w województwie zachodniopomorskim (niższe płace występują tylko w powiecie sławieńskim). Dochody mieszkańców. Wynagrodzenia Powiat Drawski % do średniej w województwie Miesięczne wynagrodzenie ogółem (brutto) 855,5 82,2 Przemyśle 762,9 69,3 Budownictwie 730,7 77,5 w tym w: Usługach rynkowych 779,5 74,8 Handlu i naprawach 638,2 72,5 Usługach pozarynkowych 964,7 95,4 Źródło: Powiat Drawsko Pomorskie. Stowarzyszenie Komunalne Euroregionu Pomerania. Instytut Aktywizacji Społeczno-Gospodarczej Gmin i Regionu. a) Turystyka Z uwagi na to, że Gmina Drawsko Pomorskie posiada naturalne walory przyrodniczokrajobrazowe, które stwarzają możliwości do organizacji wypoczynku, turystyka jest bardzo ważnym elementem gospodarki gminy. Czyste, nieskażone środowisko, ukształtowanie terenu, rzeki, jeziora oraz duże obszary leśne wpływają w znaczący sposób na atrakcyjność turystyczną gminy. O atrakcyjności turystycznej decyduje także infrastruktura turystyczna, a w szczególności baza noclegowa, gastronomia, obiekty rekreacyjne. O ile walory przyrodnicze i krajobrazowe są ogromnym atutem gminy, to wyposażenie gminy w obiekty turystyczne, czy zagospodarowanie terenu jest niewystarczające i w tej dziedzinie pozostaje dużo do zrobienia. Turystykę w naszej gminie rozwija się w oparciu o Studium Rozwoju Turystyki w Gminie Drawsko Pomorskie opracowane przez Instytut Turystyki w Bydgoszczy.

8 Wytyczne zawarte w studium znalazły odzwierciedlenie w planie zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy w którym określono obszary i poszczególne obiekty związane z rozwojem turystyki. Baza noclegowa w gminie Drawsko Pomorskie 8 Liczba miejsc noclegowych Ogółem Sezonowe Całoroczne Pole biwakowe Restauracja, jadłodajnia Kawiarnia Nazwa obiektu Wojskowy Dom Wczasowy w Karwicach Pensjonat Dom nad Okrą w Drawsku Pom Ośrodek Wypoczynkowy OKRA w Drawsku Pom Hotel, Kawiarnia Słoneczna w Drawsku Pom Hotel Greta w Drawsku Pom Hotel Uśmiech w Drawsku Pom Ośrodek Wczasowy Relax w Gudowie Gospodarstwo Agroturystyczne Ponderosa Ranch w Zagoździe - Internat Zespołu Szkół Rolniczych w Gogółczynie Internat Zespołu Szkół Zawodowych w Drawsku Pom Kwatera Myśliwska Dzikowo w Mielenku Dr Razem Z punktu widzenia możliwości chłonnej naszego terenu ilość bazy noclegowej jest niewystarczająca. Ponadto stan techniczny i standard pozostawia wiele do życzenia. Większość obiektów jest niedoinwestowanych, nieprzystosowanych do działalności całorocznej. W Drawsku Pomorskim odczuwalny jest brak hotelu o odpowiednio wysokim standardzie, z restauracją, parkingiem funkcjonującego jako obiekt całoroczny. Perspektywy rozwojowe w turystyce są bardzo duże. Na terenie miasta i gminy jest wiele wolnych terenów inwestycyjnych z przeznaczeniem na usługi turystyczne, gdzie można lokalizować hotele, ośrodki wypoczynkowe, pensjonaty oraz wszelkie inne obiekty rekreacyjne. Gmina Drawsko Pomorskie dysponuje bardzo dobrą siecią szlaków turystycznych, które zaspokoją potrzeby każdego turysty (2 szlaki piesze, szlak rowerowy, szlak kajakowy, ścieżka przyrodnicza). Od 1994 roku Gmina Drawsko Pomorskie należy do Stowarzyszenia Gmin Pojezierza Drawskiego skupiającego 13 okolicznych gmin. Zadaniem Stowarzyszenia jest turystyczna aktywizacja Pojezierza Drawskiego, szeroka promocja regionu, działalność dydaktyczna w zakresie ochrony środowiska naturalnego oraz krajoznawstwa, inicjowanie wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych pomiędzy gminami członkowskimi. Rolnictwo Do czasu przemian społeczno gospodarczych dokonujących się na początku lat 90-tych rolnictwo było najważniejszą gałęzią gospodarki gminy. W 1989 roku 50% wszystkich pracujących w Gminie Drawsko Pom. pracowało bezpośrednio w rolnictwie lub w zakładach obsługujących rolnictwo. Największe drawskie zakłady pracowały na rzecz rolnictwa (Zakłady Przemysłu Ziemniaczanego, Przedsiębiorstwo Robót Instalacyjno-Montażowych Budownictwa Rolnego, Mleczarnia, Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolnego, Spółdzielnia Kółek Rolniczych, Gminna Spółdzielnia SCh). Obecnie po przekształceniach w rolnictwie w wyniku których zlikwidowane zostały duże Państwowe Gospodarstwa Rolne (zakłady rolne w Zarańsku, Gudowie, Linownie, Suliszewie i Wolicznie), a opłacalność produkcji rolnej stoi pod znakiem zapytania znaczenie rolnictwa w gospodarce gminy uległa znacznemu zmniejszeniu.

9 9 Większość firm i zakładów związanych z rolnictwem uległo likwidacji bądź przekształceniom znacznie ograniczając zatrudnienie. Na koniec 1999 roku na terenie miasta i gminy było 447 gospodarstw w tym 94 w mieście i 353 na terenie gminy. Użytki rolne zajmują obszar ha co stanowi 41% ogólnej powierzchni gminy. Użytki rolne na terenie Miasta i Gminy Drawsko Pomorskie Lp. Rodzaj użytkowania Powierzchnia % w ha 1. Użytki rolne ogółem Grunty orne ,4 3. Sady 54 0,4 4. Łąki ,5 5. Pastwiska 957 6,7 Większość gruntów użytkowanych rolniczo jest średniej i słabej jakości. (przeważające klasy bonitacji to IVa, IVb i V). Rzutuje to na strukturę zasiewów, która przedstawia się następująco: - Zboża 74,9 %; - Ziemniaki 4,4 % - Strączkowe 2,8 % - Rzepak 1,3 % - Pozostałe uprawy 16,6 % Średnie plony w 1999 roku. - 4-ch zbóż + mieszanki - 24,8 q/ha - ziemniaki q/ha - rzepak ozimy - 18 q/ha - rzepak jary - 16 q/ha Są to bardzo niskie plony co przy niskich cenach skupu płodów rolnych a z drugiej strony przy dużych nakładach powoduje, że opłacalność produkcji rolnej jest bardzo mała lub nie ma jej wcale. Następnym wskaźnikiem, który charakteryzuje drawskie rolnictwo jest poziom wykształcenia producentów rolnych. Przedstawia się on następująco: - podstawowe - 43,2 % - zawodowe - 42,3 % - średnie - 13,3 % - wyższe - 1,2 % Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa 1. Grunty przejęte do zasobu AWRSP po byłych PGR ,85 ha - grunty sprzedane - 772,14 ha - grunty wydzierżawione ,36 ha 2. Grunty Państwowego Funduszu Ziemi przejęte do zasobu AWRSP ,35 ha - grunty sprzedane - 130,91 ha - grunty wydzierżawione - 756,95 ha 3. Zasoby mieszkaniowe przejęte do zasobu AWRSP szt. - mieszkania sprzedane szt. mieszkania pozostające w zasobie AWRSP szt.

10 W administrowaniu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa pozostaje: - grunty b. PGR ,12 ha - grunty PFZ - 641,53 ha - zasoby mieszkaniowe szt. 10 Ośrodek Doradztwa Rolniczego Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Koszalinie, Zespół Doradztwa Rolniczego w Drawsku Pomorskim swoim działaniem obejmuje wszystkie gminy wchodzące w skład Powiatu Drawskiego. Ośrodek prowadzi działalność upowszechnieniowo - doradczą wśród producentów rolnych. Szacunkowo w ciągu roku bezpośrednimi działaniami ośrodka jest objętych około 60 gospodarstw. b) przemysł Na terenie Miasta i Gminy Drawsko Pomorskie brak jest dużych zakładów przemysłowych. Obecnie dominującą branżą jest przemysł drzewny (Zakłady Przemysłu Drzewnego, prywatne zakłady produkujące półprodukty i gotowe wyroby drewniane, zakłady stolarskie) oraz przemysł wydobywczy (3 kopalnie kruszyw mineralnych, kopalnia kredy jeziornej). Do niedawna główną gałęzią przemysłu w naszej gminie był przemysł rolno-spożywczy. W Drawsku Pomorskim funkcjonowały duże Zakłady Przemysłu Ziemniaczanego oraz Mleczarnia, które w chwili obecnej uległy likwidacji a majątek ich został wystawiony na sprzedaż. Z większych zakładów przetwórstwa rolnego pozostały Zakłady Mięsne, funkcjonujące po reorganizacji jako spółka z o.o. Podobnie ma się rzecz z budownictwem jako kolejną branżą przemysłu, która uległa ograniczeniu. Obecnie w Drawsku Pomorskim funkcjonują niewielkie usługowe zakłady budowlane i małe firmy produkcyjne). Duże firmy budowlane funkcjonujące jako zakłady państwowe uległy przekształceniom i po sprywatyzowaniu znacznie ograniczyły zakres swojej działalności (Przedsiębiorstwo Robót Instalacyjno Montażowych Budownictwa Rolniczego, Drawskie Przedsiębiorstwo Budowlane Drawbud ). c) handel i usługi Po 1989 roku w Drawsku Pomorskim nastąpił gwałtowny rozwój handlu i usług. Większość istniejących do tego czasu placówek handlowych zostało sprywatyzowanych, a oprócz tego powstało wiele nowych sklepów i hurtowni. Na koniec 1999 roku na ogólną ilość funkcjonujących podmiotów gospodarczych 450 podmiotów prowadziło działalność handlową, co stanowi 41% ogółu firm. Dodając do tego 350 podmiotów usługowych (32% ogółu) otrzymamy wynik mówiący o tym, że 73% wszystkich zarejestrowanych w ewidencji działalności gospodarczej firm funkcjonujących na naszym terenie to firmy usługowe i handlowe. Można stwierdzić, że sieć handlowa i usługowa jest dobrze rozwinięta i w pełnym zakresie pokrywa potrzeby mieszkańców miasta i gminy. 4. Oświata Na terenie Miasta i Gminy Drawsko Pomorskie funkcjonuje 8 szkół podstawowych (w tym 6 szkół na terenie wiejskim), 2 gimnazja oraz 5 szkół średnich. Szkoły podstawowe i gimnazja Szkoła SP Nr 1 Drawsko Pom. SP Nr 2 Drawsko Pom. SP Zarańsko SP Suliszewo SP Mielenko Drawskie SP Gudowo SP Łabędzie SP Nętno Klasy 0 I II III IV V VI Razem Razem

11 Obecnie w Gminie Drawsko Pomorskie funkcjonują 2 gimnazja zlokalizowane przy szkołach podstawowych Nr 1 i 2. Jednostki te funkcjonują jako Zespoły Szkół Nr 1 i 2. Jest to wariant przejściowy związany z tym, że pełna obsada wszystkich klas gimnazjalnych będzie dopiero za 2 lata. 11 Szkoły średnie - Liceum Ogólnokształcące Prowadzi trzy profile nauczania: matematyczno-fizyczny, biologiczno-chemiczny oraz z rozszerzonym językiem niemieckim. - Zespół Szkół Zawodowych W skład ZSZ w Drawsku Pom. wchodzą następujące jednostki: Liceum Zawodowe Zasadnicza Szkoła Zawodowa Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna dla młodzieży upośledzonej w stopniu lekkim Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla Dorosłych filia w Mielenku Drawskim Warsztaty Zespołu Szkół Zawodowych w Drawsku Pomorskim, Internat Zespołu Szkół Zawodowych w Drawsku Pomorskim, - Zespół Szkół Rolniczych w Gogółczynie Zespół Szkół Rolniczych w Gogółczynie proponuje absolwentom szkół podstawowych podjęcie nauki w następujących typach szkół: 5-letnie Technikum Rolnicze 5-letnie Technikum Żywienia i Gospodarstwa Domowego 4-letnie Liceum Ekonomiczne 5-letnie Liceum Agrobiznesu 3-letnie Technikum Ogrodnicze po ZSZ Zasadnicza Szkoła Ogrodnicza 5. Kultura W Drawsku Pomorskim centrum kulturalne zorganizowane jest przy Drawsko Pomorskim Ośrodku Kultury, który prowadzi sekcje i zespoły artystyczne, służy pomocą instruktorską oraz sprawuje mecenat nad kulturą w mieście i gminie. Ośrodek Kultury powstał w 1954 roku i funkcjonował jako Powiatowy Dom Kultury, po likwidacji powiatu zyskał miano miejskiego Domu Kultury, a jego działalność została ograniczona do terenu miasta i gminy Drawsko Pom r. połączono placówki kulturalne: bibliotekę z filiami, kino Drawa i Ośrodek Kultury w jedną instytucję Drawsko Pomorski Ośrodek Kultury. Działalność Ośrodka odbywa się w dwóch budynkach komunalnych, które wymagają modernizacji i remontu. Ze względu na dużą ilość uczestników zajęć obiekty Ośrodka Kultury i Biblioteki są za małe. Jest ciasno i brakuje pomieszczeń (szczególnie w bibliotece). Działalność DPOK to przede wszystkim: edukacja kulturalna, kształtowanie wrażliwego i świadomego odbiorcy kultury, stąd też duża liczba sekcji i zespołów artystycznych osiągających wysoki poziom artystyczny. 6. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna. W Drawsku Pomorskim funkcjonują następujące placówki ochrony zdrowia: - Szpital Powiatowy im. Matki Teresy z Kalkuty, - Publiczny Samodzielny Zespół Opieki Zdrowotnej, - Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Zdrowie.

12 12 Szpital Powiatowy obejmuje swym zasięgiem cały Powiat Drawski. Obecnie jest w trakcie rozbudowy i modernizacji. Rozbudowę szpitala prowadzi powołana do tego celu Fundacja Życie i Zdrowie. Funkcjonowanie służby zdrowia w naszej gminie obecnie podlega nieustannym transformacjom związanym z wprowadzeniem przez rząd wielkiej reformy służby zdrowia. Zadania związane z pomocą społeczną są realizowane przez Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Zadaniem MGOPS jest świadczenie pomocy osobom i rodzinom, które znalazły się w trudnej sytuacji i nie są w stanie wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia ich przezwyciężyć. Dlatego zadaniem ośrodka jest w miarę możliwości doprowadzić do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Rodzaj, forma i rozmiar świadczonej pomocy jest odpowiednia do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy. Zadania w zakresie pomocy społecznej obejmują w szczególności: 1. Tworzenie warunków organizacyjnych funkcjonowania pomocy społecznej, w tym rozbudowę niezbędnej infrastruktury (np. jadłodajnia dla podopiecznych). 2. Analizę i ocenę zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia pomocy społecznej (badanie rynku pracy, struktury bezrobocia itp.). 3. Przyznawanie i wypłacanie świadczeń zgodnie z Ustawą o pomocy społecznej. 4. Pobudzanie społecznej aktywności w zaspokajaniu potrzeb (motywowanie do nauki, pracy). 5. Prowadzenie czynnej pracy socjalnej. 7. Infrastruktura komunalna (techniczna). a) transport (drogi, kolej) Na terenie gminy Drawsko Pomorskie leży linia kolejowa pierwszorzędna dwutorowa Chojnice- Runowo Pom. w km km. torów. Na w/w linii leżą dwie stacje: Drawsko Pom. i Jankowo Pom. Tor nr 1 na linii Chojnice- Runowo Pom jest w stanie technicznym dostatecznym, gdzie szybkość pociągów pasażerskich i towarowych wynosi 60 km/h. Przy podniesieniu stanu technicznego do wyższego poziomu, można zwiększyć prędkość do 80 km/h. Tor nr 2 posiada niedostateczny stan techniczny, gdzie obowiązuje prędkość do 20 km/h i nacisk 18 Mg/oś. W 2000 r. planowana jest modernizacja linii kolejowej Chojnice- Runowo Pom. Tor nr 2 na odcinku od km km. toru. Zakres modernizacji obejmuje kompleksową wymianę nawierzchni, modernizację układu torowego i peronów oraz oświetlenia na stacji Jankowo Pom. Po dokonaniu modernizacji zostanie zwiększona prędkość pociągów do 80 km/h. Drogami na terenie Gminy Drawsko Pomorskie zarządza 4-ch właścicieli. 1. Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych Oddział Północno- Zachodni w Szczecinie Drogi krajowe: - nr 149 od km do km długość wynosi m, - nr 173 od km do km długość wynosi m, - nr 174 od km do km długość wynosi m. Mosty: - nr 174 km , długość 11,4 m. W zakresie dróg krajowych ( tylko te drogi są pod zarządem GDDP) stan technicznych sieci drogowej na terenie gminy Drawsko Pomorskie jest dobry lub średni.

13 13 2. Zachodniopomorski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Koszalinie Rejon Dróg Wojewódzkich Drawsko Pomorskie Drogi- długość 41,591 km powierzchnia m 2 w tym na terenie miasta 4,410 km powierzchnia m 2 Mosty- sztuk 3: długość-39,8 mb; powierzchnia- 375,62 m 2 Drogi na terenie miasta i gminy o nawierzchni bitumicznej z wyjątkiem odcinka o nawierzchni kostkowej na drodze nr 175 o długości 1 km. Stan techniczny nawierzchni dróg i mostów jest zadawalający. 3. Zarząd Dróg Powiatowych Drawsko Pomorskie. Drogi zamiejskie: 48,445 km/ m 2 w tym drogi o nawierzchni: - twardej: 42,583 km/ m 2, - gruntowej ulepszonej: 5,862.km/ m 2, Drogi miejskie (ulice): 9,011km/ m 2, Mosty: w ciągu dróg zamiejskich: szt- 4 49,7 mb/ 310 m 2, w ciągu dróg miejskich: szt 2 19,6 mb/ 212 m 2, (Westerplatte). Przejęta przez ZDP w Drawsku Pom. sieć drogowa dawnych dróg wojewódzkich na ogół znajduje się w złym stanie technicznym. Trzeba włożyć wiele samorządowych pieniędzy na remonty, aby doprowadzić je do stanu zadowalającego. 4. Urząd Miasta i Gminy w Drawsku Pomorskim Drogi gminne w układzie statystycznym przedstawia poniższa tabela. W tym o nawierzchni twardej Kategoria dróg Jedn. Ogółem Razem W tym o nawierzchni ulepszonej Drogi wiejskie km 89 3,3 3,3 Lokalne miejskie km tys. m Zakładowe km Kategorie dróg występujące na terenie Miasta i Gminy Drawsko Pomorskie Kategoria dróg Zarządca drogi [nazwa, adres] Długość Dróg [km] Powierzchnia Dróg [m 2 ] Długość obiektów mostowych [m] Krajowe Wojewódzkie Powiatowe Gminne Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych Oddział Północno- Zachodni Szczecin, ul. Bohaterów Warszawy 33 17,51 11,4 Zachodniopomorski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Koszalinie Rejon Dróg Wojewódzkich 41, , Drawsko Pomorskie ul. Złocieniecka 22 a Zarząd Dróg Powiatowych Drawsko Pomorskie ul. Złocieniecka 22 a. 57, ,3 Urząd Miasta i Gminy Drawsko Pom. Pl. Orzeszkowej 3 tabela 2

14 14 b) gospodarka wodno-ściekowa Gospodarką wodno-ściekową na terenie Gminy Drawsko Pomorskie zajmuje się Zakład Wodociągów i Kanalizacji. Zakład obsługuje w zakresie dostaw wody mieszkańców gminy i oczyszcza ścieki z terenu miasta w 95%. Eksploatuje wodociągi w mieście i 10 wioskach, ścieki oczyszcza tylko w mieście. Stacje wodociągowe i długości sieci Lp. Miejscowość Ilość punktów odbioru Długość wodociągu W km 1. Drawsko Pomorskie ,7 2. Mielenko Dr. 65 5,7 3. Zagozd 71 9,2 4. Żółte 31 1,6 5. Nętno, Rydzewo, Lasocin ,2 6. Łabędzie 59 4,4 7. Zarańsko 77 5,5 8. Jankowo 41 2,5 9. Linowno 96 1,2 Razem ,0 Oprócz stacji wodociągowych i wodociągów obsługiwanych przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji na terenie wiejskim znajdują się urządzenia będące w gestii Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Urządzenia te służą mieszkańcom następujących wsi: Gudowo, Gogółczyn, Zarańsko, Suliszewo, Jankowo, Dalewo, Kumki, Woliczno, Gajewko, Zagórki. W tych miejscowościach znajdują się lokalne ujęcia wody i wodociągi. Obecnie następuje stopniowy proces przejmowania tych urządzeń przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji. Zakład eksploatuje w mieście około 12,1 km sieci kanalizacyjnej. Z tego 400 mb sieci to rurociągi ciśnieniowe. Około 50% sieci kanalizacyjnej to kanalizacja ogólnospławna odprowadzająca wody gruntowe, deszczowe i ścieki sanitarne, co powoduje, że podczas deszczu kanalizacją do oczyszczalni płynie kilkakrotnie więcej ścieków niż w okresie bezdeszczowym. Ze względu na dużą ilość sieci kanalizacyjnej wybudowanej w ostatnich latach, stan techniczny sieci można ocenić na dobry. W najgorszym stanie jest kanalizacja, która ma 30 i więcej lat. Ścieki są odprowadzane do oczyszczalni ścieków uruchomionej w 1993 roku. Jest to oczyszczalnia mechaniczno-biologiczno-chemiczna. Oczyszczone ścieki odprowadzane są do rzeki Drawy. Zakład Wodociągów i Kanalizacji na terenie wiejskim nie posiada oczyszczalni i sieci kanalizacyjnej. Istniejące urządzenia są eksploatowane przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa w miejscowościach: Linowno, Gudowo, Gogółczyn, Zarańsko, Suliszewo, Jankowo. c) gazyfikacja Miasto Drawsko Pomorskie W chwili obecnej miasto zasilane jest z trzech stacji redukcyjno-pomiarowych zlokalizowanych przy ul. ul. Złocienieckiej, Królewieckiej, Sobieskiego. Całe miasto zasilane jest gazociągami niskiego ciśnienia z wyjątkiem jednej lokalnej kotłowni. Stan techniczny gazociągów n/c jest dobry. Gmina Drawsko Pomorskie W Gminie Drawsko Pomorskie zgazyfikowane są miejscowości Suliszewo, Gogółczyn i Zarańsko. Planowane są następne inwestycje w zakresie gazyfikacji terenów wiejskich. Inwestycje z zakresu gazyfikacji gminy są realizowane wg. wytycznych zawartych w koncepcji gazyfikacji gminy Drawsko Pomorskie. Następnym krokiem będzie gazyfikacja miejscowości położonych nad jeziorem Lubie.

15 15 d) energetyka Wytwarzaniem, przesyłaniem i dystrybucją energii cieplnej zajmuje się Zakład Energetyki Cieplnej, działający jako zakład budżetowy Urzędu Miasta i Gminy. Obecnie zakład prowadzi eksploatację 11 kotłowni gazowych, 1 kotłowni opalanej węglem, trzech grupowych węzłów cieplnych oraz siedmiu niezależnych promienistych sieci cieplnych. Ponadto zakład prowadzi eksploatację 3-ch kotłowni gazowych innych podmiotów. Wszystkie kotłownie są zmodernizowane w ostatnich latach i znajdują się w dobrym stanie technicznym. Modernizacji natomiast wymagają sieci cieplne w celu poprawy jakości zasilania oraz obniżenia strat przesyłu ciepła. W energię elektryczną gminę zaopatruje Zakład Energetyczny Koszalin Rejon Drawsko Pomorskie. W ostatnich latach intensywnie prowadzono inwestycje mające na celu zastąpienie w obrębie miasta linii napowietrznych na kable podziemne. Obecnie miasto w większości jest już okablowane. W 2000 roku na zlecenie Urzędu Miasta i Gminy opracowany zostanie Plan zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. III. ANALIZA POTENCJAŁU GMINY 1. Mocne i słabe strony Analizując dane statystyczne oraz wszystkie uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne w których funkcjonuje gmina Drawsko Pomorskie można wyróżnić następujące mocne i słabe strony gminy. Mocne strony a) Duża oferta tanich terenów inwestycyjnych, b) Duże zasoby taniej siły roboczej, c) Miasto jako duży ośrodek administracyjny (powiat) ułatwiający załatwienie spraw w urzędach, d) Czyste, nieskażone środowisko, e) Zasoby naturalne (żwir, kreda jeziorna, gliny, lasy), f) Walory przyrodnicze i krajobrazowe, g) Atrakcje turystyczne, h) Dobra struktura agrarna, i) Duże zasoby produktów dla przetwórstwa rolno-spożywczego, Słabe strony a) Znaczne oddalenie od dużych miast (rynków zbytu na produkty i usługi), b) Położenie gminy z dala od głównych szlaków komunikacyjnych, c) Wysokie strukturalne bezrobocie d) Słaba infrastruktura komunalna, e) Brak w pełni uzbrojonych terenów inwestycyjnych, f) Brak inwestorów strategicznych, g) Brak kapitału i inwestorów lokalnych, h) Niewielki udział zakładów przemysłowych w gospodarce gminy, i) Brak dużych i średnich przedsiębiorstw odpornych na konkurencję i wahania koniunktury, j) Brak wysoko wykwalifikowanych kadr menedżerskich, k) Brak aktywnych liderów lokalnych, l) Marazm, brak inicjatyw ze strony mieszkańców, m) Słabej jakości gleby wykorzystywane rolniczo (niska bonitacja), n) Brak bazy turystycznej o odpowiednim standardzie (miejsca noclegowe, gastronomia),

16 16 2. Szanse i zagrożenia rozwojowe. Szanse rozwojowe gminy a) Niskie ceny nieruchomości. W Gminie Drawsko Pomorskie jest duża ilość wolnych terenów inwestycyjnych i obiektów, które można nabyć dużo taniej niż w dużych miastach regionu. b) Łatwy dostęp do taniej i wykwalifikowanej siły roboczej. c) Walory krajobrazowe i przyrodnicze gminy stwarzają duże możliwości rozwoju różnych form turystyki (od turystyki pobytowej do kwalifikowanej). d) Sąsiedztwo poligonu wojskowego stwarza szanse dla lokalnych firm, które współpracując z wojskiem zyskują nowe rynki zbytu na produkty i usługi. e) Dobre warunki do rozwoju ekologicznego rolnictwa produkującego zdrową żywność bez stosowania nawożenia i środków ochrony roślin. f) Aktywność władz lokalnych w przezwyciężaniu barier ograniczających rozwój gminy. g) Zadowalająca ilość szkół ponadpodstawowych, stwarzających możliwości dostosowania się do potrzeby rynku pracy. h) Współpraca gminy w ramach Stowarzyszenia Gmin Pojezierza Drawskiego, Komunalnego Związku Celowego Gmin Pomorza Zachodniego Pomerania oraz z miastem Bad Bramstedt w Niemczech. Zagrożenia rozwojowe gminy. a) Bezrobocie strukturalne, szczególnie na terenach wiejskich powstałe w wyniku upadku PGR-ów co przy obecnym bardzo niskim stopniu opłacalności produkcji rolnej stanowi poważną barierę. b) Patologie społeczne a szczególnie alkoholizm i narkomania. c) Konkurencja ze strony innych ościennych gmin, które dysponują podobnymi a niejednokrotnie korzystniejszymi walorami i warunkami do rozwoju. d) Położenie pomiędzy dużymi miastami oraz tuż przed pasem nadmorskim stwarza zagrożenie, że teren Gminy Drawsko Pomorskie może być wykorzystywany tylko do tranzytu. e) Ubogi rynek pracy powoduje odpływ młodych, wykształconych ludzi do innych miast. f) Niekorzystny układ komunikacyjny (główne ciągi komunikacyjne omijają gminę) oraz brak nowych inwestycji transportowych. g) Bardzo krótki sezon turystyczny (praktycznie 2 m-ce lipiec i sierpień) powodujący podnoszenie cen za usługi turystyczne co w połączeniu z niskim standardem jest poważną barierą. h) Brak tradycji i pozytywnych przykładów na terenach wiejskich przy podejmowaniu pozarolniczej działalności (np. agroturystyka, produkcja, usługi). IV. OKREŚLENIE CELÓW STRATEGICZNYCH GMINY Cel główny: Osiągnięcie zrównoważonego, wielofunkcyjnego rozwoju społeczno gospodarczego gminy. Cele w sferze gospodarczej: 1. Rozwój małej i średniej przedsiębiorczości, szczególnie zakładów produkcyjnych i usługowych nieuciążliwych dla środowiska naturalnego. 2. Rozwój funkcji turystyczno rekreacyjnej poprzez rozbudowę infrastruktury turystycznej i paraturystycznej. 3. Rozwój turystyki kwalifikowanej w oparciu o posiadane walory przyrodnicze i krajobrazowe. 4. Przyciągnięcie kapitału zewnętrznego zarówno krajowego jak i zagranicznego. 5. Aktywizacja przetwórstwa rolno spożywczego działającego w oparciu o produkty wytworzone na terenie gminy. 6. Zwalczanie bezrobocia na wsi poprzez stymulowanie tworzenia nowych miejsc pracy poza rolnictwem. 7. Rozwój budownictwa mieszkaniowego.

17 17 8. Zachowanie i ochrona środowiska naturalnego. 9. Utworzenie sprawnego systemu gospodarki wodno ściekowej oraz gospodarki odpadami komunalnymi. Cele w sferze społecznej: 1. Utworzenie systemu zapobiegającego występowaniu patologii społecznych i zmniejszającego skutki ich występowania. 2. Zapewnienie mieszkańcom potrzeb w zakresie ochrony zdrowia i pomocy społecznej. 3. Stworzenie odpowiednich warunków do zdobywania wykształcenia przez dzieci i młodzież a także do podnoszenia kwalifikacji przez osoby dorosłe. 4. Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego w gminie. 5. Zabezpieczenie odpowiednich warunków do rozwoju i upowszechniania kultury. 6. Zapewnienie odpowiednich warunków do rozwoju sportu i kultury fizycznej. V. KIERUNKI I SPOSOBY ROZWOJU GMINY (planowane inwestycje) 1. Gospodarka a) Turystyka Walory przyrodnicze gminy, dobry stan zachowania środowiska przyrodniczego, niewielka gęstość zaludnienia przemawiają za potrzebą traktowania turystyki jako ważnego czynnika aktywizacji gospodarczej. Specyfika walorów przyrodniczych (poza jeziorem Lubie brak dużych jezior) wskazuje na potrzebę rozwijania różnych form turystyki kwalifikowanej (kajakarstwo, turystyka piesza i rowerowa, myślistwo i wędkarstwo, konie) oraz agroturystyki. Turystyka pobytowa w Drawsku Pomorskim nie będzie odgrywała dużej roli. Zakłada się rozwiązania, w których realizację i obsługę zostanie zaangażowany miejscowy potencjał ludzki i gospodarczy. Dlatego przewiduje się wykorzystanie istniejącej zabudowy mieszkalnej na terenach wiejskich (agroturystyka) oraz budowę obiektów małych, niskokapitałochłonnych oraz adaptację na cele turystyczne istniejących obiektów takich jak: opuszczone zespoły dworsko-pałacowe, wiatraki, młyny, itp. Turystyka powinna się rozwijać następujących trzech rejonach gminy: 1. Rejon I z przewagą rozwoju agroturystyki i budownictwa letniskowego w formie rozproszonej. Rejon ten bazować będzie na rozproszonych gospodarstwach rolnych, adaptowanych na cele turystyczne opuszczonych zabudowaniach oraz atrakcyjnych walorach krajobrazowych (urozmaicona rzeźba terenu, małe oczka wodne, lasy, sąsiedztwo jezior oraz brak zwartej zabudowy na wsiach). Rejon ten obejmuje północno-zachodnią część gminy w oparciu o miejscowości: Kumki, Zbrojewo, Ustok, Cianowo, Zagozd, Olchowice, Żółcin. 2. Rejon II z przewagą rozwoju agroturystyki i budownictwa letniskowego w formie skoncentrowanej. Będzie to rejon rozwoju różnorodnych funkcji turystycznych w oparciu o atrakcyjne walory środowiska przyrodniczego i kulturowego (jeziora, urozmaicona rzeźba terenu, powierzchnie leśne, zabytkowe kościoły i pałace, grodziska) oraz o zasoby mieszkaniowe występujące w malowniczych wsiach położonych nad jeziorami. Rejon ten obejmuje miejscowości położone wzdłuż drogi Drawsko Pom Świdwin tj. Zarańsko, Żółte, Rydzewo, Nętno, Lasocin i Łabędzie. 3. Rejon III z przewagą rozwoju wypoczynku pobytowego i turystyki kwalifikowanej. Rejon ten związany jest przede wszystkim z walorami jeziora Lubie, nad którym do tej pory koncentruje się zagospodarowanie turystyczne gminy. Istniejąca infrastruktura turystyczna powinna

18 18 zostać zmodernizowana, a standard wypoczynku podwyższony. W rejonie wsi Gudowo planuje się budowę dużego ośrodka wypoczynkowego oraz campingu przystosowanego do pełnej obsługi przyczep campingowych. Wieś Gudowo i w mniejszym stopniu Linowno stanowić powinny zaplecze usługowe dla obiektów turystycznych zlokalizowanych nad jez. Lubie. W tych wsiach przewiduje się rozwój budownictwa pensjonatowego i wynajem kwater prywatnych. W Gudowie konieczne jest uporządkowanie i zagospodarowanie całego pasa przybrzeżnego z likwidacją obiektów zaniedbanych i brzydkich (porozstawiane barakowozy). Pozostała nie wymieniona część gminy powinna stanowić zaplecze usługowe i gospodarcze dla poszczególnych rejonów. Głównym ośrodkiem usługowym dla turystyki jest Drawsko Pomorskie (komunikacja, handel, usługi niematerialne, informacja turystyczna, administracja). Jako główne zadanie dla samorządu stawia się stworzenie odpowiedniej bazy noclegowej i gastronomicznej. W tym celu planuje się budowę Centrum Sportowo Rekreacyjnego w Drawsku Pomorskim przy ul. Staszica. W skład Centrum będzie wchodził obiekt hotelowy na ok. 100 miejsc, restauracja i kawiarnia oraz pełno wymiarowa hala sportowa z zapleczem socjalnych i odnową biologiczną. Usytuowanie planowanego obiektu bezpośrednio nad rzeką Drawą powoduje, że będzie on wykorzystywany jako stanica wodna do obsługi spływów kajakowych rzeką Drawą. Będzie to obiekt całoroczny, wielofunkcyjny, wykorzystywany przez turystów, sportowców, biznesmenów. Jest to priorytetowa inwestycja gminy na najbliższe lata. Poza tym na terenie gminy Drawsko Pom. planuje się w miejscach atrakcyjnych do tej pory nie zagospodarowanych umiejscowienie nowych pól biwakowych, campingów, kąpielisk oraz pozostałej infrastruktury turystycznej. Należy także rozważyć możliwość wykorzystania terenów po byłych żwirowniach na organizację torów do uprawiania motokrosu, rowerów górskich lub samochodów terenowych. b) rolnictwo Rolnictwo to ważna dziedzina gospodarki gminy, jednak z uwagi na przekształcenia strukturalne w rolnictwie i sytuację na rynku, znaczenie rolnictwa w gospodarce gminy zmniejsza się z roku na rok.. Obecnie zadaniem strategicznym dla samorządu jest stworzenie warunków do wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. Rozumie się przez to nie tylko rozwój rolnictwa ale także rozwój usług, handlu, produkcji w branżach pozarolniczych. Aby to osiągnąć planuje się wykonać następujące działania: - rozwój i rozbudowa infrastruktury komunalnej na terenach wiejskich np. gazyfikacja, kanalizacja (zbiorcza lub przydomowe oczyszczalnie ścieków), telefonizacja, - pomoc organizacyjna i prawna dla gospodarstw podejmujących dodatkową pozarolniczą działalność np. agroturystyka, - wspieranie istniejących przedsiębiorstw i poszukiwanie nowych inwestorów, którzy poprowadzą zakłady przetwórstwa rolnego działające w oparciu o produkty wyprodukowane przez miejscowych rolników. - zagospodarowanie gruntów gorszej jakości (V, VI klasa) poprzez zalesianie ich lub użytkowanie pozarolnicze, - wsparcie organizacyjne i finansowe instytucji wdrażających postęp w rolnictwie (ODR, SHiUZ, Izba Rolnicza), - rozwój produkcji zwierzęcej (odbudowa stad bydła i trzody chlewnej), - wdrażanie nowych technologii do rolnictwa - nowe uprawy, maszyny i urządzenia, - propagowanie rolnictwa ekologicznego. c) przemysł, handel, usługi Rozwój przedsiębiorczości w Gminie Drawsko Pomorskie należy opierać przede wszystkim na wspieraniu przemysłu surowcowego opartego na lokalnych zasobach, na rozwoju przetwórstwa rolnego

19 oraz na rozwoju drobnej wytwórczości (biznesów rodzinnych), które nie stanowią obciążenia dla środowiska naturalnego. Bardzo ważnym zadaniem na najbliższe lata jest stworzenie Ośrodka Wspierania Przedsiębiorczości, który swym zasięgiem mógłby objąć teren całego powiatu drawskiego. Niezbędna w tym zakresie jest współpraca ze Starostwem Powiatowym oraz sąsiednimi gminami. Ośrodek mógłby prowadzić Inkubator Przedsiębiorczości oraz stworzyć Fundusz Pożyczkowy i Fundusz Poręczeń Kredytowych dla przedsiębiorców. Kluczową sprawą dla Drawska Pomorskiego jest ściągnięcie z zewnątrz inwestora(ów) gotowych do uruchomienia większych zakładów produkcyjnych dających miejsca pracy dla mieszkańców. Należy pamiętać przy tym aby były to inwestycje w pożądanych dla gminy gałęziach przemysłu, które nie są uciążliwe dla mieszkańców i środowiska naturalnego. Inwestycje te nie mogą stać w sprzeczności z funkcją turystyczną i rekreacyjną gminy. Do najważniejszych zadań stymulujących rozwój przedsiębiorczości, które należy wykonać należą: - wspieranie organizacji pozarządowych zajmujących się wspieraniem sektora małych i średnich przedsiębiorstw, - utworzenie Ośrodka Wspierania Przedsiębiorczości, - współpraca z lokalnym samorządem gospodarczym (Izby Przemysłowo-Handlowe, Stowarzyszenia Producentów, itp.), - wypracowanie spójnej, jasnej polityki wobec inwestorów zarówno zewnętrznych jak i lokalnych (ulgi i zwolnienia podatkowe, prolongaty, pomoc w uzbrajaniu terenu), - wspieranie tradycyjnych gałęzi przemysłu występujących na terenie gminy tj. przemysł drzewny, rolno spożywczy, odzieżowy, - rozwijanie przemysłu opartego na surowcach i zasobach naturalnych dostępnych na terenie gminy (żwiry, kreda jeziorna, drewno, runo leśne), - wpieranie budownictwa mieszkaniowego, czynszowego realizowanego poprzez Towarzystwo Budownictwa Społecznego, - opracowywanie ogólnych i szczegółowych planów zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy, co znacznie ułatwi realizację inwestycji na terenach do tego przeznaczonych, - ciągła aktualizacja i promocja oferty inwestycyjnej zawierającej obok mienia komunalnego także oferty firm i osób fizycznych, - przygotowywanie wolnych terenów pod inwestycje (uzbrajanie w media, zapisy w planie zagospodarowania przestrzennego). 4. Infrastruktura komunalna W zakresie transportu drogowego i kolejowego. Linie kolejowe W 2000 roku planowana jest modernizacja linii kolejowej Chojnice Runowo Pomorskie, tor nr 2 na odcinku od 126, ,035 km tj. 7,235 km toru. Zakres modernizacji toru obejmuje kompleksową wymianę nawierzchni, modernizację układu torowego i peronów oraz oświetlenia na stacji Jankowo Pomorskie. Koszt inwestycji to tys. zł finansowany w całości z budżetu państwa. Po dokonaniu modernizacji zostanie zwiększona prędkość pociągów do 80 km/h, która obecnie wynosi 20 km/h. Samorząd Gminy nie zakłada zawieszenia ruchu pociągów pasażerskich na tej linii i wobec prób likwidacji połączeń przez PKP będą podejmowane działania nie dopuszczające do likwidacji. Transport kolejowy jest ważnym elementem rozwoju gminy. Poprzez likwidację ruchu pasażerskiego znacznie ograniczona zostałaby dostępność komunikacyjna do Drawska Pomorskiego co przy założeniach rozwoju funkcji turystycznej jest rzeczą niedopuszczalną. 19

20 20 Drogi (różne kategorie) Z uwagi na dobry stan techniczny Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych Oddział w Szczecinie w najbliższych latach nie planuje przeprowadzania większych inwestycji i modernizacji na znajdujących się na terenie gminy Drawsko Pomorskie odcinków dróg krajowych. W 2000 roku będą tylko przeprowadzone cząstkowe remonty nawierzchni drób masą na gorąco. Jako pierwszą inwestycję na terenie Drawska Pomorskiego wymienia się przebudowę skrzyżowania dróg nr 149 z 150 łącznie ze skrzyżowaniem ul. Starogrodzkiej i Gdańskiej, a także budowę odwodnienia wgłębnego ul. Piłsudskiego. Na terenie miasta i gminy Drawsko Pomorskie w planach inwestycyjnych na drogach wojewódzkich ujęto następujące zadania: - rok 2000 wykonanie nawierzchni bitumicznej na drodze wojewódzkiej Nr 150 kontynuacja robót rozpoczętych w 1999 roku, długość odcinka do wykonania ok. 5 km; modernizacja istniejącego chodnika na całej długości ulicy Gdyńskiej 450 mb i budowa nowego chodnika na przedłużeniu ul. Gdyńskiej w Drawsku Pomorskim ok. 120 mb; koszt zadania ok zł - rok 2000 wykonanie odnowy nawierzchni bitumicznej poprzez powierzchniowe utrwalenie na drodze wojewódzkiej Nr 175, odcinek Konotop Poźrzadło o długości 4,0 km; koszt ok zł - rok 2003 wykonanie odnowy nawierzchni bitumicznej na drodze wojewódzkiej Nr 162 Rozścięcino Zarańsko w miejscowości Rydzewo; długość odcinka 1,4 km + remont chodników z ustawieniem nowego krawężnika na odcinku ok. 1,0 km; koszt ok zł - rok 2004 odnowa nawierzchni bitumicznej na drodze wojewódzkiej Nr 162 Rozścięcino Zarańsko bez miejscowości Rydzewo na długości 5,153 km; koszt wykonania zł W zakresie dróg powiatowych w najbliższym czasie należy wykonać: - dokończyć odnowę nawierzchni drogi powiatowej Nr Jankowo Kumki, - w miejscowości Gudowo połączyć stare odcinki nawierzchni (dywanik asfaltowy), - modernizacja odcinka drogi w miejscowości Mieleko Drawskie, - remont mostu w miejscowości Zagórki, - remont dwóch przepustów w miejscowości Dalewo, Realizacja powyższych inwestycji na drogach powiatowych będzie zależna jednak od przyznanych subwencji drogowych. Aby degradacja dróg była mniejsza potrzebne są większe nakłady, nie w formie subwencji ale w formie dotacji dla samorządów, tak aby podatek płacony przez użytkowników dróg w całości wracał na drogi. Planowane inwestycje na drogach gminnych: - modernizacja (wykonanie nawierzchni) obwodnicy w miejscowości Zagozd, - kapitalny remont drogi gruntowej Żółte Żółcin Żółte (obwodnica), - modernizacja drogi (wykonanie nawierzchni) Mielenko Dr. Gudowo, - modernizacja ul. Kłosy, - wykonanie nawierzchni w ul. Jaśminowej, - remont nawierzchni oraz wykonanie chodnika w ul. Jagiellońskiej, - remont ul. Kupieckiej, - modernizacja nawierzchni ul. Wodnej, - modernizacja chodników na terenie miasta, - wykonanie nowych chodników w Mielenku Dr. i Łabędziach, - na bieżąco cząstkowe remonty nawierzchni dróg i chodników wg. potrzeb. Ważną inwestycją do wykonania w przyszłości jest budowa obwodnicy w Drawsku Pomorskim, która odciążyłaby wąskie uliczki w centrum miasta.