Przechowywanie dokumentacji kadrowej

Transkrypt

1 KADRY 10 Przechowywanie dokumentacji kadrowej Dokumentacja kadrowa powinna być w każdym zakresie objęta szczególną pieczą. Obecnie, po wprowadzeniu dodatkowych zapisów w art. 94 i 281 Kodeksu pracy przechowywanie dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy (szczególnie akt osobowych) w warunkach grożących uszkodzeniem lub zniszczeniem jest zagrożone grzywną (ustawa z dnia 2 marca 2007 r. o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach oraz ustawy Kodeks pracy Dz. U. z 2007 r. Nr 64, poz. 426). Bieżące prowadzenie dokumentacji pracowniczej z reguły nie budzi większych zastrzeżeń. Ważnym jest, by dokumentacja ta była należycie chroniona przed dostępem osób niepowołanych, odpowiednio uporządkowana i ewidencjonowana (w systemie bezdziennikowym akta osobowe powinny być ewidencjonowane chronologicznie). Niezwykle istotne jest zabezpieczenie przeciwpożarowe. W tym celu wskazane jest przechowywanie akt osobowych w szafach metalowych (gwarantujących większą odporność ogniową). Większym problemem może być dalsze przechowywanie tej dokumentacji po zakończeniu stosunku pracy z pracownikiem. Do tego celu służą składanie akt (w jednostkach tworzących materiały archiwalne, akta pracownicze przechowuje się w archiwach zakładowych). Zasady przekazywania do składnic akt (archiwów zakładowych) akt spraw ostatecznie załatwianych (taki charakter ma dokumentacja pracowników, z którymi stosunek pracy został zakończony) określają instrukcje kancelaryjne będące załącznikami do rozporządzeń Prezesa Rady Ministrów (odpowiednio dla organów gmin, powiatu i samorządu województwa). Ze względu na brak odrębnych uregulowań w tym zakresie dla jednostek oświatowych, przepisy te należy stosować również w szkolnictwie. Zgodnie z tymi zasadami akta spraw ostatecznie załatwionych przekazuje się do składnicy akt (archiwum zakładowego) po upływie roku (w którym zakończony został stosunek pracy).

2 GOSPODARKA FINANSOWA 14 BON OŚWIATOWY Powstanie koncepcji bonu oświatowego. Historia bonu zaczyna się jeszcze w XIX w. Koncepcja ta pojawiła się po raz pierwszy w Stanach Zjednoczonych jako przejaw dążenia społeczności katolickich do zachowania odrębności kulturowej i poczucia wspólnoty, w czym miała pomóc publicznie finansowana sieć szkół parafialnych 1. Jednak to Miltona Friedmana, ekonomistę i laureata nagrody Nobla uważa się za pomysłodawcę współczesnej postaci bonu edukacyjnego. Zastosował on teorie wolnego rynku dla uzasadnienia potrzeby wprowadzenia bonu. M. Friedman postulował by publiczne pieniądze na edukację przekazywane były rodzicom w postaci bonu. Wtedy system oświaty zacząłby działać jak rynek, na którym to rodzice decydowaliby o wyborze szkoły, a szkoły konkurowałyby między sobą w oferowaniu jak najlepszych zajęć edukacyjnych. Konkurencja między szkołami prowadziłaby do podniesienia jakości nauczania. Początkowo propozycja Friedmana nie była zbyt popularna. Większe zainteresowanie wzbudziła dopiero na początku lat 80. w związku z powszechnym przeświadczeniem o kryzysie systemu edukacyjnego i potrzebie dogłębnej jego reformy. I tak bon i związany z nim wolny wybór szkoły stały się jednym z najbardziej modnych i zarazem kontrowersyjnych haseł amerykańskiej reformy szkolnictwa. Zanim jednak zaczęto na szeroką skalę wdrażać koncepcję bonu została przeprowadzona tak zwana pierwsza fala reform edukacyjnych. W ponad 40 stanach wprowadzono wówczas nowe, ambitniejsze niż dotychczas, standardy wymagań edukacyjnych, a także zwiększono liczbę testów. Często dochodziło też do wydłużenia obowiązkowego czasu nauki w szkołach. Jednocześnie wprowadzono nowe, trudniejsze testy dla kandydatów na nauczycieli. Było to połączone z dążeniem do uelastycznienia zasad akredytacji nauczycieli (poprzez stwarzanie alternatywnych dróg jej uzyskiwania), co miało miejsce w 23 stanach. Zwiększono również nauczycielskie pensje, dla uniknięcia negatywnej selekcji do tego zawodu. Dodatkowo, w celu stworzenia mechanizmów umożliwiających nagradzanie za dobre wyniki pracy, w niektórych stanach, wprowadzono szczeble kariery zawodowej pracowników pedagogicznych 2. 1 E. Putkiewicz, M. Zahorska (red.), Uwagi i propozycje do reformy systemu oświaty, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 1998, str D. P. Doyle, B. S. Cooper, R. Trachtman, Taking Charge. State Action on School Reform in the 1980 s, Hudson Institute, Indiana 1991 s. 1-6

3 GOSPODARKA FINANSOWA 15 Następnie przeprowadzono szereg badań nad skutkami reform i okazało się, że poziom finansowania oświaty, liczebność klas i wykształcenie nauczycieli nie miały istotnego wpływu na jakość nauczania, chociaż wyniki szkół nieznacznie się poprawiły. Wyciągnięto wnioski, że tradycyjne sposoby reformowania oświaty, polegające np. na dofinansowaniu szkół, podwyższaniu wymagań przy akredytacji nauczycieli są nieskuteczne, ponieważ nie dotykają sedna problemu. 3 Tak więc reformy pierwszej fali z lat 80. nie doprowadziły do znaczących zmian w wynikach nauczania. Niektórzy reformatorzy podjęli wówczas próby zastosowania bardziej nowatorskich środków dla poprawy jakości i efektywności szkolnictwa publicznego. W 1989 r. przyjęto program reform w oświacie, wyrażający poparcie dla zmian zmierzających do realizacji zasad przedsiębiorczego rządzenia 4. Do konkretnych, wdrażanych wówczas rozwiązań należała decentralizacja zarządzania do poziomu szkół. Polegała ona na przekazywaniu uprawnień do podejmowania decyzji (np. w dziedzinie szkolnych finansów) do rad szkolnych, w skład których wchodzili na ogół nauczyciele i rodzice, czasem także przedstawiciele uczniów 5. Następny etap reform zaliczanych do drugiej fali polegał na przekształceniu nauczycieli z biernych wykonawców w niezależnych i odpowiedzialnych pracowników, aktywnie i twórczo kształtujących własną działalność dydaktyczną. Dążono do zwiększenia swobody pedagogów w decydowaniu o sposobach wykonywania zawodu i próbowano zaangażować ich w proces zarządzania szkołami. Postulowano również uzależnienie wysokości nauczycielskich płac od jakości ich pracy. Bardzo ważnym elementem opisywanych przemian było zwiększenie znaczenia rodziców w systemie oświatowym, zarówno poprzez zwiększanie ich udziału w kierowaniu lokalnymi szkołami (członkostwo w radach szkoły), jak i poprzez zapewnienie im możliwości wybierania szkoły dla swoich dzieci. Koncepcja bonu edukacyjnego to przejaw polityki drugiej fali reform, która zmierzała w kierunku swobodnego wyboru szkoły przez rodziców. Wolny wybór szkoły doprowadziłby do przełamania monopolu w szkolnictwie, ponieważ zmusiłby szkoły do konkurowania o uczniów, podobnie jak to muszą czynić szkoły niepubliczne. Zwolennicy rynkowych rozwiązań w szkolnictwie zakładali, że bon wymusi 3 T. Gaebler, D. Osborne, Rządzić inaczej, Poznań 1992, str. 428, J. E. Chubb, T. M. Moe, Politics, Markets, and America s Schools, The Brookings Institution, Washington, D.C. 1990, str T. Gaebler, D. Osborne, Rządzić Inaczej, Poznań 1992, str Tamże: str. 424.

4 ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE 49 WYDAWANIE DUPLIKATÓW ŚWIADECTW DYPLOMÓW, ZAŚWIADCZEŃ I LEGITYMACJI Opracowano na podstawie rozporządzenia MENiS z dnia 14 marca 2005 r. w sprawie zasad wydawania oraz wzorów świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych, sposobu dokonywania ich sprostowań i wydawania duplikatów, a także zasad legalizacji dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą oraz zasad odpłatności za wykonywanie tych czynności (Dz. U. Z 2005 r. Nr 58, poz. 504 z późn. zm.) Poniższy tekst uwzględnia ostatnie zmiany rozporządzenia opublikowane w Dzienniku Ustaw z dnia 23 kwietnia 2008 r. Nr 67, poz. 412 (zmiany obowiązują od 1 maja 2008 r.) Pisemny wniosek W przypadku utraty oryginału świadectwa, odpisu świadectwa dojrzałości, odpisu aneksu do świadectwa dojrzałości, dyplomu lub zaświadczenia, uczeń lub absolwent może wystąpić odpowiednio do szkoły lub komisji okręgowej, która wydała ten dokument, z pisemnym wnioskiem o wydanie duplikatu świadectwa, odpisu świadectwa dojrzałości, odpisu aneksu do świadectwa dojrzałości, dyplomu lub zaświadczenia. W przypadku utraty suplementu, absolwent może wystąpić do komisji okręgowej, która wydała ten suplement, z pisemnym wnioskiem o wydanie nowego suplementu. ( 11 ust. 1) Podstawa wydania duplikatu Szkoła lub komisja okręgowa sporządza duplikat świadectwa, odpisu świadectwa dojrzałości, odpisu aneksu do świadectwa dojrzałości, dyplomu lub zaświadczenia albo nowy suplement na podstawie odpowiednio dokumentacji przebiegu nauczania, dokumentacji sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu zawodowego albo egzaminów eksternistycznych. ( 11 ust. 2) Druki i formularze Duplikat wystawia się na druku według wzoru obowiązującego w dacie wystawienia oryginału świadectwa, dyplomu lub zaświadczenia, z zastrzeżeniem ust. 5. ( 11 ust. 3)

5 INNOWACJE PEDAGOGICZNE 64 Kącik DOBREJ książki w przedszkolu Baśnie uczą nas być dobrym człowiekiem Kimkolwiek jesteś, bądź dobry... Abraham Lincoln Co dla nas dorosłych w wychowaniu dzieci jest naprawdę ważne? Myślę, że celem głównym zarówno rodziców, jak i nas wychowawców jest wychowanie dziecka na człowieka posiadającego najlepsze cechy charakteru, przygotowanego do życia w dzisiejszym świecie. W ponad stu przedszkolach w całej Polsce realizowany jest Program Optymistyczne Przedszkole *). Ma on charakter samokształceniowy nauczyciele otrzymują materiały czyli siedem modułów programu, w oparciu o które pracują z dziećmi, z rodzicami oraz we własnym gronie pedagogicznym. Moduły stanowią inspirację do działania jak wychować optymistę, czyli dziecko zaradne, życzliwe, empatyczne ale również wskazówki do pracy nad sobą aby doskonalić własne umiejętności wychowawcze. Modułów jest siedem, jak kolory tęczy: 1. Kolor czerwony wychowanie. Zawiera przykładowy program wychowawczy, bajki o wychowaniu, scenariusze zabaw i zajęć wychowawczych rozwijających u dzieci optymizm, tolerancję, zaradność. 2. Kolor pomarańczowy inteligencje wielorakie. Pomaga diagnozować u dzieci rodzaje inteligencji, zawiera testy i narzędzia do oceny rozwoju dzieci, daje wskazówki, jak stymulować inteligencje dzieci poprzez odpowiednie urządzenie otoczenia dziecka. 3. Kolor żółty sukces każdego dziecka. Moduł zawiera ćwiczenia ułatwiające nauczycielowi chwalenie i umiejętne krytykowanie dziecka, sposób rozmawiania z dziećmi o emocjach, zabawy ułatwiające nabywanie pewności siebie, co w efekcie przyniesie dziecku otrzymanie Paszportu do Kariery. 4. Kolor zielony coraz wyższy poziom umiejętności. Tu znajdują się specjalne arkusze pomagające obserwowanie przyrostu umiejętności dzieci oraz wskazówki do tego, jak umiejętnie omawiać z rodzicem rozwój dziecka. *) Program Optymistyczne Przedszkole Irena Dzierzgowska, Mirela Nawrot, 2004