DYSKUSJA. wymiana zdań na jakiś temat, (wspólne) roztrząsanie sprawy, rozmowa, dysputa.

Transkrypt

1 DEBATOWANIE

2 DYSKUSJA wymiana zdań na jakiś temat, (wspólne) roztrząsanie sprawy, rozmowa, dysputa. (Etym. - późn.łac. discussio 'badanie; śledztwo' z łac. 'roztrząsanie' od discutere 'wstrząsać; rozsypać'; zob. dys- 1; -cutere od quatere 'wstrząsać; uderzać'.) /Słownik wyrazów obcych Władysława Kopalińskiego,

3 DEBATA 1. dyskusja (zwł. publiczna, np. parlamentarna), dysputa, rozprawa. (Etym. - fr. débat 'jw.' z débattre 'obradować'; zob. de-; battre '(po)bić' z łac. battuere, zob. bateria.) /Słownik wyrazów obcych Władysława Kopalińskiego, 2. dyskusja o sformalizowanej formie, wymiana poglądów na dany temat, najczęściej w większym gronie osób, np. na zebraniu, posiedzeniu, zgromadzeniu, zjeździe. Dyskusja ta dotyczy wyboru najlepszego rozwiązania omawianego problemu lub sprawy. /Wikipedia,

4 1. RODZAJE DEBAT I DYSKUSJI Rodzaj Podstawowe cechy Rola dyskutujących Rola prowadzącego Debata "za i przeciw 2 dyskutujące grupy: zwolennicy i przeciwnicy postawionej tezy Może podlegać ocenie obserwatorów lub zespołu sędziowskiego Wyczerpujące przedstawienie argumentów za lub przeciw Kontroluje czas i sposób wypowiedzi, udziela głosu na przemian zwolennikom i przeciwnikom, pilnuje reguł Debata oksfordzka (odmiana debaty "za i przeciw Najbardziej sformalizowana. 2 zespoły: zwolennicy i przeciwnicy postawionej tezy, członkowie zespołów mają określone role. Ważne jest ustawienie sali: miejsce zespołów, widowni, marszałka i sekretarza. Członkowie zespołów mają przydzielone role: prezentacja stanowiska grupy, argumentowanie, kontrargumentowanie, podsumowanie Czuwa nad porządkiem debaty, pilnuje czasu, udziela głosu, podsumowuje Ocena publiczności - głosowanie

5 2. RODZAJE DEBAT I DYSKUSJI rodzaj Podstawowe cechy Rola dyskutujących Rola prowadzącego Dyskusja panelowa (obserwowana) Publicznie dyskutuje grupa ludzi zwana panelem pod kierunkiem moderatora, potem otwarta dyskusja z udziałem obserwatorów. Nie powinna kończyć się jednoznacznym osądem Panelisci- przygotowanie interesujących (kontrowersyjnych) wystąpień Obserwatorzy swobodne wypowiedzi Moderator kieruje wypowiedziami panelistów, udziela głosu publiczności, kontroluje czas, podsumowuje, na koniec dodaje swój komentarz Dyskusja plenarna Dyskusja w grupie do kilkudziesięciu osób skuteczna w grupach do 20 osób Swobodne prezentowanie wiedzy, Prowadzący musi być dobrze przygotowany: udziela głosu, kontroluje czas i sposób wypowiedzi, podsumowuje Dyskusja nieformalna Swobodna prezentacja i wymiana poglądów Równe prawa wszystkich uczestników dyskusji mniejsza rola prowadzącego (inicjowanie dyskusji, obserwacja,ew. interwencja, podsumowanie

6 3. RODZAJE DEBAT I DYSKUSJI rodzaj Podstawowe cechy Rola dyskutujących Rola prowadzącego Dyskusja sokratejska Forma intelektualnej rozmowy. Metoda dochodzenia do prawdy.ważne krytyczne i twórcze myślenie i otwarte pytania Równe prawa wszystkich uczestników Dyskusja punktowana Prowadzone wg ustalonego wcześniej planu. Przyznawanie punktów wg ustalonych zasad (treści, zachowanie) Niewielka liczba dyskutantów (4-6), obserwatorzy przysłuchują się i oceniają treści merytoryczne Pilnowanie planu dyskusji. Podsumowanie merytoryczne i punktowe Dyskusja z zaproszonym gościem Zaproszona osoba prezentuje swoje poglądy, po czym publiczność zadaje pytania, komentuje wypowiedź. Akwarium Grupa dyskutantów obserwowana przez grupę widzów potem zmiana Metoda ćwiczy umiejętność dyskutowania Dyskutujący doskonalą umiejętność wypowiadania się. Obserwatorzy oceniają dyskusję pod kątem zasad, argumentów, przebiegu

7 Celem debaty jest możliwie wszechstronne omówienie problemu. Nie chodzi o przekonanie kogoś za wszelką cenę. Wspólnie szukamy prawdy. Nie debatujemy po to, żeby wygrać, ale żeby zrozumieć.

8 DEBATA OKSFORDZKA jasne i dokładne reguły temat w formie jednoznacznej tezy dwa zespoły: za i przeciw marszałek i sekretarz szczegółowo określone role uczestników dokładnie określony czas i kolejność wszystkich wypowiedzi bardzo ważna kultura wystąpień określone umiejscowienie uczestników debaty udział publiczności głosowanie ocena argumentów.

9 KODEKS DYSKUTANTA Od dyskutantów oczekuje się odpowiedniego stroju i zachowania. 1. Biorąc udział w dyskusji podporządkowujesz się osobie prowadzącej dyskusję. 2. Osoba prowadząca dyskusję określa maksymalny czas wypowiedzi i dba, by nikt go nie przekraczał. 3. Pamiętaj, iż posiadasz ograniczony czas na wypowiedź, którego nie powinieneś przekraczać. 4. Osoba prowadząca dyskusję dba o porządek wypowiedzi uczestników dyskusji. 5. Prowadzący ma prawo odebrać Ci głos, jeśli przekroczyłeś czas wypowiedzi. 6. Prowadzący ma prawo odebrać Ci głos, jeśli zachowujesz się agresywnie lub niekulturalnie wobec innych uczestników. 7. Twoje wypowiedzi powinny dotyczyć tematu dyskusji, a nie innych dyskutantów. 8. Nie wolno Ci nikogo obrażać, ani ośmieszać. 9. Zabierając głos w dyskusji, powinieneś mówić jasno i zwięźle. 10. Nie zbaczaj z tematu dyskusja powinna toczyć się wokół postawionej na początku tezy lub problemu. 11. Powiedz, jakie masz stanowisko w dyskutowanej sprawie, a potem je uzasadnij. 12. Nie przerywaj wypowiedzi innym dyskutantom. 13. Czekaj spokojnie na swoją kolej, aby odpowiedzieć na pytanie lub użyć kontrargumentów. 14. Słuchaj uważnie wypowiedzi swoich kolegów, gdyż możesz uzupełnić ich wypowiedzi. 15. Na początku wypowiedzi przywitaj obecnych. 16. Na zakończenie swojej wypowiedzi podziękuj wszystkim obecnym. Korzystaj z przygotowanych notatek, ale nie czytaj z kartki!

10 Miejsca uczestników debaty Sekretarz Sekretarz Marszałek za przeciw publiczność Zwolennicy zespołu za Zwolennicy zespołu przeciw

11 Marszałek - kieruje debatą, - wita i przedstawia uczestników oraz temat debaty, - dba o porządek i zachowanie reguł, - udziela głosu mówcom z sali według kolejności zgłoszeń.

12 Sekretarz - pomaga Marszałkowi, - pilnuje czasu wypowiedzi.

13 Pierwszy mówca po stronie propozycji: Mówcy przedstawienie stanowiska drużyny, zdefiniowanie tezy, przedstawienie argumentów Pierwszy mówca po stronie opozycji: przedstawienie stanowiska drużyny, odniesienie się do definicji tezy zaproponowanej przez stronę propozycji, przedstawienie argumentów i kontrargumentów Drugi mówca po stronie propozycji: rozwinięcie argumentów i kontrargumentów Trzeci mówca po stronie propozycji: podsumowanie Drugi mówca po stronie opozycji: rozwinięcie argumentów i kontrargumentów Trzeci mówca po stronie opozycji: podsumowanie

14 Eksperci Każdy zespół ma trzech ekspertów. Eksperci razem z mówcami przygotowują materiały przed debatą. Podczas debaty mogą uzupełnić wypowiedź mówcy.

15 Publiczność - głosowanie nogami - wypowiedzi po prezentacjach mówców - wypełnienie karty oceny

16 Karta oceny Zespół ZA Zespół PRZECIW Uzasadnienie punktacji Punkty 0-2 Za co przyznajemy punkt Punkty 0-2 Uzasadnienie punktacji prezentacja stanowiska jasno sformułowana teza dobór argumentów i kontrargumentów wypowiedzi nie na temat * sposób prezentacji atrakcyjność wypowiedzi Precyzja wypowiedzi kultura wypowiedzi przekonująca forma stosowanie się do reguł debaty kulturalne zachowanie punkty ujemne Który zespół mnie przekonał i dlaczego? przeszkadzanie innym* obrażanie innych* obrażanie się* słuchanie wypowiedzi adwersarza mowa końcowa - podsumowanie argumentów swojego zespołu inne

17 Przebieg debaty 1. Marszałek: powitanie, przypomnienie zasad oraz tematu debaty 2. Wybór miejsc przez publiczność 3. Pierwszy mówca po stronie propozycji: czas wystąpienia: 3 minuty* 4. Pierwszy mówca po stronie opozycji: czas wystąpienia: 3 minuty* 5. Zmiana miejsc przez publiczność 6. Drugi mówca po stronie propozycji: czas wystąpienia: 6 minut* 7. Drugi mówca po stronie opozycji: czas wystąpienia: 6 minut* 8. Wystąpienia z sali w sumie po 15 minut na wypowiedzi widzów ze strony za i przeciw. 1. Trzeci mówca po stronie propozycji: czas wystąpienia: 6 minut* 2. Trzeci mówca po stronie propozycji: czas wystąpienia: 6 minut* 3. Zmiana miejsc na widowni. 4. Marszałek : podsumowanie debaty 5. Oddanie kart oceny * Wystąpienia mówców mogą być uzupełniane przez ekspertów.

18 Podsumowanie debaty Wystąpienie marszałka na koniec debaty Opublikowanie wyników debaty na podstawie głosowania i kart ocen Omówienie debaty z zainteresowanymi

19 ZALETY DOBREJ DEBATY Uczy rzetelnego zdobywania informacji (umiejętne poszukiwanie wiarygodnych źródeł). Uczy szanowania innych ludzi i ich poglądów. Uczy tolerancji. Uczy sztuki argumentowania. Uczy precyzji wypowiedzi. Uczy aktywnego i krytycznego słuchania. Uczy logicznego myślenia. Uczy oddzielania faktów od opinii i stereotypów, emocji. Uczy, że ważne jest to, co się mówi, a nie kto mówi. Uczy przestrzegania zasad. Pozwala poszerzyć wiedzę. Pomaga konstruktywnie rozwiązywać problemy unikając konfliktów. Doskonali umiejętności komunikacyjne i negocjacyjne.

20 UCZESTNICZENIE W DEBACIE pozwala na wnikliwe przeanalizowanie i wieloaspektowe rozważenie problemu niezależnie od osobistych przekonań rozwija umiejętności komunikacyjne, rozwija zdolność formułowania myśli, uczy sztuki argumentowania, kształci umiejętność uważnego słuchania, uczy sposobów negocjacji, które pomagają uniknąć zachowań agresywnych.

21 Co jest potrzebne, żeby się zrozumieć i porozumieć? jasno określone zasady (przebiegu i oceny debaty) właściwy dobór argumentów (fakty, nie stereotypy czy plotki) mówienie o faktach wyłączenie emocji nieobrażanie się nawzajem danie każdemu szansy, aby się wypowiedział branie pod uwagę wieloaspektowości omawianego problemu